Nieuws- en Advertentieblad voor Zuid-Holland en Utrecht
Zaterdag 11 Juli.
1908
N°. 2941.
Aanbesteding
Eerste Blad.
VERBOUWING D0KLEHHUI8.
OiflCiflBlB KflflmSgflHDgBn.
Gemeenteraad van Schoonhoven
oven (won. te
en, oud 70 j.,
aan
die
iste ka
tl deki
37 j. en A,
W’ N. VAN NOOTEN te Schoonhoven
Uitgevers.
Intercomm. Telefoon-nr. 20.
maar in de verbeelding van weinigende jonge
en oudere Nederlanders, die de scholen behoor*
bibliotheek van het Nut, beeft bQ met de
zulken soms gesproken over Indische aange
legenheden, teneinde er achter te komen
welke denkbeelden zQ zich vormen? Eu dan
P. L°kker-
Maria, d. van
i 1 30 Juni.
'üd 17 j. en M.
besproken z(jü, worden voor hem bijeenge
bracht, zoodat hfl ze èéa roor ééa den
i kan laten zien en het gebruik
lotie in
log een
li.
Groen en A.
IQk.
echter
itige
het
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
li.
d. van H.
Gemeeate Bchawmhwvwa.
SCHOOHHOVEMB COURANT.
een zeer
ren’s Ge-
rsprong
utslaan,
»t voor
te te
Dese Owwraat bestaat «alt Bladen.
uni.
T. J Kon en
G Vroon.
Maas en M.
Botf en J,
oud 10 m.
htgenoote van
Deze Courant wordt des Woensdags- en des Zaterdags
morgens uitgegeven. Prijs: voor Schoonhoven per drie maanden
ƒ0,15. Franco per post door het geheele rijk ƒ0,90. Men kan zich
abonneeren bij alle Boekhandelaren, Agenten en Brievengaarders.
Die aanklacht is onjuist. De onderwij
zers hebben het recht, er tegen in verzet
te komen.
In ééa opzicht behandelt deze schrQver
hen nog genadig. HQ gaat hen niet te IQf
met repeteerende breuken en gravenhuizen.
Dat is anders het gewone praatje van hen,
die tot de lagere school verwaten richten,
of haar eischen stellen, zonder haar te ken
nen. Als betoogd is, dat deze of gene ken
nis noodwendig binnen haar kring moet ge
bracht worden, en de hemel weet, hoe uit*
eenloopend en boe veelomvattend die eischen
dikwQls zQn! dan volgt er gewoonlQk:
WQ willen er gaarne de repeteerende breu
ken en de gravenhuizen voor missen. Als
of er nog één school is, die niet de eerste
sinds meer dan een halve eeuw over boord
gezet heeft en de andere meer dan vluchtig
noemt, omdat zQ er nu eenmaal geweest zQn.
De auteur der «kiekjes en critiekjes” moge
Indië beter kennen dan zulks met vele duizend
tallen van zQn medeburgers het geval is,—van
hetgeen de meerderheid onzer landgenooten
zich omtrent de inlandache bevolking rooretelt
weet bQ weinig, en van onze scholen weet
h| niets. De in de bosschen rondzwervende
zwarte, naakte menscheneters bestaan nog
gaat niet.
„iter, het komt niet uit,
iet elkaar; wanneer de
list geweest zQn, kan het
juist zjjn, dat is zoo klaar
CU UUUCICl'CUCllBUUCia, MiCUCCVUUICU uitvul, u
IQk hebben afgeloopen, weten mede tespre- j leerlingen
ken van beechavingstoeatanden, van de onze kan toelichten. Op die wQze wordt een
verschillend, maar toch niet zoo verre be
neden deze staande, dat men ze met min
achting zou mogen bejegenen, ja, die in
Prijs der AdvertentiënVan 1 tot 5 regels ƒ0,50. Iedere
regel meer /0,10. Groöte letters naar plaatsruimte. Inzending
franco uiterlijk tot Dinsdags- en tot Vrijdags-namiddags 4 uren.
Alle binnenlandsche Advertentiën, voor 3-maal plaatsing opge
geven, worden slechts 2-maal in rekening gebracht.
i 1-30 Juni.
