Boerendlenstbode.
LozingLlcMDeelileii
Groote Opruiming
<bmer
Rotterdam
Opruiming
Theepotten
KRDIKJESffATER
„In de Paradijsvogel"
■I GORINCHEM II
ZATERDAG 27 JUNI
Groote Zomer-Opruiming
Reuzen Koopjes!!
Ziet onze Etalages!!
Schoonhovensche Courant
Kanarievogels
Dienstbode
van ei
Dienstbode,
Dienstbode,
De Radio-Rede
Damesrijwielen vanaf 55.-
Heerenrijwielen
Bezuinigt op Uw uitgavenl
De
M. J. STEKELENBURG
ford Touring,
0. BOON,
ANTON COOPS
begint
y - de -
yan alle Heeren-Costumes, Regenjassen en Pantalons
Alsmede Wollen en Katoenen Kinder-Pakjes
TWEEDE BLAD
„Sticht Vrede on Bouwt op" Do Richtsnoer van don Vrijheidsbond.
gevraagd.
Christendom en miiiiairisme
van H. Colijn
Bijzondere Aanbieding.
P. K0REVAAR, Schoonhoven
(Firma GEBR. MOES)
Dames-fleeren en Kinderkleeding
Waarom nog langer een dure bril. gedragen
james- en
Kinderkleeding
Xe koopa
van een groole partij
Engelsch marmeren
SCHOONHOVEN
Het van ouds bekende
is verkrijgbaar bij
Drogist - - Gouda
van de
van Vrijdag 26 Juni 1925 - No. 4985.
MENGEL
WERK
Het Schoentje.
BINNENLAND.
STEMT
Woensdag
«Juli
M!. N. DRESSELHUYS
Mo- 1
van
Lijst 26
Vrijheidsbond, Centrale Kieskring Leiden.
Terstond gevraagd i
EEN DAGMEISJE,
leeftijd 14-16 jaar,
PASTORIE - Qroot-Ammera.
—Art» D REMPT, Maaikade 158, R'dam
(Hulde, v/h Dr. DE WILDE)
Te raadplegen:
Dagelijks (beh. Zal.) 8-10 en 12-3
Avoodapraekutir: Maand, en Dond. 7-8
Wegenl huwelijk der tegenwoor
dige met Kerstmis GEVAAA8D
een flinke
EDed kunnende melken en werken,
ij A. BAAN Br., Polderstraat,
Alblasserdam.
Wegens riekte der tegenwoordige
wordt zoo spoedig mogelijk
gevraagd
een nette
P.O., leeftijd 20 lot 30 jtar.
Franco brieven aan Mej. de Wed.
T. BRUIOOM, A 131, Ie Slledrecht.
0—
Ter spoedige Indiensttreding wórdt
In klein gerin (gesloten huis) voor
Vrijzinnig Democratischs Bond.
OPENBARE VEROADERINOEN
op Zaterdag 27 Juni as, 'savonds
8 uur, te Krimpen a dLek (in het
Sociëteitsgebouw). Spreker de Heer
J. Kortland, uit Schoonhoven, en
Marijtjb, van Rotterdam, die op
haar komische wijze zal voordragen.
Te Lekker kerk (In de Oroote Boer)
Spreker de Heer P. Kuijers, van
'a-Oravenhage. Onderwerp: Ver
andering van koers gewenscht.
QeenVrijheidsbond, Rechts, Rood of
Braat, doch Vrijzinnig-Democraat,
LIJST 22. Vrij debat.
dag i
BODE
en nacht eene nette DIENST-
E gevraagd door Mevr. BLOM,
Fjed. Heridrlklaan 34, Den Haag
(lijn 8, halte Frankenslag).
Gevraagd
In klein gezin met kinderen, tegen
1 Aug. of eerder, een flinke,
zelfstandige
V.g.g.V.
Adres* Mevr. A SCHILPEROORT-
BuRODORrrcR, Bentinckstraat 32,
Den Haag.
te houden door
Da. J. B. Th. Hugenholtz,
te Ammerstol, op
MAANDAG 29 JUNI 1925,
des avonds 8 uur,
In de Zaal van den Heer O. v. As
te GROOT-AMMERS.
Onderwerp:
Oedachtenwissellng gewenscht
TOEÖANO VRIJ.
Stolwijk - Anfirev. Klesver.
I» DINSDAG 30 JUNI, 's avonds 7.30
uur, te hooren In de School met
den Bijbel.
HET BESTUUR.
