W
IH
r
I
SCH00NH0VEN5CHE COURANT
1
1
1
A
I
Uit ons Regeeringshuis
-
fl
I
Binnenland.
Plaatselijk Nieuws.
Bal/mann
EU REQERRIMSSORIUSf
Teg«ii|MprokM gsrucht.
I,! i
De booze geeit.
TWAALF BLADZIJDE»
EBRUARI 1933
Ni.ru.
JAAROAN&
VmjOA# W FEBRUARI 1NR
t, 69 J., echtge-
msldde
h«t
HUM U Al 'N WATiROICHTI AIOINMANTIIT
"i
L'J
(CHERP TOEZICHT.
K.
7
n en A. A. J.
en C. D. Uljl.
oole te Leiden,
I
In verband met het versojiijnon van
De Zeven Provinciën, het nieuwe, door
Neg kal niai la laeall
VELEN PROFITEERDEN REEDS
VAN ONZE RESTANTEN-KOOPJES
MANTELS
HOEDEN
JAPONNEN
Ad verten tiën1-6 regels <1.80;
elke regel meer 0.20; derde I
plaatsing halven prijs. Adver- i
tentiën worden gratis ge
plaatst in „De Gorcumer". j
De Tweede Kamer heeft gisteren met
61 tegen 88 stemmen aangenomen een
motie van mr. O. A. Boon, ten gevolge
waarvan de behandeling van het wets
ontwerp tot opheffing van een aantal
rechtbanken en kantongerechten voer
onbepaalden tijd ie uitgesteld. De Kamer
heeft daarin tevens de niet-wenschelijk-
heid van die opheffing uitgesproken.
(Zie „Uit ons regeeringshuis*')
Aangezien minister Donner had te
kennen gegeven, dat het kabinet in ter-
«ijdestelling van het ontwerp niet zou
kunnen berusten, werd algemeen uit de
aanneming van de motie geconstateerd,
dat het kabinet ecu aftreden. Gieter*
Verschjint Maandag, Woensdag
en Vrijdag. Prys bij vooruitbeta
ling: voor Schoonhoven
maanden f 1.25; p. post
Met verzekering 15 cents meer.
In nrtxmd nat da gabaurtanlaaan aan boord no JDa Znan PnndncUn" la hot
ioaaloht op da wagon ta Dan Halte raraohorpt. Da politla ihoud» all. aiUo'a
aan on P ToeriMaM, dal aUa «n«airaaohta ruamiditHag— in da atad konten.
Qhuiwn, oud 25
>orn, oud 25 J.
Weerheim, oud
21 j. te Wad-
iud 24 J. on M.
te Bergschen-
Koopt niet alt vooroordeel ol
■leur bultenlandache artikelen,
die Holland beter ol goedkoo-
per levert. Koopt Nederlandach
labrikaat. Dat ia de meeat doel-
treilende werkloozenateun.
Gebruikt geen geïmporteerd
waachmiddel Holland levert
minstena zoo goed engoed-
kooper.
Vraagt het zelivrerkend waach-
middei „1, X 3”, 17‘/t cent per
pak.
Probeert het en oordeelt zeil.
Dagen van opgswondsnhsld.
Ons vorig Kameroverzicht eindigde
na de rede die de. Kerstan Woensdag
middag heeft gehouden over de gebeur
tenissen in Indië, Daarna zijn er vele
en gewichtige dingen voorgevallen.
Dat de heer Wijnkoop, de commu
nist, geen woorden genoeg had om de
muiters van de „Zeven Provinciën” te
huldigen en dat hij onder de redevoerin
gen van andere sprekers riep „Hulde
aan de muiters” zal niemand verwon
deren. Men weet dat zijn chefs in Mos
kou niet tevreden over hem zijn en hem
weer gedreigd hebben met ongenade,
zoodat de arme man zich nu op allerlei
wijzen uitslooft om, Rusland to laten
zien hoe een ijverig bolsjewiek hij is.
Er is zooveel gesproken dat we ons
moeten beperken tot vermelding van
hetgeen van beteekenis was en we zul
len dus verder het kabaal der commu
nisten laten voor wat het is.