G. Slappendel
a, d. van W. M.
izabeth, d. van
jtrus Adrianus,
gel. Andries,
GrQn.
en en G. Ver-
ioge-
en 1904,
die ten
den heei
teuren l
een wassen i
den tQd van
weg, oud 11
weduwnaar
Juni.
e. oud 65 j
P. Snelleman,
itamd.
i.
i- C. van Tien-
Maaike, d. van
g. Frederik,
M. Hak. -
i Heuvel en M.
A. Versluis en
z. van Joh. de
uni.
Jun«je, dochters
Voormolen.
ter en M. van
Kersbergen en
k, oud 22 j. en
takam. oud 18j.
- T. Langerak,
J5 j
Juni.
l. C. Vonk en
luni.
i, d. vanT van
Wilhelmina
iladeren en J.
Aanljes en N.
Dan i
dat er ni
diens
eksnQder en
Mourik en
d. van A.
ir, oud 22 j.
n GriethuQsen,
an 1—30 Juni.
M. Otterspeer
i H. Jongeneel
ran W. Linge
T. Visser en
a, d. van D.
in, z. van J,
•os aangegeven
slacht van H.
D»"
neer
in die
een oubk
zou het
het niet
God en
best
nooit
behoorden
dat bQ vee
a, oud 55 j
uwe van A.
Juni.
van A. W. J.
Maria, d. van
>one. Geen,
D. de Jager.
G H. van der
Berger en W.
Rooze en D.
Ié).
aud 5 j. M.
ist, oud 61 j.
aote van J. F.
oud 19 j.
hlgeroote van
b). - H. de
iwelingen, oud
Haak.
—30 Juni.
ïd», d. van D.
ten. Jacob je
Tennis, d. en z.
VQk.
-oot, oud ld.—
acte te nemen, dat
ir den wethouder, dat
mrige, slordige,
td heeft ge
oud 4 j.
uni.
J. J. Versteeg
d. van J. Ben
kers. oud 37 j.
Spek, oud 28 j.
nog voorkoi
ontvanger
vau de gr°
"o blik gezegu
ren als de heer f
had): «ik heb
rgemeester"
de heeren i
A. Oldeman.
Jn voort, oud
ian. W. N.
is, oud 5 m.
Juni.
A. Siiermsa
Annigji en
4. Heikoop Az.
van J. L. Vlot
z. van T. Kloot
vai
voorzitt
alvorens daarover
De voorzitter:
mQ overhandif"*"
De heer k
kort
voor
woorde
I is gemi
I Ik
in een dier gemeenten, het onderwerp be- j
sprekende, vernamen wQ dat bQ sedert vele een
jaren aan zQn hoogste klasse wekelijks één die
les geeft over I jdië, waarbij Java het meest 11
op den voorgroöd staat. Leiddraad zQn
hem daarbij de bekende wandplaten van den
heer E. NQIaad, directeur der Ned. Herv.
Burgerschool van de Marnix-stichting te
Utrecht, bQ welke een zeer interessante
handleiding de noodige gegevens verstrekt. Iu
verband niet die lessen brengt bQ met de
kinderen bezoeken aan het mueéum, van
welks directie bQ de ruimste medewerking
ondervindt; de voorwerpen, die bQ vooraf
beeft aangevraagd, en die in de les reeds
j. (won, te
3, oud 12 j.
il.
is, r. van
irgelesteQn.
>ud 25 j. en
daad eens slecht treffan en dat zou hem geen
recht geven om dadelQk te zeggen: Ziet ge
wel, die stumper weet er hoegenaamd niets
van, en zoo zQo ze allemaal 1
OnbilIQker is het oordeel over, de veroor-
deeling van de lagere school. De schrQver
had dat niet mogen zeggen zonder onderzoek.
