)nen,
Moor,
ra 35.
OODta.
zn.
Zaterdag 26 October.
1907.
N». 2867.
Eerste Blad.
ier
Nieuws- en Advertentieblad voor Zuid-Holland en Utrecht.
T,
n,
nvervoer.
Hilversum.
I
age,
ischbrug.
Hm.
JD,
kken van
lit.
’auto,
in borst en
er koudheid.
B1IIIIL1ID.
Gemeente-Ambtenaren.
Uitoavi van S. it W. N. VAN NOOTEN ti Schoonhovxn. Intercomm. Telefoon-nr. 10.
Deae Oearant beataat alt Blade*.
bevat
leniging
Sr dan
voor
chter
eer uitgifte
C.
k, wgi nu
particuliere
IK A/D IJ.;
ppolie, dat
rationeel.
Ia aanmerl
vroeg
Bestraf.
n dezelfde
5, franco.
B.
e, Sluiten
Verzilveren
edietbrievea
■happy veor
rUe Kluizen,
noteering.
■edit
UJiSTE
idhkcht;
krdam;
xkdam;
t;
/d I Jut
idricht;
rem;
DIS
igen niet
ische land,
lbouw bet
lie IJael,
impen a/d I
i'aard
•et. Da
terdai
den I
i;
u;
veneinde;
tooa;
uk;
rif®
_.o-jied
n handelt,
ig van de
SCHOOMOVENSCHE COURANT.
P. A. Stal
voor
der pya
Oad<
ringen.
IV” en „SENIOR”
choonhoven.
iscussie werd bet
tb. met 8 tegen
overal wordt geklaagd over de vermeer
dering van administratieve werkzaamhe
den, daar zal het U zeker wel duidelijk zjjn,
dat die meerdere werkzaamheden in hoofd
taak door de ambtenaren moeten worden
verricht. Wordt bovendien hierbij nog in
acht genomen, dat de Raad slechts een zeer
klein deel der werkzaamheden krijgt te aan
schouwen, wijl de periodieke werkzaamheden
“ten al wat vareischt wordt ter uitvoering
van Koninklijke besluiten eu aanschrijvingen
van velerlei autoriteiten, buiten hen omgaan,
dan springt de uitgebreidheid der werk
zaamheden nog meer en beter in 't oog.
„Was het eertijds wellicht voldoende, dat
de ambtenaren ter secretarie de beschikking
hidden over „een goede hand van schrijven”,
thans wordt degelijke kennis van wetgeving
en bestuur van hen geöischt. Schier geen
oproeping komt in de vakbladen dan ook
meer voor, of het diploma, uitgegeven van
wege de Vereeniging voor Gemeentebelangen,
wordt geöischt of strekt tot aanbeveling.
„Heeft men zich over dit fait op zich
zelf te verheugen, omdat daarmede wordt
erkend dat kennis van wetgeving en bestuur
noodig is voor de goede vervulling van de
betrekking, tegelijkertijd mag daaraan worden
vastgeknoopt het rechtmatige verlangen naar
een behoorlijke bezoldiging.”
Heer B. G.
i is kenbaar
m Generaal-
maak en
voorstel van
3 stemmen
tractementsregelingen ingevoerd, of men ia
er aan doende, die, al beantwoorden ztf
niet geheel en al aan rechtmatige eiachen, 1
toch blijk geven van den goeden wil om aan j
misstanden een eind te maken.
De juistheid van die benaming zal ieder
moeten erkennen, die weet, dat in onze
provincie van de twee-en-zestig ongehuwde
mond-
boeren
e gehad
■gehoond
Blijkens ons opschrift hebben wij ons
de beapreking van deze voor alle ambte
naren der gemeente geldende belangen tot
taak gesteld. Maar bovendien willen wjj
meer in bet bijzonder de aandacht richten
op de positie der Secretarissen, wegens
de belangrijke plaats, die zjj innemen
in het raderwerk van het gemeentelijk be
heer. In tal van kleine gemeenten zjjn zjj
de eenige ambtenaar, met de bestuurszaken
belast.
Aan Raadsleden behoeft niet verteld te
worden, van hoe krachtige hulp een goed
Secretaris is. Hjj is van alles op de hoogte
wat men in het belang van bet bestuur
verlangt te weten, bij Jicht voor, op de
meest bescheiden wjjze, zoodat men meestal
niet eens aan de weet komt dat de aanwij
zingen en inlichtingen door hem zijn gegeven.
