Ml|k SI. Nicolaas.
f
BERMARD BOOS, Weste Wiputr. 93, Rotterdam.
IftrtreÉ sorteig in Verpakkiip mor St. (Haas
I Sint Wicolaas-Cadeanx.
i
Boterspecnlaas,
Boterletters 16 Cent per ons.
BLOOKER'S
CACAO
m
Nieuwe en gebruikte Rijwielen
B. GOMPERS,
A. BURCHART,
L. C. VERROEN,
DAALDERS
Boterletters,
Letterbanket,
Spritsletters,
V. G. BOELE Senior, Kampen,
Orgels vanaf f 40,-.
Citers vanaf i 2,60.
Schnepper's Piano- en Orgelmagazijn,
Voordrachten,
ABDIJSIROOP,
boek Kaasmarkt do. 1, Rotterdam,
.(hiBalin*
St. Nicolaas-Etalage,
Koestraat 94, Soboonhoven.
Zaterdag 2 December.
1911.
Nieuws- en Advertentieblad voor Zuid-Holland en Utrecht.
Tweede Blad.
Saucijzen en Appelbollen.
Fondant, Borstplaat.
FIJNE CHOCOLADE,
Prima Comestibles.
BRILLEN en LORGNETTEN, 75 Ct.
BREUKBANDEN vanaf
f 1,50
Depót van de Firma
(kistjes van 25 stuks in prijzen van f 0,40 tot f3,75).
Ruime keuze Assortiment-Kisten.
Ruime keuze in PIANO'S en ORGELS.
Gegarandeerde, gebruikte Piano's en Orgels.
Muzieklessenaars vanaf f 2,-, mooie Muziekstao'daards vaoaf f 5,50.
MARKT 7, GOUDA.
Stemmen, Inruilen, Repareer en.
SOLIDE. - BILLIJK. - GEGARANDEERD.
ELSHOUT,
KNOOP HET IN UW 00R!
groote Kastanjes, Amandelen, Hazelnoten,
Kokosnoten, Okkernoten en Olienoten;
Sdvoenpoefsmiddel
met zuivere Natuurboter gebakken,
8 en 10 Cent per ons.
Dikke stukken, beste kwaliteit, 8 Cent per ons.
Spritsletters en Letterbanket 14 Cent per ons.
Saucjjzen en Appelhollen 5 Cent.
GEREED IS.
Poppen voor.uw personeel,
MOTORRIJWIELEN van l1/, tot Pk.
Kaars-, Olie- en Carbid-Lantaarns,
KOFFIE is duurder geworden, doch
kost nog steeds f 1,50 per bus
van 1 KILO (2 Pond).
Kleinere bussen naar verhouding.
a 5 en 10 CENT PER STUK.
Adres; Haven 82, Naast de Groote Kerk, SCHOONHOVEN.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
ook in doozen.
HET BEKEND
Bentellingen op groot en dik St. fticolaas, Boterletters enz.
gelieve men vroegtijdig op te geven.
f bekleed elastiek {3.00.
Sigarenfabriek, Hofleverancier.
BUzonder aanbevolen merken:
DE TELEDBAAF
VEBYWELL
UBKEBS
2 Cent.
M
avs
BAADSHEEREN
FIRST BATE
MARGARITA
3 Cent.
3
4
STEEDS VOORRADIG:
PIAN0ST0ELEN vanaf f 6,-, PIANOLAMPEN vanaf f 6,-,
PIANO- en 0RGELLUSTERS vanaf f 2,-,
Violen, Mandolinen, Guitaren, Vioolkisten en Vorm-
vioolkisten, Maiidolinen-taeeclien, Gultaar-klsten- en
-taascken, Strijkstokken, Kammen, Hars, Wervels enz. enz.
Harmonica's, Concertina's, Blaas- en Mondharmonica's,
Fluiten, Occarina's enz. enz.
Alle beslist gestemde, zuivere Instrumenten.
Gramophoon's, Gramophoonplaten, dubbel bespeelbaar,
f 1,50, Gramophoonnaalden.
Wil men zich op Bruiloften of andere feestgelegenheden
vermaken, koopt dan IJw
zooals: Pistachen, Mutsen, Baarden, Maskers, Muziekinstrumenten,
Vruchten met Verrassingen, Tombola zonder nieten, enz. enz.,
te veel om alles te noemen, bJU
Korte Tiendeweg No. 13, GOUDA.
Het van ouds bekende en goedkoopste adres.
Monsterkamers zjjn dagelijks te bezichtigen.
JMF* Catalogus gratis verkrijgbaar. (Vraagt prjjs van Visite- en Ondertrouw-
kaarten, Bruidzakjes mei Lint.)
Aan boord van H. Ms. „Van Galen", Hellevoetsluis.
Den Heer W. KRAAL Jr. te Kampen.
WelEd. Heer, zoudt U mjj, liefst zoo spoedig mogelijk, willen zenden
een doosje „Likdoornpleisters"? Ik ontving een stukje dier
pleister van een mijner kennissen en gebruikte het met veel succes.
Achtend, G. R. J. HAENTJENS DEKKER,
Luit. ter Zee ie klasse.
Deze overal bekende „Likdoornpleisters" zjjn by Drogisten te
ASSURANTIËN,
HYPOTHEKEN,
VOORSCHOTTEN.
Zevenhnlzeu (Z.-H.).
Gjj Ijjders aan asthma, borst
en longaandoeningen, voor U
bestaat er maar één geneesmiddel,
dat U van 11 w vreesejjjke kwaal kan
afhelpen. Slechts één geneesmiddel
kan L redden Dat geneesmiddel is de
KLOOSTER SANCTA PACLO.
