I
I
1
na
pri ma Anthradet
Slauenlesen in lynerla.
DROSTEctlQCQUPE letters
De Winter nadert!
ST. NICOLAAS-CADEAU??
tbk
tSSSS.
BEKENDMAKING'
A. VAN MAMEREN -
A. DUBBELDAM
A.M.P0NSI0EN wi\eTTcHÓn™%
Sigarenmagazijn „Insulinde"
Wij nkoopers sinds i&77
Van Rondom
298 METER VRIJ! MET ONZE ANTENNESTOP (90 c«.) 11 m m
JAN brouwer
U zoekt een adres voor St. Nicolaas
M. L. Deerenberg Juwelier Haven 36
STOOKT
Gobr. van Brulnesi
Sint Nicolaas Cadeaux
Wal 7-9, Schoonhoven
uraaol prils en demonstratie zonder eentoe uarotlcm no Uuierzilds.
Honderden in Uwe omgeving
SANGUINOSE
10
J. c.
OOK IN LEDERWAREN LUXE ARTIKELEN - EAU DE COLOGNE
WOLFF - HAVEN 8S - SCHOONHOVEN
Boterletters, Spritslellers,
Appelbollen Appelgebak,
Saucijzen, groot en klein
Speculaas.
Luxe Doozen, Chocolade
Figuren, Choc. Letters,
Suikerwerk, enz., enz.
HalloS
Voor de Sint Nicolaas
'n ruime keuze Cadeaux
0
A
9
II
3
Ifi
9
Haven 66 - Tel. 91 - Schoonhoven
Ruime keuze SI. Nicolaas-verpakkingen
in Sigaren, Sigaretten, Rookartikelen en
Plateel. Kistjes Sigaren v.a(10stuks60ct.
Onze lezers
Onze adverteerders
GRATIS
LEWENSTEIN's
NAAIMACHINES
ST. NICOLAAS
CADEAU
Oud levert U den
besten Wijn - en
geeft U 't glas erbij!
FEUILLETON.
HET MEISJE IN DE WILDERNIS.
Mengelwerk.
VI site!
EERSTE BLAD.
NIEUWSBLAD Vüuh ZUtD-HOLLAWP EN UihecHT. ScftBonho»wi»e(n Cooryrt
VRIJPAS 20 NOVEMBER 19S1.
W ADIO-Toeitellen, Luidsprekers, Plaalstr. appar. Accu's, Oelijkrichters, Oloeiatr. appar., Spoelstellen, Oramofoon'a, Oramofoonplsten en Benoodlgdheden, Laden van Accu's. Controledienst,
Ombouwen, Huurkoop. Levering v. compl. versterker-installstie» vöor*elle doeleinden. Qeven van verslerkteRadio- of Gramofoonmuziek vooi feesleliike gelegenheden enz. enz!
SCHOONHOVEN
Rif EP A MC naiKCKI
Hierdoor bericht ondergeteekende dat hi] met ingang van
S3 Ho*, a.a. zich zalfatandig zal veitigen als
ELECTRICIEN
Hij beveelt zich daarom beleefd aan voor het maken van
alia aoorten Licht- an Krachtlnatallatiea,
het vernieuwen van Stal-leidingen
het leveren van Lampen, Radio-Artikelen
Electr. Kachels en 'verdere Eleotrieohe
Apparaten, Onderdaelan, ene. ene.
Door jarenlange ervaring op dit gebied, waardoor U van
goed werk kunt verzekerd zijn, hoopt hij Uw vertrouwen
blijvend te winnen.
J. ZWIJNENBURG
Lekkerkerk, November 1931.
Werkplaats bij den Heer IAC. STREBFLAND
tegenover de Oraanmaalderlj van de Coöp. Boerenbond
DAT VINDT U Bl|
TELEFOON lil». SCHOONHOVEN
Prachtsorteering Oogden voeglooze massieve OLADDE RINOEN
Qraveeren gratis Per gewicht uilgeprijsd. bij eventueel verloven
of trouwen komen wij gaarne met onze groote collectie L thuis een
bezoek brengen. leven» bieden wij U aan een der grootate aor
teeringen Qouden, Zilveren Dames- en Heeren Polshorloge», Klokken
Wekker» en Barometeii. Oroote keuze In Diamant, Ooud, Zilver
en Doublé. Bijzondere aorteerlng luxueuse Penduleatellen.
Brillen voor veraf en dichtbij, ook volgen» vooiachrift van
H.h. Doctoren, tegen scherp concurreerende prijzen. Oroote collectie
Tafelzilver. Z Ichtxend 1 ngen door het geheele land. tigen
Reparatie-Inrichting voor Brillen, Klokken. Ooud. enz. Aanbevelend.
