NIEUWSBLAD VOOR ZUID HOLLAND EN UTRECHT
SCHOUWEN,
Een nieuwe rubriek in ons Blad.
No. 5188.
Vrijdag 22 October 1926
58* Jaargang
<T
Dit nummer bestaat uit
VIER BLADEN.
hEHSI 1. lil.Al).
Gemeente Bergambacht
De week van Ford.
Belangrijk voor H.H. Veehouders!
»De ziekten van ons Vee«
FEUILLETON
De gesloten Diamanl.
Plaatselijk Nieuws
O
SCHOONHOVENSCHE COURANT.
Dezs Courant wordt dat Maandagi-, des Woensdags- an de* Vrijdagmniddagi uit
gegeven. Prys voor Bchoonhoven per 8 maanden 1.26, franco per poet in
Nederland 1Ü0. Over bet abonnement wordt in de eeme maand beschikt.
Men kan zich abonneeren by onze A.genten, Boekhandelaren en Kantoor
houders.
S. W. N.VAN NOOTEN. SCHOONHOVEN
Ultgsvsri.
Telefoon 20. Posrtoh. en Girodienst 13703.
Prya der Advertentiën: Van 1 tot 6 regels ƒ1.80: elke regel meer 0.20
Bij 8 maal plaatsing wordt de 3e plaatsing tegen f 0.10 per regel berekend. Vooi
advertentiën tusschen den tekst, waarbij de kolommen breeder zijn, wordt de drie
voudige pnjs berekend. Voor meer plaatsingen, groot aantal regels en condities
vrage men tarief.
BURQEMEESTER en WETHOUDERS
van Bergambacht,
brengen ter kennis van belanghebbenden,
dat zij ingevolge Artikel 80, der Alge
meen? Politieverordening op
Vrijdag 5 November 1926,
des voormiddags 9 uuibinnen de kom
der Gemeente zullen doen
het uitdiepen van de Watergangen en
Slooten, respectievelijk ter diepte van
8 en 6S d M. beneden het zomerpeil
van den Polder Bergambacht.
Bergambacht, 21 óct. 1926
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
J. A. A. U1LKEK1
De Secretaris,
W. SCHIPPERS
Men behoeft nog niet oud te zijn, toch
lijken vele toestanden en verhoudingen
uit vroeger jeugd zóó ven*e achter ons
el* waren 't herinneringen uit tijden van
menschen-geslachten terug, herinnerin
gen, opgewekt door het lezen van ge
schiedenisboeken.
Oorlog, revolutie, revolutiedreigingen
«n economische ontreddering hebben in
enkele jaren op politiek zociiud ge
bied eene evolutie geschapen, die in nor-
male omstandigheden een eeuw-duur zou
hebben vereischt
't Zijn nog jonge mennen, zij, die zich
herinneren kunnen, dat de „normale"
arbeidsdag er een van 12—14 uur was.
De leuze „Op, voor den 8-urendagi" leek
een onvervulbare utopie, een onwezen
lijke verwachting van de zegeningen van
een onmogelijken heilstaat. Anderen wil
den zich in hun wenschen meer tot het
bereikbare bepalen en daarom schaar
den ze zich eendrachtig achter Mr. Aal-
berse, die Ln de Tweede Kamer al wat
conservatief was tegen zich in het harnas
joeg door een motie voor te stellen,
waarbij de wenschelijkheid werd uitgc
sproken van een wettelijke regeling van
den 10-urigen arbeidsdag.
Dat alles gebeurde nog maar een 16
jaren geleden, maar hoe vér ligt het
achter ons.
In de groote streek, waarin ons blad algemeen gelezen
wordt, staat de veeteelt op een zeer hoogen trap van ontwik
keling - men denke b.v, aan de verschillende fokveedagen.
Daarom hebben wij voor de veehouders een aparte rubriek
geopend.
De heer A. van Langeraad, dierenarts te Peursum, begint
vanaf heden iedere week artikelen te schrijven over
Zeer belangrijk voor de veeteelt Is, dat abonne's van ona
blad het recht hebben om inzake veeziekten vragen te richten
die door den beer Van Langeraad KOSTELOOS worden be
antwoord.
