Jaarg.
Vrijdag 11 Maart 1921.
N°. 4333.
Eerste Biad
Nieuws- en Advertentieblad voor Zuid-Holland en Utrecht
z
Neemt gelden a deposito.
Verstrekt Spaarbankboekjes, rente 4%.
Opent Rekening-courant met rentevergoeding.
R”
ft haar
Ister-
■en met
ievolen
NATIONALE B ANKVEREENIGING.
Kantoor Schoonhoven.
Het Bioscoop gevaar.
Buitenlandse!) Overzicht.
Vrijdag s-
in f 135,
franc
pit nninmer beslaat uit 2 bladen.
MF Vraagt inlichtingen.
bepaalde rich-
A*
nemen
*1
daar
het genot
er
van
ERLAND.
JSSEL.
A
ugen.
uit den grond
zake
S. W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven
Uitgevers.
Intercomm. Telefoon-No. 20.
Postcheque en Girodienst No. 13763.
1 tot 1
regels 1 1,30.
voor 3 maal
ke Omslag en
Hondenbelasting
Wordt
d. Hat
van de
Schoolverzuim
voor
lieden zijn gearresteerd, waaronder ver-
scheideudene syndicalisten en socialisten,
in verband, met den moord op Dato.
Kortedjjk no. 9. Telefoon no 18.
SGHOONHOYWffl MWT.
Dom Courant wordt de» Maandags-, des Woensdags- en dee 1
middags uit jegèven. Prijs voor Schoonhoven per 3 maanden
franco per post in Nederland f 1,50
Over het abonnement wordt in de eerste maand beschikt.
Men kan xich abonneeren bij alle Boekhandelaren, Kantoorhouders -n
bestaande tuaschenperaonen.
Indien gij twijfelt aan het
voordeel van adverteeren
vraag dan de meeiirg van
hen die geregeld adverteeren.
DEZE ZULLEN SPREKEN VAN
GEMAAKTE WINSTEN.
-m Als het waar
>olitie rijkspolitie wordt,
agewezen weg, daf het
van de politieschool draaj
zitter Zoo i
in die zaï
vau het in beeld ziéÜ der misdaad zal
kunnen zijn.
De staatscommissie pleit voor keuring
van eene Commissi^d,ie’ zoo goed moge-
lyk alle geestelijk “sfroomingen verte
genwoordigt en welke commissie dient
te waken tegen de gevaren, welke de
zedelijkheid en de openbare orde be
dreigen.
Zoo zal dan de Rykskeurings-commis-
sie de zaak van de tegen overtreding
van openbare orde of zedelijkheid wa
kende overheid op het bioscoop-terrein
overnemen en de schifting van toelaat
bare en ontoelaatbare vertooningen zal
zeker aan alleszins bevoegde beoordee
laars worden toevertrouwd.
De groote macht van de film wordt
door niemand meer ontkend.
Meer dan ooit staat onze tijd in het
teeken van de bioscoop, heeft het le
vende beeld de macht de gedachten van
het geheele volk in een bepaalde rich
ting te leiden.
Die richting moet een opwaartschezyn.
De film zal, meer nog dan tot dus
verre, haar onschatbare diensten moeten
bewijzen voor algemeene ontwikkeling
van het volk en voor geleidelijke ver-
hooging van het peil zijner beschaving.
Jaarverslag van de Gezond-
dssie te Schoonhoven, over
kennisgeving aangenomen
toezegging van den voorzitter,
jaarverslag bij de leden van
zal worden rondgezonden,
is aan de orde punt 3 der
Voorstel van B. en W. om
aan de Politieschool een
groot f 25.
uosit mede, dat
"oot f 25 is B.
‘iet bestuur der school
gezonden, dat
was betaald’.
beschouwd als
Prfls der AdvertentiënMaandags en Woensdags van 1 tot b regel»
t 1,15, iedere regel meer f 0,471/»; Vrijdags van 1 tot 6 regel» 1 1,30
iedere regel meer f 0,20. By advertentiën, opgegeven voor 3 maal
plaatsing, wordt de 3e plaatsing berekend tegen ƒ0,10 per regel op Maandag
en Woensdag en tegen 0,121/s per regel op Vrijdag.