DaarbQ had hQ zich dan niet mogen bepalen
bQ één paar inrichtingen die misschien in
hetgeen hier van haar geêischt wordt, zouden
te kort schieten; ook niet tot een enkele
gemeente, al is het dan ook een belangrQke,
omdat daarin niet het beeld ligt uitgedrnkt
van het geheel. De schrQver zou dan te
weten komen, dat vooreerst de aardrQks-
kunde van Indië op het leerplan van onze
scholen een behoorlQke plaats inneemt, niet
zelden nog vóór die van Europa en onmid-
dellQk nadat aan die van Nederland de
noodige aandacht is gegeven. En ziet eens,
onze couranten geven dag aan dag berichten
uit beschouwingen, over Indie; die worden
i toch gelezen, en al had dan de school haar
plichten ten aanzien onzer koloniën geheel
en al veronachtzaamd, dan nog zou de dage-
IQkrche lectuur wel iets beters hebben doen
achterblQ ven dan de wildernis met mensch
apen! De gemiddelde Nederlander is toch
geen idioot!
Welnu, dat de gemiddelde Nederlandsche
man en vrouw, ook uit den kleinen burger
stand en uit de werkliedenklasse, de berich
ten der couranten over en aangaande Ned.
Indië met eenige belangsteiing, en ook met
begrip van de 'beteekenis, leest, dat is het
werk van de Nederlandsche lagere school,
dat is de vrucht van den arbeid barer onder-
wQzers, die heusch van Indië meer weten
dan schr. zichzelf heeft wQsgemaakt.
Nu geven wQ toe, dat de kennis van Indië,
zooals wQ die ook bQ de groote meerderheid
van onze mannen en vrouwen wenschelQk
achten, iets meer moet bevatten dan de
ligging van zeeën en eilanden, de opnoeming
van de gewassen, en van diersoorten en
menschenrassen. Met de menechen, met de
inlandsche bevolking moet het lager onder
wQs zich meer bezighouden, met haar dage-
IQksch leven en bedrQf, met haar zeden en
gewoonten, met haar lief en haar leed.
Maar ook dat wordt gedaan, misschien
niet overal, en wellicht niet in voldoende mate,
doch dat het zoo volkomen zou worden ver
waarloosd als door schrQver wordt beweerd,
is onwaar. Het doel van dit artikel is niet
uitsluitend op dit onrechtvaardig vonnis te
wQzen en er van in booger beroep te gaan,
maar ook, om de onderwQzers aan te sporen
er nog meer daadwerkelQk tegen te protes-
teeren dan reeds gedaan is, namelQk
door aan de land- en volkenkunde van
Neerlandsch-Iodië een nog ruimere plaats
in het aardrQkskuudig onderwQs te geven.
Niet voor allen is do gelegenheid daartoe
even gunstig, maar nooit ontbreekt zQ geheel.
Iu de beste conditie verkeeren natuurlijk
de scholen, gevestigd in of nabQ de steden
waar etbnographische verzamelingen zQn,
die de onderwQzers met hun leerlingen
kunnen bezoeken.
Met een onzer vrienden, hoofd eener school
d, oud 23 j.
i Juni.
•0, d. van A.
eren. Henri
en J. K. Hunik.
oorn, oud 56 j.,
id 25 j en A.
G. v*n Kekem,
n, oud 28 j.
k. Diepenhorst,
gebleven, m
Nu heeft
dag gezocht
de heer Schrt»,
u geen gehoim.
ÓVer de motie,
van Burg,
jaar gewei
’t licht gekomen.
Dat zeide dus de heer Valk verleden jaar.
Er biQkt daar dus uit, dat de heer Valk
ook al eens door u is aangeklaagd geweest.
Later, in dezelfde vergadering is nog door
hem gezegd; Wat de heer Schreuder ge
zegd heeft is de waarheid; ik zou het kun
nen bewQten uit de administratie.
Ik geloof hiermede wei te kuaneu volstaan.
Waar de heer Valk drie conclusies uit dat
rapport heeft opgemaakt, daar heb ik één
conclusie gekregen, n.l. dat het één groote
achromelQke verwarring is; dat is de conclusie
die ik heb.
De heer A. A. Graves Kooiman: Da heeren
hebben al gezegd, dat het heden f
gewichtige dag is voor Schoonhovt
meenteraad. Men staat aan den voore*
om iemand uit zQn betrekking te onte
althans dat voorstel is er. Men stelt
om een ambtenaar van de gemeente te
ontslaan, zonder hoegenaamd ooit in die
gewichtige zaak den gemeente ambtenaar
zelf gehoord te hebben.
