Concours-Hippique
Hl tuloteriiHirs
Opruiming
Theepotten
GROOTE OPRUIMING
Tijdens de veri^ings-uitslcT"
Schoonhovensche Courant
CONCOURS IIPriiHIE ie DORDRECHT
Week's Artikelen
Dienstbode
Dienstbode,
Wed. C. uan der Hek
L\
Dienstbode,
DIENSTBODE.
Timmerzaak.
Burgerwoonhuis
Boomvruchten j
Aanbesteding.
D. BOON,
TE HOOFDDORP
Gouda Bahlmann Co.
zeldzaam lage prijzen
aangeboden
Radicale Uitverkoop
TWEEDE BLAD
Doorzittend
gevraagd
Oevraagd
vraagt
gevraagd
Boerendienstbode,
Ter overname gevraagd:
v Te koop
Te koop
Anno 1925.
DB Jaarillkscha uarkooping
Boomvruchten
te IJfselstein
M. den Bleker
minimum uoetrmou voor Ktppei
oud-Aiba», juii 1025 Bezoekt hel groet ste Internationale
in Nederland, mei SPRINGCONCOURS en
JACHTRIT MET EINDLOOP
H. BROUWER,
AUTOHANDEL,
OUD-ALBLAS.
Walvischzalf,
van een groote partij
Engelsch marmeren
SCHOONHOVEN
NAAIMACHINES.
Sportpark Reeweg
op Vrijdag 17 Juli a.s.
Hauen 27-29-35-37 Schoonhouen
Komt! Ziet! Koopt!
op Woensdag 15 Juli 1925.
H. A. v. BAAREN
SCHOONHOVEN.
Specialiteit in Elegante
Dames- en Kinderconlectle, Sloffen en Witgoederen
"Speciale Mededeelingl!
van alle Zomerkleeding
Ziet onze etalagesl
Iels bijzonders is onze
Even ijd voor 'n Caravellis
van de
van Vrijdag 3 Juli 1925 No. 4988.
BINNENLAND.
M KMÏKL W ITH K
Vrouwenmoed.
■■■PU ROL,
Plaatselijke Berichten.
Gorlnchem.
Wsgsni huwelijk der tegsnwoor-
dig* wordt met 18 Auguitue e.a.
eene
door Mevrouw V AN DER LEEDEN-
Oskam te Ouderkerk a/d IJssel.
direct of later, door gexln x. k.,
«en fataoenl.
v. d. en niet Jonger dan 25 j.,
Êoed kunn. werken en eenvoudig
oken, v. g. m. g v.; hulp aanw.
Aanm. 2de Ichuytstraat 191,
Den Haag, 'savonds tusachen
7 en V uur, behalve Zaterdags.
OEVRAAÖD wegens ziekte
der tegenwoordige:
Een nette
DIENSTBODE.
AdreiT. C. BIK, L. Tlendewsg2,
OOUDA.
Mevrouw SCHREUDER van
beu Wabti Ipooritraat 4,
tegen hall Auguatui een nelte
tlcflt kunneude koken.
Thuli'de«evondiluitclien8 e»9 uur.
Zoo tpoedlg mogelijk
een
liefst die kan melken, doch gee»
v.reischte, bij C. VERRIP», bij
het Dorp, Groot-Ammers.
Ean goed beklante
Brieven onder No 1890, bureau
van dit blad.
op netten» stand te Schoonhoven,
•en
Desgewenscht kan een gedeelte der
koopsom als hypotheek op het pand
gevestigd blijven.
Te bevragen bij S. v. D. OEVER,
Schoonhoven.
(door omstandigheden) een
uitnemend bewoond
met SCHUUR en TUIN, gelegen
san de Ijsiellian te Oouda.
Spoedig ledig te Aanvaarden.
Te bevragen Boelekade 8, Oouda.
van
zal gehouden worden
op
Vrijdag 7 Augustus 1925,
's voormiddags 10 uur, in
„Het Wapen van IJsselsteis"
Den eigenaren wordt beltefd
verzocht, de uitbedongen boomen
rondom met een witte of zwart#
streep te merken en het aantal op
te geven.
Alle opgaven voor deze ver-
kooping worden voor de te drukken
boekjes en biljetten zoo spoedig
mogelijk Ingewacht ten kantore
van Notaris
la IJaselateln.
Pallaohakan Sataaad Katoan
Opgerlahl 1852.