Van alle wetten b|j welker uitvoering de
gemeente is betrokken, moet hjj niet minder
dan de Burgemeester kennis dragendaar
bij wordt van hem gevergd, en voldoet
hjj ook ge woon lijk aan den eisch, bekend te
zjjn met allerlei particuliere toestanden en
aangelegenheden. Niets wat de gemeente of
de in haar boezem gevormde groepen en
de daar vertegenwoordigde belangen betreft
moet hem vreemd zQn.
De Secretaris is de vraagbaak voor ieder.
Wie iets weten wil van algemeens strekking
gaat naar hem toe, en niet zelden is zelfs
buiten den bureautijd zijn hulpvaardigheid
ten bate der gemeentonaren.
Eu die mao, wiens werkkring van zooveel
gewicht is, geniet gewoonljjk een bezoldiging,
die men gerust een hongerloon mag noemen.
Wellicht gaan de beschreven vaderen, die
>rs was echter van
niet onbillijk mocht
iven enorme kapi-
te vinden; daarom
rerleend worden.
>rs rede vatte hjj
reer aldus samen:
den
en niet
doodde
de Staata-
voorgrond
doitatie zou
mnentrekken
l in de hand
den, daaraan
honderd gulden salaris hebben. Van dezen
zijn achten twintig ouder dan 95 j*«r. Hun
ongehuwde staat zal wel hoofdzakelijk hier
aan zijn toe te schrijven, dat er met geen
mogelijkheid een becijfering is uit te denken,
met welke een zoo onnootel tractemenlje
den schoorsteen van een eigen haard rookende
zou kunnen houden.
Lotsverbetering van de ambtenaren ter
Secretarie, en waar zij zjjn ook van hen
die hun taak vinden ten kantore van den
Ontvanger, mag terecht een> dringende eisch
des tjjds genoemd worden. Het is daarom,
dat wjj deze zaak onder de aandacht van
het groote publiek brengen, om de overtuiging
van de noodzakelijkheid overal te doen
doordringen.
Da Gemeenteraden zjjn door de belang
hebbenden tel ven op de hoogte gebracht.
Wü hebben voor ons liggen een afdruk
van het adres, door het Bestuur van de
Afdeeling Zuid-Holland van den Nederland-
schen Bond van Gemeente-Ambtenaren ge
richt tot de Gemeenteraden in hun gewest,
welk verzoekschrift vergezeld gaat van
bijlagen, waarin een overzicht wordt gegeven
van den werkelijken toestand en een concept-
regeling ter overweging aangeboden. Wfl
zullen uit dat stuk slechts een paar volzinnen
aanhalen,
«Den omvang der werkzaamheden van de
ambtenaren te schilderenachten w(j voor
niet noodig. Waar Uwe vergadering schier
elke bgeenkomst in aanraking wordt ge
bracht met do nieuwere wetgeving; waar
tdkoa jare do begroeting van uitgaven
moot worden verhoogd, tengevolge van
<a uitbreiding vu do administratie; waar
8TATEM-6EMEBAAL.
TWEEDE KAMER.
Dinsdag 11 October begon dan de bespre
king van het ontwerp tot Slaatst xploitatie
van M(|nen,
De heer Vod Kol had gedacht, dat men
na de Mijnwet van 1901 alleen aan Staats
exploitatie zou gedacht hebben, dat trouwens
oen nationaal belang was. De aandoelen van
particuliere exploitatie mochten goedkooper
dat er 1
der Staatsexj
er toch tege
Regeering
motieVan
In ziji
Ministt
der wet na.
Staten Gi
mheid
■irg v
Haat
len daar ter
den omtrek
men zeggen:
istreken van
i geen meel
er zulk een
i het gemak-
n. De Heer
erklaart dat
n soms ver-
die gemalen
bt en slapen
jjsireep is
zocht dit te
)yper zich in den
lunchen. Om drie
ir particulieren gelegen-
zjjne woning geluk te
mds half acht wordt hem
aangeboden in hotel
zulk een staat van zaken bestendigen, uit
- I van de onderstelling, dat de Secretaris uit
”,n ’“dt mi(ldelen jn onderhoud ,oorIiet,
dat bjj zjjn betrekking waarneemt uit lief-
hebberjj, als iets dat hjj op zjjn pantoffels
af kan, eu dat bjjzonder geschikt is om hem
voor verveling te vrijwaren en hem zekere
positie in zjjn omgeving te verschaffin.
