(Preserver.
Belgisch Moleskin,
lepi zeere Spenen, Wonden enz.
SPENElirZALF,
s-Mtuip.
BLATCHFORDS KALVERMEEL,
wi'Sn GOUDA:
De Rek Horsman,
Mr. P. A. Greup,
Lijnzaad-Suikerkoekjes, merk M.V.R.,
VAN BOVEN AF
HAARZIEKTEN.
Electro-Vibro-Inrichting van
J. MANIFARCES,
LIJNZAADKOEKEN.
Het eenig
I doeltreffend I
Middel
tegen alle
gebreken
der Kaas
uitsluitend
HUISKES APON,
N°. 3660.
Vrijdag 4 Juni.
1915.
Nieuws- en Advertentieblad voor Zuid-Holland en Utrecht.
Tweede Blad.
OUDERKERK a/d IJSSEL.
SCHOONHOVEN.
Effecten,Coupons,Wissels,
Prolongation, Beleeningen,
Assurantiën, Hypotheken
Neemt gelden a deposito:
i Gouda e:
Fr. GROENEN, Lopikerstraat S3.
Eischt dit merk.
BEETELS' LIJNZAADKOEKJES
Bekroond op Landbouwtentoonstellingen met 22 eerste prijzen en Gouden Medailles.
BEETELS' Olieslagerij en Meelfabriek „De Hinde", Amsterdam.
PLAATSELIJKE WEDERVERKOOPERS GEVRAAGD.
•Fabrikant M. VERHEUL, Rotterdam.
H.H. LANDBOUWERS!
en
BRAND en MINKEMA, Groot-Ammers.
Success,
Welcome,
Express.
prima kwaliteit
volkomen gegarandeerd. 64
H. G. A. ACKMANN - - Zwolle.
Vertegenwoordiger voor Stolwijk en OmstrekenA. ZIJDERLAAN.
Oudenrijn (U.),
H00FDVERT.
BAMFORD'S Naaimachines, I- en 2-Paards.
Paardenharken, Hooischudders,
ONDERZOEK GRATIS. SUCCES GEGARANDEERD.
Voir Int uitvallen der haren vrage men DANDERINE, 11,25 franco thuis.
N.V. Koninklijke Fabrieken v./h. WESSANEN LAAN, Wormerveer.
D. R. BREUKEL, voorheenL.DEJONG&Zn.
Tal. 5«8, Rotterdam. SPAANSCHE KADE 4",
M. VERHEUL, ROTTERDAM,
IS
Verkrijgbaar in
pakken
TE KOOP:
600.000 harde IJssel
en 50.000 Waaisteen,
IÉ!1
WIJ VERKOOPEN:
ENG. LEER, KLEERMAKERS-VOERINGS,
BILJART-LAKEN.
Laken-Magazijn
Hoogstraat 279, b./h. Viaduct,
ROTTERDAM.
D. ROOS, Ouderkerk a/d IJssel,
SIGAREN van Gebrs. SOS, Ridderkerk.
LASUIZA 2'/i cent. - FOP SMIT en Co. 2'/« cent,
TIP-TOP 2 cent Sigaar.
a 25 Cts. per potje.
A. N. van ZESSEN, Schoonhoven.
Herziening der lijst van
Inkwartiering.
BINNENLAND.
Llerenfabriek,
Levering en herstelling van Ma
chinerieën en Werktuigen, IJzeren
Hooibergen, Hoolberglieren enz.
ENZ.
Met i dag opzegging a 3
8 dagen S>/4
Voor 1 maand vastSty*
36 maanden S'/ï
1 jaar 4
TELEfOOn nH96-
gV Geen reizigers! ook niet per Bete.
Agentschap te Schoonhoven:
Winkel te Gouda: MARKT 41.
Vorm der koekjes met
Firmanaam er in
geslagen.
^Bertcisa-ComiO
Amsterdam
0 stuks wegen 1 Kilo,
ze zijn pasklaar om
aan koeien in hun
setieel te voederen,
zonder ze eeist te
breken. Verpakt in
NI LU WE zakken van
50 Kilo, incluis zak.
worden koud geslagen van rechtstreeks aangevoerd dubbel gezuiverd lynzaad.
Deze Lün zaadkoekjes en het daarvan gemalen Lijnkoeken meel verkrijgen hierdoor grooter Voedingswaarde en uaeer dU kracht.
Prof. O. Kellaer zegt hieromtrent in zyn beroemd werk: .Men kent terecht groote waarde toe aan de eigenschap van Lgnkoeken
„en Lijn meel om in water op te zwellen en het in diaetisch opzicht zoo gunstig werkend slym te vormen. Wanneer zuivere Ljjn-
„koek en Liinmeel weinig dijen, dan is dit een gevolg hiervan, dal in menige fabrieken stoom door het gekneusde lijnzaad wordt geleid.
.Hierdoor wordt weliswaar de olie gemakkelijker uitgeperst, maar de slymlaag verandert in een harde, broze massa met weinig dykracht.
Verder maken wy daarop opmerkzaam, dat deze lgnzaadkoekjes niet volgens het oude gebruik met toevoeging van vocht worden
gefabriceerd, maar volgens een eigen beter systeem, n.l. door toevoeging van evenveel Suiker in den vorm van Siroop. liet is alge
meen door de piactjjk erkend, dat bierdoor niet alleen de amakelUhheld en daardoor de praktische voedingswaarde wordt verhoogd
en eene vermeerdering der Melk-, Boter- en Kaasopbrenget wordt verkregen, maar tevens dat deze Lgnzaadkoekjes, door
de conserveerende werking der Suiker, duurzamer zgn dan de gewone murwe Lgnkoeken en zoowel in de weide als op Mtal door
Jongvee, Melkvee, Mestvee, Stieren en Paarden met meer graagte en zonder morsen worden gebruikt, en veel gemakkelijker,
zonder eerst te breken zgn te voederen.
