r
Officiööle Mow.
1915.
Dinsdag 8 Juni.
N°. 3661.
Nieuws- en Advertentieblad voor Zuid-Holland en Utrecht.
Vliegengevaar.
Gemeenteraad van Schoonhoven
op Dinsdag t Juni 1915, des namiddags te
BINNENLAND.
besloten tot voortzetting der
e n
pai
te
plaatsje in Uw
in
om,
i ka
daad
en 1
de
ben
als
te i
vader-
voorz.
voorz.
etn-
le te
f 4.50, 1
gedeelte
De
op, d>
WIL
Gemeente Schwonhoven.
•ten Agnieten-
den hoek der
inde als Wees-'
rgens blykt
tot dit doel
- naar
gebouw,
Weea-
dit gebouw
aanuo
rede/
i ben
Juni. Zaterdagna-
a schoorsteenbrand
L C. Dekker inden
t er
lering der
na breede
geval
T«|
aangi
daarvan
Het O.
nisstraf.
verzet
ideling
SCHOOfiHOVENSCHE COURANT.
De
omstreeks
beweerd
stichting is van
De wethouder
de heer Korth
wanden van
1570 af het
UiTOATi TM S. h W. N. VAN NOOTKN Tl Scbookboto. tntercomm. TolMooo-nr. M.
Juni. Tot
de Ned. Herv. Gemeente alhier
de heer H. van Dyken Gzn.,
prachtige wéér
wandeling langs
Nfrissche rivier,
eK voor afwisse-
;ezicht te kunnen
5.2 pCt. V-.
zuiverheid zeer
Een monster,
Veehoudersbond
derzoek en afkomst
lijnkoeken, zooals d
verhandeld, bleek
bedoelden Kerkwe"
Jen Polder tv,
il per as, van
maken.
__e bewoners, dat zij toch,
g vooral, de handen ineen zu Den
i hun persoonlijke- en zaken-belan-
nen, en dat dit schrijven moge
>t rectificatie/
Een Abonné van uw Blad.
Schoonhoven, 7-6-’15
niet
en I
in 1861
DU, Op V
opnieuw
artt. ing
echter
ge«
vn
vraag, of het
wel een geroet
in eerstgenoer
De vraaj
toe, bet I
een gei
vindt 1
De beer C. L. van
brengt in herinnering,
malen over de zaak van 1
gesproken. Zij is geregeld
Het is geen zaakje om
kladje
ING EZ ON DEN.
(Buiten veranfyoordelijk/ieui der Redactie.)
van den Kerk weg
iht—Schoonhoven.
Ictyie!
cleiu
7 Juni. Tot onderwijze!-
ót dca Bijbel alhier is be-
n 1 Juni, de beer
ren.
v_n de 14
gemeente voor
4 afgekeurd.
_.ws vergadi
Chr. Bewaarschoolvereeniging is i
mderzoek
toland en
isprodu-
Jt. eiwit,
pCt. vocht, terwijl de
Idoende was.
igen door den
gezonden ter on-
Amerikaansche
worden
,.l pCt.
anscht een
van de geschie-
it Weeshuis. Uit
■<«uu gebleken,
■•j de hoogte is.
■jaartal weetspr.
1 Houf bjj testa-
i zeker bedrag
i te Schoon*
,.iige bepalingen,
zielsmissen. De
By het overiyden
mdo arm-
dit legaat
noeten niet wri
i oude instelling!
innen velt
dingen ge-
i onderzoek
lan moet de
zijn voorstel, waarbij
vraag: Wat is in deze
ivensche burgery
'ordt aangenomen,
[oedkeuring gezonden
aten, en als het voor
is, dan zullen dezen dat wel
is de eenige weg om tot zeker-
•aken voor wie het Weeshuis
.op en poolen
et Spek
Doorregen lappen
Magere lappen
Fjjne stukjes
Reuzel
Carbonade
Carbonade (rib of lende) 60
Alles A contant.
De Burgemeester noodigt een ieder drin
gend uit, om, wanneer van deze prijzen
mocht worden afgeweken, daarvan bij hem
aangifte te doen.
Schoonhoven, den 4. Juni 1915.
De Burgemeester voornoemd,
HERMANN A. SCHREUDER, Lo.-B.
2 uur.
(Vervolg van no. 3660.)
De beer H. M. d eu U ij I wei
en ander mede te deelen van de
denis der oprichting van het
•'de rede van den heer Kortland is geblekei
dat deze daar niet mee op
Inde 16e eeuw het juiste ji
eene Barend 1
een
i besturen
KERKNIEUWS.
Ds. P. de Groot, Christelyk-
Gereformeerd predikant te Rotterdam, is
beroepen te Kampen.
Giesseii'Oudekerk, 7
predikant by de Ned. Herv. Gei
i-a beroepen II.
candidaat te Utrecht.
^Molenaarsgraaf 5 Juni. In de j.l.
Woensdagavond in de Ned. Herv. Kerk al
hier gehouden godsdienstoefening is f 25,05
gecollecteerd voor de classicale zending.
•NieUwerkerk a/d IJssel, 7 Juni.
De heer W. Snoek heeft bedankt voor
kerkvoogd t/ji de Ned. Herv. Kerk alhier.