Voor meer plaatsingengroot aantal regels en condities vrage men tarief.
Het is al vele jaren geleden, dat wy
als kleine jongens voor de eerste maal
de wonderen-der bioscoop mochten aan
schouwen.
Van de prachtig ingerichte film
paleizen, die tegenwoordig in vrywel
elke stad van eenige beteekenis te vin
den zyn, was toen nog geen sprake.
Het trilbeeld werd in een bonte
kermistent vertoond en het staat ons nog
zoo duidelyk voor den geest, dat de ver
tooning destyds ongetwijfeld een diepen
indruk moet gemaakt hebben.
Soldaten met lange lansen, waaraan
kleine vlaggetjes bevestigd waren, reden
op het doek in lange ryen op hun
paarden voorby en je stond vol opge-
togenheip te kyken naar dat levende
plaatje en je tuurde ingespannen naar
de snel bewegende pootjes der paarden
om je ervan te overtuigen, dat deze
werkelijk voorby draafden.
Dat was in de baby-jaren van de film,
indertijd toen niemand baar nog bij
zondere aandacht waardig keurde, toen
niemand nog voorzien kon, welk een
geweldige vlucht de film-industrie in
weinige jaren zou nemen.
Naarmate de fotografie en de tech
niek de opname en het weergeven van
gefilmde gebeurtenissen steeds meet vol
maakten, begonnen handige zaken-
menseben in te zien, dat de toepassing
der uitvinding een bron van ryke in
komsten zou kunnen vormen.
Het volk wil lezen, maar het wil nog
liever verteld worden.
En wanneer dat vertellen geschieden
kan zonder woorden, wanneer het groote
publiek de geschiedenis voor zich ziet
afspelen, dan laat ^deze zoo’n onuit-
wischbaren indruk ’achter als met lezen
of vertellen nimmer te bereiken zou zyn.
Men liet het volk zien, wat het graag
zien wilde, men speculeerde op zyn zucht
naar sensatie, men werkte op de slechte
hartstochten, door de misdaad in al hare
openbaringen op het doek te projec-
teeren.
Het groote publiek is verzot op de-
tective-verlialen.
De volksbibliotheken, de stations-boe-
kenstalletjes en de kiosken in onze
groote steden kienen den smaak van het
gros hunner kloten eu zy houden de
ónmogelijkste, misdaad-romannetjes in
omslagen waarop van bloed druipende
moord-illustraties staan afgebeeld als de
meest gevraagde lectuur iu voorraad.
En daarnaast vraagt een groot deel
van het publiek de sensatie van een
drama te doorvoelen.
Men wil het lezen, maar het genot
van het in werkelijkheid voor zich te
zien is nog veel grooter.
Daarvan hebben de bioscoop-onder-
nemers handig profijt getrokken en vele
jaren heeft de film in het teeken van
de geraffineerde misdaad en van het
meest afgryselyk drama gestaan.
Men is gelukkig in de laatste jaren
gaan begrypen, dat nietalleen een specu-
leeren op de laagste mensehelyke harts
tochten, maar ook een opvoeden tot
smaak voor kunst van hooger gehalte
het streven der bioscoop-voorstellingen
moet zyn, maar wie de kleurige reclame
borden voor de talrijke cinema’s in onze
groote steden bekijkt, kan niet anders
dan constateeren, dat nog steeds te veel
wordt geboden, dat op de eenvoudigen
van geest een zinnepnkkeleuden invloed
moet uitoefenen.
Wy spreken nu niet van de aangry-
pende drama’s in een onoverzienbaar
aantal acten, van de ónmogelijke
kluchten waarin film-acrobaten, als
misdadigers ofpolitie-agenten vergleed,
de meest gedurfde staaltjes van hun
behendigheid vertoonen.
Dergelyke films mogen al geen op
voedkundige waarde hebben, zy geven
een groot deel van het volk de ont
spanning, die het na zware dagtaak niet
gaarne zou missen.
