aüs
DE BYEHKORF
AGNEET
jb
jnée
De Kleine Betuwe
flQUDAÏ
WECK
J.K.SNOEI
BEZUINIGING
A. SCHAKEL
Zomer-Uitverkoop
RESTANTEN
UITVERKOOP
Rotferdamsche Diergaarde^
sS*5S:^«liiSp^
DUS NAAR DE BIJENKORF
KAA5P0EDER
HM'Schoon
irrj*>ncTn7*«rjw>mt.rmnTi9i
Van Rondom
INSCHRIJVING
FRUITGEWAS
Jaarsveld,
op Maandag 7 Augustus,
Verwarming tevens
kookgelegenheid!
%t»W
mm- or Huuuu/urtKVtRF
ItlOEIIERF bindmiddelen,
IMF ■j
IIIOEUERF
f 25.--
MAKELAARSKANTOOR
van 0. VAN DER HORST
We gaan naar „DE KLEINE BETUWE"
W. KOMPIER - Tel. 19 - Haastrecht
H. A. v. Baaren - Schoonhoven
Profiteert van de lage prijzen 111
II III
iiiiiiB
mi
uil» 1
mi
HEDEN
SP0TK00PJESI
SPOTKOOPjesi
Mantels
50 cents
Goedkoope Toegang a
•I1 klïlé,
MET VACANTIE NAAR DE STAD
Mantelcostumes
Japonnen
Balili
Complets
'mtinn
Blouses- Rokken
Blazers
Kinderkleedlng
Reqenmantelsonz,
RIJWIELEN FABRIEK
worden „nrw,
tevens uitmuntende
Door toevoeoinö van
KAA3POIDER blvït ds Korst
Mcht en{ijijder_van.Kleur fer^yl
f De Qebruihers jyn er teer tevreden over
Zy WeAen de HOOGSTC PRyZEN.
Jetechl#
met uitsluiten
uolotnsieud^
(.OOD/'YCAIt
1
Ofüclal Ford Dealer Schoonhoven Telef, a#
FEUILLETON.
LIEFDE DE STERKSTE.
„BIJ HET ZWEMMEN VERDRONKEN."
Mengelwerk.
Barbaarsche Justitie
EERSTE BLAD.
NIEUWSBLAD VOOR ZUID-HOLLAND EN UTRECHT, Schoonho«en»cllt Courant
VHIJDAO AUOUSTUS 19S3
voor Mr. I. A. VAN DER LEE
van 10 H.A. In gewone 4 per-
ceelen en voor P. A. VERWEIJ
2,25 H.A, te
ten II uur (zomertijd) bij
O. BRINKSMA,
Het li geen kunst
om voor ce n
lage prijs Uw
niH wasch
te behandelen
maar uw wasch
tegen concur-
Ireerende prJjs goed te be-
I handelen, dèt is een kunst die
„De Pelikaan" te Gouda
lal meer dan 100 jaar kent.
I Vraag eens om prllscourant
1 No. 12
Wilt U beidt vsraanlpd elen. Koop
dan aan haerdkaehal. Wérkelijk
Idaaal I Aardlga modallan, amallla
bladdart nlat an brandt niet af. Elk
modal mat vglklap an kookgelegen-
hald. Zulnlga brandara. Pr|J«en
vanaf I 32.50
Haardan Kecheli - Fornulian
Nieuwe Harkt 19 - RoHerdem
Rottardamioha Dijk 247- Schladam
nmsnnM ver^ e^e huia-
U) U U n U Hl vrouwhanrkleeren
«•ordenen. enz. met
(ln poeilarvorm)
It Ml)ST >0 hiermede steedi
U III li Ml iiuwii hieft, wnnt:
|f|f!Cf|CDC teet de handen óf
IIIULVLIir pannen niet aan,
bindmiddelen,
tuit de handen
pannen niet aan,
ost op
•poelen,
Ir Ie geen betere I
Nederlandafh fal>rikaat.
fWl k».t een print» Rij-
wjel met 2 jaar ga-
rantle. Spaart Uw geld. Koopt of
bestelt nog niet. Vraagt eerst gratis
prijscourant met juiste afbeelding
en beichrljv^ HjERDT|
Fabrikant, Lunteren.
