Droes Is besmetteliik; PlHI „Harmless” N°. 36( Vervolg der AflYortentiBH. Winterhanden Ruwe J. ZIELSTRA, “X Winterhanden NederlandscliB StaatssDoorwBgBn. Dwtro*, aanYangsDilfi 16 NovBmbBr 1914. Geen grijs haar meer!! A. N. van ZESSEN, DROGIST, VEERSTRAAT. Vrienden in den Nood, Duizend in een Lood. H.H. Landbouwers'. DROESPOEDER, J 'PjZieiNu!! Salvinebalsem, Speenenzalf, ANTON COOPS, DROGIST, - GOUDA. 9k Westhaven 2, GOUDA. Drankkuipen, Spekkuipen, kleine Kaastobben en Karns. C. v. LEEUWEN, •9Ê Gratis Proefl „HARMLESS” „HARMLESS” „HARMLESS” „HARMLESS” vlekt niet op de huid of linnengoed. „HARMLESS” is geheel ongchadeiyk. BINNENLAND. Door 't gansche leven, op eiken leeftijd blijft de "KLOOSTERBALSEM een ware vriend. In de eerste levensjarenonovertroffen ieg«n open buia du J zuigelingen, tegen roofjes, kliertjes, uitslag, ring- en dauwworm, brand, ontstoken huid bjj voedingstoornissen. ’t Clieittr den Hem buien Scnenhoven. Schoonhoven—Gouda. Gouda—Utrecht—Amsterdam. SC 8.68 10“ 11“ •ll.M 12“ 11.54 11.35 •11.15 12.06 12». Amsterdam—Utrecht—Gouda. Gouda—Schoonhoven. •7.» I Pent 191! bij im den In den woeligen kindertijd Op den lateren leeftijd: in Hemsche van f zoo is geen haarverf. is eeu klenrhersteller. geeft niet af. ?envoi ler h«! „de i 4.01 7.45. 8« 9“ 1.15 3.M 5« •3.1» •8.« 9.2. i weder- willen mkomstig nun roe- svend, ijverig, en zy. t hun willen Heil Vertrek Gouda. in Kunsten en Weten- [V, biz. 115. Vertrek Utrecht. 753 •11“ •2.40 •5.30 9.IL Vertrek Rotterd. 7.16 •12’1* •3.03 •O.*». *9.38 Aank. Utrecht. 7. *‘ 8. ** Aank. Gouda. 8.10 12.” 4 06 7.11 10.11 biljet! ge.o. Vertrek Schoonhoven. Dinsd. (4.50.) 7- Aank. Gouda. (5.51) 8- 3.- 6.2. 9il Aank. Rotterd. (6.30) 9.» aods tot directie een iodig Aank. Gouda. 8.30 11.33 3.1» 6.21 9“ Vertrek Gouda. •6.51 •8.11 en :en. Rotterdam(Maas)—Gouda. Aank. Gouda. 7 40 12.31. 3» 7 08 II. ven 2- 5.5» 8.Ü NAVU1LP0EDERS (voor het licht). Uitstekend middel om het korte en lange vuil af te drjjven. VARKENSHOEDER. Geneest en voorkomt Varkensziekte. SPENENZALF Onfeilbaar middel tegen zeere spenen. KWALSTERPOEDER. Verbetert de melk der koeien. DROESPOEDER. Voor het hoesten der paarden. BOEGLAM SMEERSEL. Tegen stijfheid in de spieren en gewrichten. VOORRADIG: Uitgestald *s Woensdags te Woer den, Donderdags te Gouda. Billijke voorwaarden. Achtend, Tuinstraat SS, GOUDA. om iren tend Aank. Utrecht. 7 .«8 10« 1.55 5.»» 8.21 Boon van rtrui, nood. 'edai van Cbasl luenes, 1 van tei want wjj goeden lui en L. Kraoy. ingegeven kind Sprong. „Holland’s Roem schappen”, deel I’ Van geleerdi Teneim uw Clllli ux J-Amerika ver- waaroi ler van c •'"edig vól idealen waren zjj sich wijdende aan één van den Volmaakte; mde aard- of brood- zien en vol ii >ek (die dam W. P. 6.55 10.‘5 1.» 4.35 8'oi_ 's-G raven hage—Gouda. Vertrek ’s-Hage. •7.44 •12.01 3’3 •6.M. •ö.44_ mannen mes van 1 Thomas kersenbladeren, en ook elk jaar voor in stelt, moet er Aank. Schoonh. 9.45 1.4» 5.M 8.21 11.21 3.30 9.21 10.21 •3.31 •7 15_ •10J1 Aank. 