Misschien is het in de grjjze oudheid
I eenmaal zoo geweest, hier of daar, in
ambtenaren negen-en-dertig nog geen vjjf- i
Dat de bovengrond in waarde zou stjjgen
door het vinden van Steenkolen in ,den
ondergrond, stond bjj spreker vast. Dit bad
de Staat reeds tot zjjn schade ondervonden.
De beraadslaging werd daarna door den
heer De Stuers voortgezet, die de gronden
voor het scheppen van een monopolie niet
steekhoudend vond. Io ludiê bleek boven
dien reeds, dat de Staat voor zjjn taak ais
exploirateur niet altjjd geschikt was.
Alsnog repliceerden de heeren Van Kar
nebeek, Nolens en Van Kol, waarna
do dupliek van den Minister volgde.
Intusschen was door den heer Van Kol
een amendement ingediend, om ook^het
verbod van bruinkolen op te nemen, terwjjl
de heer Van Karnebeek voorstelde, om
een termjjn van acht jaren aan te nemen,
doch de Minister bleef tegen het eerste
amendement terwjjl hjj zich desnoods met
een termjjn van 16 jaren zou tevreden stel
len. Alsnu stelde de heer Nolens een sub
amendement op het amendement-Van Karne
beek voor cm den ter mjj o,op 15 j aar te bepalen.
Bjj bet in stemming komen van dit laatste
sub amendement, waartegen slechts 15 stem
men en waarvoor 30 stemmen werden
uitgebracht, bleek, dat het,vereiachte aantal
stemmen niet aanwezig was, zoodat de ver
gadering tot Maandag 4 Nov. verdaagd werd.
gegaan, onverhoeds aangevallen te hebben.
Hjj had dezen zonder aanleiding zoo gestoolen
en geduwd dat B. van den djjk was ge
tuimeld. Aanleiding hiertoe was niet gegeven.
Beklaagde dacht dat B. iets zeide van „dooie
Capellenaars", zeker weet hjj het echter
niet. B. zeide niets gezegd te hebben.
Geeischt werd 14 dagen gevangenisstraf.
Voor leeraar in de nat. historie
aan de H. B. Scb. en gymnasium te Snoek
wordt aanbevolen de eenige sollicitant; Dr.
J. C. C W. van Nooten, directeur der
H. B. Sch. te Brielle.
Wjjlen mr. Marius Hendrik
a’Jacob, oud vicepresident van bet gerechts
hof te Amsterdam, heeft aan de Maatschappij
van Weldadigheid te Frederiksoord gelega
teerd f 5000, vrjj van kosten en rechten.
In de Staatscourant van 7 Sep
tember kwam het volgende bericht voor:
„Bijjkens een uit Nederlandsch Indiö out
vangen telegram kwamen 80 mannen uit het
voormalig sultanswakeuegebied Koeloe onder
den Imeum en den Teungkoe met kwade
bedoelingen bg het bivak te Seudoe (Alj-ih
on Onderhoorighedeü). Zg werden tjjdig ont
dekt en vielen eene uitgerukte patrouille
aan, waarvan sneuvelde een inlandsche en
licht gewond werd een Europeesche militair,
beiden beneden den rang van officier, terwjjl
2 geweren model '95 verloren gingen. De
vjjand bekwam 18 dooden."
Naar de Staatscourant heden avond meldt,
heeft nu de regeering een telegram uit lodiö
ontvangen, waaruit bljjkt dat de hoofdaan-
leggers en alle daders, zoomede de overi““
uitgewekenen uit het sultanswakeuegebi
Koeloe, waarover het eerste telegram 1
zich gemeld hebben met inlevering
beide verloren gegane geweren.
De Staatscourant no 249
0. a. de statuten van de Tooneelvereeniging
„Nut en Genoegen" te Gouda.