Beüedlgd Makelaar In Onroerende
Qoederen - Hypotheken tot elk
Bedrag op Hulzen en Landerijen
tegen lage rente.
Koop, verkoop, huur en verhuur
Hulzen en Landerijen
HavsoO.Z. 9 Schoonhoven
Tel. 100.
WIJ MAKEN MET DE VACANTIE f
GEEN QROOTE DURE REIZEN
Allaplal attraotla* aanwazig
Eiken dag muziek'met de
nieuwete gramofoonplaten
DE ONDERNEMERi
DE
BIJ
DUURT
VOORT
PRIMA JONGE HENNEN
ingeënt tegen dlphteple en pokken
Ringen, In kleuren, maten en modellen
C re o Mn e, Entetot en tnetrumenten
Ontemittlngemeterlelen ene. ene.
B DINSDAO: Rptterdanu Binnenrotte Teleloon 54372
Sa DONDERDAO: Oouda, AutobuHtatlon, 2564
gS w. C. STEENKAMER, Haaitrecht, 14
C Olronummer 83677
llll
BEGINT
ONZE
GROOTE
r
I"
op Zondag 6, Dinsdag 8, Woensdag 9, Donderdag 10, Zondag 13, Zondag 20, Zondag
27 an Donderdag 31 Augustus a,s.
Verzuimt niet DE JONGE ZEELEEUWEN met hunne moeders te bezichtigen.
:-i Een attractie: In het Sociëteitsgebouw: Sevanny's gedresseerde Kakatocs.
I
v y*.
1
Wl» een veoentle-ultztepje onderneemt neer Amder-
denL den Haag ol Rotterdam, bezoekt natuurlijk
de Bijenkort
h de Bljinkori voor de bewonen der grooie iteden
een gemak, voor bezoeken U zij een bijzondere ettrecUe.
Vele geriefelijkheden ven de moderne .tad, zijn in
de Bijenkorf vereenfgd. Alle» wet winkel» U bieden,
vind» ge er; in Lunchroom en ExprauabuHat kunt
S* y verpoozen en den inwendigen menich ver-
sterken en venaf den daktuin aanschouwt ge de «tad
unn.L.L.Al
A.s. Maandag,
Dinsdag en woensdag
GESLOTEN.
Daarna Groots
Opruiming
JAN VAN DAM
IS DOOR HAAR GROOTSTE INRICHTINO IN STAAT
HAAR PRIJZEN HET MEEST TE VERLAOEN EN BIEDT
KOMT EN ZIET DE het publiek reeds een echte „MAONEET"
VERSCHILLENDE oeheel compleet, met een vol jaar fairieks-
MODELLEN WELKE oarantie
IK IN MIJN ZAAK *ANAF F 35,-
VOORHANDEN HEBI MET REMNAAF F 37,50
WYDSTRAAT
31
Voor komki
PRIJS PER PSK 75 OENTS - 10 PAK f 7.00
Gebrulki voor
■•■ra tfpanan
onze UITMUNTINDI
EYTERZALF
let» onfeflbzzri
DrogliterlJ „Het Sreane Kruis"
Klelwig 01 Qouds
HOOGACHTEND
gTAPHLUSSTBAAT T-9SCHOONHOVEN
Slecht»
nlcala
cantan
kosten NU versche groen-
tan an fruit] ook do WECK
glaxan waran nog nooit soo
goadkoopl Dus nu „wecken",
dan aat U ook In dan
wlntar avan goedkoop
an lekker. Zakarhaid
gavan U acMar «Haan toe-
stal an Inmaakglaxan mark
Prijzen opnieuw verlaagd I
U wilt beeulalgeer
Monteer den Goodyear
Pnthfindere. De nlenwe,
laag geprtjedc Goodyeer-
band act elle clgenachap-
pen. die de Goodycer-
producten beroemd hebben
gemankt i economisch loop'
vlak, Supertwiet-koord-
maaa, veiligheid. kracht
en lange levensduur voor
matigen prijs.
