Boerenmensibode.
Groote Opruiming
Oproer
Rotterdam
Opruiming
Theepotten
KRUIKJES!ATER
„In de Paradijsvogel"
I GORINCHEM II
ZATERDAG 27 JUNI
Groote Zomer-Opruiming
Reuzen Koopjes!!
Ziet onze Etalages!! *"^3
J
Schoonhovensche Courant
ii
LeziRDLichtbeelden
Dienstbode
van een
Dienstbode,
Dienstbode,
De Radio-Rede
Damesrijwielen vanaf f 55.-
Heerenrijwielen
Bezuinigt op Uw uitgavenl
De
M. J. STEKELENBURG
Ford Touring,
0. BOON,
ANTON C00PS
begint
- de
van alle Heeren-Cosfiimes, Regenjassen en Pantalons
Alsmede Wollen en Katoenen Kinder-Pakjes
TWEEDE BLAD
Sticht Vrede en Douwt op" De Richtsnoer van den Vrijheidsbond.
gevraagd.
Gevraagd:
Christendom en miiitainsme
van H. Colijn
Bijzondere Aanbieding.
P. KOREVAAR, Schoonhoven
by'
(Firma GEBR- NOES)
Dames-, Heeren en Kinderkleeding
verkrijgbaar Waarom nog langer een dure bril gedragen
koop s
uames- en
Kinderkleeding
van een groote partij
Engelsch marmeren
SCHOONHOVEN
Het van ouds bekende
is verkrijgbaar bij
Drogist - - Gouda
i
van de
van Vrijdag 26 Juni 1925 - No. 4-985.
MENGELWERK
Het Schoentje.
BINNENLAND.
STEMT
Woensdag
Juli
M!. H. C. DRESSELHUYS
Mo. 1
van
Lijst
Vrijheidsbond, Centrale Kieskring Leiden.
Terstond gevraagd
EEN DAGMEISJE,
leeftijd 14-16 jaar
PASTORIE - Oroot-Ammeri.
Wegen, huwelijk der tegenwoor
dige met Keratmis SEVRAA6D
een flinke
goed kunnende melken en werken,
bij A. BAAN Bz., Polderstraat,
Alblasserdam.
•Arts D. REMPT, Maaskads 158, R'dam
(Huidz. v/h Dr. DE WILDE)
Te raadplegen:
Dagelijks (beh. Zat.) 8-10 en 12-3
AvondspraeKuur: Maand, en Dond. 7-8
Wegens ziekte der tegenwoordige
wordt zoo spoedig mogelijk
gevraagd
een nette
P.O., leeftijd 20 tot 30 jaar.
Franco brieven aan Mei. de Wed.
T. 9RUIOOM, A 131, te Sliedrecht.
O
Ter spoedige Indiensttreding wordt
In klein gezin (gesloten huls) voor
dag en nacht eene nette DIENST
BODE gevraagd door Mevr. BLOM,
Fred. Heridrlklaan 34, Den Haag
(lijn 8, halte Frankenslag).
Vrijzinnig Democratische Bond
OPENBARE VEROADERINOEN
op Zaterdag 27 Juni a.a's avonds
8 uur, te Krimpen a.dLek (in het
Sociëteitsgebouw). Spreker de Heer
J. Kortland, uit Schoonhoven, en
Marijtjb, van Rotterdam, die op
haar komische wijze zal voordragen.
Te Lekker kerk (in de Oroote Boer)
Spreker de Heer P. Kuijers, van
's-Oravenhage. Onderwerp: Ver
andering van koers gewenscht.
OeenVrijheidsbond, Rechts, Rood of
Braat, doch Vrijzinnig-Democraat
LIJST 22. Vrij debat
in klein gezin met kinderen, tegen
1 Aug. of eerder, een flinke,
zelfstandige
v.gg.v.
Adres:» Mevr. A SCHILPEROORT-
BuRODORrPER, Bentinckstraat 32,
Den Haag.
te houden door
Ds. J. B. Th. Hugenholtz,
te Ammerstol, op
MAANDAG 29 JUNI 1925,
des avonds 8 uur,
in de Zaal van den Heer O. v. As
te GR0OT-AMMERS.
Onderwerp
Oedachtenwlssellng gewenscht
TOEOANO VRIJ.
Stolwijk Anlirev. Kiesver.
O—
is DINSDAB 30 JUNI, 's avonds 7.30
uur, tc hooren In dc School met
den Bijbel.
HET BESTUUR.
Llj.t No. 14.
