Zaterdag 1 Juni.
1907.
N°. 2825.
Eerste Blad.
Officieels lenwóm.
Nieuws- en Advertentieblad voor Zuid-Holland en Utrecht,
Geestdrift
I
Kamer van Koophandel.
B 01TENL AND.
Oversleht.
Bik H RN LAS D.
Dew Courant bestaat uit 2 Bladen.
de
der
een
Van
k
I.
a
s
pro
mote
de
en
aan
ikte
in te
loon
kim
Gemeente Schoonhoven.
van
hen
en
een
I jjke
Daar
eboorte
ing van
afname
irtus-pro-
een ver-
Waarscbgnlgk zal
vrijwillige gaven c
ige gelden bijeen te krjj(
Fransche Regeering
haar
in
het Wijnhuia
m toon stelling van
Dr. C. H. Dee
ander standpunt. Het ven
r kind bracht een verplichtini
o-ge j houd en
i en de Sultan moet geneigd kind moei
jratie te verkenen. worden n
■stenrlJksche Rijksraad
men weet hebben
i groote over-
mn aantal ge-
In een
i buit uit
iluchten.
rijk koopman door
die geld van
hy zich bjj
an hij beide zaken
werd hij in tegenwoordigheid van
ten,zonder
lordenaars
een noch het ander, maar een vreemdeling,
die in zulke stonden binnen onze poorten
toeft, onderwerpt dadelijk zjjn oordeel over
Nederlandsche koelheid aan een grondige
herziening.
In den aanleg van ieder mensch leeft,
niet altijd in werkenden, vaak slechts in
sluimerenden toestand, een drang naar
verruiming en verhooging, naar verbetering
en veredeling. Ia onzen tijd richt hij zich
hoofdzakeigk naar de voldoening aan stof
felijke behoeften, en nu moge men van
oordeel zijn dat dit een schaduwzijde der
hedendaagsche ontwikkeling is, de tijd
geest stoort zich aan die meening niet, en
erkend mag ook worden, dat opheffing van
maatschappelijke misstanden een voorwaarde
is om het herstel van zedelgke nooden mo
gelijk te maken. Het een is moeielijk van
het andere te scheiden; wie zich laat be
zielen door de gedachte, dat wij ter ver
hooging van het algemeen beschavingspeil
een taak te volbrengen hebben, kan het ook
niet wraken dat het grove werk, hetwelk
in den strijd voor lotsverbetering tot uit
voering komt, niet de tweede plaats in
neemt.
Met dat al, van brood alleen kunnen wg
niet leven, al is het zonder dat volstrekt
onmogelijk. Juist dan, wanneer de worste
ling met felheid wordt gevoerd, is het noo-
dig te zorgen, dat de kostbare goederen,
welker gemis het welvarendste volk aan oen
ondergang zou prijsgeven, niet onder den
voet geraken. Geestdrift voor hetgeen goed
en schoon is moeten -II in eigen hart aan-
kweeken, bfj anderen opwekken en verster
ken. Er zijn dingen van hooge beteekenis,
die nooit mogen worden uit het oog ver
loren; zij zijn als het vaandel, dat boven
het strijdperk golft en waarvan de aan
schouwing in oogenblikken van nederlaag
den moed doet bewarenbjj zegepraal de
eischen der gematigdheid doet eerbiedigen.
Als iemand een höogen leeftijd heeft be
reikt, en van hem gezegd kan worden dat
hij in tal van dingen belang blijft stellen,
dan getuigt zulks van een gezonden geest,
die niet in dut geraakt is, maar zich nog
altijd laat drijven in voortgaande richting.
Is dat niet, ook op den klank der woorden
afgaande, de eigenigke zin van ons opschrift
Het is waar, wjj zga gewoon, te spreken
van Jeugdige” geestdrift, en daar is eenige
reden voor; menschen die nog aan den in
gang van bet leven staan, en daardoor de
ervaring missen die tot behoedzaamheid
aanmaant, laten zich wel gemakkelijker gaan
dan de meer wereldwazen, en, wg zouden
het jammen "vinden als het niet zoo was.
De jongelieden moeten zijn de propagan
disten, de opwekkers, de wegbereiders,
straks komt ook voor hen de tijd, dat zij
den pas wat gaan inkorten, als weer anderen
in hun plaats treden. Heeft eenmaal een
grootsch streven de ziel vervuld, dan blijft
bet weiken; de stroom, van de hoogte neer
bruisende, vermindert wel gaandeweg zgu
snelheid, laat ook onder het voortgaan zgn
bezinksel vallen, waardoor hg wint aan hel
derheid, maar vervolgt niettemin zga loop
naar den Oceaan. De geestdrift, waarmede
wg ons wgden aan een arbeid, die onze
liefde heeft, moge in uitdrukking wisselen,
aan critiek meer ruimte geven, met werke-
igke bezwaren meer rekening gaan houden,
als hg van ons innerlgk leven een uiting
is, gaat hg, zelfs al nemen de krachten van
lichaam en ziel af, niet verloren. Hg is het,
die kleur geeft aan ons leven, leiding aan
onze daden, macht van overtuiging aan onze
woorden.
