n Hinkt Dienstbode.
IIRMERLIEDEN gevraagd,
Een BontnsIMe,
d kunnende melken, by W. ZUIDER-
ART te Nieuwerkerk a/d Ussel.
N°. 3490
Zaterdag 18 October.
1913.
Nieuws- en Advertentieblad voor Zuid-Holland en Utrecht.
Eerste Blad.
Dagmeisje
gevraagd.
Bakkersknecht.
Een Goudsmid
REINHEIDZALF.
Een Smidsknecht
Een Dagmeisje,
Een
Een Knecht,
Aanbesteding.
Boerenarbeider
arsle Bakkersknecht.
fuishoudsterdienst
:en flinke Spekslagersknecht
„Het verbouwen van de
jenbare Lagere School.”
lestek en Teekening zijn verkrijgbaar op
ico aanvrage ter Gemeente-Secretarie
jar, tegen betaling van f 1,25, vanaf
lensdag 15 October 1913.
Zit- en Slaapkamer
BINNENLAND.
S. W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven.
Uitgevers.
Intercomm. Telefoon-nr. 20.
Dit nommer bestaat uit 2 bladen.
Q
t»
Wie kan cl'ellenden en
't jammer noemen?
roem van het
de boeren daar
i-liyuv.......
tten, zoov<
dat
het
id!
j.ap
gebied aan
to
'en kantore der Firma HERMANN A.
3REUDER Co. te Schoonhoven kan een
ingste Bediende
•laatst worden. Aanmelding met eigen-
idig geschreven brieven.
>dres Kortendyk 21, Schoonhoven.
Jevraagd tegen 1 November of eerder een
res D. BEZEMER, Haven, Schoonhoven.
TERSTOND GEVRAAGD:
ladwerker). Adres J. VAN VLIET,
de Singel, Schoonhoven.
m
Is-
sneeuw-
e. a.
moge-
'olk
rden
•den
ge-
tuur
Steeds
devrouw Dr. SCHOLS te Nieuwpoort
lagt tegen half Nbvember
mee
i de
les
SGHOONHOVENSCHE COMT.
an tie- en
een eier-
de wijze
en ongenade aan vreemden hebben over
gegeven.
Bezield
T. BENDERS Az. te Neder-Hardinxveld
•agt, om spoedig in dienst te treden:
m nette Bakkersleerling.
•am nog
>ubliek
or dien
rsleiens
opper
den ten-
penning
te
•ren
enke
ls van
op land- en tuinbouwgf
n dit blad onder mottr
„Kweeker”.
GEVRAAGD, een
mdiensttreding na overleg. Niet allen
;elflk. Adres: B. DE RUIJTER, Mr. Bakker,
keefkerk.
seven-
ts aan
•ind,
j. g. v., in klein
3r. fr., onder no.
1 de
zün
lijke
igheid,
m en
it ten,
de
ren
tocht door jonge vrouw27 .jaar, P. G.,
- gezin of by man alleen.
75, Bureau van dit Blad.
'st van buiten, bij P. KERSSEBOOM,
VENHUIZEN (Z.-H).
leze zalf geneest zeer Hpoedig
ader de minste pijn alle wonden,
irvoor tot nog toe geen genezing te
den was. Zij komt niet en de pleister
nooit vaat.
Jnmiddeliyke verzachting. Genezing
raarborgd. Pry’s per potje f O,'7$.
erkrygb.’by: E. DE JONG, Nieuw^Lek-
lano; JACs. STORM, Lekkerkerk;
DUHEN, Bergambacht.
tagron bij de Firma J. II. ROOSTER ie
N, Hoogstraat 107-109, Batterdam.
naar veri
ander doel dan
de plannen van een
•er, en maar weinigen zyn
Prijs der Advertentiën: Van 1 tot 5 regels ƒ0,50. Iedere
regel meer ƒ0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending
franco uiterlijk tot Dinsdags- en tot Vrijdags-namiddags 4 uren.
Alle binneniandsche Advertentiën voor 3-maal plaatsing opge
geven, worden slechts 2-maal in rekening gebracht.
•pere
luize
ge
laten
jen inval der
mje had ge-
had ge-
iergelijke vergrijpen
ing na
i: B. DERl
in Nederland, die
■kL—i gevierd en,
dat geschied
GEVRAAGD:
HALFWAS, om terstond in dienst
treden. Aanbieding liefst persoonlijk by
J. DE JONGE, Spekslager te Al-
ASSERPAM.
