den.
INBIEDING.
Vrijdag 20 April.
N°. 3856
1917.
Nieuws- en Advertentieblad voor Zuid-ïïolland en Utrecht.
Ibrleven,
Eerste Blad.
fATER
'ED’ER’
SSEN’s
(EENIGING
erwaard”,
IEDRECHT.
LANDSTORM.
EMAN,
BIKKER,
ZEMA Jr.,
IMA
r en de Anthma-
ot beker Boom
reet verlichting by
oor t komende Borst-
ilemming. Verkrijg-
dheken en Drogist-
doos. Waar niet
doos franco toege-
n fl,—, door Firma
HEFT
Schaonhovea.
jd-Alblas.
Eere-Kruis- en
ijwielen.
LANDBOUW EN VEETEELT.
E VAN
BINNENLAND.
Telef. 350.
a.
Intercomm. Telefoon-nr. 20.
imer bestaat uit 2 bladen.
Dit aai
•en
bjj
S. W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven,
Uitgevers.
solide afwerking.
Vernikkelen.
ratelplaats. -
INRICHTINGEN,
welke GEVAAR, SCHADE
i voor
3ze be-
dat
loord dooi
iicbtini
18»7> i
is.
van
d e
iet
zoudi
m vai
bek
erni„x(
zienirif
haar
aai
Opkomst in werkelyken 'dienst
JAAHKLANNE 1917.
der
'enban
Gemeente Schoonhoven.
feld toe
ing; hij
je'hon-
zilveren en
k alsmede
lichtin;
onges
ontsli
>wori
Isel
i gewict..
enkele
jrksteiliger
«te deel d(
fflööHOMffl COURANT.
in N.-Z.
ragen,
r. Stortkar.
e voorgel
van de behartig;
in het
die tot de grens van
it, is de verzamelaar
exemplaar te be-
idedinger de hand
en Rytuigmakery
MOND.
is voor
t gehi
reikt.
:htige C. K. Boer, van de
l“-“ nte, jg wegeD8
litairen dienst
en per
wordt
logram, I
id worde1
3 vier wt
rek
dai
raadplegen, als de beschikbare
een wjjziging in het rantsoen
volking van Groot-Berlijn noodig
1 igsinhet
gadering
stellen
plaats laten r“‘
staat om vap
water te laten
spoor leidt, waai
zou woiir-
spoedig blijken,
worden, iGuuo.
aandacht g:r:tz
Stolwijk, 1
gehouden
Verdoold
KWEEKER,
an, Boskoop.
neemt.
het voorgaande zal ik
>men, of te
bestaat, die
speciale
•g tot de
.arer ge
boot he-
k de bet
(Stct.)
oog
geen
jchen
ielft
3 in
aten
van
Hiding
-houden
'.ij voor
een ou«r
n, dan i
Lenveilin;
best
dient de
jra doenlijk
•legaliseerde
gemeente-
DE OORLOG.
De 6de Duitsche oorlogsleening.
De opbrengst van de zesde Duitsche
oorlogsleening bedraagt volgens tot dusver
beschikbare berichten, zonder de voor in
ruiling aangegeven stukken van de oudere
3 voor-
ismiddelen
komt dan
a op grond
at gebruik
•stelde goede-
Met
var-
Aan mevr.
A. F W. R.
•esheer al-
»t bentrUdinR
i en kont in
gram (Hechts
i bij
lPELLE A/D IJ 38 EL
IANDWIJK.
ld.
ILBNAAUSGRAAF.
•PIK.
IBAUWC
KERKERS.
EUWEHKERK A/D IJ-
JLENAARSGRAAF.
LNGERAK.
IERDAM.
IRGAMBACHT.
Opperduit.
EUWPOORT.
euw Lekkerland
OLWIJK.
ld.
AN EN.
•PERDU1T.
I, Langerak.
ld.
.ESKENSGRAAF.
?TOLAND.
ld
1ORDELOOS.
IANDWIJK.
IÜDRIAAN.
(EIDE.