Christelijk Historische Unie
Afëeeling
Lij.t No. 14.
„Sohoonhoven".
Openbare Vergadering
MAANDAO 29 JUNI, 'aavondje uur, In de Oroote Nutizaal,(Koestr.)
Spreker: De HoogEdelOeatrenge Heer
J. R. SNOECK HENKEMANS, van 's Oravenhage,
Lid van de Tweede Kamer.
Onderwerp: „DE BESLISSING NABIJ".
Debat. Llj.t No. 14. Vrij Enlrée.
Het Beituur:
C. L. VAN WILLENSWAARD. I HUQO SCHEER.
R. BRON I K. J. D OEELKtRKEN.
M. CAPPON.
en hooger
OOI oog enkele
Aanbevelend,
door nu Uw inkoopen te doen in
LOPIKEBSTBAAT 10 SCHOONHOVEN
EN0BME KOOPJES Ie alle MANUrACIUREN
Bij Inkoop ven I 2.50
EEN LUCHTBALLON CADEAU.
Zaterdag 27 Juni 'emiddags 2 uur opening
Zie Vrijdagavond onze Étalage».
bij J. VINK Az., BERKENW0UDE: daar het beate op dit gebied te krijgen is tegen lagen prijs bij
Koolasch Zand ANTON WEWER - Koe.traat 77 SCHOONHOVEIt.
Levering op voorschrift van H.H. Doctoren.
B!gg0lzand on REPARATIÊN binnen 24 uur gereed,
nffvnl van Zout. BOUD, ZILVER, UURWERKEN enz., tegen scherp oonourreersnde prijzen.
Een
prima In orde, van part., tegen
billijken prijs.
Brieven, no. 1870, aan jiet Bureau
van dit Blad.
PRIMA VOORZANGERS vanaf f 7 -.
Jonge Vogels broed '25 vanaf f 3.75.
Alle soorten Vogelkooien
In Koper, Witlak, Vertind «n
Beukenhout.
Oroote voorraad Ooudvlsschen.
Aquariums, Vischkommen enz.
Aquariumbeelden, pracht stukken.
Verder alle soorten Vogels, Zaden
en Hengelsport-Artikelen.
LOEF'.
Vogel- en Aquariumhandel
Kleiweg 69 Gouda
kJMb
6*1
CXVI.
Rende langer dan een kwart wuw had
ia Waterland ten NutevartWttg be
slaan waarvan de oudste ingezetenen
nicli misschien MXL en, """k®
Mdtaf herinneren m waarin» de «mte
Rederijkerskamer eigenlijk voortgak»-
men. De v«rgad«r.ngen van het Nnt, roo-
afs man do vmtondging doorgaans by
verkorting noemde, werden in den regal
good bezocht, vooral als een spreker van
naam zich dood hooren. Er heerschte een
prettige toon ,al gag hot er wed eons wat
al te ouderwotoch aan toe. Stol ai voor,
een langwerpig gebouw met efceemen vloer
de eenige flohood in dde dagen te Water
land, niet al te schitterend verlicht en
slechts zeer matiig verwarmd door één
gewone kolomkachel, die do handen meer
dan vol bad om de temperatuur ook
maar ©enigszins genietbaar te maken
en waarbij de dames, vooral die boven
©en zekeren leeftijd de ouderwetse he
wamtB stoven niet konden missen, niet
tegenstaande men toen over het algemeen
goed tegen de kou kon praten.
Op den achtergrond van het holle ge
bouw, waar de schoolbanken voor de
vergadering aan de wanden waren op
eengestapeld, vol met schaduwen was,
een spreekgestoelte met lessenaar, in de
volkstoon de bonten broek genaamd, aan
gebracht, die maar amper ruimte genoeg
bood voor sprekers wat al to levendige
gesticuleerden.
Aian de voorzijde van de katheder be
vond zich een vlonder, waarop een ovaal
rondo tafel, bestemd voor de loden van
bot bug tuur, die, gewapend mert lang© pij
pen, van tijd bot tijd een aanval doden
op de onmisbare tabakspot ,op het mitj
den van de tafel.
Een en ander gaf aan het geheel een
eigenaardig decoratief aanzien, waarvan
de herinnering ons nog vrij levendig is
bewaard gebleven.
Nadat door den voorzitter de vergade-
rilng was geopend las de secretaris de
notulen der vorige vergadering voor en
werd vervolgens d© geacht© spreker van
dezen avond, uitgenoodigd om aan zijne
belofte om op te treden, te voldoen.
