1909.
Zaterdag 20 November.
3082.
Nieuws- eo Advertentieblad voor Zuid-Holland en Utrecht
CREMA”, Breda.
Eerste Blad.
Watervervuiling.
BINNENLAND.
NIATEN-GEN EK A AL.
TWEEDE KAMER.
loteOudewatersche Verloting,
oedgekeurd bij Kon. besluit van den
zond en versterkend voedsel.
Goedkoop en goed!
Intèicomm. Telefoon-nr. 20.
Deze Courant bestaat uit 2 bladen.
COI
in
den
de
de
en
WOfflOfflW COURANT.
paan*. ter
het Bestuur der
S. W. N. VAN MOOTEN te Schoonhoven,
Uitgevers.
Na
werd
welk
s t e ni
ls de
I een
zelfs
Dan
ons
acht-
Deze Couiant wnrdt des Woensdags- en des Zaterdags
morgens uitgegeven. Prijs: vo<»r Schoonhoven er drie maan fen
f 0,75. Franco per r»«st door het gehrele rijk 0,90. Menjan zich
abonneeren bij alle Boekhandelaren, Agenten en Brievengaarders.
de
lige
‘i dl
vond het
kosten van het vlag-
■■‘isco betaalde, omdat
idheden waren uit-
bÏÏ^P.
Van 1—81 Oct.
van A. Burger
Klever, oud 23 j.
k en J.
in T. de
Prijs der Advertentiën: Van 1 tot 5 regels ƒ0,50. Iedere
tegel meer ƒ0.10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzerufing
franco mteilijk tot Dinsdags- en tot Vrijdags-namiddags 4 uren.
Alle binnenlandsche Advertentiën, voor 3-maal plaatsing opge
geven. worden s’erhts 2-maal in rekening gebracht.
was het boek van Dr. Van Buuren,
op deze ernstige feilen gewezen
Ie de heer Ter
i de tweede
lagen af te
aan de ver
veel ontbrak, doch de
was eenmaal aan de
’“hecht
•ing deier onderafdeeling
idering tot den volgenden
welke
opende, werd
n 6 stemmen
eeniging noemde de inleider der bespreking,
Mr. I. A. Levy, het ontwerp—Talmaonbe
raden in opzet, kleinzielig in uitvoering en
I benepen in toepassing, zoodat de regeling
van dit groote ’j®iksbelang de caricatuur
is geworden van wat zjj moest zyn.
Men moet niet vergeten dat wij leven in
den tijd van de dikke woorden: de geachte
spreker bedoelde eigenlijk, dat die regeling
onvoldoende is. Ook wij zyn van oordeel,
dat na al hetgeen er is gebeurd en met
het oog op de dringende noodzakelijkheid
eener meer omvattende voorziening, die
van het vroeger ontwerp verreweg de
voorkeur zou verdienen.
Maar zou het, de werkelijke omstandig
heden, niet de verder reikende on volkomen
gerechtvaardigde wenschen in aanmerking
genomen, thans raadzaam zijn op intrekking,
of, zoo deze niet plaats vindt, op verwerping
van het ontwerp-Talma aan te sturen?
Dit nu is niet onze meening. Als wy
niet alles kunnen krygen wat wij billijker
wijze wenschen, behooren wij ons tevreden
te stellen met hetgeen wij krygen kunnen,
als dit ten minste een begin, en nog wel
een groot begin, van Verbetering kan geven.
En dat doet het ongetwijfeld. De water
verontreiniging door fabriek sstoffen heeft
in de laatste jaren een ontzettende uitbrei
ding gekregen en dreigt nog erger te worden
die althans tegen te gaan is een werk van
groote urgentie. Als bovendien de ge
meentebesturen gebruik maken van hun
onbetwistbare bevoegdheid om maatregelen
voor te schrijven tegen andere oorzaken
van vervuiling, groente-afval byv., vooral
in expo/t-streken, dan komen wy althans
tot een begin van verbetering, die stellig
zóózeer zal voldoen, dat wy allen lid worden
van de nieuwe Vereeniging, teneinde de
volledige afwerking van het reinigingsproces
te verzekeren en te verhaasten, zoodat ten
slotte stad- en landbewoners hun vrooiijk
gelaat spiegelen kunnen in de heldere
oppervlakte der kristallijn*- wateren.
ertoon te San Frai
ing van Nederland I
onze Staat en niet
i uitgenoodigd.