Lijst No. ,14.
Christelijk-Historischa Unie
Lljat No. 14.
Afdeellng „Sohoonhoven".
Openbare Vergadering
MAANDAQ$9 JUNI, '«avonds 8 uur, in de Oroote Nulsiaal,(Koestr.)
Spreker: De HoogEdelOestrenge Heer
Ja R. SNOECK HENKEMANS, van 'i-Oravenhage,
Lid van de Tweede Kamer.
Onderwerp: „DE BESLISSING NABIJ".
Debat. Lijst No. 14. Vrij Entrée.
Het Bestuur;
C. L. VAN WILLENSWAARD HUOO SCHEER
R. BRON. I P. J. D. QEELKERKEN.
M. CAPPON.
en hooger
Ook oog enkele
Aanbevelend, 9
door nu Uw inkoopen te doen in
bij
LOPIKEBSTBAAT 10 SCHOONHOVEN
EN0BME-K00PJES a|)e MANUFACTUREN
Bij inkoop van i 2.50
EEN LUCHTBALLON CADEAU.
Zaterdag 27 Juni 'e middags 2 uur opening
Zie Vrijdagavond onze Étalages.
Verkrijgbaar
bij j. VINK Al., BERKENWOUDÉ:
Koolasch Zand
Blggelzand en
afval van Zout.
daar het beste op dit gebied tc krijgen Is tegen lagen prijs bij
ANTON WEWER - Koestraat 77 - SCHOONHOVEN.
Levering op voorschrift van H.H. Doctoren.
RÉPARA TI ÊN binnen 24 uur gereed.
80UD, ZILVER, UURWERKEN enz., tagsn scherp oonourrssrsnds prijzen.
Een
prim. In orde v,„ pari., te£„
billijken prijs.
Brieven, no. 1870, aan hel Bureau
van dit Blad.
PRIMA VOORZANGERS vanaf f 7
Jonge Vogels broed '25 vansf f 3.75
Alle soorten Vogelkooien
in Koper, Witlak, Vertind «n
Beukenhout.
Oroote voorraad Ooudvisschen.
Aquariums, Vischkommen enz.
Aquariumbcelden, pracht stukken.
Verder alle .oorten Vogels, Zaden
en Hengelsport-Artikelen.
LOEF'.
Vogel- en Aquariumhandel
Kleiw.g 69 Gouda
cxvi.
Reed» langer dan oen kwart wouw had
in Waterland oeii Nutsvuroumgiug be
staan, waarvan de oudst» irtgezetönon
aieh misschien nog wel eon en ander
zullorf herinneren en waaruit de eerste
R«d*rijkaraknmtor eigenlijk is voortgeko
men. l)o vergaderingen van het Nut, aoo-
afe men de vorwniging doorgaans bij
verkorting noemde, werden in den regel
good bezocht vooral als een «preker van
naam zioh deed hooren. Er heersohte eon
prettige toon ,al ging het er wél eens wat
al to ouderwetse!» aan toe. Stol n voor,
een lamgworpig gebouw met stee non vloer
de oenige «ohool in dde dagen to Wawr-
knd, niet al to schitterend verlicht en
slechts zwr matrig verwarmd door één
gewone kolomkachel, die do handen moer
dan vol had om de temperatuur ook
maar eenigszmn geniotbaar te maken
en waarbij de darnea, vooral die boven
een zekeren leeftijd do ouderwetsche
warme stoven ntat konden missen, niet-
tofenskaande men toen over het algemeen
goed tegen de kou kon praten
Op den achtergrond van het holle ge
bouw, waar de eohoolbanktn voor de
vergadering aan de wanden waren op-*
een gestapeld, val mot schaduwen was,
wn spreekgestoelte met lessenaar, in de
volkstoon de houten broek genaamd, aan
gebracht, die maar amper ruimte genoog
bood voor sprekers wat ad te levendige
gesti ou leerden.
Aan de voorzijde van de katheder be
vond zich een vlonder, waarop een ovaal
ronde tafel, bestemd voor de leden van
bet bestuur, die, gewapend mot lange pij
pen, van tijd bot tijd een aanval doden
op do omnUbare tabakspot ,op hot mi j
den van de tafel.
Eea en ander gaf aan hot geheel oen
eigenaardig decoratief aanzien, waarvan
de herinnering ons nog vrij leveddig is
bewaard gehleven.
Nadat door den voorzitter de ve.^ode-
rüng was geopend las de secretaris de
notulen der vorige vergadering voor en
werd vervolgens de geachte spreker van
dezen avond, uitgenoodigd om aan zijne
belofte om op te treden, te voldoen.