1 de directeur der zuivelfabriek, de
dezer dageh op zijn kantoor door
één zyner melkleveranciers werd bezocht,
ontstond er tusschen hen over de leverantie
een woordenwisseling, welke zoo boog liep,
dat de leverancier een mes te voorschijn
en daarmede den directeur te lyf
Deze wist echter den aanvaller met
van zich af te weren en eindelyk
it kantoor te brengen. De politie
ik in onderzoek. (G. Ct.)
lad beeft zich in beginsel
ding der gemeente*
c met de gemeenten
inschop, Polsbroek,
te betrekken.
11 a n dEr zullen toen
«a zjjn geweest.
J e n U y 1In Scboon-
Aar
voigLuu.
ukalgkl
te versterken
mogelijkheid
den
van c--
in staat, nog niet tot
kan worden geroepen.
meest doeltreffende
reiken door de Landstormwet te nemen
i punt van uitgang voor de nader vast
stellen maatregelen. Immei
breiding van den Landstorm
tegenwoordige omstandigbedi
oogpunt van wetgeving weinig
wyze worden bereikt, dat ook aan hen,
als ingeschrevenen voor vroegere 1-
der militie van den dienst waren
steld of vrijgeloot, de verplichtjng kunne
worden opgelegd, aan de landsverdediging
met de wapenen mede te werken.
Het ligt nu in bet voornemen der regeering
om, indien het aangeboden ontwerp tot wet
wordt verheven, achtereenvolgens, naarmate
de verschillende daarop van invloed zynde.
omstandigheden dat zullen mogeiyk maken,
ingeschrevenen, die*.van den dienst by de
militie werden vrousteid of zijn vrygeloot,
voor zoover zij nietWeds in militairen dienst
zyn of tot den Whdstorm behooren, tot
den Landstorm doen toetredfen, te be-^
ginnen met degenen, die zijn ingeschreven
voor de jongste der lichtingen, waarvan de
dienstplichtigen tnans onder de wapenen zyn.
In gelyke volgorde gullen zy, voor zoover
zy niet lichamelijk ongeschikt worden be
vonden, bij ploegen tot den werkelyken
dienst worden opgeroepen, ten einde te
Worden geoefend. Daarna zullen zij plaats
nemen in de militie- of landweerbataljons
en compagnieën, waardoor het mogglijk zal
zyn om, naarmate de omstandigM|M| dit
zullen toelaten, achtereen volgen® TBiiid-
weerplichtigen, beginnende met (ffaMste
der onder de wapenen zynde, mWwrlof
te aenden.
Zooals uit het wetsontwerp blykt, meent
de regeering niettemin verder te moeten
RECHTSZAKEN.
De A r r o n d i ss e m e n t s-R e c h t-
bank te Dordrecht heeft j.l. Vrydag o.a. de
volgende zaak behandeld:
Pieter V., 30 jaar, werkman te Sliedrecht,
had in den avond van 18 Augustus j.l. -in
vereeniging met een ander te Giessendam,
toen zekere H. P. Verhoef per rywiel hem
passeerde, dezen geslagen en getrapt en
zyn rywiel zeer beschadigd, voor welke
feiten hy by vonnis van 23 October d. n. v.
by verstek was veroordeeld tot 6 weken
gevangenisstraf.
"’igen dat vonnis bad beklaagde i
[eteekend. Thans had de bjshani
plaats.
M. requireerde 8 weken gevange-
BURGEMEESTER van Schoonhoven
brengt ter kennis van de ingezetenen, dat
tengevolge van den aanvoer van regeerings-
varkens, ook in d^ze gemeente, door de
Slagersvereeniging „SCHOONHOVEN EN
OMSTREKEN", de volgende prezen
van varkenavleescb zijn vast*
gesteld
Winkelpryzen, per half kilogram:
10 cent.
50
50
60
65
60
55
By Koninklijk besluit van
3 dezer is aan F. van der Straaten
gemeente-opzichter te Stolwyk, een pensioen
verleend van f 29.
Uitbreiding van den Landstorm.
Een wetsontwerp is ingediend tot nadere
uitbreiding van den Landstorm, enz.
Het bestaat uit 4 artikelen, die aldus
luiden
Artikel 1. a. Door Ons kan worden be
paald, dat tot den Landstorm behoort:
ieder voor zoover hy niet reeds tot den
Land itorm behoort die vóór het in
werking treden van de Landstormwet is
komen te verkeeren in een der gevallen
bedoeld in art. 2, eerste lid, onder lo. en
2o. dier wet, dan wel van den dienst by de
militie is vrygesteld als eenige wettige
zoon en niet vóór 1916 bet 40ste levens
jaar heeft volbracht.
b. Het vorige lid is niet van toepassing
ten aanzien van personen als bedoeld in
art. 2, tweede lid, der Landstormwet.
Art. 2. De dienstplicht hij den Landstorm
vangt voor de in art. 1, eerste lid, be
doelden aan met den dag, waarop zy volgens
Ons daartoe strekkend besluit tot den Land
storm komen te behooren.