De heer Thomson -besprak terloopi
vraag, of we een torpedoboot, dan wel
pantservloot noodig hadden en ondersteun
de, wat het vlag vertoon betrof, den vorigen
spreker. De vermeerdering van het Inland-
sche element op de vloot droeg sprekers
goedkeuring weg.
De heer Van Karnebeek
billek, dat Indië de kosten van
vertoon te San Francis
alléén koloniale mogen<
genoodigd.
De Minister van Koloniën beant
woordde de sprekers uitvoerig. De kosten
van het vlagvertoon waren met groot, ter
wijl wij niet zouden zyn uitgenoodigd, als
Nederland geen koloniën bezeten had.
Den heer Thomson werd toegevoegd, dat
ons eskader, onze schepen en personeel in
alle buitenlandsche havens een voortreffe-
lyken indruk hadden gemaakt.
Na een enkel woord van den Minister
van Marine stelde de heer Bos by onder
afdeeling 172 (personeel der zeemacht) voor,
om deze afdeeling met f 100 te verminderen,
om een principieele beslissing uit te lokken
over de kosten van het vlagvertoon.
Na een scherp antwoord van den heer
Bos aan den Minister, die een tydelyke
intrekking van het amendement aanbeval,
opdat de voorsteller later een amendement
zou kunntfh indienen lot verbooging der
marinebegrooting, werd het amendement-
Bos met 47 legen 19 stemmen verworpen.
Z. h. s. werd daarna hel hoofdstuk uit
gaven in Indië der Indische begrooting
I aangenomen.
’it, oud 3 w.
Het mag eenige verwondering wekken,
dat eerst nu is overgegaan tot de oprichting
van een „Nederlandsche Vereeniging legen
Waterverontreiniging", lerwyl reeds de
hemel weet sinds hoeveel jaren de klachten
over de nadeelen, die zy teweegbrengt aan
de gezondheidaan den landbouwaan het
natuurschoon, nan de visscherybelangen,
menigvuldig en dringend zyn. Maar wel
licht is met de lijdzaamheid en het goed
vertrouwen, die de kenmerkende eigen
schappen zyn van ons volkskarakter, ge
wacht op de vervulling van de herhaalde
Regeeringsbeloftenen op de gevolgen van
de stappen, gedaan om aan dat belangryk
vraagstuk een oplossing te geven. En thans,
nu eindelyk gekomen is wat zoo langen tyd
werd tegemoet gezien, nu geeft dat zooveel
teleurstelling, wordt hel zoo weinig vol
doende geacht, dat particuliere krachten
met elkander in verbinding zyn gekomen
om aan iets beters den weg te banen. Het
kan ook zyn dat de zeven heeren, die het
voorloopig oprichlingscoiuité vormdenal
eenigen tijd aan het voorbereiden zyn ge
weest, en thans van oordeel warennadruk-
kelyk aan den gang te moeten trekken.
Hoe dit zij’, w(j spreken gaarne den wensch
uit, dat deze nieuwe vermeerdering van
het anders nogal ruim aantal vereenigingen
in Nederland moge bijdragen om een ver
betering tot stand te doen komen, die,
naar wy vreezen, minder naby is dan zij
schijnt. In elk geval kan zij meehelpen
om de oogen te openen voor den gruwelyken
misstand, die het bijna volkomen gemis van
wettelyke regelingen opdat punt veroorzaakt.
Ja, in tal van gemeenten zyn plaatselyke
verordeningen, die „opzettelijke" veront
reiniging der wateren in haar bebouwde
kom strafbaar stellen. Zy hebben althans
dit gevolg, dal dienstmeisjes en huismoe
dertjes, als zy hel een of ander aan den
schoot der golven willen toevertrouwen,
eerst eventjes loeren of er ook een politie
man in de nabijheid is, in welk geval hel
raadzaam is een minuut te wachten. Voor
hot overige gaat elk rustig zyn gang. De
fabrieken laten haar afvalstoffen in hel
naastbij slroomend of stilstaand water af
vloeien, zonder dat gevraagd wordt in
welke mate de omgeving er door wordt
vergiftigd: de riolen storten haar inhoud
in de stadsgrachtendie daardoor zelf open
riolen zyn gewordenfaecaliën komen terecht
vlak by de plaats waar het vee drinkt,
groenten en vaatwerk en waschgoed worden
gespoeld, en dat alles in een land dat,
vergelijkenderwijs gesproken, lot de zinde
lijke is te rekenen.
