T-MiCOLAASin Dienstbode, Ar Ma ■■SiiiifM jk jacobus m oer Harst. gaat niet door AAMBEIEN Een Turnbrug RECLAME-OMROEP Vliegtuigbouwdoozen RODENT NUTTIGE GESCHENKEN! V H. C. Trapman, Magdalena Theodora van Genderen («boren Mort, Arigje van der Graai, ■|»DeSalamander+ Couranten (misdruk) IMJIAGPILLIN Donderdag 24 Nov. a.a. Ds. L. S. de Boer DUO RECOURT Gevraagd HET IS NU Dl TIUD N.V. VAN DE POL-VINK Co's Voor 1 Dec. Dienslb. gevr H. A. VAN BAAREN - Schoonhoven 125 »95e MV* sui9^,!q5' ?uo»,«ft» „fOLO". tfjfflS- q5c 7 145 93' Vo.M. lï YO-YO DUIZENDEN RTIKELENI latardag zijn onxa Magazijnen GEOPEND van KALF TWII tel 10 UUR, Buitenland. FEUILLETON. HIT HUIS OP HIT EILAND. De Krimpenerwaard. Sb 'MJ J.t, r i t Z*: rV- U S 4 p*- 4-' r/V EERSTE BLAD. ""■ay NIEUWSBLAD VOOR EUID-HOLLAND EN UTRECHT, Schoonhovenichl Courant MA AND AC 21 NOVEMBER 1032. Heden overleed tot om diep leedwezen, de heer in leven Directeur der Coöp. Boerenleenbank, in den ouderdom van 62 jaar en bijna 2 maanden. Zijn nagedachtenis tal bij ons in dankbare herinnering blijven. Bestuur en Raad van Toezicht der Coöp. Boerenl. Mol. c.a. Molenaarsgraaf, 17 Nov. 1932. Met dezen vervullen wij den treurigen placht, U kennis te geven, van het overlijden van onze geliefde Moeder, Be huwd-, Oroot- en Overgroot moeder, Bastiaantje Kortlever Wed. van Abr. den Ouden in den leeftijd van bijna 94 jaar- XJit aller naam, A. VAN DEN DOOL DEN Ouden. J. VAN DEN-DOOL. Oroot-Ammers, 18 Nov. '32. Heden overleed, na een droevig ongeval, onze ge liefde Vader, Behuwd-, Oroot- en Overgrootvader, de Heer In den ouderdom van ruim 84 jaar. Het leven.wa» hem Cf' 'ui en het aterven een gtwlfl. Namens de Kinderen, Stolwijkeraluis, JAC VAN DER HORST. - M. VAN DER HOKST- VAN HrRK. Schoonhoven, j. J. VAN DER HORST. J. VAN DER+iORST- Rlt-TVELD. Polsbroek, C. SPINHOVEN- VAN der Horst. J. SPINHOVEN. En Klein- en Achter kleinkinderen. Polsbroek, 20 Nov. 1932. Heden overleed In de Wijk verpleging te Gouda, na een smartelijk lijden mijn lieve Vrouw onze Zuster en Be huwdzuster In dm ouderdom vin 54 Jt.r en 5 mienden, Uit iller nitm i A. VAN OENDCRBN. Huitrecht, 20 Nov. 1932, Dl tsraardrbiitilllng ial plaats hsbbtn tt Maastricht op Dondsrdag 24 Nov. 0 1., 12 uur. Hedin overleed, tot mijn -diepe droefheid, ml|n Innig geliefde Echtgenoot. In den ouderdom vin 73 Ji«r. A. v, d. Vt>ET. Lettkerkerk, 20 Nov. 1033. .De toeslag van hef vastgoed te Ben schop, bepaald op 24 Noi|. a.a. te IJsselstein wegens verkoop uit de hand. NOTARIS COOL IJSSELSTEIN. RADICALE genezing De hardnekklRate Aam beien kunt U genezen binnen enkele weken. Kipstraat SO, Rotterdam Haven 25 Schoonhoven 1 Uw geatel humeur. Neem geen aterk werken de purgeermiddelen, doch 3e een normale ontlasting gevende 0.65 p. /laten. dei ivondi 0.30 uur hoopt, D.V voor de Chr. Jongel. Vereeniging in de Ned. He^v. Kerk te Oroot-Ammere op te treden: van Leerdam. Gevraagd met 'l December a.a., een nette leeftijd ongeveer 18 jaar, P.O. Intern. Welke netjes kan werken en van' goede getuigen voorzien. Adrea T. REN ES, Rotterdamscbe Rijweg 7, Overachie. VRAAGT voor Uw uitvoeringen en Feestavonden prijs bij ALBLASSERDAM. Succes verzekerd. Billijke prijzen. Ook klein tooneelwerk. Schitterende referenties. in huurkoop of huuri W K L E IJ N, - Bierhoofdweg, Zevenhuizen (Z.