"-jdikant te
bij de 3de
irdam in een
t lage, ijzeren as en
at voorgaande beschouwend,
dieren in één lyn gerang-
10 op 1 Eng. duim gerekend
lover in de ruimte zouden uitstrek-
licht, uitgezonden van het begin
cessie en zich voortplantend met
van 148 000 Eng/mylen per
jaren zou noodig hebben om
"ten.
berekend,
te of gebreken de
‘rhinderen, J
3rvan zoodi
een gel
iring ter
ing van militiedienst wordt niet
eacht ten aanzien van de voor
iaat de landweer bestemde dienst-
irigen, dat on
niet bestreden
*._enemen.
i van onzen tyd
het vernietigen
ïte hulpmiddelen
een algemeene
i de gevolgen
i in woorden
Pfys der Advertentifin: Van 1 tqt 5 regels f 0,50, iedere regel meer
f 0,10Vrijdags f 0,02Va per regel meer. Advertentifin, opgegeven voor
3-maal plaatsing, worden slechts 2-maal berekend, doch indien de 3e (gratis)
plaatsing op Vrijdag valt, wordt voor deze 3e plaatsing f 0,021/2 per regel
berekend. Voor meerdere plaatsingen, contracten enz. vrage men tarief.
De grootte der advertentifin is volgens de plaatsruimte die zy innemen.
wegens
verzocht
opkomst in wer-
doen ter Secre-
der 'Brandstoffencommissie
syn door den burge-
i de heeren J. H. Man-
lan.
zoo duur
publieke verkoo-
irkocht voor f 35
de prys
uime keuze
en Rover-Rij-
3 van eigen
■ze een ver-
‘■-sch, zou
de ge
iten.
3 van
maakte, verklaart dat een
:m in 56 dagen een 'hoeveelheid
verbruikt van 86.000 mi
üWicht. Wat een vernietlj
inseclensoort reeds
zyn voor modistery, is de wreede
der veerenhandelaars werkzaam e*
vernietigen onzer gevleugelde vrienu
Waar vogels voorkomen, f
braad kunnen dienen, is de
hand tot doodt .1
dat verkoopbaar is.
Waar soorten leven, i
uitsterven zyn gebrachl,
aanwezig om het laatste
machtigen, opdat geen me<
er op legge.
Waar de eieren verzamelaar vogels ontdekt,
wier eieren voor hem waarde hebben, doodt
hy niet slechts het embryonale leven, doch
somtyds ook het moederdier, dat de eieren
legde, om het dier als bewijsmateriaal er bij
te kunnen toonen!
Op onbebouwde plaatsen wordt de vogel
zonder meer als sportvoorwerp beschouwd
daar sluipt de vandaal der schepping rond
de jager, die slechts voor genoegen en tijd
verdrijf uitgaat en zijn instinct tot dooden
uitstrekt tot de schoonste en onschuldigste
schepselen der natuur.
Het ligt in den aard der dingen, dat
beschaamdheid en ziekten, die
worden, dagelijks in hevigheid toei
Evenzoo zal de handelwijze-
indien niet bestreden by
van ’s werelds waardevolsL
van ons bestaan een onheil, e
ramp veroorzaken, waarvan
rampzaliger zouden zijn dan
kan worden uitgedrukt.
J. J. de Koeijer.
Amersfoort, 15 April 1917.
of
HINDER kannen veroorzaken.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Schoonhoven brengen ter openbare kennis,
dat het verzoek van A. O. NTBAVER
te Schoonhoven am vergunning tot
het oprichten eener Slachtplaats
in het perceel, gelegen aan de Kerkstraat
No. 7, kadastraal bekend in Sectie C No. 106,
door hen 18 INGEWILLIGD.
Schoonhoven, den 16. April 1917.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
VAN KEMPEN.
De Secretaris,
VAN BALLEGOIJEN DE JONG
rgemeester van’Heer,
idagavönd een aanslag heeft
eeft er genoeg van. Hij heeft
en de gemeente
I paar Colorado-kevers ongehinderd
ide in één seizoen zou kunnen
eren tot 60 millioen stuks. Gelet
verhouding is aan te nemen, dat
•eheele vernietiging van den aardappel
lang zou kunnen uitblfjven.
'a uwer in Zuid-Afrika is geweest,
waarschijnlijk de sprinkhanen gezien,.
mlken voorttrèkken
Wat een.
verborgen in
sitjes van deze-
elk eitje uit
Deze Courant wordt des Dinsdags- en des Frydagstniddags uitgegeven.
