Sint HHcolaas-Cadeanx TBfMO D1ENSTUËRANDERING 4°l, Spaarboekjes WESSANEN'S LtJNMEEL Kuipyl^esch. 13 van rJ?*Ar%n 4Ht pr,i"iaf~ Ibinivleeéh f en Varkensvleeschj1 SCH00NH0VENSCHE COURANT KENNISGEVING. H Volkskleedfi REEDER1J OP DE LEK Damesrijwiel. 22500 KC SiipSosptai n. v. Wessanens Koninklijke Fabrieken Ie koop. Tg JAARSVELD - BOOMKWEEI^RIJ - Yruchtbóomen fi Sier? en Laanboomen Haag- en Bosqhplantsoen ,j tegso eancarreerende prijzen. j versjch Rund-,en Varkensvleescli. Dames- en Hinderhoeden, Tweede Blad. namagazijn „De Arend", H. DE VAAL, -43-349^1 ^wM^tcUmtv otterdam. anv KOÖPT uwe Dam, -«Schoon|oven, - P. J. GROENE! htc Prachteollecfie Bontstellen en Bonten. Gemaakte Dames- en Kinderjaiiong Wollen en Gestikte Dekens vanaf- f Molton Dekens M 1,91 Kimterdekens f 0,9D. Dames- en Heeren Mode-Artlkelen. - Groote keuze. Te koojii&angeboden: een stuk 6 WO| ten KOOKHUIS! louivland, jet PUWLMD SLIK KER V EER. ingaande MAANDAG 22 NOVEMBER 1920. GORINCHEM met bijkantoren te DORDRECHT - GOUDA - GRONINGEN - GROOTEGAST LEERDAM - SCHILDWOLDE - SCHOONHOVEN - UITHUIZEN EN ZWIJNDRECHT. Inleg op ultimo October 2.132.134,lO1/* AANGEBODEN: ZELFBEWONING. Twee vrije Huisjes Prijsopgaaf gevraagd MERK „STER" altijd ZUIVER steeds in geplombeerde zakken Wormerveer Opgericht 1765 2 (Itrtchtsch? Wagentjes. G. AALBERTSED, Burfewater," SANAPERIN Heerlijke Worstsoorten, bigjen fabrikaat, - Ham, Rookvleesch, Kolpen» enz. MODES. van Vrijdag 19 November 1920. - No. 4287. Brieven van een Buitnnman. FEUILLETON. De Mijnwerker. Ook 'n Laken.velozir de laine Engeljche slof/en Vlugge modellen SrtUrtrtö possum ÊAU NuTRjA VOSSE-H noaerne kleurerv. Hoogstraat hOO GóTRAAT Hoogstraat vw tHoogafcr'aat tf43k349Sïri TuRDAn Het BESTUUR der Vereniging van Patroons in de Bouwtakken voor de gemeenten Benscllop, Polsbroek en Vlist, gevestjed te Polsbroekerdam, verzoekt hgirmede aan hare Clientèle voor «poveel te willen verleenen het jaamediet van 1921, zooveel lnogelijk, Müljaar- irden aangeboden, .j 1 H#r BESTUUR. mogelijk hare medewerkini te bekorten, daar bij ingani lijische rekeningen zullen 1/1 IK (UFACtUREN, Heeren-0verjassan 1 Costumel Dames-Man tels j.4 Costumes '<MI Regenmantels, T)j Rokk,en I ,jl Blouses Sjaals en Ifutsen Wollen Doeken Schorten Corsetten Regenjassen- Motorjekkprs Capes Rijjassen Pantalons Sjaals ZIET ONZE ÉTELACES! legen hoest, verkoudheid I I heeschheld, keelpijn. [Per does 60 en 90 a bij opolhen Argoten! K V. Zaadhandel en Bonmkwnkerijan Wed. P. DE JONG, Goes. beveelt zlcli beleefd aan voor het afmaksn van Bouwland 1 in 1 Grasland i Cu (1< feverlilK VR1I ali|l soortei jlVrucht- en Sier- boomen, Bi it^nzaad, Pootoard- appelen en al [soorten Tui ziden f Ie kom tier t'ïii du gemeente J te Krimpe Te bevragen bij Kcokkerkerk. Inte Iit'kkrrkerk; INdEN ii]»ei| a/d Lek «I IJnnoI M. nORSJlll te DIENSTREGELINGEN OP AANVRAAG GRATIS. TKLEF. Xo. 1. WE DIRECTIE. /Als de minste inspanning U vermoeit fealiw lichaam gaai verzwakken^ !$ebruM don nUNHARDTfcJ In bussen vanaf f f.73 by Apoth en Drogisten TE KOOP AANGEBODEN Eon zoo goed al* nieuw Adres: M. V. GRIFT, HenBDBM-HaASTREOHT. 14%. levering op A II. Vraet onderzoek aan een Ujjkslandbouwproefctation. H. VAN DONKELAAR, H'EBKESDil. TE KOOP AANGEBODEN: te Krimpe» a/d IJnhcI, waarvan een spoedig leeg komt. Adres: Lusthofstraat 400, Rottehi>am. van alle snortfcn Eng. Mandenwerk, Groote kwantunis. Franco Rotterdam. Ik\ no 7399, N.R.A.1Jllinnenrotte 1*25, R'i»am. tot f 100,— kunnen direct geeischt word n, tot f 500,—. met 8 dagen opzegging en boven f 500, met 1 maand opzegging. De rente wordt ieder jaar op 31 December bijgeschreven. Eerste inleg moet f 10.bedingen, daarna wordt ieder bedrag aangenomen tot f 1. INLICHTINGEN (e verkrijgen ten kantore der bank. hetwelk geopend van 9—5 uur, 's Zaterdags van 9—12 uur. b 1 De Directie, KANTOOR SCHOONHOVEN. ,p it MtukN li.iHO met geslepen ruiten en nog OUDE RIJTUIGEN worden tegen de lioogste prijzen g e r u i I d bjj „X* Spierpijn, ~f en pijnen van allerlei aard als hoofdpijn en kiespijn. Zenuwpijnen,enz. Neemt TABLETTEN PAUSPÏA IUMUM 73Ü SU A»OTH,« DR06IWU fsbr. A.MIJNHAROT. Zeisl. u g: de gier .1 I DAGELIJKS VERKRIJGBAAR 1 jL LOPIKERSTRAAT 