„Jaren sukkelde ik aan een borst-
aandoening," schrijft ons de Heer
Jan Geldof, oud 66 jaar, wonende
te Serooskerke (Walcheren).
„Ik stond soms zulke benauwdheden
uit, dat ik dacht, dat ik er in stik
ken zou. De meeste nachten bracht
ik slapeloos door en overdag kon ik
mjjn werk bjjna niet verrichten. Door
een boekje werd ik opmerkzaam ge
maakt op de goede hoedanigheden van
de Abdijsiroop, Klooster
Sancta Panlo, die ik kocht bjj
W. van den Broeke te Vrouwen
polder. De Abdijsiroop heeft ge
daan wat ik er van verwacht heb,
namelijk injj genezen. De sljjm, die
mij altud zoo vast zat, kwam gemak
kelijk los en de slapelooze nachten,
die ik vroeger doorbracht, verander
den in rustige nachten. Ik ben bljjde
dat ik kennis heb gemaakt met de
Abdijsiroop, want zjj heeft van
mjj, de zieke, afgetobde man, weer
een gezond mensch gemaakt. Ten
einde zeker te zjjn, gebruik ik dan
ook geregeld iedereu ochtend en avond
een lepel Abdijsiroop. Mjjne ver
klaring moogt u overal publiceeren.
De Abdijsiroop, Klooster
Sancta Panlo, kost per flacon
van 230 gram f 1,—, per flacon van
550 gram f 2,— en per flacon van
1000 gram f 3,50. Eischt den roo-
den band met handleekening van
den Generaal-Agent L. I. AKKER,
Botterdam.
Verkrijgbaar bij:
Schoon- A. N. VAN ZESSEN
boven A. C. FIJN v. DRAAT;
I Wed. F. AMSING:
Alblasserdam Mej. H.KORTEWEG
I A. SIEBEL
Ameide L. de JONG;
Ammerstol A. BLANKEN Jr.;
Arkel G. F. van BEEK
Benschop I'. NUMAN
Bergambacht Firma K. van DAM;
Berkenwoude G. den HOED;
Bleskensgraaf W. van REES Wzn.;
Boskoop J. T. VERKADE;
Brandwijk K. LOOPIK;
Cabauw T. van KLAREN
Capelle a/d I Jsel JAN v. d. SLUIS
Giesendam J. J. VERHOEFF;
G legen-JYle u wkc rk
Mej. M..v. HOUWELINGEN;
Glesen-Oudekerk P.C. PESSELSE
A NT. COOPS;
Gouda C. C. KROM;
WOLFF Sc Co.;
Gouderak FRANS van DAM;
Gondriaan T. TERLOUW;
Groot-Ammers J. den OUDSTEN;
Haastrecht W. J. van DAM
Hoornaar J. ZONNEVELD—Piek;
Jaarsveld j ^maarS;
Krimpen a/d Lek W. DONKER;
Krimpen A. GROENE VELD;
a/d IJ gel Wed. J. VUIJK;
Lapgerak R. VERMEULEN;
Lekkerkerk G. van der WOUDEN
Leksmond T. MOLENAAR;
v^„«»r f G.COLJÉ;
^P1* A. H. DE GROOT;
Meerkerk C. BROUWER;
Molenaarsgraaf A.'BROUWER;
Moordrecht C. C. van GENNEP;
Nleawerkerk a/d IJ. K. STOLK;
Nieuw-Lekker land
A. den OUDEN Gzn. v/h L. Pot
ftieuwpoort L. BOELE;
Woordeloos C. van STEENIS;
Ottoland J. de KLUIVER;
AIKlo. I G. S. ROSS;
Ond-Alblas j L VLOT;
Ouderkerk a/d IJsel
A. v. WALSUM Pz.;
Oudewater C. van WIJK;
A. van DIJKEN;
JACOBUS SCHOUTEN;
BeeuwiJk M. T. HAGEN;
Schelluinen A. IIAMERPAGT;
Sluipwijk C. BURGER;
Stolwijk F. J. BATS;
Streefkerk E. HILGEMAN;
Tien hoven G. BOUWMEESTER;
Vllst Wed. D. VERWOERD;
Vuileudain C. van ZESSEN;
Zeven buizen Wed. J. ALES, en bjj
alle Drogisten e6 de meeste Apothekers.
Polsbroek
Steeds verkrijgbaar bij
Fabrikant^ H Sardemaniv.Zevenaar
Wie het niet weet, haaste zich eens proef te
nemen met mijn overheerlijk fljn gekrold
Tevens maak ik mijn geachte Cilëntèle en Begunstigers
bekend, dat mijn rnlm gesorteerde
voorzien van een flinke sorteering Chocolade- en Suikerwerken,
Minzaam aanbevelend,
N.B. n.H. ZILVERSMEDEN, wacht vooral niet te lang
met het bestellen vata
in verschillende prijzen verkrijgbaar, van 10, 12, 16, 18,
25 en 48 cent. Bjj bestelling ook grootere poppen.
Wegens gevorderd seizoen bieden wjj de nog ln voor
raad zijnde
tegen zeer verlaagde prijzen te koop.
Vraagt priJsliJgt van rijwielen!
Wegens opheffing te koop verschillende
met accn- en magneet-ontsteking, vanaf f 30,— tot f125,—.
