Dinsdag 19 Februari
1918
Nteuws- en Advertentieblad voor Zuid-Holland en! Utrecht.
tionale Bankvereeniging.
4943
BINNENLAND.
Kantoor SCHOONHOVEN.
S^T^ÏTth me°?1 ""ên°r?eBnh.gne:
LAND- EN TUINBOUW.
Kapitaal en Reserven f 6.900.000.
Deze Courant wordt des Dinsdags- en des Vrijdagmiddags uitgegeven.
Prijs voor Schoonhoven per 3 maanden f 0,85, franoo per post f 1,—.
Over het abonnement wordt in de eerste maand beschikt.
Ken kan zich abonneeren bjj alle Boekhandelaren, Brievengaarders en
bestaande tusachenpersonen.
S. W.} N. VAN NOOTEN te Schoonhoven.
Üitoevers.
Intercomm. Telefoon-nr. 20.
Prgs der \AdvertentiênVan 1 tot 5 regels f 0,50, iedere regel meer
f 0,10; Vrijdags f 0,02'/» per regel meer. Advertentida, opgegeven voor
3-maal plaatsing^ worden slechts ï-maal berekend, doch indien de 3e (gratis)
plaatsing op Vrmag valt, wordt voor deze 3e plaatsing f 0,021/j per regel
berekend. Voqr meer plaatsingen of groot aantal regels vrage men tarief.
De grootte der Vdvertentién is volgens de plaatsruimte die zjj innemen.
De m a x i m u m-k lein ha ndelprn s
voor .eenheidsworst" ia f 1,10 per K.G.,*
de groothandel prjjs f 0,95, de tusscbenhan-'
delprjja f 0,98.
Door de stjjging der papier
prjjzen en toenemende schaarschte van
carton zit het formaat der broodkaarten
aanmerkelijk worden verkleind. De kosten
per periode van vier weken zullen daar
door met f 15000 worden verminderd.
De Koningin zal de tweeijq
Jaarbeurs te Utrecht op 25 dezer des
ochtends om half tien officieel openen.
Opgave van de door de a f d e e-j
lingen van den Vrjjz.-Dem. Bond gestelde
voorloopige candidaten, die een definitieve
candidatuur hebben aanvaard: Mr. S. J. L.
van Aalten, F. J. Abrahams, L. Ackens,
Mr. J. Adriaanse, Mr. Dr. P. C. Andreae,
Jh. Mr. Dr. E. A. van Beresteyo, me}. Ir,
M. E. Bes, W. de Boer, G. Boikestejrn, J.
M. Cohen, W. van Diesen, W. H. M. Door
man, F. E. H. Ebeis, Mr. A. van der Eist,
J. Esmeyer, A. F. L. Faubel, Mr. S. Franzie
Berestein, D. N. van Gelderen, S. Gorter,
H. de Greeff, P. W. J. van Hassel, Dr. A.
Huysman, mevr. W. van Itallie—van Emb-
den, mevr. Dr. Aletta H. Jacobs, G. Kater,
Mr. M. S. Kalina, Th. M. Ketelaar, H. Klg-
nen, J. Kortland, W. O. A. Koster, B. van
Krimpen, mevr. M. E. Leliman—Bosch, S.
Lezer, Mr. J. Limburg, G. C Lunsingb.
Meyer,.. H. M. van Meissen, Mr. H. P. Mar-
chant, C. Menke, Frans Netscber, J. G. van
Niftrik, C. Nobel, P. Nolting, H. C. Nordeo,
A. van Njjoatten, G. Njjpels, Mr. P. J. Oud,
F. J. Perdok, Mr. Dr. C. W. v. d. Pot Bzn.,
Dr. A. van Raalte, P. J. van Ravesteyn,
Jbr. H. Rofill, Dr. K. B. Rombouts, Mr.
L. M. Roodenburg, F. B. van Rummelen,
L*. Schilthuis, Mr. M. Slingenberg, D.
van der Sluys, F. Snellen, Berman Snijders,
C. Steensma, E. M. Teenstra, A. Voorbrood,
Klaas de Vries, mevr. S. de Vries—van
der Reyden, Dr. J. S. B. van Wanrooy, Cbr.
Wegeriff, E. P. Wellenstein, W. Wieder-
holt, A. van Witzenburg, J. Wiiite, W. P.
Zeilmaker, C. A. Zelvelder en J. Zijlstra.
Van enkele der voorioopig gestelde can
didaten is de verklaring, dat zjj een defi
nitieve candidatuur aanvaarden, aog niet
ingekomen. Hun namen komen dud' op
deze ijjst niet voor. (De Vrgz.-Dem.)
D o C h r.-H is t. Unie kwam var-
leden week in algemeene vergadering te
Utrecht bjjeen, welke bijeenkomst door den.
voorzitter, den heer Dr. J. Th., de Visser,
met een openingsrede, waarin de beginsel-
ijjnen der Unie waren getrokken, werd
geopend.