Neem geen risico, maar..™
TWIEDC Btan.
NI1UWMLAP VPDH 2UIP-HOLLAND ISI UTHttCtjT, gcheenhnvsnieti» Courant
VHIJPhO 4 AUPUJTU» 1Mt
door JAN KIJKUIT.
Togen disven en brand. Ovsr
gezondheidscommissies en sala
rissen.
Viaachen schijnt een prettig werkje,
dat heb ik de vorige keer wel gemerkt,
zei tante, zich het gesprek hermnerani,
dat ik had met oen hengelaar.
Behalve ale je ze vangst weghalen,
zooals nu en dan wel eens gebeurt, merk
te Jod op. Als je zelf de fuiken gezet Lebt
en een onbekende komt de aal weghalen,
dat is niet prettig.
Bat doet me denken aan een geval,
dat in deze streek eens voorkwam, zei
ik. Baar was een rijke boer, die er
warmpjes inzat. Zijn erf grensde aan hot
«tukje grond van een arme weduwe, die
wat kippen hield. Be weduwe miste tel
kens eieren. Toen de politie op den loer
ging liggen, zag ze den rijken boer van
het erf der weduwe sluipen met gestolen
eitjes bij zich. Het geld heeft zoo iemand
soo te pokken, dat hij zich zelfs niet ont-
giet, om een weduwe te bestelen.
Het is goed, dat dergelijke diefstal
len «waar gestraft worden, vond tante.
Velddlefatailen en strooperlj worden nog
al streng aangerekend door de heeron
van het gerecht en als dat ook n.et zou
gebeuren, dan sou er niets meer veilig
wezen in veld of in h«t water. Nou gaan
tooh al de veedieven met een auto 's
nachts door den polder, om koeien te
«telen. Beesten moeten tooh veilig «taan
in het land, ook als d« boer l« rusten U.
Een klopjaoht sou noodjg sijn ln
soo'n geval, meende Jod
Makkelijker gesegd. dan gedaan, zei
Ik, de dieven zeggen tooh ook niet van te
voren, wanneer ze een bezoek aan den
polder zullen brengen.
Neen, maar de politiedienst moest
«terker lnterlocaal geregeld zijn. AI« er
onraad ia, ergens in den nacht ln een ge
meente ln de Alblasaerwaard, dan moet
het mogelijk wezen ora telefonisch de
verschillende gemeenten te waarschuwen,
opdat alle toegangswegen afgezet worden.