35, SCHOONHOVEN. fj* Beleefd aanbevelend. WE1IËHOM «ATV43UEA '.en ruime sorteérinc tegen zeer voordoeIige prijzen Atelier voor Vervormen en Garneeren RUIME KEUZE MANUFACTUREN haai?UNten, EN HANDWERKEN. Beleefd aanbevelend. EAl OLOGÜl» en ZEEPTEN. tmiiDE. IKK MM want de fijn aromatische MA-tabletten zijn aangenaam van smaak en werken verrassend. Ze zijn heerlijk verzachtend slijmoplossend, hoeststillend en bevatten toch géén ver- doovende. bestanddee'en hot nieuwe 'fy bel Hfli what e middel bij: tabletten HOEST - VEBKOinBEID - KF.EU*U» Verkrijgbaar bij alle S pothekers en Drogisten. Prijs per doos 75 cent. Elke doos bevat 3 handige kokertjes. Eischt onze handteekeningL. I. AKKER, Rotterdam bij kunt niet zonder een doosje XI. Eens vervlogene keert niet weer; Wat het wrocht, blijft duren. Eo. Ges Wanneer een landbouwer uit de eer ste helft der vorige eeuw eens een kijk je kwam nemen van het leven eu nel bedrijf op de tegenwoordige boerderijen van ons Waterland, zou hij d$ handen van verbazing ineen slaan en zich de Vraig stellen «ben ik hier wel terecht In oHs oude Waterland», is dit, zou hij vragen, hetzelfde dorp, waar ik ruim een eeuw geleden heb geleefd, gewoond, gewerkt, het vee gefokt verzorgd en op onze eigen Watenandsche markt heb verkocht het dorp waar ik als knaap ben opgegroeid en de schooi heb be zocht het dorp, waar ik ais jonggezel op de Waterlandschc kennis een meis je heb gevraagd, wtaar ik eens in veer tien dagen des Zaterdagsmiddags op een zwart paard met een pricsch gekleurd dek, onder den man ging vrijen en waar- mede ik later. want zij wan een beste kaasinaaWatev. getrouwd ben waar ik zelf bén gaan boeren en waar ik mijn zeven hinders heb groot ge bracht Wat hij dan verder zou doen of den ken. weet ik niet, maar dat het kwast je van zijn slaapmuts van links naar rechts of omgekeerd zou verhuizen, wil Ik wedden om drie tegen één. Begon hij vervolgens te-gen den een .of den ander een praatje te maken en hoorde hij spreken over Chili, Superfos faat. Salpeter of Kali over zuurstof,* koolstof, of stikston over kodhldraten, vetten, zetmeel, over volvette of twintig plus, en andere dingen, dan raakte hij nog meer de kluts kwijt en was hij mis schien blij. dat hij een boerenerf open vond. in de hoop, dat hij een veestal kon binnen loopen en zich daar bij het stomme vee. de gladde melkkoeien, be ter op zijn gemak zou gevoelen, dan met het nageslacht van zijn eigen i-as. Maar ook daar wachtte hem cenigej teleurstelling on liet zijn ervaring. Uit| vroeger tijden, hem in den steek en als' hij hoorde praten van den stier «Bi|s- inarck». die den eersten prijs had wonnen, van den hengst «Wilhelm», die goedgekeurd was voor de paardenfokke rij. of van «kophia». stamboek nummer 1011. die gekalfd had. dan zod hij temet Fljpgen, of het menschdom mal was ge worden en of de brieven van adeldom de» menschen. die In zijn tijd aardig aan hel aftakelen waren, ook soms op dip stomme dieren waren overgegaan. Werd het dan zachtjes aan melktijd en zag hij het gebeuren, dat het pro duct. de melk. niet in de wringtobbe terecht kwam. maar regelrecht verhuis de in groote nnoogelijke kannen, welke gevuld, voordan op het erf werden neer gezet om afgehaald te worden en ver voerd naar een melkfabriek of eene on derlinge kaasmakerij, dan verwed ik tien 4,cgen één, dat hij zich niet erg op zijB gemak en zeker niet op zijn plaats ge voelde. Hoorde hij vervolgens spreken over de prijzen, die er gemaakt worden voor de melk, voor de boter en de kaas en voor het vee, dan was het niet onmogelijk, dat hij u wantrouwend aankeek met de gedachte, dat gij pro beerdet, afgaande op zijn ouderwetsche kleeding, zijn korte broek, zijn buis en zijn slaapmuts en zijn verbaasd voor komen, dat gij bezig waart om cr hem op een kolossale manier tusschcn te nemen- En dan die moderne inrichting der huizen en die luxe bij de meubelen Dacht hij daarbij aan do keuken, uit zijn tjjd, in den winter vereenigd en verwarmd met en door den veestal waarop hij van den met turf gestookten haard, het gezicht had onder een schongMcen. die zoo groot was, dat er hi'ifjM van een paar varkens, het fOOKvleesch van een heele, minstens een halve koe ccn ruime