De voordrachten, „lezingen", zooals zij
heetten, waren van afwisselenden aard.
Soms werden onderwerpen van weten
schappelijk gebied behandeld of novellen
voorgedragen, dooT den spreker zelf ge
schreven. Alleen geloofszaken of politie
ke redevoeringen waren buitengesloten.
Om de woordenvloed binnen zekere gren
zen Se houden, was bepaald, dat do rede
voeringen niet langer dan 45 minuten
zouden mogen duren, waarvan echter
wel eens afgeweken werd.
Na de ,jlezing" volgde een pauze, waar
in de gehouden redevoering onder bet ge
not van een kop melk of een glas punch
door de boarders nader besproken kon
worden. Intuisschön werden zij, die gene
gen waren na de pauze een voordracht te
bondon Sn proza, poëzie of zang, in de
gelegenheid gesteld, zich daarvoor bij den
secretaris, of door dezen daartoe uitge
noodigd, aan tie melden. Hiervan
men een gretig gebruik.
Die voordrachten, de een beiter,
der mindetr goed waren in de
dagen, die aan die vergaderingen vooraf
gingen, goed bestudeerd en dikwijls voor
de vuist uitgesproken en ik verzeker <u,
dat de bestip stukken, voor zoo ver zij
geschikt waren voorgedragen te worden,
zoowol van de ouderen, als Poot en Hol
mens, als van een jongere generatie, zoo-
als Spandauw, Tollens, Yam Boers, De
Bull Van Zeggelen De Gcmeatet en vele
andoren, een beurt kregen op de verga
deringen van bot Nut. Zij werden door
ieder naar zijn vermogen, met geestdrift
vertolkt, met Liefde gevolgd en onder het
valk ten minste, ondier hen, die tot de
Nutsbüzookers behoorden, bober bekend,
dan die stukken, van onze tegenwoordige
dichters, die soms zulke hoog© eisohen
stellen aan taalkundig ontleding en
voordracht.
Zeker niet van alle werkend© laden dier
Nutsvoreenigiing kon men zoggen, dat zij
in den dienst der muzen op de rechte
plaats waren en ook de keuze dar stuk
ken, die men voordroeg, itet nog wel eens
t© wensohen over, maar tooh ia niet te
weerspraken, dat de Maatschappij Tot
Nut van 't Algemeen een goede leerschool
is geweest voor Nederlandpche taal, voor
letterkunde en welsprekendheid en een
kweokschool voor redorijkers. Indien dan
ook de naam van den dar oudste rede
rijkerskamers in dan Krimponerwoard
„Jan Ntouwenhuis' 'te Lekkerkerk ver
band houdt met dien van don stichter
van 't Nut, waaraan wy niet twijfelen, dan
vinden wij dit een verdiende en waardige
hulde aan don stiohtar van oen
ging, die op velerlei gebied zoo
nuttig is werkzaam geweest.
Uit de aftitelingen der Maatschappij
Tot Nut van 't Algemeen zijn op die wij
ze, de vorsohiUonde rederijkerskamers, die
thans over het gehoelo platteland ver
spreid zijn, voortgekomen. Overal vorm
de zich gezelschapjes van vijf tot tüen
Worsenon, bijna uitbuitend hooren voor de
°e&«tening der wxmoelapoelkunst en dio te
Waterland was ©en der cerate in den
Krimpeer waard en omgeving, 't Was
wol efcif «kout bcqfaan en mol geen pen te
malei) om lof en room en ©er in Planken-
land te halen want het ontbrak hot vijf-
jti jongohodan waaronder ook schrijver,
aozor hrieven, mlijk aan alles, wat
voor het kuooea i eed reis in zulk oen
vreemd land n \g was, aan alle* be
halve,do wil. de lust en een goede dosis
overmoed. Maar, waar ©en wiil ia, komt
ook wel een -weg zei Napoleon I. bij de
inlijving vaa ons land en hij Liet er een
aanleggen van Amsterdam naar Parijs.
Zo ging bet ook ons. Voor den zacht
prijsje werd een toevallig beschikbare ka
mer voor een paar uur in de week ge
huurd en op den Jen Juli van bdt jaar
1871 had de plechtige installatie' plaats
van, "de eerste Rederijkerskamer te Wa
terland en omgeving ingeschreven onder
den bescheiden naam van Dd Vooruit
gang. Wij stellen ons voor u in een vol
gend nummer mede te doelen, boe het
haar varder ging.
OOM KOOS.