Thans is, om deze onhebbelijkheden legen
te gaan, een wetsontwerp ingediend.
De vóórgeschiedenis van deze Regeerings-
daad is gauw verteld.
By Koninklijk Besluit van 18 Oct. 1897
werd door het Ministerie-Pierson een Staats
commissie benoemd, belast met de voor
bereiding van maatregelen van wetgeving
tegen het verontreinigen van openbare wate
ren. Het rapport dier Commissie, een zeer
uitvoerige arbeid, en dat tevens een ontwerp
van wet aangaf, verscheen op het eind van
Juni 1901, juist dus.terwyl de verkiezingen
den nieuwen polilieken koers inwydden.
Het Kabinet-Kuyper liet de zaak niet los,
maar diende, in dato 17 November 1903 een
wetsontwerp aan, dat in hoofdzaak over
eenkwam met de proeve, door de Staats
commissie aangeboden. Had nu de Tweede
Kamer in het volgende jaar de zaak flink
aangepakt, dan zouden wij er mee klaar
zyn geweest. Maar ja, dat zal nog wel
eenige jaren tot de vrome wenschen
behooren. De Tweede Kamer is zeer
Ijverig in het praten.
Bedoeld ontwerp regelde zelfstandig hel
▼erontreinigingsvraagstuk in zijn geheelen
omvang: het richt zich legen watervervui
ling zoowel met fabrieksafval als met
rioolsloffenhet gaat zoowel het bederf van
de polderwateren als van rivieren eh beken
tegen. Hel begreep onder hinderlijke of
schadelyke verontreiniging elke, die het
water ongeschikt maakt voor huishoudelijk
of industrieel gebruik, die het brengt in
een toestand schadelijk voor den visch-
stand, of die een voor de gezondheid
nadeelig luchtbederf veroorzaakt.
By het aftreden van het Ministerie was
aan het wetsontwerp nog niets gedaan.
Het Kabinet—De Meester vond het, en trok
hel in. Waarom, dat behoort lot de
geheimzinnigheden der hoogere politiek.
Want het schynl dat er tusschen deze en
het vuile water verband beslaat.t Is het
misschien, wijl aan beide een luchtje is?
Het liberale, Kabinet bleef niet lang genoeg
aan het bewind, om ons met een nieuw
ontwerp te verblyden. Wy bleven onze
wateren bederven, onze onreinheden depo-
neeren, onze klachten aanheffen. Alle
visschen, die niet door hengel of nel uit
hun ellende verlost werden of, intyds ge
waarschuwd, de plaat poetsten, bleven
doodgaan. En zoo is het, tot op den
huldigen dag, zoo zal hel zijn, nog vele
dagen na dezen.
Intusschen heeft de Minister van Landbouw,
Handel en Nijverheid een nieuw ontwerp
aangeboden.
By het vorige staat bet ver ten achter,
omdat het maar een gedeelt» van het
vraagstuk regelt. Het geeft geen op zich
zelf staande wet, waar men voor elk geval
houvast in heeft, maar beperkt zich tot
de uitbreiding van de Hinderwet met eenige
voorschriften. Artikel 1 dier wet bepaalt
dat het verboden is, inrichtingen welke
gevaar, schade of hinder kunnen veroor
zaken, op te richten zonder vergunning,
in den regel te geven door het gemeente
bestuur: en nu wordt onder dat gevaar enz.
ook gebracht: verontreiniging van wateren
door afvalwater of afvalstoffen van fabrieken
en werkplaatsen.
Dat is dus maar één oorzaak van het
kwaad wegnemen. Eu niet zonder grond
wordt de vrees uitgesproken, dat, is men
met dit gedeelte klaargekomen, de rest
Wel weer tot lengte van dagen verschoven
zal worden. De volksvertegenwoordiging
heeft nog wal anders te doen dan het
water schoon en de vischjes in het leven
te houden.
Maar, dat is niet alles.