Er zga menschen van wie gezegd wordt
dat zg lang jong big ven. Als die betuiging
tot grond heeft het niet uitdoven van hun
geestdrift, dan is zg een lofspraak van hooge
waarde.
itter mede een
deskundige bg
toomgemsal van deze
n de vorige week ge-
ig, waaruit bigkt dat de
»k aan de eischen, gesteld
het kolenverbruik, meer
op het
m. onwettige geboot
is geen gebied, waarop niet onder de eerste
namen ook Nederlandsche worden genoemd.
Al die voorgangers en baanbrekers, waaraan
ook het tegenwoordig levend geslacht nog
rgk is, komen niet uit de lucht vallen; zg
zgn kinderen van ons volk, geboren en
getogen aan de koele Westerstranden,
opgegrond te midden van die zoogenaamd
geestdriftloozen, onder wie zg dan wel zich
zoo vreemd moesten voelen als een nachte
gaal onder de spreeuwen.
Het ons ten laste gelegde gebrek zou ook
de oorzaak zgn van onze achterigkheid in
menig opzicht. De trage Nederlandsche na
tuur zou weigeren zich aan te passen aan
nieuwe toestanden, en wat wg vooruitgang
heeten is niets meer dan een slakkenvaart.
Toegegeven zg, dat wg niet zoo snel voor
waarts gaan, als menig ongeduldige wel zou
willen. Onze geestdrift leidt niet tot het
opvlammen in liefde op het eerste gezicht
voor elke gesluierde schoone, die zich aan
ons vertoont. Wg nemen er den tgd voor
om eerst de gelaatsbedekking op te lichten,
de wezenstrekken nauwkeurig te bezien, en,
als het kan, door de spiegels der ziel tot
de ziel zelve doordringen. Men kent ons
de gewoonte toe, onze sympathieën te be-
redeneeren, en vindt, dat wg ons te zeer
plaatsen op het nuttigheidsstandpunt.
Mocht dat een blaam heeten, dan aan
vaarden wg dien. Een niet op bekendheid
gegronde aansluiting leidt weleens tot
avonturen, waarover wg naderhand spgt
zouden voelen, en dat willen wg trachten
te voorkomen.
Is dan onze aansluiting, naar bevind van
zaken, wat laat, zg is er niet minder hecht
om. Geigk een goed-Hollandsche vrgage
niet in een paar weken afloopt, maar ge-
woonigk maanden en jaren duurt, en dan
niettemin of misschien juist daarom leidt
tot een gelukkig huwelgk, waarvan liefde,
onder vreugd en smart onwrikbaar, den
grondtoon uitmaakt, zoo hebben wg, als
eenmaal een denkbeeld ons pakt, bet ver
mogen om er ons aan vast te houden, het
uit te werken, er een practiscbe toepassing
aan te geven. Dan mag met reden gezegd
worden, dat het in goede aarde is gevallen.
Somtgds wordt een gedachte, zoodra zg is
uitgesproken, door velen met vurigheid om
helsd, vooral wanneer er in ligt opgesloten
een stuk werkzaamheid van groeten omvang,
welks volvoering een belangrgkeu invloed
zou hebben op ons nationaal leven. Maar
dan grgpen wg niet dadeigk naar houweel
en spade. De belangstelling komt, de geest
drift is gewekt, terstond daarop doet
het nadenkend verstand zgn rechten gelden,
vraagt de critiek het woord, ontspint zich
een gedachtenwisseling, die j<ren en jaren
duurt en waarbg aan de bezwaren een
ruime plaats wordt gegeven. Niet bg
overrompeling zgn de groote werken tot
stand gebracht, die ons gemaakt hebben
tot de scheppers van onzen geboortegrond;
soms werd bet plan geheel losgelaten, ge
raakte bet in 't vergeetboek, om een poos
later weer te worden opgevat, overwogen,
om en om gedraaid, totdat ten slotte
de arbeid werd aangevangen. Maar dan
ook liet men zich door geen tegenspoeden
en teleurstellingen weerbouden, dan werd
niet gerust voor bet werk afgemaakt was.