Als nieuwe leden in bet hoofdbestuur
werden gekozen Jhr. Mr. D. J. de Geer en
Prof. Dr. J, R. Slotemaker de Bruine.
In de statuten der Unie werden enkele
wijzigingen gebracht. Verplichtend werd
gesteld het indienen in alle kieskringen
van twee lijsten met Uoie-candidaten.
Aan bet hoofdbestuur werd de bevoegd
heid gegeven personen op de voorloopige
algemeens candidateolijst te brengen
De vergadering verklaarde éénstemmig,
dat er geen sprake taeer ia van bestendi
ging der of aangaan van een coalitie.
In de sociëteit „Ons Genoegen"
te Gouda, werd de 49e algemeene ver
gadering van de Nederlendscfae Vereenigiog
van Kaashandelaren gehouden, die werd
gepresideerd door den beer J. W. F S
Middelbeek.
Dè voorzitter verklaarde:
De toestand is voor de kaashandelaren
verslechterd en wel hoofdzakelijk door de
opriehting der Export-Centrate of m.a.w.
de Ned. Uitvoer-Maatschappij. De winst
toch, die gemaaktjvordt op den export, is
voor de N. U. terwijl het verlies, ge
leden op het binnenlandsche gedeelte, door
den handel zelf moet worden gedragen.
Daarbij komt, dat de binnenlandsche handel
geheel in de war is geioopen en ontwricht.
Op het oogenblik toch is het mogeljjk, dat
de kettinghander zich meester maakt van
da markt, dat de kaas geheel buiten de
contrOle wordt gebracht en geplaatst wordt
in onbekende oorden, tot groot nadeel van
t algemeen. Ook bestaat de kans, dat een
groot gedeelte de grens overgaat. Wel is
aan den Minister verzocht hiertegen maat-
- 'e nemeni doch er is nog geen
definitief antwoord ontvangen, doch binnen
genomen we' een beslissing worden
ach.BlroerP0rlh,nde' '9 Kew«est een aaneen-
moeilijkheden, de belangan
klem De N«s £wanlen voortdurend in de
heeft altHH h V®reen' v«° Kaashandelaren
doch is de dun» ""^«werking v*leend,
heid tusscben veSltds™" dü oneeni8-
den Minister. Md "TTT9 "n
dat in dezen toestand verbêLr?™, P/"'
gebracht en dat éénl«n7°rden
Terwgl thans de reeeerine enkele
milhoenen verdient aan de binoenfaodscbe
kaas, zgn er tonnen gouds verloren geg„n
door de genoemde oneeoigheid. 8 e
De beer Poppelhouwer, uit Amsterdam
drong er op aan, dat de vereeniging tezamen
me' de regeering een nieuwe export en
distnbutieregeling tracht vast te stpllen
daar de tegenwoordige commissies er
absolunt met voor in staat blgken te zon
waarop de voorzitter antwoordde, dat het
contract, gesloten tusscben de kaashandelaars
en de regeering, met 1 Mei afloopt. In het
vplgend seizoen komt dus vanzelf een
nieuwe regeling.
Gouda bracht in 't midden, dat verplichte
voorraden zgn opgelegd, om aan 't volk
goedkhope kaas te- kunnen leveren, niet om
da regeering groote winst t» doen maken.
De distributie'moet zoo zjjn, dat kaasgoed-
kooper wordt geleverd dkn ze is ingekocht.'
o—
Alblnaae: daua19 Febr. De heer
P. G. Jonker, directeur vao bet Lerens-
middeienbedrijf, beeft als zoodanig ontslag
aangevraagd.
Bleakenagraaf, 18 Febr. Dat er in
ons klein dorpje nog wel eens groote zaken
gedaan worden, blijkt uit het volgende
door den beer L. v. d. Berg, landbouwer
en handelaar alhier, zjjn van hier en elderd
300 paarden opgekocht, om die in Utrecht
te leveren, alle bestemd voor den uitvoer
naar Duitsehland. Van de 300 zjjn er slechts
enkele afgekeurd.
Boekoop, 18 Febr. Alhier is opgericht
een afdeeling vao den Vrtjzinnig-Democra-
tischep Rond. Na afloop der vergadering,
op Donderdagavond in hotel Klaassen, waar
de heer Th. M. Ketelaar van Amsterdam,
iid der Tweede Kamer, als spreker optrad
met bet onderwerp .Waarom Vrijzinnig
Democraat", gaven zich eenige personen als
lid der afdeeling op.
Door dé politie is proces-verbaal op
gemaakt tegen C. v. D. te Waddinxveen,
wegens diefstal van een rijwiel en twee
zetmessen uit de loods van de firma M.
Koster Ie Zonen alhier.
Capello it/d IJ ««el, 19 Febr. Tot
onderwijzeres aan de Ghr. School alhier is
benoemd mej. A. Juch te Rotterdam.