Terwijl in belangstellende kringen en ook
1 in een deel der pers de ontevreden
heid over deze zeer onvoldoende voorziening
zich niet onbetuigd laat, is hel ruchtbaar
geworden dat een tweede ontwerp in voor
bereiding ós, gericht legen de verontreini
ging door rioolstoffen. Aan het oordeel van
Gedeputeerde Staten der onderscheiden pro
vinciën is door den Minister van Binnen
landsche kaken voorgelegd een vóór-ontwerp,
dat aan die colleges de bevoegdheid geeft,
aan de inrichting van gemeentelijke riool
stelsels voorwaarden te verbinden, die de
verontreiniging van waler tegengaan. Wat
er in dat project staat, in hoeverre zal
kunnen worden ingegrepen (in figuurlijken
zin natuurlijk!) in beslaande rioolsyslemen,
is niet bekend gemaakt. Wij willen alleen
doen opmerken, dat de weg tusschen vóór-
ontwerp en Staatsblad een zeer lange is.
Weder-indiening van het welsvoorslel-
Kuyper zou althans meer kansen aanbieden,
dat die weg aanmerkelijk werd ingekort.
En gesteld nu, wat byna onwaarschyn-
lijk en ondenkbaar klinkt, is daarom nog
niet bepaald onmogelyk dat na een schier
eindelooze verlenging van den „onhoud-
baren" toestand, toch het eindpuiitjyordt
bereikt, dan verkrijgt men dat de td^y^sing
van de wetten, die waterverontreiniging
moeten tegengaan, bij twee ministeriëele de-
■partementen is ondergebracht. Waterstaat
enz. heeft den fabrieksafval, Binnenlandsche
Zaken heeft den rioolinhoud voor zyn reke
ning. Is een stadsgracht, een polderwater,
de rivier, die een drinkwaterleiding voorzien
moet, ongeschikt gemaakt, dan zyn er vaak
twee of meer samenwerkend? oorzaken, en
de klagers moeten front maken naar twee
kanten. Er komt dan ook dubbele adminis
tratieve omslag. En de bezwykende
vischjes zullen niet kunnen welen, aan welk®
Departement van Algemeen Bestuur zy haar
droevig uiteftide te wylen hebben.
Wat de Regeering dien minder praclischen
weg heeft doen inslaan, moet nog nader
blijken; wy vermoeden wel dal helde vrees
is, de autonomie der gemeenten in het
gedrang te brengen. Als een polderbestuur
klaagt, dat zyn boezemwater verpest wordt
door het onbelemmerd binnenvloeien van
het rioolvoeht eener aangrenzende stad, dan
zou den gemeenteraad dier stad de ver
plichting opgelegd kunnen worden, enorme
uitgaven te doen tot verbetering van den
afvoer, en als die gemeente nu niet bij
machte is, de daarvoor benoodigde gelden
by elkaar te krygen, wal dan? Hulp van
Rykswegc zou dan het voor de hand liggend
middel zyn, en, ook dal is niet met een praatje
in het reine lê brengen. Wy kunnen dus
eenigszins de aarzeling der Regeering en
haar behoefte aan nadere inlichtingen be
grijpen. Toch vinden wij het jammer, dat
zij maar niet flink heeft doorgetast. Het
zou dan maar moeten blijken, of tegen bet
oneindig betere welsontwerp-Kuyperonover-
komelijke bezwaren bestaan.
In zyn redevoering voor de oprichtings
vergadering der in den aan vang vermelde ver-
De heer Van Vlijmen bepleitte de orga
nisatie der landmacht en wenschte een op
leiding van Javanen in ons leger tot onder
officier en luitenant.
Ook de heer Thomson drong op opne
ming van het inlandsch element in ons
leger aan. Voorts besprak hy het geschut,
waarby hij de geheimhouding der desbetref
fende stukken afkeurde, wyl daardoor een
publieke bestrijding onmogelyk werd. Mgn
had voor Indië by de aanschaffing van murti-
tie voor het snelvuurgeschut niet by het bui
tenland moeten gaan. Spjreker gaf als zyn
meening te kennen, dat Schneider en Erhardt
ten aanzien van berggeschut beter waren dan
Krupp. In de Soerabaja-Courant werd zelfs
van een „kruitschandaal" gesproken,
werd de bewering uitgesproken, dat
Indisch geweer onvoldoende buitengevecht-
stellingsvermogen heeft, waardoor de soldaat
zyn projectielen moet vervormen. De in
stelling van een technische commissie, om
hieromtrent verbeteringen in te voeren,
werd ten slotte bepleit.
De heer Ter Laan protesteerde tegen
de styging der militaire uitgaven. Er waren
te veel hoofdofficieren In het Indische leger.