TERSTOND GEVRAAGD:
Halfwas, om direkt in dienst te tredpn.
kdres Wed. H. BOS, Smeder}}Capeli.ï
IJsel.
?egen Kerstmis a.s. gevraagd:
ïevraagd, zqo spoedig mogelykwegens
kte der tegenwoordige:
st boven 16 jaar. Adres Mej. de Wed.
EEVELD, Haven, Schoonhoven.
i bewoners meer vc-'-
vankoude huiverde
-u er voor duizenden
die stad in 't open-
afkomstig waren
tegen de wet in
II”, te Lekker-
doch kapitaal
ideelvü v
alle gep)
storting
'Ordt ingi
TT” mi
Deze Courant wordt des Woensdags- en des Zaterdags
morgens uitgegeven. Prijs: voor Schoonhoven per drie maanden
t 0,75. Franco per post door het geheele rijk f 0,90. Men kan zich
abonneeren bij alle Boekhandelaren, Agenten en Brievengaarders.
TERSTOND GEVRAAGD:
goed met een span paarden kan ry’den.
ij van sterken drank en van goede getui-
j voorzien. Adres K.van der HEIJDEN Pen.,
eeuwykscbe dorp) Reeuwijk.
Deze Grondvergaderingen werden te
Schoonhoven in de Groote Kerk gehouden.
Tegen 1 November in de gemeente
(taalrecht gevraagd:
jen Dienstbode,
jr een Burgergezin, P.G. ƒ3,- per week.
Irieven fronder no. 73, aan het Bureau
i dit Blad.
URGEMEESTER e°n WETHOUDERS van
tulpen a/d IJ snel zyn voornemens
Woensdag 22 October 1913, des
rmiddags tdl/s uur, Ja het Gemeentehuis
lar, in net openbaar aan te besteden
.anwtfzing op Maandag 20 October
13, des'namiddags 4i/s ure.
nlicbtingen te bekomen bij den Gemeente-
ïhitect den Heer D. BURGER te Oudkr-
k a/d IJssel.
Republiek.
En wat reeds in 1795 in werkelijkheid
was gebeurd, geschiedde in 1806. Ook for
meel, werd Nederland n.l. beschouwd als
een wingewest van Frankrjjk met een
Fransch koning aan het hoofd, onder den
naam van „bet Koninkrijk Holland”.
Vier jaren heeft deze koning over Hol
land geregeerd en van zijn regeering kan
niet worden gezegd, dat zy slecht was. Hij
verbeterde het onderwjjs en de rechtspraak,
toonde zyn menschlievendheid bij de ge
weldige watervloeden die Holland teisterden
in 1809 liet oogluikend den smokkel
handel op Eugeland toe’ en weigerde de
wreedo conscriptie of loting in te'voeren.
Doch beide laatste goede eigenschappen
van den Koning Lodewyk stonden de groot-
sche plannen van zijn broeder Napoleon in
den weg en de inval der Engelschen in
Zeeland was de aanleidende oorzaak van
den Keizer om eerst Walcheren in te lijven
bij Frankrijk, en kort daarna de Waal aan
te wyzen als grensrivier tusschen Holland
en dat rijk. Toen ging Lodewyk vrijwillig
heen, afstand doende van den troon ten be
hoeve van zijn zoon Lodewijk Napqleon
(later Keizer Napoleon de derde). Gaarne
bad hij Holland welvarend en gelukkig ge
maakt, maar dat^heeft zoo niet mogen wezen.
Zoo werd in Juli van 1810 het Koninkryk
Holland een Provincie van Frankryk.
II.
Gemeubileerde
Schoonhoven te huur aangeboden.
Ir. fr.no. 76, Bureau van dit Blad.
andere plaatsen
en desperaten het
LAND- EN TUINBOUW.
Bloembollen. De tijd is weer daar
dat we aan het planten van deze mooie
voorjaarsbloeiers moeten denken. We ge
bruiken ze of in potten en schotels om ze
vroeg in huis Ie laten bloeien, of in den
tuin in bloemvakken of tusschen heester-
groepen.
De bloembollencultuur is een speciaal
Iloliandsche; en in ’t bijzonder in Noord
en Zuid-Hollaifd langs de duinen (zoogen.
geestgronden) vindt men de bollenvelden.
Ook elders in ons land kweekt men ze met
aanvankelyk succes. Door atzanding van
duinen wordt jaarlijks nog meer land voor
bolJenculluur klaar gemaakt. Tot ver over
de grenzen gaan de kweekers de liefhebbers
opzoeken: alle werelddeelen worden door
hen afgereisd. Voorai doen ze dit gedurende
den zomer. In September of October wor
den dan de bestelde bollen verzonden.