M. L. DEERENBERG, Oedlplomeerd Ooudamid, Horlogrr en Opticien.
Eigen EleotHsche Brillenslijperij
DAAROM ONZI
welke iteen- en grulsvrlj wordt afgeleverd.
AANBEVELEND:
Oude Haven 18 - Schoonhoven - Tel. 89
DECEMBER M AD E RTIIIII
dus extra sorteering doch niet enkelin Sigaren
Wat zegt U van een blijvende surprise?
Zou een lederen Slgatr of Sigaretten Etui, een luxe
metalen Sigarenkist, Tabakspot of Aschbak. Rookstel
of Slgarenbeker, Pijp, Tabaksak. Aanstekerens. ens
niet meer worden gewaardeerd?
Schitterend Is onze collectie en voor elke beurs!j
Beleefd aanbevelend. SIOARENMAO „CUBA"
Loplkerstraat 3 - SCHOONHOVEN
Wi| zijn ruim gesorteerd In nulllge
PRIMA
LAGE
KWALITEIT
P R IJ Z E H
Bovendien geven wij tot S Deoember bij elke SO cent
Inkoop Inplasts van 1 bon, 8 bonnen.
Wij hebben nog op te ruimen tegen neen Ingen pr ij a
enkele Basoulae, Waterfornuizen, Melkbuaaen
met en zonder kraan, Bietenanfjmaohlne, Kettingagge.
Gegalvaniseerde en Ijzeren Varkensbakken.
Eerste Boskoopsche Schrijfmachlnehandel
mst snnsx rsprratlt Inrichting. Fe. ERKELENS A Co. I« Boskoop
levert U met langdurige garantie en onder coulant» voorwaarden
schrijfmachines, zoowel nieuw als rebuilt en twrede-handsch: Wood
stock, Reminoton, Underwood, Ideal, Oroma, Continental enz.
lijden, doordat zij te zwakke zenuwen hebben, en te arm bloed.
Maar ook honderden in ons land en daarbuiten verklaren dat de
hen heeft genezen; hunne bloedarmoede en zenuwzwakte over
wonnen; een verkwikkenden slaap, gezonden eetlust, levenslust
en energie teruggegeven. Neemt ook eens eene proef met de
Sanguinose
Prijs per flacon f 2 -, 6 f 11.-, 12 fl. f 21.-
VAN DAM fk Co., De Rlemerstraat 2c/4, Den Haag
Bij Apothekers en Drogisten. Te Schoonhoven bij
A. N. VAN ZESSEN; te Oouda bij ANT. COOPS, Wijdstraat.
WILT GU VOOR UW KINDEREN EEN RASSEND
Bezoekt dan het vzn oude bekende Speelgoed magazijn
met de GROOTSTE en RUIMSTE SORTEERISG
Indnre koopar boven ann gulden een CADEAU, due komt ollon naar Wolff
Hiermede heb ik het genoegen U te berichten, dat ik
door opheffing van mijn zaak, de afdeeling BUIKBANDEN,
ELASTIEKE KOUSEN en v»rd»r» BANDAGE h»b OVERGEDAAN aan de
Firma J. O. VAN HOFWEGEN, Drogisterij „HET GROENE KRUIS",
Kleiweg 91, alhier.
Vol vertrouwen beveel ik mijn opvolgster bij U »»n.
Hoogachtend,
Fa. J. D. BONNEUR.
Ooud», November 1931.
Met verwijzing n»ar bovenstaande mededeellng, heb ik
de eer U te berichten, dat ik de In voorraad zijnde
BUIKBANDEN, ELASTIEKE KOUSEN »n verder» BANDAGE van de Firma
j. D. BONNEUR, alhiet heb OVERGENOMEN.
Onder aanbeveling voor de verdere levering van dezelfde kwaliteiten
ala genoemde firma atel ik er prlja op mede te deelen, dat aan do
mauw» afdaaling aan paskkmar la varbondan mat uitsluitend garoutlnaai da
vrouwelijk» bediening.
Hoogachtend,
Firma J. O. VAN HOFWEOEN,
Drogltterlj HET GROENE KRUIS"
Kleiweg 91 Telef. 2018
Oouda, November 1931.
TELEFOON J2|®AVCN 82 SCHOONHOVEN
Beveelt zich be
leefd aan voor de
levering van:
Verder zijn w
ruim gesorteer
in:
Caraga A. SCHAKlBL
TELEFOON 25 SCHOONHOVEN
heeft In de verhuur opgenomen
gloednieuwe 7.pereoons ver-
buurwegen. Tnrief blllijkl
Vertrouwde chauffeur. Aanbev. A. Sohakel
LOOD-EN ZINKWERKEN
MASTIEK DAKBEDEKKING
GAS- EN WATERLEIDING
ALLE VOORKOMENDE POMPWERKEN
Beleefd aanbevelend.