Zgn er niet ruim twee eeuwen verloopen
lusscnen den dag, waarop Leeghwater zgn
boek over de droogmaking van de Haar
lemmermeer begon, en de aanneming van
de wet, die dat grootsch stuk vaderland-
schen arbeid inluidde? De afsluitdgk om
de Beemster was al geheel klaar, toen de
storm hem eenvoudig wegnam; zeiden toen
de lui: Jongens, je ziet, het kan niet,
laten wg maar naar buis gaan? Onze tgd-
genooten worden met een nog veel uitge-
breider plan beziggehouden en waarigk,
toen het voor Het eerst werd uiteengezet,
ontlokte het betuigingen van ingenomenheid,
die zelfs over onze grenzen weerklank
vonden. Wg bedoelen natuurlgk de indgking
van de Zuiderzee. Nu is bet plan in een
stadium van rust getreden, en men betwgfeït
of het daaruit opnieuw zal gewekt worden.
Och, twgfel maar niet, het komt, te
zgner tgd; welk geslacht van Nederlanders
de taak zal volbrengen, om door eigen arbeid
een nieuwe provincie aan bun vaderland
toe te voegen, ja, dat weten wg niet.
Dccb, zal men zeggen, dat is dan toch
een zonderlinge soort van geestdrift, die een
onbepaalden tgd noodig beeft om tot een
vruchtbare openbaring te komen. Noem het
liever een bgzondere, een die aan krachtige
menschen past, die niet kan gelden voor
zenuwacbtige opwinding.
SGHOOÏÏHOVEWHE COURANT.
Uitgave van S. W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven. Intercomm. Telefoon-nr. 20.
gevaar voor men-
)o iets verbonden.
■Jgste boete daarop
lagsche afgevaardigde dit
dedigd bad, verklaarde de
beer Heemskerk, dat dit amendement en
de volgende van de beeren Limburg c. s.
met toelaatbaar waren, als liggende buiten
het kader dezer wet.
Die meenirg zou spreker den volgenden
dag to' lichten.
Bg Kon. besluit is aan H. J.
Sturms, op zga daartoe gedaan verzoek,
eervol ontslag verleend als kantonrechter-
plaatsvervanger in het kanton Vianen, onder
dankbetuiging voor de als zoodanig bewezen
diensten.
Dgkgraaf en hoogheemraden
van Scbieland hebben Dinsdag j I. in bet
Gemeenelandahuis alhier aanbesteed:
lo. Het uit voeren van eenige herstellingen
aan de Maas- en IJsselboofden. (Bestek no.
95 Gegund aan den miniton inschrgver
Beweerd wordt, sinds lang, en het is dien
ten gevolge bg de meesten tot een muurvaste
overtuiging ingegroeid, dat ons volk van
Nederland, in zgn geheel genomen, voor geest
drift minder vatbaar is dan eenig ander.
Eigenigk wordt twgfel daaromtrent volkomen
buitengesloten; wg zeggen het elkander een
voudig na, als het zoo in het gesprek te pas
komt, het is zoo en het bigft zoo.
Maar een leven zonder geestdrift is
toch maar een half bestaan. Het mist innig
heid en gloed. Een natie, in dien toestand
verkeerende, heeft geen toekomst, is tot geen
groote dingen meer in staat en ten doode
opgeschreven. Zg draagt haar vonnis in
den zak.
Wg zgn niet geneigd ons daarbg neer te
leggen. Wg vragen revisie. Niet in dezen
zin, dat wg, zooals in de rechtspraak ge-
bruikeigk is, nieuwe feiten hebben aan te
voeren, die, wanneer zg bg de uitspraak
bekend waren geweest, deze anders hadden
doen luidenneen, tegen haar zelve is ons
pleidooi gericht, omdat wg meenen dat feiten
en verscbgnselen onjuist zgn beoordeeld.
De misleidende scbgn heeft den doorslag ge
geven, en dat achten wg onrechtvaardig.
Zeker, die schgn was en is nog in ons
nadeel. Bg geestdrift denkt men allereerst
aan een heftige gemoedsbeweging, aan een
plotseling opvlammen. Daaraan zgn we, het
is waar, niet zoo spoedig toe.
De sympathieke kenner van ons volkswe
zen, een Nederlander zoo echt als er ooit
mag geweest zgn, wist wel beter. .Van
buiten gs, van binnen gloed, zoo zgn
wg in de Nederlanden”. Dat zong Hege,
en bg, bg oordeelde juist.
De kalme aanblik van ons landschap, met
zgu schoone rivierpartgen, zgn liefeigke
bosebgroepen, zgn rustige duinen, heeft
over een lange reeks van geslachten inge
werkt op onzen volksaard, beeft er dien
stempel van bedaardheid op gelegd, die ten
onrechte voor koelheid wordt versleten.
Vandaar dan ook, dat wg niet opstuiven
bg elke gelegenheid, al of niet gepast. De
uitdrukking onzer aandoeningen is een
andere dan die van meer zuideigke volken.
