ELS
CaöaDS
tal varan:
AM
1T,
lam
HOLLAND”.
BIOHT ANNO 1853.
*VE f 833.814,88.
1907.
Dinsdag
N°. 2884.
)DÜ9S,
24 December.
merveer.
ScMim.
Nieuws- en Advertentieblad voor Zuid-Holland en Utrecht.
ierk „De Ster",
v—r JLand- en
OfflCIBBle iBUISOïinOl.
Hazelnoten,
n.
«kering.
ES
cember 1907
ENST.
I
oenkoop en
jrkapel
l>.rdrvc.U „OW
«derenvervoar.
iNv
GOUDA
en Zilver.
BU1THHL AMD.
Overzicht.
BimiLAID.
ing
Op
j.l.
B. te Gorinchem, beleediging,
TEB.
opge-
eek.
reek.
jrkiaringen was bet iot
itage voor bet reizen en
Biie,
Met
IJlgoedbrieven ran de
roi
pai
de
een
i
o
Io bet
100
raad
tevens in behande-
ng
bet
zal overnemen.
Directeuren,
K. LOT8Y.
lakeepew.
Bwilea.
Vrjjdag 20 I
Brummelkim
dat de toestand
de rioleering
i
stemr
het b(
dien dag
e woning
'"itstemd
opoodip
spoedig
de door
irde.
HeAaUlM.
at
ing-
Gemeente Scheen beven.
Bg.
en n.m la 30 n.
en n.m. 5.30 n.
leering i
bet le(
opgetre
uit het
„fleurt
amski
regeerii
rzaamht
ielinf"“"
<»..wiveg
Irittanniê
Gedurende
ittannifi 1116
iren en
Brekend
.300 in
1000 in de
raad van den heer
im. van Rap
er vielen deze
zonder om
'ioschte een roll
.Jplieht, lerwQl
“ras. Daarby ki
ling van bet beroepsk
deze afgevaardigde
ing van
Keizer,
rend
.regelen van
critiek had
lonopolie van
ir houwitsers
v kw. Jaarna
in.
ie beide verklaringen was bet iot
ding beslist.
u*i 38 stemmen werd de begroo-
log verworpen.
oden:
“5 toen:
.Uens van
'oor graaf
>p Harden
tnemend
:ht hoog
uit te
uiige-
aanvragen zoo
commissie of --
sub-commissie worden
voerden de beeren Van Vltymen,
n Lely het woord, alvorens de ver-
den volgenden dag verdaagd
naar by
De m(jn
Dit is
luk van
OpmerkeiQL
Stalen zooOeel
komen dan in
Wat pr<
der beide
Maar
betreft
in de meerderheid
in de gum
1906 toch g
menschenlevens
»n, Zilveren en Metalen
Jen Vestkettingen.
inuari 1908 aan den Heer
verleend als Agent der
SCHOODHOVENSCHE COURANT.
Uitgavi vak S. it W. N. VAN NOOTEN n Schoomhovxm. Intercomm. Telefoon-nr. 30.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Schoonhoven zullen bjj inschrijving ver*
harwa en verpachtea, voor den tyd
van 6 jaar:
1. Het Hnla met Grwud aan den
Ouden Singel (wyk B no. 485);
2. Het Viecliwater in deSingelgracht; en
8. Vier i»ereeelen Bagger in de
Groote Gracht.
De voorwaarden liggen op de Secretarie
ter inzage.
Inscbrijvingsbiljetten worden ingewacht
Vóór 38 December a.a.
Burgemeester en Wethouders van
Schoonhoven
VAN SLOTEN.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
komende
door de
ichtigde
genees-
recht-
ezaak
thans
rachtte
dat hfl
indalen
i het licht te brengen
[arden liet z eb echter
hem door
.f gesteld, niet vangen.
h(j slaande, niet het
lillUke prijzen.
naren nog verkrijgbaar
tiet zijn afgehaaid, van
e Tiende weg Gaada
Daltacblaud. De behandeling van het
proces Harden, dat geljjk men weet uitge
steld werd wegens ziekte van den beklaagde,
is thans aangevangen. Harden was ver
schenen, ondanks het advies zijner
heeren. Hjj zag er bleek en zwak uit. De ra
bank besloot evenwel, na in raadkamer de
overwogen te hebben, toch het proces t,
weder aan te vangen. Dj president trachtte
Harden tot de bekentenis te brengen, r
Mjlfke taleedigd had, door de schat
in Mollke’s kring aan
in een persorgaan. Hi
door het krais vuur van vragen,
den president en het bof gesteld, ni
Op handige wQze hield hij slaande, niet het
opzet tot beleedigen gehad te hebben, doch
enkel in het belang van zijn dierbaar vader
land gehandeld te hebben.
Eindelgk vroeg de president: .Maar wat
hebt g| dan met dat abnormale bedoeld?"
„Het dweepende, hemelsele,toötelgke gedoe
tusschen deze mannen, dat ik verderfelQk
achtte, zoodra bet op politiek gebied kwam,’’
luidde het antwoord.
