J
OffiClBBlfi mspmoiL
Gemeente Schmwwhwvew.
1908.
Zaterdag 28 Maart.
N°. 2911.
I
Eerste Blad.
op veereo
^en alle soorten
Nieuws- en Advertentieblad voor Zuid-Holland en Utrecht.
Statenverkiezing in Gouda.
iKERIJ,
Schoonhoren
RRAAD.
prijzen,
ivelend
PIEST,
i Ziet
e Ood-Albl&s
P«w:
PI EGELS.
Kermis Schoonhoven.
Aanbesteding.
4
!i
i
l
t
.4
r AFGEZET
:e.
sens te
l hU zUn
■Mee.
K. Schouten Hoogendyk,
Industries, Wethouder van Woerden.
lilIlILAID.
o
4
-biyvend
n I Maar dan
n
en
ia
crnni
ror<
4
l
van
hebl
CHOP.
1 i
bSchoonhoven;
b Lkkuiuurk;
las;
I
wordt
dat opzi
en het
8CH00KEÖVEHSCHE COURANT.
ISese Owrauat beeUMtwit Bladea.
KASBUITEN.
EENMANTELS.
HEK m»t tHvleu-
IEN PALEN, wQd
D4.t7« CL,
MJO.
nokte Slowe
st geneestdeze
boden, band
handteekening
am, voorkomt;
iw;
oot-Ammirs;
ind;.
dirak;
lacht;
pxn a/d IJsil;
ltxr;
Gouda
r, Boveneinde;
ldkloos;
jdirak;
land;
kraxhkaTd IJ.
A/D Lek;
jordrecht;
iland;
ïlasserdam;
*kerk;
r;
en’
FELLE A/D IJ..’
Suedrecht;
IBTRICHT.
voude
Prjjs der Ad ter ten tienVan 1 tot 5 regels ƒ0,50. Iedere
regel meer /0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending
ïranco uiterlyk tot Dinsdags-' en tot Vrijdags-namiddags k uren.
Alle binnenlandsche Advertentiën, voor 3-maal plaatsing opge
geven, worden slechts 2-maal in rekening gebracht.
iken door het
Uns van alle
■•nelden voor
-aart 1908
-V "M
Door het overleden van den heer G
Brunt P.J.IH. ia in bet college van Provin
ciale Staten van Zuid-Holland een vacature
ontstaan, waarin door de kiezers van het
district Gouda, tot hetwelk behooren Schoon
hoven en vele andere gemeenten, waar ons
blad lezers telt, moet worden voorzien.
Voor twee candidaten wordt om den
voorrang gestreden; zy zyn de heer P. J.
Brunt Cco., zoon van het overleden Staten
lid, den man van de rechtsche groepen, m
de heer K. Schouten HoogendQk, industrieel
en wethouder te Woerden, wiens candidatuur
is gesteld door de vrtyzinnige fracties In
ons district.
Alvorens iets te zeggen tot aanbeveling
van deze ons zeer rympathieke candidatuur,
wenschen w( eenige algemeens beschouwin
gen in het midden te brengen, voor welke
w( in dit bijzonder geval een bijzondere
opmerkzaamheid verzoeken.
Gewoonlijk trekken Statenverkiezingen,
inzonderheid tusschentydsche, niet de be
langstelling, die zQ verdienen. Zjj brengen
niet zooveel levendigheid in bet kiezerscorps,
als de verkiezingen voor de Twebde Kamer
of voor den Gemeenteraad, en het schijnt
wal, alsof men de gewestelijke belangen
van niet zooveel beteekenis acht als die van
het Rtyk of ten de eigen plaats van inwoning.
Alleen in sommige gevallen, als er iets buiten
gewoons aan de hand is, ontdekt men wat
krachtiger bewegingzoo verleden jaar, toen
het er op aankwam de Staten van Zuid-Holland
om te zetten, ten einde te kunnen geraken tot
een verplaatsing van de meerderheid in de*
Eerste Kamer, een poging, waarvan de be
droevende uitslag ons nog allen versch in
het geheugen ligt. Die uitkomst zou mis
schien een andere geweest zQu, indien aan
weerskanten de politieke actie in getyke
mate aan sterkte had gewonnen.
