onsi
COKES
EID
1910
Zaterdag 5 November.
N°. 3182.
Nieuws- en Advertentieblad voor Zuid-Holland en Utrecht.
Kerste Blad
IDA
r.
OfficiëBle MsEevMen.
IES,
1
w.
•STE.
onn?56
1?5B 62
GASFABRIEK
SCHOONHOVEN.
ierljes
nd. -
I
BINNENLAND.
BUITENLAND.
Overzicht.
Arbeidswet.
Dit nommer bestaat uit S bladen.
eder Voor Paardu,
plan zyn schepen
van grooler kaliber
|»N HOVEN.
opzi
rordt
nga,
inge
zoowel jongen
fluenza, bloed-
an 1000 gram
t
l
S. W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven,
Uitgevers.
Intercomm. Telefoon-nr. 20.
Rotterdam,
eien en Om
nat b/d. Wal.
,»O.
e haarziekte
nomenzullen
rER;
BROUWER;
rGENNEP;
i ineisji
jen
F 11,25 1OO K.G.
gebracht, doch bf
minsten
van
’•ie is.
SGEOOKHOVERSCHE COURANT.
heen
leburen
raad van
te Utrecht,
ing van vaca-
van Utrecht,
juiste g
mezingen
ulke weh
KLI
Gemeente Schoonhoven.
MAN;
WEESTER
ERD;
SSEN;
ALES
•d hebben, hoe
jnderen, waar-
rerden door de
zyn, draal dan
gevaarlek zijn.
Deze Coulant wordt des IFoensdapa- en des Zaterdags
morgens uitgegeven. Prijs: voor Schoonhoven per drie maanden
f 0,75. Franco per post door het geheele rijk f 0,90. Men kan zich
abonneeren bij alle Boekhandelaren, Agenten en Brievengaarders.
hui
brochures
jchryfelyk
de tribune staan,
verder onmogelyk. De
daagd. In de volgende vei
Briand zyn bewering nadt
alleen willen zeggen, dat er e
een regeering
waarin tot buitengei
toevlucht moet
verdedij
ide dat
i jaar leed
nn een vreei
loor één flesch
mezen. BH de
p, die ik hem
de hoestbuien
nd aanzien, dat
ns is het kind
oolijk als het
-jinjj ziet
aanwinst blyken
tapje pe> schaats
i beschikbaar bij
:r Eyssen,
linnen ge-
den evengoi
illende ziekte
meest in Neder-
en slijmhoest,
^ontsteking en
•t, de kifideren
?n of vrouwen
us, zoodra Uw
dat met de
band slaat, dal
genees
ten heeft
Idadige
.OOSTER
r., v/h L. Pot;
PEENIS;
TR;
□SS;
LOT;
'ALSEM l'ï.;
?N;
ERPAGT
voor zooge-
genezing van
le plekk
at, Eindhoven,
lioestaanvallen
en meermalen
vertelden ons
loor de hoest-
ras, verzwakte
•or 3 flesschen
:h test raat 313,
IV. DONKER
iEVELD Lzn.
UIJK;
:ULEN;
en WOUDEN;
[AAR;
De aanleiding
slagersflrma. Vo
eenige stakers ei
op het bevel der
Men viel zelfs
dager inkoopen kwi
rolg bleef niet uit,
De leden der. Tweede Kamer
zyn ter vergadering bijeengeroepen tegen
Dinsdag 8 dezer, des namiddags te vier uur.
Jhr. Mr. K. A. Godin de Beau
fort (a. r.), te Maarsbergen, sedert 1893 lid
van de Eerste Kamer, heeft wegens voort
durende ongesteldheid ontslag genomen.
De heer Godin de Beaufort heeft zitting
voor Zeeland.
De griffier van den
beroep (Ongevallenverzekering)
maakt bekend, dat ter aanvullii
tures door Gedeputeerde Staten
bij besluit van 31 October, zijn benoemd:
a. lot lid-werkgever Alexander Martinus
Hioolen, sigarenfabrikant te Utrecht;
b. tot plaatsvervangend lid-werkgever,
Arnoldus Eliza de Kivit, houtzager te Utrecht.
1BOOM, melk-
aat no. 6, A
mag worden als een stap in degewenscbte
richting.