Het openbaar Ministerie vroeg
„Wildet gij uit ièw artikelen gevoeies
hoogachting of van minachting ve*'-
Moitke te kennen geven?' Waarop L
--wüw vraag is uitr*
heb nóch den plich.
nóch het recht minachting
Ik heb eenvoudig critiek
g vat antwoordde:
gusteld, maar ik
achting,
drukken,
oefend.”
Het verhoor van de getuigen Moitke,
mevrouw Von Elbe, Moltke's gescheiden
echtgenoote, en Prins Enlenberg zal met
gesloten deuren geschieden.
Toch is er van het verhoor van laatst
genoemden, waaraan reeds drie uur besteed
werd, reeds iets uitgelekt. Eulenberg werd
scherp in verboor genomen en moet
nauwkeurige verklaringen afgelegd hebben
omtrent zQn veertigjarige vriendschap met
Moitke en verder over de verhoudir
de beeren der tafelronde tot den
Natuurlijk is niet ia bijzonderheden bekt
wat hierover medegedeeld werd.
Harden houdt zQn taktiek vol om te laten
zien dat hty niet heeft willen beleedigen en
ook niet heeft beleedigd.
Er schijnt nu wel kans op te zfln dat het
tusschen aanklager en beklaagde tot een
vergelijk komt, waardoor vanzelf de zaak
geen verderen voortgang zou hebben.
Keizer Wilhelm heft wegens een lichte
verkoudheid van zQa reis naar Dresden afge
zien, doch woonde wel het groote feest b(j
den Rtykakanselier by. De Keizer is voor
i.emens het voorjaar op z(jn nieuw landgoed
te Korfoe door te brengen. Em vast plan
is hieromtrent echter nog niet gemaakt.
De begrafenis van Koning Oscar van
Ewedew heeft met grooteu luister plaats
gehad. Een groote stoet vorstelijke personen
ging achter de lijkbaar, welke door de
adjudanten des Konings werd gedragen.
De stad was prachtig in rouw gehuld en
overal waren de vlaggen halfstok met
rouwfloers omhuld.
Het OwatenrUkache en het Hwngaar-
Khe parlement was elk op zjjn beurt bet
tooneel van de grootste verwarring. Men
is daar n.l. bezig om een vriendschappelijke
overeenkomst te sluiten!
In het Oostenrykscbe parlement kwam bet
tot een klopparty onder de leden.
De aanleiding hiertoe was, dat een af
gevaardigde bet deksel van z|jn lessenaar
naar den voorzitter wierp; het stak hout
vloog door de zaal en trof den afgevaar
digde Benhoviks aan den slaap, zoo hard,
dat hy bewusteloos neerviel. Toen vlogen
de vrienden van Benhoviks op de tegen
partij los, ééu werd er bjjna geworgd met
z|jn das en een ander werden de mouwen
van z||n jas afgerukt.
In het Hongaarsche parlement ging het
hy de behandeling van de wet op de natio-
hieiten ook grof toe. Er werd gescholden
op den Oostenrykschen Ryksraad, zoo ge
weldig, dat de voorzitter de sprekers tot de
orde riep en de Oostenryksche Minister-
President eischte dat het parlement een
verontschuldiging zou aanbieden.
De toestand in Perslë is nog weinig
veranderd. Te Teheran staan twee groote
volksgroepen tegenover elkander. Gewapende
boeren uit den omtrek trekken de stad
binnen en sluiten zich by de oproerige
troepen aan. Het paleis van den Sjah
wordt ten strengste bewaakt. Er liep een
gerucht, dat hjj in het zuiden des lands niet
meer als heerscher erkend wordt en formeel
is afgezworen. Het Parlement is nog steeds
byeen on kan door de ontzettende menschen-
mam voor hofgebouw er niet uit, al zou
men het willen. De Sjah moet al van
(««Ma*, h,l pbouw l, bombar*
irden de algemeene beschouwin-
Oorlogsbegrooting geopend.
"•*- meon besprak de denk-
Minister inzake de samen-
fger, het gebruik van het
jelen, waaruit het beleid en
van den Minister bleken.
eerste punt betrof, de Minister
het behoud van bet bestaande
■s, Brillen en Pince-nez
geleverd op voorschrift
deeren, wat een ontzettend bloedbad zou
aangezicht hebben, doch de Russische com
mandant der Kozakken ried bet den Sjah
af, omdat b| den geest onder de troepen
niet vertrouwde.
De verjtardag van den Cesar is door de
monarchisten in Banland met geestdrift
herdacht. De vorst ontving warm gestelde
gdukwetschen van de Oc'obristen en de
leden der rechtefzyde. Een paar gevange
nen, die wegens niet-politieke misdry ven
waren veroordeeld, hebben gratie gekregen.
In den loop van bet proces tegen generaal
Stöisel en de z^nen vroeg de verdediger
aan admiraal Jessen: „Waarom heeft de
vloot geen poging in het werk gesteld Port-
Arthur te bevryden?** De voorzitter viel
echter den verdediger terstond in de rede
en zeide, dat over zulke vragen de kryga-
raad niet te oordeelen bad en dat zij daar
om ook niet gesteld mochten worden.
Te Palermo op Sicilië (Italië) heeft een
groote ontploffing plaats gehad in een op
slagplaats van kruit by een wapenwinkel.