plaats vond, dan werd het hem vreemd te moede Het was dan ook lang niet zeker, dat ge hem rustig kondet doen neerzit ten, nem, die vroeger om do ouderwet sche koffietafel, met het katteplankje verficht met een paar kaarsen, gemaakj xan het koevet der vorige slacht of met eon olielampje, dat een voorwerp ;*n aanhoudende zorg was voor moeder de vrouw, met een flinke mand appelen of peren op tafel, dat gij, herhaal ik, hem rustig zoudt kunnen aoen neerzitten in uw fijn gemeubileerde kamer met een vast kleed en electrische verlichting. Evenmin is het zeker, dat hij zich behagclijk zou gevoelen als de piano geopend en een aans, oen wals oi een galop, werd gespeeld, in plaatr van op een ouderwetsche harmonika, waar o zoo fijn op gespeeld en bij gezongen kon worden een lied als b-v- Zoo blijde landman, moe van 't [zwoegen Do neigende avond-schaduw groet. enz. of wanneer een zweempje van meer de ze wereldsgezindheid hecrschtc van Wat wordt het laat, de klok slaat [acht Waar of mijn Kloris blijft Neon zeker is het niet. dat uw Kast mei uwe meer moderne gastvrijheid en uw onthaal zoo erg ingenomen zou zijn. Het kon wel gebeuren, dat hij begon tc overleggen of hii zijn reisplan, dat eenigo dagen inhield, maar niet wat zou bekorten en eerder dan aanvankelijk zijne bedoeling was. terug wou keeren naar het punt van uitgang Zette hij echter des al niettemin zijne wandeling nog wat voort, telkens en telkens weer opgeschrikt door klinken de bellen van fietsen zonder taf. het aanhoudend gcbel. dat in zijn tijd al leen gehoord werd. wanneer de boel on der de sneeuw lag en hij mot de vrouw warm ingestopt in de arreslee op fami liebezoek ging, ziet. dan werkten al dezo dingen ook al niet gunstig op zijne stemming voor een langer verblijf- Hoor de hij vervolgens de sirene van een auto achterzich. of het onharmonisch gefluit van een motorfiets, waarvan een haastige vlucht naar den graskant het gevolg was, dan wend het er niet be ier op. floch volkomen werd zijn bewondering als het gillend gefluit van een locomo tief hem waarschuwde tegen ^onveilig heid van den overweg, hem, die zich nooit anders had verplaatst dan in den zomer op zijn eigen boerenwagen, soms bij feestelijke gelegenheden van rammel schijven voorzien of in den winter, als de polderwegen ongeschikt waren daar voor. met den krooswagen (boeren- schouw), waarin moeder de vrouw met een warme stoof, gedekt met een «schoermantel», moe de reis maakte naar de naburige stad. Maar wat hem bovenal zou treffen dat zijn de groote gebouwen, welke hij hier en daar verrezen vond. gebou wen. die hij dacht, dat kerken waren, inaar waarvan men hem spoedig in lichtte. dat zij met den eeredienst niets te maken hadden, maar opgericht zijn als magazijnen of fabrieken voor arti- len, hem in hoofdzaak vreemd, maar waarvan men vertelde, dat zij bestemd waren voor het boerenbedrijf dat die gebouwen waren opgericht met het doel gemeenschappelijk en uit een oogpunt van voordeel, inkoopen in het groot Ie doen en op te bergen en dat men dit coöperatie noemde dat men Uit niét alleen voor inkoop maar ook op ver koop van producten van den landbouw begon toe te passen, zonder zich al te angstvallig af le vragen, wal er niet de kooplieden van die artikelen moet plaats hebben. Nu werd het hem al te erg en was de mate volgemcten en ik stel me voor. dat hij zich al minder en minder te huis gevoelde, dat het bezoek aan zijn geboorteplaats, evenals dit met zoo ve ten gaat. hem niet die voldoening schonk, die hij er zich van voorgesteld had- Ik stel me vervolgens voor. hoe hij aan het mijmeren geraakte en tot droomen overging. IIoc hij zich in zijn droom voorstelde, als gezeten te zijn op zijn boerenwagen met den voet op den dissel, de leidsels in de ecne hand. de korte zweep in de andere, gereed om van de markt huiswaarts tc keeren en hoe hij onder den uitroep «vort schim mel vort ontwaakte uit zijn droom. OOM KOOS. DE MUIZENPLAAG. Nu de muizen dit jaar weer in som mige streken, ook in de Alblasserwaard hun vernielingswerk zijn begonnen en nog voortzetten, is het niet overbodig liet een en ander dezer schodelijkc knaagdieren onder de aandacht tc bren gen van belanghebbenden. Gewoonlijk worden