Dat voor den landbouw een afzonderlijke
regeling moet worden gemaakt, die reeds
by het Departement in studie is genomen,
waarom dit bedrijf niet *n ^et ontwerp is
begrepen, komt overeen met de meening
van de Staatscommissie voor den Landbouw.
Alleen voor zooverre deze dichtby de in
dustrie is genaderd of eigenlijk daarin is
overgegaan, zyn de bepalingen dezer wet
van toepassing; zoo bij den arbeid in vlas-
braakhokken of in zwingelketen.
Er is grond voor de meening, dat hoe
minder men aangaande den werktijd in den
landbouw regelt, des te beter het zyn zal.
Hier toch hangt zeer veel af, niet van wille
keurige beschikkingen, maar van seizoen
en van weersgesteldheid, en er zouden, in
welke regeling ook, tal van uitzonderings
gevallen moeten aangenomen worden, zoodat
er van deze zelve niet veel overbleef. Alleen
de nog veel te weinig beperkte toelating
van kinderen bij veld- en tuinarbeid moet
beter worden geregeld, maar dat kanalleen
geschieden door wijziging van de Leer
plichtwet, in zake de zoogenaamde land-
bouwverlovendie aanleiding geven tot
inderdaad bedenkelyke benadeeling van hun
belangen.
Ook omtrent de huisindustrie zyn geen
bepalingen opgenomen, wat in de afdeelingen
door sommige leden werd afgekeurd. De
Minister verdedigt dit door te zeggen dat
zoolang het in den loop des volgenden
jaars te verschynen rapport niet is ver
schenen, het niet aangaat eenvoudig den
uitgever van werk aansprakel(jk te stellen,
wyl deze in staat is zich aan elke kans op
strafvervolging te onttrekken, door een
voudig den arbeider te doen optreden als
zelfstandig leverancier. Met belangstelling
zien wy bedoeld rapport tegemoet, vooral
omdat het ons zeer zal benieuwen wat zal
worden voorgesteld om deze voor de hand
liggende ontduiking af te weren.
De gewichtigste bepaling dezer wet is
naar onze meening deze, dal aan leerplichtige -
kinderen geen arbeidskaarten mogen worden
uitgereikt, en dat vóór den dertienjarigen
leeftyd, al is ook de leerplichtigheid niet
meer een beletsel, wegens het met vrucht
doorloopen hebben van de school, zij niet
tot den arbeid in fabrieken en werk
plaatsen worden toegelaten. Ten aanzien
van de niet-leerplichtigen wordt van
deze laatste bepaling alleen dan vrijstelling
verleend, wanneer zy geen gelegenheid
hebben om verder onderwys te ontvangen,
maar dan moet het bewijs voor het ont
breken dier gelegenheid door den werkgever
geleverd worden. Deze nieuw voorgestelde
regeling der aansprakelijkheid vond in de
afdeelingen bestrijding. De Minister hand
haaft haar echter. Is bij uitspraken van
den Hoogen Raad herhaaldelyk gebleken,
dat ons hoogste rechtscollege voordestraf
rechtelijke aansprakelijkheid zekere actieve
medewerking tot de Overtreding eischt, het
ontwerp legt den ondernemer de verplich
ting op te zorgen, dat in zyn onderneming
de arbeidswet niet wordt overtreden. De
strafbaarheid houdt op wanneer het bewys
wordt geleverd, dat hij alles gedaan heeft
wat in zijn vermogen is om de overtreding
te beletten.
Deze zaak is overigens vry eenvoudig.
In het desbetreffend artikel staat: Het
bewys, dat voor een niet-leerplichtig kind
van 12 jaar, hetwelk arbeid verricht, geen
geschikte gelegenheid tot het ontvangen
van onderwys vóór des namiddags 5 uur
bestaat, wordt geleverd door een verklaring
van het hoofd der school, die het kind
na de vervulling van de leerverplich
ting verlie't, of van den burgemeester der
gemeente, waarin die school is gelegen.
De werkgever heeft dus slechts de aan
neming van het zich aanmeldende kind te
weigeren, als het nog geen dertien jaar is
en de verklaring niet kan vertoonen.