Deze vragen moeten worden gezonden aan de Redactie
van ona blad. Er bij ingeaioten behoeft enkel te worden een
poatzegel van tien cent voor doorzending.
Het ia van enorm belang voor de veeboudera in deze atreek
om de artikelen van den heer Van Langeraad geregeld te
volgen, ze uit te knippen en zorgvuldig te bewaren. Zoodoende
krijgen ze op den duur een volledig atel gegevens inzake Vee
ziekten, dat hen bij voorkomende plotselinge ziektegevallen
onder hun vee van zeer veel nut kan zijn.
De landbouwende streek, waarin ons blad verschijnt tus
schen Rotterdam Den Haag - Utrecht - Gorinchem en Dordrecht
zal met deze nieuwe rubriek zeer gebaat zijn. Daarom vestigen
wij bij den aanvang ervan den nadruk op, zoodat iedere Vee
houder er kennis van kan nemen.
30
Zooals ik strak*
roods zeido kan ik slecht* aannemen
dat je hersenen overspannen zijn «n dat
je lijdt aan een -ziekelijke verheel din?
Wanneer je echter de waarheiid spreekt,
voegt hij er met een vreeaelijken blik op
haar bleek gelaat bij. ..dan verwensch ik
dien dag. waarop ik je voor de eerste
maal gezien hekf.K
Dit zeggende, verlaat hij haastig de ka
mer «n laat Olga achlei in na «emo-
stemming, die buna aan wanhoop
grenst.
XXXI
Iwan Orslnsky.
Dtn «eheelsn voormiddag vermijdt Ol
ga haar echtgenoot. Zij vermoedt dat haar
tegenwoordigheid hem onaangenaam ia en
houdt izich daarom bijna uitsluitend in
haar eigen kamer op.
Door Manfreda brein kruist oen chaos
van gedachten. Hij kan nog steeds niet
aan de slechtheid zijner vrouw geloove
en koestert toqb ook bijna goen hoop meer,
dat zij in ijlhoofdigheid heeft «ëwprokei
Hij tracht -te feoen tevergeefs. Hij steekt
een cogarette aan maar reeds na eeni-
ee oogenblikken ligt zij op den vloer. Met
onrustige schreden loopt hij in de kamer
op en neer en kijkt elke naar minuten
naar de Schwarzwulder klok. of de wij
zere nog niet zijn vooruitgegaan.
Als die Iwan Orainaky maar eerst hier
was!
Eindelijk tegen vijf uur wordt er
gescheld. Manfred haast nioh om zelf de
deur te openen.
Daar staat hij toot hem, de zoo vurig
verlangde.
Ja mevrouw Sóott te huis?" laat Iwa:
Orainaky'* zware stem zich hooren.
„Ik ben het Manfred Soott. Kom
binnen!-'
Wat een onwezenlijke verwachting
leek, is al lang werkelijkheid geworden:
de 8-urige werkdag is normaal. We
gingen Zelfs verder, de Engelsche Zater
dag werd ingevoerd en thans heeft Ford
illusies gewekt van een week van 5 werk
dagen. lu njn fabrieken werd de illusie
reeds werkelijkheid en de gedachte is
als leuze reeds door de Amenkaansch*
arbeiders aangenomen.
Er Is wel reden om zich af te vragen,
waar we heen gaan. De 8-urendag moet
als norm gewaardeerd worden; het leven
behoort met méér gevuld te zijn dan
met werken en slapen. We zouden het
echter verkeerd achten, als men van een
streven om den werkdag te normalisee-
ren op een redelijken duur, overging tot
een pogen om den arbeidsduur zooveel
mogelijk tc bekorten en daarbij van toe
vallige economische omstandigheden ge
bruik te maken.