Op den tijd, dat oma varhaal aanvangt,
speelde het blijspel „Liefde in het Woud"
'Er was een neuwe kracht bij- liet gezel
schap gekomen. Die nieuwelinge had het
móóiste gezichtje dat zioh ooit in het ge
bouw vertoond had. Geen wonder dus, dat
zij weldra heel veel harten in vuur en
vlam had gezet
Er kwamen dam ook veel edelen- avond
aan avond hiaar mooie spel en d© speel
ster zelve bewonderen. De hertog van
Hamilton was een trouw bezoeker, even
als lord Albemarle, en tal van
Die heeren waren erg goodgeefaah met
goedkeurende glimlachjes aan hot adrés
van de speelster, maar doze bleef daar
gewoonlijk vrij koud onder. Ze gaf niet
veel om die jonkers in hun mooie pakjes.
Doch wie wel haar aandacht trok was
een man, die van 't hoofd tot de voeten
im 't zwart was gekleed. Hij zat altijd stil
en ernstig recht voor zich uit naar het
tooneel te staren. Hij scheen mot vele
edelen bekend te zijn, want hij beant
woordde met waardigheid hun groet, tel
kens als een hem harkende. Doch daar
bleef het ook bij; terstond na zulk een
beleefdheidsbetuiging wendde hij zijn
blik weer naar h©t tooneel, waarmee hij
te kennen scheen te willen geven, dat hij
geen gesprek wensohbe aan te knoopen.
Zoo ging dat nu alle avonden voort.
Doch ©ens gebeurde het, dat rpej Mari
on, bij het verlaten vaa hot tooneel, een
schoentje verloor; en zoo bleef dat din
met zijn louke roode hakjes brutaal-weg
liggen midden op de planken. Slechts een
oogonbl'k echter log hot ot. Want onmid
dellijk sprongen wel tien van do voor-
voren om zich
t© maken van hei
Lord Albemarle waa do vlugste. Hij
deed een vorvaarlijken sprang, stak zijn
hand uit en greep naar het sohoentje.
Maar op 't zelfde oogenMik kwam ©r een
gedaante dn 't zwamt aanzetten; een breed
geschouderd man, blijkbaar beschikkend
over enorme lichaamskracht. Hij
de luand van den ©delen lord in zijn ste
vige vuist en stootte toen deze terug.
„Wat beteekent dat, mjjnheer?" riep-
Albemanie uit. Hijgend en blekend hief hij
't hoofd op naar'den nieuwgekomene. De
schoen behoort mij. Ik l*ad hem h©t
eerst.1'
„Volstrekt niet, mylord, hij is van mij!
antwoorrdd© de ander, „want dk had hem
het laatst." Tegelijkertijd liet hij
schoentje in zijn zak glijden.
„Ik wist niet, dat 't onder edellieden
gewoonte was, een ander deta uit de han
den te rukken" bogon Alhermarle weer
,,'t Is evenmin gewoonte ondier edeLhie-
den om op 't tooneel te komen en daar 't
schoentje van een dam© te
hij van den ander weer te
Daar volgde natuurlijk een duel uit.
Dat kwam zóó. De zwarte zei: „Desnoodï
zal ik er om vechten! Als we niet vech
ten, dan houd ik den schoen; als w<
vechten dan zal ik u desnoods in stukker
houwen maar ik houd evengoed den
schoen!"
Hot kwam tot een gevecht, dat dienzelf
den nacht nog pdaats had bij maanlicht
Hij liep er een wond in den schouder op
en do hertog van March, wandelde onge
deerd naar huis dn gezelschap van
secondant. Zegevierend haalde hij toen
oeh rood-geltókt sohoentjo voor den dag
en drukte or in blijde verrukking een kus
op.
De hertog v. March woonde lm een groot
huis. Daar zat hij aan een groote tafel
waar zeker wel ruimte aan was voor vijf
tig personen. Hij zat met het hoofd im de
handen, voor hem op d© eiken tafel ston
den de zilveren schalen, die de gerechten
bevatten en daortuBschen ia prijkte hot
schoentje mot de rood© hak. Nu had bij
dat dlag al ©en woek lang in zijn bezit
en het had htm nog geen onkel prettig
oogenbiik geschonken, 's Avonds na hot
dun! was hij naar de
Morion was ex niet.
