iivonrcnng wi
ta. Zit- en Slaapkamer
nette Huishondster
DEm aetto Borgerwanlng
Een KAMER
^Woonhuizen,
s:
s:
Kost en Inwoning
Particulier kapitaal
Een Bakkersgezel
een Boerenknecht,
een flink Dagmeisje,
gaat niet door,
Bericht van Inzet.
2 Huizen met Erven
Ëéii-HIKMUOIIT,
Mk WOONHUIS.
HENNEPTEELT.
CARBIDLAMPEN,
Vervolg itr Nieuwstijdingen.
Dt Schoonhovensche Arcadia
Johanna Petrenella Mablstede,
Gem. Ouderkerk a/d IJsssl.
H.H. VEEHOUDERS!
VERGADERING
LEKKERKERK
van het Distributiebedrijf,
Ouderkerk a/d IJssel
Notaris W. k. CARON te Wamel
Uit de hand te koop aangeboden
Te koop aangeboden;
Uit de hand te koop aangeboden:
Tt huur gevraagd, vair vierjarei:
WEILAND of zeer goed Hooiland
L. v. ZEVENHOVEN,
Staat ter dekking EEN BOX.
STADSNIEUWS
11 Oct
t Ook de twee openbare scholen
in onze gemeente zjjn gesloten tot a.s. Don
derdag wegens het beerschen der Spaanscha
griep.
De R. K. Parochiale school was eveneens
gedwongen hare klassen te sluiten, zoodat
alle scholen thans gesloten zjjn.
t De zaal Tan bet Nut was Woens
dagavond tjokvol by de voorstellieg van
•Dronken Leen", sommigen moesten zich
met een staanplaatsje vergenoegen.
Dronken Leen, volgens het programma
vrjj bewerkt naar eene novelle van Justus
Ttn Maurik, is er door de vrjj» bewerking
van den beer Jan Nooy niet op verbeterd.
De humor en de fjjne trekjes, welke de
novellen van van Maurik kenmerken, ont
breken in het tooneelstuk. Het gaf wel
de manieren, welke in dea Jordean gebrui
kelijk zjjn weer, doch dit behoeft daerom niet
op een platte, stuitende, wijze te geschieden.
Het spel was over het algemeen goed,
vooral dat van Dronken Leen en van Moos,
den parapluiekoopman viel te roemen.
Doch, was het schreeuwen van Kee de
caféhoudster wel noodig geweest? Het
deed bepaald onaangenaam aan.
Het laatste bedrijf hg aangeplakt,
een minder melo-dramatiseh slot ware het
stak ten goede gekomen. Er vielen maar
eventjes twee dooden achter elkaar. Wat
wil je nog meer?
Mocht Schoonhoven eens weer met het
bezoek van een toonetigezeiscbap worden
vereerd, dan hepen wg, dat het stuk van
een beter en hooger gehalte ia dan .Dron
ken Leen".
f Evenals vorige jaren beeft
zich uit de reservisten een commissie tot
ontspanning gevormd, welke met nog eeuige
dames en beuren zich voorstelt deten winter
alhier eenige tboneol voorstellingen te geren.
t Op de veiling van Dinsdag
8 October werd het volgende fruit verkocht:
Maagdeperen 58-65 ct. p. K.G.
Beurré Clairgeau 60—75
St. Germain 47—50
Stoofperen88—35
Goudreinetten .38 - 45
Campagnerzoet 35-39
Armgaard34-40
Kattekoppen 36-38
•Zoete Priocnssenobels 4S1/s 49
Roosjesappelen 60-63
Sterappelen 58-60
Bellefleur40—44
Kafappelen 38—43
Bismarck46—51
Afloop publieke Verkoeplngeu.
De bouwman swoning me
8174.13 hectaren wei- eu hooiland onder
Stolwijk «n 4.59.08 hectaren wei- en hooi
land onder Bergambacht, 8/9 Oclober 1918
door den notaris J vau der Loeden te Ouder
kerk a/d IJssel geveild, is verkocht:
i. de bouwmanswoning met 15 09 61 bec
taren wei- en hooiland ouder Stolwyk, aan
den heer J. Mulder te Rotterdam, voor
f 44760.
8. een perceel wei-, hooi- en gnendlaud
aldaar, groot 4 6317 hectares, een de hee-
ren W. Vente en L. Post te Hilligersberg,
voor f 8100.
3. eene arbeiderswoning met een percesl
wsiland sldasr, groot 81 sren, san da heerun
G. G. Graveland c. s., vosr f 5000.
4. een perceel hooiland onder Bergam
bacht, groot 8.88 20 hectaren aan den beer
J. Oekam Wz., voor f 6500.
5. een perceel weiland aldaar, groot
1.70 18 hectaren, aan mej. de wed. K. den
Besten, voor f 5150.
6. een perceel hooiland onder Stolwijk,
iroot 8.80.35 hectaren een den heer J. A,
le Vries, voor f 7150.
Bij Kon. Besluit van 7 deur
is, met ingang van 1 November, aan G. de
Haan, controleur van dan Waarborg en de
Belasting der gouden en zilveren werken
te Leeuwarden, eervol ontslag uit 's Rjjki
dienst verleend.
De Minister vsn Landbouw
beeft bepalingen getroffen omtrent het ver
strekken van extra-broodkaarten aan spoor-
en tramwegpersoneel.
Verder worden voortaan aan arbeiders
ia zoogenaamde continu-bedrgven, (die dag
en nacht doorwerken) en een werktijd ven
18 uren deega hebben, vier aanvullings
broodkaarten verstrekt.
Neer de „Tel." verneemt wordt
er door enkele leden der Tweede Kamer,
beboerende tot de rechterzijde, gewerkt aan
een wetsontwerp, dat np initiatief dier
Kamerleden wordt ingediend an dat bedoelt,
mogelijk te maken in de verschillende ge
meenten den verkoop van sterken drank
door plaatselijke keuze te verbieden.
Neer de Tel. meldt, heeft de
regeering een groote melkreserve gemaakt
voor den aanstaanden winter. Deze bestaat
in hoofdzeek uit taptemelk en taptemelk-
poeder. Voor dit laatste waa een hoeveelheid
melk betehikbaar van 60 millioen liter,
waaruit 17 millioen K.G. melkpoeder kan
worden gefabriceerd. Deze melkpoeder zal
worden verkocht voor 8 cent per ona.
De direeteur van het Rijks-
kantoor voor brood maakt bekend, dat de
broodkaart van hst 71ste tijdvak gsldig is
van 11 October tot en met 17 October. (St.ct.)
Naar de Tel. verneemt is hst
Rjjkscarbidkantoor er in geslaagd, tot een
overeenkomst te geraken met de Noorache
autoriteiten voor de levering naar ons land
van 5 .i 600 ton calcium carbid. Iotuascben
doen zich met het vervoer hiervari ernatige
moeilijkheden voor wegens het gemis aan
voldoende acheepsruimte. Het is echter
te hopen, dat mes er in moge slagen deze
voorraden aan te voaren, vooral omdat
talrijke gemeenten op het platteland wegens
gobrek aan petroleum geheel zgn aangewezen
op verlichting door calcium carbid. Met
den winter in hst vooruitzicht is aanvulling
van de zeer geringe voorreden, die hier
te lande aanwezig zijn, een gebiedende
eisch.
De maximum-kleinhandel-
prijs voor appelstroop is f 0,90 per K.G en
f 0,10. per ons; in potten of glazeu van 461^
gram netto f 0,55, van 700 gram f 0,75 en
van 900 gram f ^,10.
Met ingang van 15 October
wordt bij wjjte van proaf voor winkelver
koop weer gemalen pepar afgeleverd. De
winkeliers mogen teu hoogste Va ons per
gezin en per maand verkoopeu. De voor
raden zjjn voor verscheidenejaren voldoende.
o
•Albla**cr waard en TUfkoerea-
landen, 11 Oct. Dn hendel in kaas,
tegenwoordig heter uitgedrukt do aflevering,
was deze week zeer bevredigend; prijs
tusscben fdtl f 67,50, naar kwaliteit en
gewicht. -
Voor zoover bekend, onderging de tong-
blaar in deze streek gelukkrg geen uit-
brDed'visweidinf zal op de lage landen dit
najaar vroeg afgaloopai zijn, op boog land
en met wat bisten en bietenblad zal 'tniet
tegenvallen, als 't maar weinig meer regent.
'Ameide, 11 Oet. Op de paardenmarkt
werden aangebracht 130 paardan, 40 veu
lens en eonige bitten, de hendel wee stug,
vooral in ruins en hengstveulens; SVi-jarige
merries en merrieveuleos zgn meer in trek,
over 't algemeen echter wordt op booge
vraagprijzen minder vlot ingegaan, dan
dan laatsten tjjd het geval wasbesteed
werd voor:
Rjjtuigpaarden f 1250 i f 1800, werk
paarden f 850 k f 1200, derde half jarige
f 660 k f 950, lVz-jarige f 425 k f 750,
veulens f 200 k f 625 an bitten f290 k f675.