De heer ir. Albarda (s.-d.) stelde
de Regeering schuldig aan de gebeurte
nissen in Indië. De agitatie is ontstaan
ten gevolge van teleurstelling over de
salarisvermindering. De afgevaardigde
raadde aan, de huidige gebeurtenissen
niet te overdrijven, hoewel men met een
ernstig geval heeft te maken. Edoch:
het is geen greep naar de Staatsmacht,
maar slechts een hulpelooze demonstra
tie van een politiek ongeschoolde groep.
Daarom dient men zich te wachten voor
een overdreven krachtvertoon, gelijk dr.
Golijn zou willen aanraden. De politieke
gevolgen zouden wel sens ernstig kun
nen wezen!
Spr. begeerde: een goed-maksn door
middel van wijsheid en mild beleid. Een
eerlijk en gestreng oordeel over hen, die
fouten maakten is noodig, waar de
schuldigen ook geplaatst zijn.
Dr. Golijn (a.-r.) noemde het ge
beurde van ontstellende beteekenis voor
onze nationale positie en voor ons inter-
natonaal prestige. Hij achtte het bijna
van onbeperkten invloed voor onze po
sitie als koloniale mogendheid, als de
zaak niet behandeld wordt in overeen
stemming met den ernst der zaak. Spr.
noemde de houding der S.D.A.P. „min
der duidelijk” dan die der communis
ten.
Dat de heer ir. Cramer in een ver
gadering van jongstleden Zondag ver
klaarde hoe hem het bericht der muite
rij „verdomd goed” had gedaan, achtte de
heer Golijn onverdedigbaar. Ook de rede-
Albarda was zei spr. een doorloo-
pende verontschuldiging van de actie
der muiters, terwijl getracht werd den
indruk te wekken, alsof de schuld ge
heel bij de regeering berust.
't Is juist vervolgde dr. Colijn
dat het gebeurde geen Staatsgreep be-
teekent. Maar 't is de inleiding daartoe!
Ook daarom is het gebeurde ernstig
voor hen de aan den tegenwoordigen
St&Atavorm nog w&atAi hechten. De
A.-iR. fractie-leider eprak in verband met
het gebeurde van een ernstige ondsrgra-
ving van, en een ernstige stoot toege-
branht aan ons Staatageaag. Men moet uit
hetgebeurde de les trekken, die noodigis
om in 't vervolg steviger te staan.
Dr. Colijn besloot zijn rede aldus: De
heer Albarda heeft afgetoeurd, dat „des
noods” geweld zou worden gebruikt. Wel
nu, laat Albarda’s partij de stakers advi-
eeeren rioh onvoorwaardelijk over te ge
ven. Wellicht zal dat de noodige Invloed
uitoefenen, zoodat er geen Hoed behoeft
te vloeien. „Bij de Sociaal-Democraten
berust dus de verantwoordelijkheid!”
Aldus besloot Dr. Colijn eenigezins be
wogen zijn rede. Er klaterde applaus.
„Die zit!” riep er een lid.
De derde partij-leider, die het woord
vexfcroef; was Mr Marchant (V^D<).
1
Ammonlol. D. werkman Adr. Bakker
Jzn., wonende aan de Broeksteeg, werd
op zijn werk getroffen door een stapel
biels, die omviel. Hij geraakte met zijn
pols ertusschen bekneld, waardoor dat
lichaamsdeel brak. Geneeskundige hulp
moest worden ingeroepen.
De heer T. de Man heeft uit de
hand gekocht een woonhuis, staande
aaa de CapeUe Laan en toebehoorende
Deern spreker kon geen aanleiding vinden
te onderschrijven, dat aan ons land een
klap is toegubraoht, zooals nog geen ande
re natie ontving. Niets staat vast omtrent
een georganiseerd plan voor de muiterij.
Geen regeering kan er een oogenblik
aan denken, te buigen voor revolution-
nairen. Eenige transactie met de mui
ters is uitgesloten. De mededeelingen
der regeering daaromtrent zijn heel dui
delijk, anders had zij de macht geëndos
seerd. Maar spr. aohtte het niet geheel
juist, een onvoorwaardelijke opgave te
eisdhen. Er zijn nog andere middelen.
En.... men hoeft niet sooveel haast te
maken.