Art. 3. Het tweede lid
Landstormwet is tot
te
An,
den dl
BURGEMEESTER enWETHOUDERS van
Schoonhoven verzoeken den ingezetenen te
bewaren en met aandacht te lezen
de vanaf beden aan de buizen uitgereikt
wordende biljetten, houdende waarschuwing
tegen het Vliegengevpar en de daarbij
gegeven voorschriften getrouw op te
volgen.
Schoonhoven, 7 Juni 1915.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
HERMANN A. SCHREUDER, Lo.-B.
De Secretaris,
VAN BALLfGOIJEN DE JONG.
Willenswaard
dat vroeger meer-
-n het Weeshuis is
roken. Zij is geregeld door den Staat.
geen zaakje om het even op eeu
te schryven en er dan een voorstel
van te maken.
Spr. bezit een groot aantal offlcieele be
scheiden, op deze zaak betrekking hebbende,
welke hij gaarne aan den heer Kortland
wil laten zien, zoo deze er belang in stelt.
Alles is bij de wet geregeld door de Staten
en goedgekeurd door de besturen.
Den heer A. van den Heuvel komt
het voor, dat hy'hetgeen de’ heer Kortland
heeft gezegd en inzonderheid diens voor
stel vah harte moet steunen. Wat is er
tegen, om de zaak hier ter tafel te brengen
en haar grondig onder de oogen te zien?
Het is ongetwyfcld een zaak van groot be
lang. De heer van Willenswaard beweert
dat hy de- stukken kan laten zien, waaruit
blykt hoe de zaak zit, doch daar kan spr.
hier geen genoegen mee nemen. Er is geen
noodzaak om de zaak te overhaasten, maar
dat een grondig onderzoek wordt ingesteld,
gelijk de heer Kortland wil, daar is spr. voor.
De heer P. van Sons beek heeft den
heer Kortland met aandacht gevolgd. De
hoofdtrek van diens rede,was, aat het regle
ment moet worden herzien in den geest
van het voorstel van den heer Kortland.
Spr. denkt hierby aan het gedeelte van de
rede van K., waar deze zeide dat hy buiten
alle godsdienstige gezindten staat; dit doet
denken aan iemand, die er geen godsdienst
op nahoudt. Spr. dacht, dat het Wees
huis een stichting was, waar altoos de
godsdienst voorop gestaan heeft. Een
en ander doet hem besluiten te veronder
stellen, dat de beer Kortland niet de aan
gewezen persoon is om den geest aan te
geven, waarin het reglement voor e^n
godsdienstige inrichting moet worden her
zien. Spr. gaat niet mee met het voorstel-
Kortland.
De beer J. Kortland constateert, dat er
niets is afgedongen op
spr. is uitgegaan van de
lang van de Scboonhoi
sprekers voorstel Wi
vordt het ter go
laar Gedeputeerde Stal
m i s is, dan
Dit
te $en
iiud is.
uer den üijl zegt wel, dat de Herv.
Kerk vroeger geld heeft bijeenge-
en dat er geld uit andere fondsen
maar er zal ook wel geld by
i, dat niet van de Herv. Kerk
gaan. Zy is n.l. van oordeel dat, waar het
ontwerp, in zoover het uitbreiding van de
sterkte van den Landstorm beoogt, neer
komt op geleidelyke opheffing van de
overgangsbepaling der Landstormwet, bet
wenschelyk moet heeten, de bevoegdheid
daartoe thans ten volle te scheppen, opdat,
mocht de noodzakelijkheid er toe dringen,
de regeering zonder verwijl zal kunnen
doorgaan met het voegen bij den Landstorm
en het in werkelyken dienst oproepen van
oudere groepen vrygestelden en vrygeloten
en zy mede zal kunnen beschikken over
al degenen, die gediend hebben en die
tengevolge van bedoelde overgangsbepaling
thans nog buiten den Landstormplicht vallen.
Het ligt in ’t voornemen, om byzondere
bepalingen ter uitvoering van art. J6 eerste
lid, 2o. der Landstormwet in het leven te
roepen, ten einde de nog niet geoefende
Landstormmannen in de gelegenheid te
stellen vóór bun opkomst in werkelyken
dienst een onderzoek omtrent hun geschikt
heid te ondergaan.
De Minister van Oorlog heeft
bepaald, dat onder geen voorwaarde land-
bouwverlof mag worden verleend aan mi
liciens, die voor eerste oefening onder de
wapenen zyn. (Avp.)
Naar „Het Vaderland" meldt,
zal zeer spoedig een wetsontwerp van den
Minister van Marine de Kamer bereiken,
waarby twee kruisers en vier duikbooten
worden aangqvraagd.
De spoorlyn Alphen a/d Ryn
Uithoorn wordt 1 Augustus in gebruik
genomen.
gekomen onder het reglement van nu.
