1
Een Huis
BOüi»mans«ioninDc.a.
'ffitQóte
Werkmansgoederen
125 GULDEN
BALANS-UITVERKOOP - If. A. VAN BAAREN
Bekendmaking.
SCHOUW.
groote partijen
Pook- Stook- en
ander kort Riet
Coöp. Boerenleenbank
Aanbesteding
NON-STOP
DE CHEVROLET TRUCK
Cerises au
Kirsch
SPECIALE AANBIEDING
„DE KLEINE WINST
DE SCHMMDED DM DIEDDIPOORl
Graaf sfroom's verp. Roomboter
Geld beschikbaar
Voor goede optiek
HOENDERPARK „DE WIEL"
TE LOPIK
oon dor nieuwste RADIO-TOESTELLEN
Gebruikt YOGHURT
platte Hittenwagen
DOET UW VOORDEEL SPOTKOOPJES
Te huur:
Polder Stolwijk
SCHOUW
Uit de band Ie koop:
best Wei-en Hooiland,
onder Reeuu/ilK in Polder uitiiens
ZADEN
Fa. J. Doesburg
Lopik en Jaarsveld.
Het bouwen van
een Woonhuis te
Gouda.
itoderiandsciiB spooruiigen.
Deurwaarders Borsja t Hooendoorn
Openbare Vrijwillige
Verkooping.
Notaris Mahlstede
uiel hooi- en Rleiiaod
Bergambacht
VAN ZEVENHOVEN EN DE J0NB OOUDA
ZIEKEN
IN MISKLEUR SIGAREN
Je adres voor Brillen
M. L. DEERENBERG
Korte Tiendeweg 22 Gouda
si SPAARBANK-H
Administratie- en Assurantiekantoor
P. BAKKER
UW DRUKWERK
IS UW VERTEGENWOORDIGER
Van Rondom
Mengelwerk.
FEUILLETON.
Om honderd duizend
dollar!
De juiste verklaring.
EERSTE BUD.
NIEUWSBLAD VOOR ZUID-HOLLAND EN UTRECHT, SeKtwnhsnnwItt CborML
VR1JDAQ IS JANUARI 193
Da niauwate Grammofoonplaten, Grammofoons an alia Ondardaalan, Reparatie en Ombouwen
JRM BROUWER H W E H 8 3 SCHOONHOVEN
van da
■SCHOONHOVENSCHE
MELKINRICHTING
lederen dag veraoh
Te koop gevraagdi
Een vierwielige
Draaf ver mogen 1000 K O.
Brieven, met uiterste prijsopgaaf,
aan Advertentie-Bureau J.SCHEER,
Haastrecht,
Zie vooral onze Etalagea - - Zaterdagavond bijzondere Attraetie
waarin Ongeveer 50 jaar een winkel
is geweest. De huurder kan de
Winkel-Inventaris overnemen.
Te bevr. bij H W. RIETVELD,
Benschop.
HET BESTUUR v«n den
maakt bekend, dat op
Zaterdag 31 Januari a.j.
zal worden gedreven over het over
hangende Hout en Rijsgewas der
Wegen, waarbij uitdrukkelijk er op
wordt gewezen, dat de Elzenstrui
ken langs den Oroenen weg in
Koolwijk moeten worden gehakt.
Het Bestuur voornoemd,
M. VERDOOLD Czn., Voorz.
H A. SCHIPPER Hzn., Seer.
Aanbiedingen gevraagd:
voor
tegen lage prijzen. Opgave met
all"e inlichtingen, aan N.V.Solomite
Oosterhout, (N.-B.)
met 8 naast slkandsr gslsgsn psrosslsn
met de werf verbonden,
grool ruim 19 H.A.
en bijna even breed ais lang, strek
kende van den Plattenweg tot de
gemeente Qouda. Vrij van huur.
Te bevragen bij L. VERKERK te
Reeuwijk, Platteweg 260.
(geen tusschenpersonen.)|
Voor
TUIN- EN LANDBOUW-
Schoonhoven
Vraagt Prijscourant
Houders uan spaarboekjes en boekjes loopende rekening
worden uerzocM hunne boekjes, ter bijschrijuing uan rente,
In Ie leveren uiterlijk 21 Januari a.s.
•HET BESTUUR.
Woensdag 28 Januari 1931,
desvoorm, lluurzalindelunchroom
„VICTORIA Markt, Oouda, voor
rekening van den Heer M. MOONS
te Waddinxveen publiek worden
aanbesteden:
Bettek en tttkening verkrijgbaar
vanaf 19 Januari k f 6.— per stel,
(restitutie f 3.—) bij den Archilect
D. STUURMAN,
Burgem.vMartenssingel 81, Oouda.
Dwarsliggers
Wisselhouten
sn Brandhout
'op Maandag 2 Februari 1931.
TE SLIEDRECHT
des voormiddags te 9.15 uur,
243 kavel»,
op het Stationsterrein, aldaar,
TE HftRDINXVELD
des namiddags te 2.15 uur,
285 kavels,
op het Stationsterrein, aldaar.
Afgekaveld te zien op de stapel
plaatsen der Ned. Spoorwegen te
Sliedreeht en Hardinxveld.
Betaling k contaht.
Steegoversloot 20 - Dordrecht.