's-Hage. 8.53 Dinsd. (6.21) 8.53 8.53 Vertrek Amsterdai c, s. - - •6.4» •10- •1.0’ oogsten ir Frankrijk, liö te impor- van Frankrijk fvangen eeuwen trokken, 1 in schrome- 'ulzigheid en aren spreek- uwd: C. Nieuwpoort, oad 29 j. en der Pijl, oud 15 j. A. de Vos, >ote >nte hoofd en dat bad, )l eenigszins dom de groene broeders, itrokken in hi Ie over het ruiling Bschiedei igen van 1 lid en geen enk< n k 1 ij k besl uit van de gemeente Moercapelle voorschot uit 's Rijks kas van ten hqogste f 6000, ten gemeente in staat te stel- van een 3-tal arbeiders- komt het in Uwen stal dus voor, scheidt dan zoo spoedig mogeliik het zieke dier van de gezonde paarden en behandelt het met VAN ZESSEN’s uitstekend dat a f 0,30 per pak verkrijgbaar is te Schoonhoven bij A. N. van ZESSEN en bjj L. DE HAAS, C. VAN ZESSEN, K. LOOPIK, C. VAN W. BROUWER, A. R. v. d. W. VAN REES, A. VONK, C. G. Z. DE VOGEL, E. de JONG Waar niet v< koopers gevraag* conditiën. jk kropen er ie een spoor .1 appels (effenheden, met goeden igezien. 8 waar- lü juist te doen, eenig jaar dan hebben m en gezegd, 3.41 7“ 10.21 Vertrek Aank. Amsterdam. W. F. - C. S. 8. ” 9.1» I.08 3.0» 5.0’ 9. ± 12.11 3.15 Vertrek Gouda. 8.*5 12.40 4.30 7 iO io£ n zin'’' iok de gende lippen, gene zen snel door Purol. Doozen van 12Vs en 25 cent. De meeste Apothekers en alle goede Drogisten in iedere plaats verkoopen Purol. Te Schoon hoven bij A. N. VAN ZESSEN; te Gouda by ANT. COOPS, Wjjdstr.; en in ’t groot Pharm. Fabr. A. MIJNHARDT, Zeist. schoon .fift en af rellicht verloi nigvuldigden zjj van Thomas i lige Schrift” v en zoo mei bo zjj, mdrikze, die als we in de was die dagen de wjjd- geboren uit bet n en daar leefde „vr Gouwe, de vergoeding irrecht aan de op die wjjze aan nadeelen «.leen de voor 't /ragen a onder motto op de priesters: „I te gieriger worden Deze zieners der wereld èn aftrekt van de sti zy willen ze tot God. zéggen aan de wi ging der ziel, dAt Gouda—'s-Gravenbage. Gouda—Rotterdam (Maas). Vertrek Gouda. 8.10 8.10 De uren tusschen 5.59 uur ’s avonds en 6.— uur ’s morgens zjjn door onderstreping der minutencyfers aangeduid. De tusschen vermelde treinen loopen alléén Dinsdags. De met een gemerkte treinen zyn sneltreinen. Utrecht. 7.37 •8> (•12.35D *2.35 *4.33 •8.41. 10.45. *11 W_ i aan, in 't voornoemde te tim meren en een leggen op het land „de iet een opstaande Van 1-15 Nov. ■I T. van Vliet en lijn, z. van C. den oud 24 j. en De Oorlog, dat is waar, Brengt den handel in gevaar; Daarvan, Dames en Heeren, Kunt gij nu proflteeren Van Zilver en van Goud, Terwijl ik veel geef voor oud. Zegel- en Trouwringen, in elke maat, Waar, voor niets, uw naam op gaat, Terwyl ik ruim ben gesorteerd, Dus nu mij met uw bezoek vereerd. Hier is mjjn naam en mijn adres: WILLEM RAUS Wzn., in h Nis, - SCHOONHOVEN. In verband hiermede breng ik onder de aandacht van autoriteiten, dat door de ruilingen en daaruit voortvloeiende over plaatsingen, het verband der afdeelingen, voortspruitende uit de localiseering der militie en .ontwikkeld door de eerste opleiding en den voortgezetten dienst, wordt verbroken; de plaatselijke bekendheid der betrokken personen verloren gaat en noodelooze administratieve beslommeringen worden veroorzaakt. Het ruilen tegen geldeljjke verschaft bovendien een voor? bemiddelden, die zich r geld kunnen onttrekken aan ni ren, welke ten slotte ali< snden zouden treffen. I wordt door mij bepaald, dat *_g bij ruiling alleen bij hooge •>K zal geschieden, wanneer daarbjj i belangen van niet-persoonlyken gemoeid en die van den dienst in geen enkel opzicht geschaad geven als bjj rade en confirmatie der iliger Kerk In het verdere van dezen brief geeft Heer Guye zjjne hooge goedkeuring aan deze stich ting omdat hjj „deze goede werken bevorderen wil en vermeêren, overmits zjj ons dunken uit goede gronden te komen” en neemt hjj het klooster in bescherming „tegen een