'Bergambacht, 11 Oct. In de plaats
van wjjlen den beer Jeasurum, electro-
teehnisch iugeaieur te 's-Gravenbage, zal
de leiding over het maken ven bet
electrisch net voor deze gemeente en Am-
meretol worden waargenomen door den
heer T. Slachter, ouder-directeur van het
electrisch bedrijf Utrecht.
Wagens ziekte van dan bear C. de
Jong, administrateur van bat lavensmid-
delenbedrjjf alhier, zal deze funetia worden
waargenomen door den heer W. Schippers,
gemeents-secretaris alhier.
'mennendam, 11 Oct. In de Woens
dagavond gahoeden vergadering van „Het
Groene Kruis" zgn els leden van bet br-
atuur herkozen de heeren L Brand Dz,
Dr. Graftdjjk en W. A. Boelhouwer.
De begrootiog voor 1919 wordt in ent-
vengaten en uitgaven vastgesteld op f 1290.
Als afgevaardigde naar de Algemeeoe
Vergadering is benoemd de hear J.A. Boon
en als zjjn plaatsvervanger de beer A. v.
Duren.
Als wijkverpleegster in de plaats van
Zr. Venema, die naar eH^r* is vertrokken,
is benoemd Zr. Vaatenburg te Amersfoort.
"Litesneu-NIcAwhcrk, 11 Oct. Het
bestuur van de Coöperatie Stoomzuivel
tabriek „Samenwerking" heeft het koper
draad van de bovengroudsche leiding van
zijne elcctrische installatie vervangen door
ijzerdraad. Naar men verneemt moet deze
verandering van dien aard zgn, dat men
van zulk licht niet langar wanscht gebruik
te maken.
"Gle**en-Nleawkerk, 11 Oct. Maan-
dagnvond had onder buitengewone belang
stelling de vergadering plaats, uitgeschreven
door de lichfcommissie inzake electriciteits-
voorziening, als gevolg van de conferentie,
welke twee harer lsden gehid hebben met
de gemeentebesturen van Gieesac-Nieu wkerk
en Peursum.
De voorzitter, de heer L. Harrewjjn,
opende de vergadering met een woord van
welkom, wees op de gewichtige samenkomst
en hoopte, dat er gewichtige besluiten
zouden gouomen worden. De licbtcommissie
wenschte thans het publiek in de gelegen
heid te stellen, blijk te geven van rjjne
belangstelling en tevens om getuigenis af
te leggen van xijue offervaardigheid. Daarna
ging hg over tot toelichting van het rapport,
dat in voermeide vergadering waa uitge
bracht door dea heer Bakker, adviseur der
gemeenten, met medewerking van den heer
Erikson, adviseur der Coöperatieve Land-
bouwvereeniging „Samenwerking", waarna
dan zeu moeten blijken, of de vergadering
accoord gaat met de door B. en W. ge
stelde voorwaarde, om zich voor 6 achter
eenvolgende jaren te verbinden tot bet
afnemen van een vastgesteld quantum
electrischen stroom.
Wanneer het net werd uitgebreid over
de gtheole gemeenten Giesaen-Nieuwkerk
en Peursum, vermeldde de kosten-begrooting
een totaal bedrag van f 75000. waarvan
f 40.000 voor de kabol, taxatieprijs van de
regeering (in de onkosten-berekening is bjj
echter op f 30.000 gesteld, omdat de kabel
rik 6 jaar zake* nog wel een waarde van
f 10.000 zeu vertegenwoordigen). De on
kosten per jaar bedroegen dan gemiddeld:
aan afschrijving kabel f 6000,—
aanleg f 3600,—
rente f 1600,
stroom f 4726,—
administratiekosten
en onvoorz. uitgaven f 1785,—
samen f 18450,—.
Met 300 aansluitingen zou dat komen te
staan op f 60 per gezin. Wegens gebrek
aau materiaal voor uitbreiding van bat net
beeft men daar achter van afgezien, Bleef
dus over zich te behelpen met bat bestaande
net. Volgens het rapport vermeldde de
kostenbegrooting hiervan een totaal bedrag
van f 40.000, zjjnde natuurlijk alleen het
bedrag van de kabel. De onkoetea per
jaar kwamen dan te etaau op:
aan afschrijving 1 5000,—
rente f 1800,—
stroom f 4250,—
administratiekosten en
onvoorziene uitgaven f 1450,—
aamen f 12500,—.
Natunrlnk waa dea na 6 jaar de gebeele
lieht-inatallatie eigendom der beide ge
meenten, zonder daarop rustende echulden,
en zal men daa in bet vervolg den aange
slotenen licht kunnen leveren tegen koaten-
den prga. De eerste 6 jaren kwam echter
met k.v. 160 aangesloten gezinnen de pr|je op
ruim f 83 per gezin te staan. Da prjjzen
der lichtpunten weren dan berekend op
f 1, f 1,75 en f 2,25. Voorzeker voer velen
in de gemeente een te hoog bedrag, vooral
wat betreft het eerste lichtpunt, waarmee
zicb uitsluitend da on- en minvermogenden
behelpen, maar door het flink gebruik
makau van meerdere lichtpunten van de
r(jde der kapitaalkrachtigen boepte men de
gebruikers van de eerste categorie geldeljjk
te kunnen verlichten.
Na deze inleiding deelde de heer Lo«,
lid der commissie nog mee, dat, ingeval
kabel werd overgenomen, ook het net
|Ae zuivelfabriek „Samenwerking"daarbij
Hwordon opgenomen, waardoor het aantal
ma aan gesloteneu st|jgt tot 180.
n het geheel wonen er langs het net
240 gezinnen. Rekent men dan nog op 20
nieuwe aansluitingen, zoodat men dan 200
deelnemers zou krjjgen, dan zou men ook
aan het bedrag van f 12500 kunnen komen,
wanneer man kreeg 100 deelnemers voor
lichtpunt k f 0,75, 60 k f 1,60 eu 40 k
f 2 per week.
Naar aanlaiding van beide toelichtingen
kwamen do tongen los. Er werd o.a. ge
vraagd, of hat contract, men moet zich
immers voor 6 jaer verbinden b|j sterf
geval of verhuizing Verviel, waarop geant
woord werd, dat het de bedoeling waa,
hiervoor bijzondere bepalingen te treffen.
Ook werd gevraagd naar de gelegenheid
tot bat namen van stroom voor kracht-
verbruik, dit zou echter voorloepig niet
gaan, aaugeziee er op den dag geen atroom
geleverd zou worden; bovendien hadden
de „meeate betrokkenen met het oog op de
hoog# prgzen bun materiaal reeda verkocht.
Op vele vragen, opmerkingen a d. kon
de commissie echter geen definitief ant
woord geven, omdat daarover alleen de
raden hadden te beslissen Zoo gingen er
bjjv. stemmen op, om finentieelee ateue te
vragen aan de gemeente Gieasendam, daar
toeh vele ingezeteaen in wjjk A ook van
bet licht konden profiteers*), en om den
eigenaars te verplichten, den huurder in
de gelegenheid te stellen, licht te kunnen
betrekken, vooral met bet oog op de nog
niet aalgesloten arbeidersgezinnen, daar
immers de kosten ven aanleg op f 30 k f40
per lichtpunt zouden komen.
Neg deelde de beer Van Houweling,
voorzitter van de Coöperatieve Landbouw-
vereeniging o.m. mee, dat de coöperatie
ets geld schieter zou optreden, dat de heejr
Bakker de prgzen enz. bad vastgesteld, on
in verband hiermee men dan ook niet
verplicht was, een nieuwe dynamo aan te
koopen en dat speculatie uitgesloten wee.
Ten slotte werd besloten, de vergadering
in de gelegenheid te stellen, te teekenen
voor bet aantal gewansebte lichtpunten,
berekend naar den prjj«, vastgesteld in de
gecombineerde vergadering volgens advies
ven den beer Bakker, onder deze voor
waarde, dat de gemeeaten reductie zouden
verleenen voor het aerate lichtpunt aan
die gezinnen, wier inkemen beneden een
nader vaat te stellen bedrag viel. Staande
da vergadering werd daarop door 104 aan
wezigen geteekend met een totaal van 160
lichtpunten. Van deze vergadering zal de
lichtcommiesie nu weder rapport uitbrengen
aan Burg. en Wethen naar aanleiding
van dit rapport zal prae-advies worden
uitgebracht aan-de gecombineerde gemeen
teraden.
Greot-innirri, 11 Oct. De heeren
H. te Hennepe en P. Eykelenboom zyn te
Utrecht geslaagd voor het examen vrjje- en
orde-oefeningen.
HooriBKr, 11 Oct. Dat de Fok- en
Contrölerereeniging alhier door de tijds
omstandigheden nog niet Urn geslagen ia,
bleek dezer dagen, daar een bod van f1300
en f 1400 ge we/geld werd voor jonge
stieren.