Zooals we schreven worden de bollen in
potten of bakjes gekweekt om ze in 't
vroege voorjaar en in den winter binnens
huis te laten biduien, en ook „erd
buiten uitgeplant. Liefhebbers van
'bloeiende gewassen in buis moeten G<
I Jen zoo spoedig mogelijk oppotten
vroege bloeier wordt veel de Due van
I tulp gebruikt. In een gewonen blo-
l zetten we 5 van deze bollen, zóó u
De „Staatscourant" (no. 240)
bevat de statuten der Naamlooze Vennoot
schappen:
a. Motorboot „Lekkerkerk I" te Lekker-
kerk. Doelbet exploiteeren van een motor
boot, met diep verstande, dat de vennoot
schap nimmer meer dan één schip tegelijk
in eigendom zal hebben. Duur: tot 31 De
cember 1942. Kapitaal: f 3000, verdeeld in
5 aandeelen van f 500 en 5 aandeelen van
f 100. t Tot volledige storting op 5 aandeelen
van f 500 wordt ingebracht het motorschip
„Lekkerkerk I", met completen inventaris aan
boord aanwezig. De vennootschap wordt
bestuurd door een directeur, onder toezicht
van een commissaris. Voor de eerste maal
is tot directeur (directrice) benoemd de
naamlooze vennootschap: Bouwmaterialen
voorheen M. Luyteu te Lekkerkerk en tot
commissaris de heer D. Lujjten, particulier
aldaar.
b. Motorboot „Lekkerkerk
kerk. Statuten als bij a.,
f 8000, verdeeld in 15 aandeelen van f 500
en 5 aandeelen van f 100, alle geplaatst efi
volgestort. Tot volledige storting op de
15 aandeelen van f 500 wordt ingebracht
het motorschip „Lekkerkerk II”, met com
pleten inventaris aan boord aanwezig.
c. Stooin-Meubelfabriek, voorheen Hoek
stra en Van der Wolf, ie Waddinxveen.
Doel: het exploiteeren van een meubel
fabriek, alsmede bet dryven van handel in
meubelen. Duur: tot 31 December 1943.
Kapitaal f 50.000, verdeeld in 100 aandeelen
van f 500, waarvan 58 geplaatst en volge
stort. De vennootschap wordt bestuurd
door een directie, bestaande uit een of ten
hoogste twee directeuren, onder toezicht
van ten minste twee of ten hoogste vyf
commissarissen. Voor de eerste maal zyn
benoemd tot directeur de heer A. C. Hoek
stra, fabrikant, te Waddinxveen, en tot
commissarissen de herren C. J. Alblas,
fabrikant, aldaar, en L. de Graaf, procu
ratiehouder, te Bodegraven.
Onder leiding van den beer
F. E. Posthuma is Dinsdag te Utrecht een
algemeene ledenvergadering gehouden van
de Vereeniging tot bevordering van de Pluiin-
veehoudery en Tamme Konijnenteelt in
Nederland (V.P. N.).
Mededeeling werd o. m. gedaan van het
rapport van de commissie van onderzoek
naar bet veilingwezen. Deze commissie is
tot de overtuiging gekomen, dat de oplossing
van hel vraagstuk betreffende den afzet van
producten zal moeten worden gezocht in sa
menhang niet verschillende maatregelen,
welke door de verbetering van de kwaliteit
van het product dus ten opzichte van het
fokkerywezen kunnen worden genomen
en mede in verband met de middelen, welke
tot het tegengaan van knoeierijen zouden
kunnen worden aangewend. De commissie
gaf voorts nog als hare meening te kennen,
dat de voortdurende bemoeienis van de
belanghebbenden bij de pluimveeteelt
dus van de V. P. N. met den eier-
bandel noodzakelijk is, om te voorkomen:
1. dat door de verouderde toestanden,
waaraan door den handel wordt vastge-
bouden, de pluimveehouder dikwyls zyn
product beneden de waarde moet ver-
koopen2. onj aan de eischen, welke door
de concurrentie op de buitenlaudsche markt
aan bet product worden gesteld, te kunnen
blyven voldoen, door stelselmatige fokkerij,
band aan hand gaande met denafzet; 3. om
te beletten, dat de goede naam van bet
Nederlandscbe ei, in het buitenland tot
algeméén nadeel en tot dat van den pluim
veehouder in bet bijzonder, wordt geschaad.