De Eerste Kamer der Staten-
Generaal is ter vergadering bijeengeroepen
tegen Maandag 28 dezer, 's avonds halfnegen.
jj de Dinsdag j.l. gehouden
herstemming voor de Tweede Kamer in het
district Sebiodam, werden uitgebracht 6878
geldige stemmen.
Gekozen jhr. mr. D. J. de Geer (chr.-bist.)
met 8667 stemmen. De heer H. J. Versteeg
(lib.) kreeg 3211 stemmen.
De kapitein W. J. Bieschel, van
het Is reg. vesting artillerie, is benoemd tot
adjudant van het korps.
Naar uit Den Haag gemeld
wordt, zal, ter gelegenheid van den 70an
verjaardag van Dr. A. Kuyper, op den 29an
October a.a. des morgens een receptie worden
gehouden voor corporaties, die zich daartoe
hebben aangemeld.
Daarna trekt Dr. Kuj
familiekring terug om te
uur zal er dan vooi
heid zjjn hem aan
wenschen. Des avoi
een feestmaaltijd
„De Twee Steden."
Woensdag-1
Dordrecht een buil
vergadering van het
Verbond gehouden,
een lid van het o
afgevaardigde van groei
hoofdbestuur, beiden ter vervanging van den
heer P. J. De Kanter, die als zoodanig en
als algemeen si cretaris penningmeester had
bedankt wegens zjjn benoeming tot wethouder
van Dordrecht. In z|jn plaats werd gekozen
mr. W. D cke te Dordt. Met hem op de
voordracht stond de Dordtenaar mr. J.
Pb. Loiff
In de op Dinsdag j.l. te Utrecht
gehouden openbare terechtzitting van den
Centraieu Raad van Beroep (ongevallenver
zekering) bad de uitspraak plaats in de vol
gende zaken:
lo. hoof
tegen de u..»».
te Dordrecht,
beslissing
waarbjj hf
terzake van een
De Centrale Ra»
ontvankelijk
het hooger h
lo. hoof
teg<
te
-i:<-
3ger beroep van D. G. te Gouda,
uitspraak van den Raad van Beroep
echt, houdende bevestiging cener
van de Rjjksverzekeringabank,
>em schadeloosstelling is geweigerd
““I ongeval ais niet bewezen.
x.d»d verklaarde eischer niet
’“■r wegens te late instelling van
hooger beroep;
)ger beroep van A- D. te IJselstein
;en de uitspraak van den Raad van Beroep
Utrecht, houdende bevestiging der be
slissing van de Rjjksverzekeringsbank, waarbjj
aan D. met ingang van 22 April 1907 voor-
loopig eene rente is toegekend van f Lfl’per
werkdag, terzake van een ongeval tengevolge
waarvan naar hjj beweert zjjn rechteroog
geheel blind ia, zjju linkeroog in slechten
toestand, terwjjl hjj mank gaat, ’t gebruik
zjjoer linkerhand mist en de rechter niet
geheel normaal is. De Centrale Raad be
vestigde de uitspraak.
Voor de arr. rechtbank te Rot-
‘atn had zich Dinsdag j.l. te verantwoor-
P. B., 21 jaar, bouwman te Lopik wegens
het beschadigen van het rjjwid van zjjn tegen
stander. Het O. M. vorderde f 20 boete subs.
20 dagen hechtenis.
Daarna stonden terecht P. v. L. 20 j«r,
sjouwerman, A O 21 jaar, scheepsklicker,
beiden te Capelle a/d ljt>el, en P. B.,10jaar,
sjouwer te Krimpen a/d IJsel, die zich op
20 Juli te Ouderkerk a/d IJsel tegen den
veldwachter H- Mulder hadden verzet, toen
deze den eerste beklaagde vastgreep en naar
zjjn naam vroeg. Ia aanmerking nemende
het ernstig verzet, vroeg het 0. M. voor ieder j
6 weken gevangenisstraf.
De eerste beklaagde uit de vorige zaak, P.
v. L. bleek in denzelfden avond op den Diel-
djjk, onder Ouderkerk a/d IJsel, zekeren D.
Burger, die hem met een meisje voorbjj wai
elk geval is het zoo niet meer. De Secretaris,
en wjj herbalen, veel van hetgeen hier
gezegd wordt is op alle ambtenaren ri^n
toepassing, moet van zjjn werk kunnen
leven, met een huisgezin, en op zoodaniglm
voet, dat het aanzien van zjjn betrekkft{^
wordt hoog gehouden.
