1919
Maandag 8 December.
N°. 4147.
ftieuws- en Advertentieblad voor Zuid-Holland en Utrecht.
NATIONALE B AN K VER EENIGING.
Kantoor Schoonhoven.
flaaiimjaderinj te Schoonhoven
1
zal
irden
aef ik
stelt
loudende
aan]
aan
oge
iken,
echt
zal
m i kortzichtig zjjn J u t-
S. W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven,
Uitgevers.
Intercom m. Telefoon-No. 20.
Postcheque en Girodienst No. 13763.
doch
ind te
en des Vrij dag 8-
maanden f 1,10,
i ver
lening
de
ven
van 1 tot 5
5 regels C
„t z\jn rede met
voJgende punten uit
zal
iing
Oud
SCHOOHHOVENSCHE COURANT.
en IJsselstein. (Het verschil is pl.m.
KM
gesproken,
installatie-
door den
Maandags en Woensdags van 1 tot 5 regels
0,10 Vrijdags van 1 tot 5 regels 0,6#/2,
^..«3n, opgegeven voor 3 maal
tegen ƒ0,05 per regel op Maandag
Vrijdag
en condities vrage men tarief.
leiding dezer b<noemin|
Spr. ker zegtWe ht
den oproep -;“u-
aangemeld
we
a*j dat de Raad een gepaste zuinig-
itracbt
deze twee zaken
gehouden, dan zal
i financieele moedjjkhi
het Merwede-
i zelf worden
is geheel wat anders en mag
niet oorzaak zjjn, dat zuidelqk Utrecht,
tpbaas en V r e e s w jj k
i de spoorwegplannen worden
„ringen te vei
gegeven, d»;
■generaal ï::L
i, die eendrachtii
*a van het grt
rraagt
r van de
re rege-
il voor de
gelegen*
e kinde-
Prjjs der Advertentién
ƒ0,50, iedere regel
iedere regel meer
plaatsing, wordt dv
en Woensdag
Deze Courant wordt des Maandags-, des Woensdags
middags uitgegeven. Prjjs voor Schoonhoven per 3
franco per post in Nederland 1,35.
Over het abonnement wordt in de eerste maand beschikt.
Men kan zich abonneeren bij alle Boekhandelaren, Brievengaarders en
bestaande tusschenpersonen.
izien van de overige hier niet ge-
1en en loonen mogen B en
ar den overgelegden staat,
v.a dien staat hebben wjj
igenomen den in 1914 gei-
andaard, vergeleken met
spreekt vanzelf, dat deze
itenaren en werklieden
jvolgd, omdat bjj zekere cate-
de prestatie moet worden in
tomen
van de wqziging van deze
een wqziging van de
op het Brandweren plaats heb-
i een concept-besluit ter vast
worden door
Uitreiken i
acht bq
rapporten I
’eerbolte een
zorg.
Korte IMjk 9. Sciieepmakerahaven 10a.
>gramm_
vierjarige penodi
dat met het ge-
het conservatisme
Resumeerende kom
dat de zaak op den
jn voortgezet, hetgeen
rieeiden uit de be-
ideljjk temaken. Met den
i s t. Het personeel daaraan
>ft overmatig lange werktqden
igerioon.
irden slechts
:~:1 meer 0,10 Vrijdags vt
er f By advertentièi
de 3e plaatsing berekend
g en tegen f 0,071/2 per regel op
Voor meer plaatsingengroot aantal regels
- zegt: 't Maakt niet
shit of we in de 3e of in de 2e
.laatst zqn Dut er slechts één
i is, zal wel een andere oorzaak
--- melden
iliicitan-
pui
de
woordiger ma:
doch zjjn hobu
adressen
stuurden
bewijst dat de arbeiders
kunnen bouwen. Het i.
bleek wel het sterkst, toei
democraat met alleen ster
subsidie aan de Burgn
kruipersbrigade, doch ei
voor afstak.
De voorzitter protesteert tegen het gebruik
van deze uitdrukking.
Verhuurt loketten in diverse afmetingen in hare Brand
en Inbraakvnje Safe-kast, staande in een Brand- en
Inbraakvrije Kluis.
Gelegenheid voor het opbergen van trommels, kisten
en koffers met kostbaarheden.
rinnert, dat in be-
lald om nogmaals te
en Van
Nederl
op Maandag 1 Dec 1919, 's nam. ten 2 ure.
De voorzitter opent de vergadering.
Afwezig de heer Van Harmelen
De Secretaris leest de notulen der vorige
zitting, welke daarna ongewqz.gd worden
vastgesteld.
