lage prijzen.
hert
isvoeder.
lEiBELEII!
Nationale Bankvereeniging.
Dinsdag 20 November
1917.
N°. 3917
U1GEN.
COOPS,
GOUDA.
Nieuws- en Advertentieblad voor Zuid-Holland en Utrecht.
VAGEN
N te koop:
klasse llaroucbette
rsonen binnen,
ieuw Utrachtacla
je met zakk. ramen
led.
ide Wagentje* met
ST
ie Staal.
INCASSEERT WISSELS en KWITANTIËN
op binnen- en buitenland.
SS
dag
letten
tocht!
Kantoor SCHOONHOVEN.
:oop
WEN, Gouda:
BINNENLAND.
Gemeenteraad van Schnontinven
LN PEET
OffleiflBiö talSOTB.
HINDERWET.
i
BOfflW GOMT
«OW
'3
igsw
voh
alle voor kennisgeving aan-
op-
i de
2.
wegens
den do<
A
len 's
A. Schreuder: Ik wil de
De levensstan-
Wordt vervolgd.
Zon-
■n van
i van
in steun
maatregel evenwel
Zondagsluiting te
Dat is
al zoo
iger of
in
de
B. te
linj
10
UiToava van S. W. N. VAN NOOTEN t« Schoonhovmn. Intercoms). Telefoon-nr. 20.
Dom
de
te
ing
als
jo-
>st,
te.
Ttendrogblen
met 115
plannen voor het
weg -
deze
voer.
den
thans
weg
B.
keltjk haalt men
or niet verkoud-
eichheid op den
erf-tabletten be-
aarvoor hei aller-
rt 70 Jaar bekend
binnen den by de wet
kan worden genomen
niet is ontvangen het
Inspecteur van
12bis der
Xunuiur
it*re Z1-.
Koestraat
ceeler
voetv
mangt
Dezi
grasl.
rjjke I
op, waa
van dei
sword:
de geheele
o, heb-
let bel
Jet is
goed-
hoofd.
Capel
puteerde
„uTZi,
Ik heb
het doei
grooting
De post
verlateL
op hoofdstuk IV
keurde de begrootii
Thans komt aan
op de winkelsluiting
De heer J. W. <i
De v o c
gelyk hui
gemaakt
tjjdeijjken
waaror
i van de sala
m secretaris
:e vreemde
over Schielam
•meente voor bet ooj
ir zyn, en dat zy hi
oed als nieuw, patent;
Ie hekken, bjj J. A. DE
xveen.
ten op
ader uit
zoodat
.a.enen,
in den
bedrijf
rerstek, wegens diefstal van
a/d IJssel, 2 maanden ge
en de
dezen
zeggen, di
het pptn
vlug
bet
even den
heeft ge-
raëlieten,
oopen.
'ondag
iman heeft f 12,
loon.
s b o r s tDe ge
bet schoon-
geen salaris
mor een ver-
ueer Zijn
■hoogd. Er
jid, vatrtxUtende
rtadeinlgheld:
reiiborKtlionig, doch
Ie roode handteekening
’HEAD over het etiket.
n f 1,-.
f 0,30.
wen winkelier,
rkrjjgbaar, na ontvangst
0,55 franco toezending
WAAL Zn., Arnhem.
worden,
ling zooveel
bepaling te v<
tueel tegen betaling van een bi
goeding door den pachter.
Ik kan
=ning. Er
’srs. Ik
officieeie
regelde,
m dan de
den heer
ik voor-
Hoe moet
lan regelen?
gewerkt, men
Kapitaal en Reserven f 6.900.000.
(Mr. P. A. Greup
ispraken werden gedaan
en A. K., 21 jaar, te Vlist,
leling, elk 3 maanden ge-
v 2, waartoe in Juni van
ten.
°*i het voorstel-Krijgs-
tiegeld der raadsleden
togen, waarover in de vorige ver-
de stemmen staakten.
ontginningen,
imissie de overtuif
Ijjvend grasland bt
te doet de Minis!
bouw, Nijverheid en Handel
de landeigenaars, in wier pai
de clausule voorkomt, dat g<
gescheurd mag worden, om
der volksvoeding zooveel me
fing van die
i 11 e r
manieren uitgelegd,
indersteuud?
C. L. van Willenswaard:
J Schreuder komt zoo on ver
gil er eerst rjjpelyk over
slechts toesfaan, indien het betreft grasland
op nieuwere ontginningen, waarvan de
cultuurcommissie de overtuiging heeft, dat
zij voor blijvend grasland bestemd waren.
Ten slotte doet de Minister van Land-
Uur.zia| een beroep op
«achtcpntracten
geen grasland
"5 in het belang
nogelyk onthef-
mr leen en, even-
lilljjke ver-
(St. Ct.)
1 GEVRAAGD:
onderhouden
arte rot kap,
enier, laag model,voor hit.
met prijsopgaaf en om-
;N. DEN OUDEN, Rjjtuig-
Alblaaaerdam.
meubelen, als Tafels,
ipiegels. Schilderijen,
en, Stylameublemen-
uche. Boekenkasten,
beslapen veerenbed-
trassen, Slaapkanaer-
illes spot goedkoop,
doelen vanaf f 17,50.
0—Stjjltafels 9,50.
f 7,50 enz.
