Nicolaas
Geragd een KNECHT,
60
Fill! A.C. FIJN HT,
CORN8. BIK,
MAGAZIJN
Schouw Vlist.
St. Nicolaasfeest:
St Nlcolaas-Cadeaai
Schoonhoven
Haven
SINT NICOLAAS!
VITTE BIOSCOOP, Klelveg, Oonda.
Vervolg ter Nieuwstijdingen.
't Claester den Hem buten Scaeakoven.
SPOORBOEKJES
!Advertentiën.
Openbare Vergadering
E. J. V. „TIMOTHEUS" te Schoonhoven
uitspanning en vergunning opheft;
J. BOOM,
SCHOONHOVEN,
BoterlettersSpritsletters,
APPELBOLLEN, SAUCIJZEN,
Dik St. Nicolaas,
BORSTPLAAT, CHOCOLADE,
Doozen Bonbons en Vruchten.
in Heer RITSO EITJE GORTER,
SANCUINOSE.
Amerikaansche Gezelschapsspelen:
A.ob.ve,Md Magazijn „Het Witte Huis",
SCHOONHOVEN.
LAURILLARD'S
SCHEURKALENDER.
DE KINDEREN VAN KAPITEIN GRANT,
DE KINDEREN VAN KAPITEIN GRANT.
Ter Boekdrukkerij van S. W. H. van NOOTEN te Schoonhoven
Oudste
Beste
UCTj Grootste
JGoedkoopste
meest gesorteerde
A. N. van ZESSEN,
Veerstraat, Schoonhoven.
D" wethouder G. J. Niekerk: Als u
prikkelbaar is omdat u teekenen moeBt, kan
si dVt Ww °.mdra,»en.en zeggen: denkt
lin en« de c°iMn»ssie een Joer wil
len draaien?
„irUe^h2er a' JoD W L,te° er
uitscheiden, anders zitten we morgen nog
over deze zaak te praten.
De v o o r z i 11 e r B. en W. zullen advies
geven aan den raad.
3. Aan de orde is: wijziging van artikel
5 der verordening regelende de jaarwedden
der onderwijzers.
De voorzitter wil het voorstel van
B. en W. laten voorlezen.
De wethouder H. A. Schreuder stelt
voor dit .niet te laten doen, daar al de
heeren het voorstel natuurlijk gelezen
hebben. Hy wenscbt het onmiddellük in
omvraag gebracht te zien.
De heer J. Kortland begrijpt de be
doeling van B. en W. heel goed en zou
het toejuichen als er een geschikte weg
gevonden werd om te doen wat B. en W.
beoogen; toch meent hij, dat door aan
neming van het voorstel van B. en W. de
raad zich op een gevaarlijk pad zou begeven.
Er is een leemte in de verordening aan
den dag gekomen; na afloop van de mobi
lisatie kan men die leemte wegnemen en
nieuwe bepalingen maken, maar dit nü te
doen, vindt spreker gevaarlijk. De ver
ordening is het contract tusschen de ge
meente eenerzyds en de amhtenareu ander-
zyds; dit contract te wijzigen als blijkt, dat
het in den huidigen toestand voordeelig is
voor de onderwijzers en nadeelig voor de
gemeente, acht spreker niet geoorloofd.
Zulk een willekeurige wijziging is gevaar
lijk en geeft aan de ambtenaren een gevoel
van onzekerheid.
De heer H. M. dén U ij 1 wijst er op,
dat verschillende andere gemeenten ook
korten, en wjjst voor deze gemeente op
bet geval met Andree.
De wethouder G. J. Nlekerk: Van
het salaris van mijn schoonzoon trekken ze
nog diens korporaaistractement af.
De heer J. Kortland blijft er bij dat
het gevaarlijk is een contract te verbreken,
als het voor de gemeente duur wordt.
Spreker wil de verordening wjizigen ais
de mobilisatie voorbij '8- Stelt u eens
voor, zegt spreker, dat de betrokken per
soon verlies leed, zouden B. en W. dan
hetzelfde voorstellen? Ik geloof van niet,
waaruit dus blijkt dat hier maatregelen
worden genomen omdat een ambtenaar toe
vallig persoonlijke voordeelen geniet.
De heer H. M. den Ujjl: Hg is geen
militieplichtige, maar heeft vrijwillig dienst
genomen.
De voorzitter wyst er op, dat de
raad ten allen tjjde de verordeningen kan
wijzigen. Die meneer, die vrijwillig onder
de wapenen is, geniet meer dan hij anders
zou genieten en daarom stellen B. en W.
voor de verordening te wijzigen.
De heer C. L. van Willenswaard:
Die wijziging heeft toch geen terugwer
kende kracht?
De wethouder H. A. Schreuder: Zij
gaat 1 Januari 1915 in.
De heer C L. van Willenswaard
wil de wijziging wel doen gelden voor eiken
ambtenaar die van heden af benoemd wordt,
doch meent, dat zjj voor ambtenaren, die
reeds benoemd zijn, niet kan worden toe
gepast.
De wethouder H. A. Schreuder: Dus
als een ambtenaar is benoemd op f600, dan
mag de raad hem geen f 800 geven, in uw
systeem.
De beer C. L. van Willenswaard:
Dat is verhooging.
De wethouder G. J. Nie kérk: Je moet
nog een vervanger betalen ook!
De heer J. Kortland: Omdat het geval
zich zóó voordoet als hier het geval is,
ben ik niet tegen wijziging d«r verordening,
maar ik wjjs op 't gevaariyke ervan om dit
nü te doen.
De wethouder H. A. Schreuder;. 4^s
de raad zou zetten: Aan bedoelden ambte
naar wórdt geen verlof gegeven tenzy hij een
plaatsvervanger stelt, dan zoudt u het er
mee eens zyn. Hg heeft den dienst ver
laten om een beter gesalarieerde betrekking
te krygen. Hg zou dan minder ontvangen
en u zoudt het er mee eens zjjn.
De heer J. Kortland: De raad plaatst
zich tegenover de ambtenaren in een ge
vaariyke positie. 11
De heer C. L. van Willenswaard:
De waarnemende onderwyzer wordt door
de gemeente bezoldigd en trekt het vdlle
salaris?
De wethouder H. A. Schreuder: Ja.
By 't maken der verordening is natuurlgk
aan normale omstandigheden gedacht en
niet aan mobilisatie.
Het voorstel van B. en W. (den inhoud
daarvan hebben w|j in het verkort raads-
verslag vermeld) wordt aangenomen roet
10 stemmen voor en 1 tegen; tegen de hee?
J. Kortland.
4. Aan de orde is het adres van F.
van Lint. (De inhoud van dit adres is reeds
vroeger vermeld.)
B en W. adviaeeren om, waar de raad vroe
ger besloten heeft geen schoollokalen voor
repetities e.d. af te staan, afwgzend op het
verzoek te beschikken. Uit waardeering
voor het muziekkorps stellen zy evenwel
voor de zaal van het café „Lekzicht" gratis
voor de repetities beschikbaar te stellen.
De huur bedraagt voor één avond per week
f 0,75, voor twee avonden f 1,25.
De heer J. K o r 11 a n d voelt er wel iets
voor om dat korps gelegenheid tot repeteeren
te geven, doch vindt deze manier gevaarlyk.
Hoe te handelen als een andere veréeniging
iets dergelgks vraagt?
De wethouder G. J. Niekerk: Andere
vereenigingen hebben een kas, naar de
leden van dit korps kunnen niets betalen;
er zyn er velen afwezig wegens de mobilisatie.
Het voorstel van B. en W. wordt zonder
hoofdelyke stemming goedgekeurd.
5. Aan de orde is de begrooting van het
Weesbuis voor 1915.
Nadat het rapport der commissie voor de
financiën is voorgelezen, blykens hetwelk
de begrooting de commissie tot geen op-
of aanmerkingen aanleiding heeft gegeven,
wordt de begrooting z. h. sv goedgekeurd,
sluitende met een emdcgfer van f 6955.
6. Aan de orde is de gemeente-begrooting
,0De 'heer J. Kortland: Ieder jaar ie
het de gewoonte, dat de raadsleden hij de
behandeling der begrooting zeggen wat zfl
op het hart hebben. Ik zou dat ook nu
graag doen, doch gegeven de tjjdsomstandig-
beden, lijkt het mjj niet gewenscht om Atf
begrooting in deo breede te behandelen en
poet voor post te bespreken. Op't oogenbl*
Valt er wel aan iets anders te denken.
Ill zal dus niet veel zeggen, en ook niet
over de loonen van werklieden en ambte-
Slren spreken; niet omdat ik die loonen
voldoende vind, maar omdat m(j een vast
salaris al i» bet Di®( 3root< tocb no& beter
lHkt dan zijn loon geheel te moeten missen.