Vandaar dan ook dat de Minister niet is
ingegaan op den drang om de grens van
toelating tot den bedryfsarbeid naar den
14-jarigen leeftijd te verleggen. Dat zou
natuurlyk de gevallen, waarin dispensatie
verleend zou moeten worden wegens het
ontbreken van onderwysgelegenheid, aan-
zienlyk vermeerderen. Er zou wijziging,
en zooals men begrjjpt een zeer princi-
piêele, van de Leerplichtwet moeten
voorafgaan; minstens de invoering van het
zevende verplichte leerjaar. Hoeveel daar
ook vóór te zeggen is en boe sterk daarop
van verschillende zyden wordt aangedrongen,
onder de tegenwoordige omstandigheden is
er niet de minste kans op verwezenlijking
van dit denkbeeld. Bij aanneming van het
stelsel des Ministers zal reeds veel gewonnen
zyn, ook omdat nu de werkgever verant
woordelijk wordt gesteld voor het in dienst
jnomen.
j was wel by de fuik
nieuwsgierigheid, niet
Dubbeldam vond
laar gezet te hebben
hy ze gezet had,
;enen.
-Staten. De verkiezingsstrijd in
den staat New-York is thans op zijn heetst’
en Teddy Roosevelt vecht op zyn felst.
Hy heeft dagen van twaalf redevoeringen
en spreekt, scheldt, schreeuwt, slaat met
zijn vuist op de tafel dat het een aard
heeft. Inderdaad is zijn taak niet ge-
makkelyk.
Men weet dat hy op de vergadering der
republikeinsche partij zyn candidaat heeft
weten door te drijven tegenover de „oude
garde” der republikeinsche partij. Het ge
volg is nu dat hy niet alleen te vechten
heeft tegen den democratischen tegen-can-
didaat, maar ook tegen zijn vyanden in zyn
eigen party.
Over 't geheel is Roosevelt niet meer zoo
populair dan vroeger. Er xyn wel optimis
ten, die voorspellen dat hy nog weer president
der Ver. Staten zal worden in 1912, doch
de teekenen van dezen tijd wijzen daar aller
minst op.
Een man uit Philadelphia, die door de
justitie werd gezocht wegens moedwillig
verlaten van zyn vrouw en kinderen, elf
jaren geleden, is dezer dagen door zyn eigen
dochter in de val gelokt en gevat.
Men had in al die elf jaren niets van hem
gehoord, tot onlangs de vrouw vernam dat
haar man zich te New-York bevond. Zij
zond nu haar oudste dochter, een meisje
van 18 jaar, uit om hem op te sporen. Het
meisje vond haar vader, die haar niet
herkende, coquetteerde met hem, noodigde
hem uit haar te* Philadelphia te bezoeken,
en toen hy gevolg gaf aan die uitnoodiging
vond hij in dat' huis zün vrouw, die hem
aan de politie overleverm
i was een staking bij een
'oor den winkel schoolden
jn nieuwsgierigen samen, die
>r politie niet wilden wijken.
de menseben, die bij den
slager inkoopen kwamen doen, lastig, ’t Ge
volg bleef niet uit, de politie dreef met ge
weld de menigte uiteen. Er werd weer
met allerlei naar de agenten gegooid en er
vielen enkele gewonden. Thans is de ^ust
hersteld.
In sommige Duitsche en Engelsche bladen
is druk geschreven over de plannen der
Britsche regeering inzake aanbouw van
nieuwe Dreadnoughts.
Engeland zou van j'
te bouwen met kanonnen van grooter kaliber
dan eenige mogendheid bezit. Vooral Duitsch-
land zou daardoor in moeilijkheid komen,
daar de in aanbouw zijnde schepen dan niet
meer tegen de Britsche opkunnen, of ze
moeten ook van zwaarder geschut voorzien
worden.
Nu heeft
van het I
streeks
vraagd
Het debat in de Fransehe Kamer over
de spoorwegstaking, naar aanleiding van de
socialistische interpellatie, is buitengewoon
heftig geweest.
Jaurès hield vol dat wanneer de staking
na do hervatting der Kamerzitting ware
uitgebroken, de meerderheid van het parle
ment de maatschappijen wel gedwongen zou
hebben om toe te geven. Hij verweet de
Ministers, vooral Briand, dat vroeger den
arbeiders steun was beloofd. Jaurès las
verder stukken vöor uit vroegere reden van
Briand, waarin deze zyn hoorders aanspoorde
zich naar de rechtzalen te begeven om de
beschuldigden (stakers) te beschermen. De
partygenooten van Jaurès juichten na deze
redevoering.