De Ifoter verkrygt bierdoor de zoozeer gewensebte meervawtheid in den Zomer.
Bertels' Lgnzaadkoekjes en Lgnkoekenmeei zullen voortaan 10—13 vet bevatten.
De verpakking geschiedt in nieuwe zakken van 50 Kilo, incluis zak. De levering geschiedt desverlangd onder A. H. V. (Alge-
meene Handelsvoorwaarden.)
Onze Olieslagerij wordt thans uitgebreid tot eene capaciteit van 125.000 Kilo Lynzaad per etmaal.
vervaardigd uit prima grondstoffen, gegarandeerd sulver, gemakkelijk en
zuinig by het voederen, een lekkernij voor het Vee. uitstekend geschikt
tot l»4J voedering in de welde.
N.H. Met het oog op bet heerscben van Mond- en Klauwzeer wensch ik er
de aandacht op te vestigen, dat mgn LUncaad-NuikerkoekJes verpakt worden in
zakken, welke het eigendom van de koopers blyven. Overbrengen der besmetting
(zooals dat by koekkisten bet geval kan zgn) is bierbjj dus uitgesloten.
WEDER VERKRIJGBAAR:
iu verschillende MERKEN en PRIJZEN.
Alle Machines worden geleverd op proef van goede werking.
is de volgorde:
Maar hetzjj U de duurste .SUCCESS"-Elite, dan wel de
goedkoopste „EXPRESS" neemt, de een zoowel als
de andere is van
en de zekerheid, dat U jarenlang dat r(jwiel met genoegen beryden en een
geregeld gebruiker onzer rg'wieien worden zult, is U daarmede
Koopt onze rijwielen!
PRESERVER
ZwadkeerdersGecombineerde Paardcnhark en Hoolschnddcr,
„Kemeei."-Hoolsch«id«tcr.
Levering momenteel direkt uit voorraad. Wie zekerheid verlangt omtrent liet ver
krijgen van Hooibouwwerktuigen beatelle thans met spoed.
- prU*opgaaf omgaand op aanvraag.
Voor dnn staand haar, halo plekken, uitvallen der
haren ens. enz. wende men stch tot de
H..rknndlK«, MIHUOIHDTEII. 34.
Schriftelijke aanvragen worden direct beantwoord.
Overtollig haar op het gelaat van Dames wordt machinaal
i p(|sleo* weggenomen en Is dan voor goed verdwenen
sondcr de hnld te heschaadlgen.
OPGERICHT 17415. -
Voedert uw Vee met de Zuivere Murwe
4I«rk „HTEB" en „W
uitmuntende door hoog eiwit- en vetgehalte en grootste voediogewttrde.
Kere.Diploma Pnrtl, IUOO. Wegen Benden Medaille».
opgericht A°. 1N17
belast zich met den aan- en verkoop van Effecten. laaztcn van
trekkingen van alle ulilootbare fondsen verzilvert coupons.
geeft voorschot op effecten, -'«lult belecplugen en prolon
gation, opent Rekentng-Goasrant. uceiui gelden a Deposito.
Assurantie. Administratie van veriuogeus.
het beste opfok voeder voor kalveren, Is wederom regelmatig
verkrijgbaar bij
en i|)n wnderverk—pera.
bU
I A. N. van ZESSEN, Schoonhoven. I
ANTON COOfS, Gouda.
I J. ZON. Woeiwkn.
H. STELLING, Oudewatbb.
I J. A.v.GANGELEN, Leerdam.
A. B. v. d. BERGStoi.wijk.
A. NATZIJL, ld.
D. CASTELEIJN, Bergambacht. I
C. G. v. d. BERG, ld.
B. HOFLAND, Vlist.
I C. v. LIMB0RGH, Lekkerkerk.
I JAC. STflRM, ld.
A.v.WALSUM,Oudirkebka/dIJ.|
J. GROENEVELD Lz.,
Krimpen a/d IJbsel.
I C. van STEENIS. JNoordeloos.
J. ZONNEVELD PIEK, Hoornaar.
T. v. d. HEIJDEN, Meerkerk.
1 W. van REES, Bleskenbqhaaf.
I ENKELEN BOOM, Ottoland.
I L. de HAAS, Molenaarsgraaf. I
I K. LOOPIK, Brandwijk.
C. van ZESSEN, ld.
T. TERLOUW,
T TRAPMAN,
1 A. RIETVELD,
A de RAAD.
GoudrlaAn.
Id.
Lexmond.
Hei- en Boeicop.
I G. den OUDSTEN. AMEIDE.
B. BRAND, Groot-Ammers i
P. MAURIK, ld.
J. STAM Gz., Streefkerk.
g. Vonk, oud-alblas.
1 P. C. P ESS ELSE, Giessen-üudek
A. RIETVELD. Nieuwpoort
R. VERMEULENLangerak.
VV. BLANKEN JOHz., Gouderak.
ff n
EI K I
groote psrtg BRIKKEN, een party
PALEN en PLANKEN, staande aan
den Hoogen Boezem achter Haastrecht,
a/d Vliat. Te bevragen by T. VAN HERK,
Klegwerkerk a'd IJssel.
jpsw
Ve gebrul hers zijn er
zeer tevreden over, zij /naken
de hoogste prijzen
Verkrngbaar by:
A. NATZIJL
JAC. STORM
G. v. WIJNGAARDEN
M. COOIMAN
H. van KOOTEN
C. NOORDERGRAAF
te Stolwijk.
