Nieuws- en Advertentieblad voor Zuid-Holland en Utrecht Zaterdag 11 Juli. 1908 N°. 2941. Aanbesteding Eerste Blad. VERBOUWING D0KLEHHUI8. OiflCiflBlB KflflmSgflHDgBn. Gemeenteraad van Schoonhoven oven (won. te en, oud 70 j., aan die iste ka tl deki 37 j. en A, W’ N. VAN NOOTEN te Schoonhoven Uitgevers. Intercomm. Telefoon-nr. 20. maar in de verbeelding van weinigende jonge en oudere Nederlanders, die de scholen behoor* bibliotheek van het Nut, beeft bQ met de zulken soms gesproken over Indische aange legenheden, teneinde er achter te komen welke denkbeelden zQ zich vormen? Eu dan P. L°kker- Maria, d. van i 1 30 Juni. 'üd 17 j. en M. besproken z(jü, worden voor hem bijeenge bracht, zoodat hfl ze èéa roor ééa den i kan laten zien en het gebruik lotie in log een li. Groen en A. IQk. echter itige het BURGEMEESTER en WETHOUDERS van li. d. van H. Gemeeate Bchawmhwvwa. SCHOOHHOVEMB COURANT. een zeer ren’s Ge- rsprong utslaan, »t voor te te Dese Owwraat bestaat «alt Bladen. uni. T. J Kon en G Vroon. Maas en M. Botf en J, oud 10 m. htgenoote van Deze Courant wordt des Woensdags- en des Zaterdags morgens uitgegeven. Prijs: voor Schoonhoven per drie maanden ƒ0,15. Franco per post door het geheele rijk ƒ0,90. Men kan zich abonneeren bij alle Boekhandelaren, Agenten en Brievengaarders. Die aanklacht is onjuist. De onderwij zers hebben het recht, er tegen in verzet te komen. In ééa opzicht behandelt deze schrQver hen nog genadig. HQ gaat hen niet te IQf met repeteerende breuken en gravenhuizen. Dat is anders het gewone praatje van hen, die tot de lagere school verwaten richten, of haar eischen stellen, zonder haar te ken nen. Als betoogd is, dat deze of gene ken nis noodwendig binnen haar kring moet ge bracht worden, en de hemel weet, hoe uit* eenloopend en boe veelomvattend die eischen dikwQls zQn! dan volgt er gewoonlQk: WQ willen er gaarne de repeteerende breu ken en de gravenhuizen voor missen. Als of er nog één school is, die niet de eerste sinds meer dan een halve eeuw over boord gezet heeft en de andere meer dan vluchtig noemt, omdat zQ er nu eenmaal geweest zQn. De auteur der «kiekjes en critiekjes” moge Indië beter kennen dan zulks met vele duizend tallen van zQn medeburgers het geval is,—van hetgeen de meerderheid onzer landgenooten zich omtrent de inlandache bevolking rooretelt weet bQ weinig, en van onze scholen weet h| niets. De in de bosschen rondzwervende zwarte, naakte menscheneters bestaan nog gaat niet. „iter, het komt niet uit, iet elkaar; wanneer de list geweest zQn, kan het juist zjjn, dat is zoo klaar CU UUUCICl'CUCllBUUCia, MiCUCCVUUICU uitvul, u IQk hebben afgeloopen, weten mede tespre- j leerlingen ken van beechavingstoeatanden, van de onze kan toelichten. Op die wQze wordt een verschillend, maar toch niet zoo verre be neden deze staande, dat men ze met min achting zou mogen bejegenen, ja, die in Prijs der AdvertentiënVan 1 tot 5 regels ƒ0,50. Iedere regel meer /0,10. Groöte letters naar plaatsruimte. Inzending franco uiterlijk tot Dinsdags- en tot Vrijdags-namiddags 4 uren. Alle binnenlandsche Advertentiën, voor 3-maal plaatsing opge geven, worden slechts 2-maal in rekening gebracht. i 1-30 Juni. G. Slappendel a, d. van W. M. izabeth, d. van jtrus Adrianus, gel. Andries, GrQn. en en G. Ver- ioge- en 1904, die ten den