Aan bet slot van haar rapport geeft de
commissie als maatregelen, welke door het
Hoofdbestuur zyn te nemen ter verbetering
van den toestand, aan a. indeeling van het
land in verkoopdistricten, met erkenning
van de daarin gevestigde of te vestigen ver-
koopinstelling; b. het vormen van een
commissie uit leden van de besturen van
iedere vestiging tot een bandelscommissie;
c. het benoemen van assistent-consulenten
d. het doen deponeeren van een gan
handelsmerk; e. het instellen van
contróle, en f. het verbeteren van
van werken van de eigen veilingen.
Het H. B. heeft zich met de algemeene
beginselen van dit rapport geheel kunnei
vereenigen. Allereerst werd een handels
commissie in het leven geroepen, aan welke
commissie werd opgedragen: f. het ont
werpen van een plan tot voorloopige in
deeling van het land in districten, en 2.
het indienen der voorstellen om te komen
tot een algemeene eiercontróle in de ver
schillende koopplaatsen.
Na eenige besprekingen werd de begrooting
vastgesteld.
De heer F. E. Posthuma werd niet alge
meene stemmen als algemeen voorzitter
herkozen en aanvaardde deze herbenoeming.
OM TE GEDENKEN.
i.
Nu Schoonhovens burgerij het heeft gewild
om den terugkeer van de vrijheid der
Nederlanden naar goede waardye te vieren,
is *t wel passelijk een simpel woord van
dien tyd te spreken.
In zyn „Gysbrecht van Aemstel” zegt
Vondelen: „dat de liefde tot syn Landt, een
ellick is aengheboren”. Deze wetenschap
en dat zeggen is oud en daarom is het
dubbel droevig dat de Hollanderen zich aan
het einde der achttiende eeuw op genade
tooneelen som
terwyl de gekt
zoodanig
Daendels
Eindelyl
tot stand. -
aanhef: „Het Bataafscht
tot eenen ondeelbai
dat het vn
ringen gel
natuurlyke
Mensch in mat
volgende stelling
slag waarop l.vi
en als zoo veele
burgerlyke en
wil hebben gehai
overigens ook enkele
bedendaagsche staatsi
Ondertusscher
Verdrag van 1>VV u<.
een bedrag van 100 mi
kosten", afstand van Maat
Staats-Vlaanderen en
Vlissingen. Voorts
een oorlog met
plicht een 1
troepen in dienst te
te kieeden.
Het volgend jaar gingen onze koloniën,
behalve Java verloren en tevens een
vloot onder Vice-admiraal Lucas, in ’97 een
tweede vloot onder generaal de Winter en
1798 ziet formeel onze O. I. Compagnie
opheffen, (welke opheffing eerst werkelijk
in 1800 geschiedde).
Zietdaar een allerdroevigste opsomming
van feiten, die voorvielen in de eerste drie
jaren volgende op „onze waarachtige vrij
making en toekenning van de rechten van
den mei L
Toch was t
spel van de reeks jammei^
arme vaderland zouden komei
Tengevolge van den oorlog
verliep de handel en scheep
algemeene verarming van bel
bet gevolg van.
Toen reeds begon het aan velen klaar
worden dat er oneindig veel meer verlon
was dan gewonnen en in 1799 stelden e
len zich in verbinding met den Erfprins
Oranje, die in het Noord-Oosten van ons
land een omwenteling beproefde; daar echter
tyd en omstandigheden tegenwerkten, mis
lukte ze.
Voorts strijdt onze prins in dat jaar in
Noord-Holland aan de zyde der Engelschen
en de Hollandsche matrozen die onder Story
tegen de Engelsche moeten vechten, weige
ren dit en geven zieb gevangen. Bij Alk
maar zijn de Engelsche wapehen gelukkig
op den 2den van October, maar bij Bergen,
en later bij Castricum in Noord-Holland,
worden zy, in vereeniging met de Russen,
verslagen.
In datzelfde jaar nog wordt een dapj
jvrouw, de freule van Dorth, op den hi
Harreveld bij Lichtenvoorde, ter dood
bracht, omdat zy een oranjevlag had
waaien van haar slot tijdens den invi
uitgewekenen, zich met oranje
tooid, „oproerige gesprekken"
houden en enkele dierg ‘”L:
meer bad bedreven
Aldus loopt de achttiende eeuw ten einde
en met weinig hoop in ’t hart ging ’t volk
een nieuw jaarhonderd in.
Allengs werd ’t versuft en krachtefoos,
ziende het niets dan kwijnen om zich heen
en nergens uitkoipst.