Daar niet zelden zjjn adviezen den door
slag geven bjj beslissingen, in welke ook
persoonlijke belangen zjjn betrokken, moet
hjj zoo onaf hankeljjk zjjn, dat alle deckbeeld
van partijdigheid kan worden uitgesloten.
Er is geen vrees, dat hetgeen wjj hier
zeggen, door iemand zal worden misverstaan
Dien man van invloed, van uitgebreide
kennis, van karakter, en zonder deze zou
hjj staan beneden zjjn taak, beneden het
peil van zjjn ambt, te onthouden wat hem
toekomt, is eenvoudig een onrecht.
Dat de Raden der Gemeenten, aan wie
het verzoekschrift is gericht, toch eens
ernstig nadenken. Eu denken niet alleen,
maar in overeenstemming met de richting,
in welke dat denken onvermjjdeltyk gaan
moet, als ten minste het eenvoudig gezond
verstand en hei billjjkheidsbewustzjjn een
woord mogen ureepraten, ook handelen.
Ea zulks met bekwamen spoed.
'Alblasserwaard en VUfheeren-
landen, 25 Oct. Da handel in kaas en
boter is redeijjk vlug, prjjs van kaas vast,
van boter hooger, men besteedt thans in
deze streken voor kaas f 24,— ii f 18 50,
zware part jjtjes tot f 31 per 50 kilo. Goe-
boter f 0.72>/g, weiboter f 0,62Va per Va kilo.
Amelde, 24 Oct. Aan de milicien-
verlofgangers P. da Goejj en L. Bunschoten
alhier, is wegens lichaamsgebreken ontstaan
buiten den dienst, ontslag verleend uit den
dienst bjj de militie te land.
GleaeU’Nieuwkerk, 23 Oct. Bjj den
landbouwer D. Muilwjjk alhier is Zaterdag
een rund aan mond- en klauwzeer gestorven.
Jaarsveld, 21 Oct. De vorige week
zijn bjj de landbouwers J. F. d. G. en G. J. B
twee koeien, die Ijjdende waren aan
on klauwzeer, gestorven. Bjjna alle
alhier hebben de ziekte onder hun vee
slechts enkelen zjjn tot heden vers,
gebleven
Meerkerk, 23 Oct. Ingevolge r
van Zjjne Excellentie den Minister v*
titie is door den visscher J de F
verzet gedai
kautongen
uitlevering
niettegenstaande zjjne
tuigen dekt en 2e omd
reeds
teljjke
van
atondt
kenni.
H0C3'
bepau
morgen werd to
itengewone algemeens
Alg. Nederlandsch
tot benoeming van
groepsbestuur en een
roep Nederland in het
r vervanging 1
die als zoodi
penningmi
ning tot 1
iats werd g
Met hem
Ia de laatste jaren heeft de taak der
Gemeentebesturen een belangr jjke uitbreiding
gekregen. Niet langer zjjn het de plaatse-
Ijjke behoeften alleen, waarmede zjj zich
hebben bezig te hoadsn, niet meer de
gemakkeljjk te overziene en zonder groote
inspanning te verrichten werkzaamheden,
waarmede zjj kunnen volstaan. Er zjjn
Rjfkswetten in werking getreden, welker
uitvoering voor een groot deel gelegd is op
de schouders dier besturen, zonder wier
krachtige hulp haar toepassing een onmo
gelijkheid zou zjjn. Zonder aanspraak te
maken op volledigheid, noemen wjj de Ar
beidswet, [de Gezondheidswet, de Woningwet,
do Ongevallenwet, die aan de Colleges van
Dageljjksch Bestuift veel beslommeringen ver
oorzaken. En het staat er voor, dat in deze
richting nog verder zal gegaan worden, als
de werkliedenverzekeriDgen den omvang
aannemen, die door velen, ook door ons
noodzakeljjk wordt geacht.
Een natuurljjk gevolg dezer uitbreiding
van werkzaamheden is, dat aan den arbeid
van hen, wier levenstaak dat geworden is,
wjj bedoelen natuurljjk de ambtenaren ter
secretarie, veel hoogere eischen worden ge
steld dan vroeger. Het groote publiek komt
dat zoo niet aan de weet, want alles ge
schiedt binnen de muren en in de stille,
maar men behoeft slechts even na te denken
om het zeer gemakkeljjk te begrjjpen. Ge
durende de bjj verordening bepaalde uren
zjjn die heeten steeds aanwezig en aan hun
werk; wat zjj doen is geen btf-betrekking.