Rook-, Haard-,
Tafel-, Divan'
Thoomeubeli - Voetzakken
Klalna Maubalen - em. - anx. - anx.
Leer- en Rletfauteulli
en Kapftokkleeden
ff
Aanbevelend, IM. M. v.
L o pl k e rat ra at 6 -- Schoonhoven
Voor reclame tot 6 Doe. 10 KORTII
UW DOT op alle artikelen
inhovan
KORTING I
Tegen Inlevering van deie advertentie ontvangt
Iedere kooper, die mlnetena I 2 besteedt, een loebledlg
Zakboekje met lederen omslag cadeau.
tcoopen bl|
deze maand een complete alaotr.
Naallamp bij hh koop van nieuwe
NAAIMACHINE
Singer Trapmachinc. nieuw model
50 gld. Inzinkbaar 5 laden 60 gld.
Nieuwe Handnaaimachine, voor-
en achteruPwerkend 39 gld
VERMEULEN, Kipatraat
Tel. 52176 Rotterdam,
Repareeren. Inruilen.
U suit ar gemak van hebben ala gij
Uw koper en nikkel poetst met 91-90
de goede koperpoets. Immers U w koper
blijft dan langer mooi.
A. 8TOPPELENBURG, Tentweg 98,
Stolwjjk.
OOK VOOR U
EEN NUTTIG
KLEIWEG88 GOUDA
il in
't Goede glat - 't glae waar
in aroma en imaak van Uw
wijn volkomen tot uiting komt
- staat voor U gereed I De
voorwaarden om dit mooia en
doelmatige glaswerk van da
Glasfabriek Leerdam te beko
men, 'zijn al heel eenvoudig.
Op Iedere fletch wijn van Oud
vindt ge vermeld, hoe ge Uzelf een
compleet itel van dit doelmatige
en amaakvolle glaswerk (zonder
reclame-opschrift) verschaffen kunt
Furmerend - Batavia
Soerabaya - Semarang
i
TWEEDE BLAD.
NIEUWSBLAD VOOB ZUID-HOLLAND EN ','TPECHT, Schoonhov.n.ch. Courant
VRIJDAG 20 NOVEMBER 1Wi.
door JAN KIJKUIT.
De Zigeuners van de Lek.
Lekkerkerk geen luilekkerland.
Nieuwe havan In Hardinx-
veld. De crisis en Glessen-
Nieuwkerk. De Lexmondsche
Jaarmarkt exit. Hoe Haas
trecht aan zijn naam kwam.
Wie zaten bij elkaar, zooals op het
plaatje staat, tante met haar onafschei
delijke breikous, en ze heeft al eens haar
bewondering er over uit gesproken, dat
de toekenaar haar zoo juist wist te tref
fen.
Geef mij maar m'n breiwerk, zegt
ze, twee reohts, één averecht», dat is ten
minste iets, dat je begrijpt en waar je wat
aan hebt, maar tegenwoordig al die snor-
repijperu van die huisvlijt noemen ze
dat, geloof ik
Dat slaat niet op Jodocus, zei ik,
huisvlijt, zoo vaak is hij niet thuis en
van vlijt is heolemaal niets te merken.
Kijk jij maar naar je eigen, bromde
Jod.
Dat doe ik, antwoordde ik, maar ik
kijk ook vaak naar jou portret. Wat lijk
Jij tooh tprekond op dat eene raadslid,
dat tegenwoordig boven de raadsverala-
gen in do Schooahovenscho Courant uit-
Steekend is, dat met die groote mond.
onge, jonge, wat kijkt die voorzitter
verschrikt.
Jod sodht naar iets huiveringwek-
kands
Jij, jij lijkt op een sigeuner, riep hij.
Zigeuners, die hebben we hier te
genwoordig op de Lek ook, hernam ik
later.
Da'a toch zeker niet waar, dan doe
ik 's avonds mijn deuren nog eona zoo ee~
cuur dioht als andera, zei tanto.
Figuurlijk, tante, figuurlijk, «telde
ik gerust. U woet toch wel, dat de zigeu
ners van het eene land naar het andere
gejaagd worden, en de eene regeering de
zigeuners met de andere wil opschepen,
en zoo gaat het nu op de Lek ook, met
de scheepvaart. En burgemeester Koos
heeft het verteld.
Zigeuners ln de eohipperderij, dat
snap ik niet.