De heer Van den Braak opent de r jj
der sprekers met een voorstel om voor deze
Gouda
.recht (al of
Jutphaas),
naar de Lek en
Ipstation Vrees-
voor krankzinnigen
loogde uitgav. n De v rho
vraagt uit de grm
de bedrqven f 3371
tal van f 8534- meer.
zeggen, aldus de heer
dat de belasting op
gekomen. De volgecde
nog aanmerkeljjk meer
'oor den woningbouw zal zeker
i en de electri-
ingetwjjfeld ook
gesproken
daarop, is
imeente. 1
met aan(
■bruikers;
r begrooting
gasfabriek o. i.
kas gestort,
verlicbtii
het gis
zich daai
gas«
vergadering af te wjjken van het reglement
van orde. Het komt spreker gewenscht voor,
dat de leden van de verschillende fracties
in den Raad hunne zitplaatsen naast elkan
der hebben en meer speciaal nu de be
handeling van de begroeting aan de orde
is Om deze regeling te bestendigen
zoekt de heer Van den Braak herzii
van genoemd reglement.
De voorzitter zegt deze toe en
met het verzoek van spreker rekeni
houden.
Tegen afwijking voor deze vergadering heeft
de voorzitter geen bezwaar en waar ook
de Raadsleden er niet tegen zqn, nemen de
leden fracties-gewqze hunne zitplaatsen in.
De Wethouders nemen op voorstel van den
voorzitter plaats aan diens rechterzqde. Dit
verdient aanbeveliDg.
De voorzitter heri
sloten zitting werd bepaald om nogi
coufereeren met de heeren Both
Dam en met het Bestuur van den
Aannemersbond om daardoor een erode te
maken aan de onaangename geschiedenis,
welke zich heeft ontwikkeld uit de aanbe
steding en de gevolgde gunning van den
bouw van 89 woningen alhier.
Die conferentie, welke was bepaald op Za
terdag 29 Nov., is niet doorgegaan als ge olg
van een bespreking, welke de voorzitter en
de architect, de heer Hekker, Lader hebben
gevoerd met het Bestuur van den Nederl.
Aannetnersbond.
Het resultaat dier bespreking is de ont
vangst van een schrjjven, gericht aan
B en W., houdende het verzoek van den
inboud mededeeling te doen aan den Raad.
De secretaris leest vervolgens den brief,
waarvan de mhoud woordeljjk in ons blad
van Maandag 1 dezer werd medegedeeld.
Nadat de Raadsleden van den inboud
hebben kennis gekregen, blqkt dat niemand
over dit schreven het woord verlangt.
Vervolgens wordt mededeeling gedaan
van ingekomen stukken:
a. Verzoek van G. Kooqman om de Waag
te mogen pachten.
D«i voorzitter stelt voor op dit
verzoek niet in te gaan, omdat de Raad in
een vorige zitting zich verklaard heeft tegen
onderhandsche verpachting.
b Schrqven van den 2en en 3en ambte
naar ter secretarie, houdende dankbetuiging
voor den ontvangen duurtetoeslag.
c. Missiven van Ged. Staten, h<
goedk< uring van Raadsbesluiten.
Aan de orde is de benoeming van een
onderwqzeres aan de M. U. L. O. School.
Door B. en W. wordt daartoe voorgedra
gen mej. J. J. Huussen te Arnhem.
Met algemeene stemmen wordt mej. Huus
sen benoemd.
De heer Kortland vraagt naar
het woord.
'lebben gezien, dat op
i zich maar één sollicitante heeft
Wq kunnen daaraa niets don,
maar we mogen daaruit afleiden, dat de
salarissen voor het onderwijzend p-rsoneel
alhier niet boog genoeg zqn. Zou het daarom
niet gewenscht zqn, dat we onze gemeente
van de 3e in de ie klasse trachten geplaatst
te krqgen
De voorzitter antwoordt, dat door
B. en W. daaraan reeds wordt gewerkt.
De heer Kortland acht het nuttig.dat
de Raad zich daarover uitspreekt, dan
zal zulks allicht de pogingen van B. en W.
vergemakkelqken.
De voorzitter
veel verschil of we
klasse gepli
sollicitante
hebben Ook in andere gemeenten
zich over het algemeen weinig sol
ten aan.
Verder wordt behandeld het voorstel van
B. en W. tot verdeeling der gemeente in
stemdistricten.
B. en W. brengen daartoe het volgende
ter kennis van den Raad.
Zooals den Raad bekend is, is deze gemeente
voor de verkiezing van leden van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal, de Provinciale
Staten en den Gemeenteraad, verdeeld in
twee stemdistricten
Tengevolge van de wqziging, welke de
wet van 9 Augustus 1919 (Staatsblad No 536)
in de kieswet heeft gebracht, en waarbjj de
vrouw tot het actieve kiesrecht geroepen is,
waardoor het aantal kiezers aldus ongeveer
verdubbeld zal worden, is herziening noo-
dig van de verdeeling der stemdistricten.