Het huis werd in puin gelegd; de geheele
stad dreunde van den slag. Er warqn 15
dooden en een 100 tal gewonden.
En te Pittsburg in Amerika bad een
verschrikkelyke ontploffing plaats in een
mjjn. De onder directeur deelde mede, dat
er op het oogenblik der ontploffing waar-
schyuiyk 160 man in de myn waren, en dat,
-- - geloofde, allen waren omgekomen.
staat in brandy
nu binnen 14 dagen het derde onge-
dien aard in de Vereeoigde Staten.
ilQk is het dat in de Vereeoigde
meer myuongelukken voor-
Engeland.
-oductie aangaat, staan de cyfers
j landen tot elkander als 2 tot 1.
ook wat het aantal verongelukten
zyn de Vereeoigde Skaten verreweg
leerderheid en daar is Groot Bi
istigste verhouding,
giogen in Groot-Bril
ivens in de mfinen verlor**1
in de Vereeoigde Staten 1016 Dat is gere
naar het aantal arbeiders 1.33 per 101
de Britsche- tegen 3.19 per 100C
Amerikaaosche m^nen.
In Engeland’* hoofdstad wordt in dezen
tyd ook veel geleden.
Wel 6500 kinderen lyden honger,
begin van den winter waren er dubbel zoo
veel, maar de Londensche graafachapsraad
maakte gebruik van de wetteiyke be
voegdheid om op school warme maai-
tydan te verstrekken. Doch het was slechts
half werk. Nog 6500 kinderen leden ge
brek en komen hongerig op school. Daar
tegen kwam William Crook namens vele
Raadsleden op in een pakkende rede.
„Weet gy wel." zeide hy o.a., datterwyigij
een uur geleden hebt gepeuseerd om een
lekker maal te gebruiken, er 6500 kinderen
naar bed gaan na als avondeten een glas
koud water gehad te hebben en dat z<j mor
genochtend weer niets anders krygen?"
Crook las ook een brief voor van een
moeder aan een onderwyzer: „Wilt ge mjjn
meisj“8 toestaan om half vier naar huis te
gaan?" zoo heette het daarin, „haar vader
beeft 6 shilling verdiend en zoo kunnen zy
weer eens wat te eten krygen.'*
Doch hoezeer Crook velen ontroerde het
mocht niet baten, zyn voorstel werd niet
aangenomen.
„Het is ergerlijk, het is een schandaal,"
riep Crook uit, „dit besluit zal een schaduw
werpen op de feestvreugde by bet Kerst
maal!' De Raad stoorde zich echter niet
aan die ontboezeming en ging uiteen voor
de Kerstvacantie.
nomen.
ig over de Oorlogs-
inden, legde de heer
verklaring af, dat bjj
en vele zgner politieke vrienden tegen
de begrooting zouden stemmen. Daarna
vo'gde een verklaring van den heer Lobman,
dat by nooit tegen een begrooting zou stem
men om redenen daarbuiten gelegen. Wgl
nu de Minister verklaard had de Miiiliewet
eerljjk te willen uit voeren, kon spreker niet
tegen de begrooting stemmen, ook al had
hy bezwaren tegen het beleid van dezen
bewindsman
En na dit
der begrooti_„
Met 53 teg< n
ting van oorlog
Tegen stemü—
lo. de geheele rechterzyde (behalve de
heeren Lohman, Van Bylandt en De
Geer, allen cbristeiyk-historischei
lo. de heer Thomson (uni liberaal).
3o. de rrfjtinnig democraten Ketelaar,
Van Deventer, Treub en Nolting.
4o. de sociaal-democraten.
Toen ging de Kamer tot 7 Januari uiteen.
VRAGENDAG.
»er vroeg de heer
of de minister wist,
ie Hoek van Holland, wat
het drinkwater betrof, on-
triaigd was, dat in
inde voorzien zou
[oek van Holland
- -rerd en of er
in deze questie
jr deze zouden
tot baar
mogeiyk
haar gemat
behandeld.
Art. 6. De geMeigke .leun, welke >u
sommige ouders is verleend door de „Ge
mengde Commissie voor onderwysbelangen”
lot 31 December 1907, zal door de Nuts-
commiBBie worden voortgexet, na een by
haar ingediende en door haar ingewilligde
aanvrage.
Art. 7. De bedragen van de subsidifin,
door de commissie voor dit doel toegestaan,
zullen maandeiyks door haar aan den corres
pondent worden toegezonden.
Het Openbaar Ministerie by
het gerechtshof te 's-Gravenhage eischte
Donderdag j.L bevestiging van het vonnis
van de arr. rechtbank te Rotterdam houdende
veroordeeling van P. V., landbouwer te
Ouderkerk a/d IJsel. tot 1 maand wegens
mishandeling met een stuk bout bfi een
twist met betrekking tot een geschil over
den eigendom van een stuk grond. (Mr. S.
de Vries Cz., advocaat te Amsterdam, vroeg
veroordeeling van de opgelegde gevangenis
straf door eene geldboete).
H. van Papendrecht, beschul
digd van smaadschrift, omdat hy in een
ingezonden stuk in de Dordrechtsche Courant
de ryks- en gemeenteveldwachters te Papen
drecht beschuldigd bad hem moedwillig te
hebben mishandeld by zyn inhechtenis
neming. werd door de Do'rdtscbe rechtbank
veroordeeld tot twee maanden. Deeischvan
het O. M. was 6 maanden geweest.