Nu, er zyn pracbt-exemplaren bij eu er
is, evenals vorige jaren, weder ruime keuze.
't Ligt in bet voornemen van een
onzer ingezetenen, om een gedeelte weiland
onder onze gemeente te laten scheuren voor
„volkstuinen".
't la te hopen, dat het by geen voornemen
biyft en voor velen onzer ingezetenen ten
goede komt.
'Krimpen a/d Lek, 11 Oct. Woens
dagavond hield de afdeeling „Krimpen a/d
Lek" van de Zuid-Hollandiche vereeniging
.Het Groene Kruis" in het Sociëteitsgebouw
sen ledenvergadering. De opkomst was
zeer klein.
Na voorlezing der notulen wordt de be
grootiog voor 1919 behandeld, welke wordt
vastgesteld op inkomsten en uitgaaf op f1108.
De begrooting der tuberculose -commissie
wordt vastgesteld op f 735. Tot bestuurs-
ledeu werden herkozen de heeren A. L.van
liaaften en J. C. M. v. d. Linde. Tot afge
vaardigden naar de algemeens vergadering
worden benoemd de heeren B. v. d. Bergen
W. Verlioeff en tot hun plaatsvervangers
de heeren B. Boogaerdt on W. Mars.
Dondei dagavond hield ds Vrijzinnig-
Democratische Kiesvereeuiging in het
Sociëteitsgebouw een vergadering. Het
reglement werd geheel gewijzigd. Alscandi-
daten voor de groslijst voor de Provinciale
Staten werden gekozen de heeren Mr. J.
Limburg te 's-Gravenbage, B. Boogaerdt te
Krimpen a/d Lek, J. Kortland te Schoon
hoven, Mr. van Aalten te Rotterdam en
W. A. O. Koster te 's-Gravenhage.
Tot afgevaardigde voor de kieskring
federatie Goudk werd benoemd de heer P.
van Namen en tot diens plaatsverv. mej.
M. Kortland.
Tot afgevaardigde naar de algemeene
vergadering van den V.-D. B. te Amsterdam
werd benoemd de heer B. Boogaerdt en
plaatsvervangend afgevaardigde de heer
J. C M. v. 4. Linde.
De 16-jarige J. B. werd met een
hoeveelheid carbid in het gelaat geworpen.
Eenige stukjes kwamen in het rechteroog.
Tengevolge van de hevige pijn moest hjj
zich onder behandeling stellen van Dr.
W. Mars.
«Loptk, 11 Oct. Het toppunt van
blinde afmaakwoede ia bereikt. De dis-
tricts-veearta adviseerde tot onteigening
en afmaking van 14 afzonderlijk weidende
kerngezonde, eonsumptiemelk leverende
koeien, uitmakende een deal van den vee
stapel van ean veehouder onder wiena
geheelen veestapel neg geen mond- en
klauwzeer ie geconstateerd. De burge
meester weigerde het advies uit te voeren,
en beriep Jzieh andermaal op Zjjne Ex
cellentie dan Minister van Landbouw
Ook ditmaal gelastte Zjjae Excellentie on
verwijlde uitvoering van het voormelde
advies. Het schjjnt dat er in da omgeving
van het Departement van Landbouw invloe
den werken, welke den boeren bun boudiog
op de protest-vergadering tegen het afmaak-
systeem, gehouden in Tivoli te Utrecht,
betaald willen zetten.
Bfolenaaragraaf en Brandwijk,
11 Oct. Da Spaaneche ziekte beereebt ook
in hevige mate in onze gemeenten. Ge
beele gezinnen zijn aangetast. Vele ernstige
zieken. Daarbjj komen eeoige gevallen van
pleurua, typbua, diphteritua en allerlei
complicaties of gevolgen. De School met
den Bijbel ia voor drie vierde ontvolkt.
Ook onder het personeel waren aangetasten,
zoodat een week lang eenige leerlingen
moeaten naar buis gezonden worden.
'Nlenwerkerk a/d IJanal, 11 Oct.
Woensdagmorgen vroeg kwamen de land
bouwers A. d. B. en B. d. F., toen zjj hue
koeien zouden gaan merken, tot de ontdek
king, dat ongenoods gasteu in hun land
waren geweaat, en een negental kot-dekken
hadden medegenomen. Daar in de nabij
heid een viertal woonwagens stonden viel
de verdenking op de. bewoners daarvan.
Een nauwgezet onderzoek brachl niets
aan het licht, zoodat de dekken wel ver
dwenen zullen zyn,
Tot lid van hat college van zetters al
hier zyn door dan Commissaris der Koningin
alhier benoemd de heeren M. Molenaar en
M. Vente.
Woordeloos, 11 Oct. De pas opgerichte
Cbr. Geref. Jougelings-Vereeniging heeft
haar werkzaamheden begouoen. Zy beeft
den naam. „Pro Rege" aangenomen. Het
ledental was bij bet begin veertien, een
bestuur is gekozen, waarvan de heeren
D. van Genderen voorzitter en A. Bikker
secretaris zyn.
Oud-Alblan, 11 Oct. Toen de zand-
'schipper J. v. G. verleden week bezig waa
zyn vracht zand by de boereu alhier te
losaen, kreeg hjj bezoek van den veldwach
ter Van den Brands, die de lading onder
zocht. Het'bleek teen, dat er niet minder
dan 10 mud tar.we, 1 mud boonen en 5 mud
aardappelen onder het zand verborgen zaten.
Ondewater, 11 Oct. Tot leden van
het College van Zatters zijn benoemd de
heeren M. C. A. Thier en G. v. d. Poll.
-*• Dear de veehouders ia Hekendorp,
Papekop en Langeruigeweide nalatig zjju in
de betaling der san hen geleverde turf, be
sloot de Brandstoffencommissie de distri
bueering voor odbepaalden tijd stop te
zetten.
'Pelabreek11 Oct. De door het
beetuur van het waterschep Polebroek
opgemaakte begrootiog voer het dienstjaar
1919, bedraagt in ontvangsten en uitgaven
f 21334,611/|. Da omalag ia vastgeetald op
f 10 per H.A.
BEGHTZiKËli.
Het Openbaar Ministerie bjj
het Gerechtshof te 's-Gravenhage vorderde
bevestiging van bet vonaia der Haagacbe
rechtbank, waarbjj M. van der Panna en
B. H. Pietera te Bodegravep tot 12 jaar
gevangenisstraf zgn veroordeeld, wegens
den roofmoord, gepleegd op den bejaarden
Verbeek te Alfen aan den Rjjn.
De Arron d.-R eebtbank te Der-
drecht behandelde in bare zitting van 8
October o.m. de volgende zaken
J. S. te Hardinxveld, bad op 24 April
i/i H. L aardappelen afgeleverd. Eisch
f 15 of 15 d. beebt.
E. de B., winkelier te Hardinxveld, ver
kocht op 23 April ll/i H L. aardappelen.
Eisch f 15 of 16 d. beebt.
De gzerwerker G.. B. te Albleeeerdam,
waa beschuldigd: lo. op 16 April eenige
ruiten der door K. Keesmaat bewoonde
wening ta hebben vermeld; en 2o.de vrouw
vau L Keesmaat met een kraapen in den
arm te hebban gestoken en met een glas
tegen bet hoofd te hebben gegooid. Eisch
f 20 of 20 dagen hecht.
De vrouw van den vorigen beklaagde
bad op dienzelfden dag ook erg te keer
gegaan in de woning van vrouw Keesmaat
en daar met een koffiepot gegooid, waar
door eenige kopjes en een electrisch lampje
zijn gebroken, bovendien had ajj kat raam
gordijn aan flarden getrokken; voor deze
feiten waa zy gedagvaard. Eisch f 10 of
10 dagen hecht.
De volgende vonnissen werden o.m. uit
gesproken:
B. v. d. W. te Ameide, beleediging, f 3
of 3 dagen hecht.
J v E. te Alblassardam, diefstal, f 5 of
14 dagen tuchtschool.
J. 't H. en E. v. D. ter Alblassardam,
dietributieovsrtreding, ieder f 8 of 8 d.
becht.
C. A. v. L te Giesaendam, distributie-
overtreding, f 60 of 60 d. hecht.
Tegen den mandenmaker G. W. B. te
Albiesserdam, werd f 12 of 12 dagen hech
tenis gerequireerd ter zake, dat hg op 11
April j.l. Cornelia Fiole had mishandeld,
door haar stompen toe te brengen.
G. v. K., koopman te Hobg-Blokland had
op 3 April 1 HL. bravo aardappelen afge
leverd zonder consent. Eisch: f 25 of 25
dugen hechtenis.
Ten slotte requreerde het O. M. f 2 of 2
dagen hechtenis tegen C. J. F., wonende te
Aiblasserdam, wegens een door haar op
17 April j.l. aan G. W. Bekkers toegevoegde
boleadiging.
In de zitting vau het Kanton-
gerecht te Gouda van 9 October, werden
o.m. da volgende vonnissen uitgesproken:
Vee drgveu langs dea spoorweg, F. v. d.