Van den zomer heb ik er over gedacht
vebruik te maken van de gelegenheid, welke
Se behandeling der begrooting biedt om
ZOO b"»<d mos»'!* lo baschouwen hetgeen
er in de gemeente omgaat; want in vele
.^vullen is de gang van zaken hier van
Slsn «rdf dat nog w.l wat ov.r t.
/eggen is. Ik zal hei echter nu niet doen.
ToÜh wenach ik. naar aanleiding van den
huidigen toestand, een en ander in het
midden t/t brengen, buiten de begrooting om.
In de eqrqte plaats wensch ik iets te
zeggen over den steun aan de werklo'ozen.
De manier, die van het begin der crisis af
is toegepast, tykt my niet juist; ik zag
5raag andere wegen bewandeld. Maar nu
e voorziening in den nood van heden af
zoo flink wordt aangepakt, zal ik het ge
beurde laten rusten; ik wil, zoo noodig,
gaarne zelf medewerken om de steunbe
weging te doen slagen.
Tot heden heeft de gemeente weinig of
niets voor de werkloozen gedaan. In principe
ben ik een voorstander van het standpunt,
dat de gemeentelyke overheid in den nood
der ingezetenen moet voorzien. De ge
meentekas moet alles betalen, dat is de
eerlykste en meest afdoende weg. De
steun door particulieren verleend schiet
meestal te kort. Het gevaariyke van par
ticulieren steun is, dat er gegeven wordt
naar gelang er is en niet naar gejang er noodig
is. Als er behoefte is voor f 6, en er is maar f 3
beschikbaar, dan loopt de steun met die f3 af.
Dat is reeds gebleken by bet Steuncomité: er
is reeds 10 pCt. gekort op de bedragen
die aanvankttiyk werden uitgekeerd,
de eenvoudige reden dat er niet meer
was. Hoe goed de zaak ook door het
comité wordt aangevat, en hoeveel moeite
en werk ert zorg er ook aan besteed wordt,
de particuliere steun is haast altoos onvol
doende. Wanneer de gemcyfente naar be-
booren in den nood voorzief, en de kosten
door middel van belasting van de ingezetenen
terughaalt, dan betaalt ieder zyn deel. Dat
is in de huidige omstandigheden recbt en
plicht. Er zyn nu, ook in Schoonhoven,
voorbeelden van roeoschen, die volgens het
kohier van den hoofdelyken omslag wel
zooveel guldens aan bet Steuncomité zouden
kunnen geven als z(j nu stuivers geven.
Anderen, van nature meelydend, dragen
boven hun krachten by.
Daarom ben ik er een voorstander van,
dat de ncoii wordt gelenigd door steun uit
de gemeen! kas. Dan wordt uitgekeerd wat
er noou.j s en niet naar wat er beschik
baar is.
De bedoeling van het Nationaal Steun
comité was van deD beginne af aan, dat
de plaatselyke cornité's zouden bestaan uil
vertegenwoordigers van verschillende groe
pen; vooral werd er op aangedrongen, dat
personen uit de vakbeweging in de cornité's
zouden worden opgenomen. Er is in Schoon
hoven ook vakbeweging onder de goud
en zilversmeden; er zyn een R.-K. en
een Cbr. organisatie. Deze zyn gene
geerd; dat is jammer en heeft zeker geen
voordeel aangebracht.
Het spyt my ook, dat by bet samenstellen
der Commissie voor Werkverschaffing een
der rapporteurs is gepasseerd. De raad
heeft, m. i., dien rapporteur grievend
behandeld. Toen in de voorlaatste verga
dering het voorstel werd gedaan om aan
vulling der commissie aan B. en W. over
te laten, beb jk tegen gestemd om den raad
gelegenheid te geven zyn fout goed te maken.
Dit zyn de fouten, die uit den verkeerden
opzet zyn voortgevloeid. Het hoofd der
gemeente bad het initiatief moeten nemen
en men bad van den beginne af aan de
lynen moeten volgen, die het Nationaal
Steuncomité bad aangegeven.
Waarom 'hebben B. en W. ook niet aan
den wensch der regeering gehoor gegeven
en een Werkloosheidskas ingesteld? Dit
zou de gemeente geld hebben gekost, maar
er sou ook geld door in de gemeente zyn
Sekomen. Iets mocht de gemeente toch wel
oen: zjj heeft tot beden hpast nog niets
gedaan.
In verband met een en ander wensch ik
voor te stellen:
lo. Van den post voor onvoorziene uit
gaven der begrooting 1915 f 1000 ter be
schikking van B. en W. te stellen ter leniging
van gebleken nood. B. en W. moeten als
zich een dringend geval vaanopd voordoet,
niet op een raadsbesluit behoeven te wachten
om steun te kunnen verleenen.
2o. Aan alle werkloozen en aan de ge
zinnen, die door de mobilisatie getroffen
zyn, door de gasfabriek tegen zeer lagen
prys cokes te doen leveren. B. en W.
kunnen voor de contróle in overleg treden
met bet Steuncomité.
In de derde plags heb ik een vraag aan
den burgemeehteM te dotti. Is bet niet
mogelyk om dwMReering aan degezinnen,
welker kostwinner onder de wapenen is, te
verhoogen? Andere gemeenten hebben dit
met sueces reeds gedaan. Uitkeeringen die
in Augustus voldoende waren, zyn, dit
spreekt van zelf, nu te gering.
We moeten traehten zooveel geld als mo
gelyk is in de gemeente te krjjgen; niet
alleen nu, maar altjjd is dat goed en nuttig.
Hoe meer geld er verdiend wordt, hoe beter
de inkomens zyn, des te meer koopkracht
is er, des te beter is het voor de geheele
burgerij, voor de neringdoenden enz. Iq
plaatsen waar fatsoenlijke loonen worden
verdiend, is de toestand in den regel goed,
en in plaatsen, waar de inkomsten laag
zyn, is in den regel alles achterlyk. Daarom
vraag ik nogmaals: verhoog, zoo mogeiyk,
de uitkeeringen, het komt de geheele plaats
ten goede.
Ik lees meermalen van plaatsen, waarde
burgemeesters misschien om een wit
voetje by de autoriteiten te krygen of om
welke reden ook de uitkeeringen zoo laag
logelyk stellen. Ik durf verklaren, dat
zulke burgemeesters werken tot schade van
bun eigen gemeente.
Hierby zal ik bet laten. De begrooting
hebben wy allen natuuriyk nagezien. Ik
zou willen voorstellen: Iaat ieder de posten
noemen die hy veranderd wenscht te zien,
en laten we dan verder de begrooting aan
nemen zooals zy wordt voorgesteld. In de
tegenwoordige omstandigheden lykt my
praten over kleinigheden niet gewenscht.
(Wordt vervolgd.)
STADSNIEUWS.
8chMnhsven, 1 Deo.
f Blykens de goedgekeurde
begrooting der provinciale inkomsten en
uitgaven van de provincie Zuid-Holland voor
den dienst 1915 is aan de Njj verbeide ver
eeniging voor Goud-en Zilversmeden alhier,
ten behoeve van hare school voor teekenen,
boetseeren, graveereu en raetaaldry ven, een
subsidie verleend van f 600.
t Mejuffrouw P. J.de Knegtalhier
is benoemd tot tydelyk onderwijzeres aan
de openbare lagere school te Ammerstol.
t By de herstemming voor twee
gemachtigden in het Kiescollege der Ned.
Herv. Gemeente alhier zyn herkozen de
heeren C. van Willenswaard C.Lz. en L. de
Bruin.
Beiden hebben de benoeming aangenomen,
f Naar aanleiding van het feit,
dat aan houders van tienrittenboekjes
Gouda—Schoonhoven niet werd toegestaan
de reis op een tusschenstation aan te vangen,
heeft een ingezetene dezer gemeente zich
gewend tot het hoofdkantoor der Maat-
scbappjj tot exploitatie der Staatsspoorwegen
met het verzoek, hierin verbetering te
brengen.
Ala gevolg van dit versoek heeft de Maat-
scbappy thans ter kennis van het personeel
gebracht, dat roet tienrittenboekjes Gouda—
Schoonhoven de reis op een stopplaats mag
wordeq aan gevangen en dat in dit geval
het treinpersoneel de coupon voor de af te
leggen reis moet geldig inaken.
f Men schrjjft ons: De drukte op
het station alhier was j.l. Zondagavond van
dien aard, dat io de wachtkamer 2e klasse
een hevig gedrang ontstond en een meubelstuk
werd gebroken. De heer stationschef beeft
zich daardoor genoodzaakt gezien het meu
bilair, althans voorloopig, daar weg te nemen.
Dit feit is zeer te betreureu. Voordringen
bestaat absoluut geen reden, daar ongeveer
5 minuten voor vertrektijd de reizigers tot
den trein worden toegelaten en aan de
wachtkamers wordt gecontroleerd, zoodat
alles ordelijk kan geschieden. Voor plaats
gebrek behoeft men ook niet bevreesd te zyn.