Ontvangen een ruime sorteering
alsmede prima Electrische Zaklantaarns, batterijen 4»/» volt, Metaal
draadlampjes, enz. SMF" Speciale prjjzen voor wederverkoopers!
Aanbevelend, C. ROMEIJN,
WATERPOORT, G0RINCHEM.
krijgen a 25 Lts. per doos.
oofdverkooper
A. ft. van ZE88EN te 8ckoonboven
m mui
Uitgave van S. Se W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven. Intercomm. Telefoon-nr.
Overzicht.
Italië ziet met leede oogen aan dat
het in Tripoli niet veel verder komt. Om
den oorlog tot het voor Italië gewenschte
doel te doen strekken kunnen twee wegen
worden ingeslagen, die echter beide veel
groote bezwaren opleveren. De eerste weg
is: Turkjje ln zjjn Enropeesch gebied aan
te vallen. Dit heeft Italië al meer beproefd
en nu pas weder met een blokkade der
Dardanelles Daartegen kwam echter Rus-'
land op, zoodra Italië's plan bekend werd
en aan Rusland toestemming vroeg, richtte
Rusland zich tot de groote mogendheden
met een nota. In die nota wjjst Rusland
er op, dat, indien Italië inderdaad tot de
blokkade overging, er in de zuideljjke pro
vinciën van het Russische rjjk een wan
hopige toestand zou ontstaan. Bovendien
acht Rostand zulk een blokkade krachtens
volkenrecht niet geoorloofd, wanneer de
geblokkeerde wateren de eenige afvoerweg
eener neutrale natie zjjn. ïtafië heeft daar
op van de blokkade der Dardenellen af
gezien.
Nu dit plan dus mislukt is neemt Italië
de toevlucht tot een tweeden weg om een
einde aan den duren oor.og te maken.
Ondanks regen en onbegaanbare wegenis
in Tripoli begonnen met een optrekkende
beweging. Aanvankeljjk hebben de Italianen
wel succes biermede. Zjj hernamen de
forten Sidi, Mesri en Henni. Deze forten
zjjn de Italianen reeds tweemaal kwjjt ge
weest. Eerst op 23 Oct. en nu veertien
dagen geleden hadden de Turken hen uit
deze sterkten verdreven.
Bjj dezen opraarsch van hel Italiaansche
leger js vrjj hevig gevochten. Over een zeer
breede linie werd opgerukt onder aanhoudend
vuur der Turksche troepen. Langzaam maar
zeker trokken de Italianen voort, onder
dekking der artillerie, totdat de infanterie
onder bel voor van het fort Mesri, door
Turken bezet, kwam. Toen richtte men de
Italiaansche kanonnen op dat fort en ging
de infanterie tot den stormaanval over. De
beele linie trok inmiddels voorwaarts, op
weg elk huis, dat mogeljjk vijanden ver
borgen hield, innemend. Er moest zelfs
een huis met dynamiet verwoest worden,
zoo heftig was de tegenstand. Eindeljjk
vluchtten de Turken.
De Turken lieten bjjna 600 dooden op
Het slagveld achter en er werden 300 Turken,
waaronder verscheidene officieren, gevangen
genomen.
Met dit succes hebben de Italianen bereikt
dat zjj nu even ver weer zjin als 23 October.
De oase om de stad Tripoli is nu weer in
hun bezit.
Van Turksche zjjde komt het bericht dat
het met de insluiting van Bengazi naar
wensch gaat. De geest onder Turken en
Arabieren is uitnemend, de oogst is
schitterend geweest, zoodat er voedsel is
voor twee jaar en ook is er munitie enz.
in overvloed. Ook bjj Deraa is gevochten.
Hier behielden de Turken de overhand en
moesten de Italianen terugtrekken met
38 gewonden en 12 dooden. Er was hier
een groote macht Turken en Arabieren ver
zameld.
Geljjk te verwachten was is in Enge
land evenals iD Frankrjjk, en in Duitscbland
zelve reeds geschied was, de overeenkomst
tusschen beide laatstgenoemde landen in
zake Marokko, ook ter sprake gekomen in
het Britscbe Parlement. Minister Sir Ed
ward Grey hield hier de redevoering, waarin
hjj als 't ware het antwoord gaf op de
vragen in den Duilscben Rijksdag aan den
Kanselier gesteld. Het is deo Engelschen
niet ontgaap dat er zoo heftig gedebatteerd
is in den Rijksdag over de vraag of Duitsch-
land niet al te min door Engeland is be
handeld. Geljjk men weet heeft tjjdens de
Fraosch-Duitscbe onderhandelingen, de En-
gelsche premier-Minister niet onduideljjk
gezegd: „pas op met uw onderhandelingen
dat ge ons niet te na komt, anders gaat
Engeland ook een woordje meespreken."
Heel spoedig daarop zjjn de onderhande
lingen vlot yan stapel geloopen.
Duitschland heeft echter eenige rancune
behouden. En Minister Grey legde au in
de bovenbedoelde redevoering op kalmen
toon uit, dat Engeland geen spjjt bad van
Sn optreden en voorts verklaarde de Mi-
ster: „Indien ooit de tjjd mocht komen
dat Engeland niet meer mag opkomen voor
zijn belangen en zich moet laten behandelen
alsof het er niet is, dan zal Engeland op
gehouden hebben te bestaan als groote natie."
In Dufttachland zjjn velen door deze
woorden en door de gebeele redevoering
nog meer ontstemd en gebelgd tegen En
geland.