V. te Reeuwijk f 1 sub. 1 d. eu J. K. te
Reeuwgk f 1 sub. 1 week tuchtschool.
Geen loonlijsten bijhouden, A. N. te Wad-
dmxveen f 4 sub. 4 dagen.
Zijn kiud niet geregeld de schoei laten
bezoeken, W. V. te Waddioxvarn f 3 sub.
6 d.: L. B. te Gouderak, f 4 aub. 8 d.; H.
J. huisvr. van J. v. D. te Gouderak, f 1
sub. 1 d.; J. M., B. huisvr. ran S. B. te
Reeuwijk, f 3 sub. 6 d.; C. T. huiavr. van
A. V. te Reeuwgk, ontslag van rechtsver
volging.
In dronkenschap een trekdier besturen,
A. M. S. le Reeuwgk f 6 subs. 10 d.
Strooperjj: A. vaq V. te Oudewater, f 1
sub. t d.
xeslUiEiiis.
Bij de Ned. Herv. Gem. te Gies-
sendam-Neder-Hardinxveld is beroepen Ds.
H. A. Hejjer te Vleardingen.
Bij de Ned. Herv. Gem. te
Jaarsveld ia beroepen Ds. J. Bus te Enter.
Bg de Ned. Herv. Gem. te
Moercapalle ie beroepen Ds P. Moerman te
Cats (Z.).
Dit beroep was door den Kerkeraad tar
agreatia aangeboden aan den ambachtsheer
van Moercapalle, den beer G. J. de Jong,
die aan het beroep'zgn geedkeuring schonk.
O—
"Glessen-Nlenwkerk, 11 Oct. De.
B. N. J. Roskott, pred. bij de Ned. Herv.
Gem. te Piershil, heeft het beroep naar
deze gemeente aangenomen en hoopt reeds
half November zijne intreerede te houden.
Geneenternad van
HIEUW-LEKKEKLAHD
op Donderdag 3 October 1918.
Afwezig de beer F. Smit.
Voorzitter de heer L. F. J. van Vliet,
burgemeester.
Na opening der vergadering worden da
notulen der vorige zitting voorgelezen en
onveranderd goedgekeurd.
Mededeelingen en ingekomen stukken.
Procesverbaal van kasopname bjj den
gemeenteontvanger en bjj het leveusmidde-
lenbedrjjf. Boeken en bescheiden zjjn in orde
bevonden.
2. Reclames tegen den hoofdeljjken om
slag; deze worden voorgelezen en behandeld.
3. een adres van het onderwijzend per
soneel der 2e openbare school, waarin wordt
verzocht em uitbetaling van bat herhaling■-
onderwijs, gedurende de twee laatste weken
van Augustu", toen de school wegens het
heerschen van roodvonk gesloten is geweest.
Wordt met 9 tegen 1 stem ingewilligd;
4 Voorgesteld wordt om art. 23 van het
reglement van orde te schrappen. Wordt
na eenige bespreking aangenomen;
5. Wegens de vermindering van da melk
wordt voorgesteld om de hoeveelheid melk,
die isdere werkman voor een verminderde n
pry3 kan krjjgen, terug te brengen van 1 L.
og Vt L. Wordt goedgekeurd.
6. een adres van de afdesling Nieuw-
Lekherland van de S. D. A. P. om ean com
missie te benoemen voor de levensmidde
lenvoorziening. Wordt na eenige bespreking
ingewilligd
7 Aan dé orde komen eenige vooratellen
van den heer de Kraajj.
Waddeverbooging van ambtenaren.
Wordt bjj de begrooting behandeld
b. Een commissie te benoemen voor de
hérziening van de salarissen van het onder
wijzend personeel. Het voorstel wordt
voorgelezen en toegelieht en na eenige be
spreking met meerderheid van stemmen
verworpepl;
c. een toeslag op aardappelen te ver
leenen aan hen, die minder dan f 1200
inkomen hebben. Ne baapreking wordt
besloten, dat voor die gezinnen de prjjs
van de aardappelen 6 cent per K G. zal
bedragen;
d. den verkoop van de aardappelen aan
meer personen op te dragen, dan tot nog
toe geschient. Wordt aangenomen.
8 Met algemeene stemmen wordt goed
gekeurd een voorstel van B. en W. em een
geldieening ean te gaan van f 34500.
9. Aan de orde komt daarna de begroo
ting voor 1919. Algemeene beschouwingen
worden niet gehouden. Bjj de behandeling
worden aenige posten verhoogd.
De begrooting wordt daarriii vaatfeatold ia
ontvangst en uitgaaf (gewoon) ep f8147ji.
en (buitengewoon) op f 128493,231/,. toti.i
dua op f 209966,651/,. ,M1
10. Tot leden vaa de coa>miasit tet
ring van schooi verzuim worden bane«n4
de heeren B. Pot, B. Voorslujjs en C
Holk, tot lid vaa bet burgerlijk armbaatnn.
de heer C. A. Pont, tot lid van de com
missie van toezicht op bet lager onderwin"
de heer Dr. H. Th. Slot, tot ledan van da
commissie voor werkloosheidvarzekerine
de heeren J. M. Stam en G. de Kraajj.
Hierna sluiting.
DE OOBLOO.
De president van de Vereenigde States
Wilson, heeft het volgende antwoord g?
zonden aan den Duitschen Rijkskanselier.
Dept. van Staat, 8 October 191&
Mjjnbear. Ik heb de eer, uit naam tio
den President de ontvangst te erkannaa
van Uw nota van 6 October, waarbjj tea
mededeeling van de Duitacbe regeeriDgatn
den President was ingesloten. ,De President
heeft mjj opgedragen, U te verzoeken bat
volgende te willen meedeelen aan den Duit-
schan rijkskanselier
Alvorens te antwoorden op het verzoek
van de Duitsche regeering en om temaken
dat het antwaord zoo openhartig en eerlijk
zy, als de gewichtige belangen, die op het
spel staan eischen, acht de president van
de V. St. het noodzakelijk, xieh zekerheid
te verschaffan over de juiste beteekenis van
de nota van den Rijkskanselier. Bedoelt de
Rijkskanselier, dat de Duitacbe regeerine
de voorwaarden aanvaardt, dia door dei
President van de V St. zjjn neergelegd in
zgn Bondschap tot het Amerikaansche Con-
gres op 8 Januari J.l. en in latere toespra
ken en is het haar doel in besprekingen te
treden, die enkel tot overeenstemming zou
den behoeven .te voeren over de practised#
details der toepassing
De President acht zich verplicht te ver.
klaren, dat, wat betreft bet voorstel om een
wapenstilstand te sluiten, bjj geen vrjjheid
viodi, een staking van de tjjandeljjkheden
ean te bevelen aan de regeeringen, waarmee
de Amerikaansche regeering i» geassocieerd
tegen de centrale mogendheden, zoolang de
legers van die mogendheden zich op haar
grondgebied bevinden.
Het goed vertrouwen (der gaassoeieerden
Redin elke bespreking zou klaarbljjkeljjk
afhankelijk zjjn vau de toestemming dar
centrale mogendheden om onverwjjld haar
troepen overal uit bezet gebied terug te
trekken.
Ook acht de President zich gerechtigd,
te vragen of de Rijkskanselier enkel spreekt
voor de gestelde machten in het Rjjk, die
tot dusver de leiding van den oorlog hebben
gehad.
Hjj acht het antwoord op die vragen in
elk opzicht van allergrootst belaag".
Aanvaard, mjjnheer, de hernieuwde ver
zekering van mjjn hoogachting.
(w. g.) Robert Lansing.
De deur vsor da onderhandelingen ia du»
niet geslot.n geworden, gsljjk bjj vorige
vredüsaaubiediagen. Wilson heeft nadere
inlichtingen gsvrsagd. Hjj wi! weten of
het der Duitsche regeering ernst is.
Van een wapenstilstand kan niets komen,
voor de Duitschera de door hen bazetta
gebieden hebben ontruimd. Het antwoord
van Duitscbland kan licht geven in deze.
Voor Zaterdag zou het wordbn bekend ge
maakt. Ooatenrjjk-Uongarjjo en Turkjje
zjju volgens de berichten bereid op de ge
noemds voorwaarde een wapenstilstand aan
te gaan. Znl Duitschland nu volgen Wjj
moeten afwachten.
Karaerjjk is gevallen. In de ljjn Kamerjjk—
St. Quentiu zjjn de Duitschera teruggatrok*
ken op achterwaartsche stollingen. Hunne
verdecUgiug ia kranig, dat moet worden
gezegd.
De Finsche Landdag heeft prins Fraderik
Karei van Ueasen, zwager van den Duitschen
keizer, gekozen tot koning van Finland an
de troenopvolgiug van zjjne nakomelingen
vastgesteld.