Wij genieten in Duitsdhland aanschou
welijk onderwijs in de gevolgen van een
revolutionnaire actie. Handhaving van 't
gezag’ ia dus noodig, dooh de regeering
ga niet overijld te werk. Er moeten ver-
antwoordelijkiheden in 't licht worden ge
steld. Ten eerste die der daders; dan die
van hen, die de daders hebben aange
zet, vervolgens de aansprakelijkheid der
lieden, die het vernet Wijven voeden, en
ten slotte die van de regeering.
Volgens de afgevaardigde dragen de of
ficieren van het schip de verantwoorde
lijkheid, omdat zij hadden moeten weten,
wat er gaande is. De commandant had
onder deze omstandigheden aan boord
moet blijven!
Ds leider van de grootste fractie in de
Kamer, Mr. Aaibarse (R.-K.) vond
het niet juist, dat do Volksvertegenwoor
diging aloh moot mengen in wat het be
stuur dae lande dient te doen. Zij ia oen
orgaan van controle. Wel kunnen wij na
derhand de scherpst mogelijke critlekvoe
ren en desnoods een ministerie naar huis
zenden. Men ontlaste de regeering toch
piet van den druk barer verantwoorde
lijkheid!
Prof. Aaibarse noemde de „d&ad, die
gesteld ia”, de ernstigste, welke de regeo-
ring op haar weg kan vinden. Wanneer
het allerergste achter den rug is, hoopte
de afgevaardigde op opening van zaken.
Mr. Aaibarse weneohte do regeering
„kracht on sterkte toe in deze dagen”.
Wij zullen - zei hij da regeering
steunen.
De dupliek van den Minister van
Defensie braaht wehug nieutvs. Hij
verdedigde nogmaals zijn beleid en wel
«enigszins hartstochtelijker, toen hij ver
klaarde, met de belangen van de Marine
van laag tot hoog te hebben gerekend. „Ik
heb mij onverpoosd aan die belangen ge
wijd!” riep Z.Exo. uit
Over het beleid van den commandant
der „Zeven Provinciën”, zei de Minister:
Indien waar i< wat volgens sommige te
legrammen zou zijn geschied, kan dat ha
loid niet genoeg worden afgekeurd.
Aan het debat hebben behalve de ge
noemde afgevaardigden, deelgenomen de
hoeren El. Vos, Wijnkoop (Comm.),
Boon (V.-B.) en Poereboom (H. G.
S.). Behalve natuurlijk de communist
die bijna anderhalf uur noodig had om
duidelijk uiteen te zetten, waarom het ge
beurde volgens hem 't begin van 'n bur
geroorlog is. met als inzet de afbraak van
het Nederlaadsche imperium (Jiet sme
rigste in de wereld,” zei hij) steunden
de anderen de regeering.
De motie—-Drop (afkeuring van het be
leid des ministers) werd verworpen met
54—<20 stammen. De Soc.-Democraten en
Communisten stemden vóór.
Bijna kabinetscrisis.
Over hetgeen gisteren in de Kamer is
voorgevallen, moeten we kort zijn.
Aan de orde kwam het wetsontwerp
tot opheffing van eenige rechtbanken en
kantongerechten.
De heer Boon (L.) diende daarbij een
motie in, om de behandeling van het ont
werp te schorsen en waarbij gezegd werd*
dftt de Kuner wed bezuiniging op de rech
terlijke organisatie mogelijk en noodzake
lijk acht, maar at e voorgestelde ophef
fing van vier rechtbanken en 40 kanton
gerechten ongwensöht was.
De Minister van Justitie ai
de, dat de Kamer een zware verantwoor-
delijkheid op zich zou laden, als deze mo
tie werd aangenomen en dat de regeering
verwerping van het ontwerp met de groot
ste ernst moest ontraden. Later in het de
bat, voegde de Minister er nog bij, dat het
kabinet geen plan heeft om af te treden,
rusten.
D. Kauwt nam ntettemln <U motte m*t
51 tegen 88 eternnwn
Het lag dus voor ds hand, dat het ka
binet sou aftreden en in dien geest ont
vingen wij gisteravond een tóegtam.
Hedenochtend evenwel bloèk, dat het
kabinet geen plan (heetf om af te treden.
De Kamer zal heden niet bijeenkomen.