De voordrachten, „lezingen", zooala zij
boetten, waren van afwisselenden aard-
Soms werden onderworpen van weten
schappelijk gebied behandeld of novellen
voorgedragen, door den spreker zelf ge
schreven AUoen geloofszaken of politie
ke redevoeringen waren buitengesloten.
Om de wourdenvlowl binnen zekere gren
zen te houden, was bepaald, dat de rede
voeringen niet kinger dan 45 minuten
zouden mogen duren, waarvan echier
wel eens afgeweken werd.
Na de „lozing" volgde een pauze, waar
in de gehouden redevoering onder heilge
not veui een kop melk of een glas punch
door de hoorders nader besproken kon
worden. Incuasehén warden zij, die gene
gen waren na de pauze een voordracht te
houden fn proza, poëzie of zang, la de
gelegenheid gesteld, zich daarvoor bij den
fleerxitaris, of door dezen daartoe uitgo-
noodigd, aan te melden. Hiervan maakte
men een gretig gebruik.
Die voordrachten, de een beter, de an
der mindér goed waren in de veertien
dagen, die aan de vergaderingen vooraf
gingen, goed bestudeerd en dikwijls voor
de vuist uitgesproken en ik verzeker u,
dat de beste stukken, voor zoo ver zij
geschikt waren voorgedragen te worden,
zoo wed van de ouderen, als Poot en Hei
mens als van oen jongere generatie, zoo-
als Spandauw, Tollens, Yan Boers, Do
Bull Van Zeggelen De Geneatot en vele
anderen, een beurt kregen op de
denngen van hut Nut. Zij werd»
ieder naar zijn vermogen, i
vertolkt, met liefde gevolgd en onder het
volk ten minste, ondier hen, die tot de
Nutsbcaookors behoorden, betier bekend,
dan de stukken, ran ottza tegenwoordige
dichtere, die soms zulke
stellen aan taailkunjdiig»
voordracht.
Zeker niet van alk
Nutsvereeniging kon ïnen zoggen, dat zij
in den dienst der nhiaen op de rechte
plaats waren en ook j de keuze der stuk
ken, die men voordroeg, lüet nog wel eens
te wensahen over, maar toch is niet te
weersproken, dat de Maatschappij Tot
Nut van 't Algemeen een goede Leerschool
is geweest voor Nederlandsche taal, voor
letterkunde en welsprekendheid en een
kweekschool voor rederijkers. Indien dan
ook do naam van den d«r oudste rede
rijkerskamers in den Krimpe eerwaard
„Jan Nieuwenhuis' 'te Lokkerkerk ver
band houdt met dien van den stichter
van 't Nut, waaraan wij niet twijfelen, dan
vinden wij dit een verdiende en waardige
hulde aan den stichter van een vereeni-
ging, <üe op velerlei gebied zoo hoogst
nuttig is werkzaam gowoest.
Hit de afdieolingen der Maatschappij
Tot Nut van 't Algemeen z(jn op die wij
ze, de verschillende rederijkerskamers, die
thans over het geheele platteland ver
spreid zijn, voortgekomen. Overal vorm
de zich gezelschapjes van vijf tot tie»
personen, bijna uitsluitend hoeren voor de
boóefuming der toonealspoelkunst en dde te
Waterland was een der carsrto in dén
Krimpenerwaard en omgeving, 't Was
wal eoif stout bastoon en mét geen pen te
nialoq om lof en room en eer in Planken-
land te halen want liet ontbrak het vijf
tal jongelieden waaronder ook schrijver,
dezer hrieven, I- jrlijk aan allee, wat
voor het suoc*<s i eed reis in zulk een
vreemd land n- \g was, aan alles be
halve,do wil, de lust en een goodo dosis
overmoed. Maar, waar oen wil ia, komt
ook wel een weg zei Napoloou 1 bij de
inlijving ran ons land en hij liet er een
aanleggen van Amsterdam naar Parijs
Zo ging het ook cxns. Voor den zacht
prijsje weid een toevallig busohlkbaro ha
mer voor oon paar uur in do week ge
huurd en jbp deu len Juli van bdt jaar
1871 had'do pleehttge installatie plaat»
van de eerste Rederijkerskamer te Wa
terland on omgeving ingeschreven onder
don bescheridien naam van Dd Vhorait-
gang. Wij stellen óns voor u in een vol
gend nummer mede te deolen, hoe het
haar vorder ging
OOM KOOS.