MAKELAARSKANTOOR
van 0. VAN DER HORST
Beëedigd Makdllar in Onroerende
Qoederen, Hypotheken tot elk
bedrag op Huizen en Landerijen
tegen lage rente.
Koop, verkoop, huur en verhuur
Huizen en Landerijen
Korte Dijk 6 Schoonhoven
Tel. 100.
Dp Vermeulen', Naaimachine! kunt
u eeuwigdurend dik en dun ver
werken, luxe Inzink trapnaaimachine
f 79 Oralis lea, degelijke garantie
VEkMEULEN'8 Naalmaohlnahandal
Kipstraat 84, Tel. 52176, Rotterdam
Repareeren Inruilen.
Groote Prijsvèrlaging van
Zuivelgereedschappen
invarbaterde kwallt.lt.
Aanbevelend,
C:v. LEEUWEN, Tulmtr. 85, Tel 858
80UDA. Donderdags M/irkt
te Bergambacht, .zal op
Woensdagse A en 11 Tebr. '31
telkens des voormiddags half elf uur
In het Café ,,'T CENTRUM" te
Bergambacht, In het openbaar vellen
en verkoopen, ten verzoeke van
Mej. de Wed. KL. LANOERAK:
Eene
get. A 20, m$t Schuren, verdere
Oetimmegten en Erf, -benevens
diverse perceelen
trret Dijkgrood onder de gemeente
nabij de Hoeksche sluis
te zamen groot 5.29.86 Hectaren.
Te veilen in 8 perceelen.
Te aanvaarden: Landerijen bij
de betaling der kooppenningen op
30 Maart 1931, Qebouwen en aan-
behooren 1 Mei 1931.
Nadere inljjfchtingen en perceels
beschrijvingen tijdig verkrijgbaar
ten kantore van genoeit den Notaris.
model 1931, met lange en korte wielbasis,overtrof de
verwachting. Koopt geen vrachtauto voor dit
chassis gezien te hebben. Vraagt demonstratie door*
Voor alle z.g.n. moeilijk te genezen ziekten Is dikwijls herstel
mogelijk als b.v. Kanker, T.B.C., vallende ziekte,
Lupus, Rheumathiek, Suikerziekte e.d.
Vraagtjinlichl. aan het CALVANOTHERAPEUTISCH BUREAU
te HILVERSUM, Loosdrechtscheweg 60, „LI JA HE KA".
Speciaal adres v. Kanker adr.Hotel Brughule, Meerkerk
Spreekuur voor alle ziekten uitsluitend onder geneeskundig toezicht
Te Meerkerk, Maandag 26 Jan. Hotel BRUOHUIS,
van 2 tot 4 uur.
Te 's Hertogenbosoh, Maandag 19 Januari bi]
A.v. Herpen, Cefé„DE MEIJRIJSCHE KAR" Houthamerstr. 17
van 2 tot 4 uur en zoo vervolgens de eene'week in Meerkerk
en de andere wt;ek In 's Hertogenbosch.
DR kersen - Betuw-
sche Meikersen - op
kirsch. Een „Droste
Boaboni
Zei too,
dolgoDmsko
hrygt:
ZOQALS „UILTJE" ENZ. ENZ.
SIGARENMAGAZIJN „INSULINDE"
HAVEH 06 - TELEF. 91 SCOONHOVEN
Is an bliift-
HAVEN 36 - SCHOONHOVEN
Alt. glaz.n In voorraad. - Ook 1-v-rlng op voorschrift
van H.H. Doktoron - Vakkundig# roparatlo-lnrlchtlng
VOOR
IIGBNGEMAAKTE
t»
NAAR
Verechenen i
door 0. UITEWAEHT
Ingen.f 2.-, Geoart. f 2.40, Gabonden f2.75
Dit spannende jongensboek speelt geheel In Nleuwpoort
en Schoonhoven id den tijd van de patriotten en de
prinsgezinden, toen Willem V Stadhouder was. Een-historisch
verhaal, dat gaarne door onze jetigd gelezen wordt.
Uitgeval J. van Bleek, 'oOravonhago.
Boter met Rijkemerk komt van da koe.mmmm
VRAA8T
voorzien van het RIJKSBpTERMERK. Kwaliteit gegarandeerd.
Hoogit fijn van smaak en geur. ALOM VERKR1JOBAAR.
N.V. Zulvellobrlok „DE 0ÈAAFSTD00M".
opgericht door het
Dep. Moerkerk-Ameldo c.a.
der Maataohapplj „Tot Nut van 't Algemeen"
BALANS 1 JANUARI 1931
Bezittingen Schulden
aan inleggers en
schooldepf 138783.11 hk
Reservefonds f 30294.91'5
Hypotheken f 39700
Effectenf 122754.45
Loopende rente f 2748.54
Kas f 3875.04
f 169078.03 f 169078.03
De Spaarbank ia aangesloten bij het Ned. Spaarbankbureau
en wordt door de accountants van dat Bureau gecontroleerd.
Zitdagen Meerkerk le en 3e Zaterdag van iedere maand
van 6—7 uur.
Ameide 2e en 4e Zaterdag van iedere maand
van 67 uur.