Be burgemeesters zijn daar laatst over
bezig geweest in de Lopikerwaard, boe
ver het ermee gekomen is, werd niet be
kend en dat hoeft ook niet. Aan de bur
gemeesters, die de verantwoordelijkheid
hebben, kan dat wel worden overgelaten,
en ale ze het ln de krant zouden zetten
hoe het geregeld wae, dan zouden de die
ven het ook meteen weten. De politie-
dieneten zijn tegenwoordig vrijwel in elke
gemeente op peil, ale nu nog de «amen-
werking geregeld wordt dan komt er geen
dief meer ln of uit den polder, bij wijze
van «preken. iiM
Met die hulpverleening bij brend ie
het andere overal nog lang niet in orde,
eel tante Toen leatzt die groote brand in
Leiden was, werd eerst Oegetgeeet niet
gewaareohuwd, dat was beneden de waar
digheid van de Uideche brandweer. Maar
de kerk brandde netjes af. Ben Haag
vroeg zelf, of ze een paar «puiten etUTen
■turen zou. 0 Ja, dat wae beet. Maar lel
den had niete gevraagd, dat wee beneden
de waardigheid van de Leideohe brand
weer En de kerk brendde netjee «f, en
toen liet de Uideche brandweer nog in de
krant zetten, dat de Haageohe «puiten
Seen dienst behoefden te doen. Haal Je
koekoek, als ee soo laat zomen, dat
allee al een ruïne Ie, omdat ze niet ge
vraagd werden. Ik zou wel eens willen
weten, hoe dat In onze «treek geregeld la
In de provincie Utreoht iz het in
orde, lachte tante en daarvoor heeft de
Utr. Prov. Brandweetbond een echema
opgemaakt. IJsselstein on Loyik en Ben-
echop en al die plaatsen sijn er ook bij
betrokken. Telefonische doorverbindin
gen zijn er 'e nachts en zoo kan direct
een brandweer in een grensgemeente ge
waarschuwd worden, als een groote
brajid uitbreekt. Bij een demonstratie,
welke destijds gehouden werd, bleek het
stelsel uitnemend te werken. Er zou ge
tracht worden om voor de gemeenten, ge
legen op de grens der provincie regelin
gen te maken met gemeenten buiten het
gewest, maar ik zou het goed vinden, als
ook in Zuid-Holland een dergeluke rege
ling tot stand kwam.
Kijk eens tante, in Utrecht hebben
ze geleerd om eigen belang en eigen eer
achter te stellen bij het aigemeen belang.
Brandblusschen is een mooi werkje, en
er zijn nog vaak oommandaiüan, die eT
graag de eer van hebben, en die bet ver
schrikkelijk zouden vinden, als Jantje of
Pietje de eer kreeg inplaata van zijzelf
Bat is fout. Het moet niet gaan om de
eer, het moet alleen maar gaan om de
gedachte: beveiliging van menschenle-
vens en van have en goed. Als die ge
dachte gaat poetvatten, dan zal men ook
bereid zijn om te komen tot interlocals
samenwerking. Ik hoop, dat dit ook in
onze streek goed en afdoende te regelen
zal blijken.
Samenwerking is altijd goed tj
noemen. Baar heb je nu bijvoorbeeld de
gezondheidscommissie, zei Jod
Daar wou ik eerst wel eens wat van
zeggen, sprak tante. Gesondheidsoommis-
siee worden tooh opgeheven, en ik geloof,
ook wel, dat dat goed zou zijn. In de
krant werd als een plan van de regeeriug
genoemd om de gezondheidscommissies
op te heffen om tot beeuiniging te ko
men. Welk nut hebben ln den tegenwoor-
digen tijd gezondheidscommissies nog,
dat zou ii wel eens willen vragen. Nu de
verschillende gemeente- en rijksdiensten
zoo geperfectionneerd zijn, nu de woning
bouw verbeterd ie, en de sociale toestan
den zijn gewijzigd, nu er zooveel preven
tieve maatregelen genomen worden ter
bevordering van de volksgezondheid, is
het samenkomen van gezondheidscom
missies, het opstellen van een Jaarver
slag, het uitbrengen van gewichtige rap
porten. het bezoeken aan gemeenten, dat
allemaal maar geld kost. niet meer ver
antwoord te noemen. Dat vind ik.