Op den tijd, dat ons verhaal aanvangt,
speelde net blijspel „Liefde Ui het Woud"
Er wasteen neuwe kracht bij het gezel
schap gekomen Die nieuwelinge had het
mooiste gezichtje dat zioh ooit in het ge
bouw vertoond had Geen wonder du», dat
zij weldra heel veel harten in vuur en
vlam had gezet
Er kwamen dam ook veel edelen» avond
aan avond tsaar moote spel en de speel
ster zelve bewonderen. De hertog van
Hamilton was «en trouw bezoeker, even
als lord Albemarle, en tal van amdere
edelen.
Die hoeren waren org goodgeefsah met
goedkeurende glimlachjes aan hot adres
van de speelster, maar deizo bleef daar
gewoonlijk vrij koud onder. Ze gaf niet
veel om die jonkers In htm mooie pakjes.
Doch wie wol haar aandacht trok was
oen man, die van 't hoofd tot de voeten
in 't zwart was gekleed. Hij zat altijd stil
en ernstig recht voor zich uit naar het
tooneel te staren. Hij scheen met vele
edelen bekend te zijn, want hij beant
woordde met waardigheid hun groet, tel
kens als oen hem harkende. Doch daar
hleef het ook bij; terstond na pulk een
beleefdheidsbetuiging wendde hij zijn
blik weer naar het tooneel, waarmee hij
te kennen scheen te willen geven, dat hij
goen gesprek wensohte aam te knoopen.
Zoo ging dat nu alle avonden voort
Doch eens gebeurde het, dat mej Mari
an. bij hot verlaten van het tooneel, een
schoentje verloor; en zoo bleef dat dii
met zijn leuke roode hakjes brutaal-weg
liggen midden op de planken. Slechts een
oogenblik echter lag hot er. Want onmid
dellijk sprongen wel kien van die voor
naamste beaoekors naar voren om zich
meester te maken van liet kloodiingstuk
Lord Albemarle was de vlugste. Hij
deed een vervaarlijken sprang, stok zijn
band uit en greep naar het sohoentj»
Maar op 't zelfde oogenblik kwam er een
gedaante dn '<t zwart aanzetten; een breed
geschouderd man, blijkbaar beschikkend
over enorme lichaamskracht. Hij greep
de inand van den edelen lord in zijn ste
vige vuist en stootte toen deze tójjug.
„Wat be toekent dat, mijnheer?" riep*
Albemarle uit. Hijgend en btoZend hief hij
't hoofd op naar den nieuwgekomona De
schoen behoort mij. Ik had hem het
eerst."
„Volstrekt niet, my lord, hij ie van mijl"
an.twoorrd.de de ander, „want dik had hem
het laatst." Tegelijkertijd liet hij heit
schoentje In zijn zak glijden.
„Ik wist niet, dat 't onder edellieden
gewoonte was, een ander iets uit de han
den te rukken" begon AlbermaxJe weer
,,'t Is evenmin gewoonte ander edellie
den om op 't tooneel te komea en daar 't
schoentje van een dame te stalen, kreeg
hij van den ander weer te hooren.
Daar volgde natuurlijk een duel uit.
Dat kwam zóó. De zwarte zei: „Desnoods
zal ik er om veahwmi Als we niet vech
ten, dan houd ik den schoen; als we
vechten dan zal ik u desnoods in stukken
houwen maar ik houd evengoed den
schoen!"
Het kwam tot een gevecht, dat dienzelf
den nacht nog plaats had bij maanlicht.
Hij liep er een wond ia den schouder op
en do hertog van March, wandelde onge
deerd naar huis in gezelschap van zijn
secondant. Zegevierend haalde hij toen
eéh rood-ge hakt sohoentje voor den dag
en drukte er in Wijde verrukking eon kus
op.
De hertog v. March woonde In een groot
huis. Daar zat hij aan een groote tafel,
waar zeker wel ruimt» aan was voor vijf
tig personen. Hij zat mot het hoofd itn d»
handen, voor hem op de eiken tafel ston
den de zilveren schalen, die de gerechten
bevatten en doartusachen ia prijkte het
schoentje mat de roode hak. Nu had hij
dot ding al een week lang in zijn bezit
en het had h%m nog geen enkel prettig
oogenblik geschonken, 's Avonds na het
duel was hij naar de opera gegaan, doah
Marion was er niet.