Des Zondags is reeds, door de bemoeiingen
van den heer stationschef, een volgtrein
van den laatsten trein ingelegd.
Een ieder werke in bet belang van de
goede orde mede. p
t In de Maandag gehouden ver-
gadering van de vereeniging „Algemeen
Belang", onderafdeeiing van den Sehoon-
hovenschen Brandstoffen bond is het bestuur
voor 1914/'15 samengesteld als volgt:
P. v. d. Bergh, Ie voorzitter; P. Streefkerk,
2e voorzitter; D. Schmidt, te secretaris;
A. Meyer, 2e secretaris; W. Brebm, le
penningmeester; P. A. Wendels, 2e penning
meester; H. J. Murk, A. de Jong en C. de
Ridder, commissarissen.
fin den voetbalwedstrijd, 1.1.
Zondag aan „den Hem" gespeeld floor een
Sportclub-combinatie en een railitoir elftal,
bleek, da,t onder de militairen óog( heelwat
goede voetballers zyn.
De Sportclub trof haar beide achter-
spelers totaal uit baar gewonen spelvorm,
wat, gevoegd by het goede spel der tegen
partij, ten gevolge bad, dat de militairen
een flinke overwinning behaalden. De
eindstand was 5—2.
f Vrijdagavond heeft de gemeente
politie alhier aangehouden den minderjarigen
A. A. van A.
Den volgenden morgen is de knaapover-
gebracht naar Rotterdam en geleid voor
den hoofdcommissaris van politie aldaar.
Aan het p ro v i n c i a a 1 gou ver-
nementsgebouw te Utrecht is Maandag
aanbesteed: het onderhouden van bet ge
kanaliseerde gedeelte van den Hollandschen
IJssel, gedurende de jaren 1915, 1916 en
1917. (Haming f 10,200 per jaar.)
Ingekomen 8 biljetten. Laagste jnschry-
vers de heeren P. H. Pel en B. van Rensed
te Montfoort voor f 10,270 per jaar*
De Raad van Beroep (Onge-
vallen verzekering» te Dordrecht Beeft io
zyn zitting op Maandag 80 November uit
spraak gedaan in de volgende zaken:
Ongevallenwet: Het bestuur der Ryks-
verzekeringsbank Btelde 'bjj berziebing de
rente van C. Zwanenburg te Waddinxveeo
Qp^nVz p€t. van zyn dagloon, terwyj klager
by klaagschrift aanvoerde, dat geen ver
andering in zyn toestand is gekomen en
voor berzieuing dus geen termen aknwezig
waren.
De Raad oordeelde, dat de verbetering
in klager's toestand niet van dien aard is,
dat daardoor herziening der rente gewettigd
is en heeft mitsdien verstaan, dat getroffene
ook na 14 September 1914 rechtheft op
een rente van f 0,63 per werkdag. E.,
Behandeld werden de volgende zaken:
Ongevallenwet; Machiel Goor, te Wad-
dinxveen. i ai
Invaliditeitswet: Pieternella Kusters, we
duwe E. Twigt, te Krimpen a/d IJssel.
In deze zaken zal 14 December a.s. uit
spraak worden gedaan.
♦Ammerstol, 30 Nov. Ais bestuurleden
der IJsclub „Vooruitgang" zyn herbenoemd
de heeren J. Sprik, A. Zanen Pz,,C. Kok Wz.,
H. Verbek, P. D. de Jong en Vr. Dtflterom.
Bjj de verloting trok de heer M. Qkms Tz.
de schaatsen en de heer W. Stigter een
kistje sigaren.
De landweerplichtige P. ZagÉÉn Az.,
muziekonderwijzer alhier, is afgeknald voor
alle militaire diensten.
§Cappelle op d' IJssel, 28 Nov. De
voordrachten ter benoeming van twee^onder-
wyzers aan de openbare lagere school no. 1
alhier beslaan uit de heeren1. J. Goedhart,
volontair te Siiedrecbt; 2. A. J. Rykboek,
tijdelyk onderwyzer te Dordreobt; 3. G. A.
Koedam, idem, te Culemborg; 4. C M. Plomp,
idem te Waddinxveen; en: 1. A. J. Rijk-
hoek, tydelyk onderwyzer te Dordrecht;
2. G. A. Koedam, idem te Culemjiorg; 3.
C. M. Plomp, idem te Waddinxveen4. J. A.
Wessel, kweekeling te Voorburg.
De afdeeiing Cappelle op d' IJssel der
Zuid-Hollandsche Vereeniging „Het Groene
Kruis" beeft gisteravond baar jaqrfttfrgader
ring gehouden.
Daarin is medegedeeld, dat het tédental
met 553 leden is toegenomen en gestegen
is tot 964.
De rekening werd vastgesteld op rl436,92
in ontvangst en f 858,42/» in uitgaf; bet
batig saldo bedraagt alzoo i 578,49'/*.
By de behandeling van de begroeting is
de jaarwedde van de wijkzuster mei f 100
verhoogd eu alzoo gebracht oj> f 1000. De
cyfers der begrooting bedragen f 1783,49'/*
in ontvang en f 1410,18 in uitgaaf, batig
saldo f 373,31
Als bestuurslid werd herbenoemd|ie heer
D. Bakker. By herstemming weèd als
zoodanig benoemd de beer L. Vujk Az.,
terwyl de beer W. P. Schouten tot «erelid
werd benoemd.
♦♦Giessen-Nienwkerk, 26 Nov, De
afdeeiing Giessen-Nieuwkerk en omstreken
van „Het Groene Kruis" heeft gisteVavond
in het café Verheul baar jaarvergadering
gehouden, die slecht bezocht was. Slechts
28 leden waren aanwezig.
Na opening der vergadering door den
voorzitter, den heer Dr. W. C. Rensen,
bracht de beer P. van Ginkel verslag uit
over het afgeloopen jaar, waaruit o. m.
bleek, dat het ledenta) 265 bedraagt en dat
de ledikanten en ruststoelen, die indertjjd
ter beschikking van het Roode Kruis zyn
gesteld, nog te Winterswyk zyn.
De heer C. P. Boekei gaf daarna een
kort verslag van de te Rotterdam gehouden
algemeene vergadering. Dit jaar zal er
geen algemeene vergadering worden ge
houden, zoodat de punten van de agenda:
verkiezing afgevaardigden en beschrijvings
brief, vervielen.
Uit de rekening en verantwoording van
den penningmeester, den beer L. van Harten,
bleek, dat de ontvangsten met inbegrip van
bet batig slot van het vorige boekjaar
hadden bedragen f 343,66, de uitgaven f 172,
zoodat er een voqrdeeflg saldo is van
f 171,66. u
De begrooting voor het volgende jaar
werd vastgesteld in ontvangsten op f446,56
en in uitgaven op f 217.
De aftredende bestuursleden, de-toeren
Dr. W. C. Rensen, P. van Ginkel, A. van
Houweling. D. Kooyman J.Gz. en P. Schakel
Adrz., werden by acclamatie herkozen, terwjjl
in de plaats van den heer P. v. d. Zouwen,
die bedankt bad, gekozen werd de heer
G. v. d. Meijden.
Ten slotte hield de Voorzitter eeü leer
zame causerie over de verspreiding van
infectieziekten, welke met aandacht werd1
gevoed en een dankbaar applaus verwierf.
Haastrecht, 30 Nqv. J.l. Zaterdag
vergaderde de afdeeiing Haastrecht van bet
Alg.Ned. Werklieden-Verbood in „Concordia".
Na opening der vergadering door den
voorzitter en het lezen van de notulen door
den secretaris brachten de penningmeesters
van de afdeeiing en van de afdeeiing
Ziekenfonds hun driemaandelykscb verslag
uil. De rekeuing der afdeeiing sloot roet
een tekort van f9,23, die van het Ziekenfonds
fftet een saldo van f 766,95.
Besloten werd een bydrage van de leden
te vragen om de afdeeiing io staat te stellen
steun te verleenen aan zieke leden der
afdeelingen Zwolle en Haarlem.
Een nieuw lid werd aangenomen.
Besproken werd het leenings-ontwerp
van de regeering en de in verband daarmede
te houden vergadering van. den Vryzinnig-
Democratischen Bond en het Alg. Ned. Werk
lieden-Verbond op Zoodag 29 November te
Amsterdam, ten einde tegenover de regee-
ringsvoorstellen onze eiscben te stellen van
een belasting naar draagkracht. De ver
gadering, voelende dat de sociale arbeid
door bet leeniogsontwerp voorjaren getroffed
zou worden, meende dat ter wille van derf
Godsvrede zoo'n groot offer niet mocht
worden gebraoht.
Besloten werd de afdeeiing te doen ver-
vertegenwoordigen. Als afgevaardigde werd
de voorzitter aangewezen.