Ook moest de drank bestrijding in het leger
krachtiger worden aangeval.
De belangen van een fuselier, die onschul
dig gevangenisstraf onderging, werd bepleit
en de wyze van werving gehekeld.
Na een enkel woord van de heeren Bo-
gaardt en Duymaer van Twist be
antwoordde de Minister de sprekers. Ook
de Minister van Marine poogde alle redenen
tol ongerustheid, wat het buskruit betrof,
weg te nemen.
Nog werden enkele artikelen afgehandeld
en werd iu—-u‘ -
adressen,
volgenden dag
Na afdoening
pen kwam in i
Nov. de Landw
De heer
dat, nu de -o o-
krygt over de Landweer, het blyvend
deelte zou kunnen vervallen. Daarvoor
hy voor het ontwerp kunnen stemmen. Door
praclische uitbreiding van de 1
Hen in de twee jaar 5200 man m*
len komen, waardoor een
deningen zou kunnen v*
r.j was me|
landweer
dekking van de i
I hiermede stelde hij een
door een bevestigende
laarvan het land gerust te kunnen
•trouwd: C. de Jager, oud 26j. (won.
ocholtz) en T. Hoogendoorn, oud 24j.
lenschop, oud 27 j. (won. te Krimpen
Lek) en L. Boon, oud 25 j. L. Marken-
i, oMd 20 j. (won. te Krimpen a/d Lek)
-■ C. van Lit, oud 18 j.
e r 1 e d e nEen levenloos aangegeven
van A. Mudde en M. de Langen.
L. de Groot, oud 1 m. G. Graafland,
2 m. A. Stolker, oud 73 j., weduwe
G. de Vreede.
uwerkerk a/d IJ. 22 Oct—12 Nov.
boren: Adriana Johanna, d. van D.
Groot en A. A. van den Akker.
ke, d. van A. de Bruyn en P. C. Vis.
itje, d. van A. van Vliet. Pietertje,
an C. Leeflang en G. op 't Land.
etje, d. van H. Boerop en J. E.
choor. Adrianus, z. van M. van Mullein
Spruit. Tjitske Willemina Johanna,
an A. M. Hoogendijk Ez. en B. K.
en. Willem, z. van P.
pper.
trouwd: J. Verduyn, oud 27 j. en
oudriaan, oud 26 j.
erleden|: G. N. Bloot, oud 11 w.
leibeuker, oud 25 j. (won. te Ouderkerk
>18broek. Van 1—31 Oct.
boren: Gerrit, z. van H. Kok
ater. Pieter en Arie, zoons vat
n en M. Heijkoop Oostrom.
itrouwd: A. Graveland, oud 24 j. en
n Zelderen, oud 31 j.
'erleden: Een levenloos aangegeven
van het mannelijk geslacht van M.
9 en M. Rademaker.
KddingNveeu. Van 12 Oct—12 Nov.
■boren: Pieter, z. van J. van der Neut
M. Zyderhand. Cornelia, d. van
en Uyl en K. Schaap. Jacob, z. van
■kker en M. P. Seinen. Willem Jan
I, z. van C. Tol en J. Ziegelaar.
ritje, d. van J. G. Treur en A. de Jong.
•man Johannes, z. van M. van der Meer
J. Segers. Aaltje, d. van C. Stof berg
Natz(jl. Johanna, d. vanA.Zweere
Tol. Pieter, z. van C. Vermejj en
Bruin. Adriana, d. van W. Burger
Palm. Willem Jan, z. van Chr. van
(raats en A. la Grand.
trouwd: L. Trirap en S. Asscheman.
Iphenaar met J. van Rooyen, weduwe
H. Radder.
erleden: J. van der Flier, oud 2 ra.
Vink, oud 50 j., echtgenoote van J.
IT.
je maakt.
ir jonge-
kringen moest men
'iggon.
zouden door
•wogen worden.
vraag van den heer
- er te kennen, dat
scholen het aan-
In de zitting van Maandag 15 November
werd door den voorzitter mededeeling ge
daan van een kennisgeving van het over
lijden van Mr. /E. baron Mackay, Minister
van Staat en oud-voorzilter der kamer.
Met veel gevoel herdacht de voorzitter
den afgestorvene, aan wiens deugden als
voorzitter dezer vergadering, als kabinets
formateur en als premier-Minister alle
hulde gebracht werd. In droevige en moei
lijke omstandigheden was hij eenmaal de
raadsman der Koningin-Regentes, terwijl
hij thans te midden zijner werkzaamheden
als lid van den Raad van State verscheidde.