Het jaar 1801 brengt een nieuwe staats
regeling, die minder centraliseerend was
dan die van 1795, maar reeds vier jaren
daarna wederom wordt vervangen door een
andere die op last van Napoleon (die het
vorig jaar Keizer der Franscheii was gewor
den) werd daargesteld.
Feitelijk werd daarmede te niet gedaan
wat in 1795 had voorgezeten, n.l., het veel
hoofdig gezag.
Rutger Jan Schimmelpenninck, werd raad
pensionaris.
In tien jaar.tyd was alzoo niet alleen
onze vrijheid opgeofferd maar
ring nog meer macht dan
GEMENGD NIEUWH.
Vrjjdag hebben, gel^k een
Engelsch blad bet noemt, „twee Oceanen
elkaar ontmoet”. De Gamboadam, de laatste
die in het Panamakanaal de wateren van
den Atlantischen en Stillen Oceaan ge
scheiden hield, is *s ochtends om 9 uur met
dynamiet vernield. President Wilson heeft
van uit het Witte Huis, door op een knopje
te drukken, de ontploffing bewerkstelligd.
Het groote werk nadert dus ras zyn vol
tooiing. De Fransche maatschappijdie op
initiatief van De Lesseps het heeft onder
nomen, begon haar arbeid in 1880, doch
moest dien in 1889 opgeven. In 1894 werd
een nieuwe Fransche maatschappij gevormd,
die de onderneming later heeft overgedaan
aan de Vereenigde Stalen, die sedert 1904
het werk met kracht hebben doorgezet.
Het kanaal is ongeveer 80 K.M. lang; de
grootste hoogte is pl.m. 26 M. boven den zee
spiegel, de wydte van de sluizen is 35 M.,
de bodembreedte builen de sluizen 90 M.
Naatje van den Dam. Vorige
week heeft de gemeenteraad van Am
sterdam besloten dat bet Monument,
gewijd aan den volksgeest van 1830 en 1831,
van den Dam zal verdwijnen.
Na een moeilijk bestaan van ruim z<
en-v(jftig jaar. blootgesteld niet slechts
de vernietigende werking van weer en wi t
maar ook aan spot, verguizing en minachting,
gaat juffrouw Eendracht nu haar leven
eindigen ergens in een bergplaats van de
gemeente. Het monument, dat eens is op
gericht om het aandenken aan bet Metalen
kruis duurzaam te bewaren voor het nage
slacht, zal uit elkander worden genomen en
ontrukt aan de historische omgeving waar
eens de wieg van deze „hooggeplaatste”
maagd stond, en waar zij het levenslicht
aanschouwd heeft, in een jubel van feeste
lijkheid te harer eere, in aanwezigheid van
den Koning.
Sic transit gloria mundi
door het glorieuze dat er was in
de Fransche Revolutie hadden de Holland
sche Jacobynen de Patriotten - eveneens
het hoofd opgestoken en gedroomd van een
nieuw leven dat zou ontbloeien aan de
kimmen, oneindig schoon, als de rijzende
zon in een lentemorgen. Doch al het
geweldige, kwaadvermorzelende en nationale,
dat was in de daden der revolutionairen in
Frankryk, ontbrak aan de beweging hier te
lande, die lauw verliep in een scheldparty,
afgewisseld door een buigen en vluchten
voor de Pruissische Armee en sloot door
het inhalen van lieden uit een vreemd land.
Byna zonder slag of stool gin^ 't vaderland
in 1795 verloren, hoewel 't in naar
geheelen werd „de Hataafsche Repul
't Valt niet te ontkennen dat dooi
ommekeer van zaken met veel ven
en verkeerds gebroken werd als de
machtige ridderschappen en adel, regi
aristocratie, provincialismus, en miske
van het volk.
Wel was hier hjj lange na niet die nood-
stand, die in Frankrijk heerschip, maar
toch waren er vele zaken die dringende
herziening of afschaffing eisebten, en
nu gebeurdedoch ten koste van
hoogste recht der menschen: de vrijheid
Maar in de kern bleef de toestand *sla|
en zonder geest. Het volk, in naam nu
mondig verklaard, bleef weinig van den
zwaren toestand van zaken afweten en
Grondvergaderingen*) waarin het volk 2
afgevaardigden verkoos, waren jammerlijke
tooneelen soms van twist en oneenigheii',
i gekozen vertegenwoordiging zich
gedroeg, dat er velen van door
werden gevangen gezet.