BOTTERDAM,
b Telef. 13800,
de Nchlekade.
■den de
de kof-
i Wagen met door-
>o goed1 als nieuw,
ortieren. Twee beste
Een luxeDageart.
u, enz.
mr alle reparation.
aan een sociaal belang. Ik vind het niet
erg dat de winkels na 9tuur geopend zijn,
gelyk de heer Kortland. Ik vind het veel
erger dat de winkeliers gedwongen zijn des
Zondags in buis te zitten. Het utiliteits
beginsel heeft bij mij voorgestaan. Ik vind
de redeneering van den heer Kortland niet
in orde.
De voorzitter brengt het voorstel-
Schreuder.dat voldoende ondersteund wordt,
Behalve de heeren Kortland,
en Niekerk stemmen de leden
roorstei.
s w a a r d
ter, en den
lil over de
Hinderwet;
Gelet op de Hinderwet;
BESLUITEN:
1. Da: beslissing van bovenbedoeld
verzoek Ie verdagen;
Dit besluit af te kondigenen
hiervan mededeeling te doen
aan voornoemde Firma.
Schoonhoven, 19 November 1917.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
VAN KEMPEN.
De Secretaris,
VAN BALLEGOIJEN DE JONG.
Scheuren van grasland.
De Minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel vestigt er de aandacht van de vee-
de vooruitzichten t
toevoer van veevoec
itenland zeer ongunstig zijn, zot
loudura er op zuilen moeten rekel
voor de voeding van hun vee
1918-1919 op het in eigen
uilen zyn aangewezen.
diarmede wordt den veehou-
in overweging gegeven hun
iveel doenlijk in ie krimpen en
•lijk wintervoeder in eigen be-
luceeren, hetgeen het best zal
per
en daarop
me voederbieten en
luwen.
het gescheurde
■ren een belang-
ler voor den winter
afhankelijk wordt
gelÜL
arbeid
□si oeiaaia worut. In
Lekkerkerk verdienen
per uur met een
eek; stokers ver-
uur met eenzeifden werk-
cts. Wij zijn met onze
Het is wel gewenscht
peil worden gebracht.
W. het met mij eens;
trekken zij f 17 uit op de
■ionen van andere vak-
ider. Over onderwjjzers-
maar niet spreken na de
den voorzitter. Wat de
lolitieagenten
larissen van
dan staan
De st<
80 uur;
ook niet als zoodanig o
lieken, mogen op Zon<
Er z(jn er wel, di
verboden.
De heer G. J. Niekerk: De winkeliers
laten zich een ketting om den hals doen.
Zjj vrageu zelf om de verordening; B. en W.
komen er mede op hun eigen verzoek. Door
de verordening niet aan te nemen, schept
men onedale concurrentie. Ik ben het met
den heer Schreuder eens dat deze ook op
den Zondag bestaat. De Zondagswet is veel
te oud. Men moet hier niet aan tornen.
De winkeliers waren het hierover met al-
gemeene stemmen eens. Wil men besparing
op het gas, dan is het openhouden der
winkels tot 9 uur te lang. De heer van
Zessen en anderen sluiten reeds om 8 uur.
ig, dan moet men de
sluiten. Schoonhoven
avonds al in het donker.
t voorstel komt
heb er daarom
Het is een
e prjjs van het
lid, inplaats van
wordt verhoogd?
z i 11 e r: Straks komt dit voor-
irde.
Kortland: Ik wist dit niet.
De post vau f 3500 voor vergoeding voor het
gebruik van den ondergrond van straten en
wegen voor de gemeente zou kunnen ver
vallen. Hierdoor zou de gasprjjs kunnen
worden verlaagd.
Ik wil nog motiveeren, waarom ik stem
voor de verhoogiugen van de salarissen vau
den burgemeester, den secretaris enz. Daar
over bestaan zulke vreemde opvattingen,
dat het misschien nuttig is te zeggen, waarom
ik er voor ben. Kon men bij de keuze van
een burgemeester alleen beschikken over
kapitaalkrachtige personen, dan zou de keus
te gering worden. Ditzelfde geldt voor den
secretaris en de andere hoofdainbtenaren.
Elk ambt moet worden betaald zooals bet
behoort. 0<^k het wethoudersambt is
meer.
Heele
voor
Wat vooi
voor de i
werklieden. I
niet meerder
standaard is wi
hen,
eerste en meest noo
Men moet op hen kui
loonen der
,lle »/«l Um»1.WNo’. Gode-
j Staten hebben B. en W. mede-
iedeeld. d.t, nu de eteen- en grindpruzen
■■- pCt. en 68 pCt. njn verhoogd, de
--- 1 aanleggen van een straat-
ids Hoogen Zeedijk onder
e «emeente voor het oogenblik niet uil-
•rbaar zyn, en dat zy het gevoelen van
i raad wenscheb le veruemen over bun
gedaan voorstel, om voorloopig den
alleen als grindweg te reconstrueeren-
en W. adviseerden den raad, niet in
dit voorstel te treden, daar h- i- ■H«ej J™
I straatweg verbetering in den toestand kan
brengen. De kosten van den straatweg zyn
gesfegen van f 86.000 tol f73 000. Het aan-
leggen van den grindweg, waartoe Schielan
reed» verplteht is zou eeu
t 27.000 vorderen en beschouwen B. en n-
als een niet te motiveeren subsidie aan
SCIne de dinsdagavond
nadering vereenigde de raad rich met he
voorstel van B. en W. en is besloten het
aanliggen van een straatweg aan te bonden
lot meer normale omstandigheden.