Er is nog wat anders.
Men baseert bet voorstel, dat men doet,
op een rapport van een accountant en dan
verklaart men eenige oogenblikken naderhand,
dat bQ, die bet rapport heeft samengesteld,
het gedaan heeft uit een prulleboei, uit een
rommel, en dat de mau geen gegevens had
gekregen, om een goed rapport uit samen
te stellen.
Dat is een zeer krasse verklaring, wanneer
dat van de lippen van den voorsteller komi l
Waarom de zaak niet anders voor elkaar
gezet en, wanneer er betere gegevens zQn
van de administratie der gasfabriek, waarom
die dan nog niet aan den accountant ter
hand gesteld? Want wie van d» hoeren
durft met de hand op het hart verklaren,
dat het rapport juist is en op goede gegevens?
Als gQ dat zegt, bent u ia tegenspraak
met u zelf. Er is geen juist rapport uit
zou
paardenmiddel
J den gemeei
loest het w<
Wanneer
accountant
niet verantwt
ontslag van den gemeent.
De heer J. Valk: Ik
gevraagd hebben, indien-w-w_
gevoelde om den heer Schreuder te
woorden.
De heer Schreuder weet zeer goed, dat ik, als
voorzitter van de oude gascommissie, aan
zQo zQde sta, wat betreft het tekort van die
f 561,74.
Onze administratie,
hebben, is in 1905 be^
nieuwe zaak oprichtten, zonder g
kas, zonder een cent schuld, dus
de administratie als een nL«n«
was echter het gebrek? Dat r*
sier ontvanger, die het geld vooi
slratie inde, niet konden bereiker
altQd gaan: sluit uw kasboek me
ja of neen? Men kon zich nooit,-
overtuigen en dat was ook in die vergadering,
waar hQ die woorden gebezigd heeft.
Dus wanneer we in 1905 klopten met de
administratie, kon het na 9 maanden werken
geen 1 561,74 scl
IQkheid. Ooze
orde, maar of
baseerden, de ware
De ontvanger wr-
van 1905 zonder
Het kon dus wel e-*"1
die ons gegeven
den gror-*-‘-“
dat het
die werden geit
Als onz
ik aan d<
dat er een
Dan zeidf
groote romt
woord ror
mond van
it hQ te hooi
k, die wQ gevoerd
begonnen alsof wQ een
ten, zonder een cent in
ild, dus we voerden
lieuwe zaak. Wat
wQ den kae-
jr die ddmini-
reikenhet moeat
ek met het onze,
Men kon zich nooit persoonlijk
i dat was ook in die
woorden gebezigd I
we in 1905 klo|
on het na 9 maai
shelen, dat was een onmoge-
administratie was wel in
f de grondslag, waarop wQ
rare was, staat nog te bezien,
ras nog ontvangende 9 maanden
jr dat we er iets van wisten.
,1 eens wezen, dat de grondslag,
:a was, ia afwQking was met
mdslag, dien de ontvanger had en
verschil voortsproot uit de gelden,
jelud.
nze administratie goed was, dan sta
Je zQde van den heer Schreuder,
tekort was van f 561,74.
Ie de heer Schreuder, dat er een
groote rommel naar den accountant is gegaan.
Dat woord rommel moest niet komen uit
den mond van den heer Schreuder, daar
staat hQ te hoog voor. Maar genoeg. Toen
de accountant hier gekomen ia, om alles ia
ontvangst te nemen, weet de heer Schreuder
zeer goed dat ik afwezig was.
Eu wat de kasopneming betreft, dat is
nog zoo, dat blQft altQd een wassen neur.
Al was de heer Schreuder wethouder, met
Br Van der Kop, twee administra-
bQ uitnemendheid, het bleef altQd
neus en dat was nóg meer in
i burgemeester Kolff, toen wist
men op geen duizenden na of het geld er
was en toch werd er telkens bQ den ont*
vanger gekeken wat er was.
De heer Kooiman vroeg of het voorstel-
Schreuder wel te bestemder tQd hier w«s
gekomen
Het is geboren uit het rapport en daaruit
is niet te distilleeren of de commissie van
voorheen f 561,74 tekort had, ja of neen.