Lekkerkerk.
Bergambacht.
Benschop.
Montfoort.
Gouderak.
A. r. WALSUM
K. SLUIJS
W A. PAPE
B. GRUNDMANN
H. WEIJBURG
te Ouderkerk a/d IJ.
Oudewater.
IJsselstein.
Woerden.
Utrecht.
(Firma H. Missert, Vreeburg i
effen en gestreept,
Het adres veer den Kleermaker!
verkoopt met succes x
gebruiken vele Veelieuders met greet succes
Verkrijgbaar uitsluitend bU
SCIOOIOVENSCHI COURANT.
Uitgave van S. 4e W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven. intercoms!. Teletoon-nr. 10.
Gemeente Schoonhoven.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Schoonhoven maken bekend,
aat op heden, gedurende veertien dagen,
van den 3. Juni tot en met den 17. Juni
a. s. ter Gemeente-Secretarie voor een ieder
ter inzage is gelegd de herziene ItJst,
bevattende de namen der inwoners die voor
het verleeneo van inkwartiering eu onder-
boud aan krygsvolk in aanmerking komen,
met aanduiding van de mate waarin ieder
hunner, naar gelang van de beschikbare
ruimte zyner woning en van de gebouwen
en getimmerten voor stalling bruikbaar,
geacht wordt daarin te kunnen voorzien.
Inlichtingen omtrent het indienen van
bezwaren tegen de iyst zyn ter Gemeente-
Secretarie te bekomen.
Schoonhoven, 3 Juni 1915N
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
HERMANN A. SCHREUDER,
Lo.-B.
De Secretaris,
VAN BALLEGOIJEN DE JONG.
De Minister van Landbouw,
Nyverheid en Handel heeft met ingang van
4 dezer ingetrokken zyne beschikking,
waarby werd verboden het vervoeren of
doen vervoeren van herkauwende dieren
en varkens uit, naar of binnen een kring
in de gemeenten Berkenwoude en Nieuwer-
kerk a/d IJssel. (Stct.)
„Batavier V" en „Zaanstroom".
By de behandeling van de zaak-.Batavier
V" voor het Duitsche prysgerecht te Ham
burg stelde de rykscommissaris voor, het
schip vry te laten en ook dat gedeelte van
de lading, dat geen contrabande is. Schade
vergoeding wegens het opbrengen kon niet
worden toegestaan. Eenwaardevan 274,450 mk.
aan goederen kon teruggegeven worden.
Aan contrabande bevond zich aan boord een
waarde van 195,900 mk.
Ten aanzien van de „Zaanstroom" werden
dezelfde conclusies genomen, maar verlangde
de Rykscommissaris inbeslagneming van het
schip, aangezien meer dan de helft van de
lading uit contrabande bestond.
Het Hof besloot het vonnis aan de partyen
mee te deelen.
DeRaad van Beroep te Dordrecht
heeft in zyn zitting van Maandag 31 Mei
j.l. uitspraak gedaan in de volgende zaak
betreffende de Invaliditeitswet:
Wilhelmina van der Giessen, te Giessen-
dam, heeft voor anderen hoeden en linten
verkocht langs de huizen, welk werk niet
als arbeid in loondienst maar als zelfstan
dig handelsbedryf moet worden beschouwd.
De vordering tot toekenning van een ouder
domsrente werd daarom niet toegewezen.
Tot voorzitter van den Alge-
meenen Bond van R.-K. Kiesvereanigingen
is in de jongste bestuursvergadering van
dien bond gekozen Jhr. Mr. O. F. A. M. v.
Nispen tot Sevenaer. Deze heeft de benoe
ming voorloopig aangenomen.
Ten behoeve van de ruim 250
kinderen van de te Papendrecbt vertoevende
Belgische uitgewekenen zal de vroeger door
hen gebruikte hulpscbool uit Hansweert
naar Papendrecbt worden overgebracht.
Twee onderwyzers en twee onderwyzeressen
geven thans dagelyks les aan 150 kinderen
in het ruim van een der Belgische schepen,
waarin ook godsdienstoefening gehouden
wordt.
Gorlnehem, 3 Juni. Omtrent den nieu
wen burgemeester dezer gemeente meldt
de „N. Gor. Ct.":
De heer E. G. Gaarlandt werd 12 Januari
1880 te Gropingen geboren. Als Indisch
officier werd hy gewond, waardoor by een
der oogen moest missen en waarna hij ge-
pensionneerd werd. Daarna bekwaamde by
zich in de gemeente-administratie.
Met ingang van Juli 1911 werd hg be
noemd tot burgemeester van Texel, alwaar
hy zeer veel heeft bygedragen om de
belangen der gemeente te bevorderen.
Onder zyn beheer is o. a. gesticht een
Zeevaartschool en werd een nieuwe Zee
vaartschool gebouwd.
'Benccbop, 2 Juni. Zondagavond j.l.
- is een driejarig zoontje van den fruithan
delaar J. v. d. Roest alhier te water geraakt
en eenige oogenblikken later levenloos op
gehaald.
Benschop, 2 Juni. De heer A. Verweij
alhier ia te Utrecht geslaagd voor het exa
men lager onderwys.