jk kwam in 1798 een staatsregeling
Deze wet begon met den schoonen
_fsche Volk, zig vormende
aren Staat, en bezeffende,
voornaame bederf van alle Regee-
^elegen is in de miskenning der
en geheiligde regten van den
•atschappij, verklaart de na-
llingen als den wettigen grond-
Het zjjne Staatsregeling vestigt,
regels, waarnaar Het zyne
staatkundige betrekkingen
indhaafd en bevatte
1 grondslagen van onze
•inrichting.
en was er by het Haagsche-
1795 door Frankryk geëischt
lillioen gulden „oorlogs-
Maastricht, Venlo en
1 recht van bezetting in
s erfden wy van Frankryk
Engeland en werden ver
leger van 25.000 man Fransche
dienst te houden, te voeden en
ook worden ze
i zulke
de bol-
1. Als
Tholl-
oo- bloempot
zetten we 5 van deze bollen, zóó dat de
neuzen gelijk komen metden rand van den pot.
Deze tulpen komen in verschillende kleu
ren voor. Behalve de genoemde worden
Wegens ziekte een
vraagd, P. G., goed kunnende melken, b(j
RElJM Sr. te Nieuwerkerk a/d IJssel.
lis en Tuin beschikbaar.
De laatste drie jaren zyn de verschrik
kelijkste geworden.
Er zyn menschen van honger gestorven
en gegoede burgers van weleer moesten
brood-om-Gods-wil bedelen.
Geen enkel schip meer de havenen
binnen en de handel stond totaal stil.
Overal loerden betaalde spionnen of er
niets werd gezegd ot gedaan ten nadeele
van het streven des Keizers en de Douaniers
persten aan het uitgeputte volk de laatste
centime recht en belasting af. Heel het
land was met dit soort van menschen over
dekt en de rivieren en zeehavens werden
dag en nacht door hen bewaakt.
Dan mocht in elk departement slechts
een enkel nieuwsblad verschynen, *t welk
alleen gecensureerde berichten mocht opne
men, meestal overgenomen uit de„Moniteur”
en dus sterk Keizer-gezind gekleurd.
Voorts drong Napoleon aan op het samen
smelten der verschillende kerkgenootschap
pen en bracht onderscheidene kerkgebouwen
aan den staat. Zoo zag b.v. Zierikzee haar
ker|^ ingericht voor Fransche troepen.
Vrfraer zou het volk zyn taal verleerer
zyn historie vergeten moeten. Wel
couranten, akten, alles was voortaan aan 1
eene zyde Fransch, met den Hollandschf
tekst er voorloopig nog naast.
Maar erger materieel leed werd 't vol
nog aangedaan: uit alle plaatsen werd»
lotelingen weggevoerd naar verre lanü.
en voor geen ander doel dan mede te
helpen uitvoeren de plannen van
vreemden Ileerscher, en maar weinige:
weerom gekomen.
En van de schulden van den Staat werd
slechts een derde gedeelte der rente uit
gekeerd, 't geen geheele families ten gronde
richtte.
De van ouds wijdvermaarde koopstad
Amsterdam, nu de derde stad van het Kei
zerrijk, stond van bandel verlaten als een
plattelandsstadje, en geheele straten werden
afgebroken omdat er geen bewoners meer voor
waren en terwyl er velen vankoude huiverden
en honger hadden, werden
guldens aan goederen in c
baar verbrand omdat zy afkomstig
van Engeland en dus te^en de
geleverd.
Aan predikanten, onderwijzers en ambte
naren werd geen bezoldiging meer uitgekeerd,
terwijl de pensioenen werden ingehouden.
Predikanten vervielen aan de diaconieën
en op enkele plaatsen moesten hun kinderen
van armoede bedelen.
In die dagen is het nationale vermogen
met duizend millioen guldens verminderd.
Toch zyn de Hollanderen in die dagen
niet spontaan als één man opgestaan tegen
dien druk; ook dat hebben wy te gedenken.
Zoo ver de beuchenis en de historiën
gaan is aan de lage landen aan de Noordzee
nooit onderdrukking geduld en de vryheid
van doen en denken als het hoogste erkend.
Maar het Nederlandsche volk was dusdanig
lam geslagen en door klappen verdoofd, dat
de oude geest er niet vaardig over wierd.
Wij hebben weinig heldenbloed geplengd
in dien tyd; hier viel geen Andreas Hofer
of Körner, de jonge Duitsche diehter: hier
streden geen Von Schill’s een wanhoopsstrijd
1 en 't is aan anderen te danken dat wij weer
vry zyn geworden.
1 Wel morde in stilte het volk en vervloekte
in ’t laatst haast iedereen den Keizer....