Besproken werd nog de werkloosheid in
de gemeente en besloten, andermaal een
onderzoek in te stellen. Mocbt de uit
slag minder gunstig zyn dan die van
bet opderzoek in de tweede helft
Van Augustus gedaan, dan zal getracht
worden een steuncomité te vormen of
allhaos daar den' stoot toe te geven. Dei
autoriteiten, die daarvoor in aanmerking
komen, zullen alsdan worden aangezocht en
hun medewerking gevraagd worden.
Als commissie voor onderzoek werden
aangewezeh M. Dekker, J. van Duuren,
B. Nieuwland en J. Scheer. j
Hierna sloot de voorzitter de vergadering.^
(G. Cl.) ,j
J.l. Vrydag is in „Concordia" een
vergadering gehouden, waarin in aansluititog
met de vergadering gehouden op 9 November,
de besprekingen zyn voortgezet om te boi
tot oprichtiog van een vereeniging, wi
vóór de vredes-idee werkzaam zal zyi
De vergadering was goed bezocl
werd voorgezeten door den heer 'J. J.
ai opireuen,
met andere
ilist, of de
by den hond
len gekozen
voorzitter,
A. Huurling
(G. 4)
isveeo.
Besloten werd de vereeniging definitief
op te richten en aan te sluiten bjj den
.Anti Oorlog-Raad". Verder werd beslqten
Jiit eèn spreker of spreekster zal optreden,,
al of niet in samenwerking met apdere
corporaties.
Nader zal nog worden beslist,
vereeniging zich zal aansluiten by
„Vrede door Recht''
Als voorloopig bestuur wqrden gekozen
de heeren J. J. Wensveen, t
Ds. E. v. d. Broek, A. Bakker, A.
en J. Scheer.
♦Hcornaar, 30 Nov. In de op 27 No
vember gehouden raadsvergadering waren
alle leden tegenwoordig.
Ingekomen was een verzoek van J. de
Jong om eervol ontslag als penningmeester
van het BurgerRjk Armbestuur met ingang
van t Januari 1915.
Besloten wordt dit verzoek in te willigen,
onder dankbetuiging voor de bewezen
diensten.
Naar aanleiding van dit ontslag wordt
besproken, ofpAMniuf «éhv qieuweir pen
ningmeester zal bónöètü&b' drftf eeh
besluur van drie leden, overeenkomstig
h«^goedgekeurde reglement der instelling,
«rt 1879 is met goedvinden van Gedepu
teerde Staten geen bestuur benoemd en net
beheer in banden van B. en W. gesteld.
Daar B. en W. zich liever van deze zorg
ontlast zien, wordt besloten in een volgende
vergadering over te gaan tot bet benoemen
van een bestuur.
gVetottgens deelt de voorzitter mede, dat
%oor de betrekking van hoofd der
bare school, na een herhaalde oproepiag,
twee sollicitanten hebben aangemeld,
izien omtrent beiden gunstige inlicb-
r zyn verkregen, zal aan den districts
schoolopziener worden gevraagd, of hy
genoegen wil nemen met een voordracht
van twee personen.
Hierna sluiting.
Als bestuursleden van „Het Groene
Kruis" zijn herkozen de beeren F. de Bruyn,
E. Aanen, A. de Heer en B. Slob Hzn.
De begrooting voor 1915 is vastgesteld in
ontvangst en uitgaaf op f 135,50.
♦♦Krimpen «a/d Lek, 1 Dec. Vrydag-
middag beeft, onder toeziqbt van beeren
ingenieurs, op de rivier voor deze gemeente
geproefstoomd de op L. Smit Se Zoou's
Scheepswerf vervaardigde hopperzandzuiger
„Hoek van Holland".
Dit vaartuig, dat bestemd is voor de
firma Kalis te Sliedrecht, beeft een leogte
van 55 M., een breedte van 8 M. en een
holte van 4.20 M. De machines ontwikke
len een kracht van 400 I. P. K.
Alle proefnemingen voldeden uitstekend.
Zondagmiddag ving de heer M. A. G.
Sfnat in de rivier aan den hengel een
snoek, die ruim 2 pond woog.
Alhier is eeq Dansclub opgericht met
aaovankqlyk 26 leden. Het bestuur is als
volgt saihengesteMt J. Atatrichs, vóorzitter,
J. Scheer, secretaris en mej. E. C. Drees,
penmngmepsteresse.
De beer J. Verboeff Jz. heeft ontslag
genomen als penningmeester van de zang-
vereeniging „Krimpen a/d Lek".
De ongeveer vier weken geleden op
gerichte muziekvereeniging der alhier in
cantonneraent zijnde imiitairen maakte de
vorige week reeds een tocht door de ge
meente.
De marscben die gespeeld werden dwon
gen, omdat de oefentyd zoo kort is geweest,
respect af. De sergeant le klas de heer
J. Norel, die de leiding van het korps op
zich heeft genomen, scbynt daarvoor in alle
opzichten de capaciteiten te bezitten.
Aan zyn yverige zorgen is het ook te
danken, dat de manschappen uit Schoon
hoven de muziekinstrumenten in gebruik
bebben gekregen van de vroeger aldaar be-
militaire muziekvereeniging, waar
van Norel destjjds bestuurslid is geweest.
Stellig zal het niet lang meer duren, of de
troepen zullen uitrukken onder de vroolyke
tóniB van het yverige korps.
Kan men deze vereeniging uitteraard geen
langdurig bestaan toeweoscben, aller wensch
is toch dat zy, zoolang de militairen gedwon
gen zijn bier te blyven, met toewyding zal
blijven studeeren en ons, Krimpenaren, op
mebig vroolyk stukje zal vergasten.
Nlenwerkerk a/d IJaael, 1 Dec. Ia
verband met de tydsomstandigheden zullen
het 25-jarig bestaan der Cbr. School en
het jubileum van het hoofd der school niet
feestelyk worden herdacht. Dit wordt uit
gesteld tot gunstiger tyden zullen zyn
aangebroken.
♦BTlenw-Lekkerland, 1 Dec. Zater
dagavond j.l. hield de Gereformeerde
Jongelingsvereeniging „TimotbeOs" alhier
baar jaarvergadering in de Cbristeljjke
School.
Dehotülen en het jaarverslag van den
secretaris, alsmede het verslag vap den
bibliothecaris werden goedgekeurd.
Eveneens werd goedgekeurd de rekening
van den penningmeester, welke sloot met
een batig saldo van ruim f 17.
Na afdoening van deze huisboudeljjke
zaken werden door leden der vereeniging
eemge voordrachten gehouden, welke met
groote aandacht werden aangéhoord. Door
een kerkeraadslid werd een slotwoord
geproken.
Een groot aantal belangstellenden, w. o.
afgevaardigden van zustervereeniginget^
den omtrek, woonde de vergadering bij.
Door dem landbouwer Ai de J. Cz. werd
dezer dagen aan onzen correspondent een
merkwaardigheid getoond, welke zich voor
doet by een van diens koeien. Het dier
beeft namelyk behalve de twee borens op
den kop, nog.i een, derden boren van ruim
een decimetqjj lengte op het rechteroor.
;ens deskundigen, een groote
Dit is, ook vi
zeldzaamheid.'
Maandaf
„Heemskerk'
gadering.
De notulei
gvond j.l. bield de ysclub
lhier een algemeene ver
en bet verqlag van den
secretaris, deijt bóer P. G. Streefland, werdep
goedgekeurd, li 'i
Uit de rekening van den penningmeester,
den heer A. de Jong Czn., bleek, dat de flat-
vangsten inJikhet afgeloopien jaar hadflen
bedragen f fff,S3 en de uitgaven f llS,2K),
zoodat de rekening sloot tnet een baQg
saldo van f lM-,13.
Als bestuuisleden werden herkozen tyK.
heeren C. C.ffivan Dyk en J. J. Verbaar pq,
gekozen wertfjde beer P. Hajjjjms in de plaats^1
van den heedfP. Pols, die d^gemeente hefeft
verlaten. |f li
rissen werdfn herkozen de9
root, P. den (Ouden Pz. en A.
Als commj
beeren P. d<
Verhey.
Besloten
ringryqiery
Onder de
kistjes sigai
ten deel aan
Bo,er Az. en
Noerdeli
l om inleen a.s. winter een
jr ihgezetenen te boudpp.
isnwezige leden werden drie
n verloot. De pryzen vielen
Ie heeren M. de Ruyter, C. den
C. van Dyk.
li Dec. Mejuffrouw^ A.
Duyra fclhier ^s te Rotterdam geslaagdivoor
bet examen vrye- en ordeoefeniogen der
gymnastiek.