Want dit moeten w| zeggen tot lof van
onze tegenstanders, tevens tot bescha
ming onzer geestverwanten, - de geringere
belangstelling, bot geringer besef van wat
bet bezit van bot kiesrecht verplichtend stelt,
waar het .maar een Statenverkiezing" geldt,
is daarginds niet zoo zorgwekkend waar
neembaar als aan onzen kant; de anti-
liberalen laten doorgaans geen gelegenheid
voorbijgaan om door een daad van hun
gezindheid te doen biyken, zelfs daar, waar,
de kans op non overwinning is buitengesloten.
Terecht zien zy in, dat afstand doen van
oen str|jd, omdat de slag verloren kan
worden, flinken mannen onwaardig to.
Dat voorbeeld wordt door de onzeq
geenszins ait|d gevolgd, en dat te voorben,
«g wdl alb krtobtoh wilton iospmw mb
i kleine BELLEN.
10.50 Meter, met
voor Waterleiding.
DAKRAMEN voor
UJ- DEUREN met
tuis.
REN KOLOMMEN
ensqraaf;
HSORAAF
endam;
iaan;
iesen-Nieüwk.;
b Hoornaar;
ierk;
Tienhoven;
(eidz;
Deie Courant wordt des Woensdags- en des Zaterdaas-
morgens uitgegeven. Prijs: voor Schoonhoven uer drie maanden
[Ofö. Franco per post door het gebeelerjjk ƒ0,90. Men kan zich
abonneeren bij alle Boekhandelaren, Agenten en Brievengaarders.
S. W N. VAN NÖOTEN te Schoonhoven
Uitdkvsas.
Intercomm. ftlefoon-nr. 20.
o. ,<t. KoU.lCtM
Het K.biaat wü Hl K.bio.1 .«nderech-
terzijde worden genoemd. Wjj hadden niet
anders verwacht. niet agressiefwil
men, een gematigd Kabinet van rechts. De
b.woann.g.a, Voorma b.l K.bml “eh
a.odieot, 4» too omüeMi, mosalfk jok»
ua. Hat «IgwrMhlisa woorl .ewuteljk
wordt angstvallig vermeden.
Dit wöst op^eene politiek, die niet op
prikkelen belust te. DcrgeJ||ke gematigde
politiek is het meest in overeenstemming
met de politieke gesteldheid des lands; zfl
behoeft niet onvruchtbaar ts zjjo. kan zelfs,
wanneer de daad gevoegd wordt by het
woord, zegenrjjke uitkomsten hebben.
t verbaasd
rcrtelde de
achtste Leiden,
„18 langejaren
een open been,
önen ik in dien
roor den besten
(ven. Juist mgue
gebruiken omdat
ben en daardoor
n enkel genees-
bad weleens ge-
die mjj in den
iven en kon ik
an werken, maar
er bezuren met
bijj ven. Ik bleef
i was zoo ver-
mjjne vrouw mQ
de andere moest
>d ik niet meer,
afzetten om mjj
m p|jn te geven,
overgaan, toen
i sprak, die mjj
mfln been zou
st toch eerst nog
Ise m, Kloos-
probeeren, dat
boden geholpen,
u ook wel.” Ik
st KBUISINGA,
je KI ••ster
ken op de open
Beds verlichting
iet gebruik van
n door en kan
lat ik na het ge-
osterbolseoa
(jne werkzaam-
chten en ik loop
tch. Iedereen die
staat verbaasd
er de voortri ffa-
len Klooster-
cta Paulo.”