Prijs voor Schoonhoven per 3 maanden f 0,85, franco per post f 1,—
Over het 2e kwartaal 1917 wordt in Juni 1917 beschikt.
Men kan zich abonneeren bij alle Boekhandelaren, Brievengaarders en
bestaande tusschenpersonen.
zetten, terwgi het plan be-
1 het veilingsterrein af een
u graven, dat direct naar het
zardoor daahet inladen zeer
irden vurgemakkel |kt. Ook zal wel
jiyken, dat de loodsen te klein
zoodat aan uitbreiding reeds de
geschonken wordt.
Jk, 18 April. In de Maandag
raadsvergadering is de heer M.
Czn. toegelaten als raadsjid.
Van Gedeputeerde Staten was bericht
ontvangen, dat de Ryksbydrago bedoeld
in art, 48 der Lager Onderwijswet, voor
deze gemeente over 1917 is vastgesteld
op f 5450.
De raad beschikte afwyzend op het ver
zoek van de Zangvereeniging „Eensgezind
heid", om twee lokalen der nieuwe openbare
lagere school te mogen gebruiken.
Op het adres om verhooging van salaris
van den gemeentegeneesheer B. Kievit,
werd besloten per jaar f 150 toe te leggen
in de kosten der Armenpractjjk.
De BURGEMEESTER der gemeente
Schoonhoven brengt ter openbare kennis,
dat de in de registers voor den landstorm in
geschrevenen der jaarklasse 1917, voor zoover
zÖ zijn toegewezen aan de Cavalerie,
2e gedeelte, by deze worden opgeroepen
om op Vrtfdag 18 Mei 1917 l»(| het
leger in werkel(|ken dieuat te
werden gewteid.
Zy moeten daartoe op Vrijdag 18 Mei a.s.,
des voormiddags te 11 uren, te ’g-Gra-
venhage, in het GEBOUW van den
ROOMiCH-KATHOLIEKEN VOLKSBOND,
Stille Veerkade No. 37, aanwezig zyn.
Aan eiken landstormplichtijre, die inge
volge deze oproeping in werkelyken dienst
-"men, zal, voor zoover diens adres
3ente-secretarie bekend is, nader
f van oproeping worden bezorgd,
•eikt of toegezonden.
3kte. Ingeval ziektt
mochten vei’
plichtige hiei
overlegging van
•skundige verklar._o
doen blyken.
GEMENGD NIEUW8.
De politie te Vlaardingen
heeft zekeren M. aangehoudenwegens be-
rooving van de 80-jarige weduwe H. Met
behulp van zyn dochtertje, dat bij de weduwe
H dienstbode is, wist bij zich gerege1-’*-'■
gang te verschaffen tot haar wonir
heeft er successievelijk voor eenig<
derden guldens aan gouden en zi'
andere voorwerpen ontvreemd^
eenig geld.
Vele voorwerpen zyn reeds door de politie
in beslag gebomen.
D e b u
op wien Zondagavönd een aansli
plaats gehad, heeft er gem
zyn ontslag aangevraagd
reeds metterwoon verlaten.
Alle gemeenten in Zuid-Limburg zyn ver-
eenigd in een „Zuid-Limburgsche Distribu-
tievereeniging", alleen de gemeente Heer
zocht haar kracht in isolement; naar men
beweert, omdat de burgervader niet kon
opschieten met zyn broeder, burgemeester
van Maastricht, en voorzitter van genoemde
vereeniging. Intusschen waren de inwoners
hiervan de dupe en heerschte er groote
ontevredenheid.
Forhusb, het vooi
zegt dat die
schikt - ‘n
zich zoovv» .m
ken, dat 1’
dezer processie
een snelheid v*
seconde, 2500 ja
de aarde te bereiken.
Kirkland heeft berekend, dat één paar
van zekere mot (Gipsymoth), indien niet
verstoord, in acht jaren voldoende afstam
melingen zou kunnen voortbrengen om
alle boombladeren in de Vereenigde Staten
van Noord-Amerika te vernietigen.
Een Canadeesch entomoloog betoogt, dat
voortgaand.
vermeerder
op deze vi
de ge
niet li a
Wie uwer in
heeft waarschijnlijk de s
die by zwermen als wt
en het zonlicht verduisteren,
macht van het booze ligt
de nietige maar ontelbare ei
al verslindende pest. Indien elk eitje uit
kwam en elke sprinkhaan zijn wasdom
bereikte, zouden de gevolgen te vreeselyk
zyn om te aanschouwen.