Nadat de beer De Jong had medegedeeld,
dat verschillende leden hun mandaat ter
beschikking van do kiezers zouden stellen,
zoek van den Bond van Ned. Onderwyzers
om af te schaffen het ambulantisme van het
hoofd van sehool no.
dit jaar werd beslote
Nog werd verworpen
man om het presentie,
te verhoogen, waarov.-
gadering
H E O H T Z A K K N.
Het gerechtshof te ’a-Gr&ven-
haee heeft J arts te Dordrecht, door de
Siank alda.’r veroordeeld lot 8 dagen
hechtenis en 5 jaar ontzegging
recht om de geneeskunde uit te oefenen,
wegens het veroorzaken door schu-n van
den dood eéner vrouw, in hooger beroep
vrijgesproken.
BechtbanK te Botterdam-
In de zitting van 13 November werden
o.m. de volgende zaken behandeld:
In de woning van de wed. H. Lammers
te Reeuwyk werd in den nacht van 9 op
10 October j.l. ingebroken, ’s Morgenavond
ze in de woonkamer alles overhoop en uit
het buffet was een bedrag van 139 ver
dwenen, mitsgaders een groot aantal stuks
tafelzilver. Te Gouda werden ’s morgens
door den inspecteur Roos in het bezit van
het gestolene aangehouden da 30jange
machinist J. K. en du 24-jarige bankwerker
E M., beiden hier rondzwervende Durtschers.
Dinsdagmorgen stonden ze voor die in
braak terecht en bekenden volmondig. Ze
hadden uit nood gehandeld, vertelden ze en
vroegen om een lichte straf, wyl ze nog
nooit veroordeeld waren. Het O. M. eischte
10 maanden voor dk, waarop mr. De Kat
als verdediger niets had af te dingen.
Voorts eischte het O. M. tegen:
J. 11. L. de J., 20 jaar, huisvr. van A. de
te Nieuw-Lekkerland, wegens misbande-
ig van haar stiefmoeder, f 10 boete subs,
dagen.
W. C. W., by verstek, wq
lood te Capelle
vangenisstraf.
De volgende uiti
J. K., 20 jaar, -
wegens mishacdt
vangenisstraf.
H. N., by verstek, wegens huisvredebreuk
te Schoonhoven, 1 maand gevangenisstraf.
W. K., huisvr. van D. de L. te Gouderak
werd van melkvervalsctang vrijgesproken.
W. S., 50 jaar, en A. S., 41 jaar, arbei
ders te Reeuwyk, wegens mishandeling,
reap, f3 en f5 boete subs. 3 en 5 dagen.
W. B., 'smid, en II. B., timmerman, te
Capelle a/d UsseJ, wegens mishandeling,
elk fiO boete subs. 10 dagen.
Kanton gerecht te Gouda.
Zitting van 14 November 1917.
O.m. werden de volgende vonnissbn uit
gesproken:
Wegens een hondenkar gebruiken zonder
als houder te zyn ingeschreven C. M. G. te
Reeuwijk f2 subs. 2d.
Wegens ’s nachts fietsen zonder licht:
J. v. d. E. te Nieuwerkerk a/d IJssel, f 1
subs. 1 week tuchtschoolC de G. te Gou
derak, J. H. te Moercapelle, ieder f 1 subs 1 d.
Wegens ’s nachts ryden met een fgtertuig
zonder licht: H. N. te Moercapelle, f 1 subs.
Wegens te Gouda ongekeurd vleesch ver
voeren G. B. te Reeuwjjk, f 10 subo.JïO d.
Wegens te Gouda een vaartuig vastleggen
aan een boomW. H. te Gouderak, 1 1
subs. 1 d-
Wegens te Gouda ondeugdelijke melk ver-
voerenD. A. h/v M. K. V. le Wnddinx-
veen, f 5 subs. 5 d
Wegens te Waddinxveen iemand per fiets
vervoerenB. v. D. te Waddinxveen, f 0,o0
subs. ld.
Wegens te Moordrecht op straat luidkeels
schreeuwen: W. V. te Moordrecht, f 1 subs.
Wegens openbare dronkenschap: W. V.
te Moordrecht, f3 subs. 3 d.
op 12 November 1917.
Aanwezig zyn met den voorzitter, den
heer F. H. van Kempen, en den secretaris,
den heer J. I. van Ballegoyen de Jong, alle
leden behalve de heer A. Kuylenburg, die
bericht had gezonden.
Ingekomen zjjn de volgende stukken:
^Bericht van Gedep. Staten van ontvangst
van het besluit tot wyziging der verorde
ning op het brandwezen.
Bericht van Gedep. Staten van
keuring der le suppletoir-kohieren
omslag en schoolgeld.
Bericht van A. van Mazijk, dat hij zyne
benoeming tot lid der Commissie tot Wering
van Schoolverzuim aanneemt.
Idem van A. Sytzema.