Be hoeren van de gesondheidsoom-
mieeeies weten waar ze aan toe zijn, als
ze dat lezen, zei lk. Maar ik geloof, dal
dit tooh niet gsldt voor de gezondheide-
oommieeies in de groote steden. Baar is
het niet te verdedigen. In Ouderkerk a.d
IJesel kwam de vraag ter sprake, of de
gezondheidscommissies «ouden worden
opgeheven of niet. Be vroedschap wist
daar toen nog niet. hoe het er preoles
mee stond, en dat *eet niemand, omdat
een plan van de regeering nog niet is
aangegeven. Maar in Zevenhuizen kwam
ook de gezondheidsoommiasie ter sprake
en daar zeide een raadslid, dat deze com
missie aan vereohillende toestanden in de
gemeente Zevenhuizen aandacht moest
eohenken. De voorzitter deelde mee, dat
de commissie binnsnkort weer een bezoek
aan Zevenhuizen sou brengen. Dat i« toch
een ander verhaal, dan wat tante deed
Blijkbaar wordt in Zevenhuizen de werk
zaamheid van de gezondheidscommissie
nog wel op prijs gesteld. En lk geloof,
d&t ln bepaalde gevallen voor platteland»
Qeenten deze ooxnmieelee nog veel nut
>en. Ma»*....
Aha, riep Jod, daar komt de tap
uit den mouw.
Maar sen andere vraag, ging ik
33
„Ik heb dese ooupé gereserveerd, om
dat ik je dingen te vertellen heb, die
niet voor vreemde ooren geeohlkt ijjn.
Maar set eerst je hoed af en maak het je
gemakkelijk en «et iets," sprak Hetty's
vader en hij haalde een goed gevulde
prorisiemand voor den dag.
Wat wae het heerlijk om nu eens be
diend te worden! Hetty leunde aohter-
over en genoot van allee, aioh afvragend
of het sleohte een eohoone droom sou
lijn.
Haar geheel* leren, behoJve de korte
periode van haar verloving met Jaok,
wae aij een roti geweest, waar anderen
op gesteund hadden. Eerst was het haar
moeder, toen haar kleine broertje en
zuaje en nu.... nu aat zij hier in een
eerate-kl&aae ooupé op weg naar het
beste hotel van Londen, met een knap-
uitzienden vader, die haar bediende en
haar liefderijk voerde met kipiandwlohee
terwijl hij er op aandrong, dat zij een
glas wijn zou gebruiken.
„Ik kan niets eten, vader, voordat u
me verteld hebt, wat dit allemaal betee-
kent. Ik heb genoeg gehad, heusoh, meer
dan genoeg," weerde zij af, toen haaT
vader haar nog een sandwich wilde
geven.
„Kom dan hier op mijn knie zitten,
Bubbles zoo noemde ik Je toen je nog
een' baby wae. Kom hier en vergeet 4gt
Je een volwassen Jongedame bent
denk alleen maar aan Je ouden vader, die
al die Jaren zoo naar je verlangd heeft."
Hetty smoorde een snik, toen zij aan
haar vaders wensch voldeed, legde haar
armen om zijn hals en borg haar gouden
kopje aan iJJn «ohouderi toen vertelde
voort, ie. of niet sterk bezuinigd zou kun
nen worden op de uitgaven van de ge-
zondeheideooimmiseiM, en dat geloof ik
wel. Wanneer we nu e«n belangrijken
poet nemen, welke voorkomt op de be-
grooling dier commissie, dan is dat de
post salaris van den secretaris. Die post
is in de meeste gevallen te hoog. Buizond
gulden salaris voor een seoretaris van 'n
gezondheidscommissie is te hoog. Op een
dergelijken poet moest minetens vijftig
procent geschrapt worden. Dan zou er
ook nog wel verder te bezuinigen vallen.
Het zijn toch maar bijbetrekkingen,
zei tante, en daarvoor hoeft tooh niet een
«alarie gegeven te worden, waarvan een
.werkmanegezin in den tegenwoordigen
tijd moet bestaan.
- Dat ben ik met u eens, zoi Jod.