Of deze minder diepgevoeld, en, zoo zg
echt zgn, van minder bigvenden aard zgn?
Er is iets zeer aantrekkeigks in die
gloedvolle betuigingen van ingenomenheid,
ook van afkeer, aan welke een te eenzgdige
opvatting den naam van geestdrift bg uit
sluiting geeft. De ondervinding leert echter,
dat er bg dal alles veel is, dat aan een
stroovuur'je doet denken; een oogenblik
laait het helder op, met hooggaande vlam,
maar het is gauw uitgebrand. Meer dan
een hoopje asch bigft er niet van over,
en warmte spreidt het niet.'
Zgn wg inderdaad geesteigk minderwaar
digen, die weinig of niets voelen voor een
grootsch denkbeeld, voor een hoog ideaal?
Als het aldus ware, dan moest dat gebrek
zich ook openbaren in onze kunstuitingen,
op onderscheiden gebied. En nu is het toch
wel opmerkelgk, dat voor eiken vorm van
wedergave van hetgeen de harten in beroe
ring brengt, onze eerste mannen en vrouwen
de vergeigking met geestverwanten elders
glansvol doorstaan. Onze zangers en musici
garen lauweren in de concertzalen van heel
de wereld, de werken onzer beeldende kun
stenaars vinden overal bewonderaars en
koopers, en „lre beperktheid ,.n ene
taalgebied geen hinderpaal, ook de werken
onzer letterkundigen zouden met graagte
worden ontvangen. Er is nog meer. Kunt
tg u den ernst van een tol de diepste
gronden doordringend wetenschappeigk
onderzoek voorstellen, als daaraan ont
breekt de geestdrift voor bet onderwerp,
waarmede het rich bezighoudt? Welnu, er
0 zeker, er is nog een andere, een die
den indruk van een treffend oogenblik
weergeeft. Ons is evenmin vreemd de
uitbarsting eener forsche opwelling. Wg
juichen met volle geestdrift toe, als wg
onze Koningin begroeten, of als een seboone
kunstwedergave ons in verrukking brengt.
Elk volk heeft zoo zgn eigen manier om
dat uit te di ukken. De Italianen werpen
hun hoed in de hoogte en de Negers bgten
zich in de handen. Wg doen noch het
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Schoonhoven brengen ter kennis, dat op
Dinsdag den 9. Juli 1907, van des voor-
middags 10 tot des namiddags 1 uur, ten
Raadhuize dezer gemeente eene verkle-
slug van een lid van de Kamer van Koop
handel en Fabrieken te Schoonhoven zal
plaats hebben, en zulks ter vervanging van
den Heer J. VALK, die ontslag heeft ge
nomen wegens vertrek uit de Gemeente.
Schoonhoven, 29 Mei 1907.
VAN SLOTEN.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
'Amelde, 18 Mei. In de heden alhier
gehouden vergadering van stemgerechtigde
ingelanden dier vereenigde polders Middel-
broek, Ameide en Tienhoven, waarop ver
tegenwoordigd waren 900 stemmen, is vast
gesteld:
lo. de rekening over 1906 in ontvang op
f 10580,10, in uitgaaf f 6142,31, batig saldo
f 4437,79, onder welk saldo is begrepen een
bedrag van f 4390,80, wegens nog te goed
door den aannemer van het stoomgemaal}
2o. de begrooting voor 1907 in ontvang
en uitgaaf ad f 11408,19 met een omslag,
geigk aan dien des vorigen jaars, ad f 3,75
per hectare.
Verder werd het bestuur gemachtigd tot
het doen van onderhandsche aanbestedingen
krachtens art. 48 van het algemeen polder-
reglement en besloten in zake overname
der kaden dezer polders door „de Overwaard**
een alwachtende houding aan te nemen,
doch in geen geval die kaden aan dat
waterschap over te dragen en geld toe te
te'alen.
Ten slotte deelde de voorzitti
zeer gunstig rapport van den
de stichting van het stc
polders omtrent de in
houden proefmalin)
fibrikant thans ooi
ten opzichte van
dan voldaan heeft.
Het kohier van den hoofdeigken omslag
dezer gemeente voor 1907 bedraagt f2250,04,
de hoogste aanslag is f 185,621/,, de laagste
f 0,69; bet geheven percentage 2*/< pCt.
WUugaardeu, 27 Mei. Bg de alhier
gehouden verkiezing van twee heemraden
voor den polder Wgngaarden, werden de
beide aftredenden, de beeren C. Aantjes en
A. Koorevaar Jz., met algemeens stemman
herkozen. Er werden respeclieveigk uitge»
bracht 75 en 77 stemmen.