Aangezien stemdistrict I 505 en stemdistrict
II 623 kiezers bevat en bq verdubbeling
deze cqfers zullen worden opgevoerd resp.
tot pl.m. 1010 en 1246 kiezers en één stem-
district als regel met meer dan 1000 kiezers
mag bevatten, is het wenschelqk de gemeente
te verdeelen in 3 stemdistricten.
Mitsdien hebben B. en W. de eer U bjj
J- ‘‘"ing aan te bieden een
tot verdeeling der ge-
van h den van
undistricten en
aan Gedrpu-
dt-telfde ver
ing van
Provin-
wtarvan het verrichten van i
gevolg is, stellen wjj U vooi
den bode te verbongen met f 15, en nader
vast te stellen op f 50 per jaar en dat van
den beambte voor bet materieel eveneens
met f 15 en nader vast te stellen op f 75
per jaar.
Ten aanzien
beloomogen moet
verordeniog t
oen, waartoe r
steiiiog wordt aangeboden.
Inkomsten.
Grondbedrijf.
In verband met den voorgenomen woning
bouw komen enkele inkomsten uit bezit
tingen, als huur van huizen en landerqen,
te vervallen.
Hoofdelqke Omslag.
Ten aanzien van bovengenoemden post
wordt verwezen naar het verzoek van de
afdeeling Schoonhov- n van den Nederland
schen Roomsch Katholieken Bond vau groote
gezinnen, inzake den aftrek voor noodzakeljjk
levensonderhoud met bet daarop betrekking
hebbende voorstel van Burgemeester en
Wethouders.
Algemeene Beschouwingen.
De heer Van Willenswaard zegt
naar aanleiding der begrooting, dat hij deze
heeft helpen vaststellen met zeer gemengde
gevoelens. Naar sprekers meening zullen
de belastbare inkomsten bet volgend jaar
niet veel minder, maar de uitgaven
zullen zeer zeker veel grooter zqn De be
langrijke stijging van de uitgaven van jaar
tot jaar geeft spreker zeker reden met
bezorgdheid de toekomst tegemoet te tien
Bjj nauwkeurig nazien, zal worden opge
merkt, dat de hoifdstukken 1 tot 8 alle
verhoogd zijn publiek* werken, armwezen,
uitkeering voor krankzinnigen veniechen
alle verhoogde uitgav* n De v rho gimr
van salarissen vraagt uit de grmeentekag
f 5158 meer, de bedrqven f 3376, maakt
reads een total
Ik meen te mogen
Vau Willenswaard,
haar maximum is
begrooting zal nog aanmerkelijk
vragen Voor den woningbouw zal
ongeveer f 7000 noodig zqn -
fieatie van d.- gemeente zal oi w
veel geld kosten, want dat er
kan worden van een batig saldo
mq een raadsel
Afgezien daarvan beschouw ik een hoof-
delqken omslag van f 72000 voor deze ge
meente als een maximum voor de draag
kracht der belastingbetalenden.
Slechts twee zaken kunnen ons behoeden
voor een floancieel debacle n.l dat B. en
W. steeds ernstig overleg plegen, met den
Hoofdelqken Omslag mede noodwendig
moest worden verhoogd, die tea aanzien
van 1920 laat zich in niet mindere mate
gelden.
Zooals den Raad bekend is, zqn gedu
rende den crisistqd, in verband met de
steeds toenemende stqging van den levens
standaard, verschillende salarissen en loonen
van dq ambtenaren en werklieden in dienst
der gemeente belangrijk verhoogd en het
is dan ook met aarzeling en na deze aan
gelegenheid meermalen ernstig te hebben
overwogen, dat het coll ge van B. en W
na gepleegd overleg met de Commissie
voor de Financië thans andermaal komt
met een voorstel omtrent verhooging.
Waar de flnancieele toestand van de ge
meente zich steeds somberder laat aanzien,
doordat het Rjjk de gemeente vrijwel ge
heel aan haar lot ovurlaat, is er slechts
één bron van inkomsten, waarmede de
begrooting moet worden s uitende gemaakt,
n.l. de Hoofdelqke Omslag. Wq willen
dan ook niet verzwijgen, dat het heffings-
percentage van den Hoofdelqken Omslag
het volgende jaar, mede gekt op de ver
hooging van een groot aantal andere posten,
belangrqk hooger zal moeit n zqn dan voor
gaande jaren. De verhooging’ van posten,
voor zoover daaronder geen jaarwedden
zqn begrepen, vloeien voornamelijk voort
uit de kosten wegens algemeen bestuur
der gemeente: politie, openbare werken,
lager onderwqs, armwezen, waaronder een
belangrqke verhooging van subsidie ten
behoeve van het Burgerlqk Armbestuur
en de steeds stijgende kosten van krank
zinnigenverplegiog. Ten slotte komt op
de begrooting voor een bedrag ad f 4262 80,
zijnde bet uadeelig saldo der gewone ont
vangsten en uitgaven volgens de gemeente-
rekening over 1918
Uitgaven.