deze dieren door het publiek onderscheiden in muizen <n ratten ofschoon ze slechts één soort zijn, alleen door de grootte van 'v'kan- der onderscheiden. Verder onderscheidt men de huismuis, de boschniuisde brandinuis, de dwergmuis, de wöcl'üuis, de rosse veldmuis, de gewone veldmuis. We zullen ons met de laatste soort bc zighouden. De kleur dezer dieren loopt zee; uiteen, zoo zelfs, dal de jongrn uit één nest aanmerkelijk in kleur kun nen verschillen Gewoo ilijk is de rug zijde geelachtig bruingrijs en de buik zijde vuilwit Waarin de knaagdieren ook van elkander onderscheiden zijn, wat hun tandstelscl betreft, komen ze met elkander overeen. In iedere kaak twee lange, krom gebogen snijtanden die aan haar basis geneel open zijn en uitstekend geschikt zijn om tc kna gen. De onderkaak beweegt zich daar bij snel voor- en achterwaarts en zoo kunnen de muizen zeer harde planten- deelen fijn maken- Dc snijtanden zijn aan den voorkant met een dikkere email laag bedekt, dan aan de achterzijdè, zoodat bij het heen en weergaan van de onderkaak langs den bovenkant de onderkant meer afslijt dan de voorkant, waardoor de voorzijde beitelvormig wordt Door het knagen slijten de snij tanden aan de voorzijde af, maar groei en aan de basis weer aan. hetgeen dui delijk uitkomt, wanneer door de eeno of andere omstandigheid de afslijting niet kan plaats hebben, dc snijtanden door hun voortgrocien zich naar boven of beneden ombuigen en de zoogenaam de olifantstanden ontstaan. Ontbreekt b v. in een der kaken een snijtand, dan kan de snijtand in do tegenovergestelde kaak niet slijten en groeit toch door. De hongerdood is er dan het gevolg van. Dc veldmuis komt zoowel op douw- als op weiland voor Zij maakt haar nest in een holte, van binnen met zachte plantendcelen of haar bekleed. Verbazend snel vermeerderen de mui zen- Bij gunstig weer en bij voldoend voorkomend voedsel vindt men reeds in April jongen in het nest- O.rampe be rekende op volgende wijze de nakome lingsschap van één jaar De eerste worp ongeveer 15 April gemiddeld 7 jongen, de tweede worp ongeveer 22 Mei 7 jongen, te zamen 14 jongen. Van de 7 jongen van den eersten worp zijn dc meeste wijfjes stel 5, die op haar beurt ongeveer 15 Juli gemiddeld 4 jon gen voortbrengen, op gemiddeld 22 Au gustus 5 jongen en in 't laatst van September 6 jongen ter wereld brengen. Van den tweeden worp der overwinter de muizen zijn van dc 7 jongen ge middeld weer 5 wijfjes, die in 't laatst van Augustus gemiddeld 4 en in 't laatst van September gemiddeld 5 jon gen werpen. Zoo zien we. dat van den eersten worp de wijfjes samen 5 maal 15 is 75 jongen leveren- De wijfjes van den tweeden worp leveren 5 maal 9 is 45 jongen. Onder gunstige omstandig heden kunnen nog de op 15 Juli gebo ren kleinkinderen van de overwinterde muizen een nakomelingsschap onleveron. zoodat van die 4 maal 5 of 20 klein kinderen als er 16 wijfjes bij zijn 16 maal 4 is 64 achter kleinkinderen gebo ren worden. De nakomelingsschap van één paar overwinterde veldmuizen kan dus zijn 143 of 198 bij gunstige omstan- digheden^n berekening \n t oog houdt, is het gemakkelijk na tc gaan dat als er slechts een 20 paar muizen op oen bunder land zich in t voorjaar ophouden, het aantal in een jaar schrik barend is toegenomen. De grond leeft dan als *t ware en wordt geheel en al kaal gevreten en omgewoeld. Dat van den oogst dan niet veel overblijft, is te begrijpen. Ko men op een akker of weide veel muizen Yoor, dan gaan zij. wanneer ze niet voldoende voedsel meer vinden. naar naastbjjgelegen akkers of weiden Van eigenlijk trekken is echler geen sprake- Hoe groot do schade is door een muizenplaag aangebracht, weten de landbouwer en de weideboer maar al te goed. zoodat daarvan geen voorbeelden gegeven behoeven te worden. Éven plotseling \als het verschijnen, heeft menigmaal ook het verdwijnen der muizen plaats. In |l voorjaar en ook gedurende den winter, als de muizen hun schuilhoeken verlaten hij zacht weer en er dan plotseling felle nacht vorst intreedt, sterven er vele. Dc ster kere mannetjes weerstaan beter dc kou dan de door het veelvuldig jongen wer pen verzwakte wijfjes, zoodat in het voorjaar meer mannetjes dan wijfjes