heei teuren l een wassen i den tQd van weg, oud 11 weduwnaar Juni. e. oud 65 j P. Snelleman, itamd. i. i- C. van Tien- Maaike, d. van g. Frederik, M. Hak. - i Heuvel en M. A. Versluis en z. van Joh. de uni. Jun«je, dochters Voormolen. ter en M. van Kersbergen en k, oud 22 j. en takam. oud 18j. - T. Langerak, J5 j Juni. l. C. Vonk en luni. i, d. vanT van Wilhelmina iladeren en J. Aanljes en N. Dan i dat er ni diens eksnQder en Mourik en d. van A. ir, oud 22 j. n GriethuQsen, an 1—30 Juni. M. Otterspeer i H. Jongeneel ran W. Linge T. Visser en a, d. van D. in, z. van J, •os aangegeven slacht van H. D»" neer in die een oubk zou het het niet God en best nooit behoorden dat bQ vee a, oud 55 j uwe van A. Juni. van A. W. J. Maria, d. van >one. Geen, D. de Jager. G H. van der Berger en W. Rooze en D. Ié). aud 5 j. M. ist, oud 61 j. aote van J. F. oud 19 j. hlgeroote van b). - H. de iwelingen, oud Haak. —30 Juni. ïd», d. van D. ten. Jacob je Tennis, d. en z. VQk. -oot, oud ld.— acte te nemen, dat ir den wethouder, dat mrige, slordige, td heeft ge oud 4 j. uni. J. J. Versteeg d. van J. Ben kers. oud 37 j. Spek, oud 28 j. nog voorkoi ontvanger vau de gr° "o blik gezegu ren als de heer f had): «ik heb rgemeester" de heeren i A. Oldeman. Jn voort, oud ian. W. N. is, oud 5 m. Juni. A. Siiermsa Annigji en 4. Heikoop Az. van J. L. Vlot z. van T. Kloot vai voorzitt alvorens daarover De voorzitter: mQ overhandif"*" De heer k kort voor woorde I is gemi I Ik in een dier gemeenten, het onderwerp be- j sprekende, vernamen wQ dat bQ sedert vele een jaren aan zQn hoogste klasse wekelijks één die les geeft over I jdië, waarbij Java het meest 11 op den voorgroöd staat. Leiddraad zQn hem daarbij de bekende wandplaten van den heer E. NQIaad, directeur der Ned. Herv. Burgerschool van de Marnix-stichting te Utrecht, bQ welke een zeer interessante handleiding de noodige gegevens verstrekt. Iu verband niet die lessen brengt bQ met de kinderen bezoeken aan het mueéum, van welks directie bQ de ruimste medewerking ondervindt; de voorwerpen, die bQ vooraf beeft aangevraagd, en die in de les reeds j. (won, te 3, oud 12 j. il. is, r. van irgelesteQn. >ud 25 j. en daad eens slecht treffan en dat zou hem geen recht geven om dadelQk te zeggen: Ziet ge wel, die stumper weet er hoegenaamd niets van, en zoo zQo ze allemaal 1 OnbilIQker is het oordeel over, de veroor- deeling van de lagere school. De schrQver had dat niet mogen zeggen zonder onderzoek. DaarbQ had hQ zich dan niet mogen bepalen bQ één paar inrichtingen die misschien in hetgeen hier van haar geêischt wordt, zouden te kort schieten; ook niet tot een enkele gemeente, al is het dan ook een belangrQke, omdat daarin niet het beeld ligt uitgedrnkt van het geheel. De schrQver zou dan te weten komen, dat vooreerst de aardrQks- kunde van Indië op het leerplan van onze scholen een behoorlQke plaats inneemt, niet zelden nog vóór die van Europa en onmid- dellQk nadat aan die van Nederland de noodige aandacht is gegeven. En ziet eens, onze couranten geven dag aan dag berichten uit beschouwingen, over Indie; die worden i toch gelezen, en al had dan de school haar plichten ten aanzien onzer koloniën geheel en al veronachtzaamd, dan nog zou de dage- IQkrche lectuur wel iets beters hebben doen achterblQ ven dan de wildernis