iegelyk!” opdat de broeders te naarstiger voor hem zouden bidden. Daar stond nji hel kloosterke, eenzaam GEMENGD NIEUWS. De heer en mevrou z(jn van Bordeaux naar Zuid- trokken. De heer Caillaux, die laatstelijk een hoog ambt bij de thesaurie van het Fransche leger bekleedde, is thans belast met een economische zending naar Brazilië. Hjj zal daar een onderzoek moeten instellen naar de mogelijkheid om Braziliaanscbe en grondstoffen uit te voeren naai - en Fransche producten in Brazili teeren, teneinde den handel met Duitschland en Oostenrijk te vervangen door uitgebreider handel op Brazilië. Bijgeloof. Men schrijft aan „Het Vaderland": De bewoners van het platteland verbazen zich dikwijls over het vele bijgeloof, dat tot in „ontwikkelde" en „beschaafde” krin gen in de steden gevonden wordt. Als ze hooren van die dwaze vrees voor het getal dertien, van dat ernstig bedoelde „afkloppen" van hetgeen ongewenscht is, van dat stroo- men naar waarzegsters, en van zoovele dingen meer. Dat vindt men zoo niet onder de dorpelingen. Wel zyn er ten plattelands ook eenvou dige lieden, die vooral achterna allerlei „teekenen" 2ien. Dat 1914 een oorlogsjaar moest zyn is duidelijk, want: a. er waren slangen op de kersenbladeren te zien; b. er zyn appels, die letters dragen; c. de paardeboonen lagen gekeerd in de peul. Wat a. betreft: waarscbynlyl insecten over de bladeren, dii achterlieten. Op de schil van enkele zag schrijver dezes inderdaad om figuren gegroeid, waarvan er één i wil voor een letter c kon worden aang Ieder jaar zyn er minder nauwkeurige nemers, die meenen dat de boonen ni anders liggen, dan ze behooren ’t Is waarheid: als er dan in oorlog komt of zoo iets bijzonders, die waarnemers het vooruit gezien dat het zoo wezen zou. Of de „slangen" op de 1 de „letters" op de appels ookelkjaai komen? Wie er belang in stelt, m maar studie van maken. Molenaarsgraaf. Brandwijk. irm, ld. STEENIS, Noordeloos. Meerkerk. Berg Stolwijk. Bleskensgraaf. Oud-Alblas. d. Berg, Bergambacht. Capelle a/d IJssel. Nieuw-Lekkerland. rerkrygbaar wederver- praagd op zeer gunstige Jk/ oud 27 j. en Ma. Pa. 0Verbeek, oud 25 j. A. Overbeek, oud 37 j. en Ra. Aa. Mulder, oud 39 j. Overleden: A. van Leusden, oud 73 j. in bet stille lan^f Ervóor de breede Lek en in de verte, naar *t oosten, de muren eu torens van Schoonhoven; róndom de groene weien. Daarbinnen de broeders, verstild in den arbeid teruggetrokken in hun celleken, en daar peinzende over het diepe, wonder lijke leven. Een nieuw leven, begonnen, geheel zi doelde navolging daarin onbelemmerd door drukkei sc he beslommeringen: huisgezin winning. Maar een leven ook van vechten tegen de natuilr en het natuurlijke en daarom zoo pynigend-moeilyk; soms in liederen uit die dagen, meest van nonnekens, lezen wjj dien grooten nood. Vol idealen was de grauwe rok aangedaan, vol moed begonrftn „nature” te dooden, maar dan „Ic bloeide als enen groenen twych doe mi die grauwe roe wert aenghedaen och god ic moet verdorren eer tijt want druc ende liden beeft mi bevaen. Och god ende och god wat is dit leven daer men dus veel in liden moet De broeders van den Hem waren „Kanoniken-Regulieren” naar den regel van den Heiligen Augustinus. Reeds vroeg was in Schoonhoven het nieuwe licht doorgedrongen, want eerst twintig jaar geleden had Gerrit de Groote te Deventer het eerste Regulierenklooster gesticht, dat nog slechts enkel gevolgd was door de stichting te Hoorn in 1383. Het