aanwezig zijn Niet alleen door koude komen veel muizen om het leven, zij hebben ook veel vijanden. Hierop ko men wij wel nader terug. Nog even willen wc er op wijzen, dat men alle middelen in bet werk moet stellen om de muizenplaag zooveel mogelijk tc voor komen We kunnen dat gedeeltelijk be reiken door de vijanden van de mui zen niet te dooden. zooals spitsmuizen egels, buizerds enz. Verder door het plaatsen van narden potten, ten dee|c met water gevuld, op een diente van een balven meter in wei- of bouwland- Ook bij hooibergen of in hooischuren zulke potten le plaatsen werkt uitste kend. daar vele muizen zich ook daar 's nachts ophouden Is dit het geval, dan kan men eiken morgen de potten nakijken en de zich daarin bevindende muizen dooden Natuurlijk moeten zulke polten tamelijk diep en verglaasd zijn. opdat ze er eenmaal in. niet meer uit kunnen ontsnappen. A. KARS. Landbouwondcrwijzer. G o u d I' i u a n Nov. 1920. 't Was in den vroegen morgenstond van den 23 Maart. Boven de stad Fünfkirchen hingen zeer laag zware ijs- grauwe sneeuwwolken en de bergtoppen aan dc Noordzijde waren in een dik ken nevel, gehuld. Met lantaarns gewapend begaf zich ccn talrijke ploeg arbeiders naar de mijn «Oog Gods» om de nachtwerkers af te lossen. Stilzwijgend stapten deze werk lieden behoedzaam voort in de duister nis welke hen omringde, krachtige ge stalten. ouden en jongen, met vastbera den blik. Slechts zeer zelden ontwaarde men hier personen, die onwillekeurig aan dc dwaze lieden herinnerden, welke in onze dagen met ijzeren arm tegen de bestaande wereldorde uitvaren, zon der te bedenken dat hunne hoofden niet even sterk nis hunne armen zijn. De nachtploeg steeg met de lift om hoog. De werklieden begroetten elkander in de rosse schemering, door de lantaarns verspreid en de nieuwaangekomenen sprongen in den hak. om zich onder het aanroepen van 's Heeren bescher ming naar beneden to laten voeren, ter wijl dc overigen zich naar hunne wo ning spoedden. Slechts de machinist bleef op zijn post. Onder de laatst aangekomenen bevond zich Jörg Schmitt. oen mijnwerker, die een paar jaren geleien uit het verre Hon garenland was gekomen, waar de mid delen hem ontbraken om in zijn onder houd te voorzien. Zware dagen had hij hier doorgebracht, waar een vreemde taal gesproken en een hard werk ver richt werd. doch langzamerhand had hij zich aan alles gewend. Thans was de jongeman algemeen geacht en hij hield evenveel van het nieuwe als van het ou«te vaderland. De benedenwereld, waar hij de helft zijner dagen doorbracht, dc stille, ge heimzinnig c ingewanden der aarde, wel ke hij als vijftienjarige knaap in den beginne met zooveel hangen angst in I zwaar kloppend hart bezocht had. waren lieni even lief geworden als dc heerlijke wereld daarboven met al haar licht en zonneschijn, met hare groene bonmen. heerlijke planten en bloemen. En spoedig deed zich eene omstandig heid voor wel geschikt om Jörg nog enger met het nieuwe vaderland te ver binden. zoo eng zelfs, dat hij geen oo- ren meer zou gehad hebben om te hoo- ren, al had men hem ook de heerlijk ste voorstellen in het oude moederland gedaan, 't Was dc schoone Ilkade dochter van den chef. die deze keten gesmeed had, terwijl zij op twintig-jari gen leeftijd, zoo lief cn zoo bevallig zoo overmoedig en zoo behagclijk te vens do wereld in staarde, dat jongen en ouden, mannen en vrouwen haar met bewonderende blikken nastaarden haar ook hadden de kinderen lief. die Ilka o zoo gaarne vriendelijk en vroo- lijk toejuichten, wanneer zij onder het zingen van een lustig liedje hare da- gel ij kschc bezigheden verrichtte, welke haar steeds even goed en even vlug van de hand gingen- Op een vriendefijken morgei deren zonneschijn, terwijl dc bloemen heerlijk geurden en de vogelen hunne opgewekte liederen als dankbeden ten hemel zonden, had lika een jong mijn werker ontmoet, voor wien haar jeug dig hart zich in 't geheel niet onge voelig toonde. Alle moedwillige scherts verstierf op hare lippen, toen zijn bruine ernstige oogen haar diep aanstaarden. Zij kon er zich geen rekenschap van geven, of het vrees was dan wel iets andejs waardoor zij overmeesterd werd, of mis schien wel Toen Jörg