-H.). Op Wotnsdag 83 «n Donderdag 84 Nov. zal een RECLAME-AUTO met versterkte luidspreker SCHOONHOVEN en OMQEViNQ bezoeken, om reclame te maken voor de 8CHOONHOVENSCHE WINKELIERS. Ter afwisseling zat versterkte gramofoonmuzlek ten gehoore worden gebracht. Het Belt uur vin „SCHOONHOVEN VOORUIT" na te gaan of de ISOLATIE van Uw WONING of Uw STAL voldoet aan de eischen, die de komende winter eraan gaat stellen. Vraagt ons advies. Dat verplicht U tot niets. HANDEL IN BOUWMATERIALEN - UTRECHT - Tol. IQ49I In gez. m 2 kind., zeer g. kunn koken en w., v. v. z. g get. Oenegen GELD BESCHIKBAAR UI le Hypotheken rente vanaf 4«/4 2e Hypotheken rente 6 koacii en w., v. v. i. g gei. uenegen zc njrpomeKen renu meen buiten te gian hr.V. Schmidt I Credieten rente 6 Euterpestraat 41 hs, A'dam (Zuid) Br. onder no. 8170, bur. van dit blad Alle [ongans gaan vliegen! Nieuwste op dit gebied. „DUX" eo „MECCANO". Reeds vanaf f 2.en duurder. Doozen waarvan zet modellen en twaalf modellen gemaakt kunnen worden. Alles beweegbaar. Allean bij Za zi|n gevaar lijk en vernielen alles. - Vernietig dit vleze ongedierte met het lecuunte middel om muizen en ratten uit te roeien. Dooiwt van 50 •n 90 et Kaopt I K^P o..rnh44..- (VERKOOP 4. ETAGE) VERZILVERDE SCHAAL, mod gah.m.rd divar WELINER SILVELlO cassette, «uuMmet gUi- dektet, tnkoudende 1 io«p-, 1 nut- 1 g'O.nta-, 1 aard- appallapal, 6 tafalcouvart» an 3 d««af tcouvar »i. Vlak vrij. Da«a caiiatta li it«- gaichlkt dacor* 6 TAFEL- olDES SERTMESSEN.roa.t vrij, m. Imltall* hoor li ,wh Inbouw In'n bui- 24» non haltan latlada. compl In dooi IAiVP°P TtaApoOU*". doopk«*l#n Mm* 4$c STANDAARD mat 6 ROESTVRIJE FRUITMESJES Nlcolaa» gaiohankt VERZILVERDE GEBAKSCHEP BONBONSTIt 13 doallg primo poroolaln, mat matgoud handvatdlvar- 4 Rh •a déopra |w" 12 VLBKVRIJB WBLLNBR THEELEPELS In varsahlllanda KA A denim, mat^tui ntt.it Jfot'ror. si..I Land la* AlRÉOM-E ,0»CHAAI DEJEUNER, „Thoma," potoalaln, mod.ddaeri DCc COMP6TBSTIL, 7-daatlg. modarn gtaiwark, 4^Q mat prtm» In 6 klauran la.oeM*"' r condu^y^: DRINKIIRVIII 30 daallg, niauw mod, Loardam, mat gaklaurdan ^495 Hguufk*9* FRUITSTEL, 13-daallg, prima poraa- lain, fraaie R50 voat. .t HORS D'OEUVRE SCHAAL 35 eM mid dallljn, 7-dlg ooos. 99 MACHINES UoVrt. 25 APO. CHOCOLATERIE KUNST-AFD (2# Etaga) VERKOOP „SHANI"- ARTi KELEN (PALISTUNICH JOOOSCHE KUNST NIJVERHEID) CHOCOLADE LETTERS Droita, Ringara. Drlaaian4 /^|C Bljankerf, vanaf .1# BORSTPLAAT, Paré, Pal Nlauwarkark, Varkada. Uitga 16 •Iwa'klng' B i wog.n ol In Mo*|., van.t LUXE DOOZENEORSTPLAAT. v.n.| »0o MARSEPEIN, Pal, Stollwark an Varkada. Dtvana Voorwarpan, lo» an In Luna-dooajaa CHOCOLADE FIGUREN EN SUPRISES, Ring ai i, Drlauan, Droata Stollwark. Saiottl, ana ITAGi DIMONJTRATII tem ten THANS NOG KEUZE UIT ro v o.TxPim Dl STBFANO TWEEDE BLAD. NllUWtBLAP VOOT IUIP-HOU.AHD EM UTRECHT, «iltowltloyihi C nu runt MAANCA8 21 NOVEMBER 1932. Wig Ml Von Papan opvol- gan? Hlndanburg ontvangt Hitlar. De kwestie Oost- Groenland voor het Perma nente Hof. Duiteohl&nd staat opnieuw voor de moeilijke keus: wie zal Rijkskanselier worden? Do besprekingen tueechen Von Hindenburg en de leiders der politieke partijen zijn aan den gang, doch men bewaart over de resultaten daarvan het stilzwijgen, zoodat omtrent den waren stand van zaken op dit oogenblik niet Veel valt te zeggen. Opnieuw vraagt de wereld zich af, of het Hitier zal zijn, die het politieke roer in handen zal krijgen. Ten opzichte van hen en zijn partij onderscheidt deze re- geeringscrisis zich sterk van die na dr. Brünings aftreden. Men herinnert zich ongetwijfeld den hoogen toon, dien Hitler en zijn mannen toen aansloegen en waar door zij alle samenwerking met de overi ge partijen onmogelijk maakten. Hitier eischte niet meer of minder dan dat de president zijn voormalige oud-opper bevelhebber, de post van rijkskanselier aan hem, Hitier, opdroeg. Misschien is de uitslag der jongste verkiezingen de oorzaak, misschien ligt het aan andere politieke invloeden, doch hoe dan ook, de nazi's slaan nu een an deren toon aan. Zij blijken te vinden te zijn voor overleg. Hun positie als sterkste partij in den Rijksdag wordt daardoor ongetwijfeld eer sterker dan zwakker. Echter hebben gisteren de onderhande lingen