Jaarwedden Burgemeester, Wethouders,
Secretaris en Ontvanger.
In verband met de steeds toenemende
werkzaamheden wordt het wenschelqk ge
acht de aanvangejai
gemeester, Secretaris
beogen resp f 300, i wv eu
jaarwedden van de Wetboudei
f 200 en Gedeputeerde Staten i
De S. D. A. P. gaf hare urgeutieprogram-
punten in overweging aan de verschillende
fractie’s met het oog op de wethouders-
virkuzing; Van eénige toezegging om te
trachten deze punten in de eerstkomende
vier jarige periode te verwezenlijken was
geen sprake. Redenen voor ons om bq de
wethoudereverkieziDg blanco te stemmen.
Aan het college van B. en W. zou ik
wil en vragen: welk programma hebt gjj
Wat denkt gq in deze vierjarige periode
tot stand te brengen
Laat ik even opmerken,
mis daarvan alleen reeds t
van dit college blqkt.
ik tot de conclusie,
ouden voet zal wordei
wq door eenïge voorbi
grooting hopen duidelijk
polsslag van dezen tqd wordt geen rekening
gehouden.
Mqnbeer de voorzitter thans zullen
door mq eenïge onderdeden der begrooting
aan kritiek worden onderworpen.
Allereerst geef ik B. en W. in overweging
om met een voorstel in den Baad te komen
om in het vervolg de begrooting eerst in
twee commissies van 4 en 5 leden ieder,
met de beide wethouders als voorzitters, ie
behandelen. Deze commissies brengen rap
port uit aan B. en W. gevolgd door een
memorie van antwoord van B en W. aan
den Raad. Deze wqze van handelen zou
de behandeling van de begrooting zeer
bekorten.
De hier
een besj
de begn
dezen ter vaststdlii
concept-verordening
meente voor de verkiezing
den Gemeenteraad in 3 stei
verzo* ken U om machtiging
leerde Staten voor te stellen
deelir.g te volgen voor de verkieziD,
leden van de Tweede Kamer en de F.
ciale Staten
- De concept verordening wordt daarna ge
lezen en met algemeene stemmen goed
gekeurd.
Vervolgens wordt door den voorzatter
aan de orde gesteld de vaststelling van
d-* gemeentebetfrooting voor het dienstjaar
1920 aitneevend* een bedrag in ontvangsten
van f 256308,31. in uitgaven van f 256308,31
alzoo sluitende met een batig saldo van
nihil
8 en W geven verder de volgende toe
lichting: Waren de begroetingen van
vorige jaren gedurende den oorlogstijd ten
aanzien van de uitgaven steeds ia omvang
toegenomen, waardoor de post van den
dat we het eiudelqk aan
lasse afdwongen
ing heeft dit alge-
lolitieken toestand
>«en en Gemeente
irgedrongen
wai^ulang hebben we ge
in deze raadszaal de stem van
te doen hooren Onze candidaat
in den waren zin des woords een
eeuwige eandidaat. Steeds bracht hg het
tot herstemming, doch door het samengaan
van 't burgerlijk blok gelukte bet steeds om
hem te weren.
De raadsverkiezing van dezen zomer, de
eerste onder het algemeen k esrecht en even
redige vertegenwoordiging, leverde voor onze
partq het grootst aantal stemmen op, waar
door de S. D. A P. drie zetels kon bezetten.
Wel is waar werd deze zege niet geheel
verkregen door eigen kracht Eeaige stem
men van de Liberale Unie kregen wij aan
onze zqde, doch dit neemt niet weg, dat
het resultaat voor ons verrassend, voor de
burgerlijke partqen verbluff -nd was. Ouder
welke leuzen zqn de gemeenteraadsver
kiezingen door de verschillende partqen
gevoerd
De Anti-Revolutionnaire partq diende zich
bq de kiezers aan met de negatieve leuze:
sten t op no. 1, dan is ook de arbeiders-
cand’daat gekozen.
De heer Meijer moest dus als trekpleister
dienst doen om den aftredenden wethouder
in den qieuwen Raad te brengen. Verder
was er van een urgentie-programma geen
sprake
De Katholieke partq liet niets van zich
hooren. Wat zq dus van plan ie in deze
vierjarige periode, ligt in het duister Alleen
koester ik d- heimelijke hoop, dat zy zich
in vele gevallen aan onze zqde zal scharen, j
gezien de houding der R.-K fractie in andere
plaatsen
De Christelijk Historische partq, de meest
conservatieve fractie, heeft op tiaar urgentie
programma .Woningbouw" en een «billijken
Hoofdelqken Omslag, met aftrek van f 590
voor noodzakelqk levensondernoud".