Een bericht van Gedep. Staten dat zij het
raadsbesluit inzake de scholen hebben goed
gekeurd.
Worden
genomen.
Een verzoek van Sj. Meyer alhier, waarin
bij vraagt bij de Centrale Keuken of by een
der distributiebedrijven te worden annge-
steld, daar hy door de mobilisatie en door
gebrek aan grondstoffen voor zyn bedryf
broodeloos is geworden.
De voorzitter deelde mede, dat by de
Centrale Keuken op zyn persoon zou wor
den gelet.
Tot lid van het Burgerlyk Armbestuur
wordt met algemeene stemmen herkozen de
heer J. R. H. van Willenswaard.
De begrootiog van het Burgerlyk Arm
bestuur geelt, volgens advies der Financieele
Commissie, geen aanleiding tot op- of aan
merkingen. Zy wordt dan ook goedgekeurd.
De voorzitter maakte de raadsleden op
merkzaam, dat het gewoon subsidie van de
gemeente was verhoogd met f 600 en daardoor
was gestegen van f 2000 op f 2600.
Eveneens wordt de begrooting van het
Gereformeerd Weeshuis goedgekeurd. De
Financieele Commissie had op deze be-
een kleine aanmerking to maken,
„geschenk voor weezen by bet
■n van het gesticht” boorde niet thuis
doch op hoofdstuk VI. Zy
‘ing evenwel goed.
de orde de verordening
J. Moes: Met het oog
op de gasschaarschte vind ik het beter de
ko«p Hrti»gel>o<I«u
5EM. Een krachtvoeder
Honden. Versche f 15
1OO K.W.
geven 200 vaten
Aten 8PIEBING
ARNALEN. voor elk
keep- Adres:
j. v. BAARLE,
.1» 1800.
igen met kap.
een Tilbury en een
nplete tuigen, bjj
te Lekkerkerk.
Wil men gasbesparing
winkels om 8 uur
zit dan om8uprdes
Met het oog daarop zou ik het sluitingsuur
zoo laat mogelyk willen stellen. Ik had
liever gewild dat de winkeliers zelf meer
homogeen waren inzake het sluitingsuur.
Dan hadden ze niet behoeven te vragen om
vaststelling van een sluitingsuur door een
verordening.
De heer H. A. Schreuder: Ik wil de
verordening aanhouden, en daarin de slui
ting op Zondag opnemen indien diteenigs-
zins mogelijk if.
De heer G. J. Niekerk: Wordei
winkels op Zondag gesloten, dan ook
fiehuizen.
De heer II. A. Schreuder: Ik stel
voor in de verordening de sluiting op
Zondag op te nemen, dat vind ik een sociaal
belang; acht de heer Ni«kerk het sluiten
van café’s ook van sociaal belang, dan
moet hij het maar voorstellen.
De voorzitter: De Zondagswet is op
verschillende manieren uitgelegd. Wordt
het voorstel oi
De heer C.
Het voorstel
wacht. Ik wil
nadenken.
De heer J. Kortland: Ik ben ertegen.
De heer Schreuder wil het voorstel van de
baan schuiven, dat is zijn eenigste doel.
Komt zyn voorstel bij andere lichamen, dan
wordt het verworpen en wordt het ander
half jaar skepende gehouden; de beer
Schreuder heeft dan zjjn zin.
De heer H. A. S c h r e u d e r: Ik vind
het erg dat van mij gezegd wordt, dat ik
het tegengestelde bedoel van wat ik zeg.
Ik moet my tegen deze uitlegging verzetten.
Ik vind d*t do e verordening niet voldoet
Ook hnt Wbthoudersambt is
in Scnoonhoven geen eerebaantje
Dit vereischt den geheelen mensch.
en halve dagen lang zjjn zij er
werkzaam op het Stadhuis.
rnor hoofdambtonaren geldt, geldt ook
^c juindere ambtenaren en geraeente-
Hunne werkzaamheden zjjn
geworden doch hun levens
ei verhoogd. Dat treft vooral
omdat hun salaris noodig is voor de
J en meest noodige levensbehoeften.,
p hen kunnen bouwen. Zyn de
werklieden hier wel goed ge-
i ocureuuer,i
in stemming.
1 Peltenburg
voor het vi
Met 6 tegen 3 stemmen is het dus aan
genomen.
De heer Itjesborst motiveerde zjjn stem
door te zeggen, dat hij eerst inlichtingen
wilde inwinnen omtrent de toepassing der
Zondagswet. De voorzitter gaf hem niet
veel hoop dat dit spoedig zou geschieden,
De heer Niekerk motiveerde zyn tegenstem
door te zeggen dat de verordening op de lange
baan wordt ge-choven, wanneer het voorstei-
Schreuder werd aangenomen.
Thans ia aan de orde punt 6: Voor
stel tot onderhandsche aanbesteding van
de schoonmaakwerken der scholen. B. en W
stellen voor aan J. F. Piepers boven de
toegekende vergoeding van f 415 voor de
scholen nos. 1 en 2 en f 54 voor de avond
school een bjjslag te verieenen van f 1
per week, wegens de stijging der prjjzen
van de verschillende gereedschappen.
Het voorstel werd zonder nooldeijjke
stemming aangenomen.