En Oroa En O*1'"-
Fabriek van alle soorten
VI88GHEWI-ARTIKELEN.
TA NOL TEREN NETTEN BI1TER8.
Lavering door hel geheele rijk.
A. J. VAN DEN BERN,
MagazijnenNieuwe Markt en
St. Anlbonleatraal II, OOUDA.
Op
Zaterdag 11 Juli 19IS,
n.m, I uur,
zal In hel Café „SCHAAKBORD"
Ie OOUDA,
voor raken lug van den Heer
J. VERKAIK te Reeuwljk
(Twaallinorgen),
publiek worden aanbesteed:
Het bauwen ven een
BOERENWONING met
HOOIBERG, SCHUUR en
BRUG.
Bestek en Teekeningen verkrijgbaar
A I 5.- per atel (real. I 2.50) bij
den Architect
DIRK Steurman,
Burg. Martensslugel, Oouda.
KIPPENHOUDERS!
Een billijk adrei voor:
Deumee'a Ochlandvoer,
Oemengd voer, gebroken Mali,
Oplokvoer en Kuikenezaed
la bij
0. J. MULDERIJ,
OLIVIER VAN NOORTPLEIN 28,
SCHOONHOVEN.
FABRIKANT VAN,
Wanneer U tot aanschaf/Ing
overgaat, besteld U FORD-
of ander merk AUTO bij
onderstaand adrei.
RUimü VOORRAAD FORD-OHDEROEEIFH
BILLIJKE REPARATIÉN.
Binnen een enkele dag zijn
wij gereed tot het laden
van accumulatoren.
TELEFOON No. 8 ot T. T. S„
WITTE-KRUIS
KORTE TIENOEWEO 10, 60UDA.
Wltte-WInkol
HAA080HEVEER 8a, ROTTERDAM.
speciaal middel legen
HUIDZIEKTEN, PUISTEN
EN JEUK1NOEN.
GRATIS les borduren, itoppen.
Nieuwe handnaaimachine 25 gld.,
voor en achteruitwerkend 36 gld.,
met garantie. VERMEULEN'» Naai
machinehandel, Kipstr. 42, Tel. 2176,
Rotterdam. Repareeren, Inruilen.
Mij. tot Bevordering der Toonkunst
Afd. Gouda.
Buitengewoon Kor It concert
op DINSDAG 7 JULI 1925
In da St. JANSKERK Ie OOUDA.
Aanvang 8 Juut Toegangaprlja I 0.50.
Stedelijke belasting inbegrepen.
Uitgeloofd o.a. 2 groote Zilveren Wisselbekers.
Sluiting vun aangifte dl Juli.
Programma's en inschrijfbiljetteu bij
J. P. PIERA,
Uof 13, Dordrecht.
Nu is het goed eens to gaan kijken in de Koestraat
- Wat een «orteering
Wal een lage prijzen
en de kwaliteit i. primzi van alle..
L. O. VERROEH, KOESTR 94, SCHOONHOVEN.
Ruiino keuze in alle soorten
Meubelen - Vloerzeil - Linoleums
Karpetten - Kapokmatrassen
Bedden - Dekens - Gordijnen
Electrische Lampen enz. enz.
SV Evenals voorheen worden bij mij gekochte
goederen franco aan hult bezorgd en geplaatst.
Gevestigd 1 dull
J. C. VAN DAM, Tandarts
STATION'S KOFFIEHUIS (P. C. Hiijneman), Schoonhoven.
Aparts ingang Krul.poortstraat
SPREEKUREN, 0—10161-71. Woensdags 0-12; 61-71
Verder volgens afspraak.
Mei een leer rijk morgen- en middagprogramma.
Kaarten voor een zllplaata op de tribune zi|n evenal. de terreinkaarten
op den dag relt verkrijgbaar op het aporttcrreln maar kunnen ook
vooraf worden aangevraagd aan hotel „da Landbouw la Hoofddorp
(telef. no. 12).
▼MDT Ui
Nergene beter,
Nergtn» voordeellger,
Nergens In grooter sorteering
DAN HIJ:
Alle inlichtingen steeds gratis
Let vooral op den naam Weck
Ook op de guinmlringen.
Vanaf Zatardag 4 lull a s. wordt al
hat raataaranda Z0MERG0ED vaor
ala Dames an Kindarmanfala, Mantal-
Coatuums Japonnen Bloutei, Rokken,
Kinderjurken cm Stoffen.