BALSEM,
i geneest oude
irand- en snjj-
rheumatisebe
dagra, ischias,
n de ledematen
I, pjjn in den
winterhanden
van huu politieke gezindheid getuigenis af
te leggen, die er moeite en tjjd en geld
voor over hebben om te doen zie» dat sf
er zQn en dat zy meegeteld willen worden,
mor ohtsscodigtad. Ka workel|k, ate men i
maar overal, waar de vrijzinnigen b| een 1
verkiezing in de minderheid zQn gebleven,
kloek en krachtig ware te voorschijn ge
treden, de verhoudingen der partijen in
onderscheiden vertegenwoordigende lichamen 1
zouden anders zijn dan thans. Waarom j
zouden de kiezers van het Statendistrict
Gouda geen kans van slagen hebben, als zQ
wilden7 Dat is volstrekt niet gezegd; er
z|jn alle redenen om te mogen hopen, dat
wanneer slechts allen, die de vrijzinnige
beginselen zjjn toegedaan, opkwamen om 1
voor den candidaat van de onderscheiden
kiesvereenigingen van verschillende vr(jzin-
nige nuance te stemmen, de mogelijkheid,
om dan beat SCHOUTEN HOOGENDIIK rer.
kozen te zien, door den uitslag zou worden be
vestigd.
Te meer, omdat een zoo b|j uitnemend
heid gelukkige keuze is gedaan.
Weet men wel dat die heer, toen hjj op
13 Jan. 1901 met groqte meerderheid tot
lid van den Woerdenschen gemeenteraad
werd gekozen, niet alleen door de eigen
geestverwanten op dien zetel werd geplaatst,
maar ook door den steun van velen, die
niet zQa politieke richting zjjn toegedaan,
doch eenvoudig door hun stem uiting wilden
geven aan de achting, die zg hem toedragen 7
Er was toen volstrekt geen propaganda voor
z|ja verkiezing gemaakt; een advertentie in
het weekblad voor Woerden, dat was alles 1
Den 16bu Maart 1906 koos de Raad van
Woerden hem tot Wethouder, naar
algemeene erkenning een welverdiende.onder
scheiding, die h|j zich ten volle waardig
heeft betoond. Door den Commissaris der
Koningin werd de heer Schouten Hoogendjjk
in Augustus 1907 benoemd tot lid van de
Gezondheidscommissie, die haar zetel heeft
te Bodegraven, in welk college zjjn
adviezen zeer worden gewaardeerd, als die
van een man van helder inzicht, van groote
belangeloosheid, van trouwe toewijding.
Ook in niet-offlciftele betrekkingen n&akt
onze candidaat zich zeer verdienstelijk. In
Augustus 1897 werd hjj benoemd tot com
missaris en op 30 Nov. tot President-Com
missaris der Nuta spaarbank te Woerden.
Van bjjoa alle vereeiftgiogen van maatschap
pelijk belang is hjj lid, meestal bestuurslid.
De afdeeling „Woerden en Omstreken van
de Hollandsche Maatschappij van Landbouw”
vindt in hem een der ijverigste bestuurders;
meestal te hQ de leider der vergadej-üfcen,
men kan hem de ziel der afdeeling noemen.
Waarlijk, van zijn ijver, zijn werkkracht
en zijn veelzijdige kennis wordt we! party
getrokken I
Ook als industrieel staat de hoer Schouten
Hoogendyk zeer hoog; zfln arbeiders hebben ia
hem een humaan patroon, gelijk in Mei 1907
nog de heer Talma, de tegenwoordige Minister
van Landbouw, in een vergadering te
Woerden verklaarde uit goede bron ver
nomen te hebben.
Dat zulk een man bereid is een opdracht
van s|n kiezers te aanvaarden, is voor hen
een eer, die huu de verplichting oplegt,
geen loyaal middel ongebruikt te laten om
hem te brengen op de plaats, die hem toe
komt, en waar hjj gelegenheid vindt
'groote gaven ten dienste te stellen van ons
gewest.
Dat alzoo op den herinneringsdag van de
Brielsche zegepraal de vrijzinnige kiezers
in het StatendisIriet Gouda ook het .morgen
rood der bevryding” uit de overmacht, die
thans oifs gewest beheerscht, doen asnlicbten,
door trouw op te komen en hun stemmen
uit te brengen op den candidaat der vrij
zinnige kiesvereenigingen, den heer
VAM UUiÊA KK UAAM.
De regeeringsverklaring.
In verschillende bladen vinden we ver
houdingen over de door den Minister President
Heemskerk efgelegde regeerings verklaring.