Toch gaf hij ook nu 'nog den moed niet
op. Wel een maand lang liet hij geen
mensch met rust over de dam», dóe hij
met alle gewold wilde opsposan. Als hij
een vriend tegenkwam, dan onderging die-
zo oen compleet verhoor om vost te i
len of hij de dame niet ontmoet zou kun
nen hebben. Eindelijk kwam hij op de ge
dachte om eens te vragen bij den schoen
tje voorkwam, of daze hem ook op de
hoogte kon helpen. En werkelijk: de man
dr&lde hom mee, dat mej. Mardon woon
de dn hot dorp Walworth, doch het huis
kon bij niet precies opgeven.
Walworth was "een klein dorpje en de
jonge man in zijn- zwart» kleeren had
nauwelijks twee beer dsn bogriniten hoofd
weg opgewandeld, of hij zag voor oen der
vensters een lieol Hof, bleek geziohtje mot
dwepende grijze ooigen, dde maar één
msnsch ter wereld konden toebehooren.
Er ging een kort oogentalilk voorbij, al-
varens dié oogen hem herkenden, teen
bloosde het galaat plotedltog op hot ver
dween.
Toen hij klopte aan de deur der wo
ning, motöi hij vrij lang wachten voor
een boosaardige dienstbode kwam open
doen. Ze stok iiaar Itoofd om oon spbut
van de deur en vroeg wat bij verlang
de.
,Jk wilde mej- Mariun Redtern even
sproken,' 'anwoordde hij, al zijn moed
bijeenrapende.
„the is Mar niet!"
Éheet z» anders, maar haar vow-
is Marton, dat weet ik zeker En
ze daar juist aan hot raam zitten.
»t haar bepaald spreken, want ik
nar iotis overhand .gen, dat zij ver-
tieoft."
Het lioofd verdween wear en hij
stond alleen voor de gesloten deur. Hij
hoorde in de gang een fluisterend ge
sprek voeren. Een poosje lot< -ird hij
toegelaten on stond weldra voor de mood*
«poolstar, die h#n in een eenvoudig maar
smaakvol grijs toilet tegomoét trad. Zo
was erg bleek en leek heel, anders dan
toen hij haar dagelijks zag op hot too
neel.
Hij had een prachtigs toespraak vai
bulten geleerd, otn bij deze gelegenheid af
te steken. Zij zag hem echter zoo koud
aan, dat 't hart hem i® do schoenen
zonk eif zijn toespraak kn zijn kool bleef
«teken. „Mejuffrouw," zai hij, Ik
kwam ik wilds u uw schoentje terug
geven'*. Hij zweeg «ven en scharrelde in
zijn jaszak. „Hier to het," zei hij toen,
het ding voor zioh houdend.
Ze bedankte hem niet, maar voegde
hem enkel toe: „Mijnheer, ik begrijp niet,
hoe u het wagen diurfit hier bonnen te
komen en u itn onze afzondering aan ons
op te dringen, terwijl wij zeifs u naam
niet eens kennen,"
,Ik heet John Ruthvan" antwoordde de
hertog van March toen,, wat trouwens
geen eugen was. want dat was zijn
eigenlijke geslachtsnaam
„Nu mijnheer Ruhven, dan wilde ik u
alleen maar zoggen, dat u de schoen,
wal had kunpen houden, nu ze hem eerst
hebt toegeëigend en zoo lang in uw be
zit gehouden."
„Daar heb ik zelf veel spijt van," ver-
on&schuldigde hij zioh, maar ik wist u
niet eerder te vinden En nu u hem te-
rughebt Is tegelijk ook de schade ver
goed, zoodait de zaak nu ook voor goed
uiit de wereld ÉL"
„Zwijg nu maar! Ge hebt mij en den
mijnen reeds genoeg leed veroorzaakt.
Door die geschiedenis ben ik nu zonder
brood. Ik ben Mij, dat Ik van u en uw
k onrussen af ben, evenals van den schouw
burg." Meteen draaide z6 zÜch op haar
hielen om liet den edelman alleen ach
ter in het vertrek.*
Nadat Marion hem had zien whggaan
en had nagekeken zoo ver ze hem zien
kon, stond ze op van het venster en bot
zich weenend neer op een stoel aan de
tafel Werkelijk w«b «ij ontsla
gen, omdat deze man haar
schoenitjes had gehouden en toch kon ze
or niet boos om zijn op hem. Zelfs had
ze er spijt van, zoo hard tegen hem ge
weest te zijn, omdat ze bang was. dlait hij
nu misschien nooit meer terugkomen
zou.