Toen kwam Briand aan 't woord. Hy
sprak beslist tegen dat een der Ministers
(Viviani) oneens met zyn collega’s zou z(jn,
wat Jaurès volhield.
In ’t vuur zyner rede verklaart Briand
„er is niets onwettigs gebeurd; door de
regeering zyn straffe maatregelen genomen,
maar de staking was ook een ernstig inisdryf.
„Maar," zeide Briand verder, „al had de
Regeering hare toevlucht moeten nemen tot
onwettigheden, zij zou daarvoor niet terug
geschrokken zyn."
Op deze woorden barstte het rumoer
eerst ten volle uit Uitbarstingen van
woede op de banken der linkerzyde, de
socialistische afgevaardigden schenen be
vangen door een soort razernij. Er werd
geroepen: „Weg met den dictator, ontslag!"
Zy sloegen met hun lessenaars, brulden,
wierpen brochures in de lucht. En onder
dit onbeschryfelyk rumoer bleef Briand op
de tribune staan, doch spreken wés hem
verder onmogelyk. De zitting werd ver
daagd. In de volgende vergadering lichtte
Briand zyn bewering nader toe. Hij had
aa ernstige oogen-
blikken voor een regeering kunnen aan
breken, waarin tot buitengewone maatre
gelen de toevlucht moet genomen worden,
doch dat er niets onwettigs is geschied.”
Hy vroeg daarop een motie van vertrouwen,
welke met de schitterende meerderheid van
338 tegen 97 stemmen werd aangenomen.
Briand's overwinning is dus wel zoo groot
mogelyk geweest. Zyn ministerie schynt
door de staking sterker dan ooit te voren
geworden. Toch heeft Briand namens zyn
collega's ontslag aangevraagd, maar aan
hem is ook de vorming van een nieuw Ka
binet opgedragen.
De Fransche feministen yveren tegen
woordig voor iets nieuws. Zij willen dat niet
alleen getrouwde vrouwen maar ook onge-
trouwden, wanneer zy zekeren leeftyd hebben
bereikt, als Mevrouw worden aangesproken.
„Waarom moet,” zoo vragen zy, „de heele
wereld weten of een meisje getrouwd is of
niet. Men noemt een man toch ook niet
jongenheer, al is hij b.v. op 30-jarigen
leeftyd nog ongetrouwd. Voor de vrouwen
behoort, volgens de feministen, dezelfde
regel te gelden.
Of 't spoedig ingevoerd zal worden, is een
andere vraag!
Duitschland. In Berlijn zyn opnieuw
onlusten op straat voorgevallen. Er is wel
niet zoo heftig gevochten als eèn paar weken
geleden, maar uit deze nieuwe onlusten
blykt toch, dat de geest van een deel van
't publiek zeer ongunstig tegen de politie is.
•ft een correspondent in Berlijn
Britsche blad „Daily Mail” recht
aan de Duitsche admiraliteit ge-
wat er van dit alles waar is.
antwoord heeft hij een hoffelijken brief
ontvangen, waarin wordt gezegd dat de be
richten over de zwaardere bewapening der
Engelsche schepen in Duitschland veel
kalmer worden opgevat dan de Londensche
bladen beweren. Overigens wordt deze stap
der Engelsche regeering in Duitschland
zeer betreurt, daar dit land en waar
schijnlijk ook verschillende andere Enge-
land’s voorbeeld zullen moeten volgen.
De Engelsche regeering heeft het lucht
schip „Clement Bayard”, dat dezer dagen van
Moisson naar Aidershot gevaren is, aange
kocht voor 12.500 pond Sterling.
De eigenaar Clement krygt er echter nog
5.500 pond bij van een patriot, die niet
wilde dat de zaak zou afspringen.
De Portageeache oud-dictator Franco
heeft het dezer dagen gewaagd in Portugal
weer voet aan wal te zetten. Hy werd
evenwel terstond gevangen genomen en voor
de keus geplaatst gevangen te blyven of
f 500.000 te storten. Hij koos het laklste.
Toen hij weer op straat kwam jouwde de
menigte hem uit. De Minister van Buiten-
landsche Zaken sprak het volk toe en toen
liet men Franco ongehinderd vertrekken.
In Spanje gist en kookt het al sinds
de revolutie in Portugal uitbrak. Volgens
een gerucht in Frankryk zou de revolutie
in Spanje reeds zyn uitgebroken. Dit ge
rucht heeft zich echter nog. niet bevestigd.