Het „Berliner Tageblatt" schrjjft er o. a.
het volgende dver: „Grey heeft gezegd dat
Engeland niet Duitschland wil leven op
voet van gelijkheid, maar zjin woorden be-
wjjzen dat Engeland zich dezen zomer op
een hoogeren trap dan Duitscbland heeft
willen stellen, namelijk op bet standpunt
van den wereldgebieder. Een onbegrensd
veto-recht past niet meer in dazen tijd!
Over 't geheel genomen wordt in
Frankrjjk de rede van den Britschen
Minister met instemming begroet. Nu het
bljjkt meer en meer dat Engeland Frankrjjk
in alles steunt tegenover Duitschland, dus
is het geen wonder dat Frankrjjk daarmee
ingenomen is.
Evenals Londen pas gehad heeft, heeft
nu ook Parjjs zjjn auto-staking: Van de
2300 chauffeurs hebben er 3100 het werk
gestaakt, als protest tegen de rechten op
benzine.
In Parus wordt dezer dagen de groote
veiling gehouden van Sultan Abdil Hamid's
ju woelen schat. De eerste dag bracht
f 1.260.000 op.
Een der voorwerpen Waarop bet drnkst
werd geboden, was een halssnoer van 108
briljanten en 10 groote smaragden. Het
werd voor f 128.280 gekocht door drie
Parjjsche juweliers; Abdul Hamid's wandel
stok met een gouden knop, schitterend van
diamanten, bracht f 2400 op, een gouden
rookstel met Abdul Hamid's initialen
f 5592 enz.
Uit China komt gunstig nieuws, zoowel
voor de keizerljjken als voor de opstande
lingen. De eersten zouden Hanjang hebben
heroverd. Hanjang is, naar men zich her
inneren zal, een van de bjj elkaar hoorende
steden Hankou-Woetsjang-Hanjang, aan de
samensfrooming van Han en Jangfse. Daar
brak de revolutie uit, en een der eerste
successen van de revolutionnairen was de
verovering van het arsenaal in Hanjang.
Is het bericht juist, dan hebben de keizer
ljjken met de herovering dezer stad een
groot succes behaald.
Het gunstige nieuws voor de rebellen is,
dat zjj de groote zuideljjke hoofdstad Nan
king na een beschieting veroverd, of zoo
goed als veroverd zouden hebben. Ook dit
zou een groot succes wezen.
Ver. Ntaten. De oud-president Roose
velt heeft nu zeer stellig te kennen gegeven,
dat hjj in ^een geval in het volgend jaar
candidaat wil zjjn voor het presidentschap
der Vereenigde Staten. In de medeaeeling,
die hjj openbaar liet maken, zegt hjj verder,
dat hjj in den aanstaanden verkiezingstijd
voor geen enkelen anderen candidaat zal
optreden. Hij heeft Taft nimmer zjjn steun
beloofd en de president tekent ook niet
daarop.
8TATEN-GENEKAAL.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Maandag 27 November.
Dien dag werd de beraadslaging over de
Indische begrooting voortgezet.
Aan de orde was het amendement-De
Meester c. s. om artikel 60 met f 12.240 te
Verminderen. Over dit amendement staakten
de steramen: 28 voor en 28stemmen tegen.
Bjj de volgende onderafdeling wees de
heer Vliegen op de noodzakeljjkbeid van
een hervorming van de economische en
agrarische toestanden in de Vorstenlanden.
Hjj critiseerde de hervormingsplannen der
regeering en vroeg preoiseering van den
duur der voorgenomen overgangsmaat
regelen.
De heer Sc he ure r besprak den grondslag
der reorganisatie van de Vorstenlandenen
wilde daarbjj den rechtstoestand van de
Christen-inlanders geregeld zien.
De heer Bogaardt prees de reorganisatie,
die hjj geleideljjk wilde doorgevoerd hebben.
Zullen echter de hervormingen vlot worden
aanvaard, vroeg deze spreker?
De Minister van Koloniën was
overtuigd van de instemming der vorsten
en zou de apanagehouders verzoenen door
ben een plaats in het dessabestuur te geven.
Daarna werd deze onderafdeeling goed
gekeurd.
Vervolgens bespraken de heeren Van
iPo ogstraten en Bos de reorganisatie
van bet credietwezen. Beiden juichten de
oprichting van de centrale credietkas toe,
doch de laatste wees bovendien op de
noodzakelijkheid, dat deze kas zon worden
bestuurd naar de beginselen van een goed
bankbeleidi Aan het hoofd was noodig een
bankier van den eersten rang naast den
tegenwoordigen inspecteur van bet crediet-
wezeu.
Nadat de Minister overweging had
toegezegd, werden de betrekkeljjke posten
goedgekeurd.
Bjj artikel 94 (Paketvaart) klaagde de
beer Hugenholtz over de w jjze, waarop
de Paketvaart den overtoch! der militairen
bewerkstelligde, waarop de Minister
antwoordde, dat op gegronde klachten zal
worden gelet.
Langdurig stond de heer R o e s s i n gh
nog stil bjj de invoering van de onderwjjs-
reorganisatie in de Minahassa en op eenige
eilanden. Spreker was overtuigd, dat de
bevolking de gouverneraentsscholen wilde.
De verdere behandeling dezer begrooting
werd nu op den volgenden dag bepaald.
In dé avond-vergadering kreeg de be
grooting van Justitie weer de beurt.
Scherp trad de heer Roodhujjzen op
tegen de benoeming van Mr. Van Rhede
van der Kloot, bekend uit de Papendrecht-
sche zaak, tot rechter te 's-Gravenhage,
waarna de heer D u jj s de uitvoering van
het Arbeidscontract aan een uitvoerige
critiek onderwierp. Daarna ging deze af
gevaardigde op de bekende wjjze te keer
tegen den minister en de „klasse-justitie".