Da vooruitzichten voor Marton,
haar huishoudentje waren overigens ver
re van rooskleurig. Geld was ndat meer
aanwezig en ze kon alleen maar raad en
daad nemen bij Ans, de oude
Wat nu doze jongeman zelf betreft, hjjj
was zóó ontdaan over zijn om vangst bij
Marion, dot hij veertien dagen lang thuis
bleef zitten en er zelfs niet over dacht om
haar op et zoeken. Ten elotte
hij zich niet langer bedwingen. Hij wil-1
dê dus nog eens trachten haar gunst te
winnen en op zeker middag reed hij erver
het Walworthsobe kiezel, gevolgd door een
bediende te paard. Hij was teer yerwon-
dard te Óen, dat een menigte menschen
aich verzameld had voor de deur yan
het huis, dat hii «ocht Een aantal man
nen waren bezig het huisraad op straal
ta zetten en een man met een loelijken
stierennek stond met een glas bier tn de
h^nd iagnn een deurpost te leunen, van
waar hij op de werkzaamheden toezag en
nu en dan orders gaf.
De jonge hertog ran March bedacht zich
geen oogenblik doch steeg af en trad
het huisje binnen. De eeo-ste bjtner, diie
hij binnentrad, waar hij ook da vorige
maal door Marion ontyangon werd, waa
geheel van meubelen ontbloot. In een
ander vertrek stond hek meisje mat haar
handen op don rug uit hot yenstor in den
tuim te zien. Toen hij binnentrad wend
de zij hot hoofd om en een sterke blos
bedekte haar gelaal, toen ze hem her-
kando. Ze zag haar grootvader, dia ge
heel ontdaan in een armstoel bij den
haard was neorgadokon, vluchtig aaa.
Toen trad ze op hem toe.
„Goeden dag, mijnbeer Ruthvan"
aprok ze ham aan, hem heuT hand toe
stekend. „Ik ban blij, dat u gekomen ia.
En ofschoon ik u nog niet vergeven kan,
dat u mijn schoen meegenomen hebt,
moet ik toch
optreden bij
ze woning."
Zonder hierop te
Ruthvan vragend 't vertrek rond, waar
op Marton ham verklarend toevoegde
"D kom al onder hêel treurige omstan
digheden. Birnen een uur tijds staar
we op straat en hebhon dan zelfs geen
daik meer om te wonen."
„Op straat? Maar waarom djam?"
„Waarom, dat weet Ük niet. Ik weel
alleen, dat we geen gold hebben; we zijn
te trotsch om hat van anderen te
en en ik wil met den opzichter
niet trouwen./'
„Wat opzichter?" vroeg hij weer. „Wie
i» dat?"
„Dat ij» de man, die u daar straks aan
REEUWIJK.
-i M"
De gemeente Roeuwijk, liggende ten
Noorden van de genteente Gouda, thans
tellende 3800 inwoners, met oen totale op
pervlakte van 3202 H.A.,/roaroiidor cir
ca 800 H.A. water, dB niet altijd zoo groot
geweest. Slaad w» die oude geschriften
na, zoo vinden we, dat de Ambaohteheer
lijkheid van Reeuwijk gelegen is i!n den
BaiUuwscbappe van Voshol. De kerk
werd gevonden 5614 Roeden van Leyden
en 7429 van de stad Gouda. Door het Am-
baoht loopt een water, dat oon hetzelve
veel levendigheid geeft, loopend» düt wa
ter op Bodegraven, door hetwelk dagelijks
vele marktschuiten zoo van aks naar Gou
da passeeren; uit deze vaart bomt men
door Bodegraven in den Rhijn en wol door
een verlaat, hetwelk aldaar ten koste van
Reeuwijk in den jare 1609 gemaakt is.
De naamso^rsprong van Reeuwijk is,
zooals van zoovelen in dezen omtrok, zeer
duister. De naam Voshol is, aaoah men
meent, te danken aaa de menigte vossen,
die zich bóer hebben opgehouden en zoo
zou de nAm van Reeuwijk zijn oor
sprong hebben £n het groot aantal reëea
dat zich in deze streek zou opgehouden
hebben Er is dvenwel geen grond voor,
dat zich in dit Ambacht meer regten zou
den opgehouden hebben, dan elders. Lie-
veT willen we geloaven, dat de naam van
het een of ander volk, dat herwaarts ge
weken, afkomatfg ja.