Hardinxveld, 18 Febr. In de verga
dering der afdeeling Neder-Hardinxvela—
Giessendam der Liberale Unie zijn tot
bestuursleden gekozen de heeren: M. C. v. d.
Plas, voorzitter; A. van Duren,.G.'J. vad
Vliet, M. Stolk en L. de Jong.
Krimpen a/d Lek, 18 Febr. Tot
hoofd van het levensmiddelenbedrjjf is op
een salaris van f 1200 benoemd de heer
B. M. Wepster alhier.
Lekkerkerk, 18 Febr. Vrijdagmiddag
geraakte de echtgenoote van den heer H.
de J. Mzn. onder een omvallend voer stroo,
met het ongelukkige gevolg, dat zjj met
ontwricht dijbeen werd opgenomen. Dè
onmiddellijk ontboden geneesheer achtte
overbrenging naar het Ziekenhuis te Rot-
terdam noodzakelijk, waarbeen de patiènte
dan ook per raderbraneard vervoerd is.
filontfowrt, 18 Febr. Vrijdagavond
vergaderde de afdeeling Montfoort van het
„U. L. G." in het hotel de Zwaan, met hek
doel gezamenlijke aanschaffing van land
bouwwerktuigen en aankoop van êtroo en
voederartikelen enz.
Aanwezig waren 20 leden.
-Na een inleidend woord door dén voor
zitter, den heer Th. P, J. Eisen, waarin hjj
uiteenzet het doel dezer bijeenkomst, werfi
bet woord gegeven aan den heer A. J. de
Goeg^voorzitter der Coöperatieve in- efa
verkoopg-ereeniging .De vier Gemeenten".
Spreker deelde mede, dat door de .Vier-
Gemeenten" reeds een zaaimachine en eefa
schoffeltuig is aangekocht, door het r(jk is
een subsidie verleend van f 50 per jaar ge
durende 3 jaar. De machines zjjn voor
iederen landbouwer beschikbaar. Spreker
schat, dat de kosten zullen bedragen f 4 4
f 5 per H.A.
Op de vraag van den voorzitter, hoe tqt
samenwerking Ie komen, werd behoudens
goedkeuring door het bestuur dier coöpe
ratie een toewjjrings-commissie gevormd,
bestaande uit de heeren A. J. de Goen, A.
J. de Wit, J. Dorrestejjn en W. H. Lekker-
kerkei- voor zoover het betreft de afdeeling
U. L. G. K
Bn de rondvraag wjjst de heer de Goejj
op het gebrek aan stroo in dit deel der
provincie. Er werd besloten dat de afd.
U. L. G, zich zal wenden tot het ministerie
(afd. crisiszaken). De heer A. J. de Wit
vraagt of door de afdeeling adhaesie is
betuigd aan de adressen tegen de aanhangige
wetsvoorstellen inzake grondbelasting. Door
den voorzitter werd medegedeeld, dat alle
landbouw-maatschappjjen (ook U. L. G.)
hebben geadresseerd en dij dus voor een
onderdeel van U. I.. G. onnoodig is. De
vergadering wil toch adhaesie betuigen;
aldus werd besloten. V,
Voor de 8 iepeboomen tan oont'en van
.Onder de Boompjes" werd -ingeschreven
door: Firma P. van Dam le Zoon te
Nieuwerbrug voor 1 613 en door C. Doesburg
alhier voor f 707,77.
Bjj de vorige inschrijving voor 10 hoornen
uit dezelfde rjj, werd het hoogst ingeschreven
door voornoemde firma van Dam voor f662,
zoodat de 18 boomen te zamen hebben op
gebracht f 1369,77, of gemiddeld f 76 per
stuk
Oudewater, 18 Febr. De heer 8. B.
Boersema alhier is bgnoemd tot plaatsver
vangend ontvanger dér Rjjks Belastingen.
UEMK2GD NIEIJW8.
Uit Vlissingen wordt gemeld,
dat >de loodsboot 14 op een mjjn geioopen
is. De kapiteio is gewond, 7 man van de
bemanning wordt vermist.
Betreffende de ernsjige ramp, welke in
het Oostgat heeft plaats gehad, worden de
volgende bijzonderheden gemeld. Een
Arnemuidscb visschersvaartuig, de Arm 16,
was in het Oostgat bjj Westkapèlle aan het
visschen en, kreeg toen ecu mjjn in het net.