Punt 7: Het verkoopen van eenige hoo
rnen en een partjjtje oud jjzer wordt even
eens z. h. st. goedgekeurd.
Bjj de behandeling vnn de gemeente-
be.grooting over 1918 leest de secretaris
het rapport voor van de Financieele Com
missie. *De heer Kortland heeft daarin als
de minderheid in een afzonderlijke memorie
zyn zienswyze toegelicht. Aungezien hij
zjjn denkbeelden mondeling "heeft toege
licht, behoeven wjj deze memorie niet te
vermelden. Hij wenscht ook de onder-
wyzerssalarissen te verhoogen. De voor
zitter deelt eventueel mede, dat wethouder
Niekerk, als wethouder van onderwjjs, een
nieuwe regeling van onderwjjzerswedden
ontwerpt.
De heer Kortland opent de algemeene
beschouwingen. Het maakt, zegt spreker,
de behandeling der punten gemakkelijker.
Ik vind, zoo vervolgt hij, het een goede
gelegenheid, mjjn meening omtrent de ge
meentezaken in het midden te brengen.
Het beheer is moeilyk en in deze tijden
is het nog moeiljjker geworden. Het ligt
op den weg der gemeecte in deze de be
hulpzame hand te bieden. Er heerscht
veel ontevredenheid. Elkeen denkt om
zich zelf, terwjjl de overheid op allen moet
letten. Hier in Schoonhoven leven wjj niet
in ongunstige omstandigheden. Ik kan niet
nalaten te zeggen, dat wjj dit te danken
hebben aan het optreden van B. en W.
Er moeten vlug besluiten worden ge
nomen. Door bet krach’ig optreden van
den burgemeester is de Centrale Keuken
zoo spoedig tot stand gekomen. Had
den wjj niet zoo’n krachtigen burge
meester gehad, de keuken zou niet zoo
spoedig in werking kunnen worden ge
steld. Er zyn evenwel zaken, die moeiiyk
zyn ta voorkomen. In de vorige vergade
ring heeft de heer Schreuder gewezen op de
noodzakelyke gasprysverhooging. Dit is een
lastig en onaangenaam punt. Ik zou het
eerste gedeelte van het aantal kubieke me
ters gas laag in prjjs willen houden. De
kleine man zou hiermede gebaat zyn.
(Een der leden merkte op, dat de industrie
dan meer moet betalen; zij kunnen ook niet
te veel missen.)
De heer l^.o r 11 a n dHet
niet op de agenda voor. Ik 1
niet zoo’n studie van gemaakt,
ingrijpend voorstel. Kan de -
water niet worden verdubbel
dat het gas
De voor
stel aan de oi
De heer J.
I Gemeente Ncheonhoven.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Schoonhoven
Gezien een door de Firma DE PI/lEIJT
en DE WILDE te Schoonhoven ge
daan verzoek om vergunning tot het
uitbreiden van bare Zilversme*
derjf, gelegen aan de Koestraat No. 121,
kadastraal bekend gemeente Schoonhoven,
Sectie C No. 1323, door het plaatsen van
een Zuiggasmotor van 15—18 PK.;
Overwegende, dat de zitting bedoeld hij
art. 7 der Hinderwet is gehouden op 19 Oc
tober 1917;
Dat mitsdien vóór den 20. November op
het verzoek een beslissing moet worden
genoiben
Dat de beslissing
bepaalden tjjd niet
op grond, dat nog
bericht van den betrokken Inspei
den Arbeid, als bedoeld bjj art.
regeld Men moet niet denken, dat wanneer
B. en W. f 1 verhooging voorstellen, ïk f2
voorstel. Ik wil vooropstellen dal dit niet
het geval is. Ik heb mijn eigen idee
daaromtrent. De salarissen moeten geljjk
zyn aan wat voor ongeveer geljjken ar’
in particulierèn dienst betaald wordt.
Krimpen a/d Lek en Lx..»»»,
de bankweikers 34 tot 35 ets f
werktijd van 64 uren per we»
dienen 25 ets per
tjjd, sjouwers 22
loonen hieronder,
dat de loonen hier op
In principe zjjn B. en
voor een tuinman t
begrooting. De lot
menschen zjjn daarom
salarissen zal ik maar niet sprei
mededeeling vau den voorzitter.
salarissen der politieagenten aangaat, ver
gelijkt men de salarissen van hier met die
van andere plaatsen, dan staan zij ver be
neden die plaatsen. De stokers der gas
fabriek werken hier 80 uur; in de door mjj
genoemde plaatsen Lekkerkerk en Krimpen
a/d Lek 64 uur.
Nu zal zeker gezegd worden: Kan dat
alles wel toet het oog op de financiën?
Allereerst vraag ik: mag die vraag wel
gesteld worden als het loonen betreft?
Heeft men de overtuiging dat de loonen
niet kunnen worden verhoogd om die reden,
dan zou men er bij slot toe komen verlaging
in te voeren; trouwens moet men een kleine
groep dan laten betalen om de groote groep,
die eigenljjk betalen moet, vrij te stellen?
Daarby komt, de belasting zal op 4
kunnen bijjven en dat in dezen tegenwoor-
digen moeilijken tjjd.
Te klagen hebben wjj dus nog niet.
