«wsasvsi
m
li
PU ROL
De voeding van het vee,
Het mineraalzout-vraagstuk.
Gemengd Nieuws.
Ingezonden Stukken
Rechtszaken
Loop der Bevolking.
Formulier ter verkrijging van een Bericht van
Inschrijving voor onze Ongevallenverzekering
haam:
Voornaam:
Leeftijd: -
Beroep
Wat doen we met ons
geld?
Buitenland.
Gemengd Nieuws.
DERDE BLAD
NIEUWSBLAD VOOR ZUID-HOLLAND EN UTRECHT. SthoonhovHsche Courtirt
VRIJDAG 8 DECEMBER 1939.
•tel, wearven vest stond, det bet sou
worden verworpen, terug.
Tot leden ven het Burgerlijk Arm
bestuur werden benoemd de heer Jc.
Bulk en Mevr. ven den Broek—Mac-
denlel.
Vastgesteld werd een suppletoir
kohier der Hondenbelasting voor 't
|eer 1920
Eveneens werd vastgesteld een
nieuwe motor- en rijwielverordening.
De maximum-snelheid voor wegen
binnen de bebouwde kom werd be~
naald op 25 K.M. De heer Mesman
brak een lens voor een maximum
snelheid van 30 K M.
Bepaald werd, dat de Dorpstraat
op Zaterdagavond van ses tot tien
uur rooï rij wiel verkeer aal sijn ge
sloten.
Besloten werd tot aanvulling van
de verordening betreffende de leve
ring van electriciteit door het Elec-
triciteitsbedrijf.
Tot slot werd besloten om een
crediet van f 80 te verleenen voor
het maken van een materiaal berg
plaats op den sokier van het ge
meentehuis, ten behoeve van de Bur
gerwacht
Dit voorstel ondervond nogal felle
bestrijding van den heer Noest.
Aan den heer J. Hooftman en Mc],
L. C. Bulk werd op de meest eer
volle wijze ontslag verleend als
leden van het Burgerlek Armbestuur
rv.
De voeding en riekte.
In het vorig artikel werden als
directe en indirecte gevolgen van de
minerale ondervoeding genoemd:
bloedarmoede, verzwakt weerstands
vermogen ,Eugelsche ziekte, tubercu
lose .onvruchtbaarheid en verwer
pen. Hieraan moet nog worden toe
gevoegd de zoogenaamde moer- of
kalveriiekte. In dit hoofdstuk sal ik
't verband hetwelk lusschen deze
riekten en de mineraalvoeding be
staat, beschrijven.
Bloedarmoede Het bloed bestaat
uit roode en witte bloedlichaampjes,
bloedwater en vezelstof. De bloed
lichaampjes zUn uiterst klein; de
ropdc komen }n belangrijk arcwtere
hoeveelheid v-.»or dan de witte. Het
bloed heeft in het lichaam een twee
ledige taak:
1. het moet alle organen en weef
sels opbouwen en voeden en deze,
o.a. van zuurstof voorzien. Dit ge
schiedt door de slagaderen waardoor
het lichtroode bloed stroomt
2. het moet de afvalproducten te
rugvoeren door bemiddeling van de
afscheidende organen. Het dikkere
roode bloed vloeit terug door de
bloedaderen.
Gezond bloed is dun-vloeiend, doch
mag niet te dun zijn. Dikvloeiend
bloed is onzuiver.
De bloedarmoede is niet In de eer
ste plaats een tekort aan bloed, doch
veeleer een gebrek aan voedende be-
•tanddeelen m het bloed. Om te kun
nen produceereu heeft een dier de
volgende bestanddeelen noodig: Eiwit
vet, zetmeel, water, vezelstof en
minstens elf verschillende mineraal-
stoffen. De ttcliaamsorganen verwer
ken deze grondstoffen, om het een
voudig te zeggen, allereerst tot één
mengsel dJ. het bloed. Daarna tre
den andere organen in werking, wel
ke uit het bloed de grondstoffen
putten voor de productie. Zoolang
het dier alle grondstoffen voldoen
de in het voeder vindt, in opneem
bare vorm, dan zal het geen nadeel
van hooge productie (melkgift, zwa
re kalveren voor koeien, eicrproduc-
tie voor kippen, vleesch en spekpro-
ductie voor varkens) ondervinden,
maar zoodra er iets tekort komt,
moet het dier zijn reserve-voorra
den in het lichaam aanspreken, die
dan in de tekorten moeten voorzien.
Praktisch kan dit voor de grond
stoffen eiwit, zetmeel, vet, water niet
voorkomen, omdat de veehouder
da voor de productie bc-
noodigde hoeveelheden hiervan vrij
zuiver zal berekenen en verder om
dat de grootte der productie zich
onmiddellijk zal richten naar de
hoeveelheid eiwit enz., welke rich
in het voeder bevindt, d.w.z. dat bij
verminderde eiwitvoeding de pro
ductie zeer spoedig terugloopt. Met
da mineralen is (tut niet 1 iet geval
Langen lijd ia het dier in de ge
legenheid ondanks mineraalarm voe
der op vrijwel dezelfde productie te
blijven en de mineraaltekorten uit
het organisme te halen. Daar dit
vooral via het bloed geschiedt, moet
het bloed zoodanig verarmen, dat
de bloedarmoede ontslaat en hier
mede verzwakt natuurlijk het
weerstandsvermogen
tegen ziekten. Bloedarmoede en ge
brekkig weerstandsvermogen zijn de
twee uitgangspunten van zeer vele
ziekten. Onder weerstandsvermogen
het woord zegt het reeds, verstaan
wij het vermogen om weerstand te
trieden tegen ziekte-aanvallen. De
meest ernstige ziekte-aanval is wel
de besmetting door bacteriën. Dit
geschiedt vooral door de voorste
luchtwegen, door het spijsvertertng»-
apparaat enz. Bacteriën zijn micros
copisch kleine wezentjes, welke men
tot het plantenrijk rekent. Zij verme
nigvuldigen zich door deeling, d.w.z.
zij vallen in tweeën. Iedere helft
groeit weder tot een zelfstandig bac
terie, totdat die rich weer splitst
ln zuiver en krachtig bloéd zullen
de bacterieën weinig gelegenheid
hebben om zich te ontwikkelen, daar
zij in de krachtige witte bloed
lichaampjes groote tegenstanders
vinden. Ook worden door een krach
tig organisme het best anti-stoffen
gevormd tegen allerlei infectie-ziekte
Bü minerale ondervoeding van het
van t lichaam door witte bloedcellen
bloed zullen dus èn de verdediging
èn de vorming van 't natuurlijke ver
dedigingsmiddel van het bloed n.m.
de anti-stoffen groote schade lijden.