De vraatzucht der insecten is byna even
verwonderlijk als hun voortplantingsver
mogen. De dagelyksche hoeveelheid blade
ren, die een rups verslindt, is gelijk aan
tweemaal haar lichaamsgewicht. Een paard,
dat in dezelfde verhouding voedsel zou
gebruiken, zou elk etmaal ongeveer 1000 K.G.
hooi noodig hebben.
Forbush vertelt dat zekere vleescbetende
larve in 24 uren bet 200-voudige
lichaamsgewicht verteert. In dej
gelijking makend met den menst
een kind op den eersten dag na
boorte reeds 1500 pond vleescb opeten
Trouvtlot, die een bijzondere studie
bet onderwerp maakte, verklaart dat een
zijdeworm in 56 dagen een 'hoeveelheid
voedsel verbruikt van 86.000 maal haar
eigen gewicht. Wat een vernietiging zou
deze enkele insectensoort reeds kunnen
bewerkstelligen, indien slechts een hon
derdste deel der gelegde eieren tot wasdom
kwam.
Wie of wat belet het heir der allesver-
slindende insecten de geheele aarde te
overstroomen en den voedselvoorraad voor
alle andere schepselen te verbruiken? 't Is
niet de mensch'. Wie of wat is 't dan?
De vogel! Het vogelleven is, doordien het
in hoofdzaak wordt gevoed door insecten,
de meest onmisbare kracht, die in de natuur
het evenwicht regelt en behoudt.
Zonder twijfel zyn de vogels de meest
waardevolle bezittingen voor den menseb,
en juist daaraan wordt door hem bet minst
waarde gehecht.
Waar vogels leven, wier veeren gespbikt
- .1.. -j3 agent
aan het
ser gevleugelde vrienden.
i voorkomen, die als wild-
dienen, is de jager bn de
len zoolang nog iets rondvliegt
in 1912 als dienstplichtigen van de landweer-
i;„k«;ng 1904 of 1905 (militielichting 1896 en
uit den dienst zyn ontslagen.
Voorziening levensmiddelen
Joodsche bevolking.
De Minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel heeft tot de burgemeesters de
volgende circulaire gericht:
Naar my is gebleken, doet zich by een
langryk deel der Joodsche bevolking
Qstig het bezwaar gevoelen, dat de
■ülng met goedkoope levensmic
lar in mindere mate ten goede kom
in de overige bevolking, doordien ep
van godsdienstige voorschriften het ge
van sommige beschikbaar gesteli'
ren aan de Israëlieten ontzegd
name geldt zulks ten aanzien
kensvleescb.
Met het oog hierop ben ik bereid met
betrekking tot de vieeschvoorziening van
de Israfilietische bevolking de navolgende
maatregelen te nemen.
Door de gemeentebesturen kunnen Israfi-
i lietische gemeenten te hunnent, die bereid
zyn ten behoeve hunner geloofsgenooten
onder de contröie dier besturen een spe
ciale regeling te treffen ten aanzien der
voorziening met vleesch, in het bezit worden
i gesteld van een som gelds, overeenkomend
met het bedrag, hetwelk voor het door deze
gemeenten te ondersteunen aantal Israfilie-
tische ingezetenen door Ryk en gemeente
samen zou worden besteed, indien deze
ingezetenen het hun toekomende rantsoen
i aan varkensvleesch gebruikten. Bedoelde
Israëlitische gemeenten kunnen deze som
alsdan weder besteden, om aan belang
hebbenden tegen verlaagden prjjs vleesch
te verschaffen niet van varkens afkomstig.
i Vermits het rantsoen van varkensvleesch
is vastgesteld op 8 varkens per 1000 in
woners in-de 4 weken, en per kilogram
slachtgewicht een toeslag wordt gegeven
i van 40 cent op 100 kilogram, kan de uit
te betalen som berekend worden op f 320
per 1000 inwoners in de vier weken. Van
deze som komt 1/10 voor rekening der
gemeente, terwyl het Ryk daarvan 9/16
voor zyn rekening
In verband met
i het op prjjs stellen te verne;
uwent een Joodsche gemeente I
bereid is onder uw contröie een s
i regeling te treffen met betrekking
vieeschvoorziening ten behoeve hai
loofsgenooten, en, zoo ja, hoe gro
aantal ingezetenen is, voor hetwelk
doelde regeling zal gelden.