Nu zal ik niet voorstellen bjj eiken pos
dat geeft een herhaling van steeds hetzelfdi
Wel stel ik voor of men met mjjn ziens-
wjjze mee kan gaan: zoo ja, dan valt over
de posten zelf dadeljjk wel te praten. Gaat
men daarmee niet’ accoord, dan zal ik geen
verdere moeite meer doen.
De voorzitter: Ik dank den heer
Kortland voor de vriendeljjke woorden tot
het college van B. en W. en tot mjj per
soonlijk gericht. B. en W. meenen voor de
ambtenaren te hebben gedaan wat zy kon
den doen. Over het algemeen zjjn belang
rijke verhoogingen toegestaan. Men moet
niet vergeten, dat particulieren niet voor
den ouden dag zorgën. De ambtenaren be
hoeven niet bjj te dragen in hun pensioen.
Dit bedrag moet ook bjj hun salaris worden
gerekepd De politie gaat, behalve den duurte-
toeslag, f 125 vooruit. Biesma f 164, de andere
I politieagen ten f 123—f 125. De veerlieden gaan
I ook ongeveer f 100 vooruit. B enW.meenen
de loonen en salarissen voldoende te hebben
geregeld. De veerlieden hebben nog voor-
deelen van het fqoienetelsel. Eenigszins
dient men daarmede rekening te houden.
De heer W. F. Itjesborst: Ik kan mjj
in beginsel met de denkbeelden van den
heer Kortland vereenigen. De loonen zyn
de laatste drie jaren enorm gestegen. Er
zijn goud- en zilversmeden die met f 18—
f 19 naar huis gaan. Is de loonstandaard
hier voldoende in vergelijking met andere
gemeenten? Wjj bereiken niet dezelfde
cijfers en krjjgen daardoor niet de beste
ambtenaren.
De heer G. J. N i e k e r k De belastin
gen mogen niet worden verhoogd. Gingen
de plannen van den heer Kortland door,
dan zou dit wel moeten. Ook voordeTee-
kenscbool zjjn nog verhoogingen te ver
wachten. Het ontvangen van een belasting-
billet is nooit aangenaam. Ik zou den heer
Kortland willen raden zyn eiseben te mati
gen. De laagste loonen bier zijn f 12Af 13.
De heer Kortland vergeet bij bet noemen
van loonen te Lekkerkerk en Krimpen a/d
Lek, dat de werklieden eiken dag gedaan
kunnen krggen. Er zjjn zilversmids die
f 18 4 f 1», doch ook die f 9 verdienen, de
meesten verdienen f 13.
De voorzitter: Karren
de anderen hebben hooget 1<
De heer W. F. It je
meentebode heeft f 175 voor
maken van het stadhuis. Dit is i
valt hij niet in de termen vi
booging van f 1 per week meer? Zjjn
salaris zou kunnen worden verhoogd. Er
wordt hier geschermd met flinke loonen,
doch dit is niet zoo erg. De levensstan
daard is belangrijk verhoogd. De gemeenten,
die die hooge loonen gevey, krijgen de beste
ambtenaren. De burgerjj zal er niet veel
op tegen hebben, indien daarvoor meer geld
wordt uitgegeven. In beginsel ben ik het
met den neer Kortland eens.
De heer C. L. van Wille»?
Aangezien de verhoogingen over dege»,
linie, zoowel voor groot als voor klein,
ben plaats gehad, kan ik mij wel met
voorstel van B. on W. vereenigen. Hi
een moeilyke tijd voor ambtenaren, groot
en klein, doch ook voor de anderen die
belasting betalen. Men moet dit niet weg
cijferen. De begrooting van 1918 is f 10 000
hooger dan die van 1916. Verder moet de
riool belasting nog worden opgebracht door
den middenstand en de kleine burgers. Het
volgend jaar zal voor hen moeilijk zjjn.
B. en W. hebben gedaan wat zjj konden.
Behoudens enkele uitzonderingen ben ik het
eens met B. en W.
De voorzitter: Ik kau dit niet be
letten. Ik heb er wel moeite voor gedaan.
Kon ik het doen, dan het ik procesverbaal
opmaken wegens het openhouden van winkels
op Zondag.
De heer W. F. Itjeshorst:
mij wel vereenigen met de verorden.'
zjjn natuurljjk enkele tegenstandei
meende dat de Zondagswet de
sluiting op Zondag voldoende
Daarom wilde ik niet verder gaai
Zondagswet. Ik ben het met c
Kortland eens. Principieel ben
stander vau sluiting op Zondag,
men de kanto^rwerkzaatnheden di
Daar wordt ook op Zondag gewerkt, meu
komt zoo op een moeilijk pad. Wjj schie
ten er niet veel mee op, wanneer wjj een
bepaling tegen sluiting op Zondag maken.
De heer H. A. Schreuder: Waarom
niet? Hoe wilt u de kantoorwerkzaamheden
regelen? Dat kan niet geregeld worden.
Het zaken doen in een huiskamer op
dag kan niet worden belet, net sluitei
winkels wel.
De heer C. L van Willens
Tusschen u, mynheer de voorzittei
heer Schreuder bestaat verschi.
vraag of de Zondagsluiting bjj de Zondags
wet is vastgesteld.
De voorzitter: De Zondagswet voor
ziet in de manier van verkoopen. Met ge-
I sloten deuren mag worden verkocht. De
wet wordt evenwel niet gehandhaafd.