Een te sterke bekorting van den ar*
beidsdag heeft ook. nadeelen. De illusies,
die men gekoesterd heeft over de wijze,
waarop de arbeiders hun meerderen
vrijen tijd zouden besteden; Werden op
geen stukken na vervuld. Er zijn tal van
vereenigingen, die zich hun geestelijke
ontwikkeling ten doel stellen, leeszalen
Oreinaky buigt beleefd bet hoofd er
steekt Manfred, ais toegevend aan een
plot*elingen aandrang, de hand toe, welk
deze slechts vluchtig aanraakt Dan zendt
hij den jongen man welke hom tot g
heeft verstrekt weg en volgt den hem
voorgaanden Manfred naar de kamer.
Geen woord, geen gerucht, verraadt,
dat Olga aanwezig \g.
Met de hand op de tafel steunende st&a
zij stijf en onbewegelijk daar en ziet de
bijineakomende tegemoet.
„Uit de manior waarop ge mij ontvangt
leid ik af. dat mijn kleindochter u op
mijn bezoek heef1, voorbereid'-, begint 0
9insky. terwijl hij op e«n stoel gaat zitten
„Ja"
„Dus heeft zij n ook gezegd, dat il
haar heb vgrgeven. en dk vergeef ook u,
mijn zoen„Ja," vervolgt hij plech
tig, terwijl hij langzaam zijn kostbare
pelsjas losknoopt, „de liefde is sterker
dan de trotschheid ik sohaam mij ni
dit te bekennen. Ha. wie mij, een week
geleden, zou gezegd hebben, dat ik haar
ooit vergiffenis zou schenken haar, die
•schande en smaad over mijn grijs hoof
oeeft gebracht, dat ik haar binnenkort
liefdevolle woorden schrijven, haar zelfs
bezoeken zou.
„Mijn echtgenoot weet alles," doet
than* Olga's heldere, kaAme stem zich
vernemen.
Orainaky richt zijn uitgedoofde oogen
naar de plaats, vanwaar deze onverwach
te woorden komen. Nochtans hoe
verrast hij ook is hij verandert geens
zins zijn manier van doen.
„Ik verheug mij onuitsprekelijk dit te
hoóren. mijn kind," zegt hij op blijden
toon, „vooral daar uw echtgenoot dö.5-
niet-tegenstaande met zijn bezoek schijnt
ingenomen."
Olga heeft mij daarbij van allerlei ver
teld, dat ik onmogelijk kan g-elooven be
gint Manfred boud en koel ..Ik heet u
welkom in de hooip, dat gij die ijlhoof
dige taal zult logenstraffen."
„Ik zal mij gelukkig rekenen, alles te
loochenen, wat ook maar den gerings;en
ea bibliotheken zijn overal verrezen en
wel wordt van al die instellingen een
nuttig gebruik gemaakt, maar tQch slechts
door de besten, betrekkelijk weinigen.
e*n zéér gering percentage van het groote
aantal, aan hetwelk de gelegenheid tot
ontwikkeling geboden it. We vinden het
verschijnsel trouwe- niet abnormaal,
de meeste menschen hebben geen lust
tot studie, omdat ze er de hersenen niet
voor "hebben, wat voldoende is om ze
volkomen te excuseeren. Ieder mensch
is aan.zich zelf en aan de maatschappij
verplicht zich een zekere ontwikkeling
'eigen te maken, maar 't zou dwaasheid
zijn om menscheu tot bijzondere studies
te bewegen, die dairtoe geen geschikt
heid hebben.
Nu zijn er werkzaamheden, die zoo
zwaar zijn, dat cfen 8-urige arbeidsdag
volstrekt niet te kort geheeten'mag wor
den, omdat de vrije uren voor rust on
ontbeerlijk zijn. In vele andere bedrijven
zijn de werkzaamheden wel met zwaar,
doch zoo eentonig en dus geestdoodend,
dat 8 uren daags er ook welletjes is.
Maar, de arbeiders van de laatstbedoelde
categorie zijn nochtans niet vermoeid
en voor zoover ze geen bekwaamheid of
lust tot studie hebben, werkt de vele
wanklank in onze familie-omstandigheden
zou kunnen b.eugen," antwoordt Orsins
ky beleedd. „Wat heeft mijn kleindochtei
u dan wel zoo al verteld?"