Zonder eenigermate te kort te doen aan het
gewicht en de moeieljjkheid van de taak des
Burgemeesters en der Wethouders, die ook
ten gevolge van het nieuwe régime heel
wat meer op de horens gekregen hebben,
moeten wjj toch even wjjzen op een verschil,
hierin bestaande, dat deze heeren, als re-
geerende personen, een deel van hun werk-
tjjd aan de gemeentelijke belangen ten ofhr
brengen, terwjjl de ambtenaren voortdurend
in functie moeten zjjn.
In evenredigheid met die arbeidsaitbreiding
zjjn ook de eischen, aan hun ontwikkeling
gesteld. Zei ven hebben rj dat het eerst
gevoeld en erkend, door het instellen van
een examende „Nederlandsche Vereeniging
voor gemeentebelangen" opent de gelegen
heid tot het verkrijgen van een diploma,
welks bezit door de gemeentebesturen zeer
gewaardeerd wordt, in dien zin, dat men
het gaarne ziet, zonder dat zulks nu juist
een overwegenden invloed op de bezoldi
ging beeft.
Want deze en daarover hebben wjj het
du, ia in den regel uiterst pover.
In de groote gemeenten, waar dooreen-
genomen de flaancifieh druk zwaarder is
dan in de kleinere, begint men dat in te
a missive
ter van Jus-
Bruin alhier
tan tegen een vonnis van het
■recht te Gorinchem, waarbjj de
ng is bevolen van vier aalfuiken,
istaande zjjne vischacte de visch-
v-J en 2e omdat bjj, bjj de bekeuring
in het bezit zjjnde van eene schrif-
vergunning van een der eigenaren
de scheidiogsloot, waarin de fuiken
den, vóór de behandeling der zaak geen
lis droeg van het arrest van den
togen Raad van 6 Maart 1860, waarbjj is
paald, dat ieder der aangrenzende eige
naars mag visschen zonder aan de halve
breedte gehouden te zjjn.
Male na ara graaf, 21 Och Hedenmor
gen ontstond een begin van brand in den
korenmolen van den heer de Jong, alhier.
De motor stond in brand. De brandspuit
der gemeente ontboden, behoefde echter geen
water te geven. Alles liep gelukkig nog al
goed af.
Miewwerkcrk a/4 IJael, 23 Oct.
Zondag 22 December a. s. hoopt de heer H. O.
Roscam Abbing, can<L te Middelburg, zjjn
intrede te doen bjj de Ned. Herv. Gem. alhier.
M len vr« Lekker land, 23 Oct. De heer
P. A. Stam alhier, is te Rotterdam geslaagd
voor bet tximen vrjje- en ordeoefeningen
der gymnastiek.
Owdewater, 11 Oct. Ten huize van
Jac. van Ei, Westerwal A. no. 25 jj alhier,
doet zich weer een geval voor van de be-
met tel jjke ziekte fa brig lypholiea.
Pajaeadrecht, 23 Och lo de Maandag
gehouden raadsvergadering st Aid 3 de voor
zitter namens B. en W. voor, het besluit
van 18 Maart 1907, waarbjj in beginsel be
sloten is tot het stichten eener drinkwater
leiding in eigen be'iet r, in te trekken en aan
de Alblasserdamsche Waterleiding Maat-
schappij op te dragen het leveren van deug
delijk drinkwater ia voldoende hoeveelheid
tegen 7 cent den kabieken meter. De voor
naamste bepalingen van het uit 16 artikelen
bestaand concept-contract zjjn deze, dat het
contract wordt aangegaan voor den tQd van
15 jiar, terwjjl b|j het niet opzeggen van het
contract 2 jaar voor het eindigen ervan, dit
geacht wordt opnieuw in te gaan voor 5
jaren. De gemeente Papendrecht legt het
buizennet aan van af de Westelijke grens
der gemeente, waar 2 watermeters geplaatst
worden ter controleering van de geleverde
hoeveelheid water. Het buizennet wordt
gelegd in 1908.