De schipper sneed het net af en verankerde
de »gn. Een juist gepasseerde',torpedoboot
stelde hjj daarmede in kennis, waarna de
torpedoboot naar Vlissingen stoomde en
daar aan de -marine mededeelde, dat of een
mgn verankerd was. Half 10 vertrok daarop
het stoomloodsvaartuig no. 14, onder bevel
van den loodsschipper, thans buitengewoon
luitenant ter zee 3e klasse, W. Vader, naar
het Oostgat. Een luitenant ter zee 2e klasse
ging mede, teneinde de mjjn onschadelijk
te maken. Behalve deké 9 officieren warén
oog itO boord 6 man vin het marineper
soneel, 10 van bet dekpersoneel, 1 kok en
eén oppasser. Het loodsvaartuig stoomde
nhar het Ooslgat en daar werd de Arm 16'
aangetroffen en op sleeptouw genomen, ten
einde de verankerde mjjn op te zoeken. Dat;
rg niet gemakkelijk, doch ten slotte werd
mjjn toch gevonden en begaf de luitenant
ter zee zich aan boord van bet visschers
vaartuig. Nauwelijks was deze aan boord
of het loodsvaartuig liep op een mjjn er:
een ontploffing volgde. Commandant Vader
werd dadelijk gedood, doch men slaagdd
er in zjjn ljjk op te halen. Van de anders
opvarenden van het loodsvaartuig werden
de loodsen' A. Hoek en Spuy, benevens dq
loodskweekelingen Ruyg en Lefeber en de
oppasser Brouwer ;in de golven geworpen
en men slaagde ef niet in hun lijken td
vinden.
Door de reusachtige ontploffing was ook
het visschersvaartuig snel gaan zinken.
Van de 5 zich daarop bevindende opvarenden
werden de luitenant ter zee en een der
visschers gered, terwjji de 3 anderen even
eens in de diepte verdwenen.
Deze mijoonlploffing heeft dun 9 menschep
het leven gekost. Van de andefe opvarenden
werden enkelen licht gekwetst. De ge
redden, welke in twee sloepen plaatsnamen-,
werden spoedig ogepikt door een zich in
de nabijheid bevindende torpedoboot en
naar Vlissingen overgebracht, terwjji ook
het ljjk van den commandant derwaarts
werd vervoerd. Van de gewonden werdeo
2 naar het ziekenhuis overgebracht.
In Vlissingen heeft de ramp diepen ihdruk
gemaakt.
Men meldt uit Leiden aanhet
Handelsblad. Sedart geruimen tjjd werden
er te Leiden bons voor gosdkoope petro
leum aangeboden, die naar het oordeel van
den directeur van het Dietributiebureau
moeilijk van dit bureau afkomstig konden
zjjn. Het waren twee Leidenaars die blijk
baar daarin handel dreven. Het iseindeljjk
aan den ambtenaar van den KeusingadienA
met het toezicht op de naleving van dé
Distributiewet belast, gelukt de dradea ib
handen te krjjgen, die tot de ontdekking van
den dader leidden. Het bleek dat de bons
afkomstig waren uit Hoofddorp (Haarlem
mermeer). Een ambtenaar van het graan-
bureau, die ook op het bureau van levens
middelen torgang had, ging des nachts daas-
aan een bezonk brengen en nam pak,ken
bons, voorsameljjk petroleumbons, mee.
Deze ambtenaar, zekere K., is uit Leidep
afkomstig, vandaar dat hjj z(jn medeplich
tigen onder Leidagiaars zocht, hoewel hst
ook wel mogeljjk is dat elders dezq bonis
zjjn geplaatst.
Er moet op dete wjj^e een groot bedrag
aan hat Rjjk zjjn ontvreemd.
Onderhond in boomgaarden.
Het is nu de beste tjjd de boomen in den
boomgaard onder handen te nemen. Wat
het snoeien betreft, dient in de eerste plaats
het doode hout verwijderd. Eveneens het
zoogenaamde waterlot, dat zich meestal veel
vuldig ontwikkelt op krommingen van tak
ken of Jbfl wonden. Verder ducne men de
takken zóó uit, dat er voldoendelucht in (ie
kronen is; tusscben de dikke takken moet
voldoende ruimte bestaan, zoodat ze elkaar
nergens raken óf kruisen. Alleen dan kun
nen de takken geheel met kort vruchihput
bezet zjjn. Bjj een te dichte'stand der hoofd
takken verstikken de dunnere meestal, zoo
dat veélal 't varschjjns-l wordt aangetroffen,
dat-alleen aan dea buitenkant der kronen
vrucht wordt gedragen en de organen bin
nenin verstikken. Men behoeft niet bang te
zjjn eens een groote wond to maken. „MBn
zage deze schuin, zoodat het regepwater kan
afloopen. De *onden besmere men met bruine
teer of verf. Neem niet opeens te veel bout
weg, maar verdeel dit over een paar jaar.