Toch gaf hij ook nu 'nog don moed miwt
op. Wol een maand Jang liét hij
memsch mot rust over de dame, die hij
niet alie gewold wild© opsporen. Als hij
een vriend tegenkwam, dan onderging die-
zo oen compleet verhoor om vost to stel
len of hij de diame niet ontmoet zou kun
nen hebben. Eindelijk kwaan hij op de ge
dachte im eens te vragen bij den sclioen-
makar, wiens handelsmerk op H sohoen
tjo voorkwam, of deze hem ook op do
hoogt»:,kon helpen. En werkelijk: do man
doelde hom moo, dot mej. Morion woon
de in het dorp Walworth, doch het huis
kon hij niet precies opgeven.
Walworth was*©on klein dorpje en de
jonge man In lijp zwarte kleeron had
nauwelyks twee keer den begrinten hoofd
weg opgewandeld, of hij mg voor een der
vensters een liieel Hef, bleek «eziohtje met
dwepende grijze ooigen, dde maar één
mensch ter wereld konden toebehooren.
Er ging een hort -oogenihlitk voorbij, al-
varens die oogen hom herkenden, toen
bloosde hot gelaat platodlug ©y het ver
dween.
Toen hij klopt© aan de deur der wo- i
nirng, moest hij vrij lang wachten voor
oen boosaardige dienstbode kwam open
doen. Ze stak haar lnoofd om oen spleet
van d« deur en vroeg wat hij rarlamg-
de.
„Ik wilde mej. Marlom Rodfern BV»n
spreken,' Viwuordde hij, al lijn moed
bijeenrapende.
,,D» is Mar nifltl"
j)am heet ia arators, maar baar toot-
naam ia Manmi, dat weet ik zek«r En
ik zag 'ze daar jntot aan het raam ?.itUm
Ik moet haar bepaald spreken, want ik
n*»t haar iets overhandig™, dat zij ver
loren heeft."
Het hoofd verdween weer efi hij
atond alleen voor da gesloten door. Hij
hoorde in de gaag een flutatarond ge
sprok tvoeran. Een poosje later isrd hij
toegelaten en stond woldra voor de moode
speelster, die hem in een eenvoudig maai
smaakvol"grijs tollat tegemodt trad. Ze
was erg Heek en leek heel, anders dan
toen hij haar dagelijks zag op hel too-
REEUWIJK.
PU had e
butom geleerd, om bij dere gelegenheid af
te steken. Zij sag hem echter 200 koud
aan, dat 't hart hem im de schoenen
zonk en alia toespraak in zijn keet Heef
«teken. „Mejuffrouw," zat hij, tk
kwam Ik wilde u uw schoentje terug
geven". Hij zweeg even en scharrelde in
zijn jaszak. „Hier is het," zet hij toen,
het ding voor zioh houdend.
Ze bedankte hem mat,
ham enkel toe: „Mijnheer, ik begrijp niet,
hoe u hot wagen durft hier hdnnen te
komen en u ito onze afzondering aan oma
op te dringen, terwijl wij zeüs «1 naam
niet eens kennen,"
,Ik heet John Ruthvan" antwoordde de
hertog van Maroh toen,, wat trouwens
geen leugen was, want dat was zijn
„Nu mijnheer Ruhvan, dan wilde ik u
alleen maar zeggen, dat n de schoen,
wal had kunnen houden, nu ze hem eerst
hebt toegeëigend en zoo lang im 'uw be
zit gehouden."
„Daar heb ik zelf veel spijt van," war-
ontsohuldigde hij zioh, maar ik wist u
niet eerder te vinden. En nu u hem te-
rughebt Is tegelijk ook de sohadie ver
goed, zoodat de zaak nu ook voor goed
uiit de wereld ia."
„Zwijg nu maar! Ge h<4* mij en den
mijnen reeds gunoeg leed veroorzaakt.
Door die .geschiedenis ben ik au zonder
brood. Ik ben blij, dut ik van u en uw
kennissen af ben, evdbals van den sohouw
bung." Meteen
hielen om Mot d.
ter in hot vertrek.
Nadat Marton ham had zien wbggaan
en had nagekeken zoo ver ze hem
kon, stond ze op van het venstor t
zich weenend neer op oen stool aan de
tafel. Werkelijk wius zij
gen, omdat dozo man hf
schcenitjos bad gehouden en toch kon
or niet boos om zijn op hom. Zelf© had
ze er spijt van, zoo hard
bang was, dWt hij
oit
Do vooruitzichten voor Marioa, en
haar huishoudentje waren overigens ver
re van rooskleurig. G©Id
aanwezig en ze kon alleen maar raad en
daad nemen bij Aria, d* oude dienstbode.