Alblasserdain 19 April.
Haastert, weduwe van den heer A.
Haastert, in leven gemeentegenec
h|er, is een pensioen verleend van f 154.
•Herganibaeht, 19 April. De uitrei
king van boeken vanwege de Vereeniging
Winterlezing” is voor dit seizoen weder
afgeloopen. In het geheel zyn dezen winter
2526 boeken uitgerf:u*
-L- Da militieplicL..o_
ting 1917 uit deze gemeenti
•schiktheid uit den milil.
lagen.
'Bleakentigraaf, 19 April. De Fok-
vereemging „Onze Toekomst” alhier heeft
van de Regelingscommissie kennis gekregen,
dat haar preferent verklaarde 5 jarige stier
Dirk XIV op de districtskeuring is bekroond
met een premie van f 200.
Tot leden
in deze gemeente zj
meester aangewezen
deft, A. Wemmers an D. G. Pellikaai
In geen jaren is het hooi
‘geweest als nu. By een j
ping alhier werd het vei
per 500 K.G. In gewone tyden is
ongeveer f 15.
Precies zoo is het gesfeld met brandhout.
Voor een stuik hout, die vroeger met f 7
4 f 8 betaald werd, krygt men nu f 20 a f25.
•*Gies«en-Nl«uwker|t, 18 April. Bij
de gehouden aanbesteding van de levering
van 270 Mö. grint ten behoeve van den
polder Giessen-Nieuwkerk werd slechts één
biljet ingeleverd, nameljjk door de weduwe
A. van Houwelingen te Peursum. De leve
ring is nu niet gegund.
Hoornaar, 19 April. Voor de vaca-
ture-J. Slob W.Hz. in den gemeenteraad
zyn officieel candidaat gesteld de heeren
VV H. Slob en W. van Ijzeren. De stem
ming zal plaats hebben 27 April a.s.
Moordrecht, 19 April. Voor deze
gemeente is e.en Brandstoffen-commissie
gevormd met den burgemeester, den heer
J. J. Snel, als voorzitter en den heer M.
Gilden als secretaris.
•Nieuwerkerk a/d IJssel, 19 April.
Wanneer er één vereeniging in onze ge
meente is, die zich in een snellen groei
en bloei mag verheugen, dan is het wel
de Coöperatieve Groentenveiling. In de
weinige jaten van haar bestaan is het
ledental al tot boven de 150 gestegen, en
daar zal bet nog niet bij blyven. De tuin
derijen toch nemen in deze streek nog
jaarlyks toe, terwijl de gunstige ligging
der veiling er zeer zeker toe meewerkt, dat
ook vele tuinders van elders zich aansluiten.
Dat de flnancieele toestand der vereeni
ging ook gunstig genoemd kan worden,
spreekt wel van ielf. Het vorige jaar
werd er over de vyf ton geveild. Uit de
ontvangst^) konden dan ook niet alleen
alle uitgaven bestreden worden, de leden
kregen zelfs een gedeelte van de inge
houden percenten terug.
Het bestuur, dat er steeds op uit is om
het de leden bij de veiling zoo gemakke-
lyk mogeljjk te maken, heeft dit jaar niet
stilgezeten met het aanbrengen van ver
beteringen. Zoo heeft het in de eerste
plaats bet veilingsgebouw op een betere
lepul
dat de
tenF 0,60
0,40
O.2O
k» 2,60
gUNtrum
rio,-
BcHHen
2,50
OO stuks 5,—
ilia’s em.
en franco.
oorlogsleeningen, 12770 millioen mark. Er
moeten nog kleine opgaven inkomen.
Bovendien is de inteekening bij de troepen
te velde, voor wie de termyn pas in Mei
afloopt, slechts ten deele in de opgaaf be
grepen. Reeds nu staat vast, dat door de
inteekening op alle zes oorlogsleeniugen de
som van 60 milliard mark overschreden is.
De opbrengst van de tot dusver meest
geslaagde derde oorlogsleening is met 700
millioen mk. overtroffen.