BachlUs
(fcjMeltche «lekte) treedt meeeUl
opotj loof* dieren. Of du* dekte
erfelijk is, daarover zijn de geleer-
dgende
leer
den het nog niet eens." De volgende
oorzaken kunnen o.a. tol rachitis lei
den: ondoelmatige voeding, gebrek
aan direct zonlicht en frissche lucht,
vitaminetekort, maar vooral gebrek
aan minerale zouten. Het beender-
stelsel, dat nog groeiende is. krijgt
door het tekort aan mineralen on
gelijkmatige groei; onvoldoende
hardheid, zoodat de beenderen enz.
zich vervormen. Dit geeft b.v. bij
runderen, welke aan rachitis heb
ben geleden, aanleiding tot moeilijke
verlossingen; bij paarden aanleg tot
allerlei chronische kreupelheden,
overhoef, spalkreupel enz. Varkens,
die in hun jeugd rachitis hadden,
krijgen zooals bekend Is, zwakke
pooten en* spieren. De ponten rijn
niet in staal hei JWu^am te dragen.
Voldoende- bjjvoedtring van minera
len zal een groote factor zijd ter
bestrijding van rachitis.
Tuberculose.
De tuberkelbacil komt het best
en vlugst tot ontwikkeling in een
organisme, hetwelk door een of an
dere oorzaak verzwakt is. Het bloed
van dieren, die naast hun gewone
voeding regelmatig mineralen ge
voerd krijgen, zal krachtiger ziin,
zooals reeus meer werd opgemerkt
De t.b.c. bacillen mogen zulke dieren
eens besmetten en een geringe be-
smettings-haard veroorzaken, het
organisme zal evenwel de overhand
krijgen en menigmaal zal zoo n pro
ces tot stand komen. Bij geslacht
rund vindt men vaak ipselde
tb.c. haarden, welke voor hei dier
onschadelijk geworden zijn, terwijl
hetzelfde proces bij een door mine
rale ondervoeding, ziekte of over
productie verzwakt dier aanleiding
Ds krans van dsn moordenaar. Hat
ekdMijk ovamdhot mn hst docthtotffer
ram den macmdéanalag, da vorigs week
geploegd to Leeuwarden, meg. A. M. J.
N.—F. ward jpatontriddag op bat kerk
hof te Lakkum onder groote bahmgetol-
Mng tor aarde beetdd Hel bevreemdde
sear, dat de moordenaar van sijn vroe
gere echtgenoot© een fcrana Of} da kiat
bad riten (leggen mat da woorden: „Rust
caobrf, have vrouw. Van uw echtgenoot"
Een JoonsvsThoooino- Aan 140.000
«bandara van (de FordiWborieken is met
ingang van 1 Deoeiabar een loonavor-
hoogong toegekend. Zij geldt alleen voor
arbeiders in de Var. Staten. De poet Joo-
nan" bij Ford wordt hierdoor met onge
veer £0 miiUioan verhoogd.
Op wsfl naar ds ksrmls. Op een on-
bewaaiiten overweg bij Oudenaarde (Bei-
ga &- ia een "kar mat drrie karittandl door
geworden.
Ds «foeh toffere, aan tainmam met
vrouw «n kind. waarvan de eerste op
slag gedoftd ward, terwijl laatstgenoem
den kort daarna san hun afschuwelijk©
verwondingen overleden, waren op weg
naar de kermis.
Esn vressslijks nacht. In den nacht
is ln een klein plaatsje bij MkmtpeAlier
(Frankrijk) een huif ingestort,
In egn oud bouwvallig hiuria woonde
daar een femrfke, wsüke reeds lang op 't
imtur opmedhsaaan wtae getnaaOrt. Niet-
min weigerde rij hei 'huis te red at en.
Des machte knakte hei huis in al rijn
ogen en stortte mei donderend geraas
in. Den géheétan nèdht hoorde men het
gekreun en (hulpgeroep der bodbkrrawu,
iay dat gelukte jet hen door to drin
gen. Eerst des morgens konden de rer-
©wftotafcten, man en vrouw, worden ge
borgen. De vrouw wae reeds dood, ♦er-
wij! die man, nadat hij in het rieikenihuis
Clemsncssu's nalatenschap. Om
trent (hei testament van Gliemenceau we
ten de Frameohe bladen te melden, dat
het tweede gedeelte, het eerste behandelt
de begrafenis, de verdeelang deer nala
tenschap regelt. De» bedraagt vermoe
delijk omstreeks een mdlLioen francs en
wondt verdeeld bueschen rijn driie kin
deren, afgerien van een tietita! 'legaten,
meerendleels bestaande uit boeken en
platen, die asm vrienden moesten war-
tot algemeene t.b.c. zou kunnen
geven.
Onvruchtbaarheid
Prof. Sjollcma te Utrecht heeft dik
wijls verband gelegd tusachen het
aanwezig ziin van voldoende mine
ralen in het lichaam en de vrucht
baarheid; versclii'lende proeven heb
ben aangetoond, dat mineraal-onder-
voedde dieren ongeschikt waren voor
de voortplanting of verzwakte vruch
ten gaven. Dit moet natuurlijk terug
gebracht worden tot de kiem. Een
kleine verzwakking van de kiem
heeft zeer ernstige gevolgen voor het
latere individu. Een goed en krach
tig organisme zal ook meer weer
stand1 kunnen bieden tegen infectie
ziekten, welke met de voortplantings
organen in verband staan, zooals be
smettelijke schedecatarrh enz. Ook
de gevallen van besmettelijk verwet-
pen, de ernstige runderziekte van
onzen tjjd, zou door goede mine
raalvoeding tot een minimum be
perkt kunnen worden.
Moer- of melkzlekte en kopxlekten
Deze riekte treedt uitsluitend op
bij dieren op hooge productie, welke
vooral gedurende de laatste maan
den en weken van hun draagtijd
sterk eiwitrijk gevoerd worden. Lan
gen tijd heeft men omtrent deze
ziekte in het onzekere verkeerd, tot
dat een Deensch veearts tot de ont
dekking kwam, dat door het inbla
zen van lucht een plotselinge ge
nezing optrad. Later zijn de oorza
ken niervan onderzocht en kwam
aan het licht, dat eenige uren na
de inblazing het mineraalgehalte van
het bloed belangrijk hooger was, dan
vóór de inblazing. Men wist toen
positief, dat deze ziekten in onmid
dellijk verband stonden met de mi
neraaltekorten. Prof Sjollema heeft
toen proeven genomen met dieren,
welke aan melkziekte en kopziekte
leden. Bij deze dieren werd een mi
neraaloplossing in liet bloed gespo
ten, met verrassend resultaat. Dit is
reeds oneindig veel beter dan de
luchtinblazing, daar dit slechts een
lijdelijke verhooging van het mine
raalgehalte gaf en door inspuiting
het Dloed werkelijk rijker aan mi
neralen wordt Voorkomen is ech
ter beter dan genezen I Zorgt ervoor
dat de dieren voldoende mineralen
in hun voeder vinden, dat zal hun
gcheele gesteldheid ten goede komen
Samenvatting. De hooge productie
en de snelle groei verarmen de kwa
liteit van het bloed door verminde
ring van het mineraalgehalte. Hier
door wordt het weerstandsvermogen
verzwakt, zoodat de kansen op tu
berculose, mond- en klauwzeer; on
vruchtbaarheid en verwerpen, rachi
tis, kop- en kalverziekten of moer
ziekten grooter worden, evenals de
kans op alle andere infectieriekteu.
Geeft vooral den dieren in hun draa
tijd ruimschoot» mineralen ia bi
vo*4*r, ook la im droogitt*d,
(Büften verantwoordelijkheid der
Redactiey
Gemis aan grond.