Nou kijk eens, toen Rotterdam rijk
was. alles voor den wind ging, de renders
goede zaken deden, de schepen af en aan
voeren, en er in de havens volop werk
was, toen hoefde er op de Lek geen schip
te liggen, dat daar niet wezen moeat. Al
lee kon in Rotterdam kotnon on gaan.
Ma«r nu er veel schepen opgelegd «ijn,
stuurt de havenmeester van Rotterdam
verschillende schepen weg en die komen
daft maar in Lekkerkerk liggen, maar het
mooiste is
Née, het leelijkate interrumpeerde
Jodocus.
Gelijk heit-ie, het leelijkate l» dan,
dat do menschen van die eohopen naar
Lekkerkerk'» gomeontohujs gaan, en den
ken in Lui-lekkerkerk (land) gekomen te
■ijn en ondersteuning vragen.
En moot lekkerkerk dat dan maar
betalen, voor menschen. waar ze eigenlijk
niets mee te maken hebben?
Do burgemeester van Lekkerkerk is
•en pientere baas en die heeft gezegd,
dat-ie dat zaakje eerst eens zal uitzoeken
Als de gemeente dat betalen moet, .dan
wordt Lekkerkerk geruïneerd, zei burge
meester Roos. Je ziet dus, welke zorgen
«en plattelandsgemeente van de crisis
hebben kan.
Ik vind, dat de malaiae nu veel
meer hier in de streek 'merkbaar is, dan
toen een jaar of tien geleden er ook in-
zinking was, zei tanto.
3
Honorl Honorl
Ze beaefte dat ze niet de eenige was,
die den overval overleefd had. Ze schud
de de takken van Het vermorzelde struik
gewas van zich af en tra-utta antwoord
te geven. Maar 'mar tong en lippen wei
gerden voor een oogenblik don dienst en
voor ze de woorden had kunnen uitbren
gen, kwam Mannering al tussclien de
boomen vandaan, zag haar en holde
haastig op haar toe.
Honorl Honorl riep h'j, toen juj
haar bereikt had. Goddank dat je nog
leeft I
Hij greep haar handen en ze voelde
hoe hij beefde. Zijn gezioht was doods
bleek. Het meisje bleef even zwijgen,
toen vormden haar lippen een enkel
woord:
Walter!
Mannering huiverde: Heb.... je het
gezien? DedeolifantZe
knikte en Mannering ging haastig voort,
dankbaar dat hij haar niet hoefde te
vertellen wat er gebeurd was:
Hij is daarginds tusschen de boo
men.
Haar lippen trachtten iets te zeggen,
maar er kwam geen geluid. Hij las de
vraag in haar oogen en antwoordde:
Ja, hij is dood. Die slag met de
alurf moet hem dadelijk gedood hebben.
Je behoeft niet bang te zijn dat Walter
gevoeld heeft hoe het beest hem opnam
en tusschen de boomen slingerde.
Honor Donthorne stond onbewegelijk
voor zich uit te staren, haar gezicht was
doodsbleek, haar oogen brandden, maar
M huilde niet. Ze begreep, dat hij tracht-
t« haar ta troeiten, maar da woordan
Dat komt, omdat het nu een land
bouwcrisis is, zoowel als een Industrieede
crisis. Gelukkig gaat de regeering nu
wat maatregelen nemen, in do Tweede
Kamer zijn pas een paar wetsontwerpen
aangenomen, die wel niet pleizierig zijn,
maar in tijd van nood schil je aardappe
len met een hakmes en
En ik. vind, dat ze hier in de streek
nog courage en durf genoeg hebben ook,
zei Jod, als je toch leest, dat ze in Har-
dinxveld weer een nieuwe haven gaan
maken en dat ze ook in Lekkerkerk een
nieuwe haven graven gaan, en dat ze in
Gi ossen-N ie uwkerk een nieuw gemeente
huis bouwen gaan.
Daar zou ik anders maar liever eens
mee wachten, vond tante, ik zou eerst
eens aanzieö, hoe de toestand zich ont
wikkelt.
- Aan den eenen kant is het waar,
maar een medaille heeft twee keerzijden
(er was eens een «preker, die zei, dat een
modaille een groote en een kleine keerzij
de heeft) en zoo moet u niet vergeteiï,
dat, ala er gebouwd wordt, en als er
werken worden uitgevoerd, en als er
weer werkgelegenheid komt. Alle toestan
den hebben zich gewijzigd. In Gieasen-
Nieuwkerk zei het raadslid, de heer Van
Langeraad, dat de groote boeren nu al
steen en been klagen, dat ze geen inko
men hebben, en daarom nieuwe belas
tingdruk zou neerkomen op de arbei
ders en de middenstanders. Het spreekt
vanzelf, dat er dus minder werkgelegen
heid Is bij de boeren ook, en zoo is het
wel goed, als het kan, dat er zooveel mo
gelijk ander werk wordt uitgevoerd.