De Senaat der Vereenigd
Staten heeft met algemeene stemmen ht.
wetsontwerp nopens de zeven milliard
oorlogscredieten aangenomen.
Von Bissing.degouverneur-
generaaï in België, is Woensdagavond over
leden.
Het hart niet op de rechte
plaats. By de recrutenkeuring te Mün-
chen-Gladbach werd een jonge man aan
getroffen, by wien het hart rechts zit. De
jongeling, die overigens gezond is, is als
hospitaalsoldaat in dienst gesteld.
De Engelsche dagbladen,
waaruit door de bladen der eentraleu nogal
dikwyls berichten worden overgenomen,
mogen voortaan niet meer uit Engeland
worden uitgevoerd.
De staking in Berlyn. Er is
m 't begin dezer week een groote staking
te Berlyn uitgebroken, die slechts enkele
dagen heeft geduurd en een bijzonder
ordeljjk verloop had. De reden waarom ge
staakt werd lag in de onvoldoende levens
middelenvoorziening.
De arbeiders hebben de staking uit eigen
beweging, zonder toedoen van hun vakver-
eemging^en, op touw gezet en eerst toen
vaat stond, dat ze niet meer kon worden
voorkomen, heeft de bond van metaalar
beiders het bestuur der Berlynsche vak
verenigingen gemachtigd, de beweging te
leiden.
Maandag lagen 300 bedrijven der bewa-
peningsayverheid geheel stil en bij de
contröie hebben zich 210000 stakers aan
geleid. Het aantal stakers is vermoedelyk
nog vrij wat grooter geweest.
Het besluit om het werk Woensdagochtend
te hervatten is genomen na het (vyf uur
durende) overleg der afvaardiging uit de
stakers met burgemeester Wermuth en
staatscommissans Michaelis. Over de ver
zekering van Michaelis, dat voor de ver
vanging van het geringere broodrantsoen
goed zal worden gezorgd, verklaarde de na
het overleg gehouden vergadering van
stakers zich tevreden. Ook over de toe
zegging, dat een commissie uit de arbeiders
op de verdeeling van levensmiddelen toezicht
zal mogen houden. De Staatscommissans
heeft zich verder bereid verklaard deze
commissie op de hoogte te houden en ze
te zullen raadplegen, a‘
voorraden een wyzigin(
voor de bevolking van
maken. Deze commissie zal eerstdaag
Raadhuis van Berlyn haar eerste vergi
houden, om haar werkplan vast te »ieneu
en zich in de eerste plaats bezighouden met
de toeslagen op het gewone rantsoen voor
arbeiders, die zwaar werk verrichten.
Door bemiddeling van Michaelis hebben
de stakers van de militaire overheid de
verzekering gekregen, dat geen hunner
zal worden geringeloord door inlyving by
de gewapende macht.
Het Berliner Tageblatt nam met vol
doening kennis van de concessies aan de
werklieden, die voortaan aan de verdeeling
der levensmiddelen zullen kunnen mee
werken. De regeering zal tegenover hen
open kaart gaan spelen en ze steeds in de
gelegenheid stellen zich te overtuigen van
de voorraden voedsel, die er zijn. Men kan
zonder overdrijving van een detfiocrati-
seering der voedingspolitiek spreken.
Het blad vindt het jammer, dat de re
geering niet ty'dig alle levensmiddelen
heeft opgevorderd; dan ware het nooit
tot den noodtoestand van nu en lot deze
staking gekomen.
Dr. Michaelis is nu met de opvordering
op bet platte land begonnen, maar dat is
een maatregel te elfder ure, die zeker beter
is dan niets, maar zes maanden vroeger
had moeten worden genomen.
De heteekeuig der vogelt» voor
den menitch.
(Naar Mr. James Bucklaud.)
De 'mensch verbeeldt Ttch op aarde de
alles-bebeerscbende macht te zyn, doch
niets is miffder waar. De werkelijke be-
heersebers van het geheel zyn de insecten.
Wél heeft de mensch menig middel tot
vernietiging uitgevonden en verbeterd,
waardoor hy- de heerschappij heeft ver
kregen oyer wilde en sterke zoogdieren en
giftige reptiefen, doch het blylt een feit,
dat zijn werk nietig is tegenover de aan
vallen van insecten. Weinig menschen
begrypen boe verbazend groot het aantal
soorten insecten is en daarbij hóo ontzet
tend hun vermogen tot voortplanting. Het
aantal soorten is belangrijk grooter dan
dat van alle andere dieren te samen;
meer dan 300 000 soorten zyn beschreven
en 't is niet onwaarschijnlijk, dat er nog
Tweemaal meer te beschrijven zyn.