Hemsche klooster was het derde in den lande. Toch kan dit niet verwonderen, er aan denken dat Schoonhoven in middeneeuwen een „geleerd” stedeke 1 en als zoodanig op een prent uit wordt begroet. Hier werd ook vermaarde*) Longolius geslacht der Langerakken en Cornelius Aurelius van der vriend van Erasmus. Amersfoort, 30 October 1914. meer bei voor g„L en bezwartir onvermogetw. ■itsdien v overplaatsing uitzondering gewichtige aard zjjn daardoor worden. De opperbevelhebber van land en zeemacht heeft de volgende order uit gevaardigd: t Daar het niet mogeljjk is alle militairen in de gelegenheid te stellen de aanstaande feestdagen (Kerstmis, Oud- en Nieuwjaar) in hunne gezinnen te doen doorbrengen, wordt door mij ter tegemoetkoming hieraan het volgende bepaald: Aan leder militair, die in het tjjdvak van 1 December tot en met 2 Januari op zjjn beurt met verlof gaat volgens de regelen, door mij vastgesteld bjj order van 24 September 1914, kan éénmaal in genoemd tijdvak twee etmalen langer verlof worden verleend, dan volgehs genoemde regelen het geval zou zyn. Van deze gunstige bepaling zijn uitge zonderd a. zjj, aan wjp in genoemd tjjdvak inge volge bjjzondere beschikking van den^ Minister van Oorlog of van mjj een buiten gewoon verlof (of verloven) van langeren duur (of gezamenlijken duur) dan vier dagen mocht zyn of worden verleend die wegens vervalsching van vrjj- T00r vervoer per spoor z(jn gestraft pn. ihoud mfi voor, bovenstaande gunstige g op elk oogenblik in te trekken, de tjjdsomtandigheden en het belang BURGEBLIJKE STAND. Alblaaaerdam. Van ,7—14 Nov. Geboren: Pieternella, d. van K. en B. Boon. Gerrit Johannis, z, G. de Jager en A. v. d. Hoeven. Geerl d. van P. Lichaam en F. Groenendijk. Overleden: E. J. Kamerling, oud 21 j. B. Rademaker, oud 75 j weduwe van H. J. van Houwelingen. Gietmendaiu. Van 6—13 Nov. Geboren: Leendert, z. van L. Fijnekam en A. Sluimer. Getrouwd: T. Hoeflaak, oud 36 j. en H. Teeuw, oud 40 j. Gleeeen-Nlenwkerk. Nov. Geboren: Marie Jacoba, d. van A. Pier- hagen en P. Verrips. Getrouwd: J. Mets Overleden: Levenloos aai van G. J. Westerhout en A. f Li n schoten. Nov. Geboren: Cornells Theodorus, A. C. Roeleveld en II. M. Mocking. Loplk. Van 1-31 Oct. Geboren: Anna Elisabeth Johanna, d. van M. A. Boumans en C. M. Strik. Johannes, z. van J. Vermond en P. van Kats. Jacobus, z. van L. Hoogendoorn en G. Jonkers. Jannigje, d. van G. Over beek en J. de Lange. Getrouwd: C. Rossen, oud 24 j. en Joha. Ma. Janszen, oud 21 j. Overleden: Aa. van den Berg, oud 24 j. Joh. Schippers, oud 82 j. E. Vermeulen, oud 75 j., echtgen. van H. Schippers. Nieuwlaiid. Nov. Geboren: Jan, z. van T. Kooyman en M. de Ruiter. Gerrit, z. van G. C. van Iperen en A. Hoeyenbos. Elisabeth, d. van T. Sterk en P. Buyserd. Nieuw-Lekkerland. Geboren: Arie, z. van M. den Ouden. Maarten Boef en T. Paardenkooper*',-" Getrouwd: C. Brusse, C. Verhey, oud 21 j. Overleden: K. de Koning, oud 63 j., echtgenoot van G. Markestcjjn. B. Leer in ’t Veld, oud 71 i. echtgen. van A. de Hon. T. A. Zelt^rjjk, oud 93 j., wed. van G. Keesmaat. Papekop. Nov. v n Getrouwd: A. N. Jansen en P. Horsting. Peursuui. Nov. i. Overleden: J. Siebeling, oud 21 j. Nohelluinen. Nov. Geboren: Klaas, z. van C. de Krey en G. den Braven. Grietje, d. van T. den Braaven en D. Verschoor. Nnelrewaard. Nov. Overledefi: Een levenloos aangegeven zoon van A. Lekkerkerker en J. Sjpiit. Willlge-Langerak. Van 1—31 Oct. Geboren: Anna, d. van H. Schep en K. Verburg. Getroi Ca. van De stichting van het klooster. „Het geestelijk habijt en de kruin baten niet veel, maar de verandering van leven en een gansch afsterv^n, van de kwade gene genheden maken eenén waren religieus”* aldus leerde Thomas a Kempis in z|r. „Navolging Christi”. Dit nu was 0( leus der nieuwe richting. Men gevoelde wel, dat strenge orde-regels en het bloote feit van ’t aannemen der pij niet den geloovigen mensch maakten. De broeders, die in 1396 zich in den Hem gingen afzonderen, waren dan ook sober van regel, maar vol stillen geloofsijver. rt Waren zes burgers, van wie waar schijnlijk vier reeds religieus: Niclaes Frederic Smit, Heer Herk, Joban Dieet Arnoudszoon en Gerard Jonge heettei en Johan Brujjn en Gysbert Hendrikze leeken waren. De drie, die ik eerst noemde waren poorters- van Schoonhoven. spponhoven, het woelige hof-stedeke, metzjjn vergang van ridders en kooplieden, was bun wel le levendig en zij wilden buiten op ’t land, aan de vredige Lek, gaan droomen van de wonderlijke dingen des Hemels. Zoo vingen zy dan jaar, een huizinge boomgaard aan te hww Hem”, dat zjj te voren, mi hofstede, hadden gekocht. Wy vinden, dat deze bouw door den Heer Van Schoonhoven, Guye van Chastillon, bjj open brieve, den 15den Mei 1396 diens burcht te Tertolen, werd '\*In den Name des Vaders, des Heiligen Geestes”, zoo giftbrieve aan, „Guye - z” van Bloys, Heere van Bi van Schoonhoven en van konde allen hebben van Schoonhoven, van Schoonhi Heer Frederi Arnoudzoon i luiden, uil ree... minne, gekocht hofstede met eei van Schoonhoven, daar zjj on getni boomgaarae, or klooster, en ir. ordineeren, om luiden daar in meenen te dien* - *4 (Nieuw procédé). TTAPMTTQQ” binnen enkele dagen de na- ,,AAX1.£VAu.JjX!j0M tuurlUke kleur van het haar weer. .,HARMLEN8” is verkrijgbaar in originlele flacons van f 3,—Voor Schoonhoven en Omatreken uitsluitend bij Monsterfleschjes met gebruiksaanwijzing worden gratis verstrekt. van de bladeren boven komen. De stengels worden dan voor een deel wit en kunnen gebruikt worden. Bjj invallende vorst dienen we met blad of stroo te dekken om er bij te kunnen voor 't gebruik. Vragen aan 't Bureau van dit blad „Kweeker”. gegeven op goedgekeurd, des Zoons en vangt deze itillon, Grave van Beaumont, >ven en van ter Goude, doen luiden: want wjj verstaan onzen goeden luiden van dat eeuige van onze poorters loven, als Heer Klaas Herk, rik Smit, priesters, en Jan van Diest, en andere goede echte devotie en begeerljjker en verkregen hebben een m deel lands, bjj der stede westwaarts in den Hem, smaakt hebben timmeringe en om bjj de Genade Gods een in den eersten een kapel op te goede devote en religieuss te laten wonen, die Gode men, hun goed en erve daarin - Bjj Koninklijk besluit 11 dezer is aan de gemeente Mf~“ verleend een tot een bedrag einde genoemde g( len tot den bouw woningen. Bjj Koninkljjk besluit van 19 dezer is, ingevolge de Pensioenwet voor de gemeente-ambtenaren 1913, aan C. den Hartog, nachtwaker te Oud-Alblas, een pen sioen verleend van f 134. Zooals bekend is,heefthet Koninklijk besluit van 3 Augustus 1.1. be paald, dat de directie der Rjjkspostspaar- bank de terugbetaling van aangevraagde gelden langer dan 14 dagen, desnoods tot 6 maanden toe, kon uitstellen. De directie heeft van de bevoegdheid slechts een matig gebruik gemaakt en, waar het noodig was, de terugbetaling zeer bespoedigd. In verband hiermede hebben