'Reenwyk, 30 Nov. Zoo is het dan
één feit geworden, dat ook'Ub de gemeente
Reeuwyjc electrisct) liéht brandt. De firma
0. Teekens, maaldery en gvfapnbandel, heeft
haren hieuwen zuiggasmotor ook een
electriache installatie latei}maken, die
machinekamer, pakhuis, molen en woonhuis
van electriscb licbt voorzietfl Bovendien is
op de moieowerf nog een bopglamp aange
bracht, dié by het ladenitjéh lossen der
wagens uitstekende dienshmlkan bewyzen,
De flrmal geniet de eer «fierste in déze
gemeente te sijn, die het| „liebt der toe
komst" lait schijnen. Mogje het navolging
vinden I
KECHTZiKEN.
De Hooge Raad heeft Maasdag
verworpen de'njet door caasatiemiddeleo
gesteunde beroepen van:
J. van J., vrachtryder te Moordrecht, door
het hof té 's Graven bate veroordeeld tot'
4 maanden gevangenisstraf wegens beling
van haver
D. K. te Montfoort, door de Rechtbank te
Utrecht veroordeeld tot 4 dagen bechtepis
wegens het ten Verkoop voorhanden hebben
van 1500 pond bedorven rundvleesch.
KEHKNfECVrS.
Ds. M. Jongebreur te Veenen-
daal beeft voor het beroep bjj de Ned. Herv.
Gemeente te Oud-Beyerlaqjl bedankt.
Naar de „D. CL" meldt, heeft
Ds. Willekes te Hendrik-Ido-Ambacht
Zondag van den kansel meegedeeld, dat bet
prov. kerkbestuur van Zuid-Holland de
uitspraak van b«t classicaal bestuur van
Derdt d.d. ,17 Sept., waarby hy wegens
„verduistering" van stukken voor den ker
ke raad was berispt, heeft vernietigd.
♦♦Meerkerk, 1 Dee. Wjjlen mejuffrouw
M. den Besten, onlangs alhier overleden,
heeft by testamentaire beschikking aan de
Gereformeerde Kerk alhier f 300 vermaakt,
vry van saccessierecbten.
H P O R T.-
♦♦Krlmpen a/d Lek, 30 Nov. Zondag
middag heeft, in tegenwoordigheid van een
talryk publiek, op „'t Zand" alhier een
voetbalwedstryd plaats gebad tusscben
„A. F. C." van Ammerstol en „Vitesse"
alhier. Als scheidsrechter fungeerde de
heer C. Verboeff Jz. alhier.
De wedstryd, die zeer spannend was,
eindigde met 2—1 in het voordeel van
„Vitesse".
DE OORLOG.
Van het Westelyk oorlogsterrein is erin
't geheel geen nieuws Vau beteekenis, en
van bet Oosteiyk weinig. De Duitschers
hebben, naar men weet, den slag bezuiden
den Weicbsel niet kunnen winnen, doordat
er plotseling nieuwe Russische troepeni.
opdaagden, die op buo beurt trachtten dee
Duitschers te omvatten. Dit is hun evenwel
niet gelukt. Van een groote nederlaag der
Duitschers, waarvan de Engelscbe bladen
Sewaagden, is geen sprake geweest: de
ussiscbe generale staf heeft uitdrukkeiyk
verklaard, dat men aan de berichten van
een groote overwinning aan bun zydegeen
geloof moet slaan. De zaak is eenvoudig deze,
dat een week lang de krygskans den Duit
schers heeft toegelachen en daarna weer een
week lang den Russen, maar voorloopig is het
resultaat, dat de strjjd nog onbeslist is en
wordt voortgezet.
Nu er zoo weinig te melden valt, vinden
wy bet niet ondienstig onzen lezers een
overzicht te geven van den loop van den
oorlog. Wy ontLeenen dit aan de „N. R.Ct.",
die d.d. 30 November het volgende scbryft:
De oorlog ia tbaps bgoa vier maanden
aan den gang. Dat is voor een modernen
oorlog, en een wereldoorlog nog wel, een
lange tyd en nog steeds heett zich geen
oorlogsgebeurtenis voorgedaan, waarin men
by mogeiykbeid het begin van het einde
zou kunnen zien.
Te land hebben, over bet algemeen ge
sproken, de Duitsche strijdkrachten tot
dusver bet gevechtsterrein buiten de grenzen
van bet ryk weten te houden, in het Noord
westen zelfs het front zoover van de ryks-
grenzen gebracht, dat deze ook by een
nederlaag, die niet gehqel vernietigend is,
nog niet rechtstreeks zoudép worden be
dreigd.
Aan den anderen kant is het Duitschland
(afgezien dan van Belgiö) ook geenszin*
gelukt om ide kracht van ook maar één van
zyn tegenstanders te breken. Waar aan
beide zyden de verliezen zwaar zyn geweest,
zyn thans Frankryk en Rusland geen minder
geduchte vyanden dan bjj den aanvang van
den kryg en Engeland maakt zyn leger op
het vasteland voortdurend sterker.
De groote mopilykheid, het groote nadeel,
dat voor Duitspbland aan het begin van
den oorlog bestond, beitaat nu nog evenzeer:
het moet tegeRjkertyd naar twee fronten
oorlogvoeren, naar het Oosten tegen Rusland,
naar het \yesten tegen Frankryk in de
eerste plaats.
Veronderstel, dat er een oorlog ware uit
gebroken alleen tusscben Duitschland en
Frankryk, of alleen tusscben Duitschland
en Rusland. In geen van beide gevallen,
vooral in bet'iaatate niet, zou een voor
zichtig menseh van te voren met zekerheid
hebben durven .voorspellen, dat Duitschland
overwinnaar ,*ou blyven. Men kon dus bjj
den aanvang, van den oorlog gerust zeggen,
dat een strnd tegeijjkertyd tegen Rusland
en Frankryk voor Duitschland hacheiyk
zoo groot al
Oostenryk
tegen Rusf
een aanzien!
tegenover
bescbermin
is noch
men de kra
zou zyn.
(De getalsterkten van de legers, die de
oorlogvoerende naties in het veld hebben
gebracht en nog in het veld kunnen brengen,
zyn niet by benadering bekend ^en de schat
tingen daaromtrent ioopen ver Uiteen. Niet
zoo heel ver zal mén echter van de waarheid
af wezen als men zegt dat het Russische
met het Fraqscbe leger te zamen (weemaal
het Duitsche is.)
Duitsland geholpen door
ifiryeT in de eerste plaatk
en al moet de monarchie
deel van baar troepenmacht
irviö en Montenegro en t?r
wan haar zeekust afzonderen,
8 een bondgenoot, waarvan
iten, juist omdat ze niet zoo
reusachtig zyn «I* men by een heel opper
vlakkige beschouwing van de uitgestrekt
heid van het rjjk zou verwachten, wel eeha
onderschat.
Daar staat tegenover dat in het Westen
Frankryk den inacbti en steun heeft aan
het BriUcha rjjji, wel, a leger nok pas fee-
vormd'/wordt, 'en dat de vloten der bopd«
genoot'én de zee beheéi scben.
In deze ómstaod'gh^ en mag Retdaat
Duitschland «en belaé grqké krjjfgskun<|
praeétatie heeten, dal het ftyn vyandett
dien tyd buiten zyn gmnzejjp beeft wetey te
gouden, ja den oorlofe heeft gefoerd
m het vyandeiyk land; maar daarbij d
men iniet ulit bet oofe verlieten, dat I
zelfde- omstendighedén u de betrekkelljl
éraarde van uil succes'verminderen. V
tel
lien beeft! wel eent
met de Ëwelscbe lei
s^hryvers, tpe van vreuj
sprongen at er het fei
nog geen |Vanl zjjn
beslissende Nederlaag bi
op dien gr#
beschouwden
wel eens dep draak gestol
ranse hé dagbj
tien) voet hoog
dat DjU'tacbltnd
genétanders een
toegebracht en
|nd als verslagen
1 op
dujïeiyk dat Wie op
kikaien, dunned*
leidt van den tegen-
'et Jjs immers alsof
istgevecht een
blauw oog geslagen wordtt,'zyn tegen party
hoont, omdat hy er nog piet in geslaagd
is bem geheel buiten gevecht te stelleh.
Het Valt zoo betoogt de „N. R.' Ct,t
dan verder niet tegen, te spreken, dat
ie Duitschers, om gefyke resultaten te
bereiken ten Opzichte van den eindeljjken
uitslag van jleo beelen oorlog, op de slag-
ére overwinningen noodig heb-
.vjjanden.
'•ilisaüe heeft het Duitsche
stander erkónnen.
iemand, wi«n in 'ben
velden.
welke misli
dadelyk bij bet be
liep in Frankrjjk
opmarscb leidde
een aapzicnljjk
krachten. Dp
jde dit. Later
tot omvatting.
Isdien houden zy
elkander op een beperkt front vrywel in
evenwicht.
V^aar de beslissing in bet Westen ia
uitgebleven, blgft in verband daarmee een
.«nogeljibe «edttriaag in het Oosten voor de
Duitschers dubbel gevaarlyk en slechts een
zoo beslissende overwinning op de Russen,
dat dezen in den eersten tyd niet aan een
ernstige bedreiging van de Oostgrens van
Duitschland kunnen denken, zou Duitsch
land een goede kans op de overwinning
in du beelen oorlog geven.