Koning Alfonso heeft een groot vertrou
wen in zijn leger. In dit opzicht znl het
voor hem nooit zoo erg worden als voor
Koning Emanuel, die terstond van alle hulp
ontbloot was.
Rusland lydt nog steeds onder de
cholera-epidemie en nu is er behalve deze
ook de pest-epidemie in Odessa uitgebroken.
De toestand in gevangenissen moet vreeselHk
zyn. De Russische regeering spreekt dit
evenwel togen en zegt dat de toestand niet
erger is min elders.
De gevangenissen zyn overvol en natuur
lyk zyn er zieken, doch van epidemie zou
geen sprake zyn. In 1908 b.v. stierven er
in Rusland niet meer dan 77 op de 1000
gevange
Ver.
hebben van nog leerplichtige kinderen,
wat in sommige fabriekssteden nog de
spuigaten uitloopt, wijl bij deze overtreding
na een ongehoord huge „administratieve
behandeling”, gevolgd door een vonnis van
den kantonrechter, niet de werkgevers, maai
de 'ouders, van het kind de boete betalen.
Omtrent de andere bepalingen van het
wyzigings-ontwerp, waarbjj de Minister aan
sommige bezwaren in het aTdeelingsverslag
gemaakt, is tegemoetgekomen, zullen wy
ons niet in bijzonderheden verdiepen. In
een wet.j^t nogal ingrypt in het maat-
schappelijl^M^en, moeten niet te veel dingen
met zooveel vastheid worden nedergelegd,
dat bij gebleken mindere doelmatigheid
eener bepaling de lange en moeitevolle weg
eener wetsherziening noodig is voor ver
beteringen of aanvullingen. Natuurlijk
moet aangaande de hoofdzaken geen twyfel
bestaan en behooren deze wettelyk zyn
vastgesteld; by de uitvoering is by de min
of meer ondergeschikte bijzonderheden
of eenige speelruimte noodig, of behoort
een zekere mate van vryheid gelaten te
worden aan de hoofdambtenaren, met het
toezicht belast. En nu de Minister de stel
lige toezegging doet, dat bij de vaststelling
der uitvoeringsmaatregelen nog gaarne
overleg zal worden gepleegd met belang
hebbenden, wat van veel meer waarde is
dan een voorafgaand onderzoek zou geweest
zyn naar hun meening omtrent de hoofd
zaken, over welke men het toch niet eens
is, gelooven wjj wel, dat de mondelinge
gedachtenwisseling, het verder overleg in
openbare zitting lusschen Regeeripg en
Volksvertegenwoordiging er in slagen zal,
een wetsverbetering te brengen, die aan de
ontwikkejing onzer jeugdige arbeidersbe
volking ten goede komen, de aanwending
van vrouwelyke werkkrachten by de indus
trie op behoorljjke wjjze beperken, en tot
geen andere dan geinakkelyk te boven'te
komen bezwaren leiden zal.
Prijs der AdvertentiënVan 1 tot 5 regels ƒ0,50. Iedere
regel meer ƒ0,10. Grpote letters naar plaatsruimte. Inzending
franco uiterlijk tot Dinsdags- en tot Vrydags-namiddags 4 uren.
Alle binnenlandsche Advertentiën, voor 3-maal plaatsing opge
geven, .worden slechts 2-maaMn^rekenir^j^^a^t^^^^^
By de Woensdag gehouden
stemming voor een lid van den gemeente
raad van Sliedrecht werden uitgebracht 634
stemmen en wel op den heer A. P. Volker
(lib.) 329, en op den heer J. Baars At. (anti-
rev.) 293 stemmen, zoodat de heer A. P.
Volker gekozen is.
Het monument ter nagedachte
nis aan Clement van Maasdyk, dat te
Heerenveen zal worden opgericht, wordt een
obelisk, eenige meters hoog, staande op een
zwaar voetstuk.
Dit werk is aan Pier Pander opgedragen.
Deze beeldhouwer is gereed met het ontwerp
roedaillon-portret van den aviateur, naar
welk model het thans in steen gehouwen
zal worden.
De „Vereeniging van prakti-
seerende veeartsen in Zuid-Holland” zal in
den loop van November een vergadering
houden te Rotterdam.