Hierbjj stond hjj maar eyen twee uren stil.
In zijn antwoord merkte de Minister van
Justitie op, dat de verplaatsing van den
boven- genoemden rechter naar Den Haag
nog geen bevordering beteekende en bestreed
daarna de rede van den heer Duys, o. m.
aantoonende, dat vele wetten er op wezen,
dat men de werklieden wilde steunen.
Daarna werden de algemeene beschou
wingon gesloten en werd de vergadering
aen volgenden dag verdaagd
adering van Dinsdag 28
eer Ketelaar besprak bü de af.
liög onderwjjs en eeredienst der Indische
begrooting het uitzenden van onderwjj-
zers, de achterstelling der onderwjjzeressen,
de opleiding van inlandschu onderwjjzers,
de vermeerdering van schoolgelegenheid
en de instelling van gouverneraents-voor-
bereidende scholen. Hjj keurde de subsidie
regeling voor zendingsscholen in de Mina
hassa af, omdat daardoor het gouvernc-
ments-onderwjjs te gronde gericht werd.
Het onderwjjs werd bovendien- niet gebaat,
daar het op een lager peil kwam te staan
door de verlaagde eischen der bjjzondere
scholen.
Nadat de heer Hugenholtz bet optre
den der zending in de Bataklanden had
afgekeurd en de heer Ver hejj meer
voortvarendheid op onderwjjsgebied bepleit
had, onderstreepte de beer Ter Laan
het betoog van den eersten spreker van
dezed*dag. Deze spreker wilde bovendien
de inlanders hier te lande opleiden tot
onderwjjzer. Hjj waarschuwde tegen bet
opdringen van de gesubsidieerde scholen,
waar gouvernementsscholen door de bevol
king gewenscht werden. Door bezuiniging
zou inzinking van bet onderwjjs plaats
hebben. Overigens bepleitte hjj de schrap
ping van het bjjzonder schooltoezicht en
stelde in dien geest een amendement voor.
En nu werd weder gestemd over het
amendement-De Meester, waarover
den vorigen dag de stemmen gestaakt had
den. Er gebeurde nu precies hetzelfde:
39 voor en 39 tegen, zoodat het amendement
als verworpen werd beschouwd.
Aan de orde was thans het opmaken van
de voordracht ter vervulling van een vaca
ture in de Algemeene Rekenkamer.
Als eerste werd op de voordracht geplaatst
bjj eerste stemming de heer Rechlien Morra,
als tweede na twee stemmingen de heer
Breukelman en als derjje de heer De Jong
van Beek en Donk.
Deze voordracht zou aan H. M. de
Koningin worden toegezonden.
Bjj de voortgezette beraadslaging over de
Indische begrooting prees de heer De
Visser het werk der zending op Sumatra.
Hjj ontkende voorts, dat de reor^auisatio
van bet onderwjjsstelsel in de Minahassa
onder den invloed der zending was tot stand
gekomen. Het gouvernement nam het initi
atief. Er was volstrekt geen sprake van
partijpolitiek, en inen kon zich slechts ver
bazen over den prineipieelen opzet van
het debat.
De heer Schieurer verdedigde de op
richting van een school voor dochters van in-
iandsche hoofden en vervorming van de dok-
tersdjawa-school tot een zelfstandige medi
sche school, die het recht moest hebben diplo
ma's uit te reiken. In verband met de
schoolquaestie in de Minahassa onder
steunde spreker het betoog van den vorigen
spreker, evenals de volgende spreker, do
heer Pol le ma, die daarenboven uit
breiding van de M. U. L. O. scholen be
pleitte en voorts de wenscheljjkheid uit
sprak, om voor de buitenbezittingen het
inlandsch onderwjjs nan de zending op te
dragen.
Nog wees de heer Bogaardt op het
verschil tusschen bet openbaar onderwjjs
in IndiC en in Nederland. Men moest
voorzichtig zjjn met het overbrengen van
den schoolstrjjd naar Indië. Overigens
bestreed deze afgevaardigde de rede van
den heer Ketelaar.
De Minister van Koloniën protes
teerde tegen de critiek op de Rjjnsche
zending in de Bataklanden. Hjj gaf toe,
dat het Enropeesch onderwjj9 nog zeer
dor was. Wat het gehalte van de uitge
zonden onderwjjzers betrof, de keuze werd
nauwlettend gedaan.
Salaris verbetering der onderwjjzers kon
niet worden toegestaan. Gaarne wilde de
Minister sturen in de richting van opleiding
van Indische jongens in Nederland. In de
Minahassa waren de onderwijskosten buiten'
gewoon opgevoerd. Daarop moest bezuinigd
worden. Eerst wilde men bet onderwjjs ge
heel aan de zending geven, doch, toen hierop
een volksbeweging tegen de commissie ge
constateerd werd, ging men over tot het
voorstel, om de neutrale school te laten
bestaan en de zendinsscholen daarnaast te
behouden. Omdat de verhouding tusschen
het aantal leerlingen, dat de school verliet
met een certiflcaat tot dat zonder dit cer
tificaat zoo bedroevend was, moest men wat
ballast bjj het onderwjjs over boord werpen.
Ten slotte verklaarde spreker het amende
ment-Ter Laan ongewenscht.
Na re- en dupliek werd het algemeen
debat bjj de 5c afdeeling gestoten en de ver -
gadering lot den volgenden dag verdaagd.