Rentevergoeding 3'M m
Nulsspaarbank
Schoonhoven
Rente 3.6
Geopendi Zaterdagavond van
7.30 tot 9 uur
Overige werkdagen van
11 tot 1 en van 2 tot 3.30 uur
Ie Hypotheek vanaf 1°/0
2e Hypotheek vanaf 6°/0
Bouw- en Hen de I eor e d i et e n.
Vooraohotten met en zonder borg.
Bleekerssingel 29 Tel. 544 Gouda.
NL Binnenweg 251-253, Q. Binnenweg 117
Hoofdsteeg 35 Rotterdam
Wilt U ook beter worden van uw kippen
Zoo ja, bestel dan uw
Broedeieren en Eendagkuikens
aan ons bedrijf I
Prijzen zijn Concurreerend
en de waar is Primal—
Valnest-contröle over ruim 2000 fokdieren
dat voor belanghebbenden ter inzage ligt.
Tevens gelegenheid tot loonbroeden
Ik 10 ct per el, in de Robin9 Broedkast.
Wij wachten uw bezoek aan ons bedrijf
Aanbevelend:
H. MOLENAAR
Ud A.N.P.V.
Pokstation Ned. Barn. Ver,
ALS UW VERTEOENWOORDIOER
SLORDIG EN ARMELIJK
OEKLEED IS DOET HIJ SCHADE AAN UW ZAAK
DENK DAARAAN
EN LAAT UW DRUKWERK VERZORGEN DOOR
^^VAhl NOOTEN'S DRUKKERIJ^aW
SCHOONHOVEN
TWEEDE BLAD
NIEUWSBLAD VOOR ZUID-HOLLAND EN UTRECHT, Schoofthoveaach* Courant
VRIJDAG 10 (JANUAftl 1980
i door
JAN KIJKUIT.
Tante's bezoek aan Schoonhoven
geeft veel stof voor beschouwin
gen.
Tante Betje was naar Schoonhoven ge
weest en ze had ons veijslag gedaan van
de verschillende bezoeken, die zij had af
gelegd en van de kennissen, die zij had
ontmoet.
Bij die vrienden en familieleden had
ja veel klachten gehoord over de verlie
zen, welke zij hadden geleden door het
verdwijnen van hun spaarpenningen bij
de Handels- en Landbouw bank. Zoo had
ze gehoord( van iemand, die geld bad ont
vangen voor firma's in Gouda en dat nu,
zooals hij altijd deed, eenige dagen in be
waring had gegeven bij die bank- ioen
hij het terug kwam halen, was het ver
dwenen en de arme man moest er zen
600 gulden bijleggen.
)PDat is een hard geval, zei ik, „en
het ergste is, dat die men met eens ge
rekend zal worden te behooren tot de
spaarders, de inleggers op de spaarbank,
die het eerst zullen uitbetaald worden.
Als die spaarders verstandig zijn,
mérkte Jod op, „dan moeten ze doen,
wat Mr. Vonkenberg hun op de vergade
ring in Gorinchem heeft aangeraden, en
een half procent van hun inlage ëtorten
voor het voeren van een proces."
Tante keek haar neef verwilderd aan,
ze blies een paar maal hoorbaar tusschen
haar lippen om lucht te krijgen en sprak
toen op bitteren toon:
- „Wat zeg je daar? Storten? Nog eens
weer? Ben je wel bij je verstand, jon
gen? Henk je, dat die beroofde en be
rooide spaarders lust hebben om nog eens
weer geld bijeen te brengen voor die
bank. Als ze dat deden, zouden ze ver
dienen. dat ze die storting ook kwijt wa
re11" 1
„Natuurlijk zijn ze die kwijt," hernfem
ik, „het geld, dat de spaarders dan bij
een zouden brengen, zou voor den advo
caat zijn, die het proces voert. U weet,
wel, hoe duur procedeeren is."
„Volgens een professor in de rechts
wetenschap," lichtte Jod in, „zoo dat pro
ces ongeveer 5000 gulden kosten. Het
kan wel drie jaar duren voor het uit is
en dan kan nog in hooger beroep worden
gegaan."
„Je hebt de Schoonhovensohe Courant
weer nauwkeurig gelezen, Jod," kon ik
niet nalaten te zeggen, „maar je vergeet
nog iets, namelijk, dat het ook mogelijk
is, dat de Staat al het overgebleven geld
naar zich toe haalt als boete voor over
tredingen der Zegelwet."
„Dat zou toch wel het grootste schan
daal zijn, dat er is," Viel tante uit. „Dat
is diefje en diefjesmaat. Eerst verdonke
remaant de bankdirectie een deel van het
gèfd der spaarders en wat er overblijft,
grist de Staat naar zich toe. Ik geloof,
nooit, dat de Staat zoo'n schaamteloos»
©treek zou durven uithalen."
„Nou, dat weet ik nog niet," zei ik.
„Be overheid kan een heele massa meer
doen dan een mensch een instelling
zich zou durven en kunnên veroorloven."
„Ja, jongen," Wel tante bij, „(Sit heb
ik ook weer in Sahoonhoven gehoord.
Daar laat het electriciteitsbedrijf de men-
schen regulier in het donker zitten en
overdag zonder stroom voor hun bedrij
ven, hun stofzuigers en hun strijkijzers.
Verbeeld je eens, dat een particuliere
maatschappij zoo iets zou doen. Dan
kwam er toch direct een concurrent die
de men8chen beter zou bedienen."