Door de arrondissements-recht-
bank te Dordrecht zyn Donderdag j.L ver
oordeeld
G. M. J. van
f 1 of 1 d.
J. den O. te Oud-Alblas, mishandeling van
zyn vader, 4 weken.
C. B. te Ridderkerk, mishandeling, 14 dagen.
H. G. te Papendrecht, beleediging in eene
courant. 2 m.
Voorts stond terecht de 83 jarige T. S. te
Ameide. Bekl. was beschuldigd op 10 Oct.
j I. te Ameide opzetteiyk en wederrechteiyk
een touw, toebehoorende aan die gemeente,
te hebben stukgesneden en vernield.
Bekl. bekende het feit gepleegd te hebben
onder de navolgende omatandighedenIn
die gemeente was de kermis afgeschaft,
waarover de gemoederen zeer waren opge
wonden. Op 9 Oct. hadden er wanordeiyk-
heden plaats, waarby verschillende ruiten
by ingezetenen werden ingeworpen. In dien
nacbt was hy, als wethouder, in kennis
gesteld met de wanordeiykhedeo.
Voor eigen huis bevreesd, was
staan en was den gebaren nacht op
waardoor hy in zenuwacbtigen toestand was
geraakt. Des morgens bemerkte hy, dat de
paardeniyo, benoodigd voor de op
te houden paardenmarkt, voor zym
was gespannen, waarover hy zeer ontstemd
was geraakt. Toen hy dat touw niet spoedig
genoeg kon losknoopen, had hy zich in zyne
woning begeven, een mes gehaald en daar
mede dat touw stuk gesneden.
Het O. M rrquireerde tegen beklaagde,
die, hoewel Wetnouder, wetsovertreder was,
eene geldboete van f 15,— subs. 5 dagen
hechtenis.
Bekl. gaf, desgevraagd, nog op, dat ge
durende 50 jaren reeds die iyn voor zyn
deur was gespannen geweest. Doch toen
kwamen er meer paarden aan de iyn dan
tegenwoordig. Volgens bekl. kon de iyn
best worden ingekort, maar de Burgemeester
en hy, bekl., zitten niet op denzelfden stoel
en de burgemeester heeft autocratische be
ginselen. Mr. F. Fernhout, advocaat te
Gorinchem, droeg beklaagde's verdediging
voor en verzocht de geringste boete.
Tegen 1 Januari a-s. is aan den
heer W. C. van Gelderen eervol ontslag
verleend als onderwyzer aan school no. 3
te Sliedrecht.
'Dalem, S3 Dec. By periodieke aftreding
is tot notabel herkozen de heer W. J. v« d.
Giessen, terwyi ter vervanging van den heer
J. W. van den Berg, die niet meer in aan
merking wenschte te komen, gekozen is de
heer W. v, d. Berg R.Mz.
'Heomaar, 18 Dec. Tot kerkvoogd b<
de Ned. Herv. Gem* alhier, werd herkozen
de heer A. Slob W.H.zn. en tot notabelen
de heeren W. van Beusekom en W. Slob Gum.
De jaariyksche host verpachting van de
diakonie-armen, en van den polder „het
Lznd der Zes Molens” brachten te zamen
op f 384.
"Öreet- Amman, 13 Dec. In de Vrydat
gehouden vergadering van den gemeenteraad
werd, na goedkeuring der notulen, aan de
orde gesteld het onderwerp, waarvoor deze
vergadering meer speciaal was belegd, n.L
wyziging der gemeente begrooting voor het
dienstj«ar 1907 en af- en overschryving op
die begrooting.
Nadat het onderwerp was afgehandeld, werd
de vergadering weder door den voorzitter
gesloten.
"iHewwiBWwrt, S3 Dec. In de laatst ge
houden bestuursvergadering der zangvereeni-
ging „Crescendo” te Langerak Nieuwpoort
was met algemeene stemmen besloten in den
loop der maand Januari alhier een uit voering
te geven, en als gewooniyk werd daarvoor
aangevraagd het kerkgebouw der Ned. Herv.
G;m. Herhaaldeiyk hebben dergeiyke uit
voeringen in het kerkgebouw plaats gehad,
doch thans kreeg het bestuur der zangver-
eeniging het teleurstellend bericht, dat af-
wyzend op haar verzoek was beschikt.
Als men nu weet, dat alle kosten, aan dn
uitvoeringen verbonden, zoowel voor het in
orde brengen als het wegruimen, door da
zang vereen iging werden gedragen, kan men
zich een dergeiyk besluit slecht begrypen,
vooral daar ook steeds de netto opbrengst
aan de Kerk werd afgedragen en do Directeur
kon den laatsten keer aan een der Kerkvoogden
alhier een bedrag van ongeveer f 15 ter hand
stellen, waarvoor het Kerkbestuur totaal
niets heeft behoeven te doen!
Naar wy vernemen, zal het Bestuur der
zangvereeniging thans in onderhandeling
treden met den heer T. Voormolen, timmer
man alhier, ten einde alsdan da uitvoering
fe doen plaats bobben op do bomual n*
het bekende BMafuynM alhier.