De entente-mogendheden kunnen terecht
van een beslissende overwinning op een
van beide gevechtsterreinen een voor-ben
gunstigen invloed op bet andere gevechts
terrein verwachten. Voor hen telt dus een
overwinning dubbel. Derhalve ia men te
St. Petersburg, Londen en Parya geneigd
om een succes van de Duitschers licht te
tellen, als bet niet groot genoeg is om dien
toestand te veranderen, en om een afge
slagen aanval als een overwinning te be
schouwen, omdat die toestand er door wordt
bestendigd.
Voor Duitschland scbynt das, om den
oorlog te winnen, een beslissende zege op
een vso beide gevechtsterreinen een nood
zak el yke voot-waardb.
Dat deze vooralsnog mogelyk is, zouden
wy niet dnrven ontkennen.
Brengen echter de entente-mogenbeden
op een van beide gevechtsterreinen de
Duitsche strydkraebten een verpletterende
nederlaag toe, dan kan men een voor
Duitschland nadeeligen vrede als aanstaande
beschouwen.
Een derde mogeiykheid is, dat geen van
beide geschiedt, dat de tegenwoordige toe
stand zoolang voortduurt, dat door uitputting
van krachten de partyen tot vrede moeten
c komen.
I- Een goed deel van deze beschouwingen
sou men ook dadeljjk na de onderscheidene
oorlogsverklaringen ten beste hebben kannen
geven. De vier veratreken oorlogsmaanden
nebben een ontzagiyke hoeveelheid bloed
zien vloeien. Legers van ongekende grootte
hebben veldslagen van dagen, van weken
geleverd. Over ae bevolking van uitgestrekte
landstreken is naamlooze ellende gebracht
en het einde ia nog niet te voorzien, noch
boe dat einde wezen Zal.
Ter zee heeft de vloot der entente de
Duitsche en Oostenrykscbe scheepvaart stop
gezet. Dat zy biertoe by machte was, wist
men van tevoren. Noch echter de Duitsche
vloot, noch de Oostenrykscbe in de Adriati-
sche Zee is vernietigd.
Zelfs op de Zwarte Zee heeft geen beslissende
zeeslag plaatsgehad. Voor bet overige doen
de Turken nog te kort aan den oorlog mede,
dan dat men kan zeggen of zulks eenigen
invloed op den boofdstryd zal hebben. In
den Kaukasus schijnen de Russische en Turk-
scbe strydkrachten vrywel tegen elkaar
opgewassen. Ernstiger is de opmarscb der
Turken tegen bet Suez-kanaal. Al kunnen
zy er zich geen meester van maken, ais er
aan het kanaal ernstig wordt gevochten, is
de scheepvaart er doorheen toch vrywel
onmogelhk geworden. Het behoeft geen
betoog, dat zulks voor Eogeiand een ernstige
schade zal wezen.
De Duitsche Keizer beeft
generaal von Hindenburg, den opperbevel
hebber op het Oostelyk oorlogsterrein,
bevorderd tot den boogsten rang, namelyk
generaal-veldmaarschalk.
Het Engelscbe stoomschip
„Malachite" van 2000 ton, op reis van
Liverpool naar Havre, is eenige mylen ten
noordwesten van Havre door een Duitscben
onderzeeër io den grond geboord. De com
mandant van de ijuikboot gaf de bemanning
ran de „Malachite" tien minuten tyd om
van boord te gaan en spoedig daarop vatte
bet stoomschip vuur.
De onderzeeër verdween. De bemanning
van de „Malachite" wist Havre te bereiken.
I
(Vervolg van no. 3604.)
IH.
Opkomst en bloei.
Niet enkel onvrêe des harten zou de
broeders komen verontrusten. Oorlog brak
uit toen het klooster nauweiyks 5 jaren be
stond. De Arkelscben kwamen woest opzet
ten van uit het zuiden en vol kommer moes
ten de broeders hun huizinge aan den Hem
ontvlieden, die overlatende aan het geweld
der soldaten. De woning, waarin zy hadden
gearbeid, gedroomd en Gode met innigheid
gediend, ging wreèdeljjk in vlammen op.
Zóó vonden zy die weder,' toep zy terug
kwamen. I fl
Haat en ruwheid hadden dietrjonggepian-
ten boomgaard verwoest en hft godshuis
met den grond geiyk gemaakt. Toen zy
dat alles aanzagen kwamen de broeders tot
vertwyfeling en ten einde raad besloten zy
niteen te gaan.
Dit alles kwam ter oore van Heer Willem
Hermanse Klinkaart, die Scboqnbovenaar
van geboorte, in den jare 1400 te Deventer
tót priester gewyd en in dew stad procureur
waa van het Fraterhuis. Daadvaardig als
hy was, haastte hy zich naar Schoonhoven
om den communisten met raad en daad by
te staan in hunnen bood.
Verzeld vaö vurige en godvruchtige man
nen vermaande hjj ben te b^ven volharden
in hun schoon ideaal, en wekte de ryken
op om doórjaariykachfe giften en erflatingen
de broeders in stiafte stellen een niéuw
klooster te stichten ep te onderhouden.
Zelf ging by vóór door ai^n bét te bouwen
klooster alle gpederen, die bem zyn vader
bad nagelaten af te staan. Deze stryder
braebt bet zóó ver, <)tdat t«!ee jaren o& den
brand er een nieuw klooster aan den Hei
verrezón was, tbansiroet een kapel.
Op den 16en Mei 1407 werdén de Hemscue
kloosterlingen in ban rechten, betreffende
bet hebben vin eeq kapel en kerkhof, w
vestigd door !<ten pastoor van Berglmbacht,
beer Hendrik de Luners, die hun tevens
het re^ht gaf op
die ia ft convent w
dat
it WOOI
Veoifal veroorloofde
tot aed godsdienst t<
afstand van Jklle
óver|heu, mita zy al
week> aan Me k<-,
zo«d«n betalen loo
recognitie kochten zl
Paascbavond, .aim de
eeo en twiopg ;i
betalen. IJ
Den 14. Juni daai
he willi
erkbof te b«
len en aldaar
iy hun om
Idoeo inwjjdeqj
i pastoreele
jarep, de
k van Berg)
"I zuiver zilvei
af door telkeo
irgambaohtsd
(bantscbe iftuiói
i kwam de Bisslchop-
peijjke bewilliging ajj Op dien datujjfi gaf
Monseigneur Frederig vao Blankento;
bisschop van UtrecbtJaijo toestemming tol
•richting trio bflj klooster en tot het
de
vab de kaplel en autaren daarin,
onder patronait van den Aarts-Engel
Micbaël.
Op den 23. Juki 1409 werd het recht van
begraven in d* kloosterkerk en op bet
kërkhof, wedetó uitgebreid. Van toen af
mochten daarin^''8 parochianen van Bera-
ter aarde besteld, mits ae
jOtnen aan kerk en pastoor
ambacht wordei
rechten -zouden
van Bergambaci
IV.
msdonk.
Dan-zien wj) t}et klooster bloeien.
In het jaar 1424 ontstaat uit den Hem
een tweede stichting en wel op deo zand
heuvel „den Denk", die aan een vlieteqfr1!
Brandwyk ligt.
Btjjkean eed zegelbrief gaven Engel bert
van Nassau, heer van de Lek, en diens
vronwe Johanna verlof tot bet bouwen van
dit nieawe convent benevens den grond
daartoe.
Aldus is de inhoud van dezen brief:
„Wy Eogelbert, Grave tot Naasouwen,
Heere ter Lecke, ende te Breda, ende
Johanna, Graviuae ende Vronwe der aelver
Landen vooraz, sijne Gesel liane, doen kont
allen Luüden, ende kennen (bekennen) over
mits (bij) desen onsen openen Brieve: Dat
wg om Gods willen, ende aengesien saliybeyt
onser, onser Oiren ende Nakomelingen
zielen, ende .oock om den Dienst Gods te
wecken, en te bet wy buere goeder wereken
ende de beden deelacbtigh te worden, gegeven
hebben, ende geven voor Ons, onsen Er
énde Nakomelingen, de Regulieren
kloosters van St. Micbiels, buyten Schoon
hoven in den Hem, een stuck Landts, ge-
heeten die Donck, met beur toebehooreo,
otte beheingt leegbt met bueren ouden slooten,
binnen onser Parochiën van Brandtwjjck, (in
den Albiasserwaert), ais een Klooster-Kerk
ende Bouw-Hujjs daer op te doen setten,
ende te doen timmeren, soo hem dat beste
ende nutste sal duockeu te wesen, by der
bulpen Gods ende goeder Luyden. Welcke
stuck Lands voorsz wy bem overgegeven
hebben, ende geren over mits desen onsen
Brieve, om een jaeriyck Chyns, al-omme
twee pondt, des Heeren ponde, ons, ende
-iMf'
alle jaer op S. Martynsdage in den Winter,
Bonder wederseggen, ende nemen hem goeden
«HL—,
akomelingen, jaertecks te betaelen,
i Winti
m goed
luyden des kloosters voorsz, ende die Goeden,
in onser hoede en bescbermenisse na onsen
vermogen, sonder al|e' argelist, ende wy
voorsz Grave ende Gravinne Eogelbert ende
Johanna, hebben des tot oorkonde onser
b«yder Zegel, voor ons ende onse Nakome
lingen aan desen Brieff gehangen, in 't jaer
ons Heeren 1424, acht dagen in Junio.