In Lexmond hebben ze niks van de
CTiala te lijden, zei Jod triomfantelijk.
Stomverbaasd keken tante en ik op.
Ik las het ln de 8$hoonhov»n*che
Courant, zei hij, dat een raadslid zei, dat
B. en W. de begrooting zoo opgemaakt
hadden, dat het wel leek, alsof er geen
spoor van crisis in Lexmond te bekennen
was, en hij vroeg of er geen maatregelen
noodig waren, maar B. en W. hebben ge
zegd, dat nog geen maatregelen noodig
waren en men er wel mee komen zou,
als de nood drong.
Een gelukkige gemeente, maar toch
hebben ze er de Jaarmarkt afgeschaft,
zei ik. Weer een dag weg, die vroeger
zoo bekend was. De Lexmondsche Jaar
markt was vroeger erg gezooht, en de fa
miliedag is er van overgebleven.
Ik herinner me wel, dat m'n man
er heen ging, wat een tijd ia dat nu al
geleden. In dien tijd zou 't niet kunnen
gebeuren, zooals nu, dat een kerkvoogdij
voor he'. Gerecht zou gedaagd worden!
Dat deed het gemeentebestuur van Haas
trecht, omdat de kerkvoogdij boomen had
geplant op het Kerkeplein tot verfraai
ing van de plaats.
Ondank is werelds !oon, mensch,
dat heb ik al meer gezien. En in Haas-
terécht hebben zo altijd een wonderlijke
opvatting van het recht gehad. Dat blijkt
uit de goaohiedenla, want de legende ver-
tolt, dat de gohout van Haastrecht een»
eon dief gevangen had, maar omdat er
gehooid moest worden, Het het gerecht
den man tijdelijk vrij. Hij kwam natuur
lijk nooit meer terug. Toen een volgend
jaar weer een boosdoener gegrepen werd
in den hooitijd, wisten ze beter raad; ze
besloten toen maar meteen den booewioht
op te hangen, dan waren ze van den last
af; later kwam uit, dat ze te haastig
recht gesproken hadden, want dat de ge
hangene onschuldig was en naar dat
voorval heeft Haastrecht den naam ge
kregen van Haast-reoht.
Ze mogen tenminste wel oppassen,
dat ze togon do kerkvoogden ook niet te
haastig zijn met hun oordeel. De boomen
zouden een verkeerabelemmerlng zijn. Stel
vonden geen weerklank in haar gemoed.
Mannering praatte voort.
We moesten de dragers gaan zoe
ken en hem hier begraven. Het dient
nergens voor om hem terug te brengen
uaar het kamp. Hij sou het zelf ook niet
gewild hebben, enwel, een krijgs-
mansgraf, zie je Honor, het i» mooi, te
liggen op de plaat» waar je gevallen
bent.
De sentimenteele woorden klonken
misplaatst op dat oogenblik, maar het
meisje scheen hot niét op te merken. Ze
stond nog steeds onbewegelijk voor zich
uit te staren. Mannering, met haar han
den nog in de zijne, werd bang en barst
te plotseling uit:
Honorl Honorl Zeg in Godsnaam
iets. Bedenk, dat dit een beter en vlug
ger einde is voor Walter dan de dood,
die onvermijdelijk moest komen, als bij
erop gewacht had.
Ala hij erop gewacht had? riep ze
onvast. Wat bedoel je, George?
Wat ik zegl Ala hij gewacht had.
zooals velen niet gedaan zouden heb
ben. Ik was bang
Zonder eenige redenI zei ze snel.
Nee, antwoordde hij. Juist van
morgen had ik reden om bang te zijn,
datdat Hij brak zijn woorden af.
Om bang te zijnwaarvoor?
Ik zal het je zeggen, als we in het
kamp terug zijn, antwoordde Mannering
ontwijkend. Je hebt waarachtig ai ge
noeg uit te staan gehad.
Ze keek om zich heen. De dragers I
Waar zijn ze?
Hij begon hun namen te roepen:
Kribalil Natugal Susambo!
Er kwam geen antwoord en zijn ge
zicht verduisterde.
—Ik denk dat ze er vandoor zijn ge
gaan. We zullen ze wel terugvinden in
het kamp. Wa moesten maar op weg
g*tn.
je voor, een Kerkeplein «onder
In vind om een kerk heen, hooi
men, zei tante, die altijd van stemming
houdt.