Omdat deze staatsman zijn tyd en zijn
zoo goed gebruikt had, mocht
zyn nagedachtenis deze hulde
als lid van
dei
talenten
spreker aan
breng* n.
Ook de Minister van Koloniën
bracht alle hulde aan den ontslapen staats
man. Zyn nagedachtenis zeide deze
spreker zal by de regeering in gezegend
aandenken blijven.
Deze huldebetuigingen werden door de
leden der Kamei* staande aangehoord.
Na vaststelling van een regeling van
werkzaamhedei werd de behandeling der
Indische begrooting hervat by onder
afdeeling 62 (Europeesch onderwys).
De heer Ter Laan hoewel voor uit
breiding van het ra. u. I. o., was van mee
ning, dat dit onderwys het middelbaar niet
vervangen kon. De kosten van dit onder
wijs moesten uit het schoolgeld bestreden
worden. Daar de behoeften aan leerkrach
ten hy het lager onderwys in de laatste
jaren steeds was toegenomen, werd een
hetere opleiding der onderwyzers in Indië
bepleit. In dit verband kwam hij tegen de
overplaatsing van een paar onderwyzers
in Indië op.
De heer De Visser vroeg, of de regee
ring dezelfde bevoegdheden zal toekennen
aan jongelui van bijzondere scholen voor
m. u. I. o., als aan jongelui van openbare
dito's geschonken was.
Nadat nog de heer Ketelaar het beloog
van den heer Ter Laan ondersteund had,
antwoordde de Minister, dat hel volstrekt
niet de bedoeling was het aantal II. B. Scholen
niet uit te breiden. Over de gewraakte
overplaatsingen zou hij inlichtingen inwin
nen. De zaak, door den heer De Visser
besproken, zou onderzocht worden.
De heer Ter Laan achtte by de volgende
onderafdeeling het inlandsch onderwijs ge
heel onvoldoende, al waardeerde hij hetgeen
tot slant! gebracht was op dit gebied. Hij
gaf verschillende middelen ter verbetering
aan, als het aanleggen eener ranglyst, een
periodieke Iraktementsregeling en de op
leiding van inlandsche onderwijzers. De
inspectie moest alleen in handen van mannen
van het vak zijn. Dan vroeg spreker, of
de regeering aan particuliere dessascholen
subsidie zou verleen’en, waardoor zij de
medeverantwoordelijkheid voor dat onder
wijs dragen en schuldig staan zou aan steun
en bevordering van den Islam.
De heer De Savornin Lohman drong
op meerdere spoed bij het bouwen van dessa
scholen aan, vóór de Oosterlingen en de
Chineezen de onontwikkelde bevolking tot
zich trekken. En al zyn er bezwaren in
het gemis aan geld en onderwyzers, voor
inDde”
zakelijkheid eener goede opleiding van
onderwijskrachten, doch bestreed overigens
ten voldoende ontwikkeld worden om aan de
WO ontwikkelde jongelui noodig. W««>.hans
er dTnog lang niet. Do odiolen moest™
ontwikkeld corps ambtenaren noodig. Een
lectueel en economisch sterker g<
Ook aan de zedelijke vorming der
lieden uit de hoogere
zich meer gelegen laten lij
Deze denkbeelden
Minister nader over
In antwoord op de
Ter Laan gaf d<> sprekei
men in de gesubsidieerde l-
keren van spreuken uit den Koran n et
kon beletten, omdat dit in stryd zou zyn
Niet minder d.in 20000 vrouwen zoudMper
jaar' door gemis aap verloskundige hulp
sterven. -- -
Het
waarin
Du' Minister gat toe, dat
loskundige hulp nog
Javaansche vrouw
doekoens zeer gehvJ
goedkeurin"
de vergaó_
d‘ Dieu’ dag8 werd de beraadslaging over de
Indische begrooting hervat by de Vld
afdeeling (Departement van Landbouw).
De heer Jannink bepleitte krachtiger
bevordering van de katoeneulluur in het
belang der economische ontwikkeling, ter
wijl de heer Van Idsinga er op aandrong,
dat de Minister van het optreden van den
heer Lovink een goed gebruik zou maken
in het belang der suikerindustrie.