Maar daar gaat het zoo mee ln Den
Haag worden die zaken geregeld. Daar
heeft men dikke salarissen in het hoofd,
van ministers, van kamerleden, o neen,
dat heet nog ..vergoeding", van refer-n-
darisaen en hoe al de hooge heeren mo
gen heeten Nu heeft men daar zoo'n
denkinrichting gekregen in den loop van
den tijd, dat ook voor eenvoudige werk
zaamheden op het platteland, zware sala
rissen uitgekeerd moeten woTden. Uit
die omstandigheid komt het voort, dat al
lee werd opgeschroefd, en nu het eon-
maal op een peil i«, als we kennen, valt
het moeilijk om het weer naar beneden
te brengen. Ik zon liever zien, dat er
zwaar bezuinigd werd op de gezond-
heldeoommieeiee, dan dat ze werden op
geheven.
Ik vind, zei ouwe Teunis laconiek.
R»«Mïdheideoommiseles niet meer noodig.
einde we de Haarlemmer Olie hebben
Ni).
j
—7'. f 'h
door W. KEBREMANS.
In 1504 woonde in de gemeente Hoog
land by Amersfoort het gezin van Vota
aert iiendriae, man, vrouw en vier kio*
ueren. net waren rustige, bedaarde men-
scnen, die gezamenlijk hard werkten om
m het levensonderhoud te voorzien. Be
reformatie was nog niet tot hen doorge
drongen en trouw vervulden aij hun
godsdienstige plichten. Niemand kon
nun iets kwaads ten laste leggen en
tooh zou ben een vreeaelyk lot treffen.
Over een kleinigheid had vrouw Hen
driks oneenigheid gehad met een boos
aardige buurvrouw, Marigje, die van dat
oogenbiik af op allerlei wijzen haar buren
kwelde en beiaeterde. Toen eens een stuk
waeohgoed van vrouw Hendriks op het
erf van de buurvrouw was gewaaid en
slj haar eigendom wilde terughalen, wei
gerde Marigje dat ai te geven. Er ont
stond daarover een twist, tot Hendrike
erbij kwam. Deze rukte Marigje hut
waeohgoed uit de hand en ging met zija
vrouw weg.
„Bat zal ik je betaald zetten, leelijko
heks," gilde Marigje.
Be Hendrlksen antwoordden niet en
wieten niet welke afgrijselijke gevolgen
die twee iaatite woorden zouden hebben.
Marigje self wae door het scheldwoord
dat aij gebealgd had op een wraakge-
daohte gekomen en all begon dadelijk die
ten uitvoer te leggen. Zij waa niet gelet-
cerd, maar eohrijven kon aij en ie wist
wat zij doen moest.
hij haar alles wat eij weten wilde.
„Om je allee te doen begrijpen moet
ik even teruggaan naar die ellendig* ge
schiedenis de misdaad, waarvoor ik
veroordeeld werd," begon hij en onwil
lekeurig klonk sijn stem hard en ver
bitterd.
Hetty knikte, maar iel niets.
„Lord Ferivale'e broer en ik waren le-
zamen op de Unlrereiteit en wij hielden
zooveel van elkaar, dat wij de Siamee-
•ohe tweelingen werden genoemd, omdat
men den eenen nooit sag zonder den an
deren. Wij etudeerden tegelijkertijd af en
zelfs toen onze wegen uiteenliepen
hij leidde het weeldeleven van een rijken,
jongen edelman en lk koos de advooaten-
loopbaan, in de hoop later te kunnen
pleiten zelfe toen zagen wij elkander
nog dikwijle en werd onze vriendeohap,
zoo mogelijk, nog heohter.
Thomas Lorlng'a item beefde; het waa
duidelijk merkbaar, dat hij niet Iemand
was, die de dingen lioht opnam» wan
neer hij nu nog onder derf indruk was
bij het vertellen van een vriendschap dis
zoo laag verraden werd.
„Tom hij tot o.»r d» oora In 4»
■chuld Mt »n »U» »»n d» joldtohloUr»
2e.il cant mser kon Utonn kw&m hij 6U
mij «n omdat Ik «n hom hl.ld .n b.m
vertrouwds, Ie