Dat valk zou dan geweest zijn Romei
nen, dragende den naam van Heriilen;
ook wel genaamd Rugieëre. Van déze val
ken weten we, dat ze naar deze landen
zijn afgezakt en van verscheidene gronden
in ons Vaderland bezit hebben genomen,
als o.a van Haaxidm, Rijswijk bij Den
Haag, Rijswijk in Aitena, Rijswijk in Gel
derland, en zoo ook van diit Ambacht, dat
gelegen is tussohen Haarlem en Rijswijk
bij Den Haag, vqn welke laatst» plaats
we zaker weten dat de naam ontleend
is aan die volken en zoo meenen we ,dat
de oud» naam denkelijk zal geweest zijn
Ruigwijk, en dat de tijd en lofetetrverand»-
ring daarvoor Roeuwijk heeft genomen.
De toevoeging der u voor de w is van Ia-
teren datum. In officdeele geschriften
wordt reeds in 1813 de naam Reeuwijk
geschreven.,
Men spreeikt ook van Oud- en Nieuw-
Reeuwijk, waarvan de reden is, dat het
dorp van ouds meer naar do zijd» van
Zwamraardam zal hebben gelegen en
zulks daarom Oud-Roeuwijk genaamd was
(De wijk Oud-Roeuwijk bestaat nog). La
ter vond men het dorp vanuit Bloemen-
daal en werd nu het nieuw» dorp ge-
getuige de Nisuwedarperweg, loo-
ran de Reeuwijksche brug naar
het Reeuwijfasohedorp.
Hoe oud Reeuwijk is, is moeilijk te
zeggen en d» stichter' wordt evenmin ge
noemd, maar volgens de naamsafleiding
dagteekent de stichting van <1» komst der
Romeinen in ons land.
Het wapen dor Ambaehtsiheerlijkheid
en vier is een Smt-AndrÜes-Kruis van
Reeiuwijk is oen gequarteteerd schild; oen
solvack, zilver en zwart tiwoo en drie het
wapen van Boijoren, zijndo ieder weder
goquarteloerd ais een en viler, met vier
staande leeuwen en twee en drie met
blauwe en zilveren ruiten. De ambachts
heerlijkheid was ook een eigendom van
den geslachte yan Aarsen Beijeren, waar
van ook het 2e en 3e quartier in bot
wapen van dit ambacht zijn oorsprong
hoeft. De amboah tehearlijkheid van Roeu
wijk, waartoe ook een gedeelte van Ran-
donbuxg en d» Temptbehoorde, was
maar klein, doch redelijk net betimmerd.
Verscheidene huizen hadden aangename
uitzichten en waren alle gebouwen, die in
hot ambacht verspreid zijn» fa goed» orde.
Een oud versje zegt:
„Hot aangename llhijnland's oord
Rnagt ondier hq^o dorpen 'i be-
[valiig Roeuwijk voord;
Dit dorpje, boe gering in aanzien
[en gebouwen,
Doet ons nogthans de vrucht dar
[nijverheid béschouwen."
Grooter werd dit dorp toen de voor
malige heerlijkheid Middelburg er aan
word boegevadgd; terwijl zijn groote uit
gestrektheid in den aanvang van dit ar
tikel genoemd, verkregen werd door de
Wet van den len Juni 1870 tot ver-
eeniging der gemeenten Reeuwijk en
Sluipwijk en opheffing der gemeente
Sten. Art. 1 van deze wét luidde:
Met 1 Julij 1870 warden tot één» ge
meente veroonigd de gemeenten Rdeuwijk
'en Sluipwijk, alsmede de gemeente Steón,
met uitzondering van bet godeelite dezer
laatste gemeente, hetwelk bekend Is on
der den naam van Voor- en Midden Wil
lens en aan de gemeente Gouda wondt
toegevoegd.
Art. 2 luïdde: De veroeaigde gemeente
draagt den naam van Reeuwijk.
Ziehier dus de officieele door de Wet
bekrachtigde naamsveraniderinig. Bij Ko
ninklijk besluit van 4 November 1871
werd aan de miieuwe gemeente oen wa
pen verleend, bestaande uit: een hori
zontaal door midden gedeeld /schild,
van boven van Keel (rood) beladen
met een reakop van goud. Van anderen
van lazuur (hlauw) beladen met een uil
van zilver. Het schild omgeven van het
randschrift: (ksmeenté-beatuur van Reeu
wijk, provincie Zuid-Holland. Voor we
bijzonderheden van denieu-
uitwijden, willen we eerst
nog «iets vertollen van die ambaahtah eer
lijk heden Sluipwijk en Stetin.