De vruchtbaarheid var^ sommige insecten-
geslachten wekt verbazing; het aantal
hunner nakomelingen neemt zulke wonder-
baarlyke verhoudingen aan, dat het alle
begrip te boven gaat.
Riley toont aan, dat de bopbla41»is in
één jaar dertien generaties kan ontwikkelen
en aldus, zonder stoornis tot bet einde
I der 12e generatie voorttelend, het onbe
grijpelijk aantal van tien sextiliioen (zegge:
36 nullen) zou bereikt hebben.
1, f 500 en f 100
r» vnn-99
uw-, IiidnHtrie-
edieten,
soon lyke zekerheid,
ir te Gouda:
ethstraat 38. Tel 308.
-4. Zaterdag 9—12.
moet komen,
ter gemet
een brief
uitgere
Ziel
opkomst r
landstormpl
door overh
geneeskundig!
secretarie te-
Desertie. Hy, die zonder geldige reden
aan deze opro'eping voor den werkelyken
dienst niet voldoet, stelt er zich aan bloot
als deserteur te worden behandéld.
Zy, die vergoeding wenschen
kostwinnerschapworden
hiervan een dag voor hun
kelyken dienst aangifte te
tarie.
Schoonhoven, 17 April 1917.
De Burgemeester voornoemd,
VAN KEMPEN.
KEKKNIEUW8.
Het vrijzinnig Christendom
en onze soldaten.
Ds. A. L. Th. van der Ven, pret
Moordrecht en ’veldprediker bij
divisie, heeft Dinsdag te Amsteru<.
bijeenkomst der Vereeniging van Vrijzin
nige Hervormde predikanten gesproken
over „Het vrijzinnig Christendom en onze
soldaten”. Hy trad op in veldpredikers*
uniform.
De spreker begon met te zeggen, dat de
Hervormden meer dan anderen zyn aan
gewezen om aandacht te schenken aan de
geestelijke belangen van Prote.8tantache
militairen op grond van plaats en betee-
kenis in ous volksleven van de Her
vormde Kerk. Hierom moeten Hervormde
predikanten daarvoor een geopend
hebben. Het is een predikanten-,
theoiogen-Uak, want het gaat om eis<_
van de praktyk. Terecht werd de ht
der veldpredikers by het leger te velde
Augustus 1914 uit Hervormde predikant
gekozen en later, by de aanstelling
leserw-veldpredikers, deurlfde verbot
gevqlgd. De vrijzinnigen zyn ook gel
tot deze belangstelling, want wat zj,
staan komt evenzeer onder de soldaten als
onder het overige gedeelte van ons volk
zyn woord meespreken. Het sitemt biyde,
dat de regeering dit onomwonden heeft
erkend. Wat ook moge veranderen, dit
blyft, dat voor het leger voortaan geldt:
godsdienst is geen overdadige ballast en
de vrijzinnige opvatting beeft gelyke waarde
in de gemeenschap als de rechtzinnige.
Dit tweeledig beginsel is niet een wille
keurige opvatting van een bepaald persoon,
maar het uitvloeisel van aanvaarding der
werkelijkheid. De voorgeschiedenis van de
regeling van de behartiging der godsdien
stige belangen in het leger is duidelyk
beschreven door Dr. D Romeyn, tegen
woordig legerarts, tevoren Ilde Divisie arts,
in zyn „De zielverzorging by ons gemobi
liseerde leger", opgenomen in den Militair!
Spectator en afzonderlijk verschenen 1
A. W. Bruna Zoon te Utrecht 1915.
De vrijzinnigen hebben, in tegenstelling
met de Roomscben, de Gereformeerden en
(later) de rechtzinnige Hervormden, aan
vankelijk weinig belangstelling getoond voor
deze aangelegenheid. In den loop der
mobilisatie kwam by hen bet ontwaken.
Toch ontwikkelen zij nog onvoldoende kracht,
wat anders moet worden in verband met
de dure verplichting, die óp ben rust tegen
over het godsdienstig leven van ons volk.