Vergadering van Woensdag 29 November.
Aan de orde was de voortzetting der be
raadslaging over de Indische begrooting.
Het amendement-Ter Laan op artikel 98a,
om geen geld ujt de Stautskas te geven
voor het bijzonder schooltoezicht, werd met
36 tegen 21 stemmen verworpen, rechts
tegen links.
Daarna werd artikel 98a met 35 tegen 23
stemmen (weer rechts tegen linkn) aange
nomen.
Bij den post betreffende het inlandsch
onderwjjs sprak de heer Ter Laan over
het dessa-onderwjjs en de organisatie
daarvan. Zoowel op een betere bezoldiging
van het inlandsche personeel als op een
regeling van de subsidiëering van inlandsche
kweekscholen drong deze afgevaardigde aan.
Daarna bepleitte de heer Verhey een
hoogere uitgave voor lager arabachts- en
kunstonderwijs.
De Minister van Koloniën achtte
voorzichtigheid geraden bjj salaris-ver
betering voor bet onderwijspersoneel.
Daarna werd het betrekkeljjk artikel
aangenomen.
Bjj de afdeeling armwezen vroeg de heer
Bogaardt een subsidieverhooging voor
het R.-K. weeshuis te Semarang, waarop
de Minister antwoordde, dat hjj dien
wensch zou overbrengen.
Voorts sprak de heer Scheurer bjj
het artikel nopens den geneeskundigen
dienst over de opleiding en bezoldiging van
verplegingspersoueel en vroeg de heer Ter
Laan een betere opleiding van den
dokter-djawa.
De M i n i st er zou de opmerkingen van
den eersten overbrengen en antwoordde den
laatston, dat de opleiding van den dokter-
djawa zou worden uitgebreid om meer
artsen te krjigen.
Aan de orde was nu het departement van
landbouw, handel en nijverheid.
De beer Bogaardt behandelde hierbjj
het boscliwezen. Hjj wilde meer houtvesters
op Java en achtte de Sjeloetong-concessies
strijdig met de belangen der bevolking.
Hiermede gingen de heeren Marehant en
Bos accoord, waarna de Minister beloofde
geen te groote concessie te zullen verleenen.
Bij de behandeling der afdeeling Burger-
ljjke Openbare Werken prees de heer De
Jongh de salaris-verbetering van de inge
nieurs, doch achtte dien maatregel niet
voldoende. Hjj wenschte geheele of gedeel
telijke bekostiging der studie, ook van de
civiei-ingenieurs. Thans bad uien te veel
minderwaardigen en buitenlanders, die dure
fouten maakten.
De heer Bos wenschte nog een stap ver
der te gaan; hjj wilde dadel jjk bjj den aan
vang der studie regeeringssteun, waarop de
Minister overleg met Binnenlandsche
Zaken toezegde.
Bjj de beraadslaging over de afdeeling
Gouvernements-bedrjjven vroeg de heer
De Meester de reden van het niet gebrui
ken van een derde, kostbare zoutfabriek,
waarop de Minister antwoordde, dat dë
derde fabriek een misrekening was geweest.
De heer Hubrecht bepleitte spoedige
verbetering van het telegraafwezen en den
postdienst in Indië, terwjjl den beer Bo
gaardt vooral verbetering in de organisatie
van het personeel noodig achtte.
Na het antwoord van den Minister be
pleitte de heer Helsdiogen den aanleg
van de spoorljjn Gberibou-Kroja.
Als die ljjn werd aangelegd, zou een
ééndaagsche reis van Batavia, naar Soerabaia
mogeljjk zjjn, zeide deze afgevaardigde.
De Minister zeide een commissie be
noemd te hebben om hem in deze van
advies te dienen. Daarvan zou afbangen,
of on de volgende begrooting gelden zullen
worden aangevraagd voor de
spoorwegljjn.
Ook de heer Thomson drong op aanleg
van die ljjn aan, waarna de heer Duymaer
van Twist op geleideljjke afschaffing van
het concubinaat in de kazerne aandrong.
Hij bepleitte nog de subsidie voor de ver-
eeniging weduweuzorg.
De heer Scheurer drong ten slotte
eveneens op afschaffing van het concubi-
naatstelsel aan, waarop de verdere behande
ling op den volgende dag bepaald werd.
In de avondvergadering van denzelfden
dag werd de behandéling van de begrooting
van Justitie voortgezet.
De heer Anker man besprak bjj artikel 7
(tractementen van ae leden van aerechter-
Ijjke macht) de toepassing van de wet van
5 Juli 1910. Hjj wenschte de Indische
advocaten niet bjj de Hollandsche achter te
stellen. Het was zeer onbill jjk de rechtsgeleer
den uit Indië achter te stellen bjj personen,
die veel later waren gepromoveerd.
De heer Duys drong op lotsverbetering
der griffierklerken aan, waarna de M i n i s t e r
opmerkte, dat hjj wel veel voor de billjjk-
heid van de bezwaren van den heer Anker-
man gevoelde, doch de wet moest gehand
haafd bliiven. Wat de rjjksklerken betrof,
allen hadden geheel kosteloos de pensioens-
gerechtigheid voor zich en hun weduwen
gekregen.
Na een reeks sprekers, die op verbetering
der tractementen van verschillende cate-
goriën van ambtenaren aandrongen kwam
de aanwezigheid van een vjjftal Rjjksveld-
wachters in de Kamer ter sprake, die
beter op het platte land gebruikt konden
worden.