„Ik weet ook nog iets van de Schoon-
hovensche overheid," vertelde Jon, „en
nog wel iets, dat eigenlijk geheim moet
zijn, omdat ihet gemeentebestuur er zich
wel een beetje voor schaamt."
„Wat is dat, Jod?" vToeg tante gretig.
„U weet," vervolgde Jod, „dat ze daar
een nieuw Stadhuis gekregen hebben.
Dat wordt verwarmd met centrale ver
warming en die wordt met gas gestookt.
Het Stadhuis krijgt dat gas tegen een
laag prijsje, namelijk tegen 4 cent per
kubieke Meter, maar zelfs met diep la
gen gasprijs, is de stokerij nog onbehoor
lijk duur. U raadt in geen tien keer, wat
de verwarming van dat leelijke Stadhuis
kost. Raad maar eens."
„Nougiste tante peinzend, „zoon
heel gebouw, dat zal toch zeker wel een
honderd gulden of drie aan verwarming
kosten."
„En jij?" vroeg Jod.
„Als je zegt, dat het erg duur ie, dan
zal ik maar een flinke slag naar doen,
antwoordde ik: 600 gulden."
„Alf je het bedrag van tante telt bij
dat van Jan, dan ben je er nog niet,"
zei Jod.
„Kom nou!" riep tante, „meer dan 800
gulden, dat kan niet."
,,'t Is helaas waar," ging Jod voort,
De verwarming van het Stadhuis koet
miaar eventjes 120^ guide.» per winter."
„Wat een geld vermoreeu khtagde
tante."
„Als u over vermorsen spreekt," zei ik,
„dan weet ik ook nog wat. Ze hebben in
Schoonhoven geen watermeters en het is
ongelooflijk, zooals daar mi het wa
ter wordt verkwist. Als iemand een lak
kend kraantje heeft, dan laat hij 't stil
lekken en geeft zich niet de moeite om
er een nieuw leertje in te zetten, want
zoo'n leertje kost een paar centen, en het
wegstroomende water kost hem niets.
Als de dienstboden de stoepen dwijlen,
laten ze voor 't gemak ook het water
maar doorstroomen over de emmer heen,
omdat 't toch niets kost. Ik geloof zeker,
dat een Schoonhovenaar wel drie maal
meer water verbruikt dan een Amster
dammer, die volgens het verbruik moet
betalen."
„Dat is natuurlijk verkeerd, zoo'n wa
ter- en geldvermorsen," meende tante,
„maar dat krijg je er toch niet uit. Daar
voor zijn de Schoonhovenaars veel te zin
delijk. Ik .heb daar ook nog wat over ge
hoord. De Oude Singel werd uitgebag
gerd en de modder uit die gracht werd
naar den Groenen Singel gereden. Je be
grijpt, dat er wel eens een kloddertje
naast viel en dat het terrein in dien om
trek er niet proper uitzag. Dat was
vreeselijk voor de Schoonhovenaren,
maar het kon niet anders. Maar toen
kwam er iemand, die van gemeentewege
toestemming kreeg om ook wat van die
modder te gebruiken voor zijn tuin. Hij
liet een paar .kruiwagens grachtenmodder
naar zijn tuin rijden daar vlak in de
buurt. Er kwam een politieagent voorbij
en die zag, dat er druppels modder op
de straat vielen. Eerst wou hij flauwval
len, maar hij beheerschte zich en verza
melde al zijn energie, om den man te ver
bieden voort te gaan met het onzindelijk
maken van andere straten. Beroep bij
den inspecteur baatte niet en de tuin-
eigenaar moest afzien van het verbeteren
van zijn grond."
„Dat vind ik zoo gek niet," mei
Teun op, „er is toch ieder oogenblik een
soort van typhus in Schoonhoven."
(Uit het Amerikaansch van
- FRANK L. PACKARD -
Nadruk verboden.
Eerst* Boek.
DE WI(-DE JACHT.
I.
1
Een woest gebrul steeg uit iederen
hoek van de renbaan op. Telkens weer
herhaalde het zich en telkens met groo-
ter kracht. Het was alsof ee^ leger van
duivelen was losgebroken.
Buiten de/omheining leunde over den
zijkant van een groote, zware auto, een
korte, dikke man, wien hek zweet met
stroomen over het gezicht gutste en die
met nerveuze 'rukken aan zijn boord trok-.
Met zijn vrije hand hield hij den arm vast
van den jongeman die op de chauffeurs
plaats zat. 4
Dave, jongen, luister toch! In he
melsnaam, hoor dat toch eens a«n!
Dave Hendjersqn schoof met de punt
van zijn schelen "de zwarte tasch, die de
ander op deni bodem van den wagen had
gegooid, een feindje aan den kant en om
een excuus te hebben- dat hij zijn arm
uit den greep van den dikken man los
maakte, toch hij in zijn zak naar siga
retten.
-Natuurl jk hoor ik ze; ik zou ze een
mijl verder nog hooren, zei hij onver
stoorbaar. Het klinkt of het een groote
dag voor de heeren bookmakers is.
De korte dikke greep den arm van zijn
jongen metgejzel weer.