Het „Handelsblad” zegt:
wWy komen dus wede& onder rechtech
regime.
Maar de opzet van de Regeeringweafclaring,
zoowel als de samenstelling van het Kabinet,
doen verwachten, dat dit regime niet agres
sief zal zijn, dat de antithese, schoon niet
weggeborgen en zelfs nu en dan, ais ’t noodig
Ijjkt, te voorscDjjn genaaid, niet steeds en
overal gebruikt zal worden of misbruikt.
1 Z{| seuflut, de antilhese, niet meer het zout
te zullen wezen dat in alle spijzen onmisbaar
is, maar het korrelij^ peper dat in enkele
bygewreven. Teekeoend scheen in
licht ook, dat in drze heele Troonrede
t was toe] inderdaad een Troonrede
mat sen Ministersfauieuii in plaata van een
^f000|MBH^<to»"m *ee° ö°d"
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Schoonhoven zuilen op Dinsdag 14
April a s., des middags 11 uur, in het
RAADHUIS aldaar, onderstaande plaatsen
verpachten voor de van 11 17 October
te houden jaarmarkt kermis.
De insehr(jvingsbiljetteD, op zegel, moeten
vóór of op den 14 April, 11 uur, bjj den
Burgemeester zijn ingekomen.
Eén staanplaats voor een Stoomcaroussel.
Eén staanplaats voor een Draaimolen.
Eén staanplaats voor een Poffertjeskraam.
Eén staanplaats voor een Schouwburg.
meester en Wethouders van
oonhoven
VAN SLOTEN.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
BURGEMEESTER ee WETHOUDERS «el-
i op Dinsdag 7 April a.s., des middags
uur, in het openbaar aan besteden Izet
akea van een aanlegsteiger Teer
e veerbeeten ep Uel«*enes.
Bestek en teekening liggen ter Secretarie
ter inzage.
InsohsIjeiDgabiijeUeD.op zegel, vóór 7 April,
11 uur» aan don Burgemeester.
Burgemeester en Wethouders van
Schoonhoven,
VAN SLOTEN.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
Geljjk we verwachtten aldus „De Stand-
daard'* is het een Kabinet van Rechts,
dat de beginselen van Rechts niet denkt te
Dat nierby het epitheton van „Christeiyk"
te weggelaten, is misschien al te schroom
vallig. Men ziet een admiraalschip, liever
niet uitvaren met gestreken vlag. Maar al
staat het er niet oy, het zit er toch in. In
en buiten de Kamer weet ieder, dat de be
ginselen der Recnterzyde geen andere dan
de Cnristeiyke zQn.
Evenzoo strookt bet geheel met onze ver-
wacntiag, dat hei Kabinet nitdrukkeiyk ver
klaart, dat het beginnen wil met bQ voor
keur die wetsontwerpen te behandelen, waar
omtrent genoegzame overeenstemming ver
wacht mag worden.
Toch aarzelt het niet, terstond de voor
stellen tot Grondwetsherziening in te trekken.
De komeet van het blanco met zyn radica-
listischen staart wordt uitgedoofd. Eo ook
wordt ingetrokken het ontwerp op Ouder-
domsverztkeriug, onder invoeging dat dit
Kantnet tot hut stelsel van Invaliditeitsver
zekering terugkeert.
De subsidieering van het Middelbaar
onderwgs kaa geen oppositie meer vinden.
Ook Lieks is er toe bekeerd. De Gemeente-
aüaucifla, vinden juist in Mr. Heemskerk een
g> éxperimenteerU redder. Eu ouk de utrjjd
tegeu de schending der publieke uerbaar-
beid zal aan beide zQdeu van de Kamer
eympathuGu vinden,
Ereumin zal er bezwaar ryzen tegen
verzekeriog van betere werkiug van de
Arbeidswet, en tegen een eenigszins radicale
herziening van de Ongevallenwet.