NIEUWSBLAD VOOR ZUID HOLLAND EN UTRECHT
1 Telet 20. Tel.-adree: Vannooton. 8. W. N. VAN NOOTEN, SCHOONHOVEN. HAVEN 25 Postrekening 18703.
AJBONNÉ’S van dit blad, in het bezit van ons Bericht
2000^tt"^ 1000
pari.
lizabeth, d. van
uter en W. J.
lari
q D. A. Wolfs-
Willem, s.
>fsfede. Wil-
Haak en J. K,
von Inschrijving, zyn volgens de daarin vastgeetelde bepalingen tegen ongevallen verzekerd voor bedrogen, gewaarborgd door de NIEUWE HA VB ANK te Schiedam, van
Gulden bjj ®u^en Mi verlies 0(10 ®u^d*n verlies 1(1(1 verlies (1(1 ®u^<n verlies van
overlijden. JuV van hand of voet 4vU van een oog. IVV van een duim. Uv een anderen vinger.
De godsdienst der inlanders in Indië
bsruat voor een voornaam deel op ani
misme of geestsnvereering. Zij kennen
goeds geesten, maar vooral booze gees
ten. Zij geloovan dat de geheele natuur
door geesten wordt bewoond en voor
alle verschijnselen, waarvan hun de oor
zaak onbekend ia, zoeken zij de werking
van geesten, voor storm en watervloed,
voor uitbarstingen «n onweer. Er zijn
zee-, berg- en vulkaangeeaten, maar ook
in kleine huiselijke aangelegenheden
spelen de geesten een belangrijke rol.
Het komt voor dat een boom niet omge
hakt mag worden, omdat het ds woon-
paats is van een geest, wiens toorn men
vreest. De goede geesten worden nogal
verwaarloosd, maar aan de booze wor
den vele offers gebracht en nu schijnt
het wel dat ook ds'overheid in Indië
tot een soort van animisme is gekomen.
Aan de boozs geest in leger, vloot en
bevolking werden belangrijke offers ge
bracht en gehoopt dat dis geest zich
kalm zou houden als men hem maar
toegaf en niets weigerde. De uitwerking
is echter anders geweest sn de booze
geest heeft door de toegevende houding
van de autoriteiten kunnen doen wat bij
meer zelfbewuste sn krachtiger hand
having van het gezag niet had kunnen
voorkomen. Dit is in Indië nog erger
dan hier, omdat daar do inlandsfs, zon
der Mn uitzondering, onze toegevend
heid voor zwakheid ea vrees houden, en
zij oen zwakke overheid minachten.
Nu is men opgeschrikt in Indië on
hior te lande en men gaat begrijpen dat
de ware vrijheid gebonden is aan ver
plichtingen jegens anderen. Bijna onbe
perkt hebben in Indië allerlei rovoluti-
onnaire bonden het gezag kunnen on
dermijnen in naam der vrijheid van ge
dachte en gedachte-uiting. Het is toe
gelaten dat de krijgstucht systematisch
werd ondermijnd door vakverenigin
gen, die het er op toelegden! dat de
slechte elementen de overhand kregen,
en dat de goedwillenden werden meege-
sleurd uit vrees voor de anderen. Zijn
er bij een verplichte samenwoning als
op marineschepen eenige van die ele
menten aanwezig, dan zullen zij er met
wat handigheid on aanleg voor dema
gogie, in slagen alle anderen in hun
kielzog te laten meevaren en een daad
van verzet kunnen voorbereiden.
De beschamende gebeurtenis met de
„Zeven Provinciën" is een bitter feit,
waaruit echter veel goeds kan voortko-
mcni omdat het nu nog niet te laat is.
Als de Indische regeering nu geleerd
heeft dat niet langer aan booze geesten
geofferd moet worden door minzaam
toegeven en slappe tolerantie, maar dat
het stoken in 't geheim en openlijk van
de revolutionnairen met krachtige en
strenge middelen moet worden tegenge
gaan, onverschillig voor wat de revolu
tionnaire drijvers in de Tweede Kamer
er over zullen zeggen* dan is de muiterij
op het oorlogschip, niet als een ramp
maar als een verheugend voorval te be
schouwen.
De booze geest heeft voldoende of
fers gekregen en het oogenblik is geko
men om hem nu de tanden te laten zien.