Bergambacht, 3 Juni. Werklieden
m dienst van den aannemer W. de Jong
te Ammerstol zgn bezig den Kerkweg te
verbreeden en op te hoogen, zoodat bij onge
veer gelyk komt te liggen met de spoorbaan.
Reeds is een groot gedeelte van den weg
gereed; het laatste stuk, van „den Hem"
naar Schoonhoven, is thans in bewerking.
Voor de bewoners van de hofsteden langs
den Kerkweg is deze wegenverbetering een
zaak van beteekenis.
Capelle a/d IJnnel, 3 Juni. Dinsdag
5lng het rytuigje van den landbouwer H. v.
lp. van hier aan de Kortekade te Rotter
dam door'het schrikken van het paard te
water. De landbouwer en zyn vrouw, die
mede in het water geraakten, werden door
burgers gered en hadden geen letsel be
komen.
Gieasen-Nleuwkerk, 1 Juni. Don
derdagavond werd de laatste les vau het
eerste gedeelte van den Landbouwcursus
voor meisjes alhier in het schoolgebouw
gegeven.
Tot bywoning hiervan waren gemeente
lijke autoriteiten en functionarissen op
landbouwgebied, benevens de commissie
vau toezicht op dat onderwys uitgenoodigd.
Slechts vier heeren hadden aan de uit-
noodiging gevolg gegeven.
De heer Ouwerkerk, ieeraar aan den
cursus, ondervroeg zgne leerlingen in eenige
der vele vakken, die men zich voorgesteld
had te doen omlerwyzen, o.a. in nirtuur-
en scheikunde, plant- en dierkunde, zuivel
bereiding, gezondheids- eu voedingsleer.
De jonge damea gaven over bet alge
meen goede antwoorden in juist gestelde
zinnen met beschaafde uitspraak. De ver-
loopen tgd, van het begin der lessen af,
scheen goed besteed te zyn en hoewel veel
van de behandelde onderwerpen voor velen,
dor en abstract als zy zgn, weinig aan-
trekkelyk moeten geweest zyn, had men
om het nut en de ontwikkeliug, die de
wetenschap zou geven, met groote energie
gewerkt en zich beyverd de moeilykheden
te overwinnen. Welverdiend was dan ook
de lof, den meisjes toegebracht door den
heer Voorspuy, voorzitter van de afdeeling
Alblasserwaard van de Hollandsche Maat-
schappy van Landbouw, die bg zgn prgzen
van den lust, den yver endevolbarding.de
meisjes ook op de beteekenis wees van de
kennis, die zy hier vergaderd hadden voor
de maatscbappy, voor baar later gezin en
ook voor baar omgeving en later nage
slacht. Ook wees bg er op, dat de boerdery
veel aan de wetenschap te danken heeft,
dat zy dat hoe langer hoe meer zal moeten
doen, daar zy al meer en meer kennis en
wetenschap tot wegwyzer en raadsvrouw
zal nemen, niet uit vrgen wil maar door
de noodzakelijkheid gedwongen.
Nu deze theoretische cursus afgeloopen
is, gaat men met moed en lust den vol
genden cursus in huishoudkunde, boek
houding en koken volgen, want bg het
eindigen van de lessen in de theorie was
slechts halverwege de weg afgelegd, dien
men bg het begin van den cursus aange
geven en vastgesteld had.
Mejuffrouw Harrewyn, een der leerlingen,
bood namens allen, met een aardig
gepast toespraakje, den heer Ouwerkerk
een prachtig en doelmatig inktstel aan, dat
onder dankbetuiging werd aanvaard
De namen der 16 jonge dames, die dez#n
cursus gevolgd hebben en aan den vol
genden cursus zullen deelnemen, zyn:
A. Kooyman, van Giessen-Oudekerk; uit
Giessen-Nieuwkerlft de da'mes: M. Goedhart,
E. de Koning, E. Muilwijk, E. Harrewyn,
C. Brandwijk, J. van de Koppel, N. van de
Koppel, S. Kooyman, A. Kooyman, J. Goed
hart en P. de Koning; uit Peursum de
dames: A. 't Hooft, W. van den Heuvel,
A. Kooyman, Ad. en D. Schakel.
Krimpen n/d Lek, 3 Juni. Met in
gang van 16 Mei j.l. is benoemd tot hulp
telefoniste alhier mejuffrouw A. M. de
Jong (o.v.).
Noordeloo*, 3 Juni. Vanwege de ge
meente is aanbesteed: bet bouwen van een
hooiberg en schuur.
Voor perceel 1 was laagste inschryver
F. Buizer alhier, voor f 1177, en voor per
ceel 2 P. van Houwelingen alhier, voor f825.
Aan hen is het werk gegund.
«Ouderkerk a/d IJanel, 3 Juni. Me
juffrouw J. Snoey alhier is benoemd tot
onderwgzeres aan de School met den Bgbei
in Wgk B.
Reeuw ijk 3 Juni. De heer L van Donk,
sedert vele jaren gemeenteraadslid en wet
houder, stelt zich niet meer herkiesbaar
als zoodanig, wegens gevorderden leefiyd.
Naar men verneemt, hebben de R.-K.
en de A.-R. Kiesvereeniging alhier het be
sluit genomen zich te wenden tot de Liberale
Kiesvereeniging, met het voorstel om by
de a.s. gemeenteraadsverkiezing haar candi
dates de heeren C. Vermeuten, aftredend,
en J. Hagen in de plaats van den heer
L. van Donk, over te nemen. De genoemde
kiesvereemgingen zgn dan bereid de af
tredende liberale leden te steunen. De
gemeenteraadsverkiezing zal, zoo dit voorstel
wordt aanvaard, by enkele candidaatstelling
kunnen plaats bebben. (Rynb.)