haar thans aanstaarde te midden dfr heerlijke natuur, waarvan het meisje in bare eenvoudige bekoor lijkheid 't bevalligst beeld vormde, dat er kon worden uitgedacht, werd hij door een zeker iels aangedreven, dat veel sterker was dan hij zelf de jonkman klaagde Ilka den nood zijns harten en gaf de verzekering, dat hij haar re?ds zoo lang en zoo tee-ier. zoo vurig ei zo.i onweerstaanbaar -Miind nad Daar Jörg bij 't uiten dezer woor den de oogen liedaard ten gronde hield geslagen, was hij er geen getuige van. hoe het vurigst rood en de p-ootsle bleekheid elkander op het schoone ge laat vaj het meisje afwisselden, hoe zij de kersroodc lippen opende en op het punt stond de armen uit te strek ken Hij hoorde slechts een schel klinkend lachje en ontwaarde tot zijn ontsteltenis, loen hij het wagen durfde eindelijk <le oogen op teheffen, hoe Ilka zoo snel de beencn haar dragen konden, door hel kreupelhout wegvluchtte. Hij kon haar niet volgen, maar waag de ook niet een poging daartoe te be proeven zijne knieen beefden en zijne oogen zagen niets meer. Jörg sloeg dc handen voor het gelaal en liet zich dan moedeloos op een boomstam neer vallen «Gehoond I» O, hij wist niet al wat er iu een lachje verborgen ligt. Toorn, haat, schaamte, berouw maar vaak ook liefde Sinds dien morgen meed dc mijnwer ker het schoone meisje cn bloosde van schaamte, wanneer hij toevallig de lieve Ilka ontmoette De lente ging voorbij, gevolgd door zomer en herfst en 't was winter ge worden. Jörg stond alleen te arbeiden op een afzonderlijk plekje in dc mijn en schepte den machtigen rotswand af van steenkool, die hier een machtige en zeer veel opleverende ader bood. Het werk was niet bijzonder zwaar, want de kool brokkelde gemakkelijk af Doch daarin lag ook de oorzaak dat het werk 414 meter onder den beganen grond, in t geheel niet zonder gevaar was. Aan alle zijden was de mijn met zwaar hout gestut, doch de dikke palen knikten on der den geweldigen last. Er hcerscht op die diepte een aan gename warmte, en wanneer men even ais onze vriend zwaar ie arbeiden heelt, is t cr veel te warm. niettegenstaande de voortreffelijke ventilatie, die er op dergelijke plaatsen wordt aangebracht- Jörg zette met ijver zijn zwaren ar beid voort. De jongman was een flink gebouwde kerel hij echler wist er niets van, in tegendeel hield de jongen zich over tuigd, dat hij er vrij onaangenaam inoest uilzien. want Ilka. het lieve meisje - - Er heerschte een spaarzaam licht in de omgeving en 't was dan ook geen wonder, dat onder dergelijke omstandig heden de eene gedachte niet zoo snel op de andere volgt. Jörg was in zijne gepeinzen verzon ken. toen zich eensklaps een donderend gerommel boven zijn hoofd deed verne men Daar stond hij met zijn wapen in de hand en luisterde, terwijl op dit oogenblik de vale bleekheid des doods zich vertoonde. AVeder is 't of de don der boven zijn hoofd rolt door ont zetting geslagen wil hij vluchten, doch zie. daar wordt hem door zware neder- vallende rotsblokken den weg versperd Nog een dof geroffel, terwijl een zwarte stofwolk, hem omhult, en dan is het weer stil als te voren. De luchtdruk doofde zijn lamp uit en dan vol angst rondom zich heentastend, merkte Jörg. dat hem een ruimte van een naar meter was overgebleven, terwijl de uitweg langs alle zijden totaal was afgesneden Levend begraven Opgegroeid te mid den der gevaren, waarmee de aarde hen bedreigt, die in hare ingewanden af dalen. h49 onze mijnwerker geen enkel oogenblik het zelfbewustzijn verloren. Hij wist. dat hier eigen kracht niets baten kon. maar ook dat er niets ver zuimd zou worden om hem hulp te bieden Of men hem dan nog levend zou wedervinden lag in de hand van Hem. Wien ieder mijnwerker zijn lot toever trouwt, alvorens in de diepte neer te dalen Ilem ook beval Jörg thans ziel en lichaam aan cn zocht met de onver schilligheid van iemand, die zich onher roepelijk verloren acht en bereid om te sterven een plaatsje op. waar hij zich kon nedervleien. Dan sloot de jongman de oogen om de sombere duisternissen niet te zien. 