Na eenige dis
Burg, en Wetl
aangenomen.
Nnelrewaard, 21 Oct. Ten huize van
T. Verwoerd, A. do. 87, de Waard, doet
zich de besmetteljjke ziekte febris typholdea
voor.
«Tlenhwven, 25 Oct. Tot lid van het
algemeen armbestuur dezer gemeente, is
heden herkozen de h er G. M. J. van Lomwe).
Ook van den landbouwer W. Lekker-
kerker alhier is een rund aan het mond
en klauwzeer bezweken.
WiHeaUwp, 22 Oct. Ia de heden ge
houden vergadering van den Raad werd
met algemeene stemmen besloten aan Gedep.
Staten te b -richten, dat de raad zich niet
kan v groenigen met de voorgestelde ver-
hooging van de jaarwedden van den burge*
m'ester, den secretaris en den ontvanger.
Punt 2: voorstel tot verbooging der op*
cmten op de nersoneele belaating met 20,
werd in verband met dat besluit aangehouden
Voor kennirgeving werden aangenomen de
volgende ingekomen stukken: bericht van
ontvangst van de wjjziging der politiever
ordening; dito van de instructie voor den
secretaris; goedkeuring der gemeentereke-
ning over 1906; proces-verbaal van kasop-
neming; een verzoek van den h&r J. H.
Müller om voorioopige concessie voor den
aanleg van een eiectrische tram Gouda
Utrecht; een verzoek van gebr. Wiege*
rinek, steenfabrikanten, om wijziging der
bouwverordening, zoodat gebruik van drie*
lingen geoorloofd is.
Ten slotte werd besloten uit den post van
onvoorziene uitgaven f 50 over te schrjjren
op den post brandweer.
•ZevealiwiKeB, 28 Oct Voor bet her*
h»iingsonderw|j8 hebben zich vier leerlingen
eangegeven voor de Fransche iee, 4 jongens
en 8 meisjes voor de Hollandscbe nkkea
en hei haadwerkaenderw|s.
zjjn, daartegenover stond, dat bjj
exploitatie geen winst op den
mocht staan. Door particuliere expi
werkvolk van slecht allooi binn
en de vorming van truaten zou
gewerkt worden met al de nadeel
verbonden.
Ds aanvragers van heden waren fusschen-
personen, zoodat men dubbel op zjjn boede
mocht zjjn. Daarom hoopte gpreker dan
ook, dat de Minister van zjjn vrjjheid, om
concessies te verleenen, geen gebruik zou
maken. Ia dien geest stelde spreker ten
slotte een motie voor.
De heer Nolens hield staande, dat er ten
aanzien der misschien te verleenen consessies
in de wet van 1901 niets was gepraejeedi-
ciëerd. Doch spreker vond ook, dat de
voordeelen der particuliere exploitatie niet
aan ons land zouden komen. Zjj, die ge
boord hebben, hebben geen aanspraken op
concessies, slechts op vergoeding voor het
verrichte werk.
De heer Van Cittei
meening, dat de Staat i
zjjn. De particulieren ga'
talen uit, om steenkolen ti
moesten hun concessies ve
De inhoud van spreken
zelf aan bet slot ongeveer aldus samei
Staatsexploitatie was in strjjd met t.K
geest der wet en met de billijkheid
in bet belang van den Staat. Meu
de energie der particulieren niet.
De heer Rujjsde Beerenbrouck ver
dedigde daarentegen weder de Staatsexploi
tatie. Op heden, bjj te thans bestaande
beperkte particulieren exploitatie, waren er
geen rechtstreeksche voordeelen voor de
gemeenten. De meerderheid der aandeel
houders waren vreemden. Uit de tpename
der gemeentelijke schulden in Heerlen, enz.
concludeerde spreker, dat zelfs een beperkte
particuliere «xploitatie ten nadele der ge
meenten was.
De heer Lely toonde uit de wet aan, dat
de Nederlandscne Mjjnwet geen exploitatie
vergunning kent. Ia alle gevallen beeft de
Regeering in 1901 uitdrukkelijk gezegd, dat
zjj geen bindende verklaring wenschte af te
leggen voor het eventueel verleenen van
concessies buiten het Staatsmfjnveld. De
vraag' of er thans reden was om meer terrein
aan particulieren te geven, beantwoordde
spreker ontkennend. Hjj vroeg den heer
Van Kol nog, of deze zjjn motie zoo wilde
wjjzigen dat daarin de meening uitdrukking
zou vinden dat de resultaten der staats
exploitatie zouden moeten worden afgewacht.