over de bijlegging van de kabi netscrisis tot een openlijk conflict tus- schen de nationaal-socialisten en de Duitach-nationalen geleid, zoodat op dat punt de samenwerking weer is geëindigd. Tijdens ds vorige regeringscrisis heeft burg ontvangen^ doen Von Hindenburg regei Hitier hij zich het onderhoud staande gevoerd en hem te vens op een minder politieke, dan wel duidelijke manier verteld, hoe de presi dent over de natlonaal-sooialistisohe par tij en haar leiding dacht. De nazi's hebben zich niet voor de tweede maal aan een dergelijke behande ling willen blootstellen en het bureau van den president te verstaan gegeven, dat Hitier alleen naar het paleis van den rijkspresident zou gaan, indien hem een zelfde behandeling te beurt zou vallen als den leiders der andere partijen. Prompt is hem geantwoord, dat Hitier daarop kon rekenen en zoo heeft de chef der nazi's Zaterdagmorgen voor de twee de maal in zijn leven een bezoek gebracht aan president von Hindenburg. Het onderhoud duurde thans een uur, wat er reeds op wijst, dat het een beter verloop heeft gehad dan de vorige keer. Inmiddels blijft al het gesprokene zorg vuldig achter de deuren bewaard en moeten de Dultsohe bladen volstaan met zioh te verdiepen In gissingen. Het bericht echter, dat Hindenburg heden Hitier opnieuw zou ontvangen, geeft wel den indruk, dat de nazi-leider een zeer voorname, zoó niet de hoofdrol moet vervullen in het spel, dat nu ach ter de coulissen wordt voorbereid. Het Permanente Hof van Internatio nale Justitie te 's-GTavenhage zal deze week ln behandeling nemen hef bekende geschil tusschen Noorwegen en Denemar ken over Oost-Groenland. Het gaat hier over de aanspraken op twee stukken grondgebied, één in het Noorden, bij Sco- resby, en een stuk heelemaal in het Zui den. De zaak is door Denemarken bij het Hof aanhangig gemaakt, nadat de Noor- iche regeering op 11 Juli 1981 offioieel bezit had genomen van de kuststrook bij Scoresby-sund. Hisraan waren wel par- tlculiere en officieuze handelingen voor af gegaan, maar bij het geiohil tunohen staten zijn uiteraard de door de regee ringen verrichte daden hoofdzaak. Pre cies een jaar later ging Noorwegen over tot de bezetting van het Z.O. gebied en ook deze actie werd door Denemarken aangevochten. (Nadruk verboden). 26 In den middag ging mevrouw Green- field weer naar haar kamer. Peggy stuur de het dienstmeisje uit om eenige bood schappen te doen en ging aan het raam van baar kamer zittep om de komst van George af te wachten. Zij had nagezien op welk uur de eerste trein vertrok, dien hij zou kunnen nemen; dat was wel heel vroeg, maar zij dacht dat haar telegram hem nog wel tijdig genoeg zou hebben bereikt om hem met dien trein te doen gaan en als hij nergens een aansluiting miste, zou hij tegen vijf uur thuis kunnen zijn. En in deze verwachting werd zij niet bedrogen, want even voor vijven slaakte Peggy een kreet van dankbare voldoe ning, toen ze een huurauto voor het hek zag stilhouden. Zij liep snel maar zaoht naar beneden om den jongeman te ont vangen, en hem op de hoogte te brengen, vóór zijn moeder iets van zijn komst zou merken. George zag er vermoeid en ontdaan uit toen hij, met zijn valies in de hand, over het tuinpad naar haar toekwam. „Wat is er gebeurd, Peggy", vroeg hij onrustfa." Is er iets met moeder? Waar is zij?'r „Zij is nog boren; ik hoop, dat zij slaapt. Ik zal haar straks gaan vertellen dat je hier bent, dan komt ze wei zoo gauw mogelijk naar beneden." George luisterde zwijgend naar haar relaas van de gebeurtenissen van de laatste weken. Zijn gezicht verstrakte en er kwam een onheilspellende blik in zijn oogen, naarmate haar verhaal vorderde. Toen zij uitgesproken had, stelde hij M& rratf die haar heviger deed ontstel- De Denen kregen, toen in 1814 