Waddinxveen, 3 Juni. Tot tgdelgk
penningmeester van den polder Bloeraendaal
ia benoemd de beer A. Kreupeling alhier.
Een juffrouw, per rgwiel uit Zeven
huizen komende, reed in de sloot langs
den Onderweg. Het kostte veel moeite haar
weder uit de modder te verlossen. Het
scheelde weinig of zg was verdronken.
(D. v.G.)
'Zevenhuizen, 2 Juni. Onder den
naam „O. S. S." (Oefening staalt spieren) is
alhier een Gymnastiekvereniging opgericht.
Reeds zgn 15 leden toegetreden. Leden van
het bestuur zyn de heeren J. M. Meger,
J. van Zuglen en D. Verhoef, resp. voor
zitter, seofetaris en penningmeester.
KERKNIEUWS.
-Ds. N. C. BakkerteKesteren
heeft een beroep ontvangen by de Ned. Herv.
Gemeente te Zuilichem.
Remonstrantsche Broederschap.
Dinsdag en Woensdag is te Amsterdam de
algemeene vergadering gehouden door de
Remonstrantache Broederschap, onder leiding
van Dr. W. J. Lente.
In zyn openingswoord heette de vooriitter
de heeren W. Mackenzie, predikant te
Zwammerdam, die voor het eerst de ver
gadering bijwoonde, evenais Dr. R. Miedema,
predikant te' Schoonhoven, en Dr. K. H.
Roessingb, predikant te Boskoop, die voor
de eerste maal als volgerechtigde leden
aanwezig waren, welkom.
De heeren W. F. Leemans, die eenige
malen voorzitter van de commissie tot de
zaken der Rem. Broederschap ia geweest,
en Prof. Mr. J. de Louter, oud-curator,
werden tot eereleden der algemöene ver
gadering benoemd.
Behandeld werd o.a. een voorstel van de
Sociëteitscommissie, om aan de godsdienst-
leeraressen der Broederschap ook het recht
van den predikdienst te verleenen, en tegelgk
daarmede een voorstel, waarbij aan de
vrouw geheel dezelfde rechten betreffende
prediking en gemeentewerk worden verleend
als aan de manlgke predikanten en propo
nenten.
De gemeente den Haag, die dit laatste
punt op den beschrgvingsbrief had gebracht,
verdedigde het bg monde van Dr. Sparnaag.
Over deze voorstellen werd ampel en met
grooten ernst gediscussieerd. Ten slotte
werd met 62 tegen 30 stemmen het voorstel-
den Haag aangenomen, om ais aanvullende
bepaling iu het algemeen reglement op te
nemen: „waar in dit reglement vau student,
alumnus, caudidaat, proponent of predikant
gesproken wordt, hebben deze woorden niet
alleen betrekking op maunelgke, maar ook
op vrouwejyke personen, met uitzondering
van art. 84, 2°, waar met de woorden pre
dikanten, proponenten, candidaten uitsluitend
mannelgke personen worden bedoeld".
Prof. Groenewegen betreurde, dat het
voorstel was aangenomen. Hg hoopte echter
met denzelfden gver en met de oude liefde
de taak, die hem op de schouders is gelegd,
te big ven vervullen.
Punt 10, waarbg ook aan godsdienst
leraressen het recht van prediking werd
verleend, werd op advies van Prof. Groene
wegen aangehouden tot de volgende algemeene
vergadering.
In de vergadering van Woensdag leidde
Dr. H. L. Oort, van Utrecht, de vraag in:
„Welk verband moet er gelegd worden tus-
Bchen het godsdienstonderwijs en het lid
maat worden der gemeente?" Op de inlei
ding volgde een breede gedacbtenwisseJiDg.
Ten slotte werd aan H. M. de Koningin
het volgende telegram gezonden:
„De algemeene vergadering der Remon
strantsche Broederschap te Amsterdam
bgeen, na twee dagen ernstig te hebben
beraadslaagd over de godsdienstige belangen
van een deel van Uw volk, gevoelt zich ge
drongen in deze zoo ernstige en gevaarvolle
tgden Uwe Majesteit, die met Hare regee
ring zooveel beeft gedaan tot ongerepte
handhaving van ons zelfstandig volksbestaan,
eene betuiging te zenden van dankbaarheid
en onveranderlgke trouw en spreekt de
innige boop uit, dat al wat ons volk tot
dusver in verdeeldheid mocht brengen, steeds
meer op den achtergrond gerake; opdat zoo
danig staatsbestel in wezen moge blgven,
dat binnen onze landsgrenzen het Konink-
rjjk Gods meer en meer worde opgebouwd
in vrübeid en verdraagzaamheid op den
grondslag vau het Evangelie van Jezus
Christus."
De volgende algemeene vergadering zal
plaats hebben te Rotterdam.
INGEZONDEN.
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie
Artikel 13 van het reglement voor
het Gereformeerde Weeshui*.
Geachte Redactie
Mag ik door middel van Uw courant het
volgende onder de publieke aandacht bren
gen? By voorbaat betuig ik U mgn dank.
In zya Dinsdagmiddag gehouden verga
dering heeft de gemeenteraad van Schoon
hoven een nieuw, door B. en W. ontworpen
reglement voor het Gereformeerd Weeshuis
in behandeling genomen. Dit ontwerp-
reglement bevatte o.a. de volgende bepaling
(art. 13):
„De weezen ontvangen catechetisch onder
wijs en worden, alvorens het gesticht te
verlaten, aangenomen als lidmaten der
Nederlandsche Hervormde Kerk."