Immers, de ervaring heeft aan de(i dag
gebracht, dat vele jonge mannen onmogelyk
bevrediging kunnen vinden bij het leerstellig
Christendom en _by gemis aan juiste onder
scheiding gevaar loopen, met een bepaalde
opvatting van godsdienst alle vroomheid
overboord te werpen. Voor verscheidenen
hunner is nieuw licht opgegaan over de
ernstigste vraagstukken des levens, doordat
zy kennis maakten met het vryzinnig
godsdienstig standpunt. Er is behoefte
gebleken aan voorlichting en leiding in deze
richting. Deze behoefte zaj niet verdwynen
by het einde der mobilisatie, veeleer in
verhoogde maat zich laten gevoelen Hierom
is noodig, dat vrijzinnige voorgangers en
voorstanders tot het besef komen van wat
hun taak zal zyn: zy moeten aanpakken en
leeren inzien, dat hier werk ligt voor
allen. Hoe dit is te volbrengen schetste
spr. met algemeene trekken. Voorop sta:
niet gedachte aan propaganda, maar
de overweging, dat het hoogste belang van
den soldaat, met name van den aan cude
inzichten ontwassene, dezen arbeid eischt.
Niemand moge in geestelyk opzicht verarmd
uit het leger terugkomen: dit behoeft ook
niet, en zal het geval niet zyn, als wij ons
bewust toonep van onze roeping.
Na deze rede volgde een uitvoerige ge
dachtenwisseling, waarbij majoor Sark,
garnizoenscommandant te Assen en be
stuurslid van de Vereeniging voor vrijzin
nige militaire tehuizen, klaagde over de
geringe belangstelling. Vóór de mobilisatie
waren er geen vryzinnige tehuizen
militairen. In de mobilisatie is dei._
hoefte ontstaan. Maar het is een mis
verstand, dat het hier een arbeid zou
betreffen, die na afloop van de mobilisatie
als beëindigd kan worden beschouwd. In
de garnizoensplaatsen moeten deze tehuizen
bestendigd blyven.
Mi 1 i t i e e n Landweer.
By de Tweede Kamer zyn ingediend wets
ontwerpen tot langer in dienst houden van
ingelyfden bij de militie en van dienstplich
tigen by de landweer en tot verlenging van
den duur van den dienstplicht by den
landstorm.
Op 31 Juli 1917 zouden uit den dienst by
de militie moeten worden ontslagen zoowel
ingelfjfden, wier dienst uiterlyk tot dien
datum werd verlengd, als ingelyfden voor
wie die datum het normale tijdstip van
dienateindiging is.
Voorgesteld wordt nu te bepalen, dat die
ingelyfden in dienst zullen bljjven tot 31
December 1917.
Verlenging van
noodig geacht
overgang naar
plichtigeo van de lichting 1910.
Dezen zyn voor het meerendeel reeds met
▼oorloopig klein verlof gezonden en zullen
zonder bezwaar op 1 Augustus 1917 naar
de landweer kunnen overg&an.
Het wetsontwerp tot bet langer in dienst
houden van de dienstplichtigen by de land
weer strekt eveneens qm als datum van
het eindigen van den dienst, in plaats van
31 Juli 1917 te lezen: 31 December 1917.
Het heeft evenals de wet van 30 December
1916 betrekking op de dienstplichtigen van
de landweerlichtingen 190T, 1908, 1909 en
1910 (mililielichtingen 1899, 19<)0, 1901 en
1902) , en voorts op de dienstplichtigen van
de landweerlichting 1911 (militielichting
1903) .
De dienstplichtigen by den landstorm,
voor wie de dienstplicht daarby zou zyn
geëindigd op 31 Juli 1916 of op een tateren
dag, blyven, volgens het voorstel van wet,
tot den landstorm behooren tot 31 December
1917. z
Dit zijn zy, die in 1916 hun 40ste levensjaar
hebben volbracht en te wier aanzien de duur
van den dienstplicht tot 31 Juli 1917 werd
verlengd en zij, die in het loopende jaar
hun 40ste levensjaar volbrengen of hebben
volbracht. Het zyn voornamelijk personen,
die landstormplicbtig zyn geworden krach
tens de wet van 11 Juni 1915 en in 1911 of