Hooggeachte Redactie 1
ln het nummer van Woensdag
20 November van Uw blad wordt
onder den titel „Gemis aan grond"
een beschouwing gegeven over een
in hetzelfde nummer voorkomend
bericht van Uw correspondent, wel
ke blijkbaar een enkele zinsnede
heeft overgenomen uit de memorie
van toelichting, welke gevoegd was
bjj het voorstel van Burg. en Weth.
van Bergambacht aan den Kaajd, om
over te gaan tot uitbreiding van het
laagspanningsnet in dat gedeelte der
gemeente, 't welk tot dusver daarvan
nog verstoken was. Reeds meerma
len bad de Raad zich hiermede bezig
gehouden en zou ongetwijfeld eer-'
der tot uitbreiding overgegaan zjjn,
indien tfiet op het onverwachts de
annexatieplannen van het dagelijksch
bestuur-van Schoonhoven, uit de
lucht waren komen vallen.' Deze
jlannen werden, van de zjjde van
gedeputeerde Stalen van Zuid-Hol
land ,van stonde aan in verband be
schouwd met den financieelen toe
stand van Ammerstol ln hoeverre de
mogelijkheid zou bestaan om deze
gemeente op te heffen en met Berg
ambacht of Schoonhoven te vereem-
gen
lntusschen werd door de beide
Kamers der Staten Gener&al, het
wetsontwerp regelende de fin an deel e
verhouding tusschen het Rijk en de
Gemeenten aangenomen, waardoor
mede ook de bestaans-mogeiijkheid
der gemeente Ammerstol zal ziin ver
zekerd. Van uit dat gezichtspunt
schreef dan ook de burgemeester in
bedoelde, memorie van toelichting
het navolgende:
„Door het tot stand komen van de
wet, regelende de finandeele verhou
ding tusschen Rijk en Gemeente is
thans naar alle waarschijnlijkheid
de noodzaak, om de zelfstandigheid
van Ammerstol op te heffen, opge
heven ter wijl de door Schoonhoven
gewenschte grenswijziging naar onze
meening voldoende grond mist, om
in de naaste toekomst te worden
doorgevoerd".
Naar aanleiding 'van (deze zinsnede,
wordt door den schrijver yan „Ge
mis aan grond" een vergelijking ge
maakt met andere gemeenten, die
ongeveer een gelijk zielental bezitten
als de geineente Schoonhoven, maar
over veel grooter aantal hectaren
grond liebbcn te beschikkeif: een ver
gelijking, die echter geheel mank
gaat. omdat landelijke plaatsen, wel
ke in hoofdzaak van landbouw en
veeteelt bestaan, niet vergeleken kun
nen worden met ee,n stadje; voor
elke 3 koeien, die een veeboer in
zijn bedrijf heeft, moet hij de be
schikking hebben over 2 hectaren
wei -en hooiland. Of wil men soms
in Schoonhoven zich ook bezig gaan
houden met den landbouw en vee
teelt? De door den schrijver zoo-
rich dat voorstelt. Zeker, men kan
zeer gemakkelijk een verzoek aan
Gedeputeerde Staten richten om
frenswiiziging, doch deze blijven ge-
eel vrij of ze zulk een verzoek in
behandeling willen nemen.
Er kunnen echter omstandigheden
aanwezig zijn, die een verzoek om
grenswijziging rechtvaardigen, doch
dan moeten er ook voldoende rechts
gronden aanwezig zijn, om in be
handeling te kunnen worden geno
men. Deze rechtsgronden zijn ech
ter voor de gemeente Schoonhoven
niet aanwezig; de gemeente Schoon
hoven telde in 18904251 inwo
ners, dus in veertig Jaren tijds een
vermeerdering van 300 inwoners.
Blijft de bevolkingstoename zoo
voort gaan, dan is er in de komende
veertig jaren nog voldoende grond
aanwezig om de bevolking te kunnen
huisvesten. Dat er tot heden nog
geen behoefte aan grond bestaan
heeft, blijkt wel daaruit, dat er nog
geen enkele uitgroeüng naar buiten
heeft plaats gehad, zooals dit in som
mige plaatsen geschiedt, waar de
burgerij zich bulten de stad ter
woonplaats neer zet en in de stad
haar arbeidsterrein heeft, zoodat
men wel de lusten van de stad zoekt,
maar de lasten tracht te ontvlieden.
Wanneer dergelijke omstandigheden
zich voor doen, wordt het histo
rische vervormd en is annexatie ge
oorloofd. Een ander motief zou er
voor Gedeputeerde Staten kunnen
bestaan indien de randgemeente te
weinig financieele draagkracht bezat
om de gemeente-huishouding naar
behooren op peil te kunnen houden,
doch dit geval is ten opzichte der
gemeente Bergambacht allerminst
aanwezig 1 Resumeerende kom ik tot
de conclusie, dat voorshands geen
enkele aanleiding bestaat voor Ged.
Staten van Zuid-Holland, om met
een annexatie-plan te komen ten ge
noegen van de gemeente Schoonho
ven. Men treft overal enkele Uto
pisten aan en zoo zullen er in Schoon
hoven ongetwijfeld ook zijn, die deze
stad eerlang in de rij der groote
steden zagen verrijzen, doch dan
moet men niet zijn toevlucht nemen
tot kunstmiddelen, maar dient er
van binnen uit een zoodanige levens
kracht aanwezig te zijn, waardoor
een normale groei plaats heeft
Ik geef den geachten schrijver van
„Gemis aan grond" in overweging
zich eens de moeite te getroosten
kennis te nemen van het Doekje ge
titeld: „De Gemeenten en haar ge
bied" een studie over de vrijwillige
en onvrijwillige samenwerking der
gemeenten en de verandering der
gemeentegrenzen, van wijlen Prof. Mr
A. A. H. Struycken, destijds Hoog
leeraar aan de gemeentelijke Uni
versiteit te Amsterdam, dan. zal hem
duidelijk worden, dat de burgemees
ter van Bergambacht, met de door
hem gebezigde woorden, zich niet
onbescheiden heeft uitgesproken.
Met beleefd verzoek bovenstaande
regelen in Uw blad te willen op
nemen verblijf ik met de meeste
hoogachting
P, VAN DEN DOOL Adrz.
Bergambacht, 28 Nov. 1929.
We verleenen natuurlijk gaarne
plaats aan bovenstaand beloog van
den heer Van den Dool, maar we
kunnen een korte repliek daarbij
niet terughouden.
Het komt ons voor, dat de geachte
inzender bij de bespreking van het
grondgebied der gemeenten oorzaak
en gevoig eenigermate verwart Vol
gens zijn redeneering zouden de ge
meenten met groot gebied, dien
grond hebben verworven, omdat er
veehouders en landbouwers waren.