I maar was 't ter oorzake van de algemeene
armoede en rampen óf omdat Nederland
niet meer bestond
Maar wij zouden aan de eere des Volks
en des Vaderlands te kort doen als wij niet
spraken van de manhafte Katwykers en
Schevelingers die lang vóórdat er sprake
was van Napoleons val, naar den Hage
gingen en met oranje versierd in oproer
uitbarstten.
Dat volkje had zooveel succes, dat het
aandeel van zijn lotelingen tot op de helft
werd teruggebraebt.
En tot onsterfelijke eer en
hadderegee- Rijnsche land zij gezegd dat
in de oude -
Ook de Alblasserwaard werd hevig
bezocht en veleta van onderdak beroofden
zochten onderkomen in Schoonhoven.
een
die
ilgende
en toeki
mach.”
dit slechts een begin,een voor-
e reeks jammeren die over het
•men.
met Engeland
jpvaart, en een
et volk was er
hebben gedaan zooals hun afgestorvene
vaders het pleegden te doen als zij onvry
waren. Voortdurend sloegen te Alphen en
in de naburige dorpen onstuimige vlammen
van opstand uit. Dagen lang soms waaide
uit een toren de oranjevlag, men pleegde
openlyk verzet. Daar heeft het dierbaar
bloed van nu onbekende helden gevloeid.
Dien roemruchtigen geest hebben geen
kogels verdreven, en ten slotte is hij ge
weldig uitgestormd over die landen en was
niet meer te weerstaan.
üok in Zaandam en
moesten vaderlanders
leven laten.
Toen eindelyk de nood tot waanzinnig
wordens toe prangde, werd de oorzaak van
al dat lyden bij Leipzig overwonnen.
'Zoodra dat hier vernomen wierd geraakte
de „schamele gemeente", die al dergelyke
bewegingen uitvoert, op de been en riep
met onstuimig gejuich het intellekl wakker.
Reeds den 14. November 1813 moesten
de Franschen onder Molitor Amsterdam
verlaten en eenige dagen daarna werden
alle Nederlanders door het „Algemeen
Bestuur" van den eed van trouw aan
Napoleon ontslagen.
Van der Duin van Maasdam, de Graaf
van Limburg Stirum, Fannius Scholten,
Melchior Kemper en bovenal Gijsbert Karei
van lloogendorp hebben den gang van zaken
toen in het rechte spoor geleid. De prins
van Oranje, die den dertigslen bij Scheve-
ningen landde, werd geplaatst aan het hoofd
der beweging en twee dagen na dien te
Amsterdam lol souvereinen vorst uitge
roepen
Doch te óverbekend zijn al deze feiten
en het verdere verloop der zaken.
De Kozakken en de Pruissen hielpen ons
de zege behouden en enkele steden, o. a.
Goriuchern, op de Franschen veroveren.
Het rampzalige Woerden werd den 24en
November schandelyk door de verbitterde
Fransche troepen geplunderd; dit was één
hunner laatste wandaden hier te lande.
De vrfeugde die uitsloeg by de vrijwording
des vaderlands is boven schreef:
Weer wolken te kunnen zien, die dreven
over een vry Nederland, weer een vrije zee
en weer vrije landen; de strop, waarir*’
elkeen oin den hals liep, afgerukt, en
vreemde tirannen verjaagd, het was all<
te overdadig heerlyk!
Het Nederlandsche volk is niet grootsch
en machtig uit den druk getreden, maar
een langen tüd peuterig, lauw en onbeholpen
gebleven. Want het was niet door stryd
ondergegaan en niet door strijd vrygeworden.
Eerst lang na dien is het vaderland weer
gaan opbloeien en het volk krachtiger ge
worden, en nu, na honderd jaren, leven wy
in een tyd van een ongekenden materieelen
bloei.
Wat wy dan nu herdenken is niet een
tyd van roem en glorie, maar het wyken
van een rampzaligen, langen nacht, die
duisterde over ons land en niet het overgaun
van een materieel ellendigdn tyd in een
economisch veel beteren, maar om het
herkrijgen van het beste en hoogste mensche-
lyke rechtde vryheid.
Onze taal klonk weer vrank en vry uit
ieders mond, onze vlag, als een nieuw,
hoog ideaal, waaide weer van toren en huizen,
en een Oranje bestuurde het oude, beste
vaderland als voorheen.
i Een der grootste geesten die de wereld
voortbracht had ons land bestuurden
het was geslagen tot stervens toeen
een Oranje moest komen om het op te
heffen en te leiden.
Er zyn weinig plaatsen i
deze vrijwording niet hebben
vooral ook ten plattelande, is
met zeer veel geestdrift.