met mensch apen! De gemiddelde Nederlander is toch geen idioot! Welnu, dat de gemiddelde Nederlandsche man en vrouw, ook uit den kleinen burger stand en uit de werkliedenklasse, de berich ten der couranten over en aangaande Ned. Indië met eenige belangsteiing, en ook met begrip van de 'beteekenis, leest, dat is het werk van de Nederlandsche lagere school, dat is de vrucht van den arbeid barer onder- wQzers, die heusch van Indië meer weten dan schr. zichzelf heeft wQsgemaakt. Nu geven wQ toe, dat de kennis van Indië, zooals wQ die ook bQ de groote meerderheid van onze mannen en vrouwen wenschelQk achten, iets meer moet bevatten dan de ligging van zeeën en eilanden, de opnoeming van de gewassen, en van diersoorten en menschenrassen. Met de menechen, met de inlandsche bevolking moet het lager onder wQs zich meer bezighouden, met haar dage- IQksch leven en bedrQf, met haar zeden en gewoonten, met haar lief en haar leed. Maar ook dat wordt gedaan, misschien niet overal, en wellicht niet in voldoende mate, doch dat het zoo volkomen zou worden ver waarloosd als door schrQver wordt beweerd, is onwaar. Het doel van dit artikel is niet uitsluitend op dit onrechtvaardig vonnis te wQzen en er van in booger beroep te gaan, maar ook, om de onderwQzers aan te sporen er nog meer daadwerkelQk tegen te protes- teeren dan reeds gedaan is, namelQk door aan de land- en volkenkunde van Neerlandsch-Iodië een nog ruimere plaats in het aardrQkskuudig onderwQs te geven. Niet voor allen is do gelegenheid daartoe even gunstig, maar nooit ontbreekt zQ geheel. Iu de beste conditie verkeeren natuurlijk de scholen, gevestigd in of nabQ de steden waar etbnographische verzamelingen zQn, die de onderwQzers met hun leerlingen kunnen bezoeken. Met een onzer vrienden, hoofd eener school d, oud 23 j. i Juni. •0, d. van A. eren. Henri en J. K. Hunik. oorn, oud 56 j., id 25 j en A. G. v*n Kekem, n, oud 28 j. k. Diepenhorst, gebleven, m Nu heeft dag gezocht de heer Schrt», u geen gehoim. ÓVer de motie, van Burg, jaar gewei ’t licht gekomen. Dat zeide dus de heer Valk verleden jaar. Er biQkt daar dus uit, dat de heer Valk ook al eens door u is aangeklaagd geweest. Later, in dezelfde vergadering is nog door hem gezegd; Wat de heer Schreuder ge zegd heeft is de waarheid; ik zou het kun nen bewQten uit de administratie. Ik geloof hiermede wei te kuaneu volstaan. Waar de heer Valk drie conclusies uit dat rapport heeft opgemaakt, daar heb ik één conclusie gekregen, n.l. dat het één groote achromelQke verwarring is; dat is de conclusie die ik heb. De heer A. A. Graves Kooiman: Da heeren hebben al gezegd, dat het heden f gewichtige dag is voor Schoonhovt meenteraad. Men staat aan den voore* om iemand uit zQn betrekking te onte althans dat voorstel is er. Men stelt om een ambtenaar van de gemeente te ontslaan, zonder hoegenaamd ooit in die gewichtige zaak den gemeente ambtenaar zelf gehoord te hebben. Er is nog wat anders. Men baseert bet voorstel, dat men doet, op een rapport van een accountant en dan verklaart men eenige oogenblikken naderhand, dat bQ, die bet rapport heeft samengesteld, het gedaan heeft uit een prulleboei, uit een rommel, en dat de mau geen gegevens had gekregen, om een goed rapport uit samen te stellen. Dat is een zeer krasse verklaring, wanneer dat van de