Biyft dan nog net militaire vraagstuk,
dat voorloopig in staat van wyzen zal worden
gebracht, en waaromtrent meer ingryptnde
wyzigiag in uitzicht wordt gesteld door
oefanibg van de intanterie-miliciens in twee
Ook met den Raad van land verdediging
waarom niet het Naderlandsche woord?
zal spoed worden gemaakt. De wetteiyke
regeling volgt latermaar nu reeds zal deze
Raad by Koninkiyk besluit, voor de eerste
maal althans worden benoemd, en wei niet
alleen uit militairen, maar ook uit civilisten.
Eo eindeiyk wordt de kustverdediging
vooruitgeschoven, en in verband hiermee de
aanbouw van groote schepen voorshands
vertraagd.
Voor anderhalf jaar parlementairen arbeid
reeds een overrfk menu, maar dat, zoo de
Kamer goed wil, toch afgedaan kan worden.
„Het Vaderland” zegt:
Het Kabinet zal in conservatieve kringen
vermóedelgk veel moois te hooren krygen,
voor de democraten te de wig uit den honig-
boom.
Op het gebied der sociale hervorming zal
de Minister Taima zich bezig houden met
technische wyugiogen. Een nadere regeling
der inspectie van den arbeid, een techniscbe
berzieoing der Ongevallenwet (reeds egoa
geheel in orde gebracht onder den vorigen
bewindsman) ziedaar wat de heer Talma
zich voorsteit af te leveren. Ingetrokken de
Ziekteverzekering, ingetrokken de Ouder-
domsverzekeriog. Tegen de eerste, zooals
ze door den Minister Veegens was voorge
steld, bestonden ingrypende bezwaren, de
andere kan, geiyk te verwachten viel, de
heer Taima z<cb oiet volmaakt voorstellen
onaf haukeiyk van de Invaliditeitsverzekering
en zoo zal voor de derde, maal het
Departement met alte kracht oet moeiiyk
gebied der ziekteverzekering gaan door
ploegen. „Met de beschikbare krachten zal
intusschen gewerkt worden aan de voor
bereiding der Invaliditeitsverzekering." Tyd
in overvloed!
De Grondwetshoraieniog is, tenz(| er eeae
als cry by de stembus /van 1909 opduikt,
van de baan. lutusschen Achgnt de regeering
de mogeiykheid van ovot/wegmg daaromtrent
niet te willen uitsluitend Z|) zegt immers
magere troost! dat h|t vraagstuk in ieder
geval een nader onderzoek vereisebt.
De regeeriog hoopt harerzyds nog te
kuuMB indianen Mnoatwarptotauosidieering
van byzondere middelbare scboieu, reeds
door den vrijzinnigen Minister van Binnen-
landsche Zaken voorgesteld, benevens een
wet tot verruiming van het belastinggebied
der gemeenten. Aan beide ontwerpen be
staat zoo groote behoefte, dat elk Minister
i Binnenlandsche Zaken ze ter hand zou
)ben moeten nemen. Intusschen wordt de
neutraliteit ook ten deze met schroom-
valllgen eerbied gehandhaafd: Wyzigiag dar
Rlkauitkoering aan de gemsonten mocht
met het oog zoowel op de zorg voor de
Rfjkafi lanciöu, als op de maar al te zeur
uiteeuioopunde meemogeu aanga*ode dit
onderwerp, groote omzicht'gheid." Ia goed
Hollandsch overgezet, wil dat Zeggenwjj
zullen ons niet steken in een wespenneet.
Schiet over: de militaire quaustie.
We k'ygen een R<?ö v»u Defensie, wy
behouden bet biy ^end gedeelte, alioaus lot
Jjli 1909. als waaneer hal m aachiee mo-
geiyk is by de lefaatoris, duor oproeping
i der lichting in twee gedeelten, de bvsuiudo
i j^palinffe^ der orilitto wet te wjj utoee.
te komen, en die liever de kans wagen, dat
er genoeg vrywiliigers zyn.die miliciens
krygen niet de byzondere vergoeding.
Zy alleen, aan wie de extra dienstmaanden
het minste last en verdriet geven, krygen
nog een extra vergoeding.