't Was des morgens 9 uur. Uren ver liepen Hoevele- Jörg had geen maat van den heenvliedenden tijd. Een gevoel overmeesterde hem. alsof hij hier reeds een zeer geruimen tijd was ogesloten, alsof hij voor eeuwig tot bewaarder de zer aardsche schatten was aangesteld doch dan herinnerde hem weer zijne zware en smartelijke ademhaling cn een brandende dorst aan zijn naderend ein de om hem zoo den werkelijken toe stand te doen begrijpen, waarin hij ver keerde. Vol ontzetting sprong hij op de bee- nen. StervenMoest hij nu hier in de volle kracht zijner jaren sterven, ter wijl het bloed in blakenden welstand door zijn aderen stroomde, cn zijn hart met liefde vervuld wasZou hij dan hier in deze bittere eenzaamheid den geest moeten geven 5 Hij sloeg met dc gebalde vuist op den wand van zijn vreesclijkcn kerker Enkele stukken kool braken af van dien ondoordringbaren muur en vielen aan zijne voeten neder. Dc ongelukkige wierp zich op dc knieen en bad. Zijn lippen fluisterden verwarde, onverstaanbare woorden cn dan zeeg hij langzaam voorover neder, met dc handen oen steun zoekend op den vochtige» grond. Daar lag hij nu met wijd geopende oogen in de duis ternis starend en door een enkele ge dachte geheel overweldigd. En alsof deze herinnering aan de bo venwereld hem eensklaps weer een ruim gedeelte zijner krachten terugschohk. richtte de ongelukkige zich op om een paar stappen te doen. Doch een bijzon dere vermoeidheid noodzaakte hem spoe dig weer zich op den bodem neer te vleien. De ongelukkige verborg het hoofd in de handen en millioencn vu rige sterren trokken zijn oogen voorbij. Mat gloeiende cirkels van vuur doemden uit het donker op. groeiden steeds meer en meer aan. totdat zij een reusachtige uit donker op. groeiden steeds meer grootte verkregen om dan weer eens klaps te verdwijnen. Hij loosde een diepen zucht. En weder verliepen er uren. Een koortsachtige en onrustige slaap had zich van hem meester gemaakt- Spook achtige gestalten stonden voor zijne oo gen op. zooals deze door koortsachtige droomen te voorschijn kunnen getooverd worden, en dan glinsterden wéér vroo- liik en vriendelijk talrijke lichten voor zijne oogen. Kleurige i^etenen. gouden zonnen en sterren versierden de uitge spreide takken en daarlangs stond een witgedekt tafeltje, met de prachtige ge schenken. zooals die slechts door een hart vol liefde kunnen uitgedacht wor den. En hij zelf. ja daar staat hij met het geliefde vrouwtje in de armen Ilka. dc schoone dochter van den chef. Jörg lachte zuchflHB en ontwaakte uit zijne koortsachtige droomen. Hij moest dan ten doode veroordeeld worden om in don slaap het voorwerp zijner vurigste wenschen tc kunnen be- zitfen. Doeh de droom was zoo schoon l Thans wil hij sterven, onmiddellijk, al vorens hij weer door den doodsangst en zijn wilde faidasieea wordt aangé~ grepen. Hij slrekt zich op den bodem lit en sluit de oogen. Is die vreese ijke dorst, waardoor zijn keel wordt lichtgesnocrd. die onweerstaanbare druk .ing op de borst, die verschrikkelijke deken in het hoofd, zijn die de voor- 'loden van den dood Doch hoor Daar wordt geklopt en gehamerd Sneller en sneller volgen de slagen op elkanderEen zacht gemur mel klinkt tot zijne ooren door. gedemp- Ic kreten weerschallcn daarbuiten Jörg springt op de knieen en naar den wand blikkend aan wiens overzijde die too- nen geslaakt worden, knikt hij met het hoofd op de maat der mokerslagen en telt en knikt en telt- In zijne borst woelt het geweldig, zijne handen strek ken zich uit. totdat zij den steel grijpen van het scherpe houweel, dien zij vol hoop dan weer krampachtig omvatten. Daarbuiten werkt men met kracht aan zijne redding. Doch vruchteloos Nog verloopt er een uur en dan hoort hij zeer duidelijk hoe er geroepen wordt «Jörg SchmittJörg. Jörg De gevangene springt recht en alle krachten aanwendend, die hem nog over blijven, slaat hij met geweld tot drie maal toe het houweel in den steen en valt dan bewusteloos ten gronde. Voorzichtige slagen doen zich verne men, men komt steeds verder en ver der. totdat eindelijk een krachtige lucht stroom door den geopenden wand breekt De opening wordt met de handen verbreed en twee mannen, wien het angstzweet op het voorhoofd parelt banen zich ceu weg tot den ongelukki ge» Jörg. «Hij leeft nogzei de arts. die mede gekomèn was. na een kort onder zoek «God