Wij meenen, dat het andersom is
en dat de bedoelde producenten zich
daar gevestigd hebben omdat er
grond was. De heer Van den Dool
zou zeggen: de Maas stroomt langs
Rotterdam opdat deze stad een han
delstad zü; wij meenen, dat Rotter
dam een handelsstad is omdat de
Maas er langs stroomt. Indien ech
ter juist is, wat de heer Van den
Doof zegt, beklagen we de veehou
ders enz. te Ammerstol, welke ge
meente slechts over 64 H.A. beschikt
Dat er grenswijziging gemakkelijk
verkregen wordt hebben we gezegd,
noch bedoeld Slechts hebben we
in het kort den weg aangegeven
die zoo'n proces vplgt om te doen
uitkomen, dat dit gebeurt zonder dat
de gemeente wier gebied door an
nexatie bedreigd wordt, daartegen
iels kan-doen.
Het is waar, dat de bevolking van
Schoonhoven niet snel toeneemt en
daaraan is het te danken dat de
grenswijziging niet eerder noodza
kelijk is gebleken. Tenslotte wordt
echter ook bij het langzame bevol-
kings-aanwas als in Schoonhoven *t
geval ia, 84 H.A. te weinig.
We bebben het advies van den ge-
achten inzender gevolgd en 't werk
je van Prof. Struyker nog eens op
geslagen. Prof. Struyker dringt daar
in onder verwijzing naar het buiten
land aan, op een regeering van de ge
dwongen samenwerking, vooral ter
voorkoming van ^onnoodige" grens-
uitbrejding. Maar als deze staatsraad
nog leefde zou hij stellig erkennen,
dat bij Schoonhoven niet van ,.on-
noodige" grensuitbreding gesproken
kan worden.
We mogen "hierbjj nog In herinne
ring brengen, rdat op het terrein der
intercommunale samenwerking een
naar de eischen des tijds ingerichte
wetgeving ontbreekt Red.
HET ECHTELIJK DRAMA IN
DEN HAAG.
Da man In vrijheid gtstsld.
De iHaogrohe Rechtbank deed gisteren
uitspraak in de mak togen, den 43-jari
gen koopman M. B-, die terecht atond
wagens moond op lijn (vrouw, op 30 Mei
in haar woning aan dey Faber van
RLamsdijkstraat to Dan Hoog.
De RedhÜbamk achtte bet ton loste ge
legde, ni. moord, niet wettig an overtui
gend bewenen en veroordeeld© verdach
te wegens dood doar edhniM tot ses maan
den gsvangenieriral met aftrek der pre
ventieve hechtende van gelijken duur. De
edsch waa 12 jaar.
De Rechtbank nam dm haar vonnia
vernachtende omstandigheden aan. De
nuudanumstralf wegens het misdrijf van
dood door sohiuM is negen maanden.
De man, die in lurid gesnik uitbarstte,
werd oramiddeilijk in wijheM gesteld. De
verdediger, Mr. G. E. S. Bourlrier, werd
ven verschillende zijden gehikgewenscht.
Op de RuMieke tribune ontstond groo
te beweging bij het vernemen der ver
rassende uitspraak.
GROOT-AMMERS. November.
Gevestigd: Maaike Adrian© van Breu-
gel, huishoudster van Heukalum, hier
A 45; Gendt Jan Boutor en gerin,- wa
genmaker, van Streefkerk, hier B 62;
Arde Brussoard en gwón, hoodd eener
school van Ridderkerk, hier A 117a;
Pietortje Corneniri Spruijtanburg, van
AlWaseerdom. hier G 22a; Jan Cornelia
ran der Graai, pakhuisknecht, van Al-
fen aan den Rijn, 'hier G 16.
Vertrokken: Gerrit den Boer, van A
no. 96 naar Rotterdam; Maarten tan
der Welden, aiberidier, van C 21a naar
Brandwijk; Elisabeth Maria de Raad*
vnn G 39 naar Stolwijk; Johannes van
Klaveren, broodbakker, van B 21 naar
Bodegraven; Willem Adrianue VerfcaJk,
werkman, van A no. 2 naar Lekikerkerk;
Jaantje öomelda Teuntje van Wijk,
G 78 naar Bergambacht.
LANGERAK. November.
Gevestigd]Willem Arie van Hof. amb
tenaar ter secretarie van Niieuwpoart,
hier no. 175. Cornelia Jaooba Wilhel-
mina von Lomwei, van Tiemhoven, hier
no. 175; Tenuis Ouwerkerk, timmerman,
van Nieuwpoort, 'hier no. 200w; Johan
na Haksmulder, van Nieuwpoort, hier
no. 200u; Diik Dijkstra en gerin, arbei
der, van Noordeloos, hier np. 122
Vertrokken: Arie Jan van der Heij
den, werkman, van no. 213 naar 's-Gro-
venlhage; Lammert van Zessen en. gerin,
tuinman, van no. 120 naar 'Pijnacker,
Jacob Speksnijder en geerin, schipper,
van no. 200z naar Rotterdam; Gerrit
Boette, broodbakker, von no 200 naar
Gieeseödkun; Adriaan Oomelis Bean
Hofman, broodbakker, van no. 104 naar
Nieuwpoort.
STOLWIJK.
Ingekomen personen: Henri F. Adam
van Ndeuw-ReijerLamd maar Wijk C 96;
Hendrik Verripv Streefkerk naar
Wijk G 62; Arie Vlok, van Lapdk naar
G 40; Leent je J. Hanbog van Oude Tooge
naar'Wijk G 65; Adriana D. Anker, van
Gouda naar G 10; Paulus Doelen, van
Ouderkerk a.d. Use el naar F 49; Hen
drik Wiegman, van Bergambacht naar
E 50; Willem Hamelink, van Gouda
naar H 18; Adriana Both, van Berken-
woifdle naar G 61.
Vertrokken personen: Simcm Stoppe
lenburg naar CapeJle a.d. Ussel, Oapel-
soheweg 162; Aagje Slinger naar Mad-
delharoie B 128n; Lute Gerrit Krikke,
naar Goudesak B 231; Geertje Blom,
naar Bergambacht B 209; Beije Kievit,
naar Doorn, Dorpsstraat 41; Alma G J-
Wieohma® naar Gouderak B 281; Wil-
Ilem van Dam, van iLekkerkerk; JAna 8.
Rosenberg naar Oldenburg (Duitsch-
lond); Jaooba d» Vreugt, van Gouda.
Woonplaats:*u
Haam u.d. bezorger der Courant:
J0T Let wel, deze uerzekering is UITSLUITEHD uoor ONZE
ABONME'S
VIERDE BLAD.
NIEUWSBLAD VOOR ZUIPH0ULAHD EN 0TBECHT, 1
VRIJDAQ a DECEMBER 192*.
Wal is geld eigenlijk?
Die vraag i&l onzen lezera overbodig on
wellicht Mn weinig dwaas voorkomen,
want by na leder volwaesen mensch hooft
dagelijks met geld te maken, ontvangt het
of geeft het uit, zoodat ook een ieder wel
geacht mag worden te weten wat „geld" Is.
Toch Ie de vraag niet zoo dwaas, wan
neer men bedenkt, dat ees gulden een
zilverwaarde heeft van een paar dubbeltjes
en dat onze ^bankbiljetten tenslotte van
gewoon papier zjjn gemaakt, dat op zich
zelf feitelijk waardeloos is.