Dan zou m«n feiteiyk èa vrywiliigers èa
onvrywillige mannen van het „biyvend ge
deelte*' do premie moeten geven I Maar dan
zou die premie het karakter krygen van een
douceur!je ter vergoeding van de teleur
stelling, ondervonden, toen bleek dat onver
vuld bleef de indirecte bek fee, dat niet
opgekomen behoefde te worden. Eo dan
zouden de cijfers van het aantal vr$willigere
minder gunuug zyn.
Ons duukt de maatregel niet zeer gelukkig*
„Land en Volk” schryfc:
Toen bet vraagstuk beirtffsnde het biy vend
gedeelte aan de orde was, lrechtten de
voorstanders van het behoud dezer instelling
den tegenstand te breken door do opmerking,
dat men hier te doen bad mot „een tech
nisch-militaire quaestie".
Nu zyn de bordjes verhangen. De voor-
stander^ zitten achter dc regeeringstafel, de
legenatabders in de oppositie. De tactiek
van de oppositie legen Siaal wordt nu ge
volgd door het Departement van Oorlog:
het big vend gedeelte is onmisbaar voor de
mobilisatie; een technisch militaire quaestie;
leuken zijn onbevoegd.
Het siaat nu uogwei cursief gedrukt in de
Memorie van Toelichting.bet is een gebie
dende euch, dat de voor dit doel noodige man-
schappen tot hun volle aantal bjj hel korps
aanwezig zga op het oogeoblik zelf, *t»rop
hut bevel tot mobilisatie wordt uitgevaar
digd”. Dat imponeert
Herinneren wg ons goed, dan was het
mede Het Huisgezin, dat in verzet kwam
tegeu ceze methode om aan de critiek den
mond te stoppen.
Maar ook buiten de Kamer zyn de bord
jes verhangen Tnans scnrQft Het Huisgezin:
„Uit raakt een zuiver miHitair-leCbuuiChe
quaestie, waarover door letken bezwaarigk
kan worden geoordeeld en waarover mili
taire deskundigen verschillend oordeelen."
Mooier kon het niet. Er sitten slimme
politieke koppen in het nieuwe Kabinet. Zy
weten, welke toetsen van het klavier z|
met rust moeten laten en op welke zy naar
hartelust kuuuen hameren.
De militaire vragen moeten zuiver militair
worden gehouden; en dan moet zwaar worden
gewerkt met de „gebiedende eueben" voor de
technische deiemuezaken. Cursief gedrukt
Wfl hadden niet gedacht, dat de boeren
onmiddehyk de baan zóó vrg zouden vinden.
Dat belooft iets. Technisch militaire millioenen
voor Amsterdam; tecnuucn-miliiaire kust*
verdediging; lecbniech militaire waterlinie;
techniscb-militair bepaalds oefeoiogstyd.
Eu dan telkens cursieve letters.
De belastingschuldigen gelieven alvast een
teebnuch militaire spaarpot klaar te zetten.
„Het Volk" wgat er ook op, dat de boeren
van recets soo verscmllend praten: nu en
ten tyde, dat za nog in de oppositie waren.
Er is ook voer don miüeisn oen rechts*
l°Wordt’hém*toekennen gegeven, dat h|
mot 1 December (of 1 Oei.) mot groot
verlof kan gaan, dan beeft bg daarmee een
wetteigk recht op verlof verkregen. Dat
was in bet najaar van 1907 het standpunt
van de heereu Taima (thans Minister),
Heemskerk (thans Miuister president), Kolk
man (thaps Minister), Lobman, thans be
schermheer van bet Ministerie. Do heer
Lobman was zoo zeker van zQn zaak, dat
by verklaarde: „Hel zal de vroeg zyn O&
wanneer die miliciens niet opkomen, en zy
komen wegens desertie voor den rechter,
deze niet zal zeggen: gy hadt geen recht
deze menschen op te roepenDeze
menschen houden zich aan de wet als zy
zeggen: „ik kom niet.” Tnans zeg) „Het
Volk" stelt bet kabinet Heemskerk een
wet voor, om,op den toestand, door deaan-
echrü ving van 11 Juli geschapen, lereogeeren,
eu dm «OU man goedschiks kwaadschiks
onder de wapeuen te brengen. Hebben zy
op M November alleen gesproken geiyk zö
deden, omdat zy in oppositie waren? Of
welke doorslaande reden dwingt beu thans,
hun draai te nemen? Wees zoo beloofd,
hot te aiikkoo, Joris Goodbloed: bot vader-
land is in gevaar!