Ik ben totaal naar d« wwrlicht,
door
W. KERREMiANS.
Dókter Vogel was een goed psychiater
en een goed echtgenoot. Misschien had
ik de eerste kwaliteit voorop moeten
noemen, omdat zij zeldzamer en belang
rijker is, maar in het hier te beschrijven
geval waren beide hoedanigheden zoo
danig vereenigd en vermengd, dat ze
eigenlijk voortdurend béide in functie
waren. Vogel had zijn vrouw lief als
ochlgenoote en vereerde. Kajj als studie
object. Hij bestudeerde en analyseerde
haar ziel en geest in alle uitingen, hij
maakte er notities en statistieken van,
teekende curven van haar gemoedsbe
wegingen en verwerkte die alle dan weer
wegingen en verwekte die alle dan weer
in kundige verhandelingen.
In het begin van .bun huwelijk had
Mie* met ontzag geluisterd naar hetgeen
Guust haar mededeelde over zijn obser
vaties, maar later werd 't vermoeiend als
haar man uit elke van hare handeling
kunstige psychologische theorieën con
strueerde.
„Guust," zei bijvoorbeeld Mies vriende
lijk, „je moest toch eens wat minder
nonchalent met je asch en je sigaren le
ven. Kijk nu eens hier in de kamer, daar
liggen....''
„Ja, m'n kind, de kwestie ie, dat de
mannen minder waarde hechten aan har
monische ruimtelijke ordening van hun
omgeving, maar wel op tijdelijke stiptheid,
terwijl daarentegen' de vrouw het niet
zoo nauw neemt met den tijd, omdat de
ndeeling daarvan geen zichtbaar beeld
geeft
„Jawel, zeer geleerde, maar daarover
hebben we 't fiu niet.-De kwestie is da!
ik straks bezoek krijg."
„Goed, best. Ik wilde alleen maar zeg
gen dat de'vrouw de dingen niet uit «ver
schillende niveaux kan zien en geen
eigenlijk onderscheid weet te maken tus
schen het wezenlijke en het onwezenlijke."
„Wees dan zoo goed je wezenlijke cou
ranten en je onwezenlijke asch te brengeü
op de niveaux waar ze behooren."
Op den verjaardag van Guust had Mies
een diner voor hem bereid met al zijn
lievelingsgerechten. Er ontbrak niets aan
en Mies verwachtte terecht een Luculli-
schen lofzang op haar werk. Guust echter
was afgetrokken bezig met het overpein
zen van een zeldzaam geval in zijn prac-
tijk en hoewel hij met smaak at, vergat
hij de bereidster der lekkernijen hulde
te brengen, waarom Mies poogde hein
een gentle hint te geven. Ze deed dat op
de wijze/ waarvan ze wist, dat die bij
Guust 't meest aansloeg.
„Mannen toch zijn veel grooter lekker
bekken dan vrouwen," zei ze. „Ik zqu
er voor mij zelf nooit aan denken om
zoo'n tafel klaar te maken.''
Peinzend en onderzoekend, alsof Mies
een puzzle was, staarde hij haar eenigen
tijd aan, toen legde hij mes en vork ne'er
en zei:
„De Italiaansche anthropologen Sergi,
Lombroso en anderen, nemen fen onder-
normale gevoeligheid der vrouwen voor
tafelgenot aan, maar ik acht dat onjuist.
De kwestie is, dat die neiging niet ont
breekt, maar alleen door «ndere, sterkere
neigingen telkens weer onderdrukt wordt.
De gevoeligheid van tafelgenot bij vrou
wen is normaal, maar die voor emotio-
neele voorstellingen uit andere gebieden
is nog aanmerkelijk grooter en daarom
beteekenen de genietingen van het ver
hemelte voor de vrouwen relatief veel
minder dan voor de mannen. Het staat
hiermee
„Hoe staat het met je faisant?"
Guust knikte even en vervolgde:
„De matigheid op gastronomisch ge-,
bied is volstrekt geen privilege der emo-
tioneelen. Marcon heelt dr.r rover geschre
ven mee» ik.
„Heeft nooit eens een van je collega's
geschreven over het feit, dat de vrouwen
den naam hebben van veel praten en de
mannen den daad?"
„Wacht eens even," riep Guust nadruk
kelijk. „Voor mannen is een onderhoud
bijna steeds een doel en het eindigt wan
neer het doel is bereikt. Voor de vrou
wen is het onderhoud gewoonlijk zelf het
doel, het bevredigt haar emotioneele be
hoeften."
„Eet nu maar," zei Mies wanhopig be
rustend.
Even later ppogde ze het gesprek op
meer neutraal terrein te brengen en
vroeg of hij al een besjuit genomen had
omtrent het bijwonen van een congres
in Brussel. Direct nadat zë dit had ge
vraagd, nam Mies op Guust's gelaat
waar, wat zij „de menschelijke uitdruk
king" nóemde. Zij onderscheidde deze en
de „wetenschappelijke expressie". Bij de
laatste was het gezicht van haar man
pensief, starend, afgesloten bij de men-
jongen. Mijn laatste cent is weg.. alles
wat ik in jaren verdiend ^eb, zei hij
heesch. En jij, jij weet het voor den
duivel en het schijnt j^ geen steek te
kunnen schelen.
Volkomen mis, beaamde Dave op
zijn kalmen toon.
Jij blijft er maar kalm onder, ver
weet Skarvan. Net iets voor jou. Wat
zou er van je terechtgekomen zijn erts ik
me niet over je ontfermd had?