zij geloofd!» antwoordde de chef. een krachtig gebouwd man met ernstige, doch welwillende gelaatstrek ken «De arme jongen Doch Ik ken iemand, die er op het oogenblik nog veel erger aan toe is dan hij- Voor waarts mannen Jörg Schmitt werd opgetild en naar de lift gebracht, waar de dokter in de fris sche lucht zijne eerste hulp bood Onder de zorgen van den arts opende de jonk man de oogen en staarde de omstan ders met een matten blik aan. zonder in staat te zijn op de deelnemende vra gen des geneesheers cenig antwoord tc kunnen geven «Ik ken zijn geneesmiddel.» zei de chef en bukte r.lch over den ongelukkigen mijnwerker. «Wilt gij thans onder onze handen sterven vroeg hij zacht en met angstig kloppend hart. «Daarboven wacht mijn meisje, en weent zich de oogen ziek om u. mijn goede jongen Niets kon doen vermoeden, dat hjj den vader zijner teergeliefde herkende «Hij is waanzinnig geworden fluis terden zijn kameraden. De chef wischte zich de tranen uit de oogen. «Naar boven Naar boven beval de arts. Jörg Schmitt werd met de overigen op gehaald en menig deelnemend gezicht boog zich over den ongelukkigen kame raad. die men verloren achtte, terwijl op een paar stappen afstands een meis je stond te beven, de dochter van den chef. Ilka weende niet en sprak ook geen woord, maar staarde met wijdopen gesperde oogen naar de plaats. waai de goede Jörg op een draagbaar werd ontvangen. Een paar stappen, en zij viel voel den jeugdigen mijnwerker op de knieen neder en omarmde, thans in een luid weencn uitbrekend, het lichaam van den geliefde. De arts weerde het meisje af. want slechts volkomen rust en eene zeer zorg vuldige verpleging konden den zieke redden. «In mijne woning zal hii met Gods hulp genezen I» voegde er Ilka's vader bij. voor welke zoete woorden hij me» een diep erkentolijken blik door de be traande oogen zijner dochter beloond werd. Dc jongman werd naar het huis van den chef gebracht, alwaar hij door de goede zorgen en liefderijke verpleging spoedig herstelde én zijn werkzaamhe den weder kon hervatten Een jaar la tor werd Ilka zijne bruid. Hun huwe lijk telde verder nog vele gelukkige jaren. 'Gemeenteraad van Nlenwpaort op Maandag 15 November 1920. Met uitzondering van de leden J. van Vliet en J. Kuijl, is de vergadering vol tallig. 1. De voorzitter opent de vergade ring de notulen van het verhandelde in de vergadering van 14 Sept. j.l. en in de gecombineerde vergadering van 5 October j.l. worden gelezen en goed gekeurd. 2. Worden gelezen en voor kennis geving aangenomen n. missive van Gcd. Staten, houdende terugzending van twee goegekeurde raadsbesluiten (verhuren grond N. Vcr- heij en Volkstuintjes) b als voren inzake goedgekeurd comp tabvliteitsbesluit c. bericht van C. Maasland, dat hij zijn benoeming tot lid der commissie voor de gemeente-woningen aanneemt 3. Ter voldoening aan art. 184 der Gemeentewet wordt aan de vergadering medegedeeld het proces-verbaal van de op 4 October j.l. plaats gehad hebben de opname der boeken en kas van den gemeente-ontvanger. 4. De voorzitter deelt mede. dat als leden van het College van Zetters zijn herbenoemd de heeren D. van Harten en J. van Vliet. 5. De voorzitter deelt mede. dat tot veldwachter dezer gemeente is benoemd de veldwachter van Ldhgefak. B. Gou- dnaan. die dus in het vervolg deze be trekking voor beide gemeenten zal ver vullen. 6. Is gelezen de circulaire van ('*cd. Staten van 5 Juli j.l. inzake verhooging der pensioenen van de gemeente-ambte naren en wordt met op één na alge» meenc stemmen van wethouder Dec- len - besloten, met het oog op de ge- meente-finanrien, niet op de circulaire in tc gaan. Wordt aan N Ravestijn. overeenkom stig zijn verzoek, tot wederopzegging vergunning verleend om een te maken dam bij zijn eigendom te doen aanslui ten aan den Zuidoosterbinnensingel. 9 Wordt besloten aan het Burgerlijk Armbestuur voor den dienst 1921 een subsidie uit de gemeente-kas te verlee nen tot een bedrag van f 650 en goe«l- gekeurd de begrooting dier instelling in ontvang en uitgaaf tot een bedrag van f 1249.20. 10. De voorzitter wijst ajs leden der

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Schoonhovensche Courant | 1920 | | pagina 3