Wat nu deze jongeman zalf betraft, hij
was zóó ontdaan over zijn anvadgat bij
Marion, dat hij veertien dagen lang thuis
bleef zitten en er zelfs ndet over dacht om
haar op ct zoeken. Ten slotte echter kon
hij zich ntet langer bedwingen. Hij wil-
d© dus nog eens trachten haar gunst te
winnen en op zeker middag reed hij over
het Walworthsche kiezel, gevolgd door een
bediende te paard. Hij was
derd te zien, dat een
zich verzameld had voor de deur van
het huis, dat hij zocht Een aantal man
nen waren bezig het huisraad op .straat
te zetten en ©en map met oen loolijken
stierennek etend met ©en glas bier in do
h^nd togen een deurpoet ta leunen, van
waar hij op de werkzaamheden toezag en
nu en dan orders gaf.
De jong© hertog van March bedaobt zich
geen oogenbiik doch steeg af en trad
het huisje binnen. De eerste kgmer, d«e
hij binnentrad, waar hij ook de vorige
maal door Marion ontvangen werd, waa
geheel van meubelen onthloot. In een
ander vertrok etend hel meisje met hgar
handen op den rug uit het venster in den
tuim te zien. Toen hij binnentrad wend
de zij hot hoofd ora en een sterke hlos
bedekte haar gelaat, toen zo hem her
kende. Ze zag baar grootvader, die ge
heel ontdaan im een armstoel bij den
haard was noêrgedokon, vluchtig aaa.
Toen trad zo op bem boe.
„Goeden dag, mijnheer Ruth ven"
sprak ze hem aan, iiem hour hand toe
stekend. „Ik ban hlij, dat u gqkomen is.
En ofschoon ik u nog niet vargeven kan,
dat u mijn schoen meegenomen hebt,
moet ik toch excuus vragen voor mijn
optreden bij uw eerst© bezoek aan de
ze woning."
Zonder hierop te an woord en, zag
Riithven vragend 't vertrek rond, waar
op Marion bem verklarend toevoegde:
"U kom al onder heel treurige omstan
digheden. Binnen oen uur -tijda staan
wo op straat en hebben dan zelfs geen
dak meer om to wonen."
„Op straat? Maar waarom dan?"
„Waarom, dat weet tik niet. Ik weet
alleon, dat we geen geld hebben, we zijn
te trotsch om hat van amderon te leenen
en en ik wil met don opzichter
nlot trouwen."
„Wat opzichter?" vroeg hij weer. „Wie
is dat?"
„Dat ili de man, dd* u daar straks aan
De gemeente Reeuwijk, liggende ten
Noordon van de gemdente Gouda, thans
tellendo 3800 inwoners, met oen totale op
pervlakte van 3202 H.A., waaronder cir
ca 800 H A. water, ds niet altijd zoo groot
geweest. Slaan we do oude geschriften
na, zoo vinden wa, dat de Ambaohtshoor-
iykheid van Reeuwijk galagen is dn den
BfuJJuwflchappe ran Voshol. De kerk
werd gevonden 5614 Roedon ran Ley den
en 7429 van de stad Gouda. Door het Am
bacht loopt een water, dat om hetzelve
veel levendigheid geeft, loopembe d5t wa
ter op Bodegraven, door hetwelk dagelijks
vele marktschuiten zoo van als naar Gou
da possearen; u»t deze vaart komt men
door Bodegraven in d©n Rhijn en wol door
een verlaat, hetwelk aldaar ten koste van
Reeuwijk in den jare 1609 gemaakt is.
De uaamso^rsprong van Reeuwijk is,
zooals van zoovelon in dezen omtirok, zoor
duister. De naam Voshol is, zooak men
meent, te danken aan de menigte vossen,
die zich hier hebben opgehouden en zoo
zou de naW van Reeuwijk zijn oor
sprong hebben in het groot aantal reëen
dat zioh ip deze streek zou opgehouden
hehben Er is ©venwei geen grond voor,
dat zich in dit Ambacht moer regten zou
den opgehouden hebben, dan elders. Lie
ver willen we gelooven, dat de naam van
het een of onder volk, dat herwaarts go-
weken, afkomstig is.