lippen van den voorsteller komi l Waarom de zaak niet anders voor elkaar gezet en, wanneer er betere gegevens zQn van de administratie der gasfabriek, waarom die dan nog niet aan den accountant ter hand gesteld? Want wie van d» hoeren durft met de hand op het hart verklaren, dat het rapport juist is en op goede gegevens? Als gQ dat zegt, bent u ia tegenspraak met u zelf. Er is geen juist rapport uit zou paardenmiddel J den gemeei loest het w< Wanneer accountant niet verantwt ontslag van den gemeent. De heer J. Valk: Ik gevraagd hebben, indien-w-w_ gevoelde om den heer Schreuder te woorden. De heer Schreuder weet zeer goed, dat ik, als voorzitter van de oude gascommissie, aan zQo zQde sta, wat betreft het tekort van die f 561,74. Onze administratie, hebben, is in 1905 be^ nieuwe zaak oprichtten, zonder g kas, zonder een cent schuld, dus de administratie als een nL«n« was echter het gebrek? Dat r* sier ontvanger, die het geld vooi slratie inde, niet konden bereiker altQd gaan: sluit uw kasboek me ja of neen? Men kon zich nooit,- overtuigen en dat was ook in die vergadering, waar hQ die woorden gebezigd heeft. Dus wanneer we in 1905 klopten met de administratie, kon het na 9 maanden werken geen 1 561,74 scl IQkheid. Ooze orde, maar of baseerden, de ware De ontvanger wr- van 1905 zonder Het kon dus wel e-*"1 die ons gegeven den gror-*-‘-“ dat het die werden geit Als onz ik aan d< dat er een Dan zeidf groote romt woord ror mond van it hQ te hooi k, die wQ gevoerd begonnen alsof wQ een ten, zonder een cent in ild, dus we voerden lieuwe zaak. Wat wQ den kae- jr die ddmini- reikenhet moeat ek met het onze, Men kon zich nooit persoonlijk i dat was ook in die woorden gebezigd I we in 1905 klo| on het na 9 maai shelen, dat was een onmoge- administratie was wel in f de grondslag, waarop wQ rare was, staat nog te bezien, ras nog ontvangende 9 maanden jr dat we er iets van wisten. ,1 eens wezen, dat de grondslag, :a was, ia afwQking was met mdslag, dien de ontvanger had en verschil voortsproot uit de gelden, jelud. nze administratie goed was, dan sta Je zQde van den heer Schreuder, tekort was van f 561,74. Ie de heer Schreuder, dat er een groote rommel naar den accountant is gegaan. Dat woord rommel moest niet komen uit den mond van den heer Schreuder, daar staat hQ te hoog voor. Maar genoeg. Toen de accountant hier gekomen ia, om alles ia ontvangst te nemen, weet de heer Schreuder zeer goed dat ik afwezig was. Eu wat de kasopneming betreft, dat is nog zoo, dat blQft altQd een wassen neur. Al was de heer Schreuder wethouder, met Br Van der Kop, twee administra- bQ uitnemendheid, het bleef altQd neus en dat was nóg meer in i burgemeester Kolff, toen wist men op geen duizenden na of het geld er was en toch werd er telkens bQ den ont* vanger gekeken wat er was. De heer Kooiman vroeg of het voorstel- Schreuder wel te bestemder tQd hier w«s gekomen Het is geboren uit het rapport en daaruit is niet te distilleeren of de commissie van voorheen f 561,74 tekort had, ja of neen. De administratie van den ontvanger is slordig, meer dan slordig, maar het rapport consta** teert niet dat er f 561,74 tekort is. We zitten hier als een jury met het rap* port voor ons en wordt er een gewetens vraag gedaan van ja of neen. Ik hoop, dat als er straks gestemd zal