Het reglement (in 1861 ontworpen) is in
1892 herzien, doch toen nagenoeg onveranderd
gebleven. Toen 1 October 1913 de nieuwe
Armenwet in werking trad, waren enkele
wyzigingen noodig. B. en W. hebben gemeend
"s“t opnieuw oude dingen te irioeten ophalen,
hebben aangenomen dat bet reglement
~‘t goed is herzien. Het reglement is
verlangen van Gedeputeerde Staten,
-v herzien, en van 80 artiken tot 49
igekrompen. B. en W. hebben zich
by deze herziening op het standpunt
festeld.dat de grondslag van het Weeshuis
roeger volkomen is onderzocht en dat de
- Weeshuis een kerkeigke dan
sentelyjce instelling is, destyds
imden zin is beantwoord.
ig van den beer Kortland leidt er
Weeshuis van een kerkeljjke tot
imeenteiyke instelling te maken. Spr. v
het niet noodig dat er opnieuw een
onderzoek wordt ingesteld, hetwelk tot het
zelfde resultaat zou leiden als het onderzoek
in 1861. Hy zal het voorstel-Kortland in
■temming brengen.
De heer A. v. d. H euve 1 boorde den heer
Niekerk zeggen: We moeten niet wroeten
in de ingewanden van oude instellingen.
Spr. vindt, dat de raad moet kunnen velen,
dat naar den' oorsprong dezer
vraagd wordt. Kan door een
meer licht worden verspreid, dl
raad dit onderzoek wenschen.
Spr. wist niet van hetgeen in 1861 en
1892 is geschied. Nu hy dit heeft vernonfen,
wyzigen zich zyn gedachten. Alle dingen
moeten onderzocht kunnen worden, doch
nu er in deze zaak een onderzoek is geweest,
neemt spr. met de resultaten daarvan ge
noegen.
De wethouder G. J. Niekerk merkt
op, dat’het niet zyn bedoeling is een onder-
ïoek dat noodig is te werenals zoo’n onder
zoek moet worden ingesteld, is spr. daar
altijd voor. Het onderzoek, door den beer
Kortland gewenscht, acht spr. echter niet
uoodig; diens voorstel rukt het beele ver
band van bet Weeshuis uit elkaar.
De voorzitter markt noglop, dat het
voorstel-Kortland den grondslag^ bevat voor
een totaal ander reglement, en brengt het
daarna in omvraag.
Het wordt verworpen met9stemmen
tegen, 1 voor en 1 onthouding. Tegen stemden
de beeren C. L. van Willenswaard, G. J.
Niekerk, W. F. Itjeshorst, H. M. den Ufll,
A. v. d. Heuvel, J. W. J. Moes, A. Kuyien-
burg, P. van Sonsbeek en H. A. Schreuder;
voor stemde de heer J. Kortland, en de
beer H. Peltenburg bleef buiten stemming.
De voorzitter verzoekt hun, die over afzon-
derljjke artikelen iets in ’t midden te'bren-
gen hebben, dit mede te deelen.
De wethouder G. J. Niekerk geeft ia
overweging alle artikelen afzonderlyk te
behandelen, opdat later niemand kan be
weren: Ik heb dit of dat niet gezien of
zooals met de Teekenscbool is
gelezen,
geschied.
Het biykt, dat niemand op artikelsgewyze
behandeling is gesteld.
De heer J. Kortland wysl nog eens
op artikel 6, waar een eed gevergd wordt
voor de naleving van een nog te maken
reglement. De woorden „nader vast te
■tellen" moeten vervallen.
Devoorzitter antwoordt, dat deze clausule
in elk reglement voorkomt. Bjj elke geringe
wyziging kan niet opnttuw een eed worden
gevergd. G
De heer J. Kortland: Het is toch niet
mogeiyk iemand een eed te laten doen voor
iets, dat nog vastgesteld moet worden!
De voorzitter wyst er op, dat de
weesvader volgens het reglement verplicht
is tot het doen van aanffiften, waarvoor een
termjjn staat, enz. Worden in het reglement
dergeljjke bykomstige bepalingen veranderd,
dan zou de weesvader zich daar niet meer
aan behoeven te houden, of hy zou opnieuw
een eed moeten afleggen. Om dit te voor
komen, is deze clausule opgenomeo.
De heer H. M. den U§! toont aan, dat
de clausule in het oude reglement niet voor
kwam.
Devoorzitter: Zy stond er inder-
ud niet in. B. en W. vonden dit een leemte,
hebben daar nu in voorzien.
De heer J. Kortland houdt vol, dat
de redactie van het artikel niet juist is.
Spr. komt thans aan art. 13, hetwelk
inhoudt dat de weezen verplicht zjjn om
lidmaat te worden van de Herv. Kerk. Dit
is iets, wat spr. beslist uit den booze acht.
Zulk een verplichting kan en mag men
niemand opleggen; dat gaat Biet aan. Spr.
herbaalt zyn voorstel, hierop betrekking
hebbende.
De voorzitter vraagt, of het voorstel-
Kortland gesteund wordt.
De wethouder G. J. Niekerk merkt
op, dat de heer Kortland gewetensvrijheid
wil. Het Weeshuis moet deoverleden ouders
der kinderen zooveel mogelyk vervangen,
Ieder ziet gaarne, dat de kinderen doen wat
hun vader en moeder hun voorhouden. Wee
zen van Hervormde ouders, gelyk in het Wees-
huis worden opgevoed, zouden door hun
ouders zyn opgevoed voor-^de Herv. Kerk.