Een kleine discussie ontstond vervolgens
naar aanleiding van de regeling der werk
zaamheden. Op voorstel van den beer
Van Nispen werd besloten bet traclest met
Amerika voorloopig niet te behandelen, daar
de tyd tot ernstige beraadslaging ontbrak.
De heer Duytnaer van Twist vond,
dat de landsverdediging veel te wenseben
overliet, ja, dat wy ten opzichte daarvan in
een moeras verkeerden.
Onder alle rangen heerscl
groote ontevredenheid, die
moest worden aan bet onvaste
het nemen van maatregelen in
der defensie. De gerioge tz~
manoeuvres moesten alleen won
echreven aan de oefeningen, Die
duur vsd den oefentijd. De
dat de kaderquaestie niet
Ten slolte f"
de rechtspositi
verzorgds
miliciens aau.
amendement den volgenden dag met 53
tegen 26 stemmen verworpen.
By de artikelen 22 en 25 (soldyen) lichtte
de heer Ter Laan twee amendementen
toe, om deze respectievelijk te verminderen
met f 11691,70 en f 17.775,89 met de be
doeling, geen gelden toe te staan voor de
derde herhalingsoefening in het jaar 1908
en ook niet voor de land weeroefeningen in
hetzelfde jaar.
Terwyi nu verschillende leden de belangen
Van het mindere personeel bepleitten, stelde
de heer Thomson een amendement voor,
om artikel 21 met f 32000 te verminderen
met het doel de derda herhalingsoefening
te behouden, doch de duur van de eerste en
tw ‘ede tot 10 dagen voor elk terug te brengen.
Welhaast trokken de voorstellers bun
amendementen in, waarna de heer Pas
st oors de volgende motie voorstelde:
„De Kamer, van oordeel, dat de derde
herhalingsoefening, bedoelt in de wet op de
Nationale Militie, niet behoort te worden
gehandhaafd en mitsdien wetswyziging te
dien opzichte gewenscht is, gaat over tot
de orde van den dag.”
Het peil der beraadslaging bleef steeds
hetzelfde, tot by de artikelen 86, 87 en 94
de beer Blooker een drietal amendementen
toelichtte, om deze respect, met f 1019,
f 1000 en f 131 te verminderen, ten einde
de opheffiog van het Militair Hospitaal te
Middelburg te voorkomen.
Toen nu de Minister op i
Talma, als voorzitter der Comr
porteurs, de artikelen wyzigde, vei
drie amendementen—Blooker.
By artikel 89 stelde de heer Blooker
voor, het artikel met f 3000 te verboogen,
ten einde zorg te dragen, dat er ook genees
middelen voor de landweer aanwezig zyn.
De Minister nam dit amendement over.
Nadat een amendent—Van der Velde
op artikel 113 door den voorsteller was in
getrokken, kwam het amendement—Ferf
op artikel 144 in behandeling. Dit amende
ment hield in bet artikel met f 4500 te ver
minderen, ten einde de vermindering der
z. g. n. Paardenmiiitie te voorkomen. Na een
korte discussie werd het met 55 tegen 29
stemmen verworpen.
By artikel 183 kwam tevens in behande
ling de Vesting begrooting voor 1908. By
artikel 4 daarvan kwam het amendement—
Van Deventer c. s. in behandeling, om
dit met f 525000 te verminderen, waarvan
de bedoeling was niet over te gaan tot de
afwerking van een drietal forten.
Nadat dit amendement met 56 tegen
stemmen was verworpen, werd de Vestii
begrooting z. h. s. aangenc
Alvorens de slemminf
begroohng zou plaats vin
Van Vlymen de r* L
vele zgner politic,
zouden
ilarii
BTATEN-GENEBAAIm
TWEEDE KAMER.
Donderdag 19 December werd de beraad
slaging over de begrooting van Binnenland-
sche Zaken voortgezet.
De heer Ter Laan lichtte by artikel 210
(kosten voor de normaalschool voor teeken-
onderwyters) een amendement toe, om de
voorgestelde verhooging van bet salaris van
den directeur dier school met flOOO te
schrappen, welk amendement by na de be-
stryding van den Minister introk
By artikel 214 lichtte de heer VanVuuren
een amendement van de Commissie van
Rapporteurs toe, om geen verhooging van
subsidie met f8000 aan het Kon. Conserva
torium voor Muziek te *s Gravenhage toe te
staan.
Na een langdurige beraadslaging, te midden
waarvan de Minister de toezegging deed, dat
hy zou pogen het traktement van den heer
Hendriks, (wiens verdediging vele leden op
zich genomen'hadden) weder op f 800 te
brengen, trok de beer Van Vuurenten
slotte het amendement in, waarop de goed
keuring van het artikel volgde.
Daatna was de begrooting welhaast afge
handeld, die ten slotte z. h. s. werd goed
gekeurd.
En nu wei
gen over de
De heer T h o
beelden van den
stelling van het k|
leger en de maatregf
de gezindheid van
Wat bet
was voor i
stelsel.