zQn, niemand be* rouw van zQu stem zal hebben. grondslag van kennis gelegd, die later om uitbreiding vraagt door herhaald muséum- bezoek. Maar de scholen, voor welke een zoo uit muntende gelegenheid op die wQze kan worden benuttigd, vormen een kleine minder heid, - hetgeen niet belet, dat ook in zeer, vele andere de binnen haar bereik liggende hulpmiddelen niet ongebruikt blQven. Van de veelvuldig gebezigde wandplaten spraken wQ reeds. ZQ bepalen zich tot "Java, en, waar de gewone lagere school geen hooger leerjaar beeft dan het zesde, is die beperking zeer gewenscht. Doch ook al kan niet veel verder worden gegaan, reeds dit is voldoende om ods pleidooi tegen de ingé brachte en, iaat ons er bQvoegeo, lang niet voor de eerste maal uitgesproken beschul diging, te motiveer en. Er bestaat ook, en zQ wordt op tal van scholen gebruikt, een keurige, zeer goed* koope verzameling lichtbeelden, vervaardigd in het atelier vau de firma H. Kleinmann&Co. te Haarlem, en uitgegeven door het Kol. Muséum aldaar. Wie ze bQ zQn onderwQs van hand tot hand doet gaan, of, misschien beter nog, ze na de les ter bezichtiging nederlegt, zal bespeuren dat bQ daarin een aanschou- wingsmiddel van niet gerirge waarde bezit. Het debiet van deze verzameling is belangrQk, waaruit valt af te leiden dat ook het doei, waarmede zQ door den directeur van ge noemd Mméum in den handel zQn gebracht, ook wel degelQk wordt nagestreefd. En dan vooral niet te vergeten de aardige verzamelingen voorwerpen, door de Qverige bemoeiingen van den directeur, Dr. Greshoff, sinds jaren voor de scholen beschikbaar gesteld. Vele honderden collecties zQn koste loos verstrekt, en de IQst der aanvragen moet steeds worden aangevuld, want natuurlQk gaat het om beurten. Zou de schrQver der «kiekjes en critiekjes", wien dat niet onbe kend mag zQn zoo hQ een rechtvaardig oor deel wil vellen, nu meenen dat die voorwerpen worden gevraagd om ze op zolder te zetten en er daarna niet meer naar om te zien? Erkennen wQ, de school zou ook op dit gebied meer kunnen doen, en zelfs het mindere, wQ willen het wel aannemeo, wordt niet overal gedaan. Een aansporing dus, om aan te vangen, vol te houden of te volmaken, is niet overbodig. Daartoe is evenwel een menschapen-uit val volstrekt ongeschikt. Verder moet de maatschappQ de taak overnamen, en, zQ doet dat ook. Populaire lezingen met lichtbeelden over ladifi be- hooren niet tot de zeldzaamheden, en wie iets doen kan om ze te vermeerderen en alge- meener te maken verricht een nuttig werk. Reeds hebben wQ een enkele bioscopische opname van tafereelen uit het Indische natuur- en volksleven te voorscbQu zien brengen; als men op die manier voorlich ting komt geven, mag er veel goeds van worden verwacht. WQ zQn bet volkomen eens met hen, die op een hooge belangstelling in Indische zaken aandringen, en gevoelen de juistheid van het «onbekend maakt onbemind”. De vooruitgang, ook in deze, moge een blQvende, een immer versnellende zQn. Den bruinen broeder in het verre Oosten zal dat zeker ten goede komen. op Maandag 22 Juni 1908, v.m. 10 uur. .Vervolg van No. 2940. De heer W. C. van der KopIk wenschte wei te vragen, in verband met de maaier, waarop de heer Schreuder de laatste maal zQn voorstel ter tafel moest brengen, of bet voorstel van den heer Valk niet eerst bQ 