Acht en dertig redacteurs van Engelsciie
bladen brengen thans aan Daitaciiland
een tegenbezoek. Verleden jaar zgn, geigk men
zich zal herinneren, de Duitsche journalisten
in Engeland geweest. En dat de prachtige ont
vangst, hen daar te beurt gevallen, door de
Duitscbers niet is vergeten, bigkt thans nu
alle luister wordt bggezet om bet tegenbe
zoek der Eogelsche journalisten te doen
slagen. Een extra trein bracht de gasten
Hamburg naar Berign. De Keizer zelfheeft
ontvangen en de Kouing van Saksen
de Rgkskanselier hebben zich gehaast
zgn voorbeeld te volgen om hen ook een feest
aan te bieden.
Men zou baast gaan vreezen dat bet p
gram overladen wordt, want bgna alle groi
steden b.eden gastvrgheid aan om ook
eer van een bezoek te genieten.
Behalve de genoemde plaatsen komen nog
aan de beurt Dresdeo, Müachen, Frankfort,
Homburg, Rudesbeim en tindeigk wordt de
tourcée besloten in Keulen.
De Eogelschen zgn een en al lof over de
„liebenswü'digtieiten” der Duitscbers; zg
spreken over eene „Keizerigke gastvrg
heid.” Zinder twgfel zal dit bezoek aan de
verhoudingen der beide landen veel goed
doen. In elk geval zullen de Britten allicht
een wat juister oordeel gaan vellen over
hua Germaanscben concurrent. En dit reeds
alleen zal een groot voordeel zgn.
In het Briticbe Lagerhuis was dezer dagen
de verwachting van alle leden op *t hoogste ge
spannen, daar men hoopte helangrgke mede-
op volkomen geigkstelling den heer H. Bode te Ammerstol voor f 1493.
i onechte kind aan. Z. i. 2. Het uitvoeren van eenige herstellingen
aan Scbielands Hoogen Zwdgk. (Bestek no.
96Gegund aan den minsten inschrgver
den heer T de Man te Ammerstol voor f 1997,
3o. Het uitvoeren van eenige herstellingen
aan de steenglooiingen van Schielands Hoogen
Zeedgk. (Bestek no. 97.) Gegund aan den
i minsten inschrgver den beer M. Ooms te
Ammerstol voor f 998.
4o Het uitvoeren van baggerwerk in het
Toevoerkanaal. (Bestek no. 98) Gegund
aan den minsten inschrgver den'heer T.
Mudde te Lekkerkerk voor f 1188.
Aan het gebouw van bet prov.
bestuur in Zeeland, te Middelburg, werd
Woensdag j.l aanbesteed: het verrichten
van baggerwerk op bet Nederlandech gedeelte
in het kanaal van Ter Neuzen en in de
buitenhavens te Ter Neuten. Raming f5250.
Minste inschröver de heer A. T. Volker te
Sliedrecbt, f 4797.
Te IJselstein is tot gemeente-
vroedvrouw benoemd mej. J. Bgisma, te
Zuidborn.
In het museum op
te Zutphen is thans een tei_
aquarellen (bloemstudies) door
te Gorinchem.
In de Dinsdag j.i. te Utrecht ge
houden openbare terechtzitting van den
Centralen Raad van Beroep (Ongevallenver
zekering) had de uitspraak plaats in het
hooger beroep van de Rgksverzekeringsbank
tegen de uitspraak van den Raad van Beroep
te Dordrecht, waarbg met vernietiging eener
beslissing van de Bank die f 0,36 per werkdag
toekende, aan Ja. de K, schoonmaakster te
Gouda, is toegekend eene rente van f 0,50
per werkdag ter zake van een ongeval,
waardoor baar rechtervoet is gekneusd en
tengevolge waarvan zg nu igdt aan platvoet-
stand en moeiigk loopt. De Centrale Raad
bevestigde de uitspraak.
De arr. rechtbank te Rotterdam
veroordeelde Dinsdag j. 1. G. R., 49 jaar en
J. 't H., 56 jaar, beiden sjouwerman te AI-
blasserdam, wegens diefstal van eenige gze-
ren kettingen en een dito plaat, ieder tot
twee maanden gevangenisstraf.
Voorts werd o. a. behandeld de volgende
zaak:
Op 17 April had A. de J. 48 jaar, werk
man alhier, te Hillegersberg, uit eene woning
een tafelkleed weggenomen. Hg was ach
tervolgd en aangehouden door een bediende
van den eigenaar L. Stofberg. Reeds bg
herhaling had deze beklaagde met den
rechter kennis gemaakt. Met bet oog hierop
werd 8 maanden gevangenisstraf geëischt.
In deze zaak refereerde Mr. Adolpbine E.
Kok zich aan ’s rechters oordeel.