Dat volk zou dan geweest zijn Romei
nen, dragend© den naam van Harulen;
ook wel genaamd RugieerfB. Van d©ze val
ken weten we, dat ze naar deze landen
zijn afgezakt en van verscheidene gronden
in ons Vaderland bezit hebben genomen,
als o.a.: van Hoarldm, Rijswijk bij Den
Haag, Rijswijk in Altena, Rijswijk ia Gel
derland, en zoo ook van diit Ambacht, dat
gelegen is tusaohen Haarlem en Rijswijk
bij Don Haag, van welke laatste plaats
w© zaker welen dat de naam ontleend
us aan die volken en zoo meenen we /lot
de oude naam denkelijk zal geweest zijn
Ruigwijk, en dot de tijd en lobterverande-
ring daarvoor Reeuwijk heeft genomen.
De toevoeging der u voor de w is van la-
teren datum. In offioieeJe geschriften
wordt reeds in 1813 de naam Reeuwijk
geschreven.,
Men spreekt ook van Oud- en Nieuw-
Reeuwijk, waarvan d© reden ia, dot het
dorp van ouds moer naar d© zijd© van
Zwammardam zal hebben gelegen en
zulks daarom Oud-Reeuwijk genaamd was
(De wijk Oud-Reeuwijk beötaat nog). La
ter vond men het dorp vanuit Bloemen-
daal en werd nu het nieuwe dorp ge
noemd; getuige de Nieuwed orperweg, kx>-
pend© van de Reetrwijksche brug naar
het Roe u w ijkisoh odiorp
Hoe oud Reoówijk Is, is moeilijk te
zeggen en d© stichter" wordt evenmin ge
noemd, maar volgens de naamsafleiding
dagteekent de stichting van d© komst def
Romeinen In ons land.
Het wapen duur Ambachtsheerlijkheid
en vier is een Sint-AndrÜue-Kruis van
Reeuwijk is oon goquartakterd schild; oen
sohack, zilvor en zwart tweo en drie het
wapen van Boijaran, zijnde ieder weder
goquarteloerd als een en vier, met vier
staande leeuwen en twee en drüe met
blauwe en zilveren ruiten. De ambachts
heerlijkheid was ook oen eigendom van
den geslachte van Aar son Beijeren, waar
van ook het 2o en 3e quartier in hot
wapen van dit ambacht zyn oorsprong
hoeft. Du amboahtahoeriijkhedd van Reeu
wijk, waartoe ook een gedeelte van Ran-
donburg en d© Tomjxil behoorde, was
maar kleib, doch ratel ijk net botdmmerd. 4
Verscheidene buizen hackten aangenom©
uitzichten en waren alle gebouwen, die in
het ambacht verspreid zijn, in goodie orde.
Een oud versje zegt:
„Het aangename llhijniaad's oord
Bragt onder har© dorpen 't be
vallig Reeuwijk voexrd;
Dit dorpje, hoe garing in aanzien
[en gebouwen,
Doet ons nogthan* do vrucht der
[nijverheid bósehoiuwen."
Grooteer werd dit dorp toen de voor
malige heerlijkheid Middelburg or aan
werd toogevottgd, terwijl zijn groote uit
gestrektheid in den aanvang van dit ar
tikel genoemd, verkregen werd door de
Wet van den len Juni 1870 tot ver-
eeuiging der gemeenten Reeuwijk en
Sluipwyk en opheffing der gemeente
Stem. Art. 1 van deze wdt luidde:
Met 1 Julij 1870 -worden tot ééne ge
moerde veroenlgd do gemeenten Reeuwijk
'en Sluipwyk, alsmede do gemeente Stain,
met uitzondering van bot godoölite dazar
laatet© gemeente, hot walk bekend is an
der den naam van Voor- en Midden Wil
lens en aan de gemeente Gouda wordt
toegevoegd
Art. 2 luidde: Do veroeaAgd© gemeente
draagt den naam van Reeuwijk.
Ziehier due de officinale door de Wet
bekrachtigde nnamsvoranKlering Bij Ko
ninklijk besluit raa 4 November 1871
werd aan do mteuwe gemeente een wa
pen verleend, bestaand© uit: «en hori
zontaal door midden gedeeld schild,
van boven van Kool (rood) beladen
met een reokop van goud. Van onderen
van lazuur (blauw) lulodon een uil
van zilver. Het «child omgeven van bat
randschrift: (iKsneenta-bastuur van Reeu
wijk, provi(ncie Zuid-Hull$nd. Voor we
ovar verdere byzondenhodien van de nieu
we gemeenten uitwijden, willen we curat
nog Xets vertelkfti van do ambaohtahour-
iyklioden Sluipwyk en Stein.