1 den voorzitter had moeten zQn ingediend, r gediscutieerd zal worden. ‘""-.itter: De heer Valk kan het handigen. ir H. A. Schreuder: IkzaltamelQk kunnen zQn, want ik zal den heer Valk *t grootste gedeelte kunnen beant- len met zQo eigen woorden, dus dat nakkelQk. wil echter enkele dingen vooraf releveereo. De heer Valk heeft gezegd: we hebben i ambtenaar, die 15 jaren dienst heeft en i altQd zóó is geweest. Ik verzoek daarvan daar gezegd wordt dooi 15 jaar lang altQd de.Z0 trei ellendige, miserabele toestani heerscht. Dan is er gezegd door den beer Valk.dat er wel iets van aan was, wat ik gezegd heb, dat niet die administratie aan den accoun tant gegeven was, die er was, maar dat het niet zoo kras was. Ik begrQp niet hoe dat mogelQk is. nl. dat het waar is, maar niet zoo kras. Ik heb alleen gezegd, dat hem die boekhouding niet gegeven is. Wat de beer Valk er nee bedoelt, dat het niet zoo kras was, weet ik niet. lud 26 j en samen te stellen, dat MQoheer de voorzitt het klopt niet m< gegevens niet juist rapport ook niet j J als een klontje. Dan wil het mQ nog voorkomen, dat, wan* r de gemeente ontvanger niet indertgd vergadering van de gascommissie in ibewaakt oogeoblik gezegd had (en ik l niet releveert^ als de heer Schreuder t gereleveerd had): «ik heb maar één dat is de burgemeester” en dat kan gebeuren, want de heeren hebben nog blQk gegeven dat zQ tot de Goden *m van den gemeenteontvanger en erder gezegd beeft «je kan naarde verdommenis vf naar den donder loopen”, hQ misschien, zooals de heer Valk dat zegt, wei meer uit den aard der liefde door den Gemeenteraad behandeld zou zQogeworden. Even goed als men nu zegt, dat de gemeen* te ontvanger een mensch is met zeer veel gebreken, zou men ook kunnen zeggen, dat de heer Schreuder zonder gebreken ismaar dan vind ik aan den heer Schreuder een groot gebrek en dat is dat zQn optreden tegenover den gemeente-ontvanger niet ge tuigt van liefde; en nu wil ik gelooven.dat het een zeer moeielQke zaak is om, wanneer je door iemand naar de verdommenis wordt gewenscht, nog liefde tegenover hem te betrachten, maar «heb je vQanden lief*. Wat de heeren ook coaaUteerea en zeggen, ik tart ben den gemeente ontvanger te be schuldigen van oneerlQkheid. Wanneer er blaam op hem was, dan zou dat gebeuren, maar zelfs de accountant zegt, dat er geen sprake is van fraude. Nu wil mén den gemeenteontvanger ontslaan. Het zwaarwichtige van de be trekking is hem ontnomen, het is hem heel wat gemakkelQker gemaakt, dan toen het geld moest opgehaald worden van 402 klanten telkens weer; tegenwoordig gaat het per 3 maanden of per maand. Ik zou de vraag willes stellen, of er ooit met de gasgeschiedenis een abuis was. Ik heb er nooit van gehoord. Het kan dus een zeer moeielQke admini stratie geweest zQn in handen van iemand, die niet zoo juist met cQferan op de hoogte is, maar dan gaat het niet aan om dadelQk een lans te breken en te zeggen: «je gaat er uit.” Er zQn geen menschen zoo slecht, of ze zQn nog voor verbetering vatbaar. Wat heeft den heer Schreuder tot dat voorstel genoopt? ZQu voortvarendheid, zQn angst, dat de zaak niet spoedig genoeg aan een eind zou komen en toen heeft hQ een paardenmiddel gebruikt en stelde hQ voor om den gemeente-ontvanger te ontslaan, dan moest bet wel aan de orde komen. geen helderder gegevens van den ons bereiken, dan acht ik mQ woord om mQn stem aan het van den gemeenteontvanger te geven, leer J. Valk: Ik zou het woord niet ik mQ niet geroepen 'ireuder te beent* -2 Juli. inricus, z. van erarda Maria, ranZoelen.