Wat is het dan, wat aan ons „geld" de
vaste waarde geeft, die daaraan in het
maatschappelijk -verkeer wordt toegekend
Omopdeae vraag een voor ieder duide
ltjk antwoord te geven moeten wij ons
een kleine uitwijding veroorloven.
De mensch heeft, vele behoeften van
verschillende aard. Wij hebben voedsel en
kleeding noodig, huizen om in te wonen,
vee en stallen om het te huisvesten,
landbouwgereedschappen, karren en fietsen
en tal van andere goederen. Hoe grooter
de welvaart, hoe grooter de behoeften van
den mensehDe primitieve menseh, d.l. de
mensch in. zijn oorspronkelijke nog onont
wikkelde vorm, had slechts enkele behoef
ten: voedsel en water om in leven te
blijven, een dierenhuid om lijn lichaam
te bedekken en een dak om zich te be
schutten tegen regen en wind. Zooals dat
nog is, b.v. bij de negen ln de binnen
landen van Afrika.
Naarmate de menseh ziek ontwikkelde
es zijn behoeften toenamen, ontstond bij
hem het inzicht, dat hij goed deed voor
raden aan te leggen van nuttige goederen,
ook al waren die voor het onderhoud van
zich en zijn gezin niet dadelijk vereisebt.
HU legde veestapels aan, verzamelde graan
en vruchten, enz
Die voorraden deden het ruilverkeer
ontstaan. De menschen gingen de goede
ren, die eU voor hun' eigen behoeften niet
noodig hadden, ruilen tegen andere, welke
daartoe wel konden dienen. De één, die
veel varkens had, ruilde er eenige voor
een koe, een ander verwisselde zijn over
vloed van koren voor de door zijl buurman
gevangen viscb.
Van dit ruilverkeer is in vroeger eeuwen
op groote schaal gebruik gemaakt door
ontdekkingsreizigers en zeevaarders bij
hun bezoeken aan vreemde tanden. De
inboorlingen waren vooral verzot op
spiegeltjes en snuisterijen, die zij kregen
in ruil voor waardevolle producten als
koffie, specerijen, ivoor, enz. Ook 4e Oost
Indische Compagnie heeft op die wijze
de beschikking gekregen over tal van
goederen en daarmede groote winsten
gemaakt.
Den dergelijke vorm van ruilverkeer
was echter seer bezwaarlijk; men moest
steeds een tegenpartij hebben, diejnistde
gewenschte goederen wilde inruilen tegen
de goederen, die men over had. Iemand,
die yarkene wilde verruilen tegen een
paard, kon bijvoorbeeld geen zaken doen
met hem, die wel varkens wilde hebben,
maar alleen een koe daarvoor in de
plaats kon geven.
Om het ruilverkeer te vergemakkelijken
heeft de mensch al spoedig een middel
bedaeht: het geld. Hier hebben we dus
het antwoord op onze vraag: het geld is
een ruilmiddel.
AanvankelUk werd als zoodanig vrijwel
uitsluiteud.het goud gebruikt, dat tot op den
huidigen dag de voornaamste grondslag is
van de muntstelsels van alle landen.'Het
goud is een metaal, dat door de eeuwen
heen een geliefd bezit is geweest, en dien
tengevolge steeds een n'U standvastige
waarde heeft behouden. Ook in onze mo
derne tijd is dat het.geval. Hebben niet
tal van menschen een spaarpotje van gou
den tientjes? En waren niet in de eerste
uagen van Augustus 1914 na het uitbreken
van de wereldoorlog de gouden tientjes
plotseling uit de omloop verdwenen?
Een ieder bewaarde ze als eex kostbaar
bezit.
Ook het zilver heeft Bteeds als ruil
middel dienst gedaan, dooh ln veel mindere
mate, daar de waarde minder standvastig
was dan die van het goud.
Het ruilverkeer wijzigde zich derhalve
aldus, dat qjpn niet meer goederen tegen
goedei en ruilde maar goederen tegen goud
of zilver. De verkryger van het goud of
zilver was er zeker van, dat njj dit ten
allen tyde weer zou kunnen inruilen tegen
de goederen, die hij mocht noodig hebben.
Toen het handelsverkeer zich steeds
meer ontwikkelde en gioote bedragen moes
ten worden betaald werd het gebruik van
goud en zilver als ruilmiddel omslachtig.
Een groote hoeveelheid goud of zilver is
te zwaar uin gemakkelijk te kunnen mede-
nemen. Men ia er loen toe overgegaan
groote hoe veel neden goud op te bergen
in, groote bewaarplaatsen van een van
Staatswege of onder toezicht van den Staat
opgerichte Bank, die dan het recht verkreeg
om daarvoor bankbiljetten uit te geven,
By ons vervult de Nederlandsche Bank
deze taak. ",en bankbiljet is dus in Wezen
niets anders dan een vordering op de
Nederlandsche Bank tot afgifte va* een
gedeeite van de ii: haar kelders aanwezige
goudvoorraad. Vandaar dat op de bank-
biljette* staat geschreven: De Nederland-
sohe Baak betaalt aan toonder tien gulden
Een bankbiljet kan in beginsel feu alle
tyde verwisseld worden in zijn waard#
aan goud daaraan is het te denken,
dat men la hot maatschappelijk verkeer
aaa die op zichzelf waardelooze papiertjes
een standvastige waarde towkent.
De mogelijkheid om buik biljetten te
verwisselen in gon Is bi) de wet aan
byzondere voorwaarden gebonden. Men
fan zich niet zonder meer met zfin bank
biljetten aan de loketten van de Neder
landsche Bank oanjnélden en de afgifte
van goud vorderen. Het zou ons schter te
ver voeren om daarog nader in te gaan.
Aan het beginsel, zooals wij dat hierboven
hebben aangeduid, verandert het niets.
ln het ongelukkige China.
Burgeroorlog en rassenhaat
In China li opnieuw de burger
oorlog in al zijn verschrikking uit-
broken. Nu de- buitenlandsche
vyand niet meer aan de'grenzen staat
hebben de diverse generaals, ,/die
voortdurend vechten om de macht
en om vele andere voordeelen,
nu weer vrjj spel om hun sol
daten, hun landgenooten tegen el
kander in het vuur te zenden en zfi
laleu het Chineezenbloed weer met
stroomen vergieten.
Volgens de laatste berichten uit
betrouwbare bron hebben de Kwang-'
si-troepen na hevige gevechten Joen-
tam ingenomen, terwijl de Canton-
troepen zich teruggetrokken hebben
naar K wan tin, waar de voornaamste
verdedigingslinie ligt Te Canton
heerscht groote opwinding: men
vreest, dat de „ijzervreter? een di
visie van keurtroepen, kunnen reke
nen ojpi steun in Canton zelf. De
staat van beleg wordt met uiterste
gestrengheid gehandhaafd.
Tsjang Kol Sjek, die nog altijd de
man is. heeft verklaard, dat hij met
alle vijanden zal afrekenen en zijn
legers omvatten eenige honderd
duizenden krijgers.
Er komen voorts uit China nog be
richten over andere "kleine opstan
den. tusschen de verschillende volks-
deelen waarbij het gruwelijk toegaat.