Aan de entire voiutionalro kies*
vereenigingen in Nederland is, biykens mede-
deeling in de „Stand.”, een oproeping gericht
door oen, ingevolge besluit van de deputaton-
vergadering der antirevolutionaire parttf van
17 Oclouer 1907, door bot centraal comité
van antirevolutionaire kiesvereenigingen
benoemde commissie, m welke oproeping do
commissie alle entirevoluuouaire ki«sveroe-
bigiugeo, zoo plaatseigke als centrale, uit*
noouigt om aan de commissie kenbaar te
makeu de in baar kring beslaande bezwaren,
voorstellen en wenoeben betreffende do organi
satie der a.-r. party on het program van
beginselen. Het zal de commissie aangenaam
zBn wanneer do besturen der kieovereeei-
gingen eene ledenvergadering willen byeen-
roepea om aan deze gewichtige aangelegen
heden een afzonderlgke bespreking te wyden.
Zondag 10 Mei zei te 'e-Gravon*
hage de jaarvergadering gebonden worden
van den boud van R-Kaih. kieovorcenigtogsn
in Zuid Holland.
De 36e algemeene vergadering
van den Voikabvud tegen Drankmisbruik
zal op 17 Augustus e. k. te Zaandam worden
gettouden.
- Do 7o jasriykseho wodstrfd
van den Bood van Haiukmm»- ee Faularo-
Veree iglugeu lo Zuid Holland zal *«rdod
ganoudon ia hot AgMtapnrfc te Delft m
wel ep BeaelmrtMM*.
Voorts loont de regeeriog io de toekomst
een ingrypende «ytigiog van landweer en
militiewet, waaromtrent thans geen enkele
aanwQzing te gegeven.
De kustverdediging zal in beteren staat
worden gebracht, terwyi de aanbouw van
groote slagschepen voor do verdediging van
Nederland zooveel doeolfk zal worden inge-
perkt. Nu, dit laatste is geen nieuws.
Dit Ministerie is er een van voorlopig
heden en wel van uiterst behoudende.
De regeeringsverklaring inmat. Durf noch
initiatief biyken er uit. 't Is al tot
1909 van poeslieve neutraliteit.
Wie met ongeduld wachten op de sociale
hervorming, die sedert 1901 heeft stilgestaan,
kunnen dit kabinet slechts met stugge
onverschilligheid begroeten, in de overtuiging,
dat zelfs in de huidige politieke coojunclunr
beters ban kunnen beslaan.
Het biyvend gedeelte.
„De (kath.) Gelderlander” schryft:
„Wat verwacht koa worden, is geschied.'
het eerste wetsontwerp, door de regeering
ingediend, betreft voorziening in den toestand
van ons leger.
Zooals men weet, was in de laatste jaren
het biyvend gedeelte by de onbereden wa
pens belaDgryk iogekrompen. By de regeling,
den Iten Juli 1907 getroffen, werden voor
het biyvend gedeelte twee ploegen aange
wezen, de eerste voor het tydvak van 1 Dec.
1907 tot 37 Maart 1908, ter sterkte van 1973
man; de tweede voor het tydvak van 37 Maart
1908 tot 35 Juli 1908 ter sterkte van 1919 mah.
Bovendien werden nog 888 man bestemd
voor een derde ploeg; deze laatste manschap
pen zouden slechts onder de wapenen be
hoeven te komen, in zekere, by die regeling
ontschreven gevallen.
Deze aantallen acht de regeering te gering
om daarmede naar behooren in de by art. 108
d>-r Militiewet 1901 vermeide eisctien te
kunnen voorzien. Met name acht zy met die
aantallen de uitvoering der bestaande bepa
lingen en voorscunflen betreffende de mo
bilisatie niet voor yprzekerd.
De regeering wil nu blgkbaar deze getallen
zoodanig opvoeren, dat het bevend gedeelte
steeds 7500 man zal bedragen.