De heer Van Doorn wist nog niet ge
noeg van Staatsexploitatie, daar we nu reeds
millioenen in de mjjnen hebben gestoken,
zonder dat dit kapitaal odb iets beeft opge-
leverd. Met de wetenschap yoor oogen dat
de Staat toch niet allee omvatten kan, mocht
de Regeering de conceaaiea niet weigeren.
De bezwaren van de particuliere exploitatie,
als het binnenkomen van vreemd werkvolk
konden door bet stellen van goede voor
waarden onderschept worden.
Ofschoon de heer Lohman niet ontkende,
zeer nattige wenken over het nut
aatsexploitatie geuit waren, kwam hjj
'agen op, dat men de vrijheid der
aan banden wilde leggen door de
jn antwoord aan de leden ging de
iter van Landbouw de geschiedenis
)t na. Daaruit bleek, dat Regeering
en Staten Generaal tot tweemaal toe de
gelegenheid lieten voorbijgaan, om geheel
Limburg voor exploratie eu exploitatie voor
den Slaat op te eischen. Al werden echter
alle gevraagde conecssiee verleend, toch zou
Staatsmjjnindustrie overheerschend bljjven.
Voor een krachtige ontwikkeling der mijn
industrie in Limburg achtte spreker uitgifte
van eenige concessies zeer gewenscht.
De aanneming der motie-Van Kol werd
echter ongewensebt geacht.
Bjj zjjn repliek trok toen de heer Van
Kol rjjn motie in, doch stelde toen een
nieuwe voor, luidende als volgt:
„De Kamer van oordeel, dat er thans geen
rede bestaat om mljnbouwconcessies aan
particulieren uit te geven, gaat over tot de
orde van den dag."
De heer Lohman kwam er tegen op,
dat de Kamer onvoorbereid een beslissing
zou nemen, terw|jl de Staat millioenen in een
bedr||f zou steken, waarvan de uitkomsten
wisselvallig zjjo, een betoog door den heer
VanBylandt onderschreven.
Na verdere re- en dupliek werd de motie-
^an Kol met 83 tegen 28 stemmen aange
nomen.
Ten slotte deed de Kamer dien dag nog
eenige kleinere ontwerpen af.
Den volgenten dag kwam het ontwerp
tot opsporing van delfstcffen van Staats
wege aan de orde.
De heer Van Karnebeek achtte dit
ontwerp onaannemelijk, wjjl nu het verbod
van opaporen door particulieren over bet
gaosebe land werd voorgesteld. Heeft de
wet van 1903 dit verbod tot 6 jaar beperkt,
nu werd het k&rakler daarvan geheel ge
wijzigd. Als de Slaat dedelfstoffjn opspaort,
zal de waarde van den grond niet stjjgen,
wjjl de eigenaar toch geen concessie voor de
exploitatie kon verkregen.
De heer Van Bittere toonde uit de
artikels 10 en 11 der bestaande Mjjnwet aan,
dat men vroeger van de grondgedachte uit
ging dat particulieren zouden exploreeren.
Spreker wenscht de rechten den eigenaren
gewaarborgd te zien.
De beer Van Kol juichte dit ontwerp
toe. Nu toch zou de Slaat volgens een vast,
rationeel eteleel txploreeren en weten
schappelijke doeleinden nastreven. Boven
dien konden wetenschappelijke boringen door
den Staat dienstbaar gemaakt worden aan
de q lestie der drinkwatervoorziening. Door
de t-xploralie zullen verlaten streken bevolkt
worden en nieuwe dorpen zullen ontstaan.
De heer De Ram was van meening,
dat de S‘aat zjjn bemoeiingen niet had
moeten uitstrekken over het gam
waarna de Minister van Landt
i woord verkreeg. Spreker wae tegen begren-
- zing van bet terrein. Het monopolie, dat
i de Staat zich schepte, wai rationeel,
i Bovendien mocht de Staat zich bet explo*
r ratierecht toeeigenen In bet algemeen belang.