En toch was deze zoo wild mogeltik, hy
leverde stuk- en brokwerk zonder onderling
verband. Spreker wenschte een volksleger
en algemeenen dienstplicht, terwyi de oefen-
tyd veel te lang was. Daarby kwam, dat
de Minister uitbreiding van bet beroepskader
wilde, juist wat deze afgevaardigde zoo
afkeurde.
Nadat hy verschillende maatn
den Minister aan een scherpe
onderworpen, wees hy op hetmoi
Krupp, dat tengevolge had, dat er houwi
in ons bezit waren gekomen, die kort di
moesten worden afgekeurd.
Over 't algemeen was sprekers oordeel
over de inzichten van den Minister ongunstig,
doch hy wilde eerst diens antwoord afwach-
tea, «Ivorens zya item over de begrooting
▼ut te etelleo.
;hte in bet leger
ie toegeschreven
beleid by
het belang
ige resultaten der
- rden loege-
_iet aau den
oorzaak was,
was opgelost.
drong spreker op regeling van
rjsitie der minderen en op betere
verzorging van de geesteiyke belangen der
miliciens aau.
De heer Eland was het met den Minister
eens, dat er geen behoefte bestond aan
verandering van stelsel en legerbervorming.
Er was alleen noodig, dat de Militie- en
Landweerwetten van gebreken gezuiverd
werden.
Nog v
Bos en
gadering tot
werd.
Dien dag besprak de heer Van Karne-
beek de instelling eeuer Staatscommissie,
waartegen hy zich beslist verklaarde. Meer
gevoelde hy voor een raad van defensie,
zooals in Zwitserland bestond. De ministri*
6ele verantwoordeiykbeid mocht geen beletsel
zyn en hSt leger moest méégaan met zyn
tyd en met de denkbeelden van het volk.
In verband met de aankondiging van een
herziening der Militiewet, hoopte spreker
op een zeer groote uitbreiding van het
contingent. Ook de kaderschaarschte kreeg
een beurt. Leden van het beroepskader
mochten niet als hulpschrjjver en ordonnans
gebezigd worden, deze menschen moesten
alleen als instructeurs dienst doen.
De beer Heemskerk was ernstig be
zorgd over het regeeriogsbeleid. Er moest
vastheid en duurzaamheid zyn, geen heen
en weer schommelingen tusschen politieke
groepen- L°gerhervortning moest geschieden
naar een vast stelsel. Voorts ging by de
wegzending van het blijvend gedeelte en de
motie—Tydeman na. Io geen enkel opzicht
kou spreker lichtpunten in het beleid van
den Minister ontdekken. De tegenzin in
militaire instellingen by ons volk schreef by
toe aan sociaal democratische anti-militaire-
propaganda. Ook over den slechten geest
in het leger werfl geklaagd. Voorts hoopte
hy, dat er voor de kustverdediging en voor
de afwerking der Stelling Am&terdam zou
worden gezorgd en hy neigde meer en meer
naar de instelling van een raad van defensie.
Tea slótte verklaarde by geen vertrouwen
in den Minister te kunnen stellen.
De heer Tydeman was van meening,
dat ons leger rust noodig had en de beer
Thomson, zeide spreker, toonde ons volk
niet te kennen, toen hg zeide, dat ons leger
impopulair was, omdat wjj geen militieleger
en miiitiekader hadden. Maar die rust mocht
geen stilstand beteekenen. By den minister
zag hy slechts aarzeling, hy weifelde in zake
de kadeiquaestie, de viermaanders en de
vooroefening. Met die kade q me st ie viel of
stond ons leger. Eu die quaestie bad men
nooit flink aangepakt, waard wr een schrik
barend tekort was ontstaan. Het miiitiekader
was èu voor oorlogstyd èi voor vredestyd
niet voor zjjn taak berekend. Een herziening
der Militiewet, geen verandering van stelsel,
was noodig.
De heer Troelstra herinnert aan de vele
pessimistische beschouwingen van allerlei
deskundigen, tal van jzren. Wei had ook
de vorige r.egeering niets voor een beteren
toestand van het leger gedaan, doch deze
regeering was opgetredeu met de pretent—
dat zy ons uit bet moeras zou helpen.
Onder gelach der Kamer verklaarde hy, dat
men voor Ministers van Oorlog een examen
zou moeten instellen. Eiudeiyk wilde spreker j
den invloed van het volk aanwenden, c—
geld ver morsing tegen te gaan en drong
op een particuliere erquéte voor Marine en
Oorlog samen aan.
De heer Passtoors bepleitte een meer
doelmatige regeling van de indeeling der
miliciens, terwfli de heer Rays de Beert.
brouck de detacheering van officieren by
vreemde legers met warmte aanbeval.
Nu sprak de heer Lohmar
permanenten defensieraad en de heer
Laan over den toestand der miliciens by
de groote manoeuvres, alvorens de Minister
van Oorlog optrad.
In een lange rede verdedigde bjj zyn beleid,
zich beroepende op zyn kort ministerschap
van 9 maanden, waarin hy 3 begroetingen en
een ontwerp verdedigen moest. Reeds verleden
jaar had hy toegezegd een geheel vry staand
leger, geschikt voor mobilisatie, verbetering
van den geest in het leger en wedging der
Militie- en Landweerwetten. En zoo werd
punt voor punt aangevoerd. Ook de questie
van bet huweiyk van een officier met een
vrouw, op wier gedrag aanmerking te maken
was, welk huweiyk door den minister was
verboden, werd besproken.