Maar er zyn daarnaast de misdaad-
▼erheerlykende films, waarby de bioscoop
als ’t ware een opleidingsschool voor
jeugdige misdadigers wordt, die er aan
schouwelijk onderwijs ontvangen in de
handigste manier van inbreken en ont
vluchten, om van moord maar nieteens
te spreken.
En daarnaast de films, die er op be-
re ena zyn de zinnen door pornografische
Vertooningen prikkele^ z00ge.
‘5cdnrfdc films, die men een
Kï10edje aaQtrekt om het werkelijke
r kter er van te kunnen verdoezelen1
aarmate het bioscoop-bezoek ver
meerderde, naarmate de cinema-theaters
mt den grond verrezen, naarmate de
hlm-mdustne van grooter beteekenis
De DUITSCHE DELEGATIE heeft
Woensdagmiddag Londen verlaten per
extra-trein. All^leden van de missie
waren uiterst ttfsreden over de hofielyke
behandeling on de gastvrijliei’d, die hun
te Londen is teirMteel gevallen. Er deed
zich by het vertrelffsniets bijzonders voor.
Do Duitsche gezanten te JONDEN,
PARIJS en BRUSSEL zyn naar Berlyn
ontboden om met de Duitsche regeering
den toestand te bespreken.
Donderdagavond arriveerde v. Dr.Simons
met de geheele delegatie aan het Pots
dam mer-stafion te Berlyn, waar hjj o.a.
door den rykskanselier Fehrenbach werd
ontvangen. Het perron, de stationshal,
de trappen, het ruime Potsdammerplein
en de zijstraten, evenals alle vensters
der omliggende gebouwen, waren dicht
bezet door een geweldige menschen-
massa. Zonder ophouden raasde de storm
van hoera-geroep ter eere van Dr. von
Simons en Duitschland uit vele duizenden
kelen door de lucht. Slechts met groote
moeite kon de weg voor de heeren
worden vrijgemaakt. De menigte zong
.Deutschland, Deutschland fiber Alles"
en .Die Wacht am Rhein’’. Ook werd
,Weg met Frankryk! Weg met Enge*
land!” geroepen. Toen de auto wegreed,
barstte de menigte opnieuw uit in een
spontane hulde-betooging.
Te Elberfeld, als de eerste stad in het
onbezette Duitschland, had de extra-trein
der delegatie zyn eerste oponthoud van
langoren duur. Een onoverzienbare
mensohenmenigte had het hoofdstation
bezet en brac#8 Dr. von Simons geest
driftige hulde. Op de toespraak van den
eersten burgemeester, die den. minister
in zyn geboorteplaats welkom heette,
antwoordde v. Simons, dat de delegatie in
Londen alles had gedaan, wat’ maar
eenigszins mogeljjk was om de vyanden
van verdere maatregelen tegon Duitsch
land af te houden. Maar het zou noodig i
geweest zyn meer te beloven, dan
Duitschland zou kunnen nakomen. Het
vaderland zou alles kunnen doorstaan, i
als slechts alle Duitschers elkander trouw
bleven.
Overweldigende kreten van instemming I
waren het antwoord op de woorden van
den minister.
Grootsch is dus de ontvangst geweest
van Duitschland’s onderhandelaar, die
van alle zijden werd gelukgewenscht, i
omdat hy de eerste Duitscher was die 1
bet gewaagd had .neen tot de Entente
te zeggen.
w Het rykskabinet heeft Donderdag
morgen vergaderd om liet verslag van i
minister Von Simons over de onder-
handelmgen van Londen in ontvangst
te nemen, ’s Middags om 4 uur zou de i
commissie van buitenlaudsche zaken
bijeenkomen om den toestand te be-
spreaen.
De moties, waarin geprotesteerd wordt
tegen de dwangmaatregelen der Gealli
eerden en aangedrongen wordt op het
weigeren van elke concessie, die de
krachten van het Duitsche volk te
boven gaat, blyven uit alle kringen der
bevolking by de Ryksregeering toe-
stroomen.
De CONFERENTIE TE LONDEN
is met het vertrek der Dnitschers geens
zins geëindigd. Er zyn belangwekkende
regelingen getroffen om den nieuwen
toestand in het bezette “gebied dragelyk
en aannemelijk te maken.