Van bossen wordt ook een deel der hoofd
takken weggenomes: in de meeste gevallen
zjjn de struiken te dicht. Vao roode en witte
aalbessen snjjdt men de eenjarige scheuten
flink in, terwjji de groqdscheuten alle wor
den weggenomen, wanneer er geen behoefte
bestaat een oude hoofdtak te vernieuwen
of te vervangen. De meeste vrucht wordt
bjj deze soorten gevormd uit dikke oogen
aan dp hoofdtakken, zoodal veel vertakkin
gen nadeelig zjjn. Ook bjj zwarte bessenen
kruisbessen dunne men de struiken goed
Uit, bjj de laatste vooral ook met 't oog op
het plukken. De laatste twee bessensoorteu
dragen behalve uit oogen aan het oude hout
ook aan het eenjarige bout. Dit laatste wordt
dus bjj het snoeien alleep op een sterk
buitenoog ingekort. Bjj «kruisbessen neme
men van alle scheuten, groot en klein de
twee einden af. Dit ter bestrijding en voor
koming van de bekende Amerikaanscbe
kruisbessen meeldauw, welke ziekte in de
lastste jaren de kruisbessen dermate kan
teisteren, dat een wettelijke bustrijdiog
noodig werd geacht. Vóór uitvoer naar 't
buitenland (en vele streken in ons Jarfd zgn
daarop aangewezen) worden de kruisbessen
gekeurd en geen spoor van bovengenoemde
meeldauw mag dan aanwezig zjjn. De ziekte
overwintert in de topjes van grootere en
kleinere scheuten en door die-dus weg te
snijden, worden da eventueele sporen ver
wijderd. 't Snoeihoat dient verbrand en de
grond later onder en om de bessen omgespit.
Van frambozen .worden de afgedragen
takken weggenomen tot aan den grond.
Ook de dunne, zwakke loten worden weg
gesneden, terwjji de sterke worden aange
bonden aan latten of draden, welke langs
de rjjen worden aangebracht. Wanneer deze
steunSels niet boren maar -f- 70 c.M. naast
de rjjen worden aangebracht, komen de tak
ken in een schuine richting te staan. Hier
door wordt de vruchtbaarheid bevorderd
en hebben de nieuwe Scheuten voor een
volgend jaar beier gelegenheid op ie schieten:
Behalve op ryeu kweekt men de fratnbozen
ook wel op pollen. Hierbij zet men dan een
stok of paal. waaraan de jonge scheuten
rworden gebonden. Na het aanbinden wor
den de zachte uiteind u weggesneden tot
op een flink sterk oog.
Na het snoeien van boomen en struiken
verdient het aanbeveling de stammen en
dikke takken flink van onzuiverheden en
mos te reinigen, 't Best gebruikt men hier
voor stalen krabbers en borstels, waarmee
de losse bastscbilfera en de daaronder zit
tende poppen en eieren van insecten ge
makkelijk worden verwgderd. Daarna wor
den de stammen en takken met kalk inge
smeerd, zoodat zo een wit aanzien krygen.
Uierdoo'r worden ze blank en glad en bieden
minder schuilplaatsen voor ongedierte.
Waar men b\j boomen in den zomer veel
last heeft van bladluis, wat b(j pruimen o a.
nog al eens voorkomt, daar kan men met
succes bespuiten met een 6 pCt. oplossing
van vruchtböom-carboliDeum. Vele winter-
eieren worden hierdoor gedood, waardoor
een plaag in 't volgend jaar wordt voor
komen. Kankerwonden suydfefrRpen uit en
beatrgke ze met- vruchtboomlrarbolineum.
Kankerachtige hoornen kunnen heel goed
dragen en wordvn dus niet direct opgeruimd.
Na bet snoeien en reinigen vergute men
vooral het mesten niet. Vooral in deztfmden
nu alle mestsoorten en in 't bijzonder de
kunstmest scbaarsch of duur zijn, warden
de boomen wel eens vergeten. Mtn t^egtt
van de kunstmust-commissie kalizout en
superfosfaat beschikbaar gesteld. Per tOO
vierk. M. geve men de boomen biervan res
pectievelijk 8 en K.G. Maar vooral worde
de stikstof en kalk niet vergeten. De eerste»
is in den vorm van kunstmest bijna niet tef
krijgen, men geve dan liefst beer of gier.
Kalk kan als mergel uitstekend aangewend,
10 a 15 K G. per 100 »ierk. M. is genoeg.
Deze laatste meitstof kan in deze hoeveel
heid om de 2 df 3 jaar toegediend worden.
Geeft men aan de boomen en struiken beer,
dan geve men kali en kalk toe, boeveel
heden als. boven gdnoemd. Een en ander
dient niet tegelijk aangewend: eerst dé beer
en die onderspitten, dan de kunstmest,
welke wordt ingebarkt. Men spitte vooral
ondiep om zoo min mogetgk de wortels te
beschadigen. Wanneer men de boomen met
gier mest, (hieronder verstaan we de urine
van de landbouwhuisdieren) dan geve men
superfosfaat toe, per 100 vierk. M., als boV'en
aangegeven. Ook de mest van kippen en
duiven kan uitstekend gebruikt worden.
Vooral door dezen vasten mest met drogen
grond te vermengen en goed los te maken
kan men hem gemakkelijk onderwerken.