Op uitnoodiging van bet bestuur zal dan
de heer F. A. Muller, veearts te Lisse, een
voordracht houden over: „De bestrijding
van de tuberculose onder het rundvee, in
verband met de in Nederland gevolgde
methode”.
Dinsdag-avond hield de Goud-
sche afdeeling der Z.-H. IJsvereeniging
haar algemeene vergadering in „Het
Schaakbord” te Gouda. Het jaarverslag
van den secretaris kon, bij den yslpozen
winter, dien we gehad hebben, geen gewag
maken van grootsche en energieke daden
der afdeeling. Stil en onopgemerkt had
het bestuur gewerkt om de samenwerking
met omliggende gemeenten te verzekeren,
opdat bij sterk ys niets den jjs-sportmin-
naars in den weg zou staan tot een pleiziérig
ritje van en uil Gouda.
Een verzoek van de afdeeling, in ver
eeniging met eenige andere in deze pro
vincie, aan den Minister van waterstaat om
bij sterk vriezend weer de Mallegatsluis
dicht te houden, wanneer de Leksluizen
gesloten waren, werd gewezen van de hand.
Te Haastrecht en Bodegraven werden
afdeelingen der vereeniging opgericht, een
zaak van belang voor Gouda met het oog
op de verbinding tusschen onze veste en
Leiden en Utrecht.
De nieuwe baankaart der vereenigii
er keurig uit en zal een r
voor hen, die van een uitst
houden; ze is voor leden bescl
den penningmeester, den heei
Kattensingel, voor f 0,25, op 1
plakt a f 0,75.
De ledige plaatsen in het bestuur werden
aangevuld met de heeren J. A. W. Baart,
secretaris en M. Sytsma.
De rekening van den penningmeester
werd nagezien en in orde bevonden.
Voor de rechtbank te Arnhem
stond Dinsdagnamiddag terecht J. V. R.,
steenovenarbeider te Renkum, beschuldigd
van verkrachting en moord op de 18-jarige
Adrian Pulle te Renkum.
In deze zaak werden 17 getuigen gehoord.
Beklaagde bekende het eerste ten laste ge
legde, doch verklaarde niet het opzet gehad
te hebben het meisje te vermoorden.
De officier van justitie, Mr. Van Outeren,
eischte levenslange gevangenisstraf.
De verdediger, Mr. M. van Gelein Vitring*
meende dat in dit geval geen levenslange
gevangenisstraf geöischl kon worden.
In de Maandag gehouden zitting
van de arrondissements-rechtbank te Dor
drecht werden de volgende zaken behandeld:
Door het kantongerecht te Sliedrecht is
Gerrit S., 54 j., teenschiller te Ottoland,
wegens overtreding der Arbeidswet veroor
deeld tot twee geldboeten elk van f3. Bekl.
had in zyn bedryf jongens van 16 jaar in
dienst, dooh in zyn werkplaats geen arbeids
kaart opgehangen.
Van dit vonnis was booger beroep aan-
geteekend.
De eisch luidde bekrachtiging van het
vonnis van het kantongerecht.
Uitspraak in deze zaak heden over 14 dagen.
Arie M., 48 j., werkman te Langerak,
werd beschuldigd in het laatst der maand
Juli aldaar een aalfuik van W. L. Dubbeldam
te hebben weggenomen
Bekl. ontkende. Hij
geweest, maar uit ni<
om haar weg te nemen.
De 25-jarige visscher
de fuik enkele dagen na hi
een eind verder, dan waar
vlak bij bekl.’s huis.
De gemeente-veldwachter Goudriaan en
de ryks-veldwachter Rietveld, die op den
loer hebben gelegen, hebben bekl. uit zyn
woning zien komen en de fuik uit het water
halen. Toen hy de politie zag ging hij loopen
en liet de fuik vallen.
De politie deelde mede, dat bekl. en diens
gezin een schrik zyn voor de visschers in
de streek.
De ambtenaar van het O. M. eischte 3
weken gevangenisstraf.
Naar aanleiding van Efeze 3
vers 17a: „Opdat Christus door het geloof
in uwe harte wone”, hield Ds. D. Cladder
te Schoonrewoerd Zondag in een even gloed
volle als kernachtige rede, zyn afscheid van
de Ned. Herv. Gem. aldaar.