Uitspraak Dinsdag 4 Juni a. s.
Voor den kantonrechter in kan
ton II te Rotterdam stond Maandagmiddag
terecht C. v. d. W., spoorwegwachter te
Capelle »/d IJsel.
Aan beklaagde is bg dagvaarding ten
laste gelegd, dat bg in den nacht van 11
op 12 Maait 1907 omstreeks 2]/s uur, als
spoorwegwachter in dienst van de
scbappg tot exploitatie van Staatsspoorwegen,
alstoen belast zgnde met de bediening en
bewaking van de sluitboomen aan den open
baren overweg van den spoorweg aan de
Oudelaan, terwgl beklaagde in de onmid*
deligke nabgheid daarvan zgn standplaats
had, niet beeft zorg gedragen, dat die sluit
boomen ten minste drie minuten voor de
komst van een trein gesloten waren, daar
bevonden is, dat, toen op hetzelfde tgdstip,
terwgl beklaagde in bet in de onmiddeligke
nabgheid van dien overweg geplaatste wacht
huisje lag te slapen, trein 1634, althans een
trein, genoemden overweg sneed, terwgl de
sluitboomen niet waren gesloten. Uit de
verklarii gen van de rgksveldwachters, ver
balisanten, bigkt, dat beklaagde meermalen
door hen voor zulk een nalatigheid is ge
waarschuwd, en zelfs reeds eenmaal daarvoor
is geverbaliseerd. De kantonrechter meent,
dat bet hoog tgd is, dat zulk een onbe
trouwbaar wachter van die gevaarigke plaats
wordt verwgderd.
Het O. M. wgst op het
seben en dieren aan zoo
Mededeelende, dat als hootr
is gesteld f 1000, vraagt hg veroordeeüng
tot f 50 boete subs. 25 dagen.
Uitspraak 10 Juni a. s.
van meening, dat
eerste plaats bier was om wetten
Thans wist spreker voor zich,
lit ontwerp aan de gemeenschap
zullen worden toegebracht, die
en zgn, dan de etisebe voordeelen.
il de prostitutie al te zeer bevor-
huwelgk in de hand werken.
Spreker hoopte, dat dit ontwerp verworpen
zal worden.
De beer Heemskerk stelde zich op een
ander standpunt. Het verwekken van een
tina aan 7»rp**chting tot zgn onder
op voeding voort. Maar het onechte
ebt niet in de familie van den vader
nv. den opgenomen, want bet huwelgk was
de basis der maatsebappg. Ten slotte volgde
de verklaring, dat spreker met het ontwerp
zou meegaan.
Ook de heer Van der Zwaag was vóór
dit ontwerp. De kindermoord zou zeker
minder worden, als de actie werd toegelaten.
Ook de abortus zou afoemen, nu er zeker
heid van actie zal bestaan.
Zelfs de beer Schokking vond de be-
dat men daarom
zou mogen verwerpen, terwgl
rchant, zich daarbg aanslui-
tende, tevens de door hem ingediende amen-
jmocra- 1
naar
ir de
deeliogen van de regeering te booren over de
lersche wet en over de staking in Transvaal.
Maar het liep op niets uit. Bannerman verklaar
de dat de regeering eerst over een week een
beslissing in zake de lersche quaestie kon
nemen, en hoe teleurgesteld de leden zich
ook toonden, daar bleef bet bg. Vooral de
Ieren waren boos.
Ein Londeosch blad, de .Reynolds News
paper”, zegt te weten, dat Birrell, de Minister
van Ierland, aau den Eersten Minister zga
ontslag heeft gevraagd wegens de verwer
ping van zga lersche wet door de Ieren.
Hst blad meent echter, dat Campbell Ban
nerman bet ontslag niet zal aannemen.
Over de staking in Transvaal, zeide
Churchill, onder secretaris van Koloniën, dat
dit de moeiigkste quaestie was die thans
een oplossing wachtte. In alle geval was het
zenden van troepen een goed werk, want
veilig was bet in Transvaal niet, vooral niet
omdat er 50 000 Chineescbe koelies zgn.
Het Franactae Ministerie beeft een kleine
nederlaag geleden, door dat de Kamer tegen
den wil der Regeering een voorstel aannam
om de lichting 1903 niet den 17en maar
reeds den 12eu Juli met groot verlof naar
huis te zenden. Het voorstel ging uit van
Pelletan en Jaurès. Hun bedoeling was,
volgens een der bladen, om het Kabinet
.over een sinaasappelschil te laten uitgigden”.
In Parg» vertoeft op *t oogenblik bet
Naorweegache Koningspaar. President
Faiiiè.es begvert zich bet zgn Koninkigke
gasten zoo aangenaam mogelgk te maken
en beeft hen reeds een contra bezoek toege
zegd. Ook de Koningin van Engeland houdt
nog in Partis verbigf en neemt aan ver
schillende feesten ter eere van Koning
Haakon en Koningin Maud deel.