Nog een andere ‘belangrijke kwestie
kan nu ook met meer ernst behandeld
worden. Het is de vraag, reeds lang
door deskundigen gesteld en besproken
of het wel wenschelijk is om op marine
schepen zooveel intandsch personeel aan
te nemen, dat zij in aantal de helft der
bemanning vormen en zelfs hen op te
leiden tot meerderen over Europeanen.
Het beginsel daartoe is aanvaard uit
zuinigheidsoverwegingen, maar het komt
ons voor dat het veiliger zou kun
nen zijn om de geheele vloot in
Indië af te schaffen, dan een perso
neelsorganisatie te handhaven, die tot
zulke gevaarlijke excessen kan leiden
als thans is geschied. De vraag of de in
lander onder alle omsUndighedan te
vertrouwen! blijft, willen we hier niet
stellen, doch alleen er op wijzen dat zijn
primitieve aanleg en zijn bijna volkomen
gemis aan verantwoordelijkheidsgevoel
hem ongeschikt maken voor gezagsfuno-
Üm op een marinevaartuig.
zich door een
w Ook aan „B.
M.T.” werd hartelijk dank gebracht.
Ouderavond.
Nieuw - Lekker land. Dinsdagavond
werd in de christelijke school op het
dorp een ouderavond gehouden. De ver
gadering stond onder leiding van den
heer_Joh. Damsteegt Na psalmgezang
en g*ed, sprak de voorzitter een woord
van welkom tot de aanwezigen. Het
hoofd der school, de heer H. Arends,
sprak' over „Vertrouwen’’, en de heer
E. J. Bakker over: „De christelijke
school en het leesonderwijs”.
In de pauze werd het schriftelijk werk
van de leerlingen bezichtigd, waarover
velen hun voldoening uitspraken. Na
de pauze heeft de heer J. A. v. d. Welle
gesproken over: „Het onderwijs in de
vaderlandsohe geschiedenis op de lage
re school”, en ten slotte behandelde de
heer Th. A. Schmal het onderwerp:
„Het kind ad het spel”. De verschillen
de onderwerpen werden met groote aan
dacht gevolgd. De vergadering, welke
velen, onder wie ook de burgemees
ter, bijwoonden, droeg een gezellig ka
rakter.
De heer B. Voorsluije sloot met dank
zegging.
School mot dsn Bijbal.
Noordsloos. De Vereeniging tot Stich
ting en Instandhouding van een School
met den Bijbel hield een vergadering,
waarin 65 leden aanwezig waren. Na
gemeenschappelijke zang opende de
voorzitter, de heer B. de Jong Hz. de
vergadering met gebed. Het hoofd der
school, de heer Vermeer, gaf hierna een
inleiding over Willem van Oranje, wel
ke rede met belangstelling werd gevolgd.
De heer De Ridder, onderwijzer, hield
een redevoering over het onderwerp:
„Opvoeding”. In de pauze was er gele
genheid het werk der kinderen te bezich
tigen. Voor versnaperingen was voldoen
de zorg gedragen.
Na gemeenschappelijke slotzang werd
de vergadering met dankgebed door den
heer Vermeer gesloten.
auto. De chauffeur reed door en hst
nummer kon niet worden opgenomen.
Het ongeval veroorzaakts alleen mats*
rieele sohadg.
Lsxmond. Als werkloozen staan hier
ingeschreven: 85 grondwerkers, 4 man
denmakers, 7 fabrieksarbeiders, 1 met
selaar, 1 opperman, 2 timmerlieden.
Meerkerk. De afdeeling van den fa-
brieksarbeidersbond hield in „Hof van
Holland” een feestavond ter gelegen
heid van haar 6-jarig bestaan.
Medewerking verleende het Gor-
oumsche cabaretgezelschap „B.M.T.”.
Het was voor ds vele aanwezigen een
gezellige avond. Vooral om het blijspel
„Het komt In orde”, is meermalen har
telijk gelachen.
In de pauze werden vele filicitatiee
uitgesproken en werd vooral den hoeren
W. Hoeijenhos, als voorzitter en J.
Vuurens, als penningmsester, hartelijk
dank gebracht voor het vele, dat zij voor
de afd. hebben gedaan.