Nu de nieuwe regeering in Duitscbland
nan het bewind is, heeft de Minister van
Oorlog, von Stein, ontslag genomen. Hjj past
niet in de tegenwoordige regeering.
GEMENGD HIEI HN.
De vrouw van den beer V. te
Nieuwe Tonge, welke haar man behulpzaam
was met het op den zolder zetten van
een zweren zak graan, had het ongeluk, den
zak dien de man, denkende op den zolder
te wezen van zjjn schouders zette, op haar
hoofd te krjjgen en met dien zak naar be
neden te vallen. De ongelukkige is met een
gebroken ruggegraad opgenomen.
Jongstleden Dinsdag was de
veldwachter J. Sanders, uit Hoofddorp,
op surveillance in de Haarlemmermeer. Na
een wilde klopjacht gelukte het hem een
voerman aan te houden die frauduleus 3
zakken erwten vervoerde.
Nadat de rijksveldwachter eenige schoten
uit zjjn revolver gelost had, gaf de man zich
over. Toeti de politieman eenige aanteekanin-
gen in zjjo zakboekje maakte, greep de smok
kelaar, zekere P. S uit Haarlem, de revolver
uit de handen van den veldwachter en richtte
deze direct op hem. Voor hjj den trekker kon
overhalen, maakte S. echter gebruik van zjjn
gummistok en sloeg den kerel aeo, dat hjj
niet in de gelegenheid waa te schieten.
Twee militairen uit Zeist
gingen met den trein in de richting Am
sterdam Een van hen stapte onderweg uit
en ontdekte toen, dat hij zjjn portefeuille
kwijt Wh» uiflt f 850. Hjj gaf daarvan ken
nis «an d«n atationechrf en sprak het ver
moeden uit, dat hg door zjjn collega, die
near Amsterdam doorreisde, was bestolen.
Er werd toen onmiddellijk naar Amsterdam
geseind. Bjj aankomst van den trein word
de militair aangehouden en bet bleek, dat
hjj de portefeuille met het geld had wegge-
borgtn in zjjn kepi. De soldaat werd aau
de politie overgeleverd.
Een niftuw middel om de men-
sebeo op tjjd te doeu komen. De stoom-
zuivelfabriek te Wouw, die vsel melk te
Bbi'gen op Zoom levert nn daarom een
gro't dael van baar bedrjjf dezer dagen
daarheen hoeft overgebracht, heeft een
nieuw middel bedacht om de boeren, die
daaraan melk leveren, op tjjd te doen komen,
lederen morgen na zes uur moeten de
boeren, met een tusscbenruimte van 6 mi
nuten, met hun kar met melk aan de fa
briek komen, maar wie er te laat is, moet
een half uur wachten cn ondertusachen
balpen bjj het lossen van de karrendie
na hem aankomen.
Nu de vredesgeruchten niet
van fle lucht zjjo, beginnen kettiDghande-
laars te vreezen, dat de waarde van hun
opgeslagen voorraden snel zal dalen en
trachten zQ zich er zoo spoedig mogeljjk
van te ontdoen.
Zoo vernemen w(j, dat bjj een bandelaar
in sehoenfournituren hedenmorgen niet
minder dan 12 personen kwamen, die vetera
te koop aanboden, terwjjl er andere weken
voorbijgaan zonder dat bjj een enkel "«J1*®
kreeg. (Y*-''
Da secretaris dsrgemeente
Egmond aan Zee, de heer N. v. d. D., is
Woensdagavond omatreaks 7 uur, toen hjj
mat de tram thuis kwam eo zich nssr huis
begaf, ter hoogte vaa het tolhuis door een
pensionhoudster, dis uit een stseg te veor-
schjjn trad mat revolverschoten getroffen,
tengevolge waarvan bjj gistermorgen is
ovsrleden. Ds moordenares beeft mat een
schot zichzelve vsn het leven beroofd. De
vermoorde was gehuwd en vader.
Teen Ds. Baar van Zwarte-
waai na het vervullen van een avondpre
dikbeurt voor da kerkeljjke vereeniging
van Vrjjzinnig Herv. te Tints in gezelschap
van zjjn echtgenoot» zich op weg bevond
naar huis, ontmoette hjj even buiten Tinte
een drietal jongelui per fiets, van wie een
hunner hem in het voorbjjrjjdan den hoed
vaa bet hoofd stoette. Na vergeef» zoeken
keerde Ds. B. naar Tinte terug om er een
ander hoefddeksel te bekomen. Hjj ont
moette wederom hst drietal helden, maakte
zich bjj hen bekend en informeerde of zjj
hem behulzaam wilden zjjn bjj het opzoe
ken van zjjn hoed. Een van hen, de 22-
jarige C. K. Jzn., uit Tinte, die onder den
invloed van eterken drank verkeerde, gaf
De. B. daarop onverhoeds mat een stuk
bout een slag op het hoofd, waardoor Ds. B.
ernstig san het hoofd werd verwond, zoodat
verder reizen ongewenscht bleek. Alleen,
doordat Ds. B. met het Hoofd eenigszms
terzjjde week is erger voorkomen. De deel
neming met den pstiënt, en do verontwaar
diging over deze laffe acbanddaad van drn
zeer ongunstig bekend Btaandeo boerenzoon
is te Tinte algemeen.
Een aanklacht is inmiddels ingediend.
▼an
THOMAS DE MOOR.
VI.
Nu wjj de Moor zoo hebben booreu ver
tellen van het Schoonhoven van zjjn degen,
ljjkt 't niet ongepast ons er eens reken
schap van te geven of die stad sedert dat
tijdsverloop van 140 jaren al of niet is
vooruitgegaan.
Natuurljjk is 't de bedoeling niet hier in
bijzonderheden te treden, want dat zou ons
te ver voeren, ja zoudan we zelf een soort
van Arcadia gaan fahrieeeren. Bepalen wjj
ons dan bjj enkele algemeenbeden.
Tosn Thomas de Moor leefde, telde de stad
zoo ongeveer derde-half duiisnd inwoners,
terwjjl wa tegenwoordig niet ver van de
vijfduizend af zjjn. Zo» zien we liet aautal
inwoners verdubbeld.
Nstuurljjk moesten er voor deze aanwas
sende bevolking nieuwe woningen worden
gebouwd. In de eerste helft der 19e eeuw
bood de binnenetad daartoe voldoende rnimte
aan, want er waren genoeg open erven eo
tuinen, waar gebouwd kon worden. De Appel-
straat, gedeelten der Havenstraat en Koe
straat, Waiatraat en Nes zjjn daar o.a. voor
beelden van. Doch allengs moest men het
buiten gaan zoeken. Eerat kwam de Haven-
atraat aan de beurt en al spoedig de Oude
Singel, terwjjl aan de Oostzjjde van de stad
de Halve Maan werd volgebouwd. Ook aan
den Lopikerweg verrezen woningen, en wel
de bekende „acht zaligheden".
Maar het grond-oppervlak van Schoon
hoven is zeer beperkt en beslaat (de halve
Lek inbegrepen) nog geen 100 Hectaren,
zoodat weldra over de grenzen van de ge
meente werd gebouwd, waar man indertjjd
vrjjdom genoot ven scbuttere-plichten (denke
men daarbfi aan „Schuttersvlueht") en heden
ten dage de gemeente-belasting nog altjjd
gs ringer is.
Zoo zien we den Hoogendjjk beneden de
stad hoe langer hos meer bevolken, terwjjl
ook aan den Buitensingel telkens huizen
gezet worden, die tet Bergambacht of Lange-
rak behooren doch hun uitpad op den
Schoonhovenschen Singel hebben.
Mocht de stad zich bljjven uitbreiden, dan
zal haar geringe oppervlakte zetr belem
merend gaan worden voor haar bloei en
slechts één ding zal ovarbljjven om dat
euvel te orerwiuueu met name „grens
wijziging".
Heeft deze uitbreiding Schoonhoven mooier
gemaakt Deze vraag is niet met een kortaf
„ja" of „neen" te beantwoorden, maar rer-
eischt een kleine uitweiding. Eerstens zjjn
het voor 't overgroote deel arbeiderswonin
gen, die zjjn aangebouwd, au voorts is er
gebouwd zonder systeem, of van te voren
▼astgeateld plan. Het noodzakelijk gevolg
vsn een en ander behoeft nog lang niet al-
tjjd te wezen, dit er ieta leeljjks ontstaat.
Hoe menig boarendorpje, waar de huizen
zonder regel door elkander staan, is aliar-
bekoorljjkst om te zien, terwjjl de, volgens
een vooraf bepaald uitbreidingsplan ont
worpen, en rechtgerooide nieuwe etade-
wjjken u soms een rilling op 't ljjf jagen.