Wü willen doit echtor doen als we ovar
njet al te langen tijd weer zullen terug
komen op liet dorp bij eane andere foto.
De foto, die hdar boven ds afgedrukt,
vertoont het gemeentehuis van Reouwijk,
dat een royalun en suiriijkun indruk
maakt.
de deur hdbt zien staan. Ik igoloof dat
hij juist bezig was zich over mijn weige
ring te troosten mot een glas buxr."
„Die man", riep haar bezoeker itit
„Die aal tooh niet gewaagd hebben om
zulke» plannen dn rijn hoofd to halen?
Hij trouwen met u, niet hot bofst©
Hij was van plan een lofzang to gaan
aanheffen op Marions diverse lief talig
heden, doch daarin voorkwam h©t meis
je ham door de vraag: „En waarom hij
niet evengoed als dedar ander? Hij ia
toch de vertegenwoordiigor vaa den
hertog van March en als zoodanig een
flink, bemiddeld burger?"
Toen hij dat hoorde, stoof de jonge
man een paar pas achteruit. „De her
tog van Marohl" vroeg hij. „Wat heeft
die daarmee te maken?"
„Van hem ia het huis", antwoordde
Marien.
„Ik zal ©ens even mot dien opcriobter
gaan apr'aW" „kjoofde hij.
Wol trachtte Marton hem van dot
Voornemen af te brengen, doch hij L«t
zich niet bepraten. Hij stapte snnl naar
buiten, zonder zich zelfs d<jp tijd t© gun
nen de deur achter rich te sluiten. Toen
hij even later weer binnentrad ün hot
vertrok, stond Marion naast haar groot
vader, trachtend hem mood In to spro
ken In den (tegenspoed.
„Ik huh met den opzichter gesproken",
doelde d© hertog mi©, zoodra hij do d©A,
achter zich had gesloten. „Hij hooft zijn
mannen bevel gegeven om alles weor te
rug te brengen in huis."
„U hebt toch onze schuld niet betaald?"
vroeg ze angstig.
„Ik heb h«m niets betaald," antwoord
de hij.
Een oogenbiik zag hot lior» schepseltje
hem verwonderd aan; toon vulden zioh
hfur oogen met tranen. Zij madenlo hem
lobs dichter en drukte liptn do hand..
„Mijnbeer", voogd© zij hom too, „go
zijt ©en good en odel monsoh: ik geloof
u. Maar tooh begrijp ik niot wat u dien
maa gezegd kunt hebben, dat hij zóó
spoedig van voornemen veranderd*
„Dat kan ik u heel gauw duidelijk ma
ken. Ik bemerkte iU., dat dit bui* vac
mij is."
„Van u. Maar bet behoort aan den her
tog vaa
van Maroh."
„Juiat viel hij snel in. ,Jk ben hertog
Marton slaakte ©en kreet van allerhoog
st© verwondeniag; toen plotseling koel
hooghartig voor zich uiitcaiond, trok zij
haar hand terug uit do zijne. Toen ze
echter merkte, hoe hum dat bedroefde,
stak zo hem opnieuw, langzaam haar
hond toe.
„Is nu dio schoen diefstal vergeven?"
vroeg hij.
Zy antwoordde niet, maar baar hond-
•jo bleef ruston in d© zijne.
„Marton," vroeg bij daarop, „vergeef
jo me?"
Zij zeg bem oon en glimlacht© en ze
werden .samen erg gwlukkiig. De aohoen
bleef in de familie bewaard. En tor her
innering aan al de gebeurtenissen draagt
nog htxlen ten doge de gemalin van den
hertog van Maroh schoenen met roode
hakjes als ze by offioieaie gedegenheden
ton Hove verschijnt.
Da Koningin naar het Noordan.
Waarschijnlijk zullen de Koningin en de
Prins in hvtt begin van September oon
bezoek brengen aan het eiland Ameland.
H. M is vorder voornomtms om op 9
September Sneok te bezoeken.
Prov. Statan van Zuid-Holland.
Do hoor A J. «ra Hop© te Rotterdam
heeft voraoolït in do oeratvolgonde zit
ting van do Prov. van Staten vaa ZuitJ-
IIoliënd aan Ged. Sstaten do volgend©
vragen te mogen «tollen:
lo. Zijn God. Staten or wal van over
tuigd, dat d© weg vaa do Hoornbrug bij
R ijs Vfijk naar Rotterdam absoluUt te smal
is voor het groot© local© on in ter-
locale vorkoor, dot op dUn weg plaats
heeft?