postambtenaren dikwjjls aan inleggers, die een spoedige terugbetaling wenschten, den raad gegeven de reden van de aanvraag aan den directeur der Rjjkspostspaarbank mede te deelen. Aangezien in de tegenwoordige tjjdsom- standigheden aan elke aanvraag weder, zooals vroeger, binnen een paar dagen wordt voldaan, is het volkomen onnoodig in een scbrjjven aan den directeur der Rjjkspost spaarbank de reden van de aanvraag te melden, weshalve aan de postambtenaren verzocht is het geven van bovengenoemden raad in het vervolg achterwege te laten. De Minister van Landbouw, Njjverheid en Handel heeft: a. ingetrokken de beschikking van 5 dezer; b. den maximum-boterprjjs voor binnen- landsch verbruik voor den verkoop en gros gedurende het overbljjvende deel der maand November bepaald op f 1,45 per K.G. bjj verpakking in wit fust van 50 K.G. Bjj verpakking in wit fust van 25 K.G. kan vorengenoemde prjjs verhoogd worden met 1 cent per K.G. Bjj verpakking in eiken fust van 20 K.G. L-u vorengenoemde prjjs verhoogd worden “*5 cents per K.G. /«tailprjjs van boter wordt per K.G. ^««1 bepaald op 20 cents boven den i en-gros-prjjs. speciaal verpakte boter kan een fde prjjs worden toegestaan in overleg 1 Rjjks Centraal Bureau voor den van Boter, 42a Buitenhof, 's-Gra- 1 ONONTBEERLIJK ter onmiddelljjke w verzachting en volledige genezing zonder litteekens van brand-, stoot- of snjj- wonden, brandblaren, bloedbleinen, kneuzingen, open plekken, schrammen, builen, zweren, ontvellingen, winter handen en voeten. ONFEILBAAR tegen oude en nieuwe wonden, huiduitslag, gebarsten handen, spierverrekkingen, spit in den rug, lendenpjjn, zeere borsten, kloven, aam beien, zoowel bloedende ais andere. Op den pijnlijken ouden dagElEN uitkomst tegen rbeumaiiek, r r J 3 rheumatische zenuwpynen, jicht, poda gra, stramheid in de ledematen, ischias, stjjfheid in de ledematen enz. Zelden stelt de Klooster balsem teleur, heerlik, ver zachtend en verrassend snel in z(Jne genezende werking. Altijd tot onmiddellük gebruik gereed, mag de Klooster- balsem dan ook in géén enkel gezin ontbreken. In elk gezin waar kinderen zijn moet de Kloosterbalsem op een vasten plaats in de kast te vinden ztfn. Prjjs per pot van 50 gr. 75 ets., van 100 gr. f 1,20, van 250 gram f 2,50. Hoe grooter pot, hoe voordeeliger dus. Eischt rooden band met onze handteekening: L. I. AKKER, Rotterdam. Verkrjjgbaar bij alle drogisten, apothekers en de bekende verkoopers. I. dit klooster met zjjn kundige le monniken willen we hier spreki l.ide beiden in den geest van hun tjjd te beschouwen ga aan bun geschiedenis een korte inleiding vooraf, handelende over enkele gebeurtenissen uit de 14e eeuw, die middelljjk of onmiddelljjk aanleiding waren tot de stichting van het convent. De laatste helft der 14e eeuw, waarin de grondlegging van het Hemsche klooster valt, is van een gansch bizondere beteekenis geweest voor de Nederlanden, zoowel op geesteljjk als op kunst-gebied. In een eeuwenlangen nacht van sleur en conventie begint licht te schemeren, nieuwe ideeën komen er in denken en in doen; 't begin.is er van een nieuw leven! Uit Italië stamde deze herleving, die in onze landen weldra voorgestaan werd en verbreid door mannen, die tot op onzen tjjd nóg eenen wereldnaam bezitten. Met eerbied denken wjj dan aan Gerrit de Groote (Gerardus Magnus), Johannes Ruysbroek en Thomas A Kempis, de dragers dier nieuwe idee, die zoo wonderljjk veel voor de Nederlanden en