Nadat deze laatste nu verklaard had, dat
hy niet bereid was het verbod in te trekken,
doch de zaak nog eens ernstig zou overwegen,
verklaarde de heer Lely, die deze questie
in eerste instantie het eerst op het tapyt ge
bracht had, dat hy door dit antwoord teleur
gesteld was. Mét de heeren De Beaufort,
Thomson, Ruys de Beerenbrouck en
De Savornin Lohman stelde hy nu een
motie voor, luidende:
„Db Kamer,
van oordeel, dat de bepalingen op de huwe-
lyken der officieren van artikel 26 van het
Kon. Besl. van 14Fabr. 1871 no. 19 behooren
te wordeu ingetrokken, gut over tot de
orde van den dag."
Na de overige replieken en de dupliek
van den Minister werden de algemeene
beschouwir gen gesloten.
Ten slotle bleef de Kamer dien dag s'eken
in een amendement—Duymaer van
Tjwiit of utUtnl Wl.
Ding van het nieuwe zittingjaar der Staten-
Generaal.
Tot deurwaarder by de arr.-
rechtbank te Dordrecht, ter standplaats de
gemeente Ridderkerk, is benoemd de beer
H. Zwiers, notaris klerk te Poortugaal, tevens
deurwaarder by het kantongerecht te Rid-
derkerk.
De Minister van Justitie heeft
met 1 Januari a. s., tot onderwyzeres aan
het Ryks-Opvoedingsgesticht voorjmeisjes te
Montfoort benoemd Mevr. E. Pitlo—Brons,
te Zeist.
Door het prov. bestuur van
Noord-Holland werd Donderdag j.l. te Haar
lem aan besteed het verruimen en verdiepen
van zykaniM A van het Noordzeekanaal.
Raming f 4900. Minste insebryvers de heeren
Volker Az., Sliedrecht en P. A. Bos, Gorin
chem, voor f 4400.
Te Heenvliet is Vrydag j.l. in
den ouderdom van 69 jaren overleden de
heer J. S. Korte weg, burgemeester van
Heenvliet en Abbenbroek, lid van de Pro
vinciale Staten van Zuid Holland, voor bet
district Brielle.
Op de algemeene begraafplaats
te Utrecht werd Donderdag j.l. onder veel
deelneming ter aarde besteld het stoffeRjk o ver
schot van den beer N. D. Kemink, in leven lid
van Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland.
Aan de groeve werd bet woord gevoerd
door den Staatsraad in buitengewonen dienst,
Commissaris der Koningin in Zuid-Holland,
mr. J. G. Potyn, door den heerS. van Velzer,
lid van de Eerste Kamer der Staten Generaal,
door den heer C. W. C. F. Visser, burge
meester van Alfen a/d Rgn en door den
boekhouder der firma Dros en Hoogeveen.
De zoon van den overledene dankte.
Vrijdagmiddag is de bronwater-
leiding te Bodegraven geopend. Een groot
aantal genoodigden waren in het ruime
machinelokaal te zamen gekomen. De burge
meester hield een toespraak, waarna hy de
machine in werking bracht. Vervolgens
werd nog het woord gevoerd door den bur
gemeester van Zwammerdam en den direc
teur, den heer Smit. Aan de aanwezigen
werden foto's rondgedeeld, terwyi ook aan
alle schoolkinderen een afbeelding werd
uitgereikt. Na de opening werd een steen
onthuld, waarop bet feit der opening door
burgemeester Le Coultre wordt vermeld.
De directeur deelde mede, dat ongeveer 150
perceelen reeds aangesloten zyn.
De Nuts commissie voor Onder-
wjjs (voorzitter dr. D. Bos, secretaris de heer
J. Bruiawold Riedel) heeft veelgesteld de
volgende voorwaarden, waaronder door de
Nuts-commissie voor onderwya tegemoet-
komiog wordt verstrekt in de betaling van
het schoolgeld aau ouders die verklaren
voorstanders le zjjn van het openbaar on
der wijs, maar door de regeling van de school-
geldhflfiog ter plaatse, genoodzaakt zouden
worden, hunne kinderen naar byzondere
confessioneele scholen te zenden.
Art. 1. Ouders, die verklaren, voorstanders
van het openbaar onderwys te zyn, maar
hunne kinderen naar een byzondere con-
fossioneele school zenden of willen zenden,
omdat dit voor hen in geldelyk opzicht
minder bezwarend is, dan het zenden van
buu kinderen naar de openbare school, -
kunnen van de Nuts-commissie tegemoet
koming ontvangen in de betaling van het
schoolgeld, dat aan de openbare school door
hen moet worden betaald, wanneer deze
door hun kinderen wordt bezocht.
Art. 2. By het bepalen van het bedrag
van de tegemoetkoming, wordt rekening
gehouden met hetgeen in den plaatseiyken
kring door vereenigingen of personen tot
dat doel wordt bygedragen.