De hemel mag het weten, klonk het
onverschillige antwoord. Ik neem het
u heusch niet kwalijk dat u geprobeerd
hebt een schooier van me te maken
Een driftige blos maakte Bookie Skar-
van's verhit en. bezweet gezicht nog roo-
der dan het al was.Je benfcwel vrien
delijk. Ik heb het heusch altijd goed met
je voor gehad en maak me absoluut geen
gewetensbezwaren over de manier, waar
op ik je behandeld héb, zei hij boosaardig.
Dave Henderson schoof met de punt
van zijn tong zijn «igaret van den eenen
hoek van zijn merjd naar den anderen.
Er kwam een vreemd lachje op zijn ge
zicht toen nij antwoordde:
Je zult wel gelijk hebben, Bookie
Hij haalde de schouders op. De booze
uitdrukking op Bookie's gezicht nam nog
toe, maar verdween toen plotseling en
maakte plaats vooi
forceerd glimlach,
- Je zou niet
blijven als je er
dat ik niet «lleei
maar dat ik;in
;enuwachtig ge-
verdraaid kalm
aan denken wilde
ijn duiten kwijt ben,
vervolg ook op geen
cent van Tydeman I meer behoef te reke-
En wat ga jij nu doen?
Dave keek op h<jt klokje van de auto.
Het was goed drie uur
Naar Frisco; tenminste als ik hier
nog vandaan köm, zei hij bruusk. Mijn
trein is al weg; dat wil zeggen een vaartje
van 100 K.M. ib h*t uur we zijn op
het oogenblik b9|sig onzt tijd t* nrkltt-
■chelijke uitdrukking wan 't vroolijk, licht
«n open.
„Ja," riep de dokter vroolijk op haar
vraag, „dat heb ik, en zelfs nog meer dan
dat, ik heb ook besloten om je uit te
noodigen mij te vergezellen."
„Je b^nt een schat, Guusje en met
zoo'n schat ga ik dolgraag mede."
Het echtpaar Vogel reisde dus naar
België's hoofdstad. Guust genooNtop het
psychologisch congres en Mies van de
Brusselsche winkels. Ze had. een sterke
voorliefde voor Brusselsche kant en nu
de gelegenheid er vooor was kocht zs
zoqveel als haar beur# toeliet.
Verheugd toonde ze haar schatten aan
Guust en opgetogen lekende ze hem voor
hoe weinig in Hollandsch geld haar dat-
kostte.
,,'t Is inderdaad nitjt duur," gaf Guust
toe, „maar nu moet je er minstens nog
evenveel bijtellen voof invoerrechten
„Voor in-voer-recht?" vfoeg i k>b met
Bchrik.
„Ja, dat is zeer hoij>g op kant."
„Maar dat betaal ik niet I Nooit 'I Zou
wel zonde zijn. Ik wind de kant eenvou
dig om mijn middel onder mijn japon en
geen «douane zal mij van smokkelen ver
denken."
J)aar heb je nu wat Goltz heeft opge
merkt, dat een man zich graag naar wet
en regel schikt terwille van de wet, maar
dat een vrouw uit zucht tot tegenspraak
juist poogt de wet te ontduiken."
„Hoor eens, Guust, laat jij die meneer
Golte maar praten en help mij de kant
invoeren."
.^Smokkelen wil jezeggen. Het rechts
gevoel der vrouw heeft niet een abstrac
te, maar een concrete tint en daarom
boezemt de wet haar weinig ontzag in;
die heeft geen feitelijke, geen normatieve
beteekenis. Zij heeit graag een recht van
haar eigen maaksel."
„Praat nu eens verstandig Guust. Zou
je 't ook geen zonde vinden om dat geld
aan den staat cadeau te doen."
„Zuinigheid, m'n kind, is een goede
eigenschap en ik moet de vrouw de eer
geven daT ze die deugd meer heeft dan
de man. Mantagazza en Higginson heb
ben dat voortreffelijk besproken, maar ik
moet je sterk ontraden deze soort van
zurigheid toe te passen. Smokkelen is
oen vergrijp, evenals diefstal. Je onthoudt
den staat wat hqm volgens wet en regel
toekomt. Het is een bekend verschijnsel
dat verschillende zelfs tegengestelde nei
gingen, zpoals hier jouw beproefde eer
lijkheid en deze vorm van vervreemding
bij vrouwen voorkomen, maar laat nu
niet de onvermoede, tegengostelde neiging
tijdelijk al het andere uit het bewustzijn
verdringen, omdat je meent dat dit smok
kelen buiten de sfeer der groote plichten
ligt. Als er .groote motieven gegeven zijn,
nemen zij het bewustzijn zoo geheel in
beslag dat
Mies wuifde met haar hand het ver
dere betoog weg en verdedigde met vuur
haar smokkelplan, waartegen Guust zich
steeds krachtiger bleef verzetten. Hij
trachte haar beangst te maken door te
zeggen dat het geoefende oóg der douane
aan de onrust en zenuwachtigheid van
smokkelaars direct zag dat zij contraban
de verstopt hadden en ook zeidp Guust
dat de boete bij ontdekking jammerlijk
hoog was.