De administratie van den ontvanger is slordig,
meer dan slordig, maar het rapport consta**
teert niet dat er f 561,74 tekort is.
We zitten hier als een jury met het rap*
port voor ons en wordt er een gewetens
vraag gedaan van ja of neen. Ik hoop, dat
als er straks gestemd zal zQn, niemand be*
rouw van zQu stem zal hebben.
grondslag van kennis gelegd, die later om
uitbreiding vraagt door herhaald muséum-
bezoek.
Maar de scholen, voor welke een zoo uit
muntende gelegenheid op die wQze kan
worden benuttigd, vormen een kleine minder
heid, - hetgeen niet belet, dat ook in zeer,
vele andere de binnen haar bereik liggende
hulpmiddelen niet ongebruikt blQven.
Van de veelvuldig gebezigde wandplaten
spraken wQ reeds. ZQ bepalen zich tot
"Java, en, waar de gewone lagere school geen
hooger leerjaar beeft dan het zesde, is die
beperking zeer gewenscht. Doch ook al kan
niet veel verder worden gegaan, reeds dit
is voldoende om ods pleidooi tegen de ingé
brachte en, iaat ons er bQvoegeo, lang niet
voor de eerste maal uitgesproken beschul
diging, te motiveer en.
Er bestaat ook, en zQ wordt op tal van
scholen gebruikt, een keurige, zeer goed*
koope verzameling lichtbeelden, vervaardigd
in het atelier vau de firma H. Kleinmann&Co.
te Haarlem, en uitgegeven door het Kol.
Muséum aldaar. Wie ze bQ zQn onderwQs van
hand tot hand doet gaan, of, misschien beter
nog, ze na de les ter bezichtiging nederlegt,
zal bespeuren dat bQ daarin een aanschou-
wingsmiddel van niet gerirge waarde bezit.
Het debiet van deze verzameling is belangrQk,
waaruit valt af te leiden dat ook het doei,
waarmede zQ door den directeur van ge
noemd Mméum in den handel zQn gebracht,
ook wel degelQk wordt nagestreefd.
En dan vooral niet te vergeten de aardige
verzamelingen voorwerpen, door de Qverige
bemoeiingen van den directeur, Dr. Greshoff,
sinds jaren voor de scholen beschikbaar
gesteld. Vele honderden collecties zQn koste
loos verstrekt, en de IQst der aanvragen moet
steeds worden aangevuld, want natuurlQk
gaat het om beurten. Zou de schrQver der
«kiekjes en critiekjes", wien dat niet onbe
kend mag zQn zoo hQ een rechtvaardig oor
deel wil vellen, nu meenen dat die voorwerpen
worden gevraagd om ze op zolder te zetten
en er daarna niet meer naar om te zien?
Erkennen wQ, de school zou ook op
dit gebied meer kunnen doen, en zelfs het
mindere, wQ willen het wel aannemeo, wordt
niet overal gedaan. Een aansporing dus,
om aan te vangen, vol te houden of te
volmaken, is niet overbodig. Daartoe is
evenwel een menschapen-uit val volstrekt
ongeschikt.
Verder moet de maatschappQ de taak
overnamen, en, zQ doet dat ook. Populaire
lezingen met lichtbeelden over ladifi be-
hooren niet tot de zeldzaamheden, en wie
iets doen kan om ze te vermeerderen en alge-
meener te maken verricht een nuttig werk.
Reeds hebben wQ een enkele bioscopische
opname van tafereelen uit het Indische
natuur- en volksleven te voorscbQu zien
brengen; als men op die manier voorlich
ting komt geven, mag er veel goeds van
worden verwacht.
WQ zQn bet volkomen eens met hen, die
op een hooge belangstelling in Indische
zaken aandringen, en gevoelen de juistheid
van het «onbekend maakt onbemind”.
De vooruitgang, ook in deze, moge een
blQvende, een immer versnellende zQn. Den
bruinen broeder in het verre Oosten zal dat
zeker ten goede komen.
op Maandag 22 Juni 1908, v.m. 10 uur.
.Vervolg van No. 2940.