Wanneer ge als slot van den drukken
verkiezingstijd Uw belangstelling hebt
gericht op het eindresultaat dan zal
tijdens het wachten op den uitslag Uw
hand automatisch naar den ig 'rr'ten-
koker grijpen om een CARA biXlb
op te steken.
Of ae voelt voor politiek of met - eiken
lino zon er tal van mov «nten. wnarhn «e
Nieuw* m«rk*u
IU.EC.ANT. «onder mondhtuk J'li Ct*
LA REINE, goud mond»tuk 2'li Cu
Da watsrleldlng In Zuid-Holland
De \»terlMdings»mmi»»io voor m kidon
Zuid-HLlimut heeft In haar tftateron go-
houden vergadering op voomtay»jm
advinour. p«f. Vi««te Ddft, beslo
ten om tuMchen en Bergoohon-
hook eon proofborudt utt Ie voaran. Vol-
eene het ld**» ontwerp ad worden go-
Iraoht om voor de tien gemeenten, welke
bli het pi» betrokken «jn, een eigen w.tn-
plaaU van w»'" to "Poron. Als de
boring mleluklt, auUtm de koelen, groot
f 2000, door do provincie wor-
der gedragen. -
Nederland—Indlë door da lucht.
De Luchivaarloommiasle to Batavia ver
gaderde over hol contract mot do Ko
ninklijke I.unhVaartmaatachappij Do in
filling van luchtlijnen zal voorloopig
niot t*>t stand kamen. De adviezen zijn
afwijzund. De K. L. M zal een nieuw
voorvL-Ü mqeten doen. Do voorzVutor der
commissie, de heer Aeeolbergh, vertrekt
binnenkort nasr Europa.
In ieder leven komen droevige eambare
uren voor, die rterk naar den dood doen
verlangen.
lu ons dorp woont een vrouw, die der
gelijke vreeselijke uren heeft doorleefd;
ze heet Virgin.e, een eenfoudjge boeren
vrouw, jong gehuwd, zooals dat op het
land m**r in zwang ia, mat een Jongen
man, die- nog moeet loten.
In 1870 stond hij onder de wapenen
en vertrok, zoodra de vijandelijkheden wa
ren uitgebroken, met zijn regiment naar
de oostelijke grenzen.
De strenge winter voagd» het zijn# bij
de verschr kkmgen van den oorlog: de
natuur scheen de ellende der menschen
nog te willen verzwaren.
En alsof het sehoone Frankrijk ge
vloekt was, hee rechten bijna overal ont
zettende bóamcttelyke ziekten.
In ons dorp kwamen eenige gevallen
voor van Mare pokken en ra een paar
dagen bervrook het eemge kind van Vir-
gin e aan dio verschrikkelijke ziekte
Middelerwijl na dorde iederen dng al
meer en meer de vijand, en op een goe
den ochtend hoorde men hot onheil
spellend geluid der kanonnen.
In da kleine hoeve, waar Virgin» met
jdweo oude kutxnts woonde, h*ar«chie
"groote droefheid. De goede vrouw meen
de dat ieder schot menschen wondde en
doodde en zij sidderde. Toch was se dap
per en zoo goed als ze gifderen haar leven
zou hebben gegeven om dat vun haar
kind te redden, was ze nu even bereid
het te offeren voor haar vaderland.
Gelaten moedig, zou ze niet gewild
hebben, dat haar "vi» zijn plicht niet
deed, maar ze leed en weende da stilt»,
omdat ze hem zoo lief had.
De Duitse hers kwamen, bezetten het
dorp en vestigden er zich, of se thuis
waren.
Men moest ze herbergen: een schrik
kelijke verplichting voor die oud-ssodda-
ten, voor die vrouwen, die jongedoshters
wer zonen, eohtgenooten, broed era, ver
loofden ten strijde waren getrokken I
Op zekeren morgen ontving een oude
buurvrouw, wier zoon ra dezelfde com
pagnie waa ingedeeld als de echtgenoot
van Virgmie, een bnef van haar kind,
die medegestreden had te Bopaume en
haar mededeelde, dat hij, niet gevaar
lijk gewond, »n het hospitaal verpleegd
en wel dacht binnenkort terug te kee-
ren. Hij voegde er bij:
„Zeg aan de arme Virgin:» heel voor
zichtig, dat haar* man op het slagveld
ia gebleven. De granaat, die mijn duim
verbrijzelde, heeft hem het leven gekoaj.