de gansche be schaafde wereld ten goede gewrocht hebben. Een eeuw te voren had Jacob van Meer land reeds zjjn „Wapene, Martyn!” gedicht, waarin hjj vraagt of de wereld nog langer in zulk een kwaden roep zal bljjven. Maar ’t was er niet beter op geworden né hem. De poorteren hadden weelde efi de priesters bekommerden zich in ’t algemeen meer om een rjjke tafel dan om de zielen hunner schapen. Met klare oogen zien de hervormers dezen nood aan en vol innige droefheid klaagt Ruysbroek (die zelf prior van Groenendaal bjj Brussel is): „Die oude sonen, die met den vader in den huse syn bleven, ende sjjn erve besitten, dat sjjn die princen der heilegher kerken, ende alle die dat patrimonium ons Heren Jesu Christi verteren. Het schjjnt dat si ont slapen sjjn in groeter traebeit: want si en leven noch en ieeren noch met woerden noch met werken; die scape dwasen ende dolen, ende si (de priesters) soeken se niet; ende al gebrect hen spise ende dranc, si en achtens niet; ende al sjjn die scape siec ende zeer,' si en salven se niet, ende ge- quetst ende te broken, si en verbinden se niet; ende al verleyt se die duvel ende die werelt in den grond der hellen, si en wisen hen den wech der waerheit niet.” En hjj besluit zjjn klacht, ook doelende -„Hoe meer ze krjjgen, des m ze”. voelen *t wel dat het joljjt de priesters èn de schapen stille dingen des geesten en door abstinentie terugvoeren In de soberheid en het vaarwel- de woelige wereld ligt de stjj- ging der ziel, dit meenen z:! Een later mysticus drukt teeder i|it in het lied: Hadieu der werelt minnen, Hadieu tis Al ghedaen, Ic heb in minen sinnen Wat nieuwes aen te gaen. Ic wil gaen avonturen Te gaen een anderen ganc Al soet mi werden sure, (Och ewieb is so lane!) Wél hadden al reeds eeuwen aan i menschen zich in kloosters teruggeti doch de kloosterorden waren in sc Ijjk verval geraakt en de gu gierigheid der monniken *ai wbordeljjk geworden. GenoetndAl mannen bedoelen nu opheffing vin het kloosterleven. Zj de kloosterlingen, overeei ring, wederom sober-le' Gode-dienende. Gerrit de Groote belichaamt deze idee in een daadWn begiftigt in 1374 enkele arme, ongehuwde vrouwen te Deventer met een huis en erf. Deze vrouwen zouden door geen kloosterorde gebonden zjjn, maar door eigen arbeid in hun nooddruft voor zien. ’t Was alzoo een soort van Begjjnhof. Hoort nu toe hqe Gerrit de Groote inde Nederlanden de grondlegger werd van een nieuw geesteljjk leven. Twee jaren nadat hjj te Deventer dat vrouwen-convent had gesticht, richtte hjj ook een zelfde huis op voor mannen. Met overschrjjven van boeken, onderwjjzen der jeugd en prediken voor het volk vóór zagen die broeders in hun onderhoud. B>n hunner, Floreoa Radewjjns van Leer dam, vicaris der St. Lebuinuskerk te Deven ter en vriend van de Groote, stelde hem voor, zelf met eenige der „scbrjjvende clercen van goeden wille”, een gemeen schappelijk leven aan te gaan,en dat keurde de Groote goed. Radewjjns dan nam drie jonge i in zjjn buis op, waaronder Joham Kempen, de broeder van den grooten A Kempis, en spoedig groeide dit kleine getal aan. Ziedaar bet begin van „de broeders des gemeenen levens"! Weldra keurde de Paus deze instelling en later volgde er een gunstige uit- ik van bet Concilie van Con#tanz. Europa zag welhaast Fraterscholen uitgaande van deze „broeders des m levens", tot in Sicilië toe. iven beg0D te dier kloosters mjjmeren over de i en naar buiten wekten rolk op tot een inniger i in de landstale. van hunne groi .s het de gewooi in de kerk kan i met 5 ceL-_ De detti!