„Dat zij niet wegen* politieke woedingen
naar Siberië werd, varhanmen, maar alls
medeplichtige aan een diefstal.
Treurigs: schudt de oude zijn hoofd.
„Arm kind!" mompelt hij medelijdend
dat gij u met de Parker'a had ver
bonden, om uwe vrienden, die u gast
vrijheid verleenden, te barelen
„Arm, arm kindl"
en dat zij zelfs *u te Pangbourne
behulpzaam was bij den diefstal met den
gr noten diamant."
Onsinsky heft, alsof hij ten zeerste ver
baasd is. zijne banden Qjnhoog en laat
ze zwaar op zijn knieën vallen.
„En 't mooiste komt achteraan
voegt Manfred er met inspanning bij
..dat gij met u tweeën den atriik hebt ge
spannen, waarin, ik oevarvreen moest war
den om Olga ta trouwen.
„Wel. *weil"^5jU Hei iu„ijelijk?" roept
Onsinsky en slaat zijn handen samen
„En tot welke gevolgtrekking 'is iu. na
dit alles te hebben gehoord, gekomen, mijn
heer Soott?"
,Jk meende te moeten aannemen, dat
zij in ijdeihoofdigheid sprak, dat de een
of andere oogenb lakkei ijk e geestesverwar
ring
Zijn stem, in den beginne zoo vast.
ftrilt merkbaar; hij kan niet verder spre
ken en ziet droevig naar Olga. die met
onbeweeglijk gelaat nog immer roerloos
op de tafel leunt.
Glimlachend knikt OrsinSky een paar
maal met zijn hoofd,
„Zeer juist momentale geestverwar
ring dat verontschuldigt alles
Zijn toon gepiket spottend van zoovee'
meerderheid. da.t Manfred zenuwachtig
toornig o*>springt.
„Mijnheer hebt ge den diamant ge
stolen of niet?" roept hij driftig.
„Die vraag is ondoordacht, mijn zoon"
antwoordt Orainaky met zacht verwijt.
yrije tijd demoraliseerend op hen, indien
ze luieren en leidt die vrije tijd tot
maatschappelijke uitwassen, indien ze
zich met hun energie op andere werk
zaamheden toeleggen. Veel werkloosheid
ontstaat, doordat arbeiders vaak neven
betrekkingen bekleeden. De handeldrij
vende middenstand ondervindt veel last
van al de kleine winkeltjes iu hel bij
zonder ter verkoop van sigaren welke
gedreven woorden door arbeiders. Het
assurantievak is bijna geheel verknoeid
en b.edl nog slechts aan weinigen een
volledig bestaan, doordat 'n agentschap
een zeer algemeen nevenbaajtttje is ge-
don. üe kantoor-avondbetrekkingen
zijn legio. Te ontgaan zijn die uitwassen
niet, want indien de werkzaamheden niet
te zwaar zijn, dan is de 8-urige arbeids
dag voor ijverige menschen wel de grens
gebleken, tot welke de arbeidsduur mag
worden "beperkt. i"
Wie over zijn vrijheid^ beschikt, in
eigen zaken is of zelf an arbeidstijd
regelen mag, stelt zich ijmhet algemeen
niet met 8 uren tevretpnook .doen
dat niet de vereenigingsbestuurderen, de
schrijvers en politici,, die zich geroepen
achten om voor de arbeidsbsperkipg van
anderen te ijveren.
Laten we ons daarom wacht** voor
het najagen van slechts schijnbare suo-
cessen, als de voortdurende bekorting van
arbeidsdagen en -week. Een mooi doel
ls bereikt, maar nu moeten we ons be
heerschen. Voor den mensch is arbeid
even noodig als eten, drinken of slapen.
De energie, die in ons is, moeten we
verwerken en als we dat niet in nor
malen arbeid kunnen doen, zullen we
buitengewone bezigheden zoeken, die de
economische orde verstoren.
Goudriaan, 22 Oot. De prija der kaas
bedroe» deze week hier en in de omgeving
le kwal. f 43 bot f 46, 2e kwal. f 38 tot
f 41. «ware f 50. Handel vlug.