Er is echter wat anders. De vraag ishoe
doen al die nieuwe huizen in bet etadebeald
op hoe zeu men Schoonhoven vinden wan
neer het geheel bestond uit woningen, zoo
als nu de Havenatraatsche Wal vullen of
de Halve Maan? Zou meu dan nog van een
stadsbeeld kunnen spreken of van een ver
zameling van trieste stsenen schuurtjes,
waarin menscben wonen
Er is één groots fout, en dasrover willen
we 't nu nog eene even hebben. Sedert de
laatste tien, twintig jaar heeft ieder den
mond vol over „vooruitgang". Daarover
maakt uw melkboer aan de deur een praatje
met de dienstbode en wanneer de timmerman
z'n knecht stuurt om bjj u in huis 'n kar
weitje op te knappen, redeneert hjj, al tim
merend, over betzelfde chapitre. De winke
lier weet nog meer over de zaak en ia thuis
in het artikel „vreemdelingenverkeer", even
goed als in het bereiden van Berliner-bolten
of van Geldersche worst. Men begrijpeden
schrjjver van sl deze wei-overwogen woorden
goed, het is nog niet de groote fout waar
over hjj spreken wilde, het is integeudesl
hoogst lofwaardig en profijtelijk, bawonde-
"n,w**rdig zelfs, maar dn cardioale fout is
dezede zoo algemeen geaaide en geetreelde
.vooruitgang" i« meer een materieel», dan
een idiëeie en daarom is die soort van voor
uitgang die van den kreeft.
Want wat voor ideëel, .teekt er in dat
.▼reamdelingenverkeer", wanneer u den
vreemde niets te presenteeren hebt dao
smeue biefstukjes en lekkere sigaren, en
wat schoons is er in .vooruitgang", die enkel
en alleen ten goede komt aan 's mensehen
[ezondheid en beurs, en hert en ziel steen-
:oud laten
Eu als we nu die vjjf, zeshonderd wonin
gen, die na de Moor'» Arcadia geheel nieuw
zjjn gebouwd, eens aankjjkeo, zjjn er dan
wel vijftig bij;; waaraan eenigen stjjl te be
speuren is? Hoe onnoozel staan ze daar met
hun gebroken kappen, bepleisteringen, en
verblendsteenen, meestal zonder eenige har
monie. Is dat vooruitgang, geeft dat recht
om te praten over vreemdelingenverkeer
Eu laat nn niemand zeggen, dat hier geld-
gebrek of iets dergelyks de oorzaak was:
een mensch met een ziel en een hart, zal
van ean varkenshok desnoods nog iets moois
*eteo te maken.
Zeoala ik al zei, is in ons land die be
faamde vooruitgang helaas uitsluitend op het
materieele gericht.
Negentienhonderd en een bi'acht one een
Woningwet, waaruit weer plaatselijke bouw-
verordeningen voortsproten. Wet werd hier
gediend Een eoeiael belang! het sociale
belang van hat blozende hachjeDat was
een goed begin, maar onvolmaakt. Went
toen verrezen in de groote steden die daken-
looze dobbelsteen-kazernen, waarvan uw hart
ineenkrimpt en uw gevoel bevriest. Weer
om toen niet zoeale in Duitscbland
osk schoonheids-verordeningen gemeekt,
waarbjj bat eenvoudig verboden ie griezelig
te bouwen. In one land wordt men inge
rekend, wanneer men uit nood een
kleine onwelvoegelgkheid tegen een boom
doet, die hoogstens vjjf minuten aanhoudt,
terwjjl men vrjjuit gaat, wannaer men zjjn
stad en zjjn land verknoeit door huizen te
zetten die wellicht vjjftig jaren staan,
en die u dageljjks irriteeren.
Nu ons land aldus op weg is zoo langzaam
maar zeker tot ieta banaala te worden, van
een ideëel standpunt gesproken: aehteruit
gaat gelijk nooit tevoren, zjjn er menschen
geweest, die gezegd hebben.zoo gaat 't
niet langer". De regeering gaf onlangs een
boekje uit met fotograflëeu, waarin voorbsel-
den naast elkaar stonden van mooi en lee-
Ijjk so dat, ter untwikkeling der smaak,
hoogst nuttig kan werken, en, wat meer is,
enkele bouwmeesters wilden niet rusten,
voordat ze een stjjl gevondsn hadden, die
èn onze moderne eischen van gezondheid
ea gemak èn ons modern kunstgevoel be
vredigden. Hun eerste producten waren
zooais baast vanzelf spreekt niet dadeljjk
aan alle kanten volmaakt doch bun ruste
loos ploeteren zei one zoo stil aan een
nieuwe bouworde gaan brengen, waarin weer
ziel zit en leven.
Laten we nu verder over het al of niet
mooie der nieuwere uitbreiding van Schoon
hoven niet spreken. Nagenoeg alle Neder-
landsche plaatsen zjjn den weg van smake
loosheid opgegaan. Maar dit nog: Wanneer
straks de oorlog vgrby is, Iaat 't dan uit
vrezen met 't prutsen. Als er dau weer
arbeiderswoningen .gezet moeten worden,
iaat men dau eens gaan kgken in Hengelo,
iu Dordt, in Zuilen en men zal tot de over
tuiging komen, dat werkeljjk van een arbei
derswoning, voor heusch niet al te groote
kosten, sen .home" is te maken, zoo vrien
delijk, zoo mooi, dat 't een genot is er in
te wenen en een lust om er naartekjjken.
Dit allee heb ik niet geschreven om te
vitten of uit betweterigheid, maar omdat
ik van Schoonhoven en van Holland heal
veel heu en mjj alles, w*t daarin leeJjjk is,
hiudert en het zoo erg graag andera zou
zien. 't Zou zoo gemakkelyk kunnen, ais de
menschen er mtar goed vau doordrongen
waren en niet uitsluitend den vooruitgang
van hun beurzen voeratonden.
En hoe etaat het met de openbare gebou
wen, die gebouwd zjjn na de Franache reve
latie, hebben die hygedragen tot verfraaiing
van de stad Laten we ook daar neg eens
«ven eenigszins uitvoerig bjj stilstaan.
Iu de eerste plaats: wat ia er afgebroken
en wat bleef behouden Gelukkig het beste,
dat, wat da karn uitmaakt vau het stads
beeld, met name de Groote Sint Bartholo
mew kerk en toren, en het Stadhuis. Meer
behosf ik van deza twee bouwwerken niet
ta zeggen dan dat ze behouden bleven, want
dat deed ik reeds vroeger. Ook de Waag
is er nog, al zou ook daaraan wel wat op te
knappen zjjn.
Is 't dan niet erg jammer, dat er drie van
de vier poorten in de zestiger jaren zjjn
afgebroken Eenigszins, want ze waren oud
en eigenaardig, maar niet mooi en zeer hin
derlijk, zoodat de winst aan breeds toegangs
wegen, grooter is dan het verlies aan oud
heid, terwjjl als troobt ons de verreweg
mooiste der vier, overgelaten is: de Veer-
poort. En het Btrekt ons hedendaagseh be
stuur zeer tot eer, dat bet iu dezen moei
lijken tjjd, den moed beeft gehad tot eene
grondige restauratie van deze poort over te
-ran. Ziehier een voorbeeld ven een goed
grip van het woord „vraemdelingenver-
keer".
En het oude korenpakhuis in de Koestraat,
zou er dat in de Moor's tjjd ook wel zoo
frati hebben uitgezien Ik betwjjfel het zeer,
en «Is dat toch zoo mocht geweest zjjn, dan
hebben we daaraan zeker gesn achteruit
gang te betreuren.
Het oude Doelenbuis en Weeshuis gingeo
tegen den grond, maar er kwam ean frisch
an statig Doelenhuis voor terug, dat zeker
gezien mag worden in zjjn eenvoud, terwjjl
ook voor het simpele weeshuisje van Van
Hoeff in 1863 een flink huis in de plaats
kwam, helaas met een gevel, waaraan men
de geringe kunst-emeak dier dagen onder
scheidt.
Hoe ging 't mat de kerken Er kwamen
er meer bjj dan er in den Arcadia tezamen
waren. Scheuringen in de Nederlandsch
Hervormde Kerk baarden er oob twee, die
oorspronkelijk vrjjwel zonder eenige kunst
waarde waren. Doch niet langgeleden,toen
de .Afgescheidenen" of .Gereformeerden
van kerk A" hun kerk moesten uitbreiden,
hebben zjj er naar gestreefd, zooveel hua
beperkte middelen zulks toelieten, om iets
mooiers te maken. Hun kleine torentje ont
siert da Koestraat zeker niet.
Ook de Joden bouwden zich een kerk of
synagoge, helaas met een gepleisterden ge
vel, doch overigens, dan tjjd, waarin hjj is
gebouwd, in aanmerking genomen niet
leeljjk, terwjjl de Remonstranten uit de
Wetstraat vertrokken om, lang daarna, aan
den Korten Opweg een niauw, hoogst een
voudig kerkje te bouwen.
Maar degenen, die Schoonhoven een blij
vend monument geschonken hebban, zjjn de
euds liefhebbers der Kunst geweest: de
Róomsch' n en de Jansenisten of leden der
Oud-Bisnchoppelyke Clergzy.