Hierbij speelt de rassenhaat tusschen
Chineezen en Mohammedanen, die
vooral in de provincie Kansoe wo
nen een groote rol. De gruwelen van
den laatsten tijd liggen nog versch
iix het geheugen.
Verscheidene groote dorpen wer
den in brand gestoken en met den
grond gelijk gemaakt en alle inwo
ners, mannen vrouwen en kinder-
ren werden over de kling gejaagd.
Het begon met eefi bloedige ver
volging van de GhtneeZen door de
Mohammedanen fia plaatsen, waar
deze laatsten een overwicht hadden.
De Mohammedanen hadden er niet
op gerekend, aat Chineesche troepen
zouden verschijnen. Maar op een dag
kwamen 5000 Chineezen van den
prins van Tsjoni aaumarcheeren;
zij overvielen de stad en doodden
meer dan 1000 Mohammedanen. De
rest -vluchtte naar het Hsiatsangdal,
waar de Thibetanen er nog 2000
neersabelden.
Terzelfder tijd drong de Chineesche
bevolking uit de omgeving de stad
binnen en doodde alle Mohammeda
nen, die niet hadden kunnen vluch
ten. Een paar honderd slechts kon
den zich onder bescherming der mis
sles redden. Zii, die deze dagen over
leefd hebben, doen schrikkelijke ver
halen. "De Moslems werden op straat
ODthoofd of op andere vreeselijke
manieren doodgemarteld. Beken
bloed stroomden over de straten, die
met lijken bezaaid waren.
Ie midden van dit bloedig gebeu
ren leefden de buitenlandsche zen
delingen persoonlijk ongestoord al
gingen ook verscheidene van hun
woningen met de andere ln vlammen
op. Hun zelf werd echter geen haar
gekrenkt
Op het veld voor de poort lagen
de lijken in groote hoopen opgesta
peld, waaruit bloed sijpelde. Vrou
wen Woelden in de lijkhoopen en
trachtten haar dooden te herkennen.
Véle moeders benamen zich het leven
en lieten haar zuigelingen dus den
hongerdood sterven.
Alle Mohammedanen hebben den
dood rustig onder het oog gezien.
Een der beulen, Tsjoetsjak genaamd
die blijkens zijn eigen mededeeUngen
2o menschen heeft omgebracht, gé-
tuigt, dat geen enkele &fohammedaan
om genade heeft gesmeekt. Rustig en
kalm, met Allah's naam op de lippen
gingen zy den dood tegemoet.
J3ij deze bloedbaden zijn circa
200000 menschen als beesten afge
slacht. Aan beide zijden leeft de
zucht naar wraak en men vreest,
dat de gruwelen thans opnieuw be
ginnen zullen.
Arm China I
Gemeenteraad Schoonhoven
(VerroLg van het verslag in het vorig
nummer)
Hut debat-Wille.
Na die rede van den heer Kortiaad
verkikaart wethouder N i e k e r ik dat
het een van de onaangenaamste uren
voor hem de. Aan hem aks wethouder ls
opgedragen de rong voor de school. Hy
dat hij daaraan voldaan heeft,
hij (kan het onderwijs niet beoor-^
larvoor gaat hij aif op den in
specteur Spr heeft getracht te leven naar
de leuze: wees meneoh. Hij heeft op «de
school dert vrede willen handhaven, hij
een solniklaing en „«eleaft, dat «e
op die school gehandeld hebben naar
hear beste meening, dooh hij had wait
meer iuoöhd'kikelijkheid mn haar ver-
-waoht,
Spreker heeft ddep medelijden met het
gezin 'ran dsn heer Wille, hij lijdt ev
zelf moor onder dian die man, en hij
heeft God om kracht geboden, maaf hij
kan niet andera doen. dan dien mam onl
slag geven, Em nu verwacht ik ook an
de sfxilAftl-demooraien. zogt de heer
Niekeri, dat zij met mij mee zulkn wer
ken en aan mijn rijde «taan.
De heer Peerbolte: Waarom juiat
de eocriaol-damooraten?
De hear Niekerk: Omdat rij de
rechtvaardigheid betrachten, dat heb rik
altijd gezegd, rij willen recht
De heer Deerenberg: Dooh
wij aekex niet.
Weth, Niektirk wdgt:
Nu aal dis mam im hooger beroep gaan
i dan raolang dik, dat ai# «tukken over
gelegd wonden, aan Ged. Starten. Spr.
brengt ten aiotte hulde aan de Commis
sie van Toerioht, voor baar optreden.
Aam den hear Kortland cagt sprdat
hij hem niet met de kkahten voorbij had
Wm het peraooeel wal ander* ge
weest, dan hadden da oaken miaaohien
anders geloopen.
De heer Kortland «egt, eltijd zeer
voorzichtig te rijn geweest met klachten
en düe ook bij dien wethouder gebracht,
te (hebben.
De iheer Peerbolte verklaart, dat
de heer Brik op treurige wij» hot debat
geopend heeft en hij zal er daarom niet
el van zeggen.
Tegenover den heer Niekark ver
klaart epr., dat bij rijn fractie niet het
belang van den ambtenaar voorop staat,
doch het belang van het onderwijs, met
name wam hot kind. De hoor Deerenberg
beafit diaaren togen dén ambtenaar voorop
geplaatst, daarna het kind.
Het is noot mogelijk, alle klachten t©
noemen tegen den heer "WWle, doe rijn te
toeL Spr. noemt slechte het feit, dat de
kinderen krijgertje spelen dm de klas,
dat rij elkaar met proppen gooien en dat
het esn banderioö» toestand te in de
eohool. Deskundigen rijn het er over
eens, dat de mam totaal ongeschikt is.
Dis heer Deerenberg: Bewijst u
dat eens.
De heer Peerbolte: Bewijzen te
over; leest u de rapporten maar. U
schijnt niet op de hoogte daarvan ffe rijn
anders begrijp ig niet, boe u tot zoo'n
oordeel kunt kamen. De rapporten zijn
vernietigend, zaLfe de 'heer Wille ver
klaart zelf, dat de toestond onhoudbaar
is en dat hij roti voor 50 pOt. de schuld
daarvan is.
Spr. leest voor uit de notulen der
Commissie van Toezicht, dat de heer
Wille goaegd heeft, dat de beste oploasing
zou rijn, rijn vertrek en djat hij niet de
tact beeft, die noodig te en misplaatst is
op deze «choo(U Hij zegt zelf, to driftig
en te laat te rijn met zijn ingrijpen. Hij
heelt veel geleden. De Inspecteur heeft
verklaard:
Da heels zaak Is esn drama.
Spreker meent, dat wethouder Nieikerk
wel een zonderlinge opvatting heeft van
rijn taai, ate hij meent, in de eerste
plaats te hebben te zangen, dat die school
er net uatatet.
Spr. doet ten stortte een beroep op den
Raad, om op grond wan het rapport oen
hesbssing te nemen dn don geest iwan het
voorstel van B. en W., opdat aan het
drama een einde komt. u
De heer Do Wild:© rogt, dat die
kwestie indsrtfcuaid oen Mjdensgeachaedö-
nte lis en beroept zich Op die uitspraak
van do Inspectie', dat do heer Wtöte aib-
solngut ongeschikt da voor Biet onderwijs.