De heer W. C. van der KopIk wenschte
wei te vragen, in verband met de maaier,
waarop de heer Schreuder de laatste maal
zQn voorstel ter tafel moest brengen, of bet
voorstel van den heer Valk niet eerst bQ
1 den voorzitter had moeten zQn ingediend,
r gediscutieerd zal worden.
‘""-.itter: De heer Valk kan het
handigen.
ir H. A. Schreuder: IkzaltamelQk
kunnen zQn, want ik zal den heer Valk
*t grootste gedeelte kunnen beant-
len met zQo eigen woorden, dus dat
nakkelQk.
wil echter enkele dingen vooraf
releveereo.
De heer Valk heeft gezegd: we hebben
i ambtenaar, die 15 jaren dienst heeft en
i altQd zóó is geweest.
Ik verzoek daarvan
daar gezegd wordt dooi
15 jaar lang altQd de.Z0 trei
ellendige, miserabele toestani
heerscht.
Dan is er gezegd door den beer Valk.dat
er wel iets van aan was, wat ik gezegd heb,
dat niet die administratie aan den accoun
tant gegeven was, die er was, maar dat het
niet zoo kras was. Ik begrQp niet hoe dat
mogelQk is. nl. dat het waar is, maar niet
zoo kras. Ik heb alleen gezegd, dat hem
die boekhouding niet gegeven is. Wat de
beer Valk er nee bedoelt, dat het niet zoo
kras was, weet ik niet.
lud 26 j en
samen te stellen, dat
MQoheer de voorzitt
het klopt niet m<
gegevens niet juist
rapport ook niet j J
als een klontje.
Dan wil het mQ nog voorkomen, dat, wan*
r de gemeente ontvanger niet indertgd
vergadering van de gascommissie in
ibewaakt oogeoblik gezegd had (en ik
l niet releveert^ als de heer Schreuder
t gereleveerd had): «ik heb maar één
dat is de burgemeester” en dat kan
gebeuren, want de heeren hebben nog
blQk gegeven dat zQ tot de Goden
*m van den gemeenteontvanger en
erder gezegd beeft «je kan naarde
verdommenis vf naar den donder loopen”,
hQ misschien, zooals de heer Valk dat zegt,
wei meer uit den aard der liefde door den
Gemeenteraad behandeld zou zQogeworden.
Even goed als men nu zegt, dat de gemeen*
te ontvanger een mensch is met zeer veel
gebreken, zou men ook kunnen zeggen, dat
de heer Schreuder zonder gebreken ismaar
dan vind ik aan den heer Schreuder een
groot gebrek en dat is dat zQn optreden
tegenover den gemeente-ontvanger niet ge
tuigt van liefde; en nu wil ik gelooven.dat
het een zeer moeielQke zaak is om, wanneer
je door iemand naar de verdommenis
wordt gewenscht, nog liefde tegenover hem
te betrachten, maar «heb je vQanden lief*.
Wat de heeren ook coaaUteerea en zeggen,
ik tart ben den gemeente ontvanger te be
schuldigen van oneerlQkheid. Wanneer er
blaam op hem was, dan zou dat gebeuren,
maar zelfs de accountant zegt, dat er geen
sprake is van fraude.
Nu wil mén den gemeenteontvanger
ontslaan. Het zwaarwichtige van de be
trekking is hem ontnomen, het is hem heel
wat gemakkelQker gemaakt, dan toen het geld
moest opgehaald worden van 402 klanten
telkens weer; tegenwoordig gaat het per 3
maanden of per maand.
Ik zou de vraag willes stellen, of er ooit
met de gasgeschiedenis een abuis was. Ik
heb er nooit van gehoord.
Het kan dus een zeer moeielQke admini
stratie geweest zQn in handen van iemand,
die niet zoo juist met cQferan op de hoogte
is, maar dan gaat het niet aan om dadelQk
een lans te breken en te zeggen: «je gaat
er uit.”