Haastig recht wordt er nu niet gw
daail, want het Sohoonhovensche Kanton-
gerecht zal zelf naar de plaats toegaan,
om te kijken en te beslissen en zal de
zaak wel uitkienen.
Het is er zoo mee, zei de Ouwe Teu-
nis, die juist binnenkwam, dat tegen
woordig alles meer krom is dan recht.
En als het haast redht is, dan U het ge
woonlijk kroan-redht.
Hos Mn regsering haar ondsrdanen
verkoopt.
Toen in 1847 de negerrepubliek Llbe-
rië werd gesticht als een toevluchtsoord
voor de bevrijde negerslaven, die uit Ame
rika naar Afrika terugkeerden, was de
voornaamste leus van de moedige pio
niers, die met behulp van slechts enkele
blanken, dezen staat opbouwden: „Geen
slavernij". Hun afstammelingen zijn ech
ter langzamerhand weer onder don in
vloed gekomen van de meer primitieve
opvattingen hunner omgeving en waar
zij de regeerende kaste, de aristocratie
van het land vormden, hadden zij ook de
macht om te doen, wat hun eigenbelang
meebracht, n.l. het houden en verhande
len van slaven. In het begin van dit jaar
is er vanwege don Volkenbond een on
derzoek naar deze aangelegenheid inge
steld; de resultaten zijn pas bekend ge
worden en zijn niet hartverheffend, doch
verwonderen niemand, die met de toe
standen op de Westkust van Afrika be
kend is.
De bevolking van Liberië telt bijna, an
derhalf millioen zielen, doch hieronder
bevinden zioh sleohts 30.000 Americo-Li-
berianen (afstammelingen vod bevrijde
Amerikaansche slaven). Zij wonen groo-
tendee-la in de hoofdstad Monrovia, de
eenige nederzetting van beteekenis en de
voornaamste havenplaats. Zelfs Monro
via is echter nog oen zeer primitief dorp
met bochtige, door gras overwoekerde
straten, die ziöh buiten dé stad versmal
ler. tot bosohpaden door bet oerwoud. De
straatverlichting is zeer primitief en
schittert soms maandenlang door afwe
zigheid; de putten zijn ondiep en geven
in den drogen tijd van het jaar onvol
doende water. Herhaaldelijk moet de ha
ven wegens de gele koorts besmet ver
klaard worden. Ook de hygiëne laat alles
te wenschen over. De huteen waren oor
spronkelijk niet slecht, «Uöh zijn in den
loop der jaren vervallen en worden blijk
baar in het geheel niet onderhouden. Er
tusaahendoor «taan armelijke hutten en
de tuinen zijn mooi, dooh verwilderd Het
geheel maakt echter een eohilderoohtdgen
indruk met de zee aan de eene en het oer
woud aan de andere zijde.
Men ziet dadelijk, dat er in Monrovia
weinig gewerkt wordt. Kleine reparaties
bijv. worden eenvoudig achterwege gela
ten. En wat »r nog werkt, zijn haven
arbeiders van de Kroe-stam of blanke
handelaars met htm negerbedienden
dit zijn echte negers uit het binnenland
of van anderé, soms zeer afgelegen stro
ken. De huisbedienden der blanken ko
men eveneens uit het binnenland. Dooh
de Americo-Liberianen hebben een groo
te minachting voor werk, speciaal voor
handenarbeid. Zij zitten ln schommelstoe
len op hun veranda's, brengen elkaar be
zoeken on leven voor hun genoegen Hun
levenswijze is zoer eenvoudig, zelfs ar
moedig volgens onze begrippen, dooh ver
geleken met de andere bewoners van het
land leven zij in weelde. Hoe kunnen zij
die betrekkelijke weelde verwerven, als slj
Maar.Walter?
We kunnen niet» doen zondor ge
reedschappen. Koml Als we de mannen
gevonden hebben, zullen we terugkomen
Is dat jouw geweer, dat daar ligt?
Hij liet haar handen los en ging
bet halen, maar raapte alleen maar een
helft op. Het was in tweeën gebroken,
doordat een van de olifanten er zijn logge
poot op gezet had. Hij liet hot baar zien
en gooide toen het onbruikbare stuk
weg. Daarop nam hij haar bij de hand.
Kom mèe, Honorl
Ze gingen langzaam terug langs dt>n-
zelfden weg, die ze zoo haastig acg»logl
hadden achter de olifantenk rdde aan.
Toen ze buiten het bosch kwamen, vie
len de zonnestralen brandend op ben
neer en de heele wijde vlakte lag t» ver
zengen in de gloeiende hitte.