De heer J. Kortland heeft zich tegen dit
artikel verzet, op grond dat het de weezen
verplicht om lidmaat te worden van de
Herv. Kerk. Deze verplichting, die gelgk
staat met dwang, achtte hy uit den booze;
hy noemde het artikel onredelyjc en onze-
delyk en stelde voor het te laten vervallen
en te vervangen door een nieuw artikel,
bepalende dat de weezen zelf, als zy op den
daarvoor geschikten leeftyd zyn gekomen,
beslissen of zy lidmaat wenschen te worden
van eenige kerkelijke gemeenschap en zoo
ja, van welke.
Het heeft niet gebaat. Doodgewoon, alsof
bet een af- en overschry ving op de begroo
ting gold, heeft de raad uitgemaakt, dat
artikel 13 ongewgzigd zou hiyven. Het
voorstel van den heer Kortland werd niet
eens ondersteund en dientengevolge niet
behandeld. Mir nichts dir niebts
besliste de raad, dat de weezen, die in het
Geréf. Weeshuis worden opgevoed, alvorens
het huis te verlaten, zullen worden aange
nomen als lidmaten van de Hervormde Kerk.
Het is myn gewoonte niet om op de
besluiten van den Schoonbovénschen ge
meenteraad in het openbaar critiek te
oefenen. Maar ditmaal kan ik niet zwggen,
ditmaal moet ray een woord van protest
tegen ziilk een handelwgze uit de pen.
Hebben de leden van den raad wel beseft,
wat artikel 13 inhoudt en waartoe dit artikel,
Indien het toëgepast wordt, kan leiden?
Hebben zg wel beseft, dat het leiden kan
tot gewetensdwang?
In den regel zullen de weezen, die in het
Weeshuis worden opgevoed en verplicht
zgn tot catechiseeren bg de Hervormde
predikanten, na afloop van den catechisatie
cursus lidmaat worden van de Herv. Kerk.
Dat is zoo de guwooute; het is afschuwelyk
dat het een gewoonte is, doch het feit
i s er. Het voorslei-Kortland zou dit voor
deel hebben gehad, dat het ten gevolge
zou hebben gehad, dat de catechisanten
althans nog voor de vraag werden
gesteld: Van welke Kerk begeer ik lidmaat
te worden? Eén oogenblik althans zou de
zaak van het beiyd mis-doen voor iedere(n)
catechisant(e) nog een zaak zyn geweest,
waarover hij (zij) nadenken en beslissen
moest. Dat ééne oogenblik van nadenken
in den sleurgang van het leven zou wellicht
nog eenige catechisanten tot bezinning
hebben gebracht, tot een zich-rekenschap-
geven van den ernst der te verrichten daad
Maar ook de kans om dit te bereiken is nu
verkeken; van tevoren is vastgesteld, dat
de weezen belijdenis zullen doen en welke
kerk hen in haar schoot zal ontvangen.
De weezee weten dit jaren vooruit, en
denken er niet meer over na. Het
is voor ben een uitgemaakte zaak'; zy
worden, als de tgd ervoor daar is, lidmaat
van de Herv. Kerk.
Zoo gaat het met de massa. Maar er
kunnen uitzonderingen komen.
Het is inogelgk, dat ouder de weezeu een
ernstige, diepere natuur voorkomt, die
nadenkt over zjjn belijdenis en over zyn
toetreding tot de Gemeente. Het is mogelijk,
dat zoo'n wees bezwaar maakt tegen bet
afleggen van een bepaalde belydenis. en
bezwaren heeft tegen de Hervormde Kerk.
Het is ook mogelyk, dat onder de weezen
een jonge man of jonge vrouw is, die van
huis uit modern-godsdienstig is, of vryzinnig.
Tot heden zyn er in de Herv. Kerk modernen
en vryzinnigen. Of dit te betreuren is dan
wel toe te juicben, kan ik bier onbesproken
laten; een feit is dat zij er zyn, en ik
verwacht, dat zy er blyven zuilen ook.
Weezen van moderne en vrgzinnige ouders
kunpen niet uit het Weeabuis worden
geweerd; het reglement spreekt niet vau
Gereformeerd-Hervormd, Confessioneel-Her
vormd, Ethiscb-Hervormd of Vryzinuig-
Hervorrad, het spreekt kortweg van Her
vormd.
Zulk een wees van vryzinnigen huize zou
verplicht zgn om het catechetisch onderwys
te volgen van een Gereformeerden of van een
confessioueelen predikant. Ik kan dit niet
toejuichen. Niet omdat ik catechetisch
onderricht op Geref. of confessioneelen
grondslag in het algemeen afkeur dit
kan ik bier wederom onbesproken laten,
het doet niet ter zake. Ik vind, evenals de
heer G.J.Niekerk, dat het Weeshuis zooveel
mogelyk moet treden in de plaats van de
ouders. Wie dit beginsel huldigt, kan die
toejuichen dat een wees van vryzinnigen
huize wordt onderricht door een Geref. of
confessioneelen predikant? En kan die
goedkeuren, dat zulk een wees op lateren
leeftyd gedwongen wordt zich te laten
aannemen door een predikant, die de be
lydenis gansch anders beschouwt dan die
wees en wglen zyn (baar) ouders?