Zoolang zy in het Weeshuis zyn, moeten
zy gehoorzaam zyn. Al» hun meening een
andere is, is het voor hen een klein
om, als zy het Weeshuis verlaten
een andere religie aan te nemen,
leer J. Kortland neemt aan, dal
Hervormde ouders hun kinderen opvoeden
voor de Herv. Kerk. Dat in het Weeshuis
ook in dien zin wordt opgevoed, laat spr.
nu daar, maar hier, in dit artikel wordt
het zich laten aannemen verplicht gesteld.
Ouders kunnen hun kinderen aanraden
om lidmaat te worden, maar zy- zullen
hen daartoe niet dwingen.
Het voorstel-Kortland wordt niet gesteund
en komt derhalve niet in' behandeling.
De heer J. Kortland: Ik héb nog
meer bezwaren,- maar ik zal maar niets
meer voorstellen, h'et gebeurt toch niet.
De voorzitter adviseert den beer
Kortland om, zoo deze j(ich niet met het
reglement kan vereenigen, niet by elk
artikel stil te staan, maar ^jjn bezwaren
by Gedeputeerde Staten kenbaar te maken.
Het bljjkt dat niemand in die bezwaren deelt.
De heer J. Kortland: Ik was dit aj
van plan.
GEMENGD NIEUWS.
De Vereenigde Staten
Mexico. Presiftnt Wilson heeft aan zyn
voornemen gevolg gegeven en een hartig
woordje gezegd over de wantoestanden in
Mexico. De uitlating van Wilson is niet in
den vorm eener nota tot de Mexicanen zelf
gericht, doch is een verklaring van den
president aan het Amerikaansche volk, en
aan de pers verstrekt ter publicatie, óok
zullen de diverse elkander beoorlogende
partyleiders in Mexico als Carranza,
Villa, Zapata en Garza door tusschen-
komst van de Amerikaansche vertegen
woordigers in Mexico van de verklaring
van Witson worden op de hoogte gebracht.
Het document geeft een overzicht van de
toestanden in Mexico, „door den burger
oorlog als door brand geteisterd”. De Ver
eenigde Staten kunnen niet toestaan, dat
dergelyke toestanden blijven bestaan. Of
schoon ontkennende, dat er door de V. St.
eenige wenseh wordt gekoesterd zich te
mengen in Mexicaanscbe aangelegenheden
of Mexicaansch gebied te verwerven, som
meert president Wilson de Mexictansche
irtyieiders „binnen zeer korten tyd" samen
komen en in Mexico (stad) een regeering
in te stellen, waarmee door de mogendheden
der wereld zal kunnen worden onderhandeld.
Zoolniet, dan zullen de Vereenigde Staten
genóodzaakt zyn, te beslissen, op welke wyze
zij „Mexico kunnen helpen om het land zelf
en zyn volk te redden".
spr. is i
bet heli
Als s
dan wi
naat
stel
zeggen.
heid te
bestei.»
De heei
IGeref.)
Dracht,
is gek
ge Wees
is gekomen
De heer H. M. den Uyl: Wat van den
omgang door de,stad is gekomen, was uit
sluitend van Hervormden.
De heer J. K o r 11
ook wel Katholieken
De heer H. M. den
hoven niet.
De heer J. Kortland neemt dit niet
aan op gezag van een geschiedschrijver,
die ook eens geschiedenis wil schryven.
Spr. wil niet beleedigên, dat is zijn bedoe
ling niet; maar hy kan geen waarde hechten
aan hetgeen deze of gene eens geschreven
heeft; hy wil o vertu igende be w y zen.
In ieder geval is het geld byeengebracht
door Schoonboveuaare, en dit is voor spr.
al voldoende. Of er ook Katholieken onder
waren, doet bier feitelyk weinig ter zake.
De stukken, welke de beer van Willens
waard bezit, pluist spr liever niet na; hy
vindt het beter dit aan deskundigen over
te laten. Nogmaals zegt spr.ik moet zeker
heid verkrijgen, dat het Weeshuis bestuurd
moet worden zooals bet thans geschiedt;
eer geef ik myn pogingen om verandering
te krygen niet op.
De heer van Sonsbeek zeide, zoo ver
volgt de heer Kortland dat ik geen
godsdienst heb, en dat ik daarom niet over
het reglement van bet Weeshuis kan oor-
deelen. Ik antwoord hierop: Of ik een
godsdienstige overtuiging bezit, weet U niet,
en het gaat U ook niet aan. Ik loop niet
naar de kerk en stoor me aan geen fireek
en ik vraag niemand zyn oordeel daarover.
Wat myn persoonlijke overtuiging is, kan
hier in 't midden blyven.
Lk heb niet voorgesteld, dat er in het
Weeshuis geen godsdienst zal worden onder
wezen, doch dat de weezen zullen worden
onderricht in dien godsdienst, welken hun
ouders hadden en waarin dezen hen zouden
hebben laten onderrichten, zoo zy in leven
gebleven waren. Het gaat er dus hier niet
om óf er godsdienst zal worden onderwezen,
maar Welke godsdienst.
Spr. vraagt ten slotte: als de erflater een
Katholiek was, boe komt dan de Hervormde
Kerk aan die instelling?
De heer H. M. den Uyl: De Staten van
Holland en West-Friesland hebben goedge
keurd, dat h'et geld voor een Weeshuis werd
gebruikt.