Van alle dingen is wel ieta op te merken,
dat minder fraai is. Zoo zouden wekunndn
zeggen, dat de toren der Roomsehe kerk of
geheel gemist, of anders had moeten worden
geplaatst. Maar overigens, wanneer U op den
Singel staande, daitr die kerk met haar leien
en dak-kapellen ziet liggen tueacbsn groen
en boouien, dan moet U denken aan Brugge
en haar overbekoerljjk .Minnewater".
En ook van binnen is niets gespaard om
luister bjj te zetten. Inderdaad, deze kerk
heeft de stad tan schoonheid winst gegeven.
Maar ook dat kleine, streng opgevatte „Oud-
Roomsche" kerkje is zoo lief. Sobsr is 't,
heel sober ea toch is 't tot iets bljjvend
moois geworden, can voorbeeld, boe men met
beperkte middelen toch wel iets ziel-vole
mskeu kin.
Eén kerk eu toren werden we armer,
met nntnn de'Gasthuis kerk aan deffKorten
Djjk. Oude teekeningen stellen dat gebouw
voor als 'n monument, op welks bezit men
prjje etelt, maar 't is al heel, heel lang ge
leden, dat men tot het afbreken ie overgegaan.
Overigens is het verlies aan openbare ge
bouwen sedert de Moor's Arcadia niet zoo
heel erg groot. Op da Oude Haven ver
dwenen nog het Proveniershuis en het Tuig
huis, maar daarmee ie ook vrjjwel ellei
opgenoemd. Zooals we ons allen herinneren,
zjjn voor niet leng, de oude beetjes en veer
tjes in een partieulier buis in de Koestraat
ondergebracht, terwjjl het Tuighuis een drel
is gaan uitmaken van de tegenwoordige
kazerne. e
Is dan het verlies nist erg groot geweest,
de winst is des te rjjker. De Moor heeft
hoogstens twos scholen gekend en wjj:
Heel de omtrek-Doblen staat thans vol A. B.
C. huizen. Daar vinden we nog „de moeder
der Schoonhovensche scholen algader":
de Openbare Lagere School. Gebouwd door
denzelfden meester, die de Jodenkerk bou
wen en pleisteren deed, zjjn ook hieraan
alle beksteenen zorgvuldig door een pleister
laag verborgen. Een sieraad is dit gebouw
ook al niet voor de etad. Door de Zevender
of .Stinckvliet" g«tjjk zjj oudtjjde ook wel
genoemd werd ^eecheidsn van deze moe
derschoot staat de jongste dochter, de school
der Roomsch-Catbolieken. Zooels 't meer
gaat -fn de wereld, gaat de dochter vaak
mooier gekleed den de moeder, dat zien we
ook hier weer bewaarheid. Ik wi) daarmee
niet zeggen, dat dit schoolhuis zooveel over
tollige weelde ten toon spreidt, maar toch
doet dit gebouw U aangenamer aan, dan de
koude, grjjze muren der gemeenteschool.
Recht tegenover den Doelen-gevel der
openbare school liggen de localen, waar, in
den goeien ouwen tjjd (dien menigeen nog
levendig vóór den geest moet staan) ik
meen toen 't nog vrede was de „jonge
lingen" der Instructie-Compagnie onderwezen
werden in de finesses der strategie. Ieder,
die iets naders weet van den bouwstjjl der
genie van voor dertig veertig jaar, zal wel
kunnen begrijpen, dat ik dit gebouw met
haastigheid en atilxwjjgen voorbjj ga
Ver behoef ik niet te gaan, want slechte
enkele oude Nederlandsche vierellen verder
staat alweer em school en Daast dien uog
een. Maar dat zjjn geen A. B. C-scholen.
In de eerste leert men de jeugdige edel
smeden om te gaan met ds hazen voet, voorts
kweekt m»n daar Rafaëls en Rembrandta
en teuslotto Angelo's en de Kejjser's. Die
sebool moet dus met eere worden genoemd.
De buurschool is een school voor M. U.
L. O., 't geen woordelijk vertaald zeggen
wil: sebool voor „Mser Uitgeslapen Li/ve
Ondeugden". Hier leert de jeugd, volgens
de regelen van Pythagoras, dat twee maat
twee vier is, en zeer zeker geeu vjjf. En
wat moer isop deze plaats worden do
schatkameren vau drie vreemde litteraturen
ontsloten. Maar hoeveel wetenschap hier toe
gediend wordt, dat allee wordt in de scha
duw gesteld door bet instituut, dat io dit
zelfde gebouw d,es Woensdag» en des Zater
dagsmiddags gevestigd is: 't Is de Normaal
school. Eu wat kan beter zjjn dan wat nor
maal is
Maar wa waren ernatigljjk bezig iets op
te merken omtrent bet mooi of minder mooi
der gevels, welaan, we gaan daarmee voort.
De Teekenschonl doet van buiten niet on
vriendelijk aan, van binnen is ze een mu
seumpje van scbooue kunsten in 't klein.
Jammer, dat ze zoo slecht gerooid staat met
da naaststaande Franache school. Nn schiet
het eene gebouw 'u heel eind voorbjj hot
andere, en dat doet binderljjk aan. De M U.
L O. school ziet er stjjver uit dan haar buur,
ze heeft zoo niets fijns, of vriendelijks, zoo
nieti, waardoor men van een gebouw gaat
houden.
Op een boogscheuts-afatand staat de School
met den Bjjbel, die alweer een overbuurtj»
beeft de Scheol voor Christelyk Volksouder-
wjjs. Da eerste, indertjjd uit beperkte beuru
gebouwd, vertoont daarvan alle bljjken, du
laatste, veel later en in gunstiger tgjden
voor het bjjzonder onderwjjs gezet, heeft
een forschen gevel, 't Is de eerste en eenige
Schoonhovensche school met een verdieping.
Ten slotte bljjft ons nog tar vermelding
over de Bewaarschool, de pleats, waar de
teere jeugd 't allereerst in baar oogetoomde
rrjjheden gebreideld en gesnoeid wordt.
Gelyk men ziet is bet aantal scholen sedert
den laatsten tjjd zeer toegenomen. Maar ook
nog andere openbare gebouwen werden op
getrokken: de gemeeujebedrjjven behoefden
een gasfabriek en watertoren, terwjjl de
■poorweg Schoonhoven—Gouda een station
kreeg op bet terrein yan de droge gracht.
Van de gasfabriek kan men niet vergen, dat
zjj met haar gevel de stad opluisteren zal
't is een fabriek. Ook van een watertoren
kau men dat eigenljjk niet verlangen, en
juist daarom is 't dubbel prettig, dat het
stadsbestuur, dat hem bouwan deed, den wil
had, er iets moois van te maken. Hoe ont
zettend jammer is 't niet geweest voor bet
mooie stadje Vianen, dat men er daar ook
niet zoo over beeft gedacht Van de Lek af
gezien ziet U dat stadje met baar torens en
daken en boomen in volkomen harmonie
liggen, «Heen die groote soepketel-op-palen,
die watertoren, is een groote dissonant.
In Schoonhoven spitst een toren met leien
dekking boven den djjk uit, een toren, die
ongelukkig gesitueerd is, niet in nationales
stjjl ingebouwd, maar die gezien mag wordan,
een watertoren, zooals er in ons Tand niet
eens heel veel zjjn.
Het station is wel een van de leeljjkste
gebouwen, die erj vanaf de grondlegging vau
Schoonhoven, daarin grmetseld zjjn en wjj
hopen niets vuriger dan dat dit .spoedig
moge worden afgebroken en vervangen door
een meer toonbaar; kon bet zjjn, een dat
de atad sieren iel.
Ik wil nu eindigen, want ik merk, dat ik
toch tegen mjjn plechtig voornemen in, be
gonnen ben een korte, onberjjmde Arcadia
ta scbrjjvan. Er zou nog zooveel te vertellen
zjjn, want menig gebouw zjjn we nog rjjker
geworden boven bet aantal, dat ik al heb
opgesomdeen Militair Tebuis, een Nute-
gebouw, een Sint Joseph, een Hospitaal en
nog vee) meer.
't Is eigentjjk matr weer een klein brokje
wserover ik gesproken hub. Niets vertelde
ik nog over de nieuwere industrie, over de
demping der grachten, over straten en we
gen, maar ach, ieder weet dat eigenljjk toeh
zelf wel.
Eén ding had ik nog op mjjn hart en dat
is deze wenschWanneer na den oorlog
de tjjden waar normater gaan worden en er
moet weer worden gebouwd, hetxjj huizen
of gebouwen, laat men dan vooral trachten
iets moois te mskeu. Geen ding, dat
even wsl aardig aandoet, maar een bnis,
een kerk, een gebouw, die altjjd mooi zul
len worden gevonden, die ook onze kinde
ren en kleinkinderen eenmaal lief zullen
krjjgen. Eigenljjk kan rk mjj niet begrijpen,
dat men anders kan doen. 't Was dan ook
met een gevoel van bljjdscbap, dat ik ver
nam, dat de aanleg van het nieuwe plant
soen is opgedragen aan sen van Nederlands
eerste tuin-nrcbitecten. Dat, èn de restau
ratie van de Veerpoort, èn da uitbreiding
der Teekenschool zjjn stappen op den goeden
weg. Inderdaad Schoonhoven was eertjjds
mooi, dat zegt u baar naam, an nog is 't
een der vriendelijke kleine stadjes van Hol
land en juist daarom is de verantwoording
des te zwaarder.