- in maximum __r vorengenoemden Voor speciaal verhoogde prjjs won.»» met het Rjjks Cer* uitvoer v.1 ven hage. De Minister van Waterstaat heeft den commissarissen der Koningin doen weten, dat de vraag of een nummer- of een rjjbewjjs, hetwelk volgens art. 9 der Motor- en Rjjwielwet door een commissaris der Koningin is afgegeven, bjj verhuizing naar een andere provincie van dengene, aan wien die afgifte is geschied, zjjn waarde behoudt, met het oog op de woorden der wet, in verband met hare geschiedenis, ontkennend moet worden beantwoord, zoodat dus de eigenaar of houder en de bestuurder van een motorrijtuig in bet bedoelde geval van verhuizing naar een andere provincie een nieuw bewjjs moet aanvragen. De opperbevelhebber van land- en zeemacht, generaal Snjjders, beeft aan „De Soldatenkrant” het volgende geschreven: Bjj mjj komen tal van verzoeken in i ruiling van standplaats tusschen militaii onderling, sommige daarvan met instemme advies der betrokken autoriteiten. Ten bewjjze welken omvang deze beweging reeds heeft verkregen, strekke, dat in elke Soldatencourant in die "van 15 November 1.1. niet «minder dan 27 oproepingen voorkomen van militairen, die een rang- en wapengenoot zoeken om mede te ruilen, niet zelden onder aanbod van geldeijjke vergoeding. In verbaLJ aandacht van ruilingen en l_ i, het goed spraal Heel I bouwen, gemeeneL Een nieuw godsdienstig levt ontwaken. Binnen de muren di was er een zoeteljjk dingen des hemels de broeders b^t V( leven, het toesprekende Ook dat laatste was een van I verdiensten. Te voren was het geweest om de diensten in de zakeljjk in 't latjjn te houden begrjjpeljjkerwjjs, de leeken wel eenigszins vervreemd van het Woord Gods. Al lesen papen in latine Sine gheborte ende de passie sine, Nochtan leec vole ne can niet wale Verstean wel die latjjnscbe tale; Bedie williese in dietsebe Ieeren Den volke dat wel sal eeren Onsen Here van bemelrike. [Al lezen de priesters in latjjn van Zjjn (Jezus’) geboorte en van Zjjn Ijjden, Nochtans kunnen de eenvoudigen niet recht de latjjnsche tale begrjjpen; daaromjwil.ik hun in 't Hollandsch toespreken. Het volk zal daarvoor zekerljjk Onzen Heere van den Hemel dankzeggen.] Kort na den dood van de Groote, die in 1384 viel, fundeerden enkele van zjjn leer lingen het, later zoo wjjd vermaarde, kloos ter te Windesheiin, nabjj Zwolle. Dit klooster vormde eene andere richting dan die van de Deventersche broeders. Ook die richting vond veelj navolging, doch de Windesheimer Kloosters vervielen weldra in den ouden sleur, omdat zjj rijk werden en bet naarstige arbeiden daardoor verleerden. De fraterhuizen bleven bet voorbeeld van bun grooten meester trouw. Het werden burchten der wetenschap en tempels der Godsvereering. Ook het onderwjjs, dat zoo achterljjk was, dienden zjj en met eenvoudige preeken (collaties) bleven zjj onder het volk arbeiden. Hun levensdoel was „de navolging van Christus.” Ten slotte, en niet het minst, heeft de wereld aan hen menig schoon werk te danken en menig afschrift en afdruk van boeken, die anders wellicht verloren waren geraakt. Zoo vermenigvuldigden zjj „de na volging van Christus” van Thomas A Kempis, de „Studie in de Heilige Schrift" van Gerrit de Groote, den Bjj bel en zoo menig ander werk.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Schoonhovensche Courant | 1914 | | pagina 4