In een officieel communiqué wordt
medegedeeld, dat de dwangmaatregelen
niet ingetrokken worden aleer den Ge-
allieerdep voldoening geschonken is ter
zake van de ontwapingskwestie, de be-
werd, heeft men ook ingezien, dat een
populaire film een bron van zoo groote
opbrengst kon zyn, dat het de moeite
loont er een kapitaal voor enscéneering,
regie en honorarium voor bekwame
acteurs en actrices voor uit te geven.
Een moderne film toont paleizen,
monumenten, geheele stadsgedeelten,
van hout, doek en steen uitsluitend voor
dat filmwerk opgebouwd eu bevolkt met
acteurs en tallooze figuranten in de kost
baarste gewaden, waarvoor tienduizenden
guldens als bedrijfskapitaal uitgegeven
moeten worden.
Wy hebben nog onlangs een Chineesch
drama zien opvoeren, waarin honderden
zonen van het Hemelsche ryk in hun
nationale dracht zich door de straten
van een Chineesche stad bewogen.
Men zag de Chineesche woningen, de
zonderling gevormde schepen, de draag
stoelen, de door vlugge koelie’s ge
trokken rijtuigjes, men kon wanen
een stadsbeeld van Peking of Kanton
voor zich te zien.
En toch was dit een Duitsche film,
toch was wellicht het tiende deel der
daaraan medewerkenden niet van Chi-
neesche nationaliteit en was de Ooster-
sche omgeving niets dan de schepping
van een bekwaam architect, die met
hout, verf, doek en steen een bewonde-
renswaardige imitatie had gegeven.
Wij vertellen daarvan iets om te doen
zien welke groote kapitalen voor het
samenstellen van een enkel film benoo-
digd zijn.
Want waar al dit geld door de bioscoop
bezoekers met rente en winst weer moet
terugbetaald worden, krijgt men eenig be
grip van de honderdduizenden, die een
dergelyke film te aanschouwen krijgen
vóór zij als afgewerkt en verouderd weer
door 'andere trilbeelden wordt ver
drongen.
En al die honderdduizenden
hier indrukken met zich mede.
Is het wonder, dat men al heel spoe
dig ingezien heeft, dat deugdelijk toe
zicht uoodzakelijk was wilde men niet
de groote massa vau het volk aan ver
derfelijke invloeden blootstellen, dat de
strijd aan gebonden werd tegen do tril
beelden, die er op berekend waJen sen
satie te wekken, de misdaad te verheer
lijken en te propagandeeren, de onreine
gedachten te versterken door zinneprik-
kelende vertooningen?
Allereerst natuurlijk was het nood
zakelijk de jeugd voor den verderfelijken
invloed der minderwaardige films te be
schermen en in tal van plaatsen is een
keuringscommissie in het leven geroepen,
die beoordeelen moet of een bepaalde
film al dan niet .voor minderjarigen ver
toond zal mogen worden.
In die keuringscommissie in vele
gemeenten is het keuringswerk nog aan
de politie-autoriteiten opgedragen
hebben dan burgers zitting, die zooveel
mogelijk de verschillende politieke- en
godsdienstige volksgroepen vertegen
woordigen.
Zij stelt vast of kinderen al dan niet
tot de vertooning van de op te voeren
filmwerken mogen worden toegelaten en
bovendien geeft zij in vele plaatsen
tevens haar oordeel over de wensche-
lijkheid van vertooning voor volwas
senen.
Soms heeft zij ook het recht deze ver
tooningen te verbieden, al heeft het pro
test van burgers die geen censuur vau
hun medeburgers wenschen over wat
zij al dan niet mogen aanschouwen, haar
ook die bevoegdheid wel weer ontnomen.
Maar ook in dat .geval heeft een der
gelijke bidtfcoopcommissie het voordeel,
dat zij den burgemeester opmerkzaam
kan maken op de voorgenomen vertoo
ning van minderwaardige films, zoodat
hij, krachtens artikel 188 der Gemeente
wet, tijdig dergelijke voorstellingen, als
zijnde strijdig met de openbare orde of
de zedelijkheid kan verbieden.