En Virginia, levend beeld van amart,
moeet die Jobstijding vernemen op het
eigen oogenbtfk dat twee kurassiers aan
de hoeve verschenen en bij haar hun
introk namen.
Boven den haard in de groote keuken
h .ug een oud geweer, nog mot een vuur
steen, hetwelk behoord had aan den
grootvader van den jongen boer, oud
soldaat van het keizerrijk.
liet werd zuinig bewaard; het waa
trouwens ook een zeer verouderd mo
del.
De twee Duitsohers beschouwden on
der hun maaltijd liet oude geweer. En,
ofschoon ze niet lieten meTken, dat ze wat
Franeoh verstonden, wisselde ze toch
een snellen blik, toen ze een der oude
knechts horode zeggen: „Kon dat oude
geweer nog maar eens dienen, om afre
kening te houden met d ie Dudtschera.
Ze gingen ter ruste, slechts met één
oog alapend.
's Morgens vroeg groot eo^sohudding
bi het dorp, Een uhlaan, Uerugikeerend
naar een der hoeven, waa 's nachts door
een geweerschot gedood.
De Duiitsche bevelhebber edschte, dal
do'bedrijver van den moord binnen twee
uur zich zou aanmelden, zoo nie/t, dan
jou de burgemeester gefusileerd en hert
u°rp platgebrand worden. Bovendien
e*chte hij nog een groote som golds
De inwoners waren radeloos Een uur
Sïöfg voorbij, maar niemand meldde zich
Attn orr) zich als don dader aan te ge-
De angst en ontzetting nam
met iedere minuut toe.
Do burgemeester, een krasse grijsaard,
wok als voor een plechtigheid zijn ambts
gewaad aan en, omgeven door z'n raads
leden, begaf bij zich naar het gtaneente-
iiuia, en met dien edelen eenvoud, welke
helden maakt, waubtte hij de dragon die
komen moesten.
Dij Virginia intuzachen bekeken de
Duitschers, teruggekomen in de keuken,
nog eens hert oude geweer. Een ran. hen,
met dat gevoel van zelfbewustzijn, den
overwinnaar eigen, onderzocht nog eens
nauwkeurig het wapetL, dat reeds «indj
den Yorigen avond hun n buwagiorighaid
had gaande gnmaakt. Hij koerde hert,
keerde het nog eens in de hand, bezag
de kamer en liet den haan spelen.
Maar opeens klonk een zware alag en
tegelijkertijd ook smartkreten. Het oude
geweer, nog maar enkel door Fransche
handen aangeraakt, was plotseling af
gegaan, alsof de aanraking van ©en vij
andelijke v mger het oude, verlamde
maaksel ontroest had. Het lag daar nu
op den grond, geverfd door het bloed
I van den Duitscher, die bet uitschreeuwde
van d« pijn en wiens geheele hand ver-
echeurd was
Virginia kwam toegesneld; ook ds
knechts, heel verwonderd toen ze zagen,
dat het geweer van den grootvader nog
geladen was En daar Virginia ean me
delijdend hart had. varbond ze de hand
van den Duitscher, gehoorzaam aan het
groote beginsel der naastenliefde^ vol
gens hetwelk ©en gewonde vijand een
menach wordt, dia recht heeft op ons
medelijden.
Tooh werd het gebeurde sooedig be
kend en een Pruisisch off cier, aan wien
misschien de kameraad van den gewon
nen kurassier de opgevangen woorden
van dqn ouden knecht had overgebracht,
was spoedig ter plaatse en zofid© ba rich
tegen Virginia:
„Gij hebt vannacht den uhlaan ook
zeker gedood!-""
Hij vertrok, rapporteerende het voor
gevallene den bevelhebber en deelde hem
zijn vermoedens mede:
„Beslist", zeide hij, „had men daar
op die hoeve reeds gisterenavond plan
nen Daar ze geen der soldaiien durfden
dooden die bij hen waren ingekwartierd,
hebben ze er een gedood, die moeder
zei alleen door hrt dorp slenterde. En
vervolgens hebben ze het nog eens, ge
laden, op hoop, dat heit dan zooge
naamd per ongeluk zou afgaan, daar ze
wel gemerkt hadden, hoe de Pruisen er
met belangstell ng naar keken en dus
ook wel zeker in handen zouden nemen
Nadat ze de beschuldiging van den
Dultsohen offiaier gehoord had, dacht
Virgin e ernstig na. Binnen een half uur
was de toegestane tijd verstreken, nie
mand zou zich aanmelden, dat was ze
ker. Misschien was de moordenaar ge
vlucht, niet watand aan welke ramp hij
het dorp en zijn bewoners blootstelde.