Wö vinden voorts, dat in het jaar 1444
(bh de oprichting van een kapittel naar de
wyze van de Windesheimers door eenige
Hollandsche en een Zeeuwsch klooster van
Regulieren) prior in Hemsdonk was Frater
Rndolphus Sibrandi. Na hem waren daar
o. m. nog prior: Godouis de Wit, die de
wereld in 1508 verliet, en Roelof de Wil,
die geboren in 1480, in 1516 monnik in 't
Hemsche Convent was. Hg stierf 1550.
Wie thans nog langs het smalle pad,
dat naar den Donk voert, aan die plaats
komt, wordt getroffen door de eenzaamheid
die daar is.
Enkele boerderqen staan op den dorren
heuvel waar niets wil groeien en de been
deren, die verbleekt in 't zand liggen, maken
dat alles nog naargeestigqr. 1)
De vriendelyke boer, van de meest
zuidelijk gelegen boerdery, toont U gaarne
de oude verwulfde kelders ouder zyn woning,
dik van muren, die eertyds tot het klooster
behoorden.
Waar eens de wyd-vermaarde Cornelius
Aurelius van der Gouwe 2) (waarover straks),
de vriend van Erasmus, de dagen en de
nachten doorbracht bjj bet flauwe schjjosei
van een lamp, hooggestegen in de my*tferiën
1) By het graven van zand komen veel
beenderen bloot.
Een eigenaardigheid is ook nog een schuur
aan de zuidzyde, die gebouwd is van steeneo,
afkomstig uit de oude kerk van Groot-
Amtners. f
t) In 1494 prior in den Denk.
der wereld en de* hemels, daar liggen nu
op lange tafels simpeiyk de kazen droog
te woraen van den boer.
Op deze verlaten plaats midden in
zwijgende, vlakke landen, daar klonken tóch
eenmaal de koorzangen der vróme broederst
daar geurde het vat met gewyde rooke,
daar werd, vér van de wereld diep geleefd
De „Chronycken" verhalen ons ook, boe,
niet ver westelyk van den Donkr op den
Schoon bergerheuvel een roofslot stond;....
wél twee uitersten zoo vlak byelkaar.', maar
toch in één ding overeenkomende: de diepte
van je*60-
Later is er onder Brandwyk of „Braank'
nog eeo klooster gesticht van „Regulieren
Kanonnikkessen".
(Wordt vervolgd.)
h-
gename wyze wakker geworden.
Als middeu in den nacht de ruiten
bijhnen ruischten.
ih de achterkamc
er kabbelde het zeetje
GEMENGD NIEUWS.
Ophetterreinvandeelectrische
centrale te Dordrecht is Maandag een monteur,
die een sjroom van 400 volt door het lichaam
kreeg, geóood.
De familie S., wonende Maróix-
kade 25, le Amsterdam, is in den nachtvan
Donderdag op Vrydag op een niet zeer ftan-
_.r u Ivan
ow voorkamer, onder belsch lawaai, m«t
straatsteeoen wordón gebombardeerd en
door de openingen wordt, mót een dikken
straal van de Vecbtwaterleiding, zóó kracqtig
naar tqnnen gespoten, dat het bebangjen
de schilderyen van dén wand vliegen, far
wordt ge dabr wel wakker van en mjnqe
aangenaam ijs 't ook. Dat is de bovenvjer
melde familie overkomen.
Toen men kyken ging, 't was ongeveer
3 uur 1 bleek dat vlak yóór bet buis eeq buis
van de Vecbtleiding was gesprongen. Zóó ge
weldig was de druk qp bet water en preeïes
in df ricbtiiig van het venaterraam, dat'er
gqen hóuden aan was geweest, en strakt-
steefted, water en ,zand als eeo milde regjen
naai b|bi
Ti'
»°CL
Hit beeft wel een uur geduurd voor bet
lek festopt was.
Zoo groot was i)e aangerichte schade, dat
deVi gemeente heeft aangeboden schadever
goeding te gevpn. (N. v. d. D.)
f- Door dó yverige nasporingen
de» Haam
getukt de
op ichters
korien tMH
Noörd-Brabant, Zeeland en Gelderland ven-
schillende boeren 'hebben opgelicht.
Zy gaven vobd voor rekening van bqt
yk te koopen eb lieten een gedeelte van
dan koop afleveren zonder te betalen; dp
faling zou volgen by aflevering van db
|t van den koop. De runderen werden
j bekende siage.r* in den Haag verkocht.
Intusschen leefden ,de oplichters van dp
•pbrengst op grooten voet met tweejonge-
James, waarvan' een minderjarig was.'
INauweldks was bekend, dat ,zjj hun intrek
in den Haag hadden genomen, of de politie
lepd een inval in de door ben betrokken
emeubileerde aamers en rekende de
ieeren in. L
De gearresteefljte oplichter» zullen waar-
Bchynlyk ook nof vervolgd worden wegens
schaking en onttrekking van minderjarigen
aan het ouderiyk gezag.
De Dordtscbe Bank, aan de
Prins Hendrikkade te Rotterdam gevestigd,
is bet slachtoffer geworden van een Bluwen
oplichter. Deze, een als beer gekleed per
soon, beeft den loopjongen J. O. op de Wil
lemsbrug aangesproken eu bem verzocht
op een wissel, die later valscb bleek te zjjn,
aan de Dordtscbe Bank een bedrag van
r f 770 te on)y.iig,o. ,0.
aan bet verzpeg, begaf zich naar de
bank, waar hém de wissel werd uitbetaald.
-- Historisch. 't Geschiedde in
een ODzer grensdorpjes io Brabant.
Nevel en mist beerschten in de peillooze
duisternis. Op de politiewacht was alles
rustig: sergeant slapende, de korporaal wa
kende.
Plots komt een der posten 't wachtlokaal
binnen en' fluistert geheimzinnig „Brigkes,
kom gauw buiten, daar ginds werkt 'n Zep
pelin met zoeklichten
Korporaal roept sergeant. Deze comman
deert de wacht in 't geweer.
„Waar is "tie?"
„Daar, boven dat huis."
En waarlyk, een geheimzinnig licht bewoog
zich nu eens omboog, dan weer omlaag.
Aandachtig kyken allen toe....
Ademlooze stilte.
Plotseling barst er een in luid gelach uit.
„Ezels!" schreeuwt by, „weet je niet wat
dat is?"
„Maar 't is tocb 'n zoeklicht?" werpt
men tegen.
Nevel en damp
de maan gluurt door de wolken!
Wlllëikop. Nov.
G e b r e nAdrianusFranciscus Jacobus,
z. van H. van Vliet en M. Kemp. Cor
nelia Adrianus Gerardus1, 'z. van J. H.
Vendrig en A. Byman.
Marktberichten.
Gorinchem, 30 Nov. Aangevoerd 668
rundéren, -6 nuchtere kalveren, 42 vette
varkens en 294 biggen.
Pryzen zwarè kalt koeien f 240 a f 280,
kalfvaarzen f —at melkkoeien f 140
a f 220, lV*-j*rige ossen, f 110 a l'160,guiste
vaarzen 1 125 f. 170, pinken f a f
Oudewater, 80 Novl Op de heden ge
houden kaasmarkt waren aangevoerd 65
partyen, 1665 stuks, wegende pl.m. 8240
kilogr. Pryzen waren vooó le soort van f40,-
tot f 42,vobr te soort van f 38,— tot f 39,-
zwaardere f 39,~ tot f 42.50, gestempelde
f 42,— tot f 43,—. Handel vlug.
Alatterdain30 Nov. Aangevoerd
paaiden. magere- en 359 vette run
deren, 129 vette, nuchtere en graskal
veren, 1946 scótftpéa of jammeren, 918 var
kens, biggen, 5 'tokken of geiten.
Koeien en ossen 31 tot 43 ct.stieten
tot ct.; vette kalveren 50 tot 60 ct.;
schapen 20 tot 25 ct.; lammeren 28 'tot 33
ct.; varkens 32 tot 34 ct. en lichte varkens
voor export 24 k 25 ct. per l/g kilo.