Er zQn geen menschen zoo slecht, of ze
zQn nog voor verbetering vatbaar. Wat
heeft den heer Schreuder tot dat voorstel
genoopt? ZQu voortvarendheid, zQn angst,
dat de zaak niet spoedig genoeg aan een
eind zou komen en toen heeft hQ een
paardenmiddel gebruikt en stelde hQ voor
om den gemeente-ontvanger te ontslaan, dan
moest bet wel aan de orde komen.
geen helderder gegevens van den
ons bereiken, dan acht ik mQ
woord om mQn stem aan het
van den gemeenteontvanger te geven,
leer J. Valk: Ik zou het woord niet
ik mQ niet geroepen
'ireuder te beent*
-2 Juli.
inricus, z. van
erarda Maria,
ranZoelen.-^
rengen J. Th.
irda, d. van
meer dan één opzicht de vergelQking met
deze glansrQk kunnen doorstaan; zQ weten
J dat op het gebied van kunstnQverheid de
inlanders, althans de verder gevorderde
volksgroepen een gewaardeerde plaats in
nemen.
Heeft schrQver van dan ge wraakten uit val
de gegrondheid van zQn bewering weleens
getoetst aan de werkelQkheid Heeft bQ
met menschen, die geen andere opleiding
gehad hebben dan die der gewone lagere
school, weinig andere lectuur genieten dan
1 hun courant en ’s winters de boeken uit de
Schoomhovkm zullen op 28 Juli, ten lïure,
ten Gemeentehuize aan besteden de ver-
beaiwing van eenige lokalen in het I>we-
lenliwlM» waarvan de aanwQzing zal plaats weiae oenaoeeiaen zp zien vormen r r.u u«u
“„iS? met k°" ‘»<l“
middags ten 10 ure. beetex en teexentng u,#,.
z|n vanaf 18 Juli ter Secretarie verkrQgbaar
ad f 1,— per stel.
Schoonhoven, 7 Juli 1908.
VAN SLOTEN.
De Secretaris,
A R. VEENSTRA.
KENNIS VAN INDIË.
De aanhef van een der belangwekkende
artikelen, die «Het Vaderland” wekelQks
geeft onder den algemeenen titel: «Indische
kiekjes en critiekjes”, noopt ons een woord
van protest te doen hooren. Want wat daar
gezegd wordt, is, om het zoo zacht mogelQk
uit te drukken, overdrQving.
WQ lezen dan
«Indië ia voor de meeste Hollanders een
bubarenland, één groote wildernis, met ver
scheurende dieren en tal van apen, dier-
apen en menacb-apen! De dierapen z|n
de echte, zooals ze ook in Artis te zien zQn,
en de mensch-apen, dat zQn de inboorlingen.
En als oen Indischman vertelt, dat er in
Indië ook scholen zQn, denken die naïeve
Hollanders aan apenscholen, groote kooien,
zooals Artis er een heeft. De mensch-apen
zitten er binnen in en de schoolmeester
staat behoedzaam buiten, omdat hQ anders
stellig door zQn leerlingen verorberd zou
worden.”
Ongeveer in dien toon gaat de schrQver
nog een poos voort. KlaarbIQkelQk was bQ
op den dag, toen deze volzinnen zQn pen
ontvloeiden, slecht gemutst, want een juister
oordeel verwacht bQ vooreerst niet van het
groote publiek.
«Eerst moeten de Nederlandsche onder
wQzers loeren begrQpen, dat het Nederland-
sche volk zQn heele hebben en bouen aan
Indië dankt, dat het dus ook plichten te
vervullen heeft tegenover onze koloniën en
dat de eerste eisch ia, dat de school de
jeugd voldoende voorbereidt om later popu
laire lectuur over Indië te kunnen lezen
enbegrQpen.
«Maar zoolang het nog kan bestaan, dat
de eerste scholen uit Den Haag de aardrQks-
kunde van Ned. Indië geheel en al verwaar-
loozen, omdat kennis van Indië op het
toelatingsexamen niet gevraagd wordt, be-
ataat er weinig hoop, dat ons volk in de
toekomst door meerdere belangstelling voor
onze koloniën zal toonen, dat het de zege
ningen er van weet te waardeeren.
«Dat is een directe aanklacht tegen de
Nederlandsche onderwQzers, of, zoo ge wilt,
tegen de acboolautoriteiten.”
is er door den beer Valk gezegd,
niet te bowQzen is, d»t er tekort was.