Bjj boomen in grasland kan men onder
de takken een voor maken door de zoden
daar op te lichten en na 't aanbrengen van
den roest weer dicht te leggeif. De meest
voedende wortels wofklen onder 't einde der
takken aangetroffen.
„Kwreeber".
Gemeenteraad van
KlftlM PM A/D LEK
op,15 Februari 1918.
Afwezig de heeren Mars en. Drapers. Voor
zitter-secretaris is de heer A. L. van Haaflen.
Na opening zegt de voorzitter: Ik wensch
in deze eerste vergade.riog van dit jaar den
heeren alle goeds voor bun persoon, gezin
en zaken. We beleven nog altjjd benarde
tijdsomstandigheden, welke de gevolgen
van den oorlog zjjn. Het leed te verzacbteD
van de burgerjj is onze roeping. Er zullen
altjjd fouten bljjven bestaan, doch het is
mjjn eenigst streven alles zoo goed mogeljjk
te <jpen. Dat er nu zoo dikwjjls menscben
komen klageo, die vooraf weten dat ik er
toch niets aan veranderen kan, en me dan
zoo leeljjk kunnen bejegenen, kan .me wel
eeos grieven; laat ons echter hopen dat ds
oorlok spoedig tot een einde komt en dan
zal zich allés wel weer herstellen.
De heer Boogaerdt dankt den voorzitter
voor de goede woordeu tot den raad ge
sproken, en zegt dat de raad het volle ver
trouwen in dezen burgemeester stelt en dat
deze op diens steun kan rekenen.
Volgt voorlezing der nqtulen, deze worden
onveranderd goedgekeurd.
Ingekomen is van Gedeputeerde Staten
de goedgekeurde verordening regelende de
maximum snelheid voor motorrijtuigen
binnen de kom der gemeente.
Idem de goedgekeurde politieverordening.
Van den directeur der waterleiding „Lek
en IJssel" bet rapport over het gehouden
wateroDderzoek. De conclusie luidt: „Het
water is goed".
Verslag van school no. l.en school no. 2
alsmede van de commissie tot wering van
schoolverzuim.
Van Ged. Staten de goedgekeurde af- en
overschrijving van f 2650.
Al deze stukken wórden voor kennisge
ving aangenomen.
Mej. J. Boogaard, hoofd der bewaarschool,
vraagt verhooging van salaris. Daar het
cadres eerst gisteren is ingekomen, zal het
in een volgende vergadering worden be
handeld.
Ingekomen is een scbrjjven van de Krim-
penerwaard, waarin deze verzoekt den legger
zoodanig te wjjrigen., dat daarin wordt op
genomen het onderhoud van de door haar
gelegde beslrating. Aan dit verzoek zat
worden voldaan.
Dan verzoekt Pieternella Steenbergen den
raad om eenige ondersteuning, daar zjj een
ongelukkige zieke moeder is, die niets kan
verdienen en bjj haar broeder inwoont;
verder vraagt zjj of de raad den vader
van haar kindje kan verplichten daarvoor
vergoeding op te brengén.
De voorzitter zegt, t&t deze brief hier
niet thuis behoort; wil zjj een onderzoek
naar het vaderschap, dan moet zjj zich tot
de justitie wenden en wil mejuffrouw
Steen bergen ondersteuning, dan moet zQ
(Mr. P. A. Greup.)
Toert EFFEfiTEHOKDEfifi uit op de AmaterdMMehe,
Botterdnmache, '«WrHteiiliMgiche en boltenlandvche benrzen
en zendt haren pkuten gratii, op aanvrage, een dagelgkach
benrafeericht. VèrBrelit Inlichtingen omtrent beleggingen.
zich tot het armbestuur wenden.
De begrooting over 1917 dient geütmzigd
te worden tot Oedragen van f 353 en \621.
Wordt goedgekeurd.
Het kohier der houdenbeUating over t$18
wordt vastgesteld tot een bedrsg van f27
Ingekomen is een scbrgven van dev
«Maatschappij van Scheepsbouw- en Werk
tuigkunde „Fegenoord", waarin zg meedeelt
dat zg aan haar reserve-werklieden 70 pQt.
van het loon uitkeert. Daarvan wordt door
haar 57 pCt. betaald. Het Koninklijk Na
tionaal Steuncomité geeft 23 pCt. en de
gemeente Rotterdam 20 pCt., waarom zg
deze gemeente verzoekt aan de hier van
baar wonende werklieden ook 20 pCt. te
willen betalen,
Van J. K. Smit's Scheepswerven is een
dergelijk verzoek iugekomeh,vergezeld van
de algemeene regeling daarover.
B. en W. zien het billgke van die rege
ling in en stellen voor aan dit verzoek te
voldoen. Op het oogenblik is er nog maar
1 werkman die in de reserve valt. Wordt
goedgevonden.