De prijs der varkens bedraagt voor le
•oor'. 30 tot 34 oeni, 2e soort 28 tot 30
cent, varkens voor exporthandei 34è cent.
Handel flauw.
Molenaarsgraaf. 22 Oct. De Ned. Herv
Ring van Ghr. JoDgedingavereenitging van
Bleskenagraaf en omstreken, die vijf ver
eenigingen telt. hoopt een propaganda-
aypnd in het Schoolgebouw alhier te hou-
om tot doel te luimen van een stich
ting van een Jongelingsvereen. alhier.
Voor dien avond hoopt de heeT D. Ver
heul te Brandwijk voor haar op te treden
mot bet onderwerp „Jongeiingiachap".
Krimpen a.d. Lek. 22- Oct Door den
heer A. Roubo* is ontslag genomen als
secretaris van de vereenlging Volksonder
wijs.
Tot voorzitter van de afdeeling
Krimpen a.d. Lek van den Ned. Metaal-
bewerkersbond ia in de plaat* van den
heer C. van der Linden tot voorzitter be
noemd de beer P. Buitelaar.
Door den heer A. Roubos. hoofd
der Openbare School no. 2 i* ontslag ge
nomen al* voorzitter en ais iia der com
missie van toezicht op het lager onder
wijs.
Bleskensflraaf. 22 Oct. Tot leden van
het college van zetter* in Rijks Directe
Beiastiüigen zijn benoemd de hoeren W.
G Koorevaar ,ir M. G. de Kluijver.
Met den handel in vette varkens
gaat het nog zeer (raag Men bea-eedt
voor zware aoort*n tot 34 cent, lichtere
tot 35 1/2 een; per half K.G.
Aan den dienstplichtige J. C. d«
I Jong i* voor goed vrysleJling van den
werk el ijken dienst vdrleend wegens bro -
der disast.
De herkeuring voor dienstplichtigen
zal plaats hebben in de maanden No
vember en December.
Voor de leden van Het Groene Kruis
Kruis zal Dr. L. Ingelse albier een le
zing boiuden over bet typhusvraagsluk
Moordrecht, 22 Oct. Veiilingbericht van
d* pluimveevereen. „Ou* Belang" alhier,
van 15 Oct. 1926. Aanvoer 1044 kip- en
494 «endeieren. Kipeieren van f 710,50
en eendeieren van f 0—3,50. beid** per
100 «tuk*.
baar wij vernemen sal vanwegs -de
afd. „Volksonderwijs" even&l* vurig jaar
wederom een avondcursus worden ge
houden
Door bet uitwijken voor een auto.
verzakte hier «en verhuiswagen van de
firma Hijnen. uit Hillegersberg. Mot veel
moeite gelukte het den wagen weer op
den wag t© brengen.
De vergadering van de ofdeeliag
vam Het Groene Krui® alhier, verwierp
mat 46 tegen 2 stammen het vooratel-
Boogaard. om het salaris yam de wijk
zuster me', i 200 per jaar te verlagen.
Meerkerk, 22 Oct. Tot bet bestuur van
de vereeniging tot Ziekenhuis verpleging
zijn gekozen de heeren J. van Ar kei, Dr.
Spijkerboer, Joh. Boon en C. de Groot,
allen te Meerkerk en J. A. Wiegel, .J. J.
Jager, G. Oudaboorn en P. Versluis, al
len to Niearwland.
„Geen praatjes, al* ik verzoeken rnagl
Ja of neen'i
„Welnu dan neen. Als ik e*n ant
woord gaf. dat andere luidde, zou ik bij
u en d© gebeale familie in verdenking ko
men niet goed bij 't hoofd te zijn", lacht
de oude man en vervolgt, terwijl Man
fred hem met sombere oogen aanstaart:
„Wee* toch verstandig 1 Wat baat het een
goed paard dood te jagen? Wees blij, dat
ik noz baas van al mijn geestvermogens
benl Dit is zoker Olga's vree* met be
trekking tot de Parker's is geen hersen
schim. De eer der familie is in gevaar en
ik ben gekomen om haar te redden.'
lp woeste wanhoop werpt Manfred ziob
op een stoel en staart met zijn kin in de
handen afwisselend «hen ouden man en
Olga aan. Hij twijfelt-Jniet langer aan
haar schuld.