De heer H A. Schreuder: De Zon
dagswet is de dooddoener, waarmede alles
van de baan wordt geschoven.
De voorzitter leest het artikel voor,
waaruit bljjkt dat niet met open deu
ren mag worden verkocht. Art.
151 der Gemeentewet is een dwangmaat
regel te dien opzichte. Daarin wordt ge
zegd, dat de bepalingen van plaat-
seljjke verordeningen, in wier
onderwerp door een wet, een al-
gemeenen maatregel van inwen
dig bestuur of een provinciale
verordening wordt voorzien,
van rechtswege ophouden te
gelden. De Zondagswet is zeer kwes
tieus. De wet is van 1815, en dus zeer
verouderd en vaak in de Kamt r behandeld.
De heer H. A. Schreuder: Ik zou het
voorstel naar B. en W. willen terugzenden
om na te gaan of de Zondagsluiting nader
kan worden geregeld.
De voorzitter: Ik ben er voor de
verordening nu aan te nemen. Later kan
de verordening worden a&ngevutd.
De heer H. A. Schreuder: Daar weet
ik alles van. Is de verordening eenmaal
aangenomen, dan blijft het zou. Ik wil eerst
de bezwaren onder de oogen zien.
De voorzitter: De verordening wordt
dan niet dadelijk van kracht.
De heer H. A. Schreuder:
geen bezwaar. De toestand is nu i
lang zoo geweest, op een tjjdje Innj
korter komt het niet aan.
De voorzitter: Wjj kunnen de ver
ordening later wijzigen.
De heer J. W. J. Moes: Ik wil e
heer Kortland iets vragen. Hjj h
sproken van Katholieken en Isrt...
dat die op Zondag wel willen verkoc
Zjjn de Katholieken er dan voor op Zo
te verkoopen?
De heer J. Kortland: Er is een groep
menschen ik zeg dit met eerbiediging
van ieders overtuiging die den Zondag ak
rustdag gebruiken.' Israëlieten en Kath<
lieken hebben hierover een andere opvatting
dan de Gereformeerden. Men legt die
menschen vast in hun overtuiging. Ik heb
niets krenkends bedoeld.
De heer J. W. J. Moes: Ik heb het
- .u -i- opgeyat. Wjj, Kalho-
Zondag nóet verkoopen.
lie het doen, maar het is
houders op, dat
zichte van den
bet buil
de veeh<
dat zjj
winter
verbouwde zuilei
In verband G-.
ders ernstig i"
veestapel zooveel doenljjk in
zooveel mogeljjk wintervoeder in -
drjjf te produceeren, hetgeen hel
kunnen geschieden door één of meer
len grasland te scheuren
idergewassen, met nan
"gelwortelen te verboi
«eze gewassen gedijen op
island uitstekend en level
„e hoeveelheid veevoeder
•"aardoor men mindert..
van den hooioogst.
Voor het bekomen van de noodige
lichtingen kau men zich wenden tot
cultuurcommissiën.
Vooral de veehouders met een bedrjjf,
grootendeels uit grasland bestaande, dienen
hieraan hun ernstige aandacht te wijden.
Het is toch duideljjk, dat het met wen-
schelyk is, dat in de bouwbedrijven thans
veevoeder voor de veehouderij-bedrjj ven
wordt verbouwd, aangezien de bodem voor
den verbouw vau raenscheljjk voedsel moet
worden aangewend. De regeering zal der
halve gedwongen zjjn het verbouwen van
veevoeder voor den handel tegen te gaan.
Evenmin kan zekerheid worden gegeven,
dat het vervoer van veevoeder uit de bouw-
streken mogelijk zal zijn.
Ook zal de regeering verplicht zijn, om,
voor zoover er nog veevoeder hetijj uit
het buitenland ingevoerd, hetzjj uit het
binnenland afkomstig kan worden ge
distribueerd, daarvoor in de eerste plaats
de zandboeren in aanmerking te doen komen.
Ten einde de veehouders van de nood
zakelijkheid te doordringen om dezen wenk
zooveel mogelyk ter harte te nemen, zal in
elke provincie door de cultuurcommissie,
in overleg met de rjjkslandbouwleeraren, ge
durende den winter de noodige propaganda
voor het scheuren van grasland worden
gemaakt.
In die stroken, waar de landbouwers de
noodige technische kennis missen, zal hun
voorlichting worden verstrekt en zooveel
mogeljjk ook hulp verleend. Van de ge- 1
westeljjke en plaatseljjke landbouworgani
saties wordt verwacht, dat zij hierbjj hare
medewerking zullen verieenen.
Op de vergaderingen van alle landbouw-
vereenigingen moet in dezen winter het
scheuren van grasland een punt van de
•genda uitmaken.
Ook de zuivel bonden en besturen
zuivelfabrieken zullen een krachtigen
kunnen verieenen.
Waar voorts de in uitzicht gestelde
premiën voor den verbouw van voedings
gewassen op gescheurd grasland te laag zjjn
gebleken, om een uitwerking van groote
beteekenis te kunnen hebben, worden deze
als volgt verhoogd:
Tarwe premie per 100 K G. f 7,50, maxi
mum der premie per HA. f 250; rogge
f 10 f 250; haver f 7,50 f 175; erwten f7,50
f 175; bruine “n witte stamboonen f7,50 f 175.