Dan zou de burgemeester, die voor allen
nog zoo onmisbaar was, en zoo bemind
werd door zijn talrijke familie,met z'n
leven boeten voor een daad, die hij niet
I had bedreven, een onschuldige zou wor
den gestraft. En heel htft dorp zou wor
den platgebrand, haar arme buurvrouw
goen dak meer hebben boven haar hoofd
en Catharina, haar andere buur, die drie
dagen geleden het leven geschonken had
aan haar zesde kmd, zou dakloos staan.
Zij eu baar bloedjes van kinderen.
Wat zou ar worden van al die
monschen, die een prooi waren voor
den overwinnaar? En wat zou zij,
Virigin», alleen nog op de we
reld doen?.. Haar kind was dood, haar
echtgenoot eveneens; zij was heelemaal
alleen en ging zoo goed als zeker een
hard en droevig lot tegemoet. Dait alles
kwam haar voor den geestZij neemt
een kloek besluit en vastberaden gaat ze
naar het gemeentehuis.
„Mijnheer de burgemeester", zeide ze
fl nk weg, „ik heb den uhlaan gedood."
„Gij Virginie?" riep de oude man uit
„Hoe hebt gij dat gedaan?"
„Met het geweer ran grootvader, dal
ook, ge weet het, de hand van dien Pruis
vermorzelde. Ik blijf hier en als ze ko
men, zal :k zeggen dart ik hert gedaan
heb."
Hij zag haar aan, dan trok hij een
zwaar zilveren horloge uit z'n zak.
„Luister, even, mijn kind", aeéde hij
kalm, „daar resten ons nog maar tien
minuten. Ga naar huis. Het h belter een
oude man, dan zulk een jong mensch."
„Als men voor niemand meer nutrtig
is, als niemand u meer bemint", her
nam „Virginie droevig, „kan men ge
rust sterven."
Maar daar drong een ongewoon
rumoer tort hen door. Eersrt dachten
ze, dat hert de Pruisen waren,
die kwamen om hun be dreiging te ver
vullen, want de gestelde tijd was om
De oude burgemeester ging naar het
raam en keek naar bulten. Op hetzelfde
oogenblik klonken de tonen dar Fran
sche trompetten in hun ooren.
„Wat is dat toch?" vroeg een boer,
Fransche aoldartenl En wat allerlei wa
pens; zelfs spahia (Turkeche ruitsra,
die In hert Fransohe leger dienden)
Wat is dat toch allemaal?"
Een ander, die ook aandachtig had
toegekeken, ribp uit:
„We zijn gered, kindsren. De dragon
ders van Faidherpel"
Zoo noemde men de soldaten van al
lerlei wapens, die door een wakker le
gerhoofd op goed geluk bijeen waren
verzameld. Het was het overschot van
versohilknde uiteengejaagde regimenten
die nu een heterogeen korps vormden,
en onder zijn bevelen «treden.
„Franeehenl-" risp ds oude bur«s-
meratsr vod ontroering uirt.
Inderdaad werden de Duitschsrs
noopt h#t dorp te verlatsn «n men adem
de weer vjij.
Virginie, dis haar verheven offer ndwt
had kunnen volbrengen, moolit er weddra
dankbaar voor wezen. Ze hoor
de, dat haar man niet was gesneuveld,
doch krijgsgevangen gemaakt Zijn won
de was onbeduidend; de kameraad, die
'ham had zien vallen, had zich vergist,
in de war door het gevaar, dat hij zedf
had geloopea.
De heldhaftigs vrouw had hort geluk,
na den oorlog haar echtgenoot weer te
z en, dien ze zoo had beweend Ze zijn
gelukkig nu, en twee flinke jongens
troosten hen voor het verlies van den
eerst». Het zijn krachtige kerels, twee
soldaten, die de kracht van hun vader
en den moed van bun moeder bantiten.