Dat is dus zijn eohtgenoote! Dat haar
grootvader! Alle twee gelukzoekers, die
ven en bedriegers, waarmede zijn leven
onverbreekbaar verbonden isl
Olga bespeurt nauwelijks zijn verach-
lelijken blik, haar hart is? als bevroren.
Zoo moet een ongelukkige te moede zijn,
die na een bepaald getal slagen den knoet
niet meer voelt, die zijn vleesch ver
scheurt.
„Uw zwijgen, geliefde kindieren, bewijst
mij", 'begint Onsinsky weder op een loon,
im wiens vaderlijke goedheid opnieuw
spottend zijn meerderheid ln Est xioh
mpagt. „dat gij mijn bemoeiingen niet ge
noegzaam naar waarde weet te schatten.
Ik zal u eenige beelden uit de toekomst
doen zien. Let wel op 1Daar gij, mijqt
kleindochter, onvoorzichtig genoeg aan. de
Parkera hebt laten blijken, dat bun inlich
tingen voor u van belang zijn. zullen zij
zoodra zij u geheel en al hebban uitge
zogen, een ander offer opzoeken waa
schijn! ijk het eerst uw vader, mijn zoon.
Zijn ih ooi welgeborene 1* «en zee.- slimme
man. die precies weet, hoe men met men
schep als de Parker's moet omgaan Hij
zal ze bedaard aanboor en en hen dan, om
INGEZONDEN MEDEDEELING.
OO cis, per doos a 12 cacKcls
lO M m 1 N
de zaak uu de wereld te maken, ng-ar
zijn notaris oJ procureur verwijzen. Hij
weet, dat hij in dit geval" nooit weder iets
van hen zal hooren. Wat voor de kinde
ren de boeman is, is voor beden al* de
Parker's een gerechtspersoon."
„Zij zijn," vervolgt Orainaky, „in een
oogenblik als weggeblazen.Wien zullen
zij nu te pakken nemen? Misschien ma
joor Clayton? De majoor is mei zoo snug
ger eis air Edward Soott; hij zal een
klein sommetje betalen, om u, mijn zoon,
onaangenaamheden te besparen. Maar 'het
bedrag zal niet groot genoeg zijn, om da
Parker's tevreden te stellen.Aan wien
zullen zij nu hun inlichtingen verkoopen?
In elk geval aan de pers. Zij zullen vre
ten, dat menig blad zijn succes aan
schandaal geschiedenissen heeft te dan
ken. Een puar couranten, die meneer
uw vader vijandig gezind zijn, zullen de
zaak met vreugde aangrijpen, om hem
in 't parlement onmogelijk te mak ml
Eindelijk zal de geheele pers er notitie van
gaan nemen. Geheel en al zwijgen van on
zen kant zal als een bekentenis gehouden
worden. Ons bleef derhalve de weg open,
om een aanklacht in te dienen."
j Hij maakt een 'kleine pauze, om zijn
woorden beter te laten werken, alvorens
hij voortgaat:
,,'t I* altijd onverstandig zich met ©ou-
ranten in een gerechtelijken strijd in te
laten. Dan wordt de' zaak eerst ter dage
ruchtbaar en het Sahandaal grocAer.
Wat dus te doen, om dit dreigend onheil
af te wenden? Ik zou wel een middel we
ten, opdat de haam van uw hooggeachten
ledelgeboren .heer papa, onaangetast
opdat gij,'mijn zoon, en Olga, uw
(fden weder vrij kunt opheffen, opdat
'eer der familie weder zoo fier en vlek
keloos daar staat alsfrooit te voren!"
Nog altijd zwijgt Manfred Hij vat nog
niet heelemaal den Sin van de fijn ge
kozen wmrden.
„Moet ik u den w'e" aantoonen?" vraagt.'
Orslnskv na een "en tijd
Geen aniwoord.