Ook voor de teelt van gerst op gescheurd
grasland wordt thans een premie gegeven,
en wei van f 7,50 per 100 KG., met een
maximum van f 200 per H.A.
Deze premiën gelden ook voor die per-
ceelen, welke reeds bij de cultuurcommis-
siën waren aangegeven. Overigens bijjven
de voorwaarden geljjk aan die, vermeld in
de St, Ct. van 16 Augustus 1917 no. 191.
Onder grasland wordt uitsluitend verstaan
bljjvend grasland, dat niet korter dan sedert
1 Januari 1913 in gras beeft gelegen Een
uitzondering kan een cultuurcommissie
winkels om 8 uur te sluiten.
De voorzitter: B. en W. hebben,
“lMk hun verzocht is, een verordening
van blijvenden en niet een van
tjjdeijjken aard. Er is geen rekening ge
houden mét de tydeljjke abnormale om-
staiidigheden.
De heer J. W. J. Moes: Kunnei
winkels dan niet alleen gedurende d
winter om 8 uur sluiten?
De voorzitter: Om dat doel te bereiken
kunnen we beter een verordening maken,
na 8 uur ’s avonds geen licht itfeer te mogen
branden in de winkels, op straffe van af
sluiting van den gastoevoer. Verleden jaar
hebben wjj een soortgeijjke verordening
gehad, doch deze is vervallen. De ver
ordening, welke wjj nu voorstellen, is van
bljjvenden aard.
Wethouder H. A, Schreuder wil iets
in het algemeen zeggen over de ingediende
verordening. Ik acht het, zeide spreker,
niet verstandig, dat het gemeentebestuur op
deze w jjze de particuliere vrjjheid aan banden
legt. De winkeliersvereeniging heeft om de
verordening gevraagd. Zjj zou dit evenwel
niet hebbrn gedaan, indien allen op een vast
uur hadden willen sluiten. Enkelen hadden
hiertegen bezwaar. De verordening geeft
voor een deel van hen schade en binder.
Ik vind dit niet wenscheljjk. Een motief
om deze verordening te steunen zou zjjn,
dat er een sociaal belang mede gemoeid is.
Men vraagt sluiting om 9 uur, opdat men
nog iets aan zyn leven heeft, doordat men
des avonds eenige vrjjheid heeft voor zich
zelf. Men vraagt dit evenwel met voorden
Zondag. Dit laatste acht ik evenwel van
een sociaal belang. De Zondag is een alge
meen erkende rustdag. Ik heb geen vol
doenden steun ondervonden voor de ver
plichte sluiting op Zondag. Enkele winkeliers
maakten daar bezwaar tegen. Ik kan alleen
mjjn stem geven aan deze verordening,
wanneer de Zondagsluiting wordt inge
voerd.
De voorzitter: Ik ben een voor-
siander van het door den heer Schreuder
uitgesproken denkbeeld. Gedeputeerde Staten
zullen de verordening evenwel niet goed
keuren, daar deze in strjjd is met de Zondags
wet; daarbij is de sluiting reeds bepaald.
De heer H.A. S c h r e u d e rDit was mij
bekend, doch ik ben het niet met U eens,
mjjnheer de voorzitter. De bepaling zal in
overeenstemming zjjn, en niet in strjjd met
de Zondagswet. Regelen wjj de zaak af
doende, dan zullen Ged. Staten zich wel
wachten de verordening met het oog op de
Zondagswet niet goed te keuren. Men
schermt met de Zondagswet, wanneer het
zoo te pas komt. Zij is evenwel een doode
letter. Ged. Staten zullen den moed niet heb
ben, de verordening niet goed te keuren.
De heer J. K o r 11 a n d Ik begrijp de
bedoeling van den heer Schreuden niet. De
verordening wordt door een der wethouders
bestreden. De heer Schreuder maakt bezwaar
dat een deel der burgerjj de vrjj’heid wordt
ontnomen. Hij maakt de -
veel strenger door de
willen invoeren.
De heer H. A. Schreuder: Ik kan al
leen met de verordening meegaan, wanneer
het algemeen belang wordt gediend, niet
dat van dezen of genen alleen. Het is geen
algemeen belang dat de winkels om 9 uur
worden gesloten, wel dat dit op Zondag, den
algemeen erkenden rustdag, geschiedt.
De heer J. Kortland: Wjj komen nu
op een ander terrein, dat vau de Zondags
rust. Dit komt hier niet ter sprake. Som
migen geven weinig om den Zondag. De
Israëlieten en de Katholieken hebben over
den Zondag een geheel andere opvatting.
Door de winkels om 9 uur ’s avonds
te sluiten, wordt het algemeen belang
meer gediend, dan door de Zondagsiui-
ting. Sommige menschen maken van den
Zondag een heel ander gebruik. We komen
hier evenwel op een heel ander terrein. Ik
ben voor het voorstel van B. en W.
De voorzitter leest een artikel uit de
Zondagswet voor.
De heer A. Schreuder. Indien de
Zondagswet van kracht is, moet de voorzit
ter zorgen dat alle winkels op Zondag ge-
I sloten zjjn.