Wij willen diit echter doen als we over
niet al to langen tijd weer zullen terug
komen op het dorp bij eene andere foto.
De foto, die hier boven as afgedrukt,
vertoont het gemeentehuis van Reeuwijk,
dat een royaien en sierlijken indruk
maakt.
do deur hebt zien staan. Ik geloof dat
bij juiat bezig was zich over mijn weige
ring te troosten mot een glas bier."
.JJie man", mep haar bezoeker uft.
„Die zal toch niet gewaagd hehben om
zulke plannen in zijn hoofd te halen?
Hij trouwen met u, met het liefste
Hij was van plan een lofzang to gaan
aanheffen op Marions diverse lieftallig
heden, doch daarin voorkwam het meis
je hem door de vraag: „En waarom bij
niet evengoed als leder onder? Hij is
toch de vertegenwoordiger van den
hertog van Maroh en als zoodanig een
flink, bemiddeld burger?"
Toen hij dat boorde, stoof de jonge
man een paar pa» achteruit. ,J)è her
tog van Maroh 1" vroeg hij. „Wat heeft
die daarmee te maken?"
„Van hem i» het huis", antwoordde
Marton.
„Ik zal eens even met dien opzichter
iraan soreken" beloofde hij.
Wel trachtte Marion hem van dait
voornemen of te brengen, doch hij bot
3jcb niet bepraten. Hij stapt» snpl naar
zonder zich zelfs den tijd te gun
de deur aohter zich te «luiten. Toen
bvüten,
m do
hij eve
hï) even later weer binnentrad itn bet
vertrek, stond Marton naast haar groot
vader, trachtend hem moed in te «pre
ken in den tegenspoed.
„Ik heb met den opzichter gesproken",
dealde de hertog mee, zoodra hij de deux
achter zich had gesloten. „Hij heeft zijn
mannen bevel gegeven om alle» weer te
rug t» brengen in huis."
„U hebt toch onze sohuld niet betaald?"
vroeg ze angstig.
,Ik heb hem m
de hij.
Een
oogenblik rag het lieve sohepseltje
hem verwonderd oon; toen vulden zich
beur oogen met tranen. Zij noderdo hem
iet» dichter on drukte li^m de band.
„Mijnheer", voegde zij hem toe, „ge
zijt een goed en edel mensch: ik geloof
u. Maar tooh beigrijp Ik niet wat u dien
«unan gezegd kunt hebben, dat hij zóó
spoedig van voornemen veranderde.
„Dat kan ik u heel gauw duidelijk ma
ken. Ik bemerkte ni., dat dit huis van
mij is."
„Van u. Maar hert behoort aan den her
tog van
van Maroh."
„Juist viel hij snol in. „Ik hen hertog
Marton slaakte «een kreet van allerhoog
ste verwondering; toen plotseling koel
hooghartig voor zich uübziend, trok zij
haar hand terug uit de zijne. Toen ze
echter merkte, hoe hem diat bedroefde,
stak ze hem opnieuw, langzaam haar
hand toe.
„Ls nu die sohoendiéfataa vergeven?"
vroeg hij.
Zij antwoarddo ndet, maar baar hand
je bleef rusten in de zijne.
„Marton," vroeg bij daarop, „vergeef
je me?"
Zij zag hem aam englimlachte en ze
werden samen erg golukkijg. De schoen
bleef in de familie bewaard. En ter her
innering aan «al de gobéurtmiasen draagit
nog boden ten doge de gemalin van den
hertog van Mardh schoenen mét rood»
hakjes als ze bij officieele gedegenheden
ten Hov» verschijnt.
De Konlnoln naar het Noorden.
Waarschijnlijk zullen de Koningin en de
Prins in hét begin ran September een
bezoek brengen aan het eiland Ameland.
H. M. is verder voornemens om op 9
September Smeek te bezoeken.
Prov. Staten van Zuid-Holland.
Do heer A. J. ten Hope te Rotterdam
heeft verzoo hit in de eerstvolgende zit
ting van de Prov. van Staten van Zuid-
Hollqmd aart Ged. Sstaten de volgend»
vragen te mogen «tellen
lo. Zijn Ged. Staten er wel van over
tuigd, dat de wog van do Hoornbrug bij
Rijswijk naar Rotterdam absoluut t» smal
is voor het groot» locale en in tor-
locale varkaar, dat op dien weg plaats
heeft?