Aan ieder, die er iets san af of toe kan
doen, zjj het vriendelijk opgedragen.
WELHEM.
BDB0EMU1KE HTANI».
i cheonheve». Van 8—11 Oct.
Geboren: Cornalis, z. van J. de Jong
en L. Onweneel.
Ondertrouwd: G. Brokke, eud 34j.,
en J. Verkerlt? oud 36 j.
Getrouwd: G. Tcrlouw, oud 36 j., en
A. van der Lieden, oud 26 j.
Geadcrak. Van 1 Aug.—30 Sept.
Geboren: Adriaan, z. van M. Rook en
A. de Kogel. Dirkje Arina, d. van G.
▼an Leeuwen en L. Kikkert. Elisabeth,
d. ran P. Dekker en E Boutesteyn. Wil
lem, z, van W. de Jong an N. J. Leeuing.
Gerritje, d. van Job. Schouten en E. Stam.
Gerrigje Marrigje, d. van T. Blanken en N.
J. Boer. Aris, z. van Adr. Evengroen en
E. Verboom. Aart, z. van G. den Beate
en M. Stoot.
Getrouwd: P. H. Hofman en J. van
Sehisveen.
Hei- em Reeleeg. Sept.
Getrouwd: J. Tikker en A. J. den
Burger.
Overleden: J. de Bruin, «ud 68 j.
eebtg. van C. Westerboud.
Jaarsveld. Oct.
Geboren: Nicolaas, z. van K. Eiteren
en J. den Oudsten.
Overleden: H. Kers, oud 4 m.
A. den Oudeten. A. Goedhart, ond 73 j
weduwnaar van M. d. Berg.
Lexniend Sept.
Geboren: Dirk, z. van G. J. de Jong
en W. van Steenis. Jan, z. van P. Veen
an A. Bikker. Stjjntje en Antonia, doch
ters van F. Kool en W. M. deVes. Coen-
raad, z. van G. van Zeulen en W. Ploeger.
Jan, z. van B. de Jong en E. van der
Linden. Huibert, z. van J. bet Lam en
J. A. Bikker. Aalbert, z. van J. Ploeger
en J. Langerak.
Overleden: A.C Brokking, oud 35 j.
A. Kool, oud ld. S. Kool, oud 3d.
E. van den Berg, ond 63 j., weduwe ran
M. Wink.
M lenwcrkerk a/d I J, Van27 Sgpt.-ll Oct.
Geboren: Teunis, z van D. van Wil
genburg en C. Koorneef. Bastiaan Cor
nelia, t. van C van Vliet en A de H»adt.
Neeltjc, d van C. Martjjnseo en U. C. Kersae-
mryer. Leendert, z. van P. ReymAz. en
J. Markus. Alida, d. van B. de Jong en
A. Zuidam.
Getrouwd: C A. Djjksmao, oud 28j.,
eu J. de Wit, oud 27 j.
Overleden: Q. J. Verboef, oud Urn.
1 illATtlKKHJKfJ JfcTfc'M-
Ned. Herv. Kerk.
Zondag 13 Oct.
Amiuerstol: Nam Ds. Mulder, van Gou
derak
Jaarsveld: Voorm. 10 uur Ds. F. Anker,
van Lopik,
Stol wjjkVoorm. Ds. v. Willenswaard,
van Krimpen a/d IJssel.
Vbu>eber(j-berlchten.
Kralingholae keer, 11 Oct. Van 8
tot 10 Oct. zyn alhier ter markt aange
voerd 5 kleine zomerzalmen en 1 winter-
zalm, welke reep. f 5,60 f 6,50 en f 6,75
per i/s K.G. opbrachten.
Heden overleed, na een langdurig
lijden, in den ouderdom van ruim
78 jaar, onze Moeder
geboren Van der Straatkn.
J. P. MAHLSTEDE.
Woerden, F. MAHLSTEDE.
J. P. MAHLSTEDE.
M. L. II. MAHLSTEDE.
Bergambacht, 9 October 1918.
Bezoeken kunuen niet worden afge
wacht.
Volstrekt eenige kennisgeving.
Tot het afgeven van „VervoerbewU-
zeil" efi het opgeven van vwrisndle-
ringen In <len veestapel is gelegen
heid by den Plaats. Corr. op Mnandag,
Woensdag en VrUdait, van ttuurv.m.
tot 0 uur o.m.; des Zaterdag* van
12 uur.
De Plaats. Corresp.,
A. DE DEKKER Johzh.
op Mnandagavend 7 aar, bij den Heer
T. VAN ZOEST ts Hergainlincht.
S0F" Opkomst vsn Veehouders gewenscht.
De PI. Commissie,
Seer. J. VEBKEHK.
gevrangd door ean net parsoon, liefst
Bkroambacut of AllllZRSTOL
Adres, onder letter B, HULPPOSTKAN
TOOR Bergambacht.
Te Ilergambaekt te haar gevraagd
met klaapgalegenheld en liefst met
keuken, geschikt voor alleenwonend
vrouwspersoon. Brieven, onder letter Z, aan
het HULPPOSTKANTOOR Bergambacht.
met Peuülau aangeboden.
Br. fr no. 1, Bureau van dit Blad.
beschikbaar als le Hypotheek op
Lar.drrjjen met ruime overwaarde Rente
4 k 41,4
Th bevragen WONINGBUREAU, West-
baven 18, Gonda. Tel. no. 583
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
reepen kollirlt iuten op voer de be
trekking van
AMBTENAAR
op eene jaarwedde van f 800,—.
Stukkeu vóór 16 Pet. s.e. aan dsn Burge
meester.
xoekt plaatsing ln BakkerUwelk®
over t© nenei Is, liofat in de Provincie
Zuid-Holland.
Br. fr., no. 4, Bureau tsd dit Blad,
Er blodt aick aan, terelond oi met
Kerstmis,
goed konndfade melken. Br. fr., no. t,
Boekhandel wLAGENDIJK, Groot-Ammers.
In net burgergezin gevraagd
van middelberen leeftijdP. G.
Brieven franco, letter A, Boekhandel
D. S. VAN VEEN, Schoonhoven.
GEVRAAGD tegen 25 Nov. of eerder een
R.-K.
goed kunnende melken, bjj A. DE JONG,
Rejjerskoop, Boskoop.
Mevroufr VAN VEEN, Haven S3,Schoon
hoven, vraagt
niet benedru 16 jaar.
Aanmelding 's avonds na 8 uur.
Het aangekondigde BOEL-
HUIS van de Erven Wed.
JACOBUS VERBURG te STOLWIJK
als zijnde uit de hand verkocht.
Bjj de op 11 October 1916
door den Notaris J. VAN XKfeüH'
ta
gehouden veiling van
aldaar, zijn in bod gebraeht:
Perceel I op f 1850,—
II op 3800,
Inmiddels worden verboogingen aange
nomen ten kantore van den Notaris tegen
10 premie.
zal op Donderdag 24 Oc-
to-ber 1918, 's middags om
U/s uur, bjj de Firma de Wed.
v. d. SIJP te Waiuel
VERKOOPEN:
onder Druten. Wamel, Alphen,
Dreumel,Leeuwen en Maasbommel.
Boekjes op aanvraag verkrijgbaar.
Ken pan gebouwd nieuw
Te bevragen: HULPPOSTKANTOOR,
Rergsmbnckt. 4
TE KOOP AANGEBODEN:
m#t KARNHUIS, SCHUUR en OPEN
GROND. Te bevragen Karnemelkaloot 135,
Genda.
met TUI1V. Terstond te aanvaarden.
Te bevragen: WONINGBUREU, Weet-
haven 18, Genda. Telef. no. 583.
EEN BI.OK
bewoond door vier gezinnen.
Te bevragen, brieven franco, HULPPOST
KANTOOR te Ouderkerk a/d iJaael.
«Ongeveer 4 H.A.'
om le«*cbenren
hennepteelt.
hoofdzakelijk voor
Opgave van huurprijs, grootte en ligging
wordt ingewacht bjj den Heer
H. A. SCHIPPER te FUlwUk.
TE KOOP.
To bevragenonder lett. D V, Bureau
DAGBLAD VAN GOUDA.
die/ goed voldoenkoopt man bjj
RIJTUIGFABRIEK
H poors t raatGOUDA.
- LAMPEN VERKRIJGBAAR -
vanaf f S,0O per atnk.
Wederverkeopers wordt korting toegestaan.
Adres: M. STOUT, Greene Singel
■ehaaikavea.