de Deensch-Noorscbe personeele unie op hield te bestaan, de bestaande koloniën tobgewezen; daartoe behoorde ook Wost- Groenland, maar de Denen hebben sedert dien hun souvereiniteit geleidelijk over het geheele land uitgebreid. Dat geschie de echter niet formeel en Noorwegen wenscht dan ook die uitbreding niet te erkennen. Het zegt dat de Denen aan den Oost kust van Groenland alleen de kolonie Angmagssalik hebben geatient, en die plaats met de omgeving komt aun dus toe; maar ten Noord en Zuid daar van komen alleen de Noorsohe vissohers en jagers, wier bestaan bedreigd wordt als Denemarken het economische staats monopolie, dat voor Groenland geldt hn aan de Westkust reeds feitelijk bestaat, ook aan de Oostkust in pr&ctijk gaat brengen. Wel hebben de Denen beloofd, dat zij dit tot 1944 niet zullen doen. maar Noorwegen wil zekerheid, die bet slechts kan verkrijgen, wanneer dit stuk Groenland aan Noorwegen wordt toege wezen. Reeds heeft het Haagsche Hof in Augustus, bij tusschentijdsche beslissing den Noorschen eisch, dat tijdelijke be schermingsmaatregelen zouden worden gelaat, afgèwezen, omdat Denemarken had verklaard, dat het niet met geweld zou optreden tegen de Noorsche vissohers en jagers in het omstreden gebied. Tl ans komt het op de definitieve beslissing aan, die ongetwijfeld moeilijk zal zijn te no- Weinig zal het tot de reizigers van de locaalspoorweg Gouda Sohoonhoven doordringen dat zij wel een modern ver voermiddel indien we althans in de zen tijd van vliegtuig, luohteohip en eleotrisohe trein dit treintje nog modern mogen noemen door een zoo overoude landstreek gevoerd worden. Overoud; want al is evenals het begrip modern, ook oud sleohte betrekkelijk, en vallen te gen de vele millioenen jaren dat de aarde bestaat, de enkele eeuwen van den historisohen tijd weg; als we weten dat deze landen hier reeds in het jaar 944 worden genoemd als de gouw tussohen Lek en IJsael. dan mogen we gerust van overoude tijden en een grijs verleden spreken. En ook vele steden en plaateen in deze streek hebben reeds een eerbiedwaardi- gen leeftijd bereikt; zoo wordt van Grem- pene (Krimpen) reeds gesproken in het jaar 1064; van Haastrecht (oudtijds Ha- vekeadrecht) omstreeks 1079, van Am- merstol in 1233, van Schoonhoven om streeks 1286, van 's Heeraertsberg, Vlist en Bonrepas in 1264, van Gouderak in 1274, van Lekkerkerk in 1276, van Ouderkerk en Berkenwoude in 1280 en van Stolwijk in 1820. In het jaar 944 nu, den 17den Juli, kregen de kerken van St. Maarten en St. Marie te Utrecht Tan Koning Otto I ge schonken al het land dat een zekere Wal- gerui en zijn zoon Radboud als leen van hem bezeten hadden in de gouw Lake et Isla. Dit graafschap tussohen Lek en IJs- sel werd al vrij spoedig gesplitst in twee gedeelten, een bovendeel Overweerd of Lopikerwaard (de naam Lopikerwert Jiomt in 1287 voor) en een benedendeel, aanvankelijk geheeten „tussohen Leoke ende IJsele, doch in 1422 reeds den naam van Nederweerd van Crimpen of Grym- nenrewaort dragende. De strijd der bewoners van deze lage landen bij de zee tegen het water dateert wol reeds van hun eerste vestiging af, tegslijk met hun pogingen om zioh tegen dat water te beveiligen door dammen en dijken; en reeds in het begin van de twaalfde eeuw stonden de Hollanders overal, tot ver buiten de grenzen, bekend als de beste polderwerkers. De bedijking hier van de waard bestond ln 1165 reeds, maar waa toon nog niet zeer zwaar van samenstelling; doorbraken nu en dan ble ven dan ook niet uit, temeer daar elk dorp of amhaoht soo goed mogelijk zijn eigen dijkvak verzorgde; In 1294 bijvoor beeld namen die van Ouderkerk, daar zij Ion. dan alle ellende van don afgeloopen tijd had vermogen te doen. „Je weet natuurlijk wie het ig" noeg hij kort. „Neen", stamelde