Ingezonden Mededeellngen
Schrijnen en Smetten.veracht en
Geneert ir
BIJ ApoIh.«n Profllstsn~M
Bsrkenwoudi, 8 Juli. Dinsdag is de
landbouwer W. J. van Dorp, alhier, ter
wijl hij een stder in den stal voeder gaf,
met zijn linkerhand verward geroakit in
een koptouw Daar de stier ©«-'ra malsn
rond om hem heen sprong, is de pols
op twee plaatsen gebroken en moest hij
zich d Tect on^Jer gsneeakundig© behan
deling stellen.
Hoenkoop, 8 Juli. In de op Vrijdag
28 Juni j 1. gehouden raadsvergadering
werd besloten aan den heer C. A. Th.
Engelman, op diene verzoek, eervol onrt-
alag te geven als gemeente-geneesheer,
onder adnkbetuiging voor de aan de ge
meente bewezen diensten, terwijl en diene
plaats werd benoemd de hear E. Ver
beek, arts te -Veghel.
Een voorstel van wethouder Oosterla
ken tot herziening der verorden hg op
de heffing van keurloonen werd inge
trokken.
Bij Ged Starten zullen --'«.ran wor
den aangewend om den buurtweg open
gesteld te krijgen voor bert verkeer met
vrachtauto's.
De dienstplichtige Zwoud Verweij
ie door Ged. Staten voorloopig vrijge
steld van den dienstplicht wegens broe-
derdienst.
Ottoland, 3 Juli. Het was dsze week
wel een ongeluksweek. Ten aerate ging
een onbekend wielrijder dis over een
plank wilde peddelen, kopje onder in
de Graafstroom, doch kram met den
sohr k en een nat pak rrH Ten tweede
ging een paard, voor een wagen gespan
nen, en waarop men bezig was hooi te
laden, op hol, doch werd spoedig gegre
pen. Ten derde liep een wied van een
wagen, waarmee men kaas had gele
verd vlak bij de hoeve op de terugre'e
en ten vierde brak het schamel van een
wagen, waarop hooi was geladen, zoodart
hert voer hooi omsloeg Allee bleef ech
ter bij wat materieel e schade en Uep Bon
der persoonlijke ongelukken af
De prijzen der kaas waren dece
week als volgt: le soort f 88f 60, 2e
soort f 84f 60 per 80 K.G., met tame-
lijken. handel, varkens gelden le soort
f 44f 45, 2e soort- f 42f 43 per 50
K G., met vluggen handel.
Benschop, 8 Juk. Vrijdag was
het voor de leerlingen van de hoogste
klassen der beide openbare scholen al
hier een prettig» dag.
Het bestuur van de afdeeling Ben
schop van Volksonderwijs had nl. voor
ben een reisje georganiseerd naar de
Diergaarde te Amsterdam. In een vijftal
autobussen werd des 's morgens naar
Utrecht gereden en verder per «poor
naar de hoofdstad.
Dat de kinderen pret hadden in artio,
laat z ch begrijpen, vooral de grimassen
der apen viel bijzonder in hnn smaak
en ook het voederen van de zeeleeuwen
trok niet weinig hun belangstelling.
Veel werd gezien waarvan zij verstald
stonden, zoodat behalve een prettige,
ook een leerzame dag werd doorgebracht.
Opgewekt togen zij weer per trein
naar Utrecht, waar de auto's reeds klaar
•tonden om hen naar huds te brengen,
waar zij ongeveer om acht uur weer ar
riveerden. Ook een 90-tal ouders en be
langstellenden hadden de reis op eigen
kosten medegemaakt en naar we verne
men, hebben ook deie een genoegelijken
dag medegemaakt
Gaarne brengen we dan ook op deze
plaats een woord van <*m.k aan allen,
die door hun bijdragen hebben moge
lijk gemaakt dit schoolreisje rte kunnen
doen en spreken den wensch u4t, ook
een volgend jaar voor een dergelijk doel
weer «te mogen aankloppen.
Een vierjarig meisje van den arbei
der L. Koot alhier geraakte deze week
achter de woning m een sloot, waaruit
het even later levenloos werd opgehaald.
Hoewel spoedig de dokter ter plaatse
was, mochten de pogingen, om de levens
geesten nog op te wekken, helaas niet
meer haten
Van de libhting 1926 zijn door Ged.