De voorzitter,: Dao deel ik u nog mede,
dat bet niet langer ging om het distributie-
bedrgf hier op de secretarie uit le oefenen.
We hebben daarom een locaal gebuurd
bij mej. van Breeningen voor f 3 per week.
Nu een geschikt persoon,te vinden om de
leiding van bet bedrijf óp zich te nemen
is ons niet gelukt. We bebben daarom
Wepster gevraagd, die bier ambtenaar ter
secretarie was, of hg het Dlijven wilde tegen
een salaris van f 1200, Als ambtenaar bad
hg f 700 en f 40 per mar.nd van bet distri
butiebedrijf. Wepster wilde het wel doeB
als zijn plaats hier op de secretarie open
bleef, waarin door ons ia toegestemd. Dan
hebben we hem nog een hulp gegeven in
den persoon van Roest, een zoon van den
drijfriemenfabrikant, met een proeftijd van
2 maanden, tegen een vergoeding van f 50
per maand, om daarna ham tegen een nadere
regeling voor vaat aan te stellen.
Om een lijdelijk ambtenasr'Op de secre
tarie te krijgen is ons nog niet gelukt.
De raad viodt alles goed.
Volgt sluiting.
iiGEZOHDEfi,
Builen verantwoordelijkheid der Redactie.
Mynheer de RedacteurI
Hoewel mijn naam niet dan van terzijde
genoemd wordt in het ingezonden stuk van
den beer Kruyt in bet nummer van j.l.
Dinsdag van uw blad, zij het mjj nochtbans
vergund de door hem op genoemde punten
uit de voorgeschiedenis der Cbr. scbool
te Wijngaarden met enkele andere aan te
vullen en in bet reebte verband te zetten.
Had ik kunnen vermoeden dat de beer
Kruyt zot-veel belang zou Btellen in mgn
inleidiugswoorden, zoo weinig vertrouwen in
de juistbeid der door mjj genoemde feiten,
het zou der schoolcommissie stellig ook
hem bebben doen uitnnodigen de opening
onzer school bjj te komen wonen, opdat hjj
zich had mogen overtuigen van de alge
meene inedeleving met de zaak van het
Cbr. orderwjjs.
Wat toch is'de kwestie,'waar 't in deze
gemeente om ging, en die door den beer
Kruyt uit haar verband is gerukt en der
halve in een valsch licht geplaatst door
(zooals bjj gelukkig zelf zegt) slechts
eenige punten kroniekmatig op te noe
men, waardoor de schjjn van objectiviteit
moet worden opgedrongen. -
Reeds een paar mjjner ambtsvoorgangers,
niet eerst Ds. Enketaar in Jan. 1913, bad-
den getracht een Cbr. school te stichten,
uitgaande van een .vereeniging tot instand
houding van een Cbr. scbool te Wijngaar
den", n a a s t de openbare. Aangezien de
gedieente slechts 400 zielen groot is en
er slechts 70 schoolgaande kinderen zjjn,
oordeelde het meerendeel der gemeenteleden
het niet juist twee scholen naast elkander
te hebben, hoewel zjj principieel de nood
zakelijkheid eener christelijke opvoeding
erkenden, woren de meesten te sterk ge
hecht aan den beer Van Tongeren, die 40
jaren lang hoofdonderwijzer bier was ge
weest en 'n 1913 bjj zjju overlijden, aan zgn
dochter, die als onderwijzeres aan de open
bare scbool werkzaam was, dan dat zjj hen
zou willen afdanken, wat noodwendig bet
gevolg zou zgn geweest, zoo de openbare
scbool werd omgezet in een christelijke.
Toen echter ook mej. van Tougereu ver
trokken was naar elders, was dit bezwaar
vervallen en was een der voornaamste argu
menten waarmede men in Dec. 1915, toen
ik o.a. naar bier beroepen was, de nood
zakelijkheid van mjjn komst bepleitte, de
zai^k van het Cbr. onderwjjs. Voqr den op
mg uitgeoefenden aandrang ben ik bezwe
ken en op 6 Febr. 1916, bg mjjo intrede,
verklaarde ik de belangen van bet Cbr.