Natuurlijk moet op de beslissing van
een bioscoop-commissie voor den theater
directeur steeds hooger beroep openstaan,
opdat hij niet de dupe wordt van de
uitspraken van een groep burgers, die
zyn bedrijf willekeurig zouden kunnen
benadeelen.
Dat de filmkeuring een veel om
wallend werk is, wordt natuurlyk het
meest in de groote steden ondervonden,
waar, dank zy het ernstige werken der
keuringscommissie, het gehalte der ver
tooningen op steeds hooger peil komt,
zoodat in vele gevallen reeds van een
opvoedende werking van de film ge
sproken kan worden.
Dat de staatscommissie voor het bios
coopvraagstuk de vertooningen voor
kinderen aan een strenge keurig on
derworpen wenscht te zien, spreekt van
zelf.
Zy heeft ook voor volwassenen toe
zicht noodig geoordeeld, opdat het aan
schouwelijk onderwys, dat de film biedt,
niet langer een speculatie op de begeerte
rechting der oorlogsmisdadigers en be
treffende de schadeloosstelling. Oin mis
verstand te vermijden heeft minister Bri-
and verzekerd, dat FRANKRIJK niet
de bedoeling heeft den liuker-Rynoever
te annexeeren. Men mocht uit den
langen duur der bezetting deze conclusie
eens willen trekken..
LLOYD GEORGE “h~eft>iw wsrteg
met de bondgenooten last gegeven, dat
met het innen der douanegelden ooktus-
schen het bezette gebied en het vrye
Duitschland zoo spoedig mogelijk moest
worden aangevangen. Op andere in
komsten ter tegemoetkoming in de-
schadeloosstelling valt voorloopig niet
te rekenen. Inderdaad blykt, dat de
douanekantoren aan de Duitsche grens,
van Elzas-Lotharingen tot Nederland,
zonder moeilijkheden zyn in beslag ge
nomen. Aan de douanebeambten werd
eenvoudig kennis gegeven .met de in
ning van inkomende rechten voort te
gaan en de opbre gst ervan aan de com- OUK (n{maai
missie van herstel te overhandigen. De Tegen st
heffing van 50 pUt. op den verkoop van A. Oskam,
koop waren,een handelsbelasting, schijnt sluijs en S.
nog aan bedenking onderhevig. Men De voorzi
ziet de moeilijkheden in, hpe de op-
brengst zal moeten Verdeeld worden.
In het bezette gebied treden de ge
allieerden nog al tegemoetkomend op.
Het spoorwegverkeer wordt zoo min
mogelijk belemmerd. Ook het verkeer
langs de straten ondervindt weinig hin
der.
In DUITSCHLAND zelve is een
boycotbeweging gaande. De vereeniging
van den koffiehandel te Hamburg be
veelt haar leden aan geen inkoopen meer
in ENGELAND, FRANKRIJK en BEL
GIË te doen en overlegt met de koffie-
handel-firma’s te Berlyn, Keulen en
Bremen over een gezamenlyken boycot
tegen de drie genoemde landen.
Andere koopmans-firma’s deuken
over om het voorbeeld van den koffie
handel te Volgen.
Uit RUSLAND komen belangwek
kende berichten. De werkende stand
en de intellectueelen zijn ontwaakt uit
hun lijdelijken toestand en uiten nu on
bevreesd voor het schrikbewind hun
ontevredenheid. Terwijl de steden op-
roerig zijn, zijn ook de boeren in verzet
gekomen tegen de opvorderingen door
de regeering. Hun ontevredenheid heeft
een ongewone uitbreiding gekregen in
verschillende gouvernementen. Volgens
berichten zou Petrograd zijn gevallen.
Trotzki, die na demping van het oproer
te Moskou naar Kroonstad wilde opruk
ken, kwam te laat. De roode troepen
hebben zware verliezen geleden. Lenin
en Trotzki hebben het noorden verloren.
Ook in Oekrajine wordt gevochten.
Moskou zou, ala de Sovjet zich wilde
handhaven, een oorlog aan twee fronten
moeten voeren. Zij beschikt wel over
een goed geoefend leger, maar in het
noorden is het de bevolking en zijn het
de matrozen, die vechten met de kracht
der wanhoop. Honger en ziekten drijven
hen in den strijd eil geven geen
pardon.