Staten do navolgende ingeschrevenen
vrijgesteld van den dienstplicht: W
Baars, A. van Ieperen en P van Iepe-
ron. Voorloopig vrijgesteld zijn J. A
Klever en W. Schinkel. De d fenetpWch-
tigen W. A Roeenboom en J. van der
Wel, van de lichting 1925, zijn door den
burgemeeeter opgeroepen oen voor eer
ste qefening te worden ingelijfd by het
10e Reg. Infanterie te Amenrfoort.
Ieder,, die den naam Qorinahesn noemt,
denkt sis bij intuïtie aan hert elat Loenre-
•tem, waar volgens Vondel:
Geweld van Waiüon, dubbele graohi,
Ontrust© honden, wacht bij wacht,
Des lagen poorten, ïjm boomen,
Geknars van elotwerck, breeds strooman
En d' onvermurwde kastelein
den grooten Hugo de Groot goed be
waarden, Liuiat hij door de schranderheid
van iljn gamai n Marie van Reigers
bengh in etaat gesteld werd te ont
vluchten.
We danken aan Hermen de Ruiter,
wien hat gelukt» om bij verrassing het
zoo sterks slot te nemen, waarvan Olt-
mane in zijn boek „De Schaapherder"
zoo levendig vertelt
Wie In Gorinchem komt, moet over
staken naar Woudrichem en dit dorp,
heerlijk van midd«l-
se uw so he rust, met
zijn f raaien, x waren
toren, doorwandelen,
om dandoor den
veerman te worden
overgezet naar Loeve-
etein, waarvan de
twee torens in Gor.to
oh cm aan dsn rivier
kant reeds zijn te
zien. Hij, die dezen
tocht doert, maakt in
gedachten mee den
tocht van Herman de
Ruiter en ook ds
lang niert pleizierijg»
vaart van Huig de
Groot, wiens hart ven
verwachting en «pan
ning wel «neller zal
hebben gtfklopt dan
gewoonlijk
En is hert dan ook,
dat ge u teleurgesteld
voelt, omdat g» u
miseohien Loeveritein
inwendi" schooner en
grootsoher had voor
gesteld, herinner u
dan, dat wij „in Ne
derland edechta wad-
nig aan monumenten
zorg doen en bekreun
u er niet verder om,
dat Loeveertertn ver
worden Jje rtot «en
verlaten oord, waarde
raven krassen en ds kraaien huivaren
doen door hun geschrei en piepend op
haar herren draait de zware poort.
Het kleine, vriendelijke stadje Gorln
chem, gelegen aan de Merwede en de
Linge, heeft een geschiedenis, waarop de
Gorkummera prat mogen gaan. Daar
om willen we er een en ander uit naar
voren brengen.
Wij willen niet twisten over den
naamsoorsprong, doelen slechts mede,
dat door naamkundigen in de 17de eeüw
werd aangenomen, dat de naam zijn oor
sprong soil vinden in het woord „Gorfe-
kens", waarmede de arme vissohera, die
aan de Linge woonden, werden betiteld.
Gom g moeet dan beteek enen, arm, on
aanzienlijk, en de woonplaats dier vii-
tchera werd de»we gen genoemd Gorrig-
heim (Duitsch) of Gorrig-hom (En-
gakch) aldus: woonplaats der Gorrekens
Door geschiedkundigen van naam wordt
dit in twijfel getrokken. De heer Van
Gogh, die in 1898 zijn werk „Van Ar-
kel'a oude Veste" het licht deed zien,
heeft de veronderstelling opgeworpen, dat
wellicht de naamsooraprong te vinden
zou zijn hierin, dat op de plaats, waar
thans Gorinchem \s, vroeger de Romein-
schs legerplaats Grinnes zou zijn ge
weest .Dit Grumes zou in den loop der
tijden veranderd zijn tot het tegenwoor
dige woord: Gorinchem Met zekerheid
durft de heer Van Gogh ook niets te
zeggen, omdat de enkele voorwerpen uit
den Romerascben tijd, die opgegraven
zijn, ook zouden kunnen zijn achtergela
ten door voorbijtrekkende Rome&nsohe
soldaten.
ren. Twee eeuwen is Qorinohem ia het
bezit gebleven der Van Arbel'e De
•tad moeet in dien tijd vele belegeringen
ondergaan, wanneer de vijanden der hee-
rea Van Arkel poogden haar te bemeeste
ren. In 1412 was het met de macht der
heenen van Gor.sichuin gedaan. Toen
moeet den 26en Juli Willem van Ar kei
overwonnen door dén HoLlandechen
graai, als tand doen van de stad, en werd
de praohüg» „keizerlijke burcht" der
Van Arkei's mot duu grond geluk ge
maakt. In 1417 poogde de laatste qfertsm-
moLing uit het hui* van Arkeü, Jonker
Wilkan, nog d« Wad te hernemen, moor
Jacobs van Be.eren, die den Hollaad-
achan graaf was opgevolgd, was rte Rot
terdam Zij scheepte zich onmiddellijk in
mot 6000 man en kwam aan don rivier
kant ra hel kasteel, dat nog in handen
der Hollandsohe troepen gebleven was.