De M inister wees op het moeilyke der
katoeneulluur, omdat deze zoo athankelyk
was van klimatologische omstandigheden.
Op de zaak, door den heer Van Idsinga
besproken, zou de aandacht der Indische
"rêrVh'i8 vr^en wenwhte b(j
Indische regeering gebracht zou worden.
Voorts wees do hoor Schaper (by Vis-
seherii) op het feit; dat te Kramang ver-
Kittige visch verkocht was, waarnaar nadere
infofmalies zullen ingewonnen worden.
De heer De Visser, hoewel hel belang
van de irrigatie bepleitend, protesteerde
was gebracht, waardoor feitelijk een som
van 2 ton zonder onderzoek werd toegestaan.
De Minister beloofde, dat hij zoo min
mogeliik voorstellen by nota’s zou doen.
Bij onderafdeeling l>7 wees de heer
Thomson op de Jieptevermuidering van
de haven te rtoerabaia. IIjl drong op betere
behartiging van de belangen van handel
en soheepvaart aan. Met dezen spreker drong
ook de keer Bogaard! op aanvulling der
commissie lot havenverbetering mol twee
belanghebbenden van don handel aan.
De aanvulling der commissie zon - zeidi
de M i n i s t o r het werk dor heeren hraus
en Do Jongh vertragen, een antwoord dat
den heer Thomson teleurstelde.
Ouder afdeeling 112 werd door den Si
nister, na een opmerking van den Kam-
penschen afgevaardigde, met ruim I 2.1,000
draaillooze telegrafie was zelfs aan*ezig.
Hij hoopte, dat de commissie haar taak
welhaast ten einde zal brengen.
Ook de heer Bogaardt bepleitte een
reorganisatie van hel post- en le'egraaf-
wezen, doch was van meening, dat de opinie
van den heer Hubrecht over de radio-tele-
grafie een onjuiste was.
b Verder had hij een principieel bezwaar
teaen de voorgestelde examens voor de com
miezen, om voor de bevordering in aanmer
king te komen.
De Minister zou een wetsontwerp tot
aanvrage van drie proefinstallaties voor
radio-lelegrafie indienen en zou de opmer
kingen van den laatsten spreker ter kennis
van de Indische regeering brengen.
Daarmede niet tevred. n, stelde de heer
Bogaardt voor de aanhangige ouderal-
deeling wel f 100 te verminderen,
amendement met 52 tegen 4
men verworpen werd.
Nadat over enkele andere onderafdeelin-
g. ii op dezelfde wnze gesproken was kwam
de ie afdeeling (departement van Oorlog)
aan de orde.
eniging „Landbouw, Handel en Veeteelt"
te OUDE WATER.
10. April 1909, No. 89)
Paarden, Koeien, Schapen, 6 Daraes-
Heeren-Simplex-Rjjwielen, merk model
de gouden 8 en een groot aantal Huis
elijke en Luxe-Artikelen.
TOTAAL 30 KOEIEN.
HOOFDPRIJS.
ft Koelenter waarde van f 4000.
2e prys:
Koeien, ter waarde van f 1000.
3e prys:
logcart besp. met paard, ter
waarde van 700.
het vee wordt door
eniging gewaarborgd.
•ekklng Dinsdag 30 Nov. 1900,
namiddags 8 ure, in het openbaar
>t Hótel „Doelen" te Oudewater, ten
itaan van een daartoe bevoegd ambtenaar.
Is per lot één gulden.
Aantal loten S5OOO.
TEN verkrijgbaar bij:
Swartsenburg’s Lotendebiet
Kleiweg, GOUDA.
REMA CACAO 10 Cent
REMA PUDDING 8 Cent.
REMA HAVERMELK 6 Cent.
Met water klaarmaken I
m melk uw noodig!
Vraagt Uwen Winkelier!
Eenige fabrikante
leenverkoop voor Schoonhoven en
itreken
l VAN ZESSEN, Schoonhoven.
BURGERLIJKE STAND.
blasKrilam. Van 28 Oct.—10 Nov.
boren: Johannes Adam, z. van J.
er en H. A. Koolmees. Willem,
n A. van Asperen en J. Dam. Jan,
in N. van Heyningen en A. Visser.
nd, z. van A. Burggraaf en A. Prins.
je, d. van R. Smit en G. Stout.
Irik, z. van J. v. d. Markt en A. Ver-
Adriana, d. van A. Twigt en A.
ee. Leendert, z. van J. C. Boer en
an Genderen. Bastiaan, z. van H.