De heer J. Kortland:* De voet van de
Herv. Kerk staat op die instelling, en men
moet my met de stukken bewijzen dat dit
•po moet zyn. Dit wil ik uitgemaakt zien.
Het kan zjjn dat ik dwaal,maar als
niet bewezen, kan worden wat ik vraag,
dan is bet Weeshuis een Schoonhovensche
instelling, welke door de Schoonhovensche
burgery en door den raad moet worden
beheerd,
heer H. M. den Uyl: Vroeger,
I860, hebben sommigen hetzelfde
en toen is uitgeraakt, dat de
is van de Hervormde Kerk.
Ier G. J. Niekerk noemt wat
land doet wroeten in de inge-'*
een oude instelling. Als van
Weeshuis nooit door anderen
is bestuurd dau door de Herv. Kerk, waarom
daar nu dan weer aan getornd? Vroeger
is uitgemaakt, dat het Weeshuis een stichting
is van de Herv. Kerk.
De voorzitter: In bet' begin der zes
tiger jaren is het onderwerp Weeshuis in
den raad misschien tientallen keeren bespro
ken. Het heeft jaren geduurd voordat de
quaestie van het Weeshuis zoo ver was,
dat de raad het er ongeveer over eehs was.
Gedeputeerde Staten nebben herhaaldelyk
ingegrepen en het resultaat van bun onder
zoek- ia geweest, dat bet Weeshuis is
Verbeterink
HergambiM
Geachte Re
Vergun my een
courant, die morgen v)tfschynt. Bjj voorbaat
dank daarvoor.
Aangemoedigd door \et
van gisteren, maakte ik e^n
onze bekende prachtige em
daarna over de Hemstoep, e
ling, om van een mooi iandgt
genieten, over den Kerkweg terug naar
Schoonhoven.
Tot myn zeer groot genoegen bemerkte
ik de herstelling van den door het aanleggen
der spoorbaan ingezonken en beschadigden
Kerkweg. En, zooals het tydens een wan
deling soms gebeurt, sprak ik met een
landbouwer over deze wegverbetering. Doch
in plaats van dezen man, die met vele
bewoners in de omgeving van de Hemstoep
tot aan Schoonhoven woont, tevredenheid
over dezen wegaanleg te mogen vernemen,
vernam ik het tegendeel.
Na zyn opmerking, dat de Kerkweg
het meest bevolkte gedeelte het ondot
inatigst werd aangelegd, veroorzaakt door
de vele laagten, die ik werkeiyk ontmoette,
gaf ik dezen landbouwer den raad, zich zoo
spoedig mogelyk tot autoriteiten soms
Polderbestuur van Bergambacht e. a. te
welfden, om die gebreken (soms nu nog
met betrekkelijk kleine kosten) uit den
weg te ruimen. -
En werkelyk, geachte Redactie, zou het
diep te betreuren zyn als het dichtstbevolkte
gedeelte langs bedoelden Kerkweg, dat toch
ook zyn lasten aan den Polder betaalt, niet
geinakkeiyker,, vooral per as, van den weg
zou kunnen gebruik -
Ik hopp voor die
spoedig
slaau om »u<
gen te dient
bijdragen tot
*AlblaHgerdam, 7 Juni. Er hebben
zich thans voor de betrekking van hoofd
der M. U. L. O.-school alhier 20 sollicitanten
aangemeld.
De hooibouw is in deze gemeente
en de omgeving in vollen gang. Aangezien
er gebrek aan maaiers is, wordt er veel
met de machine gearbeid. Het gewas *alt
over het geheel genomen niet tegen.
Benschop, 7 Juni. Toen vorige week
een zoon van de veehoudster de weduwe
S. Schouten alhier met een partytje kaas
naar de markt zou rijden, kreeg nog niet
ver van huis het paard blykbaar tegenzin
in de reis en begon achteruit te loopen.
Paard en rytuig lagen dientengevolge spoe
dig in de voorwetering. De voerman sprong
nog bytyds uit den wagen.
Hulpvaardige handen brachten alles weer
op den wal, doch in plaats van naar de
markt te gaan, besloot S. de kaas maar
weer naar de droogkamer terug te brengen.
Het rytuig was een beetje beschadigd.
De koopman Joh. Verbree alhier, die
Dinsdag een pas aangekocht paard zou
tuigen in span met een ros dat hy reeds
had, kwam spoedig lot de ontdekking, dat
bruin en zwart elkander niet dadelyk goed
verstonden. -De dieren kwamen spoedig
met den wagen in de voorwetering terecht.
Daar Verbree tamelyk sterke tuigen en
een dito wagen had, was de schade gering.
Ook de paarden hadden geen letsel bekomen.
Het kostte vry wat moeite eer de paarden
en de wagen weer op den weg waren, daar
de beesten niet weinig koppig waren.
*Berkenwonde, 5 J
middag brak een hevige
uit bjj den landbouwer A. c. ueKaeriui
Achterbroek. Toegesnelde hulp mocht
in slagen den brand te stuiten.