Haar woordvoerder betoogde in de laatste
raadszitting vóór de algemeene verkiezingen
de noodzakelijkheid van woningbouw. Voor
dien had men daar nooit over gedacht, laat
staan gt sproken Men kende geen woning
nood! Doch ziet, toen de plannen gereed
waren om tot d* finitieven bouw van 89
woningen ovér te gaan, trachtte de heer
van Willenswaard dit plan te wqzigen door
voor te st* Hen, dat men slechts met 40
woningen zou volstaan Meerdere achtte hq
niet noodig. Verkieziogstruc! Aau de f500
aftrek voor noodzakelqk levensonderhoud
wordt krampachtig vastgehouden Naar
aanleiding toch van een verzoek van den
R. K. Bond voor Groote Gezinnen om f 700
af te trekken en als uitvloeisel daarvan het
voorstel van B. en W. om dit te reduceeren
tot f 600, bracht de heer van Willenswaard
in h*t mid ieu dat bq het met de nieuwe
regehng nu eerst ems wild- beproeven.
Zelfs een aftrek v«n f 600 acht hq te kras.
De op 'i tern in der grmeente-polittek
aan ons naastverwante partq de Vrqzir.nig
Democraten, ging in zee met eenige urgentie-
inten uit het V. gemeenteprogram. Aan
goede bedoelingen van naar vertegen
lordiger mag niet getwqfeld worden,
luding tegenóver verschillende
j van den Schoonhovenschen Be-
■shond en de S D A P aangenom n, 1
a op de V. D met
arbeidersvjjaudige
toen de vrqzinnig
einde voor de ffOO
jerwacht. de onder-
er zelfs een speech
larwedden van den Bur
en ontvanger te ver-
f 200 en f 200 en de
?rs elk met
r2 derhalve te
adviseeren de aanvangs-jaarwedden vast te
stellen als volgtBurgemeester f 3200,
Secretaris f 2800 en Ontvanger f 1800, en
de jaarwedden van de Wethouders elk op
f 600.
Ten aam
noi-mde jaarwedde
W. verwijzen naai
Bij het opmaken van
als grondslag
denden levensstand
dien van 1919. Het t
niet voor alle ambt
kon worden ge1
gorirëu mi de
aanmerking gen<
In verband met het uitbreiden van het
materieel der brandweer en de spmthuizen
- meer werk het
>r het Joon van
°en met f 15,
50 per jaar ei
Raad en
heid betr
Als deze twee zaken biet voor oogen
word* o gehouden, dan zal de gemeente be
slist iu financieels moeilijkheden geraken
Bq de artikeisgewqre behandeling zal
spreker, waar hert dit noodig voorkomt, op
e«n en ander nader terugkomen
Toans krqgt de h*er Peer bol te het
woord: Mqnbeer de voorzitter. Alvorens
tot het bt handelen der begrooting in onderv
deelen over te gaan, weusch ik namens
de fractie io een algemeene beschouwing
te treden
In de allereerste plaats wil ik een blik
werpen op den algemeen politieken toe
stand vóór de invoering van het algemeen
kiesrecht. Under het getrapte kiesrecht
Van Houten, drongen wq weliswaar in de
besturende lichamen door, doch door het
samengaan van alle burgerlijke partqen tegen
de S. D A P moest onze partq zich steeds
met een bescheiden deel tevreden stellen.
Geen wonder dat we gedurende de 25 jaar
steeds met vuur en élan den strqd voerden
voor het algemeen kiesrecht, met het ver
blijdend resultaat,
de heerschende kb
Welk een groote wqzigir0
meen kiesrecht in den poli
gebracht. Iu Kamer, Statei
raden zqn de socialisten thans dooi
in groot aantal. Jarenlai
tracht ook i
den arbeid t<
was ■*--
wjr Peerbolte vervolgt
spreking vau de volger
„„.rooting.
W o u i n g b o uw. Naar sprekers meening
zal blijken, dat 89 woningen nog niet in de
behoefte voorzien. Opgericht is de b<mw-
vereenigiDg „Nieuw Leven", waarvoor
spreker de medewerking vraagt van.B. en
W. en van den Raad.
Plaatselfjke belasting.
A. P. wenscht den aftrek voor noodzakeliik
levensonderhoud bepaald te zien op f 700
met kinderaftrek van f 50 voor elk kind
beneden 18 jaar; aftrek voor mee.
personen in één gezin in totaal f700. i
gelQk percentage-aftrek.