Aan het debat hierover namen de heeren
Schaper, Van Wijnbergen, Troelstra en de
Minister deel. Vooral de R.-K. afgevaar-
iigit ei! de leider der sociaal-democraten
traden hierbjj heftig op.
En vervolgens weer een lange ljjst van
vragen en verzoeken, totdat de heer
Hugenholtz op reorganisatie van de
rijkswerkinrichting te Veenhnizen aandrong
en de heer Troelstra in een lange rede
het ontslag van den heer Schriel) aan het
Rijksopvoedingsgesticht te Amersfoort be
handelde.
Na het antwoord van den Minister
werd devergadering te 12 uur 40 min.
's nachts verdaagd.
Bjj Kon. besluit van 22 dezer
is, met ingang van dien datum, berbénoemd
tot voorzitter der plaatseljjke commissie
voor de ongevallenverzekering, te Gouda
dr. A. C. A. Hoffman, arts, te Gouda.
Tot griffier der Staten van
Utrecht is Woensdag benoemd de heer
mr. dr. A. van Doorninck, hoofd-commies
ter gemeente-secretarie te Utrecht.
Aan het departement van
waterstaat, te 's-Gravenhage, is Woensdag
aanbesteed: bet onderhoud van dé rjjks>*
rivierwerken van de Merwedc van Januari
1912 tot en met 31 December 1914, in II
perceelen.
Minste inschrjjver; perceel I. C. Boelbou
wer Sz., Giesendam, f 11.100; perceel II,
C. II. Bogers, Werkendam, f 15.330.
Aan bet/ gebouw van het
provinciaal bestuur in Zeeland, te Middel
burg, is Woensda^an besteed: het onder
houd van het Nederlandsche gedeelte van
het Kanaal vanTerneuzen met bjjbehoorende
werken, gedttrende de jaren 1912, 1913 en
1914. Raming f 24.900 per jaar.
Minste inschrjjver de heer G. A. van der
Straaten, te Bergambacht, voor f 24.500.
Gorlncliein, 28 Nov. Uit het algemeene
overzicht van het boekjaar 1910-1911 van
van de Nutsspaarbank alhier bljikt, dat het
aantal inleggers 2241 bedroeg: de som der
inlagen was f 119.653, die der terugbetalingen
f 154.491. Aan rente is ontvangen f31,014.
De administratiekosten bedroegen f 1938.
Aan verschillende inrichtingen werd f 2605
subsidie verstrekt. De bezittingen der spaar
bank bestonden in schuldbrieven ten laste
van gemeenten f 121.035; van polderbestu
ren r 30.370; van spoorwegmaatschappijen
f 121.983; pandbrieven ten Taste van hypo
theekbanken f 142.158; spoorwegaandeelen
f 49.000; bankaandeelen f 94.822; aandeelen
in bouwmaatschappijen f 2250; buitenland-
sche fondsen f 65.424; hypotheken f89,000;
vaste goederen f 24.051.
AlblaMMerriam, 30 Nov. De N. V.
Ljjnbaanstraat „Sunda" alhier was bjj de.
VVoensdag te Amsterdam namens het de
partement van koloniën gehouden aanbe
steding laagste insehrjjfster voor perceel 20,
divers manilla-touw, voor do som van
f 3726,30.
Dinsdag werd op de naanilooze ven
nootschap „Werf de Noord" alhier, met goed
gevolg te water gelaten het Rjjnacbip
„Duiveland" (afmetingen nl.m. 66 bjj 8 bjj
2.50, draagvermogen ruim 1.000.000 K.G.)
en gebouwd voor Nederlandscbe rekening.
Onmiddellijk daarop werd de kiel gelegd
voor een dergeljjk Rjjnschip, ook voor bin
nenlandsche rekening le bouwen.
*Heken<lorp, 28 Nov. Tot commissie
leden voor de Ned. Herv. Gem. alhier zjjn
herkozen de heeren J. Vermeer en J, A.
Verburg, eerstgenoemde tevens weder tot
arm meester.
In een algemeene vergadering van de
Hekendorpsche jjsclub zjjn tot lid van het
bestuur herkozen de heeren H. van Rossum,
C. Hoogenboom, en J. Verklejj.
Onder de aanwezigen had weder een ver
loting van sigaren plaats, welke ten deel
vielen aan de heeren E. Oskam, H. van
Rossum en A. Gelderblora.
Hoornaar, 27 Nov. Tot gemeente
veldwachter alhier is benoemd de heer A.
Stam, gepensionneerd onderofficier van het
O.-I. leger, te Streefkerk.
"Jaarsveld, 30 Nov. Mej. W. M. Eg-
gink, onderwijzeres aan de bijzondere school
alhier, is als zoodanig benoemd te Hazers-
woude.
"Krimpen a/d IJsel,29Nov. Heden
werd met goed gevolg te water gelaten van
de werf der firma C. van der Giessen en
Zonen het Rjjnschip „Brunnhilde", lang 83,
breed 10.40, hol 2.61
800 last.
2.60 M., groot ongeveer
Het schip is gebouwd voor rekening der
Naanilooze Vennootschap „Transportmaat-
plaats van Dr. W. M. Blom, die
happjj" te Rotterdam.
In de plaat
wegens drukke bezighedt^i had bedankt als
secretaris van „Het Groene Kruis", is voor
deze bestuursfuctie gekozen de heer T. van
der Heiden.