De afd. van de bouwvakarbeidersbond
bood een mand met bloemen aan. Do
voorzitter bracht dank aan alle spre
kers en stelde voor, het bloemstuk te
overhandigen aan den heer J. Vuurens
waarmede de aanwezigen,
luid applaue vereenigden.
KT" ward hartaliik i*
aan den heer W. Woorden. Deze heeft
aan de architecten G. en P. P. Kok het
bouwen van een nieuw woonhuis aan de
zelfde laan opgedragen.
Zeventig kuikens vermoord.
Arnolds. Maandagmorgen ging de heer
A. Versluis op de Hoogewaard naar zijn
kippenhok, waarin vijf honderd kuiken
tje! zaten. Hij kwam toen tot de onaan
gename ontdekking, dat vermoedelijk
een paar ratten niet minder dan zeventig
dezer beestjeo hadden vermoord.
Bleskonsgraef. Door een der melkslij-
ters ia de prijs der melk verlaagd tot 8
cent per liter. Bij de anderen blijft de
prijs van 9 cent gehandhaafd.
Ongeval.
Benschop. Toen de veehouder B. van
0. met paard en wagen van Utrecht to-
rugkeerde, waar hij varkens had», afge
leverd, werd in het Boveneind het paard
schichtig. Door het rukken rial Van O.
van den wagon en raakte bekneld tus-
schen het lemoen, waardoor hij zich aan
gelaat en beenen vrij ernstig bezeerde,
zoodat hij eenigen tijd rust zal moeten
nemen.
Bij koninklijk besluit zijn goedge
keurd resp. de verordening tot heffing
van 70 opcenten op de hoofdsom <?er
personeels belasting en die tot heffing
van 60 opcenten op de gemeentefonds
belasting.
Nu de vorstperiode weer vooybij Is,
begint zich in de werkloosheid in deze
gemeente een kleine verbetering te ver-
toonen. Verschillende arbeiders hebben
voor korten of langeron tijd weer arbeid
verkregen.
Verplaatst
Haastrecht De heer Ant. W. J. A.
Verkroost heeft zijn zaak op het gebied
der electrotechniek en werktuigkunde,
van de Groote Haven verplaatst naar de
Hoogstraat 55/56. Daar is een mooie
winkel, met daarachter de werkplaats,
een groote ruimte voor magazijn en berg
plaats. Zaterdag a.s. is een en ander te
bezichtigen. Zie advertentie in dit blad.
De commissaris der koningin ver
leende vrijstelling van militairen dienst
aan 9 personen van de lichting 1934.
De R.-K. Jongemannen tooneelver-
eeniging zal op 12 en 19 Februari het
blijspel: „Meneer Klaproos” van Gerard
Nielen opvoeren.
Onder toezicht van de politie is het
kadaver van een in nood geslachte koe
van den heer G. 8. te Vliet vernietigd
en begraven.
De heer Ant. W. J. A. Verkroost
werd met zijn auto op den dijk in Boven-
Haastrecht aangereden door een vracht-
avond verwachtte men dan ook tn Den
Haag elk oogenblik het bericht daarom
trent.
Hedenmorgen echter
Haagsche Corr. Bureau:
Naar ons uit inlichtingen uit de beste
bron gebleken is, zijn alle gevolgtrekkin
gen ten aanzien van de regeering,, ver
bonden aan het voorgevallene in de
Tweede Kamer, voorbarig. Met name de
conclusie van ontslag van het kabinet
is absoluut in strijd met de waarheid.
De koningin, die, zooals bekend, in
Zwitserland vertoeft, ia telegrafisch van
het voorgevallene op de hoogte gesteld.
DE ARBEIDERSPERS.
Ook do nieuwe uitgave'voor
militairen verboden.
In verband met het versojiijnon
de N.V. Arbeiderspers uitgegeven blad,
vernemen wij van de meest bevoegde
zijde, dat deze nieuwe uitgave ook onder
het verbod van den minister yan defen
ds valt. Hoewel het nieuwe orgaan niet
met name genoemd wordt in de lijst
van geschriften, welke de militairen der
zee- en landmacht niet in hun bezit mo
gen hebben en niet mogen verspreiden,
zullen de betrokken autoriteiten uiter
aard deze nieuwe uitgave eveneens van
de militaire terreinen woren.
