n Gemengd Nieuws. Stadsnieuws. Gemeenteraad Schoonhoven. Wu katnft k* mmMI, mi Hi »QI. Marktberichten. Advertentiën. Izak de Klerk, Aantje Boon, Neeltje van Wijngaarden, CERSTE BLAD NltUWBLAP Wil IUIP-HOLLANP EN UTRECHT. •efreonfravsneche Bourn* Hoewel 8. ernstig wu gewond, kon hij loch dodelijk worden gehoord 9 Daaruit bloei, dat hij en hot meisje dm heelm avond samen warm geweest, en o.a. oen bioecoopvoorstellin» te Homohroek haddon bijgewoond, Lr vaa »i«ta gobeurd, dat een opheldering nou kunnen geven. Wel had hij geoogd, dat hij voornemen» was, de verkeering te ver breken, omdat hij dacht, dat hot mei»je niet bij hem AMt* Wellicht ia dit de aanleiding tot de daad geweest. De jongeman ia naar het St. Jooefxie- kenhuis te Heerlen gebracht. Het lijk van het meisje ia in beslag genomen. NOTARIS VOOR OE RECHTBANK. AMSTERDAM* 14 Nov. De rechtbank alhier heeft heden de Kaak voortgezet van den Amsterdamsohen notaris M., die ver dacht wordt van valeohheid in geschrifte of oplichting, af medeplichtigheid daar aan. Op 2 November moest verdachte voor do vierde kamer terecht ataan. Hij liet echter verstek gaan. De rechtbank vaar digde een bevel tot medebrenging tegen verdachte en M. werd gearresteerd. Do sitting word toon verdaagd tot Maandag 7 November. •Verleden week Maandag werd met het getuigenverhoor aangevangen. Dit ver hoor wordt thans vervolgd. Heden begon de notaris met een mm tal brieven voor te lezen, os. van zijn ver dediger, Mr. Do Vries, die schrijft, gaarne de verdediging op nch te willen nemen, wanneer de behandeling minstens een week wordt uitgesteld. Heftig protesteerde verdachte tegen sijn gevangenhouding en hij verzocht de behandeling van de i&aak een paar weken aan te houden. Hij verzocht zijn vrijheid terug, zoodat hij met zijn advocaat aijn verdediging kan voorbereiden. Op de vraag van den president, of hij ook uitstel verzocht, wanneer de recht bank de invrijheidstelling weigert, ant woordde hij met; „Neen, dan niet." De rechtbank gaat in do raadkamer, doch komt onmiddellijk terug en weigert de invrijheidstelling. Hierop wordt het getuigenverhoor voortgezet. Na getuigenverhoor ia die aak voor onbepaalden tijd geschorst. BANK FAILLIET. Directeur gearresteerd. AMSTERDAM. 14 Nov. De rechtbank heeft heden op vordering van den offi- oier van justitie in staat van failliflflft- ment verklaart de Continentale (krediet en Depoaitob&nk, geevstigd op het Dam rak. De directeur van de bank is gearres teerd naar aanleiding van een verduiste ring van l 8600, die hij in deposito had van een dame als onderpand voor specu latie. Toen de dame deze efiecten terug verlangde, bleek de directeur die te heb ben beleend en niet in staat te mju, ze in te lossen. INBRAAK IN R.K. KERK. ALPHEN a.d. RIJN, 14 Nov. In den nacht van Zaterdag op Zondag is inge broken in de R.iL kerk en pastorie te Langeraar. De pastorie is geheel door- Kocht, terwijl in de kerk de offerblokken werden opengebroken. Vermoedelijk zyn de dieven binnengekomen na het vertrek der kerkwacht. Er wordt een bedrag van ongeveer f 160 vermist. GROOTE BRAND. VUf huizen verbrand. VXI&SINGEN, 14 Nov. In den afgeloo- pen nacht heeft hier een geweldige wand gewoed, waarbij geheel afgebrana sun de sigarenwinkel met bovenverdieping van den heer Kruysse, waar de brand is ont staan, ds fietswinkel met bovenwaning van den heer Meuiemeester, de naaimachinehandel met bovenwo ning van den heer Hekeiie, de kaaswinkel met bovenwoning van den heer Visser, de oonearveawinkei met bo venwoning van den heer Pluimer, en hst woonhuis ven den heer Meuiemeester. De politie heeft bij den heer JLruyase Inlichtingen ingewonnen, omtrent den toestand voor het uitbreken van den brand, doch des# kon geen verklaring geven. DE ROZENBURG. VLISSINGEN, 14 Nov. Het stoom schip Rozenburg, dat op ds Noordzee is aangevaren, ie door sleepbooten drijven de gehouden. Het ie voorbij Vlissingen ge sleept en zal bij Rammekens op een bank worden gezet. HET AUTO-ONGELUK BIJ EDE. Een dar slachtoffers overleden. LUNTEREN, 14 Nov. Omtrent het ern stig auto-ongeluk onder Ede, waarbij een auto met zes jongelui door den lokaal- trein uit de riohting Barneveld op den apoorwegovergank Barneveld—Ede werd gegrepen, kan nader worden gemeld, dat de 17-jarige H. Wierman, uit Lunteren, aan de gevolgen van zijn verwondingen in het Diaconessen Ziekenhuis te Arnnem ia overleden. FRAUDE DOOR CRISISVARKENSWET ZWOLLE, 14 Nov. Nog maar pas is de firiaiavarkenawet in werking getreden, of er wordt reeds misbruik gemaakt van de bevoegdheid, die aan functionarissen is toegekend. De nieuwe wet heeft de mo gelijkheid open gelaten, om san minder goed gesitueerden vrijstelling te verlee- nen van de verplichting om bij te dra gen in het stabiliaatiefonde. Hiervoor is echter een grens gesteld en pas dan mag men gratis huisslach tingen verichten, als men aan den verte genwoordiger dér centrale zijn aanslag biljet heeft getoond, waaruit moet blij ken, dat de aanslag blijft onder het door den minister gestelde maximum. Is dit vastgesteld, dan geeft bedoeld b*tauw- U m irrWartaf af. Aan de politie is nu gebleken, dat der gelijke verklaringen aijn afgegeven aan personen, die drie en neven maal het in komen hebben, dat stond aangegeven op de verklaring. Onder hen' was selfs een bestuurslid, dat aieh «elf seedeende be voordeeld had. SCHIP VERBRAND. LONDEN, 14 Nov. Het Engelsohe stoomschip „Erresonstsr", groot 0000 ton, dat op de werf te Heeduros lag, is Zaterdag door brand vernield. De eerste offcier is hierbij om het leven gekomen. Het vuur, dat met groots anelüeid om ■ich heen greep, was men eerst Maan dagochtend meester, nadat de brandweer 24 uur lang mat twee drijvende stoom spuiten de brand had bestreden. Het schip is totaal uitgebrand. De oorzaak is onbekend. COMMUNISTISCHE STAKING. REIKJAVIK, (IJsland), 14 Nov. In verband met de mogelijkheid van com munistische relletjes, hebben de autori teiten Zondag alle wapenen en munitie, die zich op het eiland bevinden, in be slag laten nemen. De politie is versterkt en heeft order gekregen, nauwkeurig toe te zien op ge heime bijeenkomsten. DE RAMP OP CUBA. NEW YORK, 14 Nor. Uit Havanna wordt bericht, dat Zondag uit alle deelen van het eiland verzoeken om levensmid delen en kleeding kwamen. De overle venden van de ramp zijn begonnen hun huizen weer op te bouwen. De minister van binnenlandsohe zaken heeft na een bezoek aan het geteisterde gebied gemeld, dat het aantal dooden on geveer 2500 bedraagt. Alle voorraden levensmiddelen, blee ding enz., in het geteisterde gebied zyi verloren gegaan. HERZIENING DER SCHULDREGE LINGEN GEVRAAGD. De oorlogsschulden. NEW YORK, 14 Nov. Een groep voor aanstaande economisten in Amerika, heeft Zondag een verklaring gepubli ceerd, waarbij er bij de Amerikaansche regeering op wordt aangedrongen, dat zij de schuldenreglingen met de buitenland- eche regeeringen zal herzien. AUTO DOOR TREIN GEGREPEN. Gisteravond reed op den overweg bij den Amsterdamschen Weg bij Ede een auto, waarin een zestal jongelui uit Lun teren gezeten waren, in volle vaart tegen de neergelaten hoornen. De wagen reed door de boomen, vloog in brand en werd op hetzelfde oogenblik gegrepen 4oor den naderenden locaal- trein, welke om zeven uur uit Lunteren was vertrokken. Vier der inzittenden, on der wie de chauffeur Leijenhorst, konden zich nog in veiligheid stellen* ofschoon zij verschillende lichte verwondingen op liepen. Twee anderen werden ernstig ge wond. Een hunner, zekeze Van Laar, liep een gecompliceerde bovenarmbreuk opj wijl de ander, de 20-jarige v. Diermen, die een twintigtal meters met den trein werd meegesleurd, aan een der beenen zeer zwaar werd verwond. De trein moest nog eenige meters op trekken, daar de laatste wagen, die dicht bij den brandenden auto stond, eveneens begon te branden. Het duurde ruim een uur, alvorens de spoorbaan weet geheel vrij was. Door de gemeente-politie uit Ede wordt een on dersoek ingesteld. AANVARING. Bemanning gered. Vannacht lijn bij dsa „Noord Hinder" het Nederlandsohe as. „Rozenburg" 0n het as. „Mount Helykon dat sinds kor ten tijd onder Ponomeeeche vlag vsarL op elkaar gebotst Alle opvarenden van de „Rozenburg", die de grootste schade heeft gekregen en gedeeltelijk ia gezonken, sijn gered. De „Mount Helykon" fa waarschijnlijk ten gevolge van mist, met volle kracht op de .Rozenburg" gevaren, en heeft de- se midscheeps geramd. Het schip kreeg onmiddellijk zooveel water binnen* dat het vrij spoedig zonk. Kapitein Kuiper van de „Rozenburg" heeft, toen de positie van het schip zeer ongunstig werd, last gegeven eenige red dingsbooten uit te zetten, waarmede een gedeelte van de uit 22 koppen bestaande equipage naar de „Mount Helykon" werd overgebracht. Later werd de rest der be manning overgenomen door de „Black Heron", een Amerikaansoh schip. HET SCHEEPSONGELUK OP DE SCHELDE. Eén slachtoffer. Omtrent het scheepsongeluk dat Vrij dagmiddag plaats had op de Wester- schelde, wordt nader gemeld, dat het ger zonken achip is het Nederlandsche mo- torspitsschip „Catharina", schipper Griep thuisbehoorende te Rotterdam. Het schp was geladen met suikerbieten en op weg van Hoofdplaat in Zeeuwsch-Vlaanderen naar Lillo bij Antwerpen. Het blijkt, dat slechts één slachtoffer is te betreuren, n.l. de 40-jarige schipper Griep, afkomstig van Rotterdam. Zijn vrouw, met wie hij zich alleen aan boord bevond, is door „De Zwaluw" uit Gro ningen, welke op weg was van Antwer pen naar Londen, opgepikt en in Vlis- singen behouden aan wal gebracht. De meening, dat zich meer personen aan boord bevonden, bink later onjuiet. Het "echtpaar Griep vu kinderloos en had IMS IWOW, MEISJE VERMIST. Te Alphen ad. Rijn wordt sinds seni le doren een 16-jarig dienstmeisje Aal tje van der Oest vermist. Zij is, als ge woonlijk 's morgen om 7 uur naar haar betrekking bij e«n familie in de Prins Hendrikstraat gegaan, doch daar niet aangekomen. MAANDAG 14 NOVIMBEN 1K DE 0NRUSTDAGEN VAN GENEVE. Het portret van Nicole, de gevangen ge nomen leider der Genèvsche socialisten, die oorzaak was van het vreeslijke bloed bad, waarbij 12 personen gedood en 65 gewond werden. ONZE FINANCIEN. In ds rede, die de burgemeester heden iter raadsvergadering gehouden heeft als inleiding tot de begrootingedenatten, heelt de heer Nieuwenuuisen ook ver schillende cijfers genoemd, waarvan we er hier enkele laten volgen. Schoonhoven had in 1928 een schuld van f 727.222, of per inwoner f 1ÖO.ÖO. Nu echter bedraagt die schuld f 8ü3.4i50, dat is f 260.220 meer. Per inwoner be draagt de schuld nu f 198.64. Tegenover daz» schuld staat een bezit aan eitecten, gebouwen, land en steiger gasfabriek van f 294.100, plijia een waar de van de opgehoogde Droge Graobt, die geeohat is op f 70.000. Bij de gebouwen zijn niet gerektond: stadhuis, scholen e.d. I De opbrengst aan huur en pacht'enz. van de bezittingen is f 11.695,60. STROOMLOOZE DAGEN. De Soboonbovenaars hadden Vrijdag in ons blad gelezen, dat Zondag Berg ambacht van 8 tot 4 uur zonder electri se he stroom zou zijn, en, hoezeer begaan met het lot van die medemensohen, ver heugde men zich er over, dat Schoonho ven ditmaal eens niet zou deelen in die onthouding van electrioitaik We hebben Vorigen winter zoo dikwijls en zoo lang donkere Zondagen gehad, dat we zon der leedvermaak nu ons er over moch ten verheugen, dat Schoonhoven gisteren stroom zou hebben. Er was echter Zondag géén stroom* evenmin' als in Bergambacht. Ook hier zaten we vaA 8 tot 4 uur zonder electri- citeit. Het eenige verschil was, dat men er in Bergambacht kennis van had ge geven en dat men dit hier niet noodig had gevonden. Zooals men weet, volgen na een stroomloozen dag er altijd meer, en in dien dat ook nu weer zoo zal zijn, zou den we gaarne onder de aandacht van de betrokken autoriteiten brengen, hoe nut tig het is, om de burgerij te voren mee te deelen, dat zij niet zal krijgen, waar zij op rekent. DE BRANDBLUSCHMIDDELEN. In een matigen gang en zonder het angtwekkend geluid van den brandhoom, trok Zaterdagmiddag de brandweer door ds Lange Weistraat. Het was duidelijk, dat het ditmaal geen brand, doch slechts een oefening gold. Dene had plaats buiten ds Veerpoort. Burgemeester Noeuwenhui- sen en wethouder Van den Oever woon den haar bij. Aanvankelijk ging allee als rem earn leien dakje. Ongeveer drie minuten, nar dat de motorspult san de Noodhove» stil stond, spoot reeds met een forsohe straal het water uit een tromp op, terwijl een bescheiden straaltje van een slang op de waterleiding van den wal af in het gras land daarbeneden speelde. Tot het spui ten met twee slangen op de motorepuit en van den brandladder af, ia het niet go- komen, want juist had de trompvoerder zijn hooge standplaats ingenomen, toen de spuit weigerde. Een defect aan de luchtpomp had een koppeling doen warm loopen. De fout was niet zoo spoedig te herstellen en na een oefening met het vangzeil, waarin verschillende brand weerlieden veilig belandden (ook de jeugd was natuurlijk van de partij) ruk te men in. De ondervinding van Zaterdag bewees de noodzakelijkheid van geregelde beproe vingen van het materiaal en toonde daarnaast aan, dat Schoonhoven met haar eene lang niet moderne spuit niet afdoend gewapend is tegen brand gevaar. ZILVEREN JUBILEUM „E.M.O.G.", Niet ten onrechte heeft het bestuur der St. Jozef vereeniging haren leden let» extra's beloofd op de twtstooneelavonden, waarvan de eerste gisteren is gegeven en de tweede a.s. Zondag volgt. De tooneei- vereeniging E.M.O.G. heeft althans gister avond zich van haar beste zijde doen kennen. Daarvoor was dan ook alle reden, want met deze beide uitvoeringen viert zij haar 25 jarig bestaan. Het is geen wonder dat de regisseur voor deze gelegenheid zijn keus heeft laten vallen op een blijspel. Het is er een van Gerard Nielen, getiteld „Een Paardenmiddel". Om dit alleraardigst stuk Is gisteravond In de voile zaai har telijk gelachen. En tevens is er genoten van goed spel. Het stuk, dat aan de meeste spelers hooge eischen stelt eu dat vooral een t zeer vlot spel eischt, genoot eeu uits «kende vertolking. In het b zonder mag dat gezegd van de heer Van Krisk,een oude boekhouder, wiens spel de beste momenten uit het werk volkomen tot nun recht deed komen. Maar ook de lastige rollen van Christiaan en Bertus van Buuren zijn goed gespeeld en zelfs de onderge echlkste rollen waren vrijwel alle in goede handen. Aan het einde van het stuk heeft de heer A. O. A. Deerenberg namens de St. Jozi fvereeniging E.M.O.G. dank gebracht aan deze uitvoering en haar geluk gewenscht met het jubileum. Spr. loofde hier het initiatief van den heer L. Poneioen, die voor 26 jaar den durf had om met 8 leden de tooneelclub op te richten en deverd «nsten van den heer A.O M.Ponsioen die reeds jaren de leiding heeft. Wijzende op het nut van goed tooneelspel, sprak de heer Deerenberg de hoop uit, dat de leden der St. Jozefvereeniging dat zouden blijven waardeeren, zooals tot nu toe. De bear A. C. M. Pon si oen heeft in antwooid op deze toespraak allereerst hulde gebracht aan den oprichter der vereeniging, aan hen, die haar hebben gesteund en aan de nagedachtenis van hen, die baar ontvielen in deze kwarteeuw.Voorte dankte spr. voor de gelukwepschen en verzekerde, dat E.M.O G. op den vóór 25 jaar Inge slagen weg, hoopt voort te gaan. Bij het tooneei was een eenvoudige vei tiering aangebracht en vroolUke muziek onder leiding van den heer A. 0. Lensen vulde de pauzen. Tot slot volgde nog een verrassing: „Mien en Bet uit de Halve Maan" klaagden van hot tooneei af in een buurpraatje hun nood over de afwezigheid van htfar echt- genooten op de vele avonden, waarop zij moesten repeteeren voor E.M.0.G, en in eenige gezongen coupletten werden op humoristische wijze de vroolijke ervaringen geschetst, die de vrouwen met dsze tooneelisten beleefden. De tekst dezer voordrachten werd in een keurig bundeltje den kapslaan als geestelijk adviseur a&ngeooden. Deze betuigde daar voor zijn dank in een hartelijke toespraak, waarin hij ook de veronderstelling uitte, dat de dames het „zoo kwaad niet hadden gemeend". Verwachting tot Dinsdagavond: Meest matige Oostelijke tot Zuid-Oostelij ke wind; gedeeltelijk bewolkt; waar schijnlijk droog weer; lichte vorst des nachts; overdag weinig verandering in temperatuur. Waterstand van hsdsn: Sohoonboven hg, water 0.10 uur, 0.91 M. Vreeswijk hoog water 7.50 uur, 1.27 M. Keulen ....stand 2.23 M., val 0.14M. Luchttemperatuur: De temperatuur bedroeg hedenmiddag 12 uur in de schaduw; 39 Qraden Fahrenheit. Maandag 14 November: Op 42, onder 9.Laatste Kwartier Maandag 21 November. LEZING. Onder verwijzing naar de desbetref fende advertentie fn ons nummer van Vrijdag, vestigen wij de aandacht op de lezing, die de heer E. Kloosterman Dinsdagavond in het Chr. Vereenigings- gebouw aan de Koestraat zal houden voor de A.R. Kiesvereeniging. Zijn on derwerp is: Marx, Lenin, Mussolini of Christus. WAPEN8TIL8TANDSDA0. De Bemohstrantsche Kerk is ook dit jaar trouw gebleven aan haar gewoonte um op den llen November, den wapenstil- standedag te herdenken door een bijeen komst in het kerkgebouw. De belangstel- liug daarvoor was Vrijdag slechts matig, hoewel voorzoover one bekend, die her denking in Schoonhoven althans op dien dag zelf nergens anders geschiedt. Mej. Ds. A. A. Van Rnyen, die in deze bijeenkomst voorging, begon haar rede met te zeggen, dat men eigenlijk met zeer bedrukt© harten was tezamen gekomen. Wani sinds den llen November van 1918 is de toestand veel ernstiger en hopeloo- zor geworden. Spr. ging na wat er sinds dien voor de vrede is gedaan en consta teerde, dat het niet ernstig gemeend is gebleken. Ook de volkeren hebben de weikeljjke vrede niet gewild en deze heeft ok nog niet geheerscht, al is de oorJog van thana dan ook slechts een tarieven- iorlog. Inmiddels bereidt de wereld zich voor op een nieuwen oorlog, die Europa zal verwoesten en de WeBtersche bescha ving vernielen. We leven, aldus spr., op een vulkaan en dansen erop, alsofer niets aan de hand was. Ter afwisseling las de predikante een paai stukken voor uit Remarque, „De weg terug" en ultRomain Roland „Eens komt de Tijd" en eenige gedichten. Mej. Eefle Kluit, te 'e-Gravenhage, vulde den avond aan met eenige liederen. Zij zong en aria van Handel, twee liederen van -chubert en psalm 121 in moderne toon- etting, op het orgel begeleid door den eer Seton. Bij den uitgang werd een collecte ge- iiouden, gedeeltelijk voor het vredeswerk in deels ten bate van de kerk. BIOSCOOP. Naar het bekende tooneelstuk „Ges- tem und Heute" vanGhrista Winaloe heeft de Deutsche Film Gemeinschaft, een nieuwe filmmaatschappij het meesterlijke filmwerk vervaardigd „Madchen in Uniform" (Meisjes in Uniform). Het Is een film van, door en over vrouwen, die haar geweldig «uoces waarschijnlijk groo- DE P. C. HOOPT VERBRAND. gulden verzekerd waren, waarvan 80 pCt. bij Engelsche en Nederlandsche assurer deurs, en 20 pCt. voor eigen rekening. De drijvende motorbrandspuiten geven nog steeds water, doch de uitwerking van deze watermassa's was niet veel meer dan dis van een druppel op een gloeien de pleat. Zx bestaat nog altijd fevaar row een ontploffing in de tanks, welke 1000 ton bunkerolie bevatten. Om 10 uur heeft zich een ontploffing voorgedaan, vermoedelijk door het sprin gen van een compressieketel, waarvan reeds eenige het in den afgeloopen nacht hebben begeven. Omtrent de oorzaak van den braad is nog nieta bekend, Het «ohip giste* ren et em de rattra te doe- Het prachtige pas sagiersschip „P. 0. Hooft" van de stoom vaart my. „Nederland" liggende aan de Su- matrakade te Am sterdam, ls vannacht na uren lang te hebben gebrand, totaal uit gebrand. Het vuur was vannacht uitgebroken en vanochtend om 9 uur loeiden nog van alle zijden de vlam men. Eemgen tijd heeft men gevreesd dat het vuur zou doordringen tot de olietanks en dat deze zouden springen waar na de brandende olie zich over het water verspreid zou hebben en voor de andere schepen gevaar zou hebben opgeleverd. Hedenmiddag om 12 uur brandde bet schip, dat als verloren moet worden be schouwd, nog steeds. Het motorschip was voor ruim 7 i mLlioen den, maar den geheelen dag was er niets bijzonders geweest. Omstreeks half één vannacht bemerkte een waker een vlam op het sloependek, hij waarschuwde de brandweer, die met groot materiaal uit trok, maar niet veel kon uitrichten. Wel dra sloegen de vlammen tot boven de hooge transportbanen uit. Toen de «pui ten water gaven wee het poote wwp een u al rlm m POT». HITI BLAD. NUUWBLAD VOOR ZUID-HOLLAND EN UTRECHT, achooohovnschs Courant MAANDAG 14 NOVEMBER 1MB —m dankt aan ten bijzondere samen werking tuaaoben allen, die, in aoo sterk «jteenloopende functies, aan de samen- jteiiing hebben gearbeid. Zeer merk- vaardig ia wel, dat aan deze film heb- )*n meegewerkt een honderdtal meisjes, 4de voor het eerst voor de cameralens moesten spelen. Zelfs de regisseuse, Leon- tine Sagan, verrichtte hiermede haar gersten filmarbeid. Dat desondanks met deze film buitengewoon goede resultaten wijn verkregen, bewijst wel het feit, dat ,ltodohen in Uniform" wekenlang mde jfroote steden heeft gedraaid voor uitver kochte zalen. Dinsdagavond geeft Toonfilm dit werk da de Nutazaal, zoodat ook de Sohoonho- tenache biosooop-liefhebbers zioh een avond kunnen verplaatsen in de eigen aardige sfeer van de Duitsohe meisjes kostschool. (Zitting van heden.) (Vervolg van het Tweede Blad.) Beschouwingen van den heer Van Harmelen. De heer Van Harmelen zal sicb bepalen, tot wat inderdaad als algemeen kan worden aangemerkt. Hoewel de klasse, die apr.'a fractie in de eerste plaats vertegenwoordigt, onder de crisis het meest te lijden heelt, zou hij toch alle moed en vertrouwen willen uit spreken, omdat het er heuech niet zoo onmogelijk voorslaat, als men wil doen gelooven. In een wereld van overvloed, zoo ver volgde spr., wordt gebrek geleden en een gxoote massa menschen*. al dan niet ge stempeld tot „werkloozen", lijdt kommer en ellende. Oorzaak daarvan is o.i., dat de organisatie der productie verkeerd is. Er zijn veel menachen die meenen, dat het een gevolg is van de zonde der men- scben, maar wij vermenen, dat de grootste zonde de kapitalistische produc tiewijze is. Niet, dat de kapitalisten alleen gxoote zondaars in deze maatschappij zouden zijn. Ook arbeiders, die van steun en uit- keering moeten leven, zijn niet minder schuldig, omdat zij in hun denken soms evenzeer kapitalistisch zijn. Maar de crisis zal de overtuiging moe ten brengen, dat nieuwe productierege lingen noodig zijn om den menschheid naar meer levensvreugde en geluk te brengen. Deze begrooting biedt perspectief voor ernstige ontiek onzerzijds. v ln de eerste plaats acht spr.'s fractie het een bedenkelijk verschijnsel, dat door schrapping of vermindering van subsi dies voor muziek vereenigingen, de kunst als men het zoo noemen wil, wordt aan getast. Dat juist deze posten, welke voor een belangrijk deel de steun uitmaken der instandhouding van muziek vereeni gingen, worden aangesproken, acht zij zeer nojuist. Men ontneemt daarmede van het weinige, dat wij op het gebied van kunst of ontwikkeling in ons stadje heb ben, hare levenskracht. En het ziet er naar uit, dat dit van zoo'n groote in vloed zal zijn, dat de vereenigingen op dit gebied zioh niet of zeer moeilijk in stand kunnen houden. Want ook deze ver eenigingen maken zeer zware tijden me de, gezien de werkloosheid harer leden. Ook wo^dt op deze wijze een voorbeeld gegeven aan anderen, om hun steun aan dergelijke instellingen te onthouden. Ook de noodzakelijkheid van loons verlaging voor ambtenaren en beambten, ziet spr. niet in. Waarom zouden wij do- ze verlaging invoeren? vraagt hij. De een sleept den ander mee in den onder gang. Een beroep op het indexcijfer kan geen opgeld doep, want de prijzen voor de allernoodzakelijkste levensbehoeften stijgen, en de toekomst kan niet zoodanig gezien worden, dat een algeheele daling van verbruiksartikelen zal intreden. Huishuren zijn niet gedaald, ja, het is zelfs zoo vee, dat men ongeveer een vier de van het inkomen aan huur betaalt. Belasting stijgt sterk, mede ook gezien de belangrijke verhoogingen, welke ln de begrooting zijn verwerkt,: gas-, electrid- teit- en waterprijzen dalen niet, brood en groenten niet, terwijl melk, boter en kaas sterk gestegen zijn. Bovendien beleekent loonsverlaging voor degenen, die daardoor getroffen ■worden, vermindering van koopkracht, waardoor niet alleen de ambtenaar of be ambte getroffen wordt, doch ook de za- kenmenaohen. Als offers gebracht moeten worden, zal men eerst de arbeidersklas se moeten kunnen santoonen, dat lij in bet algemeen belang zijn en met 4én klasse van menachen treffen. Verder meenen B. en W., de ink om- aten te vinden door sterke verhooging der belastingen. Spr. kon begrijpen, dat deze verhoogingen noodzakelijk zijn. maar zijn fractie heeft reeds bij de invoering der nieuwe financöeele verhouding tusachen rijk en gemeenten bepleit ,een hooger be lastingpercentage te bereiken, waardoor men nu niet voor zoo'n groot tekort had gestaan. Ook is reed» eerder opgemerkt, vervolgt spr., dat bij het rijk zou wor den aangedrongen op het instellen van een z.g. crisisfonda, in welk fonds»- even tueel, met bijdragen van rijk en gemeen ten, een groot bedrag zou worden samen gebraoht, waaruit in tijden, zooala nu, bedragen geput zouden kunnen worden, om. de buitengewone uitgaven te dek ken. En nog verdient het overweging te trachten iet« dergelijks tot stand te bren gen. Verder merkt spr. op, dat bij de bere kening van inkomsten, een post groot f 3000 voorkomt uit het grondbedrijf, welke poet moeilijk in aanmerking kan komen, omdat deze baten komen uit den kapi taaldienst. Ook zij opgemerkt, dat ten aanzien van tekorten op het gem. woningbedrijf, wel ke telkenjare terugkeeren, pogingen zul len moeten worden aangewend bq de re geering, om tegemoetkoming in de koe ten van exploitatie. Want vaststaat, dat, toen in de oorlog» jaren er plotseling het tekort aan wo ningen bleek, de regeering de gemeenten in de richting dreef, woningen te bouwen en daarbij geen rekening is ge nou den met de gemeentefinanciiën over tal var jaren. Wiaar men thans omziet naar middelen, om tekorten te dekken, lijkt het spr. al leszins gewenscht bij de regeering aan le dringen, dat zij ds tekorten voor hare re kening neemt. Over andere voorstellen, beschouwin gen enz., zal spr.'s fractie, bij de betref fende hoofdstukken en volgnummers haar standpunt nader tot uitdrukking doen komen. Naar aanleiding van voorzitter toe lichting bij de begrooling, zegt spr., dat de meeste inwoners van Schoonhoven meenen, dat de belasting hier veel hoo ger is dan in andere gemeenten. Een ver gelijking der opcenten met die, in ande re gemeenten geheven, gaat alleen op, als men daarbij ook vermeldt, wat men in die gemeenten voor zijn belasting krijgt. Bij een juiste vergelijking komt men tot de conclusie, dat Schoonhoven tot nu toe een gemiddelde belasting hief. Ook mag in aanmerking worden geno men, dat Schoonhoven aan werkloozen- zorg ongeveer 25 pCt. meer heeft gedaan dan andere. Ook dat dient erkend. Rede van den heer Bron. De heer Bron verkrijgt hierna het woord. Hij constateert, dat de buitenge wone middelen, voorgesteld in deze be grooting, duidelijk in het licht stellen, dat de financieele toestand der gemeente „critiek" is. Hoe deze toestand is ont staan heeft de voorzitter reeds met cij fers toegelicht. De noodzakelijke groote uitgaven der gemeente aan herstelling en hernieuwing van gebouwen, samen vallende met een ongekend zware eco nomische crisis, welke groote uitgaven veroorzaakt voor ondersteuning en werk verschaffing, zijn wel als hoofdoorzaken aan te merken. De maatregelen die worden voorge steld, zullen ongetwijfeld zwaar drukken op de burgerij, welke voor 't overgroote deel toch reeds zoozeer door de crisis1" wordt getroffen. Groote verhooging van het belastingpercentage, bij belangrijke vermindering der inkomsten, is wel een schrille tegenstelling. Toch gelooft spr., dat het uiteindelijk zéér in 't belang der geheele burgerij is, dat de koe flink bij de horens wordt gepakt en het financieel gebouw wordt opgetrokken op den bo dem der werkelijkheid. Laten allen, die in de nieuwe lasten moeten bijdragen, be denken zich gelukkig te mogen achten nog hiertoe in staat te zijn: boven duizen den werklieden die aangewezen zijn op werkverschaffing en crisis-steun; boven duizenden ambtenaren en beambten, die op wachtgeld gesteld of ontslagen zijn; boven duizenden kleine en groote mid denstanders, die met al hun zwoegen niet meer weten hoe het hoofd boven water te houden; boven ook iqenigen rijke, die tot armoede is geraakt. Zonder te willen zeggen dat hij het in alle opzichten eens is met deze begroo ting, meent spr., dat het dagelijkach be stuur er tamelijk in geslaagd is, om de DE HIMPEKAST. T« L*il»n h»4 Vritdif 1« oHloiwl» oprei»* plut» na lot irohitf na hot Itidoch» Stodontrecorpi. Hlorkorre: do tg». „Himaokret", bonttmd* TtrtehU- load* Toorooraaa. MMtemi ua «Ure Sa. Tl. Stam. losten naar draagkracht te verdeelen. De verhooging der personeele belas-» ting, noodzakelijk geworden omdat de op centen op de gemeen tefondsbejasting reeds tot het maximum zijn opgevoerd, treft in hoofdzaak de beter gesitueerden, evenals de opcenten op de gemeente fond abelast ing; in beide zit een natuurlijke progressie. De verdubbeling van de rioolbelnating zonder meer lijkt spr. minder juist, om dat hierin elke progressie ontbreekt. De matige korting op de salarissen van het geme^ntepersoneel ia eveneens billijk te achten, gezien de bevoorrechte posi tie, tfaarin deze groep verkeert ten op zichte yan het andere deel der burgorij. Tenslotte dienen naar spr.'s moening de volgende punten vaat te staan voor de naaste toekomst: le. degenen, die getroffen zijn of wor den door de crisis, zoodanig dat de eer ste levensbehoeften komen te ontbreken, moeten gesteund worden en wel -nins'ens op het peil van het heden, lenminate, zoolang de levensstandaard niet daalt; 2e. de bezoldiging der laagst gesitueer den, in volledige gemeente-betrekking, moet zoodanig blijven, dat een monnch- waardig bestaan gewaarborgd blijft; 8e. de lasten, aan de gemeentenaren opgelegd, hebben een maximum bereikt wat ongestraft niet kan worden orer- scheden, zoodat een krachtige bezu.ni- ging, waar mogelijk, moet worden nage streefd. God gaf rijken wasdom aan het aard rijk, zóó, dat voor de menschelijke be hoeften alles meer dan voldoende aanwe zig is. Aan de overheid de taak, de.,ge westen en landen zoodanig te besturen, dat aan ieder een menschwaardig be staan wordt verschaft. Spr. wenscht dat de verantwoordelijke personen hierbij oprecht en ootmoedig wijsheid en kracht van Boven vragen. Dan twijfelt hij niet of zij zullen sla gen en ook in de moeilijkste uren het hoofd moedig omhoog houden. Rads Kortland. De heer Kortland «egt, dat zeer zelden de raadsleden zoo'n lastige be grooting voor zioh h«bben gehad als nu. De toestand is in deze gemeente nu zoo geworden, dat men wel verplicht wordt te doen wat men graag zou laten, en het moeilijke is den juisten weg te vinden «n de eerlijkheid tegenover alle burgers te betrachten. De voorstellen van B. en. W. kunnen niet voor 100 pGt. sprekers instemming wegdragen. Met nieuwe wenschen en ver langens zal hij niet komen, doch afbraak moet voorkomen worden en ook moet men zich wachten tot het nemen van maatregelen, die moreel niet toelaatbaar zijn. De voorstellen van B. en W. komen neer op: le. Verhooging van belastingen; 2e. Vermindering van salarissen; 3e. Ver mindering of schrappen van steun aan plaatselijke vereenigingen. Vrijwel alle belastingen worden zoo hoog opgevoerd, als de wet toelaat. Spr. gelooft, dat het niet anders mogelijk ia, dooh mag niet nalaten er op te wijzen, dat hij reede vorige jaren de belastingen wilde verhoogen. Dezen toestand heeft spr. zien aankomen. Beter 4 maal 10 dan ineens 40 opcenten op de Gemeente fondsbelasting. Daarnaast vraagt «pr. zioh ai: zijn 100 opcenten meer op de personeele belasting wel voldoende? Per soneele belasting lijkt hem geen mooie en billijke belasting; met de draagkracht kan meestal geen rekening worden ge houden. Tooh lijkt hem dit nog de eenige weg om nog onbillijker maatregelen te voorkomen. Ook leek hem een font bij de vorige be grooting om den gasprijs te verlagen. De ze verlaging van 1 cent scheelde de ge meentekas f 2000 .terwijl de gasprijs hier niet te hoog was. Het zou nu zeker over weging verdienen, den gasprijs weer te verhoogen. Wat betreft de vermindering van de salarissen, zet spr. zijn standpunt breed voerig uiteen. Wie den ambtelijken loopbaan kiest, weet, dat hem meevallers ln goede "jaren zullen ontgaan, maar ook, dat in slechte jaren zijn positie meer vastheid en zeker heid geeft. Uit dit beginsel volgt, dat het in het algemeen onredelijk is bij slechte jaren direct het personeel in overheids dienst te laten meebetalen. Bij de goede jaren kwamen zij ook met verbetering: ver achteraan. Stelt men het levensonderhond van ar beiders en middenstanders-gezinnen op 100 in het jaar 1918, dan is dat nu 137, terwijl het loon in overheidsdienst, ook gesteld op 100 in 1913, nu zich om de 240 beweegt. Nu was hst in 1913 onge twijfeld te gering. De toestand van nu is geleidelijk gekomen en wijst dus op blijvende verandering. Derhalve zit er niets onbehoorlijks in, dat ook de loonen onder de loupe worden genomen. Als de salarissen op heden juist zijn en ook de verhouding onderling juist is, dan moet het percentage van ealarisvermindering ook voor allen gelijk zijn, anders schept men onbillijkheden. Bij vermindering volgt ook de vraag, of men een overeen komst van een zijde mag verbreken. Daarvoor nu ls in het leven geroepen het georganiseerde overleg. Spr. is daarvan een groot voorstander, als werkelijk ge zond'overleg plaats heeft. Maar wanneer verschillende afgevaardigden do vergade ring van het georganiseerd overleg komen bijwonen met een vooropgestelde meening dan is van overleg geen sprake. Helaas is dit al reeds in eenige gemeenten het geval. Spr. neemt aan, dat, wanneer men op heden de ambtenaren en werkliedet* één voor één zou afvragen: is een vermin dering van salaris te billijken, dat zij dit in meerderheid zouden beamen, hoe on aangenaam het ook is. Van dit stand punt uitgaande, lijkt spr. een korting, zoo als nu door B. ©n W. wordt voorgesteld, toelaatbaar, doch het lijkt hem billijk, dat de eerste f 600 of f 1000 (ook bij al len) daarvoor niet 1b aanmerking ko men. op een groep ambtenaren en werklieden te verhalen, die 'daarvan tot op heden sijn vrijgesteld, hebben dezen in een edree op de onbillijkheid gewezen'. Spr. onder schrijft die bezwaren voor het grootste deel. Ais het nu billijk wordt genoemd dit ai te houden, dan is het vanaf 1926 een on billijkheid geweest tegenover de andere ambtenaren, het niet af te houden. Spr. neemt dit niet aan. Wat nu wordt voor gesteld, is ontoelaatbaar, ook al bepaalt men, dat voorloopig op 8 pCt. en ver deelt men die 8è over 8 jaren. Dat doet aan het beginsel niets ai. Het derde punt vormen de voorstellen van B. en W., om de subsidies van ds verschillende plaatselijke vereeniging te verminderen of te schrappen. Hier raakt men het leven van de ge heele burgerij. Die subsidies mag men niet beschou wen ais een verliespost, wanneer men daardoor het bestaan van scholen en vereenigingen mogelijk maakt, want door dat alles is juist ds gemeente een middelpunt geworden en heeft ze zooveel aantrekkingskracht. Het vereenigingaJe- ven bemoeilijken if Schoonhoven op de achtergrond dringen. Maar vooral ia het uit den booze wan neer verschillende vereenigingen, ik noem hier de kleutersohool, hebben vol daan aan gestelde eischen om eubsidio machtig te worden en nu zonder meer gekort zou worden. Waar blijft op die manier bet vertrouwen in het gemeen tebestuur. De kleutersohool heeft om de subsidie te verkrijgen duizenden uitge geven. Het lijkt spr. beter gas en eleo- triciteit te brongen op het tarief van 1981, om den post „onvoorzien" te ver hoogen, die nu te laag is. Voorts wil hij trachten den scholen bouw één of twee jaar uit te sleilen en desnoods nog iets te vinden uit opcenten \an de personoel© belasting. Niet dat hij dat mooi vindt, maar dit lijkt spr. van twee kwaden de minste. Spr. kan zioh nie: veroenigen met het afhouden van pensioenbijdragen en het verminderen van de subsidies. Met deze begrooting 1933 ingaan, lijkt spr. gevaarlijk, omdat hij stellig overtuigd is, dat mener zoo niet kan koanen, en dus voor 1994 voor nog grooter stroppen zal komen te staan. Ds heer Van dsr Hek zegt, dat het voor den voorzitter in het hijzonder een onaangename (aak is, om thans te moeten regeeren. Dat geldt ech ter ook voor de wethouders en den raad. Spr. ziet den toestand donker in, want de werkloosheid neemt nog steeds toe. Het moeilijkst wordt de toestarid voor de middenstanders. Hun bronnen van in komsten loopen over het algemeen zeer sterk terug. Spr. wil volstaan mot het verzoek aan het d&gelijksch bestuur, om zooveel mogelijk op zijn uitgaven ta be zuinigen. Rede van den heer Kok. De heer Kok constateert, dat, mocht men bij de vorige begrooting ook al mee nen erin geslaagd te zijn, de crisisgevol gen zonder verzwaring der lasten te on dervangen, dit nu ten eenenmale onmo gelijk is gebleken. Thans zal men zich moeten instellen op het feit, dat redenee ringen en beschouwingen over crisis- en malaise niet voldoende zijn, maar dat maatregelen, hoe onaangenaam ook, niet kunnen uitgesteld. Spr. wenscht niet na te pleiten over de kwestie of het begroo- tingslekort van '32, dat de begrooting '33 zoozeer beïnvloed, had kunnen worden voorkomen; als men achter de feiten staat, weet men precies, wat had moe ten gedaan of gelaten worden en kan iedereen de profetenmantel aanpassen. Waar thans maatregelen genomen moeten worden, mag verwacht, dat, waar het voteeren van uitgaven met vrij groote eenstemmigheid heeft plaats ge vonden, men ook bereid zal zijn, mede te werken aan maatregelen, die een slui tend budget ten doel hebben. Spr. wil niet zeggen dat bij de beoordeeling van hetgeen noodig geacht wordt, geen afwij kende meening recht van bestaan kan hebben, maar waar de middelen, die ge vraagd worden, noodig zijn en deze be grooting in het minst geen ruimte laat om eenigen post van inkomsten te der ven, zal men bij het afwijzen van het eene iets anders in de plaats moeten stellen. En waar het aanwijzen van meer bruikbare middelen wel niet mee zal vallen, zal ds raad toch in hoofd zaak ds in de begrooting aangegeven koers moeten volgen, wil althans de ge meente hare zelfstandige positie hand haven. De noodzakelijkheid van d» ts treffen maatregelen, aldus spr., moeten ons den moed geven, om in deze onzen plicht te doen; 't oup lafheid zijn, als we dien niet zouden volbrengen, om stTaks, op bevel daartoe gedwongen, ons achter dien dwang te verschuilen. Moge dan het welzijn onzer gemeente ons zooveel moge lijk eensgezind vinden in het treffen van voorzieningen, om het gemeentelijke schip in den crisisstorm vlot te houden. Wethouder Deerenfccrg aan het woord. Wethouder Deerenberg houdt daarop eenige beeohouwmgen namens zijn fractie. Spr. betuigt in de eerste plaats zijn erkentelijkheid voor de be schouwingen van den voorzitter en ook voor veel van wat de raadsleden hebben gezegd. Inderdaad wordt de crisis vaak ge bruikt al» kapstok, waaraan men veel op hangt, wat er niet behoort te hangen. Ook door de crisis zou de begrooting van 1933 met een tekort hebben geslo ten. Spr. wijst terzake op de groote lasten, die op eenige bedrijven zijn gelegd, en op de groote leeningen. Er moest in deze begrooting een bedrag van f 34.000 wor den weggewerkt, dat geheel buiten de crisis staat. De hooge tarieven van de be-' drijven woTden terecht als «en belasting beeohouwd. Spr. wijst er op dat die be- luUni Mitat nui IrufWIst w«tt p, heven. Daarom lijkt ep*. een nog hoogeer tarief ongewenscht. De heer Kortland: Mij ook, maar Ut draag die voor, omdat is geen betere weg weet Als B. en W.dien wel kunne» aangegeven, leg Ut mij door veel liever bij neer. De heer Van Harmelen zegt dat weth. Deerenberg olgem. beschouwingen zou houden. Hij is druk bezig met de vo rige sprekers te bestrijden. Weth. Deerenberg zegt, dat ook andere sprekers dat hebben gedaan. Wat de salarisverlaging betreft zegt spr., dat B. en W. niet met een vooropgezet raat plan naar „georganiseerd overleg" zijn gegaan, doch daar wel degelijk tot wer kelijk overleg bereid zijn gevonden. Het college stond voor de keus om de verla ging, die boven de 3 pCt. noodig was, toe te passen op de meest begunstigden of om te slaan over het geheele perso neel. De Voorzitter schorst te 12 uur de vergadering tot 2 uur. AMSTERDAM, 14 Nor. Ter veemarkt waren heden aangevoerd 010 vette koeien waarvan de pnjzen waren: le kwal. 00— 00. 2e kwal. 62-06, 3e kwal. 40—50, mindere soorten 30, per K.G. alachtge- wicht; 77 melk- en kaifkoeien f 180220 per stuk; 120 vette kalveren* le kwaL 60—65, 2e kwal. 64—68, 3e kwaL 40— 52 per K.G. levendgewioht; 31 nuchtere kalveren f 6—9 per stuk; 191 sohapau ea lammeren, schapen f 14—18 per stuk, lammeren f 1214 per stuk; 987 var- keue, vieeschvarkens, wegende van 90 110 K.G., 34—30, zware varkens 3336, vette varkena 32—93 per K.G. slachtga- wioht; 20 paarden f 80120 per stuk. OUDEWiATER, 14 Nov. (Telefonisch). Kaasmarkt van heden. Aanvoer 02 par tijen, tezamen 2790 stuks, 13960 KG. Prijzen: le soort met rijksnierk f 3134, 2e soort met rijksmerk t 2890, zonder njksmerk geen aanvoer. Handol matig ROTTERDAM. 14 Nov. Ter voemarkt werden heden aangevoerd 009 koeien en ossen, 288 vette kalveren, 1077 schapen of lammeren, 1921 varkens en overloo pera Prijzen per half K.G.: Koeien 16—tl7l, 2427, 31—62 K oent; ossen 16—17, 21 23, 2629 cent; kalveren 30, 27b— 32H, 37 Yt46, 52h—674 cent; lammo-^ ren f 8—44.60 per stuk; varkens 14, 14é cent. Overzicht: Aanvoer koeien en oeaen flink, handel vlugger, hoewel de prijzen gelijk bleven aan die van LI. Dinsdag; een beste koe ging tot IK cent boven noteering; stieren niet aangevoerd; vette kalveren ruimer aangevoerd, voor eerste kwaliteit waa de handel vlug, voor ove rige soorten stroef; aanvoer schapen en lammeren flink, aan het begin ran de markt was de handel vlug. met kalme afloop, prijzen van vorige week gemakke lijk te handhaven; varkens zeer geringe aanvoer, door regeeringsaankoop zeer vlugge handel, prijzen onveranderd; zou ters niet aangevoerd. ROTTERDAM, 14 Nor. Heden waren de prijzen der aardappelen als volgt: Brielsche eigenheimers f 0.8Ü1.40^ Zeeuwsche blauwe f 1.43—<1.90, Zeeuw- sch eigenheimers f 1.401.90, Blauw» eigenheimer» f 0.901.20, Bravo'» f 1.00 2, Westlandsche ronde 84 cent P«r K.G., poters f 0,00—1. Met redelijken aanvoer, kalme vraag. Heden overleed, na een kortstondige ziekte, onze ge liefde Vader, Behuwd- en Orootvader in den ouderdom van 79 jaar en 9 maanden. N. SI OB—de Klerk. W. SLOB. I. DE KLERK. J. W. BONOERS— dc Klerk. A. BONOERS. A. M. DE REUVER- dï Klerk. A. DE REUVbR. J. W. DE KLERK. D. DE KLERK- van den Heuvel. Hoornaar, 12 November 1932. Heden overleed tot mijne diepe droefheid, na een lang durig doch geduldig lijden, mijn innig geliefde Dochter in den ouderdom van ruim 51 jaar. R. BOON. Nieuwland, 12 Nov. 1932. Voor de vele bewijzen van deel neming. ondervonden tijdens de zieMe en het overlijden van onze geliefde Moeder, Behuwd- en Orootmoeder geb. Noordhoek, betuigen wij langs dezen weg onzen harteliiken dank. Uit aller nasm, W. v wijngaarden! Qouderak, 14 Nov. 1938.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Schoonhovensche Courant | 1932 | | pagina 2