Onderwijs. De heer Peerbolte vi
inlichtingen omtrent de opheffing
bewaarschool, spreekt over beten
ling van schoolgeldbeffing, speciaal
kinderen der arbeiders en wil de gw
heid zien opengesteid, dat deze kinde
ren tegen een laag schoolgeld het M.U.LO.
kunnen volgen. Goed onderwijs noemt
spreker een kraebtigen factor in den strijd
om het bestaan. Verder beveelt de heer
Peerbolte schpolvoeding en -kleeding ten
zeerste bq B. en W. aan. Uitbreiding van
het berbalingsonderwqs met nieuwe vakken
ter vervanging van het onderwqs in lezen
en schrqven; instelling van schoolvergade
ringen, waarbq niet uitsluitend het hoofd
der school, doch ook de onderwijzers een
stem hebben in te brengen. Schoolreisjes
en -feestjes worden door spreker krachtig
aanbevolen. Uitreiken van beiooningen en
eereblqkeu acht hg nuttig werkend.
Invoer van rapporten boekjes noemt de
heer Peerbolte een zeer goeden maatregel.
A r mewzorg. Reorganisatie aan de
himd van de nieuwe Armenwet. Uitbreiding
viji het bestuur tot 7 personen, die werk
zaam kuhnen zijn tot opheffing der armoede,
niet tot bestendiging.
Gemeentelijke B e d r q f s p oJ 11 i ek.
De bedrqven worden gebruikt als melkkoe
der gemeente. De winst van de gasfabriek
wordt oiet aangewend in het belang der
gasverbruikersvandaar de hooge gasprqs
op de begrooting. f 3500 wordt door de
ten onrechtfljB de gemeen te-
Dan wordt voor de straat-
ing nog niet eeos de kostprqs van
i betaald. De gemeente bevoordeelt
irmede c.a. f 2000 ten koste van de
«'isverbruikers.
Veerdienst. Het pet
verbonden heeft overmatig
en ontvangen daarvoor een hoof
Reiniging Ook bierbq woi
hong»rloonen betaald.
Politie. Te huge dienst, 67 tot 72
uren; te weinig vry en slecht g-snlarieerd.
Hygiëne. Ter bevordering van de
volksgezondheid acht spreker de instelling
van een g meentelyke bad- en zwem
inrichting noodzakelqk. Ook de keuring
van leve: smiddelen dient streng te worden
toegepasi. Spreker merkt ten slotte op,
dat vo gens de teekeniug der te bouwen
volkswoningen badkamers ontbreken.
Een stuwende kracht naar soci»le hervor
mingen; en we twijfelen niet, aldus besluit de
he. r Peerbolte, of de resultaten zullen na de
eerste vier jarige periode merkbaar zqn!
De heer Kortland wil van de gelegen
heid gebruik maken om ook een en ander
te zeggen over de begrooting 1920. In de
allereerste plaats iets over de loonen. Met
hetgeen B. en W. voorstellen gaat hq aq-
Over de werkzaamheden tat ver
betering vau bet verkeerM
wezen in Z. W. Utrecht,
H. r i ui peuerwaard en
Alblaanerwaard.
Daar in de Alblasserwaard en eeo
deel der Krimpenerwaard vele ge
voorkomen, die geïsoleerd zqn of al
groote rivieren lip.»*»’
het vorige jaar,
teiten aangezocht,
om aldaar ver
vorderen.
Het was een goed denkbeeld, dat zq al
spoedig besloten ook Zuidwestelqk Utrecht
iu hunne bemoeiingen te betrekken, waar
vele gemeenten zich fiiiincievl uitgesproken
hebben ten- behoeve van ontworpen spoor-
Wcglijnen Go u u a—Mon t foor t—Utrecht
en Schoonhoven Qtrecbt,
waar de pogingen, om die tot stai
brengen, zqn vastgeloopen.
De volkerenoorlog, welks naweeën ook
hier te lande nog in onafzienbaren tqd zullen
worden gevoeld, is uelaas oorzaak geweest,
dat verschillende ontwerpen van spoorwegen,
die er, wat hunne totstandkoming ïangaaf,
goed voorstondeo, hun werk moesten staken,
daar de groote spoorwegmaatschappijen in
een toestand zqn geraakt, dat zq geen vrq-
heid meer kunueu vindeiL om door belang
rijke geldelqke medewerking réussite moge
lijk te maken.
W 1 men na slagen, dan hebben de staat
en de localiteit ook op te komen voor het
deel der kosten, dat vóór den oorlog met
reden van de eene of andere spoorweg
maatschappij mocht worden verwacht, wier
directie genegen bleek aanleg en exploitatie
aan haar voor te stellen
Vandaar ontmoette het optreden dier drie
heeren (organisators der Commissie, kortweg
V. U. K. A. geheeten), aan welke door den
Minister van Waterstaat als adviseur een
hool'd-ingenieur van den Raad van Toezicht
op de spoorwegdiensten werd toegevoegd,
on verdeelden bqval in de betrokken streken
van Utrecht en Zuid-Holland, waar meu
sedert vele jaien op verschillende wqzen
zonder afdoend succes voor verkeersvér
betering de handen aan den ploeg heeft
geslagen.