Do Raad heeft rich te verlaten op hot
toeriobt der plaatselijke commissie, die
baaa: taak zeer objectief hoeft verricht.
De hoer Wdlile heeft trouwens den toe
stond op school alendroevigst genoemd.
Hier moet noodzakelijkerwijs ingegro-,
pen worden in het (belang wan het open
baar onderwijs
De heer Olree meent, dat het on
mogelijk is 'den heer Wille ongevraagd
eenvod otntelag te «oven. Spr. kan niet
stemmen voor het voorstel den heer
Wil© morgen, op etraat te zetten. Hier
moet igöhandald wwndien wodgens art. 40,
do hoogore autoriteiten moeten beslis
sen. Als mensch (kan spr. niet stemmen
vaar 'dht voorstel.
Wethouder Niekerk leest udt eon
sahrijven rag het mrinaeterie voor, dat
bij ongevraagd eervol ontslag het volle
wachtgeld gegeven wordt in ddt geval.
De heer Bouwmeester meent,
dat de Raad hier een taak op rich wil
nemen, die aileen toekomt aan den In
specteur volgens artikel 40.
De Voorzitter verklaart, dat dit
de belangrijkste zaak te, dio hij ooit
op dit gebied althans, meegemaakt
heeft. Nu wil men de besüsaing
laten aan den Inspecteur,
dooh' dieze iheeft rerkkamdi, dat hij eerst
later in hoager beroep zal optreden. De
Raad staat nu voor de oplossing; hier
moert beslist en kan niet langer uitge
steld werdenHet rapport heeft duide
lijk (laten Uitkomen, diat hot zoo niet lan
ger gaat. Spr. gelooft dat hier voldoen
de gronden aanwezig zijn om een oor
deel te vellen aan de band van 't oord 'el
der commissieleden, diie voldoende ont
wikkeld en op de .hoogte zijn om te we
ten wat hier nortdlig te. Wat de verlof
tijd aan den heer Wille betreft, toen die
afliep hebben wij hem er aan heriumerd
dat hij als hij vertenging wilde, hij daar
over mot rijn doktor te rade moest gaan
Wat moet voorgaan?
Het gaart er haer om of het belang van
of dat van den ambtenaar voor
n. Spr. gelooft het eerste en
dit eerste, in dit 'geval het belang van
een school met 226 'kinderen, eischt hier
het ontslag, onïdlat het belang wan al
nensahen niet opgeofferd kan worden
het belang van dien eenen pereoou
Die kinderen zullen allemaal de klasse
l»ot hoofd moeten paweeren en dat
wiil zeggen, dot een jaar van hun loven
vrudbtekxje aal zijn Uit humanlteits-
ovozwegimgen mag men bier geon ver
koerei besluit nemen, al Jkan spr. allee ge
voelen voor het tragische van de zaak.
Er zijn hier klachten geuik toer een
onderwijzeres, maar B. en W. heb
ben de beste ervaring over de wij»,
rij haerr took vervult
ïeedit hier art. 40 In het geding
gebracht, dooh artikel 89b te hier van
toepassing waar bet rogrt, dat ds Raad
ontslag fan geven ate het eervol fan
rijn. Toepassing van art. 40 zou voor den
heer Wille een ramp rijn, want dsn zou
geen wachtgeld gegeven wonden en ook
bedong
hert
van den hear Wille moet hier geen ont
slag volgens artikel 40 gagerren worden.
De heer Deerenberg betoogt, dat
de Inspecteur rich bter aan het toerioht
onttrekt en self de verantwoordeiUjtóiedid'
voor hert ontslag van den hoer Wille niet
aan wil. Spr. leest uit een brief van den
Inspecteur aan den heer Wille voor,
dat deze niet de dupe mag worden en
rich bij catalog tot den Minister moet
wenden. Nu wordt hij wel de dupe, want
zijn wachtgeld zal eik jaar minder wor
den, hij zal op den duur broodelope
worden, want hij zal met de inlichtingen
van hier ntet gamafckeiijk weer een be
trekking krijgen bij het onderwija.
De hoer Kortland: Maar hij hoort
ook niet bij het ouderwija
De hoar Deeren berg: En de in
specteur hoeft pas nog vertelaard, dat er
wed een piaate was, waar hij wed kans
had.
Spr. leest uil een fartef ra» den Band
van Nedecrl. Ondcrwijzea» aan den heer
Wille voor, dart déze eeret hot besluit
van den Raad «f moot wachten en dan
in hooger beroep moot gaan.
De hoer Van HarmeleoJs moot
je ook niet boeten, ate is awscnxnan wilt
De heer Deerenberg: Maar ïx
wil niet zwemmen.
De heer Ven Harmolen: De In
specteur wil zwommen (Groote vtroodijk-
hedd).
De heer Deerenberg atait tan slot
te voor den hoer Wüle vetdof te verton
nen en Qod. Stoten ito vragen of hier art.
40 niet toegepast kan wonden.
Stemmen: Maar dan maakt u den
man angehikkig, dan krijgt hij geen
wachtgeld.
De Voorzitter zet uiteen, dot het
aheabehaJve de bedoehng de geweest om
den heer Wille te slachtofferen. Wij heb
ben hom gezegd, alios te wdflen deen om
hom weer een betrekking te bezorgen,/
wij wikten voor hem naar don Minister
gaan en hem do verhudakxxsten naar
Raam betalen, maar hij heeft niets van
dat alles gewéld. Hij wilde de eervolle
handhaving, Hij heeft stee die rijn eteohen
zoo hoog gwtedd, dat er ntert» mee te be
ginnen was. Wij hebben alles,
alles geprobeerd
om <to zaak in dor mdun© te
schikken, doch dit te eteoda afgestuit op
den onwil ram den heer Wille, die niet
iu, kon aten, dot hij ntat geedhikt yis om
aan het hoofd van een behoorlijke school
te staan.
De Voorzitter wil het voorstel lort
ontslag zoodanig wijzigen, dat hot niet
ingaat op 8 (December, doch op een na
der door B. en W. te bepalen datum, tot
welken datum hom dan van 3 December
af verrtkrf aai warden verleend.
Dit voorstel wordit met 7 tegen 4
stemmen aangenomen.' Tegen Stammen de
hoeren Brik, Deerenberg, Bouwmeester en
Olree.
Tevens wordt besloten, dat met ingang
W 3 December aan dien hoer WHO» don
toegang aan de school wordt ontzegd,
mert 0 tegen 3 stemmen. Tegen stemmen
de heeren Olree, Bilk en Bouwmeester,
blanco de (hoeren Deerenberg en Nie
kerk.
Kwart voor eM sluit do Voorsitter
do vergadering.
NEEF EN NICHT NAAR 0E GALG.
Het monster van ds Mam».