Blenkenngraaf, 7 Juni. Dat ook met
lynmeel aardig geknoeid wordt, blykt uit
het volgende:
Een monster lynmeel, ter oo
opgezonden door de afdeeling Otti
Omstreken van den Bond van Kaai
centen, bleek te bevatten 21.7 pCt
5.2 pCt. vet en 12.4 i”* u*
onvoldoende
dezer da(
I alhier opgt
stig van
die op de beurs worden
te bevatten 38.2 pCt.
eiwit, 5.5 pCt. vet en 9.9 pCt. vocht. Zui
verheid voldoende. Men ziet dus, dat het
zaak is of bet Ijjnmeel onder garantie te
koopen, of ze te koopen in harden toestand,
dus ongemalen.
Hekendorp, 7 Juni. In een vergade
ring van stemgerechtigde ingelanden van
den polder Oukoop en de Negenviértel is
vastgesteld de rekening over 1914 met een
batig saldo van f 6.62V9. De omslag voor
1915 werd bepaald op f 4.50, tegen f 3 in
1914. Besloten werd het gedeelte Tiendeweg
in den Negenviertel voor rekening van den
polder te onderhouden/
Tot voorzitter en secretaris werd gekozen
de heer G. P. Bouman te Reeuwijk én tpt
bestuurslid de heer M'. Markus. (Nieuws.)
«Nienwerkerk a/d IJsnel, 7 Juni.
In de vorige week gehouden vergadering
der R.-K. Kiesvereeniging alhier is tot
bestuurslid gekozen de heer J. Segers. Het
bestuurslid Pb. Kool werd benoemd tot
voorzitter. Beide benoemingen geschiedden
tengevolge van het bedanken als voorzitter
en bestuurslid door den heer A. C. Koolmees.
*Ottoland, 7 Juni. In de plaats van
den heer N. Bakker, die tot voorzitter^van
den polder Laag-Blokland* is gekozen na
het aftreden van den heer C.Tukker wegens
het bereiken van den 70-jarigen leeftyd, is
j.l. Woensdag tot heemraad van dezen pol
der gekozen de heer A. T. Hartkoorn.
J.l. Vrydagavond kwam de bakkers
leerling G. R. met een melkbus, die aan
het stuur van zyn fiets hing, in aanraking
waardoor hy met volle vaart in een diep
water terecht kwam. Ofschoon hy tusschen
het frame van zyn fiets was beklemd ge
raak wist hy zich naar den wal te werken,
waar hem door A. T. de behulpzame hand
werd geboden.
Oude water, 7 Jun
aan de School met den
noemd, met ingang van 1 Juni, -
van den Brink te Ellecom bij Diere
I De Keuringsraad heeft van
Ingeschrevenen uit deze
de militie, lichting 1916, er
In een algemeens
(komen,
est zyn,
n
H. M.
ir d
H<
zyn
mg r“
ihooi
andere -
kunstje c
hebben,
De he-
Hervormde
—or de H<
van art. 4 dér
__t een nader door Ons
bepalen tijdstip niet van kracht.
Art. 4. Deze wet treedt in werking op
den dag, volgende op dien, waarop zy is
afge’kondigd.
an de Memorie van Toelichting is bet
;ende ontleend:
regeering, overtuigd van de nood-
;kheid om geleidelijk onze weermacht
rsterken, is van oordeel, dat thans de
1 moet worden geopend om tot
krygsdienst te verplichten dat deel
ons volk, hetwelk, ofschoon wel daartoe
gewapenden dienst
Zij meent dit op
wijze te kunnen
rmw
>r dc
ners, door uit-
i kan onder de
len op uit een
omslachtige
n hen, die
lichtingen
vryge-
kunne
bespreking
school.
Ter aanvulling van het bestuur, noodig
door het overlijden van den voorzitter, den
heer A. L. Wichers, en van den penning
meester, den heer A. v. Ede, en door het
zich niet meer beschikbaar stellen van de
periodiek aflredeqde leden, de heeren H. D.
de Vries en J. de Haan, werden als be
stuursleden gekozen de heeren W. Benschop,
J. H. Crezée, J. F. Roelofsen en H. Schouten.
Namens het bestuur werd het eere-voor-
zitterschap der Vereeniging aangeboden aan
den Burgemeester, die dit welwillend aan
vaardde.
Toen
heer d. L.,
zyner melkleveranc
tond er tusschen hei
woordenwisseling,
de leverancier een
baalde en
wilde, bfc.
een stoel
buiten hel
heeft de zaal
De gemeenterat
uitgesproken voor uitbreidiLo
gasfabriek om gezamenlyk met de gemeenten
Linscboten, Harmelen, Benschop, Polsbroek,
Hoenkoop en Hekendorp gas te betrekken.
De kosten zullen f 325,000 bedragen. (N. R. Ct.)
Waddinxveen, 7 Juni. In den nacht
van Woensdag op Donderdag is door
insluiping diefstal gepleegd in de tweede
School met den Bijbel aan de Kleikade. Er
worden vermist een deel der schoolgelden
over Mei, de spaarpenningen van eenige
leerlingen en’ verder eenige beaoodigdbeden
by het onderwys ih de Nuttige Handwerken.
De politie stelt een streng onderzoek in.
By deRijkspostspaarbank werd ingelegd
in de maand Mei f 4069,67 en uitbetaald
f 1735,07. Het laatste boekje draagt het
nummer 1497.
*Zevenhuiseu, 6 Juni. De beer J. P.