Waar onze regeering dan ook zulke door-f
slaan le blqken geeft om onze volkswelvaart
door opheffing van isolement te willen be
vorderen, openden vele beurzen van ge
meente- en zeker ook waterschapsbesturen
zich gereedelqk, opdat de V. U. K A. ook
werk zal kunnen maken van geschikte
ontwerpen, voor zoover die (zonder offers
van hen te vorderen) niet reeds gereed zqn
en vanwege eene groote epoorwegmaat
scbappjj werden vastgesteld.
De gang van zaken bq genoemde com
misiie heeft aangetoond, dat het met aan
gaat alle door haar gewensebte Iqoen te
gelijk tot stand te brengen. Het zou ook
onbillijk zqn de provinciën Utrecht en
Zuid-Holland door den groo'en omvang
van het voorgesteide net (overbrugging
van groote rivieren enz.) lang te laten
wachten op de uitvoering van reeds in
een gevorderd stadium vau voorbereiding
verkeerende spoorwegen. Ook de rqks-
schatkist, die wel het leeuwenaandeel der
kosten zal moeten dragen, kan althans in
deze tqden van boogen belastingdruk
slechts geleidelijk worden aangesproken,
te meer, omdat de aanleg en installatie-
kosten van verkeersmiddelen
oorlog bqna verdrievoudigd zqn.
Naar aanleiding van een en ander wordt
▼onr een systematisch optreden (ook om
d't i.besprekingen te vergemakkelijken) in
ov. rweging gegeven, dat de V. U. K A
als comité-generaal zich splitst in drie
onderdeelen, die eendrachtig samenwerken
tot realisatie van het groote doel, zonder
elkander te kunnen belemmeren. Het dag
bestuur der V. U. K. A. zou dan tevens
een band kunnen vormen met de regeering
en bqv. aan het hoofd komen te staan van:
le. het comité van de Iqn Gouda
Moutfoort Utrecht.
2e. een comité voor de doortrekking
van den spoorweg (tramweg) n -
Schoonhoven naar U t r e
niet met opneming van
eventueel met een zqlqn
voorioopig laaggelegen hui]
3e. een comité van Iqnen in de Alblas-
ser- en Krimpenerwaard met de daarbq
beboorende overbruggingen van groote
rivieren, dat tevens een onderzoek zou
kunnen laten iusteBen naar eene wellicht
spoediger (als gedeelte van het groote net)
aan te leggen nevenlqn SI ied recht
(Dordrecht) Meerkerk Gorin
c h e m.
Verder veroorlooft men zich
ker, dat, wanneer alleen spra
eene doortrekking der Schooi
Iqn naar Utrecht, deze gevoegelqk
Achthoven (Meernhoef) zou k
oen aansluiten bij den vastgeiegden spoor
weg Gouda Montfoort Utrecht.
Eene geprojecteerde doortr kking large
Jutphaas en Oudenrqn is met van
bet.ekenis (pl.m >s KM langer), maar
eene aansluiting hq Meernhoef is
weinig kostbaar.
T'ch zou het m i. kortzichtig zqn Jut-
phais te veronachtzamen, vooral daar
ou spoorwegverbindingen van Utrecht
naar het Zuiden op touw worden gezet.
Het provinciaal belang, nu dubbel zoo
groot, maakt m i de opneming van J u t
pni as zeer gewenscht Zulk eene be-
rtrgrjjke in opkomst zijnde gemeente mag
ter niet over het hoofd worden gez'en.
*-en tracé van Utrecht over Jutphaas
n*>r het Zuiden (in verband met die door
trekking) ia ook korter dan over M e e r n-
groot
jemeeuten
geïsoleerd zqn of alleen aan
iggen, vereenigden zich in
door plaatseiqke autori-
t, drie heeren Kamerltdeö,
irkeersverbetering te be-
hcef
drie
Eene Electriscbe tram langst
kanaal kan desnoods op zich
nagestreefd,
m.i. niet o'orza
d. w. z. Jut
niet of slecht in
opgenomen.
De bier besproken spoorwegen zqn locaal-
spoorwegen (tramwegen, zooveel doenlqk op
eigen baan). Al naar de behoefte kunnen
zq in normale tqden dikwqls rqden en zjj
vereemgen de voordeelen van spoor- en
tramwegen, mits zq slechts zooveel mogelqk
dicht langs of door de betrokken plaatsen
worden aangehgd.
Alle spoorwegen worden langzamerhand
geëleclrihceerd. Bizonder noodzakelqk wordt
dit daar electruch bed.qf door minder
kolenverbruik stoombedrqf geheel over
vleugelt.
Vermoedelqk zal een groot gedeelte, zoo
niet alle, plannen der V. U. K. A. onder toe
passing van electrische beweegkracht worden
verwezeolqkt. Geschiedt dit, dan kan eene
electriscbe spoorbaan langs Jutphaas en
Vreeswjjk eene electriscbe tram langs
het Merwedekanaai overbodig maken.