Varkens tameiyk aangevoerd. De handel
in zware varkens was tameljjk goed, hoewel
men p toch voorzichtig kocht. Dit was
evenzbo voor die welke voor de zóutery
verkocht werdeD. In exportsoorten was de
handel slecht, de pryzen lager dan vorige
weekijl dit als gevolg van slechte berichten
uit Kónden en vertraging van verzending,
KéAterdsn, 30 Nov. .Bumenlandsche
granen. Prys: Tarwe per 100 K.G. f
tot fj Haver per 100 K-G. van
f )2.-i tot f 12,70.
W INTER Dl EN NT 1 December,
i verktegbaar in den Boekhandel van
r-V. N. VAN NOPTEN, ScHooqHQvqw.
Nevel en damp scheuren uiteen en
Zoo gebeurde bet, dat in 't jaar 1914 de
wacht in 't geweer werd geroepen voor de
maan.
BUHGEKLIJKE STAND,
ftahoenheren. Van 27 Nov.—1 Dec.
Leendert, z. van H Brouwer
Jacob Jan, z. van J. Hartman
Geboren
en G. Borst,
en M. Naves.
AlblaMerdam. Van 21—28 Nov.
Geboren: Cornelia, d. van P. Verbejj
en A. J. G. de Bakker. Leendert, i. van
A. Twigt en P. de Man. Anna Maria,
d. van J. C. Collewjja en N. Borsje.
Getrouwd: J C. Collewyo, oud 24 j.
en N. Borsje, oud 14 j.
Overleden:, C. Versluys, oud TO j.,
echtgeuoote vaa J. Scbook. R. v. d.
Brink, oud 13 ji J. Scbook, oud 72 j.,
weduwnaar van Versluys. Een leven
loos aangegeven ^tind van D. J. G. Donkers
en P. Gouwens. i
Gieaaendam. Van 20—27 Nov.
Geboren: Jacob, z. van C. Adriaanse
en A. Huisman. Jansje, d. van A. Boxman
en G. Versluis.
Getrouwd: J. Stout, oud 25 j. en
J. Vogel, oud 23 j.
Overleden: G. Elperdink, oud 77
weduwe van M. Stout. A. A rentse, oud 69 j
weduwnaar van M. v. d. Heuvel. E. C.
Boer, oud 5 m. (Te Sliedrecht): A. L.
den Dunnen, oud 67 j., weduwnaar van
F. van Houwelingen. (Te Nederbemert):
W. van der Salm, oud 70 j.
Linachoten. Nóv.
Geboren: Adriana, d. van P. Muilwyk
en G. Vonk.
Getrouwd: A. van den Heuvel en
N. Brouwer.
Meerkerk. Nov.
Geboren: Henri Willy, z. van W. H.
Teeuwen en C. Oskam. Albert, z. van
C. Bor en A. Alting. Cornelia Willemina,
d. van T. den Hartog en A. Versluis.
Bastiaan en Eva, z. en d. van P. van
Zessen en A. B. Verroey.
Getrouwdi A. Slob en N. Veen.
C. van den Heuvel en A. E. L. van de
Weteringb.
Nnelrewaard. Nov.
Geboren: Adriana Beligje, d. van
G. Uitbeyerse en B. van Zeideren.
De SCHOUW over het onderhoud en het
bezanden van den weg door Bonrepaa
en Vllat-Ooafztfde zal tlians gevoerd wor
den op Zaterdag 5 December 1914.
De Voorzitter,
TEIJINOK.
der
op Donderdag 3 Dec. a. a., 's av. 0'/* u.,
in de GEREF. KERK (Oranjestraat).
Spreker: De beer JAC. O VERSTEEG,
van Amsterdam, met het onderwerp:
„De Jongeling en bet grootste
gebod".
De schryver of scbryfster van
den brief met onderteekening
„Katholiek", welke 1.1. Vrydagavond aan
zeker adres is gezonden, wordt beleefd ver
zocht zich aan dat adres aan te melden.
P. G., uit den boerenatand, ieeftyd om
streeks 17 jaar. In persoon te vervoegen
by de Wed. J. A. ZIJDERLAAN, Polsbroek.
Ondergeteekende bericht hier*
mede, dat hy met ingang van
1 December a.a. zyn
en betuigt tevens zyn hartelyken dank aan
zyn Cliëntèle, voor het vertrouwen hem
jarenlang geschonken.
Weverwijk, LEERBROEK.
Hofleverancier.
—o—
§p0~ Belttellingen worden beleefd
vroegtUdig verzocht.
Heden overleed te Amsterdam
onze harteiyk geliefde Broeder en
Behüwdbroeder,
in den leeftijd van 33 jaren.
'<9 1 éVc! IMMINK-Gorteh.
i 5 J. E. IMMINK.
Stdlwyk, 29 November 1914.
Vtnnm Sangninoenm, ln vacno.
Voor lyders aan bloedarmoede en zenuwzwakte, voor herstellenden en
zwakken, voor jonge moeders of aanstaande moeders is de Nangninoae
het middel dat bet snelst van alle het bloed verrjjkt, de zenuwen versterkt,
den eetlust bevordert.
De Sanguinose is toegepast in zeer verschillende gevallen: by klier
achtige kinderen, by bloedarmen, by neurasthenici, by ouderdomszwakte,
by jonge moeders en minnen, by herstellenden uit typheuze koortsen;
na de influenza en by verzwakte hartswerking.
Gy behoeft van de Sanguinose geen likeurglaasjes te gebruiken.
Tweemaal per dag een eetlepel is genoeg. Daar is géén middel, versta
bet goed, geen enkel middel dat zoo snel helpt in alle gewallen van
ujjputfing en algemeene verslapping.
WACHT U VOflB NAMAAK!
Sanguinose kost per flacon f 1,50; 6 fl. 8,12 fl. f 15,
De ftieraerstraat 2c/4, VAN DAM Se Co., Den Haag.
Sanguinose wordt verkocht in alle apotheken en bjj alle voorname
drogisten: te Schoonhoven by A. N. v. ZESSEN; te Qonda by
ANTON COOPS, Wydstraat.
Bevoordeelt nw Gemeente door awe
te koopen bU
LOPIKEBSTBAAT 37—»», SCHOONHOVEN
Dus gaat NIET buiten de stad uw inkoopen
daar men nieta goedkooper en ook
'énen
zeen grièoter keuze zal vinden dan by CORNs. BIK,
Lopikerstgaat 27—29
Ziet de Etalage met Prezen!
Minzaam aanbevelend, UEd. dw. dn.,
COHNz. BIK
I .laael
tt'>Mnq
Aanbevelend
VRttfiT OKfeE NIEUWSTE
Royal Lndo (groen) OO Cent.
(geel)45 Cent.
Kick ftafelvoetbalspel)90 Cent.
The Penalty Kick 90 Cent.
Table Quoits (Hoepla)90 Cent.
The Box of Animal Puzzles45 Cent.
The American model Builder, de Amerikaansche
Stalen Bouwdoos No. tf 3,5©.
Amerikaansche platen op linnen gedrukt, om nit te knippen
eh zelf poppen en dieren te maken, ln alle prtyzen.
Bloemlezing uit de spreuken van wyien
Dr. E. LAURILLARD.
38e Jrg. 1915. Prys f 0,75.
Uitg. S. Se W. N. v. NOOTEN, Schoonhovkx.
VRIJDAG 4 DECEMBER a.s. en volgende dagen
Buitengewone Voorstellingen:
Romantische avonturen in 7 acten. Naar den beroemden roman van JULES VERNE.
Aanvang der voorstellingen Dagelijks 7 en 9 nur, Zondags 3, 5,
7 en O nar. Geen doorloopende Voorstellingen.
De pryzennivoor deze voorstellingen: Loge 00 ets., 1ste rang 40 ets.,
2e rang 35 ets., 8e rang 15 ets., Couponboekjes 10 ets. hooger.
Zondags alle rangen 5 ets. meer.
ZATERDAG 5 en WOENSDAG DECEMBER, 's middags 2 uur,
n Kinder- eu Familie-Voorstelling
Kinderen 35, 15 en IO ets.
Ieder kind ontvangt bovendien nog een St. Ni col aas-Cadeau.
worden 100 Naamkaartjes op helder wit karton, in net étui, geleverd voor slechts
©O CENTS. Op fijn bristol carton in luxe étui f ©,75, f 1,—, f 1,25, f 1,5© enz.
en
V O O R
DrogerijenChemicaliën
Specerijen, Yerbandstoffen
Verpleging*-Artikelen
Binnen- en Buitenlandsehe
Geneesmiddelen
Minerale Wateren,
Instrumenten, Gnmmiwaren,
Breakbanden,
Brillen, Pince-nez,
Tandpoeders, Tandpasta'*,
Tandschuiers, Zeemleer,
Sponsen, Dweilen,
Kwasten, Penseelen,
Borstel Werken
Droge- en Natte Verfwaren,
enz. enz.
IS BIJ