Het geheele bedrag der tegemoetkoming
zal nooit meer mogen bedragen, dan het
verschil, tusschen bet schoolgeld dat op de
openbare school wordt geheven en dat,
hetwelk verschuldigd is op de byzondere
confessioneele school, en niet langer gelden
dan voor den tyd van een jaar. Tenminste
een maand vóór het einde van dat jaar zal
de aanvrage moeten worden vernieuwd.
Art. 8. De aanvragen tot dit doel moeten
tot de Commissie worden gericht, hehy
door den correspondent der commissie,
hetzy door het bestuur van het Nuts-
departement of de afdeeliog Volksonderwys
ter plaatse, zoo mogeiyk, door tusechenkomst
van den arrondissements correspondent, bin
nen wiens kring van werkzaamheid deze
gevestigd zyn.
Art. 4. Bedoelde aanvragen moeten ver
gezeld gaan van de volgende gegevens:
le. onderteekende verklaring van de aan
vragende ouders, dat zy voorstanders zyn
van de openbare school en niet in staat zyn,
het op de openbare school van hunne kinde
ren geheven schoolgeld te betalenalsmede,
dat de eeoige reden, waarom zjj hunne
kinderen naar de byzondere confessioneele
school zenden of zouden willen zenden,
bestaat in de onmogelykheid, het op de open
bare school geheven schoolgeld te betalen;
2e. een onderteekende en gedateerde ver
klaring van den plaatseiyken correspondent
der commissie, van het bestuur van het
Nutsdepartement, van de afdeeling „Volks
onderwijs", óf, waar deze niet bestaan, van
het hoofd der openbare school, dat bun, na
onderzoek, gebleken is, dat de sub le. ge
noemde verklaring juist is en overeenstemt
met de op andere wyzen gebleken over
tuiging dier ouders;
3a. verklaring van sub le. genoemde per
sonen en besturen omtrent het bedrag van
het schoolgeld, dat op de openbare en de
byzondere confessioneele school van de
ouders of voogden van bedoelde kinderen
gevraagd wordt, alsmede, dat pogingen zyn
aangewend en welken uitslag deze hebben
gehad om een deel van het bedrag, in
artikel 2 bedoeld, in plaatseiyken kring toe
gezegd te krygen.
Deze verklaringen zullen beschouwd worden
als van vertrouweiyken aard.
Art. 5. Ia dringende omstandigheden tal
da plaatseiyke correspondent door de Com
missie kunnen gemachtigd worden, alvast
met de uitkeering van het in art 1 bedoelde
bedrag te beginnen, in afwachting Tin de
nadere goedkeuring der commiaie.
Ia deie eo ille «adere genilaa sallaa de
niel
rin|
«n over een «rzonaengte
de heer Ter terwyi deze
milif
res, alvorens de
Decembe
|ete i tsrummeiaamp,
jtie dat de toestand te I
de rioleering en het drinkwater
houdbaar was, of deze overtuigd
dien toestand alleen afdoei
■mi j kunnen worden, indien Hi
om een afzonderiyke gemeente w<
hg I reeds plannen ter voorziening ii
I en aanhangig waren en wanneer
worden ingediend.
I De Minister van Binnenlandsche Zaken
antwoordde, dat de toestand van den Hoek
an*. van Holland voorziening eischte, ai was deze
i bjj niet onmiddeliyk noodig. Afdoende verbete-
ring zou niet alléén door vorming van een
afzonderiyke gemeente worden gebracht,
-««k zoo spoedig moge zou wor
den behandeld.
By Kon. Besluit Is bevorderd
tot commandeur ia de orde van den Ned.
Leeuw A* baron Schimmelpenninck van der
Oya van de Poll en Nfleabeek, voorzitter van
den Hoogen Raad van Adel, te 's-Gravenbage.
1 By Kon. Besluit is met ingang
van I Febr. 1908 aan A. baron Schimmel-
I penninek van der Oya van de Poll en
Nyenbeek, op zyn daartoe gedaan verzoek,
verleend een eervol ontslag als voorzitter
I van den Hoogen Raad van Adel, onder
dankbetuiging voor de gewichtige diensten
door hem als zoodanig en daar te voren
als lid van dat college bewezen.
Biykens de nieuwe instructie
zullen de inspecteurs der cavalerie en der
genie voortaan den titel voeren van com
mandant der cavalerie en commandant der
genie.
De Minister van Oorlog heeft
met genoegen zya byzondere tevredenheid
betuigd aan den kapitein A. Kr^.ak en den
eerste-luitenant A. Kaptein, beiden van het
4de regiment infanterie, wegens het aandeel,
hetwelk zy door hun voortvarend en oordeel
kundig bandelen genomen hebben, zoowel
in het terugvinden van het tjjdens het
verbiyf in de legerplaats by Zeist verloren
geraakte regimentsvaandel, als in het nemen
van maatregelen, om bedoeld vaandel, het
welk op den 17sa September des morgens
vroeg in genoemde legerplaats weder in het
bezit van het korps was gekomen dien
zelfden dag nog tydig te doen intreden by
de bataljons tzq het regiment te Graven-
{wift op artikel 207. hage aanwezig tot het verrichten van dieaat
R« wa unp«l« b,r«4«u<io| wtr4 4U bf plMbtlfUd, raboodra ua 4, op»
van