1 den heer Valk beantwoorden met
eigen woorden.
de vergadering van 3 Juli 1907 zQu
door den heer Valk o. a. deze merkwaardige
woorden gezegd:
«WQ weten, dat de boekhouder voor de
bedrQven boven de f 2000 iu deposito stort
in de kas van den ontvanger. En juist dit
heeft reeds veel moeilQkheden gebaard. (Jua
eed voel ik mQ gedrongen de belangen der
gemeente in zQn volle lengte te bevorderen.
Er is f 561,74 tekort. Die moeten er zQb.”
En in de vergadering van 26 Juli is dat
nog eens aangedikt; toen was de heer Valk
het volkomen met mQ eens. Het is mis
schien wat lang, wat ik daaruit te lezen
heb, maar dat is niet zoo erg, nl.:
De heer J. W. Valk: Eer de mc
behandeling komt, wensch ik ook n<
woord te spreken.
Was ik geen wethouder, ik zou het woord
niet hebben gevraagd, maar aangezien ik
wethouder beo en de motie dus ook tegen
mQ gericht is, geeft mQ dat aanleiding een
woord te moeten spreken en wel dit, dat
ik aan de zQde sta van de motie.
Dat is alleen te verklaren als ik zog waarom.
Het is niet de eerste keer, dat ik aan
merking heb gemaakt op Burg, en Wetb.
van Schoonhoven; ik b«b dat al gedaanten
tQde van den heer Kolff.
Er ie nooit kas opgeaomen van den ge
meente-ontvanger of ik heb gezegd, dat het
een wassen neus was, omdat men nooit
geiQktQdig de kas van de bedrQven nakeek.
Men telde het geld wel en wilde het wel
onderteekeneo, maar daarmede was de kas
niet in orde. Ik heb er zelfs over geklaagd
bQ Gedeputeerde Staten.
Ik heb bQ Gedeputeerde Staten gesproken
over het fiaanciëel beleid, ik heb daar ge
sproken over die f 10000, die geleend waren
voor straten, maar waarvan bleek, dat
daarvoor maar de helft werd bestemd en
dat de andere helft in de gewone huishou
ding ging.
Ik heb ook een schriftelQke klacht inf***-
diend tegen uw beleid vau 1903
ten tQde van dat bal-chamfétre en
toonstelling.
Dat heeft aanleiding gegeven, dat Gedepu
teerde Statep den heer Schreuder en mQ
uitnoodigden en wQ persoonlQk in Den Haag
zQn geweest, om onze grieven neer te leggen
en den toestand te beeehrQ ven van Schoon
hoven. Gegaan was het zoo tot 1905; ik
was toen nog geen wethouder.
Toen ik benoemd werd in de commissie
voor de bedrQven hebben we daar voor *t eerst
administratie gekregen. Er waren 2 kas
boeken, een in banden van den secretaris en
een in die van den ontvanger.
Al spoedig hebben we geconstateerd, ook
tegen u, dat er in de kas van de bedrQven
ongetwQfeld tekort was. Ik hield zelf mQn
administratie en heb telkens gevoeld, dat er
geen geld genoeg in kas was, maar doordien
ik wel lid van den Raad was, maar geen wet
houder, kon ik daaraan niets doen, totdat ik
wethouder werd.
Toen heb ik gezegd: nu zal ik het uit
maken. Met de juiste kas van de bedrQven kou
ik zeggen, zóó moet de kaszQu van de bedrQven.
En toen heb ik geconstateerd, dat er een
tekort was in de kas van over de f 700. Later
is daarvan nog f 161 terecht gekomen, omdat
de gemeente haar water niet had betaald.
Eu toen ik eens weigerde mede te onder-
teekenen, nam u mQ dat zóó kwalQk, dat
u mQ hebt aangeklaagd bQ den Officier van
Justitie.
Van dien datum af is dat tekort in de kas
maar toen brak de bom los.
t de voorzitter tot den huidigen
en niet stil gezeten, maar wat
render ter tafel bracht was voor
Ik mag niet mee stemmen
..je. maar ik schud het beleid
en Weth. van mQ af. Ik heb 11
Bzen op dat beleid en nu is dit aan