•.nan en C. van Asperen. Leendert,
n G. de Jager en A. v. d. Hoeven,
trouwd: P. Rietdijk, oud 20 j. en
b Zwart, oud 21 j. D. Breedveld,
23 j. en M. Roodnat Gd., oud 23 j.
'erleden: P. de Jong, oud 69 j.,
iwnaar van M. Pyl.
enschop. Van 131 Oct.
boren: Gerardus Cornel is, z. van
van Kleef en A. A. M. van Niekerk.—
Willem, z. van C. H. van Tuijl en A.
molen. Paulus, z. van T. Koops en
eijtenbeek. Janna Johanna, d. van
Zerwey en J. M. van Schaik. Gerrit
z. van A. Haaksman en G. de
»r. Johanna Catharina, d. van C. de
en A. van den Berg.
itrouwd: J. van Vliet, oud 27 j.enJ.
Beek, oud .28 j. E. van Beek, oud
en J. St raver, oud 30 j.
'erleden: A. G. de Wit
de Gier, oud 12 w.
oenkoop.
boren: Elizabeth, d.
den Hartog.
‘trouwd: H. Klever, oud 23 j. en
•osterlaken, oud 24 j.
verleden: G. van der Kley, oud 18 j.
Spyker, oud 71 j-, echtgenoote van N.
nan.
‘kkerkerk. Van 1- 31 Oct.
■boren: Pieter, z. van J. Broere en
L. van der Velden. Jurrie, z. van
ftidde en M. den Langen. Pieter,
in P. W. den Ouden en B. Kroone.
inus Pieter, z. van D. Kapteyn en C.
der Graaf. Pieter Roel, z. van C. Sloof
Broere. Gerard, z. van C. Graafland
1. Koppe. Giel, z. van A. Graafland
de Groot. Jannigje Adriana, d. van
Brand en G. v. d. Velden. Teunis,
n D. Schaap en C. Zwartenbol. Jacob,
in W. Klerk en B. L. Bravenboer.
nas, z. van A. van Meeteren en P. de
dê
zuil
de wapen*
halingsoef
Ook de heer Eland
ingenomen, omdat de
gebezigd tot dekking
In verband hiermede
'vragen, om
woording da
stellen.
De heer Duymaer van Twist herin
nerde er aan, dat Minister Sahron duidelijk
uiteen gezet had, dat tusschen blyvend
gedeelte -en landweer geen verband bestond.
De Minister van Oorlog ging de
voordeelen van dit onderwerp na. Maar
dat het blyvend gedeelte aanmerkfdyk ver
minderd kon worden, wilde spreker niet
dadelyk zeggen. Misschien kon dit in de toe
komst, doch heden nog niet. Wat de vragen
van den heer Eland betrof, op papier was
alles in orde, in de praktyk ontbrak nog
het een en ander, zoowel aan kader als
aan officieren. Binnen niet te langen tijd
zou hij met een ontwerp komen, waarby
de geheele zaak geregeld kan worden.
Na re- en dupliek werden de algemeene
beschouwingen gesloten.
Bij artikel 11 verdedigd*
Laan een amendement, om
herhalingsoefening van 6 dl
schaffen.
Na een beraadslaging hierover,
geen nieuwe gezichtspunten opend*
dit amendement met 62 teg* i. v
verworpen.
Een ander amendement van denzelfden
afgevaardigde werd ingetrokken na een
geestige opmerking van den Minister
van Binnenlandsche Zaken, waarop
welhaast het ontwerp z. fi. s. werd aan
genomen.
Thans kwam de Indische begrooting
weer aan de orde.
De heer Bos was van meening dat ons
vlagvertoon te San Francisco geheel voor
rekening van Nederland had moeten komen,
daar onze Staat en niet de Koloniën
waren
rapport uitgebracht over eenige
alvorens de vergadering tot den
verdaagd werd.
van eenige kleinere ontwer-
de zitting van Woensdag 17
eertfet aan de orde.
Ter Laan was van meening,
regeering geheel de besch ikking
de Landweer, het blyvend ge-
i kunnen vervallen. Daarvoor zou
iet ontwerp kuni.v<;
tbreiding v
amen. 1
Landweer
leer onder
i der her-
rervallen.
dit ontwerp
zal worden
mobilisatie.
drietal
beant-