Het kerkgebouw kon ternauwernood de
talryke schare, waaronder ook velen van
buiten de gemeente, bevatten. o
Ook de ringbroeders van den scheidenden
herder en leeraar waren aanwezig.
Hem werd ten slotte de bekende zegebede
toegezongen.
Ds. J. E. Reyenga, predikant b
de Gereformeerde Kerk te Leerdam,
een beroep ontvangen naar Sidde
(Groningen).
Nu bestaat er toch kans, dat de wets
wijziging, die oniniddellyk na haar indiening
tal van pennen in beweging en vergaderingen
in actie beeft gebracht, in den loop des
volgenden jaars zal tot stand komen. Wy
hadden gehoopt dat het reeds dit jaar had
kunnen zyn, om reden 'dat de termyn voor
toetreding tot de Berner Conventie omtrent
den nachtarbeid van vrouwen oorspronkelijk
was vastgesteld op 1 Januari 1911, en de
wetsvoordracht met die aansluiting verband
houdtmaar nadat gebleken is dat die datum
kon worden verlegd, is het begrijpelijk dat
van de gelegenheid tot uitstel gebruik
wordt gemaakt Thans is voorgesteld, dat
de wet in werking zal treden op een door
de Kroon te bepalen tydstip, doch niet later
dan 14 Januari 1912, terwijl dandegeheele
gewijzigde wet zal kunnen worden aange
haald onder den titel van „Arbeidswet 1911"
Elke beperking van de vrye beschikking
over werkkrachten, iedere nauwere omlij
ning van de grenzen der arbeidsovereen
komst, brengt haar nadeelen mede, en het
is natuurlijk dat werkgevers daar bezwaren
tegen hebben. Nadat het ontwerp was in
gediend, kwamen tal van bedenkingen voor
den dag, en werd er den Minister (van
Landbouw, Nijverheid en Handel) een verwijt
van gemaakt, dat hy de belanghebbenden
niet vooraf gehoord had. Maar, zegt de
Minister in zijn Memorie van Antwoord op
het afdeelingsverslag van de Tweede Kamer,
dit ging bezwaarlijk, aangezien de onder
werpen, waarover de stryd het meest loopt,
hoofdzakelyk van principièelen aard zjjn.
Er is inderdaad aangaande de zaken, die de
Minister, onzes inziens terecht, gemeend heeft
te moeten regelen, behalve de door de aan
vaarding der Berner conventie verplicht
gestelde inkorting van den vrouwenarbeid,—
voornamelijk de leeftijdgrenzen voor verbod
en voor bescherming met betrekking tot
kinderen en jongelieden, zoomede omtrent
het niet jn dit wetsvoorstel betrokken vraag
stuk van den duur van den arbeidsdag voor
volwassen mannelijke personen, zeer veel
meeningsverschil, dat niet een uitvloeisel
is van theoretische opvattingen omtrent
sociale toestanden en verhoudingen, maar
gewoonljjk den belangenstrijd by de onder
scheiden groepen naar het gebied van de
wetgeving tracht over te brengen.
Doch bet is niet alleen van den kant van
werkgevers, dat het ontwerp bestryding
heeft gevonden; ook in kringen van arbei
ders acht men de wyzigingen der bestaande
wet onvoldoende, en het verslag van hel
Afdeelingsonderzoek neemt dat oordeel over.
Met name is het de 10-uren-dag, vóór wel
ken eenmaal de mwderheid der Tweede
Kamer zich heeft fetklaard, die naar het
gevoelen van zeer vtte leden, in deze voor
dracht niet had mogen ontbreken.
De Minister wyst dien drang af op twee
gronden. Vooreerst wyl bet hier alleen
geldt een regeling omtrent den arbeid van
jeugdige personen en van vrouwen; die
van den werktyd van volwassen mannen,
een vraagstuk dat vooralsnog voor de op
lossing niet rjjp genoemd wordt, en dat
is voor den Minister de tweede reden van
onthouding, past niet in het kader. De
studie van den feitelyken toestand in zake
arbeidstyden wordt inmiddels yverig voort
gezet. Voorts wordt de door onderscheiden
leden gemaakte opmerking, dat de arbeid
v«n volwassen werklieden nauw samenhangt
«net dien van jeugdige personen en vrouwen
hier omgezet in de aanwyzing, dat alzoo
indirect dit wetsontwerp reeds beschouwd
dphia
inn vrouw,
ide.