Onze groote kunstwegen, die dus het
tram-, auto- en rijwielverkeer in de laatste
decenniën omvangrqker beteekenis hebben
verkregen, zijn vooral in de kommen der
gemeenten meestal niet breed genoeg om
de zeer toegenomen passage geschikt te
kunnen opnemen.
Daardoor is te verklaren, dat een tram-
dienst langs het Merwedekanaai, die aan de
eiseben van den tqd voldoet, den aanleg
van een tweeden weg van Utrecht naar
Vianen enz. noodig zou maken een
wissel in verre toekomst van het komend
derde of vierde geslacht, daar dit alles in
zeer langen tqd niet zal kunnen worden be
kostigd, want er is nog zooveel te doen,
waar steeds bqkontt.
Vervalt een tram lan{
den aanleg van een di<
bereids getri
kan die Uoc
geering
schrapt
Eenmaal de fout begaan zuidelqk Utrecht
niet iu den voorgenomen spoorwegaanleg
te betrekken, kan dit nooit worden hersteld.
Voor Oudenrqn is de ligging aan de
locaalbaan niet van belang ontbloot voor
de toeneming der waarde van eigendommen
(bouwterreinen).
Met eene verlegging van het Merwede
kanaal, die, hoewel geprojecteerd, zeer on
zeker is, kan bq verkeersverbeteringsplannen
geen rekeniLg worden gehouden,
Bq de doortrekking der Schoonbovensche
Iqn naar Utrecht tracht de eerste ont
werper schadevergoeding van perceelen zoo
veel doenlqk te vermijden. Bq hem heeft het
denkbeeld voorgezeten den spoorweg (tram
weg) in de stad IJsselstein te brengen en
daardoor tevens de kom dier gemeente uit
een oogpunt van hygiëne (grachtdemping)
te verbeteren. Met hooge kosten van ont- i
eigening kan de stad ook worden gemeden
Spoorwegplannen in de Krimpener- en
Alblasserwaard wenscht men hier buiten
beschouwing te laten. Alleen wordt aan
bevolen, zoo noodig met groot doorzettings
vermogen te bewerken, dat een beweegbaar i
gedeelte in de daarbq beboorende rivier-
overbruggingen wordt toegelaten. Kosten
van aanleg en exploitatie kunnen daardoor
belangrqk worden verminderd.
Het maken van geschikte stations en I
halten voor plaatsen dicht bq de groote i
rivieren wordt daardoor minder bezwaar- I
Iqk. Men beeft hier met locaalspoor (tram)- i
wegen en gewone wegen te doen en niet met I
hoofdspoorwegen, die onbelemmerd en onaf
gebroken treinverkeer eischen, dus zeer I
hooge en vaste overspanningen noodig t
maken, waar de schepen met staande masten
onderdoor kunnen varen
In het Merwedekanaai met groot scheep
vaartverkeer zqn tal van draaibruggen, op
welke tbambanen worden toegelaten, o m. 1
gaat de regeering accoord, dat de draaibrug
over het Merwedekanaai in den Vleutenschen 1
weg bq Utrecht zal worden ingericht om
de spoorbaan der in Z-W Utrecht, Krimpe
ner- en Alblasserwaard ontworpen of te i
ontwerpen locaalspoorwegen op te nemen
Een nieuwe brng met beweegbaar gedeelte
voor spoor- (tram-) en gewoon verkeer kan
m. i. met ver van de schipbrug over de
Lek, zooveel mogelqk in het verlengde der
hcofdstraat van V a n e n wordenjzebouwd,
om ook Vreeswjjk eene geschikte lig- 1
«ing aan den spoorweg te bezorgen.
Schipbruggen (die van V r e e s w jj k'zal
volgens de plannen der V U.K A naar i
Schoonhoven worden verlegd) kosten 1
meer aan bediening en geven veel grooteren
last aan de scheepvaart dan draaibruggen. 1
Het is mq niet onbekend gebleven, dat 1
de V U. K.A. m hare laatste vergadering i
besluiten heeft genomen, dia beduidend 1
afwqk» n van hetgeen hi. r wordt voorgesteld.
Gaarne geef ik mqne opvattingen voor betere, 1
doch schjjnt het mq niet overbodig om
besluiten, die nog niet bindend kunnen
worden geacht, over belangrqke zaken, die 1
langt tqd van voorbereiding nood g hebben, -
zooveel mogelqk van alle kanten te bezien. 1
SDec. 1919. n. I
lu >uDgs dit kanaal door
van een dicht langs den weg
getrac.ierden iocaalspoorweg, dan
tweede weg uit de plannen der re-
of van de V. U. K.A. worden ge-
op te mer-
*ake is van
jnho verfSche
bjj
zou kun-
De S. D.
..dijk
f 700
kind
lerdere
Geen