Dij een bloedig gevecht ito de «rtad ble
ven de Haüandsche troepen overwin-
DALKMPOORT.
naars. Jonker Willem, zoowel eis de aan
voerder der Hoilaudsche troepen, Heer
Walraven van Brederod*, sneuvelden
beiden in dezen strijd-
Karei de Stoute werd in 1489 heer van
Gorinchem en hert land van Arkei Hij
Ltot het kasteel, ctoor Willem VI gesticht,
nadat hij de stad had ingenomen, ver- -
grooten, zoodat het een vorstelijk verblijf
kon worden genoemd. De toren zelf had
muren van 36 voet dikte en was geheel
gebouwd uit blauwe of Nemensche Steen
Vandaar de bfenaming blauwe toren.
26 Juni 1672 vorkloarde Gonqchem
zich voor den Pruis van Oranje. Toen
was bert ook, dot de droeve gesch todetus
met de Martelaren van Gorcum rich af
speelde, die vruen aftocht hadden ver
zocht uit bat kasteel, waarin zij waren
gevlucht, wat hun was toegestaan. De
geuzen braken hun woord en hebben de
arme vluoh teling en onm en schel ijk behan
deld, voor een deel op d« gerechtsplaats
(thans Groote Markt) ter dood gebracht
en voor een deel naar Den Bmed ge
voerd, waar de overigen door ophanging
van hert leven werden beroofd, in strijd
mtrt een bevel van den Prins van Oranje,
en terwijl de overheid der ertad een
verzoekschrift om verachooning der ge
vangenen had ingediend.
Een stad, die reeds zoovele eeuwen
telt, moet noodwendig vele en val er la.
bijzonderheden kunnen aanwijzen. Hert
Stadhuis, dat de Vroedschap in I486
kocht van den koopman Dirk nun Leeu
wen en dat zulk een schikLerachrtigen In
druk maakte, bsstsat thans niet maar. In
HOOGSTRAAT
Ongeveer 128R is de stad Gorinchem
gesticht Jan van Arkel X was door koop
in het bezit gekomen van de hearlhkhead
Wolf er en en op een goeden dag gelastte
hij de inwoner# van hot dorp hun hui
zen af te braken en «en eind verder, bij
zijn kasteel, „Den Blaauwon Toorn", weer
op te bouwen in den vorm eener «tad. De
ateenen, afkomstig van de afbraak van
de kerk te Wolferen werden gebruikt om
een keTk In de nieuwe stad te stiohrten.
Jan van Ar kal X heeft de stad zeer ver
sterkt mei muren en torens, zoodat zij
beveiligd was tegen tnogeflijke overval
len, die ia dien woallgen tijd niet zeld
zaam waren. Vooral naar den brat
van Holland werd de stad zeer ver-
•terkt, omdat de graven van Holland de
gezForen vijanden der Van Arkels wa-
1859 moasit hert wegens bouwvall felheid
worden gesloopt. Hel had don ook wel
zijn dienst gedaan bijna vier eeuwen
lang en dat, zonder dat ar gedurende al
dien tijd nagenoeg iete moest worden ge
wijzigd aan de inrichting. Hat rtegenwoor-
d «e Stadhuis, een vierkant, tnneeaal ge
bouw, werd gestioht in i860 en biedt in
de boneden- en de eerste verdieping
ruimte voor de stedelijke regeering en
de eecretarJe, terwijl de tweede verdie
ping wordt ingenomen door het Kanton
gerecht en de bureaux der genie Ook is
ito hert gebouw de politie ondergebracht
Op de Groote Markt vinden wij het
Hugo de Groot-poortje, de deur, waar
door De Groot, na zijn ontsnapping van
Loeveertrin, den 22en Maart 1621, als
metselaar verrftomd, hot huis van Adrosn