Indien deze mogelgkheden eens werkelyk-
heden worden en wie durft ontkennen,
dat dit gebeuren kan? hoe stellen de
heeren regenten van het Weeshuis zich
voor dan te handelen? Artikel 13 zegt:
De weezen worden, alvorens de inrichting
te verlaten, aangenomen als lidmaten van
de Herv. Kerk. De raad heeft uitgemaakt,
dat de weezen u i e t mogen worden vry-
gelaten in het al of niet afleggen van
belijdenis en in de keuze van de kerk,
waarby zy zich voegen willen. Ergo:
handhaaft inen het artikel, dan moeten de
weezeu óf bleven in het huis, óf tegen
hun wil, wellicht tegen hun geweten
i n belydenis doen en lidmaat worden.
Tertium non datur.
Ik herhaal, ten besluite, mijn vraag van
daareven: Hebben de leden van den raad
wel beseft wat artikel 13 inhoudt en waartoe
dit artikel, indien het toegepast wordt, kan
leiden?
Ik geloof, dat zg het niet beseft bebben.
Ik geloof, dat zy gezondigd hebben als
onwetenden. Dit*is de beste verontschul
diging voor ^un betreurenswaardig besluit.
Want indien zjj gehandeld hebben in het
volle besef van hetgeen zg deden wat
dan van hun besluit te zeggen....?
J. VERDUIN.
Schoonhoven, 1 Juni 1915.
GEMENGD NlEUWM.
-Uit Naaldwyk schryftmen
aan bet „N. v. d. D":
De tuinders ondervinden geddcht de ge
volgen van den oorlog. Alleen bloemkool
en peen brengen vrjj goede prgzen op. Kom
kommers zgn niet duur en bovendien is de
quantiteit niet groot door het ongure weer.
Salade wordt maar ondergespit of op den
vuilnishoop geworpen, die is meermalen op
de veilingen onverkoopbaar De'Loosduin-
sche Groentenveiling zette sinds begin Maart
270.000 gulden minder om, dan in dezelfde
aanden van de beide vorige jaren.
Maar het publiek merkt niets van al die
goedkoope groenten, merkt bet „N. v.d.D."
snedig op.
Urnen. Een kwartiertje
van de kom van Hengelo werd deze week
door den landbouwer D. J. ter Horst by
het afgraven van een zand hoogte een mooie
urn gevonden, gevuld met zand, asch en
vele overbiyfselen van beenderen. De urn
werd zeer voorzichtig uitgegraven, doch was
zoo broos, dat ze niet geheel ongeschonden
voor den dag kwam. Een deel van den rand
is afgebrokkeld. Ze is niet versierd; de
hoogste en grootste breedte bedragen pl.m.21/!
cM. Ter Horst heeft daar ter plaatse meer
urnen gevonden, doch daar by niet ver
moedde, dat het oude potten waren, in
vóórhistorischen tgd in een grafheuveltje
geplaatst met het overschot der verbrande
dooden, sloeg hy er weinig acht op, zoodat
reeds heel wat door de spade is vernield.
Hij deelde ons mede, dat Mr. Ter Kuile, de
kenner van Twentbe's historie, voor eenigen
tgd daar een gave urn opgroef en er tevens
een bronzen ring vond. Verder heeft Ter
Horst er reeds vroeger een versierde urn
opgegraven, volgens hem nog bet eigendom
van den heer Steenbergen te Hengelo.
(Hbld.)
Te ver gedreven „grap". Te
Lochem hebben een drietal personen, waar-
schgniyk jongelui, zoogenaamd voor de
grap ingebroken in een leegstaand villaatje,
dat alleen des zomers bewoond wordt. Zy
dronken er een kopje thee, en ledigden een
glaasje wyn, die uit den wijnkelder werd
genomen. Ze lieten een briefje achter van
den volgenden inhoud:
Klagteboek.
Het spyt ons te moeien constateereD, dat
de brandewyn een beetje te scherp was.
De pomp was afgeloopen, zoodat we die
met water (uit de kelder n.h.) aan den gang
moesten maken, 'om thee te kunnen zetten.
Lepeltjes waren nergens te vinden!! Melk,
ho maar! Sigaren? Kë je begrype! Tabak
was duf: 7>/s c. l'/a ons. De wynkelder
tl"v flesch) was door inundatm slechts te
bereiken door raiddel van twee stoelen, die
beurtelings naast elkander worden gezet
en zoo schuivende van den een op den
ander. In ruil voor bet genotene, geven
wjj u den raad, ook bovenstaand middel
toe te passen, indien u de halve flesch wilt
bereiken, die nog aanwezig is.
De beste kwaliteit wyn beeft veel goed
gemaakt, zoodat wg met een dankbaar hart
van hier gingen.
Hopend een volgend maal evenmin een
gastheer thuis te treffen, verblyven wg met
op één na de meeste hoogacbtiug, enz
De eigenaar heeft gelukkig maar voor
de onbezonnen jongelui de zaak als een
„aardigheid" opgenomen. (N. v. d. D.)
Het testament van Alfred
Vanderbiit, den Amerikaanschen mutti-
miilionair, die bg de ramp van de„Lusitania"
is omgekomen, is thans te New-York publiek
Seworden. Er zyn geen legaten voor lief-
adige doeleinden. Vanderbilt's tweede
vrouw, met wie hy in December 1911 te
Londen was gehuwd, wordt ryk bedacht.
Ook krygt zij de paleizen van Vanderbiit in
Londen, o. a. Gloucester House.
William Vanderbiit, de zoon uit bet eerste
buweljjk, krygt bet vruchtgebruik van een
12 railhoen gulden en verder de eigendommen
en rechten die zyn vader bezat in de bekende
mail-coach-onderneming Londen—Brighton
en terug. Zoowat de helft van het fortuin,
te weten ca. 36 millioen gulden, komt aan
de kinderen uit het tweede huwelyk, Alfred
en George.