De geestelgken houden thans te Pargs een
diocesaan-congres om te bandelen over de
noodzakeigke maatregelen ter instandhouding
van den eeredienst, nu de bgdragen uit de
Staatskas door de Scbeidingswet opgehouden
zgn. Waarscbgnlgk zal getracht worden
door vrg willige gaven der geloovigen de
noodige gelden bgeen te krggen.
De Fransche Regeering heeft de eischen
bekend gemaakt door haar aan den Sultan
van Marokko gedaan in zake den moord
op Dr. Mauchamp. De voornaamste ervan
z^n ontslag van den Pasja van Marakesj,
waar de moord gepleegd is. Voorts schade
loosstelling en straffm van de schuldigen en
spoed maken met de politiemaatregelen. De
Sultan heeft zoowat alles toegezegd, als hg
*t nu maar doet.
Raisoeli, de onovet winneigke oproermaker
scbgnt inderdaad genade aan den Sultan ge
vraagd te hebben
zgn den bandiet gi
De nieuwe Ooi
komt half Juni bgeen. Gelgk i
de socialisten bg de verkiezingen
winningen behaald. Van elf is hu
klommen op drie en tachtig. Hoe groot deze
overwinning ook moge zgn, de baas worden de
socialisten hierdoor nog met. De Rgksraad
bestaat uit 360 ledeo, en er zgn in Oosten-
rgk niet minder dan 22 politieke partgen of
groepen. Deze zgn thans bezig besprekn
te houden over een mogelgk samengaan.
Dat mag dan ook wel, als er tenminste iets
tot stand zal kunnen komen.
Bunland. la de laatste vergadering
van de Doema hebben 42 sociaal-democra-
tische leden een interpellatie gehouden p***-
aanleiding van de straf expeditie naar
Oostzeeprovinciën. Zg overhandigden den
voorzitter een geschrift van 34 bladzgden
druks, waarin zg de regeering van velerlei
betichten.
Het memorandum vermeldt o m. boe 1170
boeren zonder vorm van proces werden op
gehangen of doodgeschoten; boe 300 hoeven
in de aech werden gelegd, die een waarde
van eenige miliioenen vertegenwoordigden.
De interpellanten houden vol, dat op het
oogenblik de gruwelen nog voortduren.
Rooven en moorden is in Rusland nog
steeds aan de orde van den dag. Zoo werd
in Riga vlak bg bet station Nordechsjof een
trein door 5 gewapende mannen overvallen.
Zg sprongen in den postwagen, schoten 4
beambten en een baanwachter neer
maakten zich meester van alles wat er i
waarde te vinden was. In een bosch gelul
het hun met hun buit uit den treil
springen en te ontvl
Te Odessa werd een
revolutionnairen aangehouden,
hem eischten en wilden dat
hunne parlg aansloot. Toei
weigerde, werd bg in tegenwoordig
vele andere kooplieden doodgeschote
dat iemand hem hielp. De moe
konden ongestraft ontkomen.
Uit San Francisco, waar de troebelen
tusschen Japanner! en Amerikanen
tot staan gekomen schenen, zgn opnieuw
oneenigheden ontstaan. De Japanners, die
met heel weinig toe kunnen voor buu
levensonderhoud, hebben veel voor op de
Californiërs en verdringen dezen uit de be- I
drgveo, waardoor zg als indringers en vg-
anden beschouwd worden. Eenige Japanners
zouden een troep Amerikanen hebben over
vallen en vertcheidenen hunner doodeigk
hebben gewond. Men begrgpt, dat indien
dit werkeigk waar is, de gevolgen onafzien
baar kunnen zgn: het zou den Californiërs
een wapen in de hand geven om de Ameri-
kaansche Regeering te dwingen krasser I
maatregelen tigen de Japanners te nemen,
en dat maakt de positie van Roosevelt, die I
Japan gaarne tot vriend houdt, zeer moeiigk.
ST AA KA KA kJtt a AL.
TWEEDE KAMER.
Dinsdag 28 Mei kwam de heer
Wgnbergen aan het woord, om bet ont
werp in verband met het onderzoek naar
het vaderschap te verdedigen. Spreker was
vóór dit ontwerp, als het bleef in de igaen,
door Minister Loeil aangegeven. De strekking
er van was om het kind recht te verschaffan.
Uitvoerig bestreed bg het betoog van den
heer Van Doorn- van de vorige week, doch
zou zich tegen het ontwerp verzetten, ais
de grondslagen van ons huwelgk werden
aangetast.