"Lekkerkerk, 1 Dec. In de Vrjjdag
24 dezer gehouden vergadering Van deh
raad dezer gemeente werd medegedeeld,
dat Burg. en Weth. lot tjjdeljjk onderwij
zeres aau de derdé openbare lagere school
hadden benoemd imty'. M. Rikkoert te
Schoonhoven.
yzer
Rilland-Bpth was bericht ingekomen dat
hjj zjjn bènoeming als zoodanig aannam en
met 1 Januari a.s. in functie hoopt te treden.
Voorts werd medegedeeld dat de acety-
leen-gasfabriek in koop was overgegaan aan
den heer C. van der Wouden c. a.
Besloten werd om de verbouwing van
het raadhuis aan den laagsten inschrjjver,
den heer A. Borsje, te gunnen en als op
zichter bjj de uitvoering van het werk aan
te stellen den heer J. Borsje.
Bljjkens een proces-verbaal van de opne
ming der boëken en der kas van den ge
meente-ontvanger was alles in orde be
vonden met een bedrag in kas aan geld of
geldswaardige papiereh van f 9127,11.
Voorts werd besloten om een verzoek
schrift te zenden aan H. M. de Koningin
tot het bekomen van eene subsidie f 1000,
krachtens artikel 53 der wet op het lager
onderwas.
Ten slotte verklaarde de raad zich in
beginsel voor een door eenige ingezetenen
ingediend Adres tot het verleenen van con
cessie en bet aangaan van een contract voor
straatverlichting bjj het eventueel oprichten
eeper steenkolengasfriek.
Dit laatste punt zal in eene volgende ver
gadering in nadere behandeling komen.
"Loplk, 30 Nov. Voor de betrekking
van veldwachter der gemeenten Lopik,
Jaarsveld en Willige-Langerak hebben zich
14 sollicitanten aangemeld.
Loplk, 30 Nov. Ds. R. Sybrandy hoopt
10 December a.s. afscheid te nemen van
zjjn gemeente te Zalt-Romrael en 17 December
intrede te doen bjj de Gereformeerde kerk
alhier, na bevestiging door Ds. C. J. van
Rinshergen te Loosduinen.
Meerkerk, 28 Nov. Zondagmiddag had
alhier een voetbalwedstrijd plaats tusschen
de vereenigingen „M. V. V." (Meerkerk) en
„D. O. V." (Gorinchem), waarbjj eerstge
noemde vereeniging won met 3—-1.
Kieuw erbrug, 30 Nov. Dinsdag-raiddag
kwam de landbouwer W. Kok van do markt
te Bodegraven en reed met zjjn tilbury tegen
een met graan beladen wagen, doordat er
een paar karren op den weg stonden en er
geen voldoende ruimte was om te passeeren.
Het paard sloeg op hol, de boomen van
het rijtuig braken af, de bestuurder viel op
den weg en werd inwendig ernstig gewona.
Na voorloopige geneeskundige behandeling
werd hjj per ziekenwagen naar zgne woning
vervoerd. Zjjn toestand is hoogst ernstig.
Vrijdag-middag had de Carsjensboot
„De vereeniging" een zolderschuit achter
zich, waarop een groote massa vrachtgoe
deren waren geladen.
Tusschén Nieuwerbrug en Woerden brak
de tros, waarmede het vaartuig aan de boot
was bevestigd. De schuit voer met kracht
tegen den wal op, waardoor een groote
massa der vrachtgoederen in het water
terecht kwam.
Het meeste, zooals zeep, suiker, brood
enz. had door deze aanraking een groot
deel van de waarde verloren.
Naar men ons meedeelt, dekt assurantie
de schade.
'ftleuw-Lekkerl^nd, 29 Nov. Gister
avond hield de jjsclub „Heemskerk" alhier
haar jaarvergadering.
De notulen en het jaarverslag van den
secretaris werden goedgekeurd.
De rekening van den penningmeester
werd in orde bevonden. Zjj bedroeg in
ontvangst f 165,98»/», in uitgaaf f 28,68 en
sloot dus met een batig slot van f 137,40»/».
Hierbjj komt nu nog de contributie van het
volgend jaar.
Als bestuursleden werden herkozen de
heeren P. G. Streefland, A. de Jong C.z. en
P, Pols, en als commissarissen de heeren
A. Verhejj, C. van Djjk en P. den Ouden P.z.
Besloten werd, om in den komenden
winter een wedstrjjd te houden voor hard-
rjjders uit de provincie Zuid-Holland.
Het bestuur deelde mede, dat het in dén
aanstaanden winter 26 jaar geleden zal zjjn,
dat de jjsclub is opgericht.
Op voorstel van den heer H. Kahn werd
bjj acclamatie besloten, dit feit feesteljjk te
herdenken. De wjjze, waarop bet feest zal
worden gevierd, zal in eene latere vergadering
worden vastgesteld.
Onder de aanwezige leden werden ten
slotte 4 prjjzen verloot, n.I. twee eenden
en twee kistjes sigaren. Zjj vielen ten deel
aan J. de Groot, As. Stam J.z., A. Pols en
D. Bouma.
"Papekop, 28 Nov. De door het bestuur
van den polder „Papekop en Biemerbroek"
voor den tjjd van zes jaren gehouden ver
huring van de Zuringkade en 8 perceelen
bouwland heeft opgebracht f 190 per jaar,
tegen f 167 in de vorige 6 jaren.
*Pal»ibroek, 29 Nov. In een gehouden
vergadering van de coöperatieve vereeniging
„De samenwerking;" voor Polsbroek en Vliet
is tot bestuurslid herkozen de heer T. de
Pater Jaczn. te Polsbroek.