Tenslotte schenen zijn argumenten haar
Rte hebben overtuigd en Mies gaf toe dat
het beter was om de verschuldigde rech
ten te betalen.
Den volgenden dag keerden Mies sn
Guust terug naar ons land 'en toon zij in
Rozendaal de douane moesten passeeren
dacht Guust weer a$n de smokkelplannen
van zijn vrouw.
Een idee echoot hem „door 't hoofd
Hij zou haar voor altijd genezen van die
verkeerde neiging. Zij had ditmaal we)
afgezien van haar sluikhandel, maar een
lesje zou haar toch zeker nog wel te pas
komen. Guus wilde een douane een wenk
geven om Mies te laten fouilloeren. Dat
zou de schrik er voor goed in brengen,
al had zij dan ook niets verborgen.
Hij liet Mies voorgaan met haar hand-
INGEZONDEN MEDEDEELINB.
ArvAN'V&LKETIBUPG'S
EVLRTR
LEEUWARDEN
sen, Bookie, Maar je hebt Tydeman aan
de telefoon gehad; wat had hij te ver
tellen?
Dat je den trein gemist hebt kan
ik niet helpen, verklaarde Bookie op een
toon die van iets mee"r welwillendheid
betuigde. Als ik Tydeman niet te pak
ken had gekregen voor de bank sloot en
als ik niet had geweten of hij thuis was,
had je heele reis immtfrs geen doel ge
had, nietwaar? En als ik hem direct aan
het toestel had gehad, had hij het telè-
grafisch met den bank hier in orde kun
nen maken, tenminste, als ze zooveel in
contanten hadden gehad. En dan had je
evenmin hoeven te gaan. Maar ik kreeg
hem jmnjers pas een paar minuten ge
leden; dat weet je toch ook. Je kunt met
den avondsneltrein terugkomen. Tot zoo
lang kan ik de bende hongerig* wolven
wel zoel houden met de boodschap dat
Tydeman de zaak in orde brengt.
In orda!
Dave Henderson schonk*blijkbaar meer
aandacht aan de stuurinatfiting van zijn
wagen, dan aan zijn m«ezol en diens
wooj-den. De motor beg cm al zachtjes ,te
zoemen, toen hij Book» 6karvan weer
aankeek:
Wat had je met Tydeman aftespro
ken f
Hij zal zorgen dat hij het geld in
contanten in huis heefthonderd dui
zend dollar. Je gaat het ophalen en
brengt het met den avondtrein mee te
rug.
Anders nog wat?
Neen.
Bookie Skarvan veegde met een punt
van zijn zakdoek over z ,n gezicht, knikte
vealbeteekenend tegen den jongpman in
de auto bij een hernieuwde uitbarsting
van geestdrift op de renbaan en begon
toen weer te vegen.
Zorg in hemelsnaam, Dave, dat je
dsn trein terug niet miit; hij vertrekt
tascvi er. fluisterde den douane die «ijn
koffei nakeek in:
„Ik vermoed dat die dame met dsn
•grijzen hoed contrabande verbergt onder1
haar kleeren."»
De ambtenaar knikte en ging naar
Miee toe Guust wendde «eb af alsof hij
niets Jwmerkte en toen hij even later om
keek zag hij dat Mies. begeleid door eqn
vrouw, naar een afzonderlijk lokaal werd
gebracht.
Tevreden met zijn vlug bedacht en
goed uitgevoerd plan, wachtte hij de te
rugkomst van Mies ai. 't Duurde zeer
lang, zoo lang dat hun trein vertrok en
Guust zijn 8poorweggids raadpleegde om
te zien hoe lang zij op de volgende aan
sluiting moesten wachten.
Eindelijk ging de deur open.
Naar buiten trad de vrouwelijke be
ambte met een groot pak kant in haar
handen en daarachter, gebroken en be
schaamd, Miee.'
Zenuwachtig en snikken verbijtend,
snelde zij op Guust toe.
„Ja. ja't is zoo. Je had 't wel
gezegd. Ze hebben direct gezien dat ik.."
„Maar heb je dan toch?" vroqg Guust
ontzet en verbaasd.
Mies knikte.
„Ik dacht ik wilde.'O, hosasttendig,
hoe schandelijk vind ik dit allemaal."
„Mijnheer," vroeg een douane, „be
hoort deze dame bij u?"
„Ja, zij is mijn vrouwl"
De douane, aan wien Guust de 'ure
mededeeling had gedaan, h9orde die
woorden en trad nader bij.
„Is mevrouw uw vrouw?" informeerde
hij in de uiterste verbazing. „Daar be
grijp ik niets van!"
„Hei ia ook niet eenvoudig," antwoord
de Guust. „Wannoer daden zijn volvoerd
ziet men ze dikwijls geheel anders dan
toen men er het voornemen toe fiiaakte.
Ik moet zeker 't een en ander betalen?"
„Een oogenblikje," hernam de douane,
„de papieren worden gereed gemaakt, dan
kunt u bij den ontvanger storten wat u
schuldig is."
Er werden eenige documenten inge
vuld en toen die gereed waren moest de
brenger daarvan tweemaal het bedrag
noemen dat Guust te betalen had aan in
voerrecht en boete. Zóó ontstellend hoog
was 't, dat hij eerst meende het verkeerd
verstaan te hebben.