Langen tijd spraken ze geen van bei
den, maar één keer blejf Mannering
staan, midden in het hooge gras, dat tus
schen hen en het kamp lag
Luister eensl Hoor je .lieta, Ht.nor?
Neel Wat.
Ik dacht dat ik stemmen boorde,
maar ik moet me vergist hebben.
Ze vervolgden hun weg en niet lang
daarna kregen ze het kamp in het oog.
Niets bewoog er, alles was doodstil.
Wij zijn per slot van rekening nog
de eersten! zei Mannoring. Maar toen zo
do groene tenten bereikt hadden, zag hij,
dat hij zich vergist had Het heele kamp
was overhoop gehaald, kleeren waren op
den grond gegooid, blikjes met etenswa
ren waren opengebroken en leeggemaakt,
al de voorwerpen van waarde waren ver
dwenen.
Hemle, fluisterde hij, toen hij
begreep wat dat alle» beteekende.
Wat is er? vroeg Honor verwon
derd.
Die zwarte beesten zijn er vandoor!
Za habban alias leeggeplunderd.
niet werken slechte een gedeelte be
kleedt een functie in dienst van de regee
ring en ook geen kapitaal bezitten?
Het antwoord Mgt voor de band. Hun ka
pitaal hun bezit wordt gevormd door sla
ven. Deze werken voor hen.
De slaven zijn meerendeels kinderen,
die de stammen in het binnenland af
staan met toestemming der ouders. Zij
worden weggegeven in ruil voor een of
andere gunst, dan wel in de hoop, dat zij
in Monrovia zullen leeren lozen on schrij
ven. Soms is het doel ook: geld te lee-
nen; er worden kinderen verpand door de
ouders en stamleden door de stamhoof
den, terwlij personen, die schulden heb
ben, ook weleens zichzelf verpanden. Het
geleende geld wordt practiseh nooit te
rugbetaald, zoodat men in den grond der
zaai met een koop to doen heeft. Er doen
zich hierbij echter ernstige misstanden
voor. Menig stamhoofd heeft langs alink-
sche wegen een familie tot armoede ge
bracht ,in de hoop, dat zij zich in haar
geheel bij hem als slaven zou aanbieden;
deze slaven zijn niet sloohts onbetaalde
werkkrachten, doch tevens trouwere aan
hangers dan de onafhankelijke stam
leden. Als er een groot werk te doen is
in Monrovia, laat men uit het binnenland
een aantal mannen komen, die geheel
zonder betaling moeten werken, dooh
daarna weer in vrijheid worden gesteld.
Zij worden dus sleohts tijdelijk gevangen
genomen, bijv. door de soldaten van het
kleine Liberiaansche legertje. Soms wordt
voor het werk ojfi gering bedrag betaald
aan het betrokken stamhoofd, soms geeft
deze ook echter toestemming om van de
werkkracht zijner onderdanen gebruik te
maken, enkel uit vrees voor vervolging
van de zijde der Americo-Liberianen.
De wederzijdsche haat'tusschen de
Americo-Liberianen en de oorspronkelij
ke bewoners heeft bestaan, zoolang als de
republiek zelf bestaat. De Kroe-siam, die
thans in oen achterbuurt aan de grens
van Monrovia bij de kust woont, is altijd
'.berucht geweest om zijn slavenhandel.
Hij trachtte de juist vrijgelaten slaven op
nieuw gevangen te nemen en te verhan
delen. Door dezen stam en door verschei
dene andere stammen zijn soms geheele
nederzettingen van Americo-Liberianen
uitgeroeid. Nu zijn de rollen omgekeerd
en overheersohen de Americo-Liberianen.
Dit demonsire&ron zij o.a. door te elsohen
dat iedereen voor hen uit den weg gaat.
"lij laten bovendien voor zich werken
ook door de vrouwen, die zij uit het bin
nenland laten komen en door de kinderen
dezer vrouwen, die dus slaven zijn van
hun eigen vader. Deze vrouwen zijn bo
vendien geroutineerde landbouwsters en
hier hebben wij reeds den overgang naar
het werken van slaven op de plantage».
Dit is ieto zeer gewoons op de plantages
rondom Monrovia; er wordt soms een
geheele stam gevangen genomen en tot
slaaf gemaakt én wederom wordt hierbij
dikwijls hulp verleend door het Libo-
riaansohe leger.
Etn tenslotte het ergste: deze slaven die
nen niet slechts voor eigen gebruik, dooh
vorden zelfs verhandeld en verscheept
naar elders gelegen plantages, bijv. naar
de cacaotuinen op Fernando Po of oen
andere ongezonde «treek, die door de
de oaoaotuinen
slaapziekte jaar op jaar wordt ontvolkt.