DE OORLOG.
Een oorlogsdrama in de lucht.
Men schryft aan de „N. Rott. Ct.":
De literatuur van den huldigen oorlog is
vol van daden van moed en zelfopoffering
en niet minder van waaghalzery.
Geen vermocht me echter dieper te
roeren, geen gaf me een aanscbouweiyker
beeld van de verschrikkingen van dezen
modernen oorlog, dan het volgende verbaal,
afkomstig van het Belgisch front.
Er was een sergeant-vlieger met een
luitenant-waarnemer opgestegen om de
vgandeiyke linies te verkennen. Van de
plaats waar wy stonden, konden wg al de
bewegingen van het vliegtuig nauwkeurig
gadeslaan en wy deden het met gespannen
aandacht. Plotseling zien wy het vliegtuig
pylrecbt omlaag schieten, weer horizontaal
komen en met schokken een eind van ons
weg stryken. De schokken worden gewel
diger, nu hangt het tuig op den linker
vleugel, het zwenkt weer naar ons toe, het
keert, het wentelt geheel om en als een
doode vogel stuikt het den grond op.
W(j ioopen toe en vinden den luitenant
dood op zyn zitbank. De bestuurder geeft
nog leeken van leven, wy dragen hein met
de grootste voorzichtigheid naar een am
bulance.
Daar bekomt hg en verhaalt hjj, haast
alsof by een droom verhaalt die geen
werkelgkheid zou kunnen worden:
„Gauw hadden wy onze verkenning gedaan
en we keerden reeds terug. Wy vlogen
door een hagel van kogels en boven, naast
en onder ons barstten de granaten uiteen.
Ik zag niets meer dan den kruitdamp waar
wy doorheen schoven.
Dit was niet uit te houden en ik steeg
hooger. Maar pas had ik het hoogteroer
in werking gebracht of daar barst een gra
naatkartets vlak boven ons hoofd en een
oogenblik had ik het gevoel dat ons tuig
aan splinters vloog en dat myn hersens
uiteen spatten. Even daarop volgde een
pyniyke waarneming, die my .innig gelukkig
maakte, omdat zy my 't bewustzijn gaf dat
ik nog leefde: het was of men myn oogen
doorviymde met tien viymen tegeiyk
Dan verbleef ik in een donkeren mist, die
alle voorwerpen aan myn gezicht onttrok.
We leefden nog. Er was nog redding
mogelyk. Wanhopig hield ik myn stuur
vast. Aan richten viel niet te denken, en bet
eenige noodige was vooralsnog in de hoogte
te blyven, om te ontsnappen aan de kar
tetsen, die gelukkig minder talr(jk waren.
Zpo luide ik het vermocht, riep ik tot
myn gezel: „Luitenant, niets gebroken?"
Ik kreeg geen antwoord. Ik dacht, dat by
mij niet gehoord had, en ik riep nog luider,
terwyi ik my omwendde en myn best deed
om de oogen te openen ten einde hem te
zien. Niet alleen kreeg ik geen antwoord,
maar alles wat ik zag was zwart! Ik was
dus aan den dood ontsnapt, doch wist nu
dat ik blind was. En myn luitenant zou
wel getroffen zyn, dacht ik.
Ik bad oog tegenwoordigheid van geest
genoeg om al bet. hachelijke van myn tmp-
stand te vatten: alléén in de hoogte mre
sell ie n 1600, 1700, 1800 meters hoog, met
onder my de dreiging van het vgandeliik
geschut en de ^fgrood; ik beval mjjn
ziel aan God. Daar Vernam ik opeena weer
het vyandeiyk geschut en nu schoot ray
de gedachte te binnen dat|het myn plicht was,
als ik kon, by de onzen te landen en aan
myn oversten den uitslag van onze ver
kenning mee te deelen.
Het geschut hielp my by het richten. Ik
stuurde naar de tegenovergestelde zijde.
Nauwelqks ging ik twee minuten die richting
in, of ik hoorde myn luitenant, die weer zyn
bewustzyn had, roepen: „Hé, waaghals....
naar omhoog, naar omhoog!" Ik gehoor
zaamde instinctmatig en zóó krachtdadig
dat bet vliegtuig een sprong in de lucht
maakte Ik hoorde myn luitenant schreeu
wen: „hy rukt den haan van den toren!"
Ik begreep dal wy aan een ramp ont
snapt waren, en riep terug: „Dank u, lui
tenant. Neem me niet kwaiyk, ik zie niet
duidelyk meer. En gy, luitenant, zyt gg
gekwetst?" „Ja," antwoordde hy, „ik
geloof dat ik goed getroffen ben. Maar pas
op, gy keert terug naar den vyand. Gauw
linksom. Nog meer. Goed zoo. Vooruit
nu maar."
Drie minuten, later vernam ik weer de
stein van den luitenant, doch ze was zwak
ker geworden: „BestWy zyn by de
onzenSluit uw motor afZweef
vlucht nuZachtjes aan.... Zachtjes...."
Toen hoorde ik niets meer, dan even
daarop het krakend gerucht van bet vlieg
tuig dat zich op den grond verbrijzelde."
Toen de majoor, die dit verslag aanhoorde,
zy» deelneming uitsprak over het blind-
worden van den vlieger, antwoordde de
blinde: „Het eenige wat ik bejammer, ie
niet meer op verkenning te kunnen uitgaan."