In de stille eerste klasse wachtkamer
snikte Mies achter haar zakdoek.
„Niet alleen om dat geld," zei ze met
trillende lippen, maar om wat je wel van
mij moei denken, dat ik j5' zoo bedroged
heb."
Guust trok zijn broekspijpen wat over
de knieën, legde zijn hobd voor zich op
een tafel en begon:
„Het is ipeen ik Gross geweest, ja stel
lig het was Gross, die uitvoerig heeft be
toogd, dat er bij de vrouw meer onop
rechtheid dan leugen is. Zij verandert de
feiten, vergroot of verkleint die, verzwijgt
iets zonder bepaald to liegen. Het hoüdt
verband met haar bewustzijnsvernauwing
en autosuggestie Op grond der emotiona
liteit. Wanneer ni\ zooala hier blijkbaar
het geval is geweest, die emotionaliteit
aan nieuw optredende motiefvoorstellin-
gen overwicht geeft, dan ontstaat een
compenseerende factor, die de vrouw tot
grootere activiteit drijft en tq| volharding
prikkelt"
„Ja, ja," juichte Mies, "zóó is 't ge
weest."
Guust ging voort en nooit heeft Mies
haar man zoo geduldig en met zoo'n vol
ledige instemming aangehoord: ila in die
anderhalf uur in de wachtkamer.
precies om negen uur. Die beroerde kale
kerels, die misschien nog nooit een papr
dollar rijk zijn geweest, zullen me geen
minuut met rust laten als ik -ze niet op
stel en sprong hun duiten kan geven.
Laat me niet in den steek, jongen; ik zal
er mijn handen mee vol hebben om me
die schooiers van het lijf te houden Ik
wou dat ik met je mee kon gaan, maar
ze zouden denken dat ik er vandoor ben.
Je kunt op me rekenen, antwoord
de Dave .glimlachend. We houden
immers allemaal evenveel van Bookie
Skarvanl En luister eens. Die wagen hier
is van jou, daar gaat niets van af, maar
ik zou je toch willen verzoeken met je
voet van de treeplank te gaan, als je
tenminste niet meerijdt.
Dave schakelde in en de wagen schoot
vooruit.
Tot straks Bookie, ri#& dfc. jonge
man 'over zijn schouder onder het weg
rijden.
Een uur was voorbijgegaan. Hier, bui
ten de stad, op den breeden straatweg,
reed ue groote wagep met een razende
snelheid. Dave Henderson's donkere oogen
wendden zich één oogenblik koel en zelf
bewust van den weg af en vestigden zich
op de kleine zwarte handtasch, die aan
zijn voeten stond; precies zooals dal on-
lbare lalen tevoren bet geval was ge-
Zijn lippen openden zich half in
limlftch en opeens begon' hij tegen
uitea van den wind en het gedaver
vari den voortjakkerenden wagen jn.
hardop in zichzelf te praten.
Honderd duizend dollar....in con
tantenhet lijkt wel de groote kans
wnar ik aftijd op gewacht heb! Maar ik
kan toch niet van mezelf verkrijgen, om
het me k&lm door die goeden Tydeman in
de band ta laten «toppan an ar dan mat
zijn vcm
^Ibare
Wflui
a
van door te gaan. Dat is geen mannen
werk.
Hij zweeg weer en reed zuiver werk
tuigelijk, zonder op stuur of weg te let
ton, voort, terwijl de wagen in "en bon-
derd-kilometer-vaart voort suisde. On
weerstaanbaar kwam dé herinnering ean
het leven, dat tot nu toe zijn deel was
geweest, in hem op. Die herinneringen
waren in het algemeen verre van plczie-
rig^en bij verlangde met alle kraent 7-
dat was niet alleen maar een vaag ver
langen, maar hij hield er ook zijn zinnen
op gezetvom ze te "bezitten nair bcn-
derd duizend dollar. Van zijn vart*r en
moeder herinnerde hij zich niets meer
Ze hadden niets bezeten, maar hij had toch
den indruk dat het heel nette nooschen
waren geweest. Hij was nog heel klein ge
weest toen ze stierven, hoe oud p'-eoies
wist hij niet. Een ander had gezorgd dat
in een weeshuis was gekomen. En
tóen hij zich een „carrièrp" moest kiezen,
was -h(j begonnen met -in de omgeving
van de renstallen rond te scharrjlen,
waar hij zich op vele en veleflei manie
ren verdienstelijk had gemaakt en
tenslotte was hij gesteger tot de bopfte
van bediende, chauffeur, den vertrouwde
van niemftnd minder dan Bookie Skar
van.
- Dave klemde zijn krachtige, vierkante
kaken op «elkaar Het was eigenlijk ten
smerig baantje, n^aar nu had nij dan
toch Ven kans om uit' dit leven weg te
Hij hac( allang naar '.ulk een
itgekekei *n daai was leze den
Jijk als bij haar maar wilde grijpenl
Er waren te voren ook wel kamen ge-
weesj., Hij bezat zelf ruim drié dui/e«d
dollar en die brachten hem zelfs repte
op, want Tbij had ze uitgeleend aan John
kelly, d!* de Pacific Caral Sloon hield
de Barfyary Coast in Frisco. Hij bad
ook nog een paar honderd dollar ln «ijn
sak. Maar dat waa allemaal tsnalott* niet