Ook de heer Hugenholtz bestreed het j
gesprokene van den Goudschen afgevaardigde, I
doch drong tevensc
van bet echte en onechte kind aan.
werd het huwelgk meer ontheiligd door c
daad van de buiten echteigke gemeenschap
dan door de gevolgen daarvan.
Al kon de heer De Visser zich niet met
bet betoog van den heer Van Doorn ver-
eenigen, zelden had spreker sympathieker
oppositie tegen een ontwerp gehoord en om
de wgze én om het doel der bestrgding.
Dit ontwerp juicht hg toe ter wille van den
jongen man, ter wille van de gemeenschap,,
van de vrouw en van bet kind.
De heer Lohman kon zich niet vereeni-
gen met het standpunt van dit ontwerp, al
was spreker steeds voor opheffing van het
verbod naar het onderzoek van het vader
schap. Althans in dien zin, wanneer de
man bigkbaar was de vader, wanneer hg
een trouwbelofte heeft gedaan, wanneer hg
verkeerd heeft met de vrouw en haar in
den steek bei ft gelaten. Do vrouw moge
dan zwak geweest zgn, ze bad gerekend op
de trouwbelofte. Met ernst wees spr< ker
er op, dat bet feit der erkele gemeenschap
den man niet tot vader maakte. Als de
man niet kon bewgzen, dat ook anderen in
den csuceptietgd met de vrouw gemeenschap
hebben gehad, werd bg gedwongen tot onder
houd. Maar een vrouw was slim genoeg,
die laatste gemeenschap te verbergen.
Spreker zag in dit ontwerp een privilege
voor het onechte kind. Ieder oogenblik kan
een man worden lastig gevallen door een
vrouw, die zegt: Ik beb een kind en dat is
van u. De voogd kon een gedeelte van het
opeiseben van den man, d. w. z. een
geigkstelling van wettige en onwettige
kinderen ei-chen. Het lot van het wettige
kind trekt men zich niet aan, zeide spreker.
Zóó was het ontwerp voor hem onaan-
nemeigk. Wel wil de spreker het onderzoek
naar bet vaderschap toelaten, maar dan
moest dit ook bewezen worden. Was dit
vaderschap bewezen, dan moest de vrouw
een actie instellen.
De beer Blooker was
men in de
te maken,
dat door di
nadoelen
grooter zullei
Deze wet zal
deren en bet vrge
eer I
rordi
zgn in Oosten-
of
ig besprekingen zwaren niet van dien aard,
[jk samengaan. bet ontwerp
de heer M a
a, tevens ue aoor
amenten verdedigde.
Ten slotte zou de laatste spreker zgn rede
den volgenden dag voortzetten.
Woensdag 29 Mei kwam de Minister
van Justitie aan het woord, nadat de
beer Marchant zgn gisteren afgebroken
rede beëindigd bad. De Minister bestreed
den heer Van Doorn, die van een opge-
bitste volksovertuiging gesproken bad. De
zedelgke verplichting van den natuurigken
vader stond bg ieder vast; do vraag was
slechts, of die zedelgke plicht tot een
rechtsplicht gemaakt mocht worden.
Al maakten we, wat de statistieken der
“rc“ige geboorten betrof, geen slecht figuur,
vast stond echter, dat er jaarigks een groot
aantal onwettige kinderen geboren worden,
waarvan het sterfteegfer veel booger is dan
dat van de wettige kinderen. Wat de vrees
voor kindermoord, abortus enz. betrof, spre
ker beriep zich op een rapport van een
Belgisch rechtsgeleerde over de aanvankelgke
resultaten, in Duitschland opgesteld. Daar
constateerde bg afneming van de gel
van onwettige kinderen, vermeerderin
wettiging door opvolgend huwelgk, a,
1 van den kindermoord, doch de abor* -
vocatie nam toe. Dit laatste was
schgnsel over geheel Duitschland.
Toen bestreed spreker de amendementen
zgner geestverwanten, al was h(j bet in den
grond met ben eens. Doch bg poogde nu
slechts bet bereikbare te krggen. De natuur-
igke vader was er thans af met den onder
houdsplicht; maar eigenigk zou hg werkeigk
met de zorg voor het kind moeten worden
belast. Daarom gaf dit ontwerp geen vol-
ledige oplossing.
Alsnu repliceerden de beeren Van Doorn,
Van der Zwaag, Heemskerk, Mar
chant en Van Wgnbergen, waarop
de Minister dupliceerde.
Toen werd de algemëene beraadslaging
gesloten en begon de artikelsgewgze be
handeling.
Op artikel I bad de heer Limburg
een amendement voorgesteld, om dit als
I volgt te lezen:
I „Artikel 342 van het Burgerlgk Wetboek
vervalt.”
I Nadat de H>r
amendement verdi