Schoonhoven zal nu niet achter blyven
en wat onder op bet hart ligt laten zien:
een „heilige liefde voor bet vaderland”
(zooals de Marseillaise zegt).
Te gedenken dat een volk is vrij geworden
is het beste feest dat gevierd kan worden,
en daarom: de meeste voldoening en de
hoogste geestdrift toegebeden!
Boskoop, 11 October 1913.
DEN UIJL.
nog lal van andere vroege tulpensoorten
aangeboden, speciaal geschikt voor vervroe
gen. Deze soorten zyn wat grooter van ge
was dan de genoemde Ducjes en daarom
zetten we in een gewonen bloempot 4 stuks.
Voor vroege hyacinthen gebruiken we
jaarlijks met succes de witte Romeinscbe
hyacinthen. Nu opgepot of in platte schotels
of kistjes gezet, kunnen ze in December
reeds bloeien. Gewoonlyk zien we ze, tegeiyk
met de Due van Tholl-tulpen, metst. Nico-
laas reeds in de bloemenwinkels. Behalve de
Romeinsche worden gewone kleine soorten
voor vervroeging gebruikt. Deze voldoen
beter dan de groote, volgroeide, zware hya-
cinthenbollen. Vooral om 12 of 20 in één
kistje te planten (liefst van één kleur)
worden de kleinbloemige veel gebruikt. Ze
worden in verschillende kleuren aangeboden.
Onder de Narcissen vinden we ook enkele
soorten, welke zich voor ’t vervroegen zeer
goed leenen, o. a. de trosnarcis, totus
albus, die gemakkelijk is te forceeren. Verder
enkele trompetnarcissen (Golden Spur) en
dubbele trompetnarcissen (dubbele vanSion).
Verder N. poiticus oduratus e. a. 't Liefst
plaatst men de narcissen in schotels of
kistjes 0111 zoodoende eenige'bij elkaar te
hebben.
Ook de bekende en gewilde crocus laat
zich in do kamer ge.makkelijk in bloei trek
ken. Deze zetten we, een 20-tal by elkaar,
in een schotel of kistje.
Verder komen in aanmerking
klokjes, scilla’s, druifjes-hyacinthen
Ai deze plant men in potten, zooveel
lijk bij elkaar.
Beschikt men over bakken en kassen, dan
kan men reeds vroeg bloeiende bolgewassen
hebben, maar deze luxe-uuddelen zijn niet
beslist noodzakelyk, zoodat ieder bloem
bollen in bloei kan hebben.
De bollen worden opgepot in zuiveren blad-
grond of in zandigen tuingrond, vermengd
met wal seberpzand. In geen geval wordt
mest door den grond gemengd. Zooals men
weet leven de bollen van 't reservevoedsel,
dat ze in zich hebben besloten en doet mest
geen dienst. De bloem, waarom het is
begonnen, zit reeds heel klein in den bol
en we hebben baar dus alleen te voorschyn
te balen.
Staan de bollen in potten of kistjes, gelyk
met de neuzen met den rand, dan gieten we
ze flink aan. Vervolgens graven we de
potten in den tuin op een droge plaats zóó
in den grond, mannetje aan mannetje, dat
de rand van pot of kistje gelyk komt met
den beganen grond. Verder wordt een laag
grond ter dikte van 10—15 c.M. over de
potten gebracht. Dit is om uitdroging te
voorkomen en tevens om de bollen te be
letten dat ze zich bloot werken. De bollen
zullen n.l. spoedig wortels gaan’maken, nog
voor ze van boven teekenen van leven geven.
Door dit worlelmaken willen de bollen zich
wel eens naar boven werken.
Valt de vorst in, dan brengen we op de
aarde een laag blad aan, zoodat de grond
steeds onbevroren blyft. Half Januari kunnen
we de bolgewassen in de huiskamer brengen.
Als de bloemknop ie zien is, zetten we de
potten of bakjes in 't volle licht, en geven
eiken da^ water. Anders houden we ze nog
een poosje in een donkere kast.
We zetten de gewassen in huis uiet te
dicht bij de kachel. De lucht is daar
woonlyk droog. Hoe booger de temperati
is, hoe meer moet worden gegoten. Sic;
moet de grond matig vochtig zyn.
Bollen op glazen zet men in een donkere
kast, in Januari. Eerst vormen ze wortels
en als de bloemknop zichtbaar is, zetten we
ze in 't volle licht. Er moet zóóveel water
in ’t glas zyn, dat de wortelplaat even in
't water slaat.
Vragen o
't Bureau van