Zy hoopt dit te kunnen bereil
geven van premiën aan milicienr
lichtingen, die zich vry willig aan meld
verbiyf onder de wapenen van 37 Mai
tot 85 Juli 1908.
Iedere milicien, die zich vry willig voor ver-
biyf onder de wapenen voor dit tydvak aan
meldt, krygt do vrye hoogepremie van f 130.
De regeering hoopt daardoor voldoende
manschappen te verkrygen. Slaagt zy hierin
niet, dan zal het ontbrekende aantal worden
aangevuld met miliciens, die in 1907 hun
diensttyd hebben volbracht. Voorgesteld
wordt den minister de bevoegdheid te ver-
leenen om van deze miliciens een door hem
te bepalen aantal onder de wapenen te roe
pen. De minister te daarby schtsr gebonden.
Hy ygag n.L hoogstens slechte zooveel mili
ciens oproepen, dat het biyvend gedeelte in
zyn geheel de 7500 man niet overschrydt.
WÖ zien in dit voorstel een niet ongeluk
kige poging, om de huidige iegerorganisatie
zoo goed mogeiyk te maken. Het beginsel
der vrye dienstneming, dat er in vooropge
steld wordt, wekt sympathie. Maar tevens
hewfst dit wetsontwerpL dat by net huidige
stelsel slechts met booge kosten oen eenigszins
draagiyke organ testis te bereiken te.
De uit de voorgestelde wyzigiag voort
vloeiende kosten bedragen toch f 364,000.
Dezer dagen nog werd aangetoond, dat de
Nederlandsciie soldaat, hoewtl h< veel korter
oefent dan zyn Franse he en Duitse he collega's,
de duurste soldaat van Europa is.
Dj kosten per man morden nu nlweder
opgevoerd, zonder dat ons leger er ook maar
aan denken kan daardoor qualitatief op de
zelfde hoogte te komen van andere legers,
waarde kosten per man veel minder bedragen.
Dit alleen reeds veroordeelt bet huidige
legersteisel en dwingt de erkentenis af, dat
ook de nu voorgestelde maatregel slechts
een lapmiddel te, dat alleen faute de mieux
dient aaogewead, in afwachting van eene
algemeene hervorming.”
Het „Utudeteolad” herinnert aan do ver
ontwaardiging, niet het minst onder de
leden der rechtsche partyen, toen de Minis
ter Van Rappard als zyn rneenmg te kennen
gaf, dat by het recht bad de manschappen
der tweede ploeg van het biyvond gedeelte
op te roepen, niettegenstaande sommigen
was voorgespiegeld dat z| niet zouden worden
opgeroepen.
Het „Huisgezin” heeft er reeds aan her
innerd, dat de tegenwoordige Minister van
Financiën als zyn meenibg heeft te kennen
gegeven, dat die miliciens niet mochten
worden opgferoepen.
Wat doet nu Minister Sabron?
H(j looft een premie uit, voor vrywilii
gers, voor miliciens die vrywillig in de
maanden lusschen Maart en Juni het leger
op een voldoende sterkte willen doen biy ven.
Doch wanneer niet genoég vrywiliigers
komen, dan.... ja, dan zullen toch die
miliciens worden opgeroepen dis volgens
Minister Kolkman in geen geval opgeroepen
mochten worden.
Die miliciens, die dan moeten komen,
krygen geen premie. Zeer terecht te er op
gewezen, dat daardoor veel van het vry-
willige afgaatMenig milicien zal zeggenga
ik vrywiiug dan kryg ik een premie, ga ik
niet rr(j^ilhg, daa moet ik toch gaaa ea
kryg geen premie. Laat ik dan maar „vry-
wiilig” gaan!
Doen er is tevens iets onrechtvaardigs in.
Kgk, do miliciens, die het met zoo erg
vinden om nog vier maanden op te komen,
steken honderd eo iwiuttg gulden in dsu
zak. Doch andere miliciens, wier omstandig-
heden het bun tóó moeiiyk en bezwaariyk
maken, dal z(| Mits voor een premie vau
f m Ii«b .lat *Ulu TtrkUroa oa