onderwijs zooveel in mjjn vermogen was
te zullen behartigen. Vanaf dat oogenblik
ie gearbeid een de voorbereiding, die reeds
in een vergevorderd stadium wnsgekomeu,
toen iu Mei 1917 van hoogerhand bevolen
werd en middellijk te beginnen met den
oieuwbouw van een openbare school, die
voortdurend was uitgesteld tengevolge van
de tijdsomstandigheden, maar ook Wegens
de plaonen die in de iucht hingen inzake
^bet Cbr. onderwjjs. Alsnu besloot de ker
kraad zonder nader uitstel den bouw van
Chr. school te beginnen en om sterk
te Wan tegenóver eventueel verzet werd
dooi\den kerkeraad per rondschrjjf brief den
ouderk verzocht van hun instemming te
doen brjjken. Dat bet de wethouders waren,
die aicb\belastten met den rondgang door
de geroueW, omdat de predikant wegens
ambtsbezigheid verhinderd was dit zelf te
doen, doet niets ter zake,
Dat ze de menschen bang gemaakt zouden
hebben is een insinuatie, die ik liefst
voor rekening van den heer Kruyt laat,
maar van welke'ik alleen zeggen wil, dat
ze bezjjdeo de waarheid is wanneer hjj
bedoelt, dat de belasting hun eenige motief
is geweeBt in deze. Ik geloof dat ik hen
en mjjue gemeente te goed er voor ken,
dat ale te te kiezen hadden tusscben een
socialistische scliooK zonder koeten of hoogs
belasting, onberroepeljjk bet laatste zou
worden gekozen en oii ze een Cbr. School
krjjgen zonder uitermate booge koeten, wie
zal bet bun kwaljjk nemen, dat ze (jit
dankbaar aanvaardden, waar de gemeente,
zooals de heer vtn der Molen in zjjn toe
wijdingswoord terecht opmerkte, ven ge-
rlachte lot geslachte gebonden is tan bet
zuivere Woord der Waarheid? Ik méén
dat n de beer Kruyt en de voorstanders
k tort et a travers van openbaar onderwijs
allen zulks zullen doen.
Gelukkig dat de heer Kroyt zelf zegt dat
hjj hoogWrtiig is en brutaal, wanneer hjj'
de mojü^lèeid dat de gemeente over den
gang va' raonderwjjs, dat door hem van
1913—1917 gegeven werd, niet tevreden was,
verre van ztch afwerpt. Ik zou hen alleeD
willen raden, dan voortaan wat voorzich
tiger te zjjn in zjjn woorden, gedachtig
aan bet spreekwoord: .hoogmoed komt
voor den val".
Dan toch zou bjj zich wachten om op
een afstand' met modder te smijten, door
te zeggen dat de gemeente Wijngaarden
een portemonnaie-geloof beeft. Met mod
der gooien doen straatjongens, die bun zin
niet kunnen krjjgen en de heer Kruyt weet
zeer goed, dat de laatste twee jtar de
giften en collecten steeds zjjn gestegen en
door mjj nooit tevergeefs bjj de gemeente
om geld voor bet een of ander doel werd
aangeklopt.
Dat het den beer Kruyt spjjt dat de„
zaken, wat het onderwijs betreft, in Wijn
gaarden zoo zjjn geioopen, kan ik me van
zjjn standpunt begrjjpen, Jiet geeft hem
echter 'geeo recht tot bet openljjk verkon
digen van beweringen, die den toets der
waarheid niet kunnen doorstaan en evenmin
door hem met bewjjzen kunnen worden
gestaafd. Wat tenminste door hem bedoeld
wordt met een beurs die toch open zou
moeten en wie bjj op 't oog heeft, die aan
de opriebtieg nooit meer zou mee doen, is
mjj een raadsel, dat wel nimmer door
iemand zal kunnen worden opgelost, ook
niet door d-n beer K.
'HI, M. deRedacteur, dankzeggend voor
de groote plaats, die ik van u heb moeten
vergen.
Met de meeste hoogachting,
Ds. S. VAN WIJNGAARDEN.
Pastorie Wijngaarden, bjj Sliedrecbt,
13 Fehr. 1918.
Waar bjjoa alle gemeentebesturen uit
Zuid-Hollaud gevolg gegeven hebbpn aan
den wenk van heeren Gedeputeerde Staten,
om met bet oog op den nood der tjjden de
salarissen der hoofden en ooderwjjzers(es-
sen) van de Openbare Lagere Scholen te
verboogen en meer in overeenstemming met
deq verhoogden levensstandaard te brengen,
steken enkele gemeentebesturen hierbjj
scbril af. Tot deze behoort ook bet rjjk'e
Ouderkerk a/d IJssel.
Op voorstel van haren voorzitter beeft
de gemeen terzad op 9 Februari 1.); met 7
tegen 2 stemmen afwjjzeod beschikt ophef
verzoek van hét personeel der openbgfe
schrien om hunne wedden meer in ó/er-
eenstemming te brengen met de bekende
circulaire van Gedeputeerde Staten inzake
behoorlijke salarieering der onderwijzers,,
waarbjj de hunne zooveel ten achter isK
Mede werd op advies van haren voorzitter
met 7 togen 2 stemmen verworpen, het
verstel van een der raadsleden om dab al
thans dif zoo lage saiarisregeling vóór de
hnderwjjzers met slechts f 50 te verhoogrn.
Te verwachten is, dat heeren Gedepu
teerde Staten hun goedkeuring aan dit ge
meenteraadsbesluit zullen onthouden.
Hit Pzrscomitz vak het n. o. g.
Arn. Lekkzrkxrk OmjTRkKZH.