Te Bate» sijn twoe dar gevaaiiijlMta
bandieten, die N'oard-Fmjik.njlt onveilig
meien, ter dood veroordeeld. Idee. Karl,
anders fleaagd „het monster ven de
Mdrae" en Ibarn neef en bendnganoot
Albert Qariseé. 1* «itoodnteal werd op
gelegd «ogen» .het vermoorden en ont
hoofden van een oude berborglemter te
De andere twee leden ven de bende
of eigenlijk, famijie-kongel, want sU siin
allemaal fendUe van elkaar Lied
Karl's moeder en Qmrieee'» vtouw,
wenden elk tot twee Jeor gemnganieatmf
veroordeeld. B«halve de herbenglerater
van Glannee sijn, near men gelooft, nog
minstens Irwee andere personen door
de kende om het teven gebraohit.
Toen Clarieee tijdens het verhoor een
beschrijving gaf ven de miedaad te
(ilanraes, en zijn nicht beschuldigd©, daar
bij de hoofdrol te hebben gespeeld, viel
zij woedend tegen hom uit:
Efi wart zog je dan ran vrouw Ha-
nier, in Groent©, di© j© h©bt koudge-
nwüaikt. waarvoor een onsohuldige d© ge
vangenis is ingegaan?
Dn wat zeg jij van drie bochel in
TrOyea, die je hebt vermoord? gaf nu
Claries© terug
Zoo ging het over en weer. Zelfs in
het aangezicht wan dien dood wen or
geen spaar ran berouw.
Etn- paniek In *en ziekenhuis. In
het atakenJfuw t© Ploeotri (TLymenie)
was door een onbekende oorzaak pewke-
kxw gas de outvangkamer binnengedron
gen. Eén ambtenareasc stak oen sigaret
aan, waarop een ontploffing volstee., zoo
dat hot geheel© lokaal oen puinhoop
werd De ambtenares*©, een pleegzuster
en de administrateur wowten «zoo ©rn
etig gewond, dut rij «P<*di« daarop over
leden. Door hot 'instorten ran dton tu*-
eohenmiïur werden ook op de zieken-
zaal vote rarptoendwn gewond Onder (te
vteririoeiMen brak een paniek uit. Atar
ook In-and oprtriend Hot gelukte de
brandweer slecht» met moeite het vuur
t»
INGEZONDEN ME0EDEELING.
spnngende lippen
1M0 «a 90 fW» <0 «L Bq ApoO. «i OvogMM*
D» Communistisch» kw»iana«itt,
Bij d» behandeling van d© wet lort be
scherming van ds. repubktofc, i» h«t ln
den Duiteohen Rijksdag tot zeer storm
achtig© toomeriea gekomen. Manusrtcr Se
vering zou het wooqd voeren, dodh de
oommuntetan begonnen «oariond» W
wm* te schappen, sa dn icteRtepiiM
Onzuiver geweten.
'j VrV
wanden eteecU luider en scherper. Enke
le oommunasten riepen Severing hert
woord .bloedhond" toe, Voo Kardorff,
dit. aswrenketlrijk presideerde, rierp ver-
sohsüiend» afeeraandigden «wrat tot de
orde en wees vervoigen» enkele hunner
uit de mal. Doordien hieraan geen «o-
voHg werd gegeven, schorste hij de rit-
tiqg. Dit geschiedde ongeveer 7 maal
met kortere of langere tuasoheapoozan.
In het geheel rijn 21 oommunlttianhe af
gevaardigden van de zitting urtgerio-
ten.
DE MISDAAD IN AMERIKA.
11/4 milliard schade.
De totale verliezen door verzekering
gedékte en ongadekte die het Amari-
kaanoah© publiek m 1928 door misdrijf
heeft geleden, wonden geraamd op 600
milsboen dod-kur, af 11/4 mfltarind gulden!
Een statistiek doet zien, dart zeventig
boteren dm de V. 8. in de arflgeloapen vtar
jaar geruimeendl rijn door oaioenlijkhe-
den van hot personeel van hoog tot. laag
heloopend© ©an totaal van 36 mdüioen
dotter (87 mfflioen gulden).
T«n berwijz», hoe sohranurDsr aammdge
benden te weaik gaan, worden ©enige
voorbeelden aangevoerd- In één «Bral leg
gen roevers mijnen onder ©en weg. laten
een panteerauto verongelukken en ver
overen aldus 106.000 dollar, In een an
der kamen roavera een bank hung» een
achtergevel binnen, terwijl do (bamdewncht
met ©en baliooiririjk door dé boeven ont-
laden buks, den voortngang bewaakt.
Derde voorbeeld: inbrekers huren Mn
garege maast ©en batik, maken een tun
nel van 10 mattoi hei aafé-gewelf,
breken dSam dioor 2 motor cement heen
tot in de kluós zeJf en verdwijnen mert
100.000 dollar uit <1© loketten.
TIEN GEBOUWEN VERBRAND,
ernstige branden geteisterde plaat»
ernstige branden geteisterd blaat»
Ammern bij Mulhausen (ito Thurin-
flen) heeft des nachts wederom een
Brand gewoed. Uit de schuur van
een landbouwer sloegen plotseling
de vlammen fel naar Duiten en door
den sterken wind werd het vuur
levendig aangewakkerd, zoodat bin
nen enkele oogenblikken de belen
dende gebouwen eveneens in lichter
laaie stonden. 'In totaal zijn tien ge
bouwen tot den grond toe afgebrand
Voedervoorrad en landbouwwerktui
gen en vee gingen verloren. Boven
dien hebben tal van woonhuizen be
langrijke waterschade bekomen. Men
vermoedt, dat hier brandstichting in
het spel is en er zijn reeds twee
arrestaties verricht
HEI ITAL1AANSCHE KONINGS
PAAR BIJ DEN PAUS.
Het was gisteren een dag van groo
te beteekenis voor Rome, aangezien
de op 11 Februari 1929 tusschen Ita
lië en dén paus gesloten overeen
komst bekroond werd door het be
zoek van het Italiaansche- konings
paar.
Koning Victor Iramanuel begaf
zich voor de eerste maal naar oen
'paus, nadat Plus XI officieel Italië
heeft erkend als koninkrijk onder
de dynastie van Savoye en met Rome
als hoofdstad.
Reeds vele koningen hebben tij
dens het pausschap van Pius XI het
Vaticaan bezocht, doch de koning
van Italië niet. De koningfen van
België, van Spanje, van Engeland,
van Zweden .van. Bulgarije en Egyp-
ic, ja zelfs de vroegere koning van
Afghanistan, Aman Oellah, zijn door
den paus ontvangen.
In verband met de groote histo
rische beteekenis van het bezoek was
bet ceremonieel .bijzonder plechtig
Het begon op de Piazza Pia. Daar
heen ging het koningspaar begeleid
door een klein gevolg, ln vier auto's
Omgeven door Italiaansche troe
pen en verder door die van het
Vaticaan, begaven de gala-rijtuigen
zich naar den „Damascushof", waar
het koningspaar plechtig werd ont-
-vangen!
Het bezoek duurde twintig minu
ten. Het onderhoud droeg een zeer
vriendschappelijk karakter; de sou-
verelnen wensen ten elkaar geluk met
het herstel van de betrekkingen lus
schen Vaticaan en Quirinaal. Er wer
den wederzijdsche geschenken gewis
seld.
KantoortwJiende: Er fe een leer om
n te «preken. HU wem&t M geheten ran
ou moose te veten,
Wreotenr: I» Wi ran 4» krant o<
via d* poHUtt