-^ rengen J. Th. irda, d. van meer dan één opzicht de vergelQking met deze glansrQk kunnen doorstaan; zQ weten J dat op het gebied van kunstnQverheid de inlanders, althans de verder gevorderde volksgroepen een gewaardeerde plaats in nemen. Heeft schrQver van dan ge wraakten uit val de gegrondheid van zQn bewering weleens getoetst aan de werkelQkheid Heeft bQ met menschen, die geen andere opleiding gehad hebben dan die der gewone lagere school, weinig andere lectuur genieten dan 1 hun courant en ’s winters de boeken uit de Schoomhovkm zullen op 28 Juli, ten lïure, ten Gemeentehuize aan besteden de ver- beaiwing van eenige lokalen in het I>we- lenliwlM» waarvan de aanwQzing zal plaats weiae oenaoeeiaen zp zien vormen r r.u u«u “„iS? met k°" ‘»<l“ middags ten 10 ure. beetex en teexentng u,#,. z|n vanaf 18 Juli ter Secretarie verkrQgbaar ad f 1,— per stel. Schoonhoven, 7 Juli 1908. VAN SLOTEN. De Secretaris, A R. VEENSTRA. KENNIS VAN INDIË. De aanhef van een der belangwekkende artikelen, die «Het Vaderland” wekelQks geeft onder den algemeenen titel: «Indische kiekjes en critiekjes”, noopt ons een woord van protest te doen hooren. Want wat daar gezegd wordt, is, om het zoo zacht mogelQk uit te drukken, overdrQving. WQ lezen dan «Indië ia voor de meeste Hollanders een bubarenland, één groote wildernis, met ver scheurende dieren en tal van apen, dier- apen en menacb-apen! De dierapen z|n de echte, zooals ze ook in Artis te zien zQn, en de mensch-apen, dat zQn de inboorlingen. En als oen Indischman vertelt, dat er in Indië ook scholen zQn, denken die naïeve Hollanders aan apenscholen, groote kooien, zooals Artis er een heeft. De mensch-apen zitten er binnen in en de schoolmeester staat behoedzaam buiten, omdat hQ anders stellig door zQn leerlingen verorberd zou worden.” Ongeveer in dien toon gaat de schrQver nog een poos voort. KlaarbIQkelQk was bQ op den dag, toen deze volzinnen zQn pen ontvloeiden, slecht gemutst, want een juister oordeel verwacht bQ vooreerst niet van het groote publiek. «Eerst moeten de Nederlandsche onder wQzers loeren begrQpen, dat het Nederland- sche volk zQn heele hebben en bouen aan Indië dankt, dat het dus ook plichten te vervullen heeft tegenover onze koloniën en dat de eerste eisch ia, dat de school de jeugd voldoende voorbereidt om later popu laire lectuur over Indië te kunnen lezen enbegrQpen. «Maar zoolang het nog kan bestaan, dat de eerste scholen uit Den Haag de aardrQks- kunde van Ned. Indië geheel en al verwaar- loozen, omdat kennis van Indië op het toelatingsexamen niet gevraagd wordt, be- ataat er weinig hoop, dat ons volk in de toekomst door meerdere belangstelling voor onze koloniën zal toonen, dat het de zege ningen er van weet te waardeeren. «Dat is een directe aanklacht tegen de Nederlandsche onderwQzers, of, zoo ge wilt, tegen de acboolautoriteiten.” is er door den beer Valk gezegd, niet te bowQzen is, d»t er tekort was. 1 den heer Valk beantwoorden met eigen woorden. de vergadering van 3 Juli 1907 zQu door den heer Valk o. a. deze merkwaardige woorden gezegd: «WQ weten, dat de boekhouder voor de bedrQven boven de f 2000 iu deposito stort in de kas van den ontvanger. En juist dit heeft reeds veel moeilQkheden gebaard. (Jua eed voel ik mQ gedrongen de belangen der gemeente in zQn volle lengte te bevorderen. Er is f 561,74 tekort. Die moeten er zQb.” En in de vergadering van 26 Juli is dat nog eens aangedikt; toen was de heer Valk het volkomen met mQ eens. Het is mis schien wat lang, wat ik daaruit te lezen heb, maar dat is niet zoo erg, nl.: De heer J. W. Valk: Eer de mc behandeling komt, wensch ik ook n< woord te spreken. Was ik geen wethouder, ik zou het woord niet hebben gevraagd, maar aangezien ik wethouder beo en de motie dus ook tegen mQ gericht is, geeft mQ dat aanleiding een woord te moeten spreken en wel dit, dat ik aan de zQde sta van de motie. Dat is alleen te verklaren als ik zog waarom. Het is niet de eerste keer, dat ik aan merking heb gemaakt op Burg, en Wetb. van Schoonhoven; ik b«b dat al gedaanten tQde van den heer Kolff. Er ie nooit kas opgeaomen van den ge meente-ontvanger of ik heb gezegd, dat het een wassen neus was, omdat men nooit geiQktQdig de kas van de bedrQven nakeek. Men telde het geld wel en wilde het wel onderteekeneo, maar daarmede was de kas niet in orde. Ik heb er zelfs over geklaagd bQ Gedeputeerde Staten. Ik heb bQ Gedeputeerde Staten gesproken over het fiaanciëel beleid, ik heb daar ge sproken over die f 10000, die geleend waren voor straten, maar waarvan bleek, dat daarvoor maar de helft werd bestemd en dat de andere helft in de gewone huishou ding ging. Ik heb ook een schriftelQke klacht inf***- diend tegen uw beleid vau 1903 ten tQde van dat bal-chamfétre en toonstelling. Dat heeft aanleiding gegeven, dat Gedepu teerde Statep den heer Schreuder en mQ uitnoodigden en wQ persoonlQk in Den Haag zQn geweest, om onze grieven neer te leggen en den toestand te beeehrQ ven van Schoon hoven. Gegaan was het zoo tot 1905; ik was toen nog geen wethouder. Toen ik benoemd werd in de commissie voor de bedrQven hebben we daar voor *t eerst administratie gekregen. Er waren 2 kas boeken, een in banden van den secretaris en een in die van den ontvanger. Al spoedig hebben we geconstateerd, ook tegen u, dat er in de kas van de bedrQven ongetwQfeld tekort was. Ik hield zelf mQn administratie en heb telkens gevoeld, dat er geen geld genoeg in kas was, maar doordien ik wel lid van den Raad was, maar geen wet houder, kon ik daaraan niets doen, totdat ik wethouder werd. Toen heb ik gezegd: nu zal ik het uit maken. Met de juiste kas van de bedrQven kou ik zeggen, zóó moet de kaszQu van de bedrQven. En toen heb ik geconstateerd, dat er een tekort was in de kas van over de f 700. Later is daarvan nog f 161 terecht gekomen, omdat de gemeente haar water niet had betaald. Eu toen ik eens weigerde mede te onder- teekenen, nam u mQ dat zóó kwalQk, dat u mQ hebt aangeklaagd bQ den Officier van Justitie. Van dien datum af is dat tekort in de kas maar toen brak de bom los. t de voorzitter tot den huidigen en niet stil gezeten, maar wat render ter tafel bracht was voor Ik mag niet mee stemmen ..je. maar ik schud het beleid en Weth. van mQ af. Ik heb 11 Bzen op dat beleid en nu is dit aan

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Schoonhovensche Courant | 1908 | | pagina 1