Uit MADRID wordt de moord gemeld
op den Spaanschen minister-president
Dato. Toen hij zich van de Senaats-
zitting in zijn auto huiswaarts begaf,
hebben drie individuen uit een zijspan
wagen van een motorfiets 27 revolver
schoten op hem gelost. De chauffeur reed
in volle vaart naar een hulppost, waar
de geneesheeren constateerden dat de
president overleden was, getroffen door
talrijke kogels. De moordenaars ont
kwamen. Uit Aranjuez (aan de Taag,
niet ver van Madrid) is echter bericht
gekomen, dat een motorfiets, welke met
groote vaart daar voorbij kwam, is om
geslagen en dat de inzittenden gewond
zijn. Een onderzoek is ingesteld. Ver
moed wordt, dat men met dc vluchtende
moordenaars te doen heeft.
Nader wordt gemeld, dat een 50-tal
Gemeeuteraud van Bergambacht
op Woensdag 9 Maart v.m. 9 uur.
Alle leden zijn tegenwoordig, uitge
zonderd de heer 1’. van den Dool, met
-k^nisgeving, dat hij verhinderd is de
ver»ite|[Pj)Ü.Jc wonen.
De voorzitter, A
Uilkens, opent de vergadering.
De secretaris, de heer \V. Schippers,
leest de notulen der vorige ziltting.
Deze worden zonder op- of aanmer
king vastgesteld.
Aim de orde wordt gesteld de eind
stemming inzake het verzoek van den
gemeente-veldwachter v- d. Bosch om
vrije woning.
Het voorstel van het College a
en W. is, dat aan het verzoek^—zal
worden voldaan.
Het voorstel wordt verworpen,
ook ditmaal de stemmen staken.
stemmen de heeren C. v. d. Hee
D. Blanken, C. Voor-
v. d. Oever.
De voorzitter deelt vervolgens mede,
dat op kosten der gemeente ter ver
pleging zul worden opgenomen in een
■krankzinnigengesticht vrouw J. Gelder-
blom
a. dat nader zal worden gesproken
over eventueele kosten ten laste derge-
meen’e voor de verpleging in een zelf
de inrichting van de vrouw van Arie
van Dam
b. dat Ged. Stalen hebben goedge
keurd verschillende comptabiliteitsbeslii-
ten, genomen in de Raadsvergadering
van 4 Febr. j.l.
Wordt voor kennisgeving aangenomen.
c. dat door God. Staten is goedge
keurd het Suppletoir Kohier Hoofdelij
ke Omslag en het Suopletoir Kohier
rioting over 1920.
voor kennisgeving aangenomen,
is ingekomen het jaarverslag
Commissie tot Wering van
-1... over 1920.
W ordt voor kennisgeving aangenomen
met besluit het in het archief te depo-
neeren.
e. Het
heidscommissie
1920.
Wordt voor
met de te;-—
dat dit jaai
den Raad zal
Daarha
agenda
ook voor 1921
subsidie te verleenen,
De voorzitter deelt mede, dat een
pöslkwitantie groot f 25 is aange
boden. Aan het bestuur der school
is toen bericht gezonden, dat dit
bedrag reeds was betaald. Het blijkt
echter, dat dit is beschouwd als een
subsidie over 1920. Tevens werd gewe-
ze.i op het groote nut der school, op
dc groote kosten daaraan verbonden
en ook wat betreft de oprichting van
politie-cursussen. Hel bestuur ickende
steeds op de belangstelling van Ri k
en Gemeenten.
Het voorstel van B. en W. strekt om
ook voor 1921 een subsidie van f 25
te verleenen. N
De heer Oskam Als het waar is,
dat alle politie rijkspolitie wordt, is
het de aangewezen weg, daf het Rijk
de kosten van de politieschool draagt.
De voorzitter Zoo ver zijn we nog
niet. Er zijn in die zaak voor- en te
genstanders.
De heer Oskam Ik ben er sterk voor
dat de politie aan het rijk overgaat.