Kuyslen, officier van administratie 3e klasse,
geplaatst op Hr. Ms. „De Ruyter", zal 26
dezer per s.s. „Tabanan" van den Rotter-
damseben Lloyd naar Oost-Indië vertrekken.
Een of meer ongewenschte gasten hebben
in de atgeloopen week des nachts een
bezoek gebracht aan het „Hof van Holland”.
Daar boven alles goed gesloten was, kon
niets worden meegenomen. In de koffie
kamer werd een jeneverflesch goed aan
gesproken. Van de daders is geen spoor
te vinden.
ander mede te
lis der oprichting
van uwu
3 daar niet mee
«eeeuw-
uiet heeft eê..«
mentaire beschikking
vermaakt aan de Arral
hoven en Utrecht, onder eeni
o.a. het laten lezen van
erflater was dus Katholiek.
van den erflater zyn de genoemi
besturen in het bezit van dil
gekomen.
Het geld* heeft een tydlang bij deze
armbesturen berust. Ten gevolge van de
Geloofsverandering (Kerkhervorming) waren
er in Schoonhoven geen Katholieken over
gebleven; de gebeele gemeente behoorde
tot de Nederduitsch Gereformeerde Kerk.
De regeering der stad kon daardoor de
bepalingen van het testament niet nakomen,
en wist niet wat met bet geld aan te vangen.
Zij besloot 'zich te wenden tot de Staten
van Holland en West-Friesland om mach
tiging, om de nagelaten goederen van
Barend van Houf te mogen gebruiken voor
de stichting van een Weeshuis ie Schoon
hoven. In Utrecht had men dit toen reeds
gedaan. De Staten verleenden deze machti
ging, gelyk blykt uit het volgende
„Extract uit Resolutiën van de Edel
„Groc itmogende Heeren Staten van Holland
„en Westvriesland, 17 Maart 1579.
„Op verzoek van Burgemeesteren en
„Regeerders van Schoonhoven is geportel-
„leerd; de Staten hebben geoctroyeerd en
„geconsenteerd, odroyeeren en consenteeren
„by deze de burgemeesteren en regeerders
„van Schoonhoven uit de achtergebleven
„goederen van wylen Barend van Hoeff,
„gemaakt ten behoef van zekere armen
„binnen Schoonhoven en Utrecht te mogen
„maken, stichten en dirigeeren een Weeshuis
„ten behoeve van de arme vader- en
„inoederlooze weeskinderen binnen
„stede van Schoonhoven en die
„inkomsten daartoe te verstrekken en
„nloyeeren, zonder die tot andere firn
„beheeren en verstrekken, mits dat de
„suppl.ton binnen den tyd yan een jaar
„eerAomende, onder behoorlyke statuten
„en "Ordinantie *t zelve te doen, volkomen
„en achtervolgen» gehouden zullen zyn
„daarop behoorlyke brieven van octroi
„verleend zuilen worden.”
De eerste statuten dateeren van 1581. Daar
in komen o.a. de volgende bepalingen voor
dat de kinderen moeten leeren het Onze
Vader, de Wet des Heeren (de Tien
Geboden), de twaalf artikelen des geloof»
en de beteekenis van het Heilig Avondmaal.
Voorts, dat zy des Zondags en op de
feestdagen getrouw de godsdienstoefeningen
moeten bywonen, dat zy stichtelyk moeten
luisteren naar Gods Woord, enz.
Nu was het geld, dat uit de nalatenschap
van van Hoef aanwezig was, niet voldoende
om er een Weeshuis van te bouwen. Eerst
in 1579 werd het verlate-
Klooster in de Koestraat, op
Schapensteeg, gehuurd ten eiL_.
huis gebruikt te worden. Neq
echter uit, dat dit gebouw ooit t
betrokken is. In het jaar 1581
spr. meent wferd gehuurd een g<
staande ter plaatse waar nu nog het
huis is gevestigd. In 1607 werdi'
gekocht.
Dat de fondsen uit de nalatenschap van
van Hoef in 1579 niet voldoende waren tot
oprichting en instandhouding van een
Weeshuis, blykt hieruit, dat in 1581 een
omgang (collecte) door de gemeente langs
de buizen is gehouden, waarbij behalve
goederen in natuVa, als tinnen schotels,
koperen ketels, een klaptafel, tafellakens
enz. werden Opgehaald 715 caroler guldens.
De meeste gelden zijn gektomen uit collecten
in de toenmalige Hervormde (Gereformeerde)
Kerk, uit legaten, schenkingen, giften enz.
Tot de inkomsten behoorden ook de op
brengsten van de vette- en ds magere
beestenmarkt. Wel degelyk dus werden er
inkomsten getrokken uit de toenmalige
Gereformeerde Kerk, en het is b'ïgrypeiyk,
dat destijds di» richting van deze kerk ook
die van het Weeshuis was.
De heer Kortland beweerde, dat de Gere
formeerde Kerken van nu nader staan wat
huui geest betreft aan den stichter van het
Weeshuis dan de Herv. Kerk van thans.
Spr. betwist dit; de Hervormde Kerk heeft
ook nu nog de drie formulieren van «enig
heid als grondslag, evenals de Gereformeerde
Kerken.