Bij dezen buitenlandschen slavenhandel
neemt men weliswaar de voorzorg om te
verklaren, dat de negers na een bepaal
den tijd vrij zijn om terug te keeren naar
hun land. doch slechte zeer weinigen be
leven dit; de meeeten zijn voor dien tijd
gestorven. Do niet onbelangrijke baten
worden, gedeeld door den slavenhande
laar en de autoriteiten, die door de be
schikbaarstelling van het leger de geVan- j
gennemdng der slaven mogelijk maakt/
En zoo herhaalt zioh wederom de oude
sohande van Afrika
4m
t i flk. kï 7 Jamm
2L.-I ftat v.--d*"»
W$l?hÉG
ln de hooldtted der Neaecrtpubllek tiet men de meeit uiteenloop*ride costuumi.
Hij staarde hulpeloos om zich heen,
zijn gezicht was vertrokken van woede.
Het meiaje staarde sprakeloos naar de
wilde, verlaten omgeving. In de verte
weerspiegelde zich de gloeiende hemel in
het gladde meer; om de heuvele, die de
horizon begrensden, trilde de brandend-
heette lucht en om hun toppen hing oen
vale nevel. Breedo, verblindende pijlen
van zonlicht schenen de aarde te door/
boren. Licht en schaduw waren overal
pijnlijk scherp afgeteekend, het bosch
leek een sombere, zwarte lijn, de vlakte
één massa van wit-gloeiend licht. En
terwijl ze daar stond te staren, peinzend
over het smartelijk gebeuren van eemgo
uren geleden en over allesdat nog
volgen koneon eindeloozo zee van
mogelijkheden, in dit meedoogenlooze
land, bekroop haar dn vrees eu niette
genstaande de brandende hitte huiver
de ze.
HOOFDSTUK II.
De zon stond laag aan den hemel, er
was goen wind on a lie geluiden waren
verstomd in de brandende hitte. Alios
wate* doodstil en Honor Donthorne zat in
de schaduw van haar tënt en staarde af
wezig naar een paar bultige pakken die
daar lagenMannoring's werk. Ze
wist dat, hoewel do inhoud van de pak
ken nauwelijks toereikend was, Manne
ring en zij onmogelijk meer konden dra
gen. Met die luttele hoeveelheid levens
middelen zou Sir George haar trachten
terug te brengen naar cultuur en be
schaving, naar een plaats, waar het le
ven niet zoo meedoogenloos hard wa».
Het was een lange weg naar de dichtst
bijzijnde Belgische post en de gids wa»
tegelijk met de drager» verdwenen en zo
vroeg zich af, of ze hun tocht ooit ten
einde zouden brengen.
In de tent naast hear, vanwaar zoo nu
en dan eon flauw geritsel tot haar door
drong, was haar metgezel bezig de kaart
to bostudoeren. Ze had al dadelijk op
zijn gezicht gelezen, dat ook hij zich lang
niet zeker voelde over de goede afloop
van de reis, hoewel zijn woorden hoop
vol genoeg hadden geklonken.
Eon beweging in do aangrenzende
tent onderbrak haar gedachten en een
paar seconden later stond Sir George
Mannering in de ingang van haar tent.
Zijn gezicht stond bezorgd, maar hij
sprak met oen geforceerde opgewektheid.
Ik heb het heelemaal uitgewerkt,
Honorl We kunnen M'Buba bereiken in
vijftien dagen.... We moeten over een
uur op weg gaan.
Hot meisjo knikte toestemmend. Het
was beter zoo gauw mogelijk, al was hot
dan ook snikheet, te vertrekken, dan
nog langer hier te blijven. Toen schoot
haar plotseling iets Ce binnen en zo zei
Je zou me nog iets vertellen over
Walter....
Ze brak haar woorden af, toen ze
Mannering's gelaat plotseling pijnlijk iag
vertrekken. Een oogenblik aarzelde hij,
toen zei hij onzeker:
Het is niets van belang, Honor
Walter is niet moer in leven.en
en
Ik zou het graag willen weten,
George, zei hot meisjo rustig.
Hij aarzelde weer, toen zei hij haastig:
Laten we er liever niet op door
gaan. Dozie je, en het wa»
eigenlijk niet moor dan een vermoeden.
Maar zou je het te weten kunnen
komen? vroeg Honor halsstarrig.
Wol....
Zij wierp een aarzelenden blik achter
de wolfanjolkplanten achter de tenten en
ze zag dat het antwoord op haar vraag
bevestigend wa».
(Wordt vervolgd.)