lij, „weet jij dat dan?" .Ja, Mi George/* het li mijn vader." „Georgel" riep Peggy uit, buiten zloh- zeil van ontzetting. „Je dacht natuurlijk ,dat hij dood was, hernam George".Dat dacht ik óók. Moe der had me verteld dat hij was overleden en verder heeft ze nooit iets over hem willen loslaten. Natuurlijk verkeerde zij ook in de meening dat hij dood was, an ders zou zij het niet gezegd hebben. En nu vertoont hij zioh onverwacht weer om sohande over ons allen te brengen". Onder het gesprek was er een uitdruk king van felle woede op zijn gezicht ge komen. Peggy had hem nog nooit aan zoo'n herige emotie ten prooi gezien; ze was haast bang voor zijn heftigheid. Met eenige Inspanning echter wist hij zioh te beheerschen. Hij moest oogenblik- kelijk besluiten wat hem verder te doen stond, dat besefte hij volkomen. Zijn moeder kon direct beneden komen. Hij overlegde dus haastig met Peggy en zij kwamen tot de conclusie dat, hoe onge- wensoht de opwinding ook voor mevrouw Greenfield's tooh reeds ondermijnd gestel mocht zijn, er geen andere uitweg overbleef dan haar den man te laten ontvangen. Dan moest George de kamer, waarin zij aan 't praten waren binnen komen en een volledige verklar'ng ei schen. George was er op voorbereid dat zijn moeder er slecht zou uitzien, maar haar doodsbleek afgetobt gezicht en dq trek ken van lijden, van uitputting en over spanning, die «r op lagsn, toen zij hem, even later bensdenkomend, welkom heet te, overtroffen zijn ergete verwachtingen. moest sloh echter goed houden en van den graaf van Holland vrijdom van zekere lasten verkregen hadden, daarvoor de verplichting op zich de dijken ten hunnent te herstellen en te onderhouden. Eén centraal gezag was er aanvankelijk niet; althans vóór 1422 treffen we geen algemeen handvest aan, wel bestonden er toen reeds een vijftal afzonderlijke: Berg ambacht met Ammerstol, Lekkerkerk met Krimpen, Ouderkerk, Gouderak en Haastrecht hadden ieder een afzonderlijk handvest of reglement, door hun respeo- tieve heeren en vrouwen gegeven. Ieder zorgde zooveel mogelijk voor ziohzelf, van gemeenschappelijk overleg kwam niet veel en het algemeen belang kwam daardoor geenezini tot haar recht. De groote stormramp van het jaar 1421 de St.-Elizabethsvloed, bracht ook hier onheil; twee walen werden er in den dijk geslagen; één boven de kerk te Krimpen, en één in den polder Schuagt onder Lek kerkerk, de Bakkerswaal. D^ nood en de verwarring waren groot, de ingezetenen niet bij machte de kosten van herstel to dragen en een algemeene leiding ontbrak- daarom was het „om oetmoedichs ver- sucks willen der goeder lieden van Crym- penerwairt, want wij aengesien hebben groeten verderfüken schade, daer onse goede lude voirsohreven mede beschadiont sijn, al dat die gemeen weert mit tween openen walen gereden heeft ontrent Iwie jair lane, ende want sij horen dijc mit al- sulken dijcrechten/also sij tot deser tijt toe gehad hebben, dat is te weten met vijf scouwen, niet langer gedijken, noch ge houden en connen", dat graaf Jan van Beieren 20 September 1422 aan de Krim penerwaard haar eerste dijkrecht gaf, dat voorloopig slechts vijf jaren van kraoht zou blijven. Het gezag werd in handen gelegd van tien hooge heemraden, die als volgt aangesteld zouden worden: éf-n door Margaretha van Bourgondië, wegens haar baljuwsohap van Sohoonhoven, twee door Engelbert van Naesau, ale heer van de Lek en Ouderkerk, één door Dordreont, één door Sohoonhoven, één door Gouda en één door Oudewater, terwijl de graaf zelf de drie overige aanetelde en wel: Jan van Woerden, Heer ran Vliet; Jan de Bastaard van Blois, Heer van Troe- long; en Wouter Bovendaal. Deze tien hoogheemraden zouden uit hun midden een dijkgraaf kiezen, telkens voor één jaar, maar herkiesbaar. Bij overlijden van een hunner zouden de overigen ge zamenlijk ln de plaats van den overle dene een ander mogen aanstellen; verder werd de schouw over den dijk geregeld, waarbij de binnen de schouw gelegen landen de onkosten moesten dragen. De herstellingen aan de doorbraak van 1421 vorderden intuaschen echter nog zoo weinig, dat Margaretha van Bour- gondia, vooral op verzoek van Schoon hoven, in 1423 nog eens in het bij^nder op voortgang moest aandringen, doch eerst het volgend jaar, toen Jan van Beieren in overleg met de drie steden Dordreoht, Sohoonhoven en Gouda (de vierde in 1422 genoemde stad Oudewa ter is Teeds om onbekende redenen uitge vallen en wordt nadien nooit meer ge noemd) een bevel uitgevaardigd werd, waarbij voor onwilligen strange straffen vastgesteld werden, kwam er meer resul taat. Schoonhoven in het bijzonder gaf zioh veel moeite en getroostte zioh de daar voor noodzakelijke uitgaven, die ze ech ter slechte kon dekken door het verkoo- pen van los- en lijfrenten; in de jaren 14281424 vinden we dan ook oenige malen lijsten van personen, aan wie, moer dan 60 in getal en tot een aanzien lijk bedrag, dusdanige renten verkooht waren, „om nootzaken willen van Cryrn- penrewairt, die ingebroken wa» met 2 wa len en 7 fileyobolrden" (weggespoelde dijkstukken). Toch bleef de toestand nog verre van volmaakt: telkens moest er van hoog-ir- hand ingegrepen worden; in .1429 stolde Philipe van Bourgondië - in afwach ting van een toegezegd nieuw en verbe terd dijkrecht Albreoht van Naald wijk, die de hier gelegen landen van den heer Van de Lek in pand genomen had, aan tot dijkgraaf roor zijn leven, regelde hij de verkiezing van zeven heemraden en gaf hij een regeling van de vlloht- of verlaten dijken. Dit waren namelijk etuk- lete verzinnen om zijn onverwachte komst aannemelijk te maken. De arme mevrouw Greenfield werd merkbaar heen en weer geelingerd tue echen de vreugde over het weerzien en haar angst dat het haar door zijn aan wezigheid in huie mouilijk zou vallen haar vreeaelijk geheim te bewaren. Zij stelde hem zelfs voor na het eten weer te vertrekken, zood&t hij den nooht rustig op zijn eigen kamer in Londen kon door brengen, onder voorwendsel dat zijn ka mer in de kleine villa niet voor hem in gereedheid was gebracht. Maar George lachte hare bezwaren weg. „Komaan, moedertje-lief', zei 1 ij ge forceerd vroolijk," dat is uu nog nooit vertoond, dat MsM naar snakte mij kwijt te rakenl Maar neusoh, Ik ktn geen voet meer verzetten ik ben eenvoudig dood op van vermoeidheid. Om tien uur kruip ik in mijn mandje en ik ben van plan te ■lapen als een os." En zoo geschiedde net: na een nutigen avond, waarin pievrouw Greenfield baast spraakzaam en ópgewukt was geweest en George allee of beter gezegd hljna al lee van zijn verblijf op Wetst »nw had verteld, leek het niet onwaarschijnlijk dat de jongeman door alles heen zou slapen, als hij naar bed ging, wat er ook om hem heen mocht voorvallen; hij hAd immers den vorigen nacht nauwelijks con oog dioht gedaan en was van zes uur dien morgen in 't getouw geweest. Hij was zich van dat gevaar volkomen bewus' en bleef daarom in zijn slaapkamer rechtop ln zijn stoel zitten, nu en dan in deze on gemakkelijke houding indommelend tot dat het geluid van opengaande deuren en zachte voetstappen, waarmede de ar me Peggy zoo vertrouwd was geraakt, hem plotseling deed opschrikken en alle gedachten aan slaap bij hem verdreef Hij wachtte een paar minuten tot allei weer «til was geworden «n ging toen ken van dijk, die door dengene, voor het onderhoud ervan aansprakelijk, verlaten waren, hetzij dóórdat hij verhuisd of ver trokken was, hetzij doordat hij de spade gestoken had; een symbolische handeling, waarbij de dijkplichtige een spade in zijn stuk dijk stak, daarmede te kennen ge vende, onmachtig te zijn zijn dijk te on derhouden en hem daarom overdragende; dit mooht echter alleen in uiterste ar moede gebeuren, want indien hij de spa gestoken had, deed hij niet alleen afstand van zijn plicht om het stuk dijk te on derhouden. maar verloor hij tevens het eventueel bezit van al zijn daar gelegen goederen en bezittingen. Het nieuwe, reed» in het uitzicht ge stelde, nu definitieve handvest, waarvan het origineele charter, op perkament ge schreven en met de zegels van Philips van Bougondië gn Jacoba van Beiaren in roode was eraan hangend, in de priL vilegekist -der Stad Schoonhoven bewaard werd en dat zich nog op het gemeente archief aldaar bevindt, werd 18 Mei 1430 door Philips van Bourgondië,^hertog van Beieren, als ruwaard van Holland, en Ja coba van Beieren, als gravin van Hol land, aan de Krimpenerwaard verleend, „overmits last van water ende oock om des oorloghs ende der vreden wille en wijl tijdts gheweest in den Lande van Holland, tusschen ons, Haxtoghe en de Harthoghinne voorecheven, die Dijken in onsen Lande in Crimpenreweert seere vergaen ende vergleden sijn, alsoo dat dat Belve Landt lange daerom onbesorght ende in grooter vreesen ghestaen heeft verderffelijck te worden en worde dit met de besten niet versieen, 't weloke Wij, die altoos genegen zijn tot oorbaer en de saligheyt onser Lande metter hulpe van Gode gerne versorgen ende Terhoeden souden Omdat dus tusschen de Hoek- sohe en Kabeljauwsche twisten en den oorlog tussohen Jaooba van Beieren en Philips van Bourgondië de dijken veel ga- leden hadden en het. land daaraohter niet meer veilig was, indien er niet spoe dig in voorzien zou worden, gaven deze beide, nu het weer vrede gewordon was tussohen hen en mede „ten ootmoedigben vervolghe onser goeder Luyde uyt den ghemeenen Dorpen in den Nederwoert van Crimpen geërft. ende ghegoet wee- sende, die ons dickwijl ende tot veel ston den ootmoedelijck daerover vervolgt ende ghebeden hebben, dit voorschreven Landt te ordineren ende te setten tot beteren Rechteiji ende Regimente" dit nieuwe re glement van dertig artikelen, dat de grondslag is geworden en gebleven, wel ke vele eeuwen lang voor het bestuur in het hoogheemraadschap. Albrecht van Naaldwijk dan werd in zijn levenslange^ dijkgraaf so hap bevestigd maar moest uiterlijk na drie jaren een kapitaal van duizend bourgondlsche schilden aan bezittingen in de waard be legd hebben. Binnen een maand na don dood van Albrecht zou de graaf op zijn opvolger een nieuwen dijkgraaf aanstel len die in de waard woonachtig en ge ërfd en gegoed tot 800 Wilhelmus Hol- landsche schilden, ongeveer f 480, moest zijn, liet de graaf deze termijn 'ia een maand verloopen, dan mochten „de ge- meene steden met den meeaten volge van den lande in de schouwe gelegen" er con kiezen, die dan door den graaf erkend zou worden. De eisch van gegoedheid van 800 Wilhelmus hollandscho schilden werd later, in 1762, veranderd in hot be zit van 80 dijkmorgen lands. Ook voor de hoogheemraden was een zek"ro wel stand vereischt, aanvankelijk moealen ze binnen de waard eigendommen hebben ter waarde van minstens 100 Wilhelmus hollandsche schilden Qater in 1675, ver anderd in f 8000, nog later, in 1765, in 16 dijkmorgen). Hun getal werd op ze ven gesteld, waarvan de steden Dor dreoht, Sohoonhoven en Gouda er ieder twee zouden aanstellen, terwijl de ze vende, daarnaar keurling genaamd, door den dijkgraaf gekozen zou worden, die hen ook den eed af moest nemen en wel, zoo&ls in een aanvullend reglement van het Jaar 1408 onder meer bepaald werd, te Sohoonhoven „onder die Meulen", welüoht dezelfde molen waarbij Albrecht Beilinc tn 1426 nachts op last van Ge rard ran Poelgeest levend begraven werd; van toenaf aan werden de heem raden ook óm de twee jaar gekozen. QtERH. LUOAjRD Jr. HITLER TE BERLIJN. .Ar.*ri <«A'. V.T JA, Ci-r/iV'x'"-V.V v-- A 1 Wrbd ;.V Jyseaa V 'c f yi'.'V W a-f ,V" pJkïtm' 1* f.') f J* D» auto nn den l.tdar dar natlooul-MaUJitn, wordt MJ M Twrtrwk na da RIJatHMnakrlJ, door au iwuaaohtlga mailt, wagojuioht. Boven Hiitler baxroet, na «Dn baaoak bijl du RtikalanMliar, mud het baloan Tan hat hotel.Kaleer»- hof, »ljn aanhangers, naar beneden. Peggy stond aan baar deur toen bij voorbij ging, maar ze zeiden geen woord tegen elkaar. Hij daalde ge luidloos de trap of om don Indringer te gemoet te treden. Op de onderste treden gekomen, kon hij de stem van den man onderscheiden» een ruwe bevelende stem en opeens deed een gesmoorde kreet van zijn moeder hem zijn schreden verhaasten. Hij wierp de deur van de ontvangkamer open en stormde binnen. De man had mevrouw Greenfield bij de schouders gegrepen en scheen haar met geweld te dreigen. Ze hield de banden als smeekend ineengeklemd en haar dun grijs haar omlijstte een deerniswekkend gezioht. De twee menschen in de kamer hadden zich ternauwernood van zijn te genwoordigheid rekensohap kunnen ge ven, toen George den nachtelijken bezoe ker al bij den kraag had gepakt en hem heen een weer sohudde met al de spier kracht van een sterk man, die tot razen de woede geprikkeld is. Hij zou in staat geweest zijn hem in wilde drift te ver moorden, ale hij niet opeens zijn moeder, zonder een geluid te geven, vlak naast zich op den grond had zien zinken. Met en geweldigen smak wierp hij den man van zioh af, zoodat deze in een hoek van het vertrek terecht kwam. Slechte ten deele beseffend wat er precies met hem gebeurd was en half gewurgd, maar niet ernstig gedeerd, bleef de ellendigs ineen gedoken tegen den muur liggen. „Als je het hart hebt een ïdn te verroe ren voor ik met je heb afgerekend", bul derde George tegen hem," sla ik je de hersens in!" Daarop wijdde hij zijn aandacht aan zijn moeder; bij hief haar vol zorgaame teederbeid op en riep tegelijkertijd om Peggy, die op het eerste geluld ran zijn stem ds trap kwam afrennen. Samen droegen m mevrouw Greenfield naar een sofa, en poogden haar weer tot bewust zijn te brengen, terwijl de verschrikte in dringer, ineengedoken ln zijn hoek, •ohiohtig naar hen staarde., Peggy, handig en doortastend, hield zioh ijverig bezig met de roerlooze gestal te op de sofa, maar dat belette haar niet nu en don haar blik op den vreemde' te erpen. En toen ze hem goed opgenomen had, kwam er een gevoel van verlichting over baar. Hij week zoo ten eenemele af van de voorstelling, die man zich van George's vader zou maken, dat ze niet kon gelooven dat de veronderstelling van den jongen Greenfield juist was. Noch zijn door drankmisbruik opgezet en ver wrongen gezicht, noch de gluiperige houding van zijn lamlendige gestalte wekten ook maar in de verste verte het vermoeden dat deze schunnige schooier ooit zelfs in de beste jaren van zijn jeugd ook maar eenigszins de goede manieren en de distinotie kon- hebben bezeten, die George's vader ongetwijfeld moest heb ben gekenmerkt. Bovendien was het denkbeeld, dat zulk een verloopen sujet ook ooit maar de geringste oonnectie zou hebben gehad met een fijn beschaafde, edele vrouw als mevrouw Greenfield vol maakt onaannemelijk. Het duurde niet lang of Mevrouw Greenfield kwam weer tot bewustzijn en nsarmate haar geest helderder word, scheen het, alsof ze trachtte, el haar geestkracht in te apannen om zich lo verzetten tegen de liohamelijke zwaklu ld' de haar misschien zou kunnen beletten zich te doen gelden bij de ophelderingen dis thans onvermijdelijk waren „0. George, hijgde zij. „Je wout niet wet jo gedaan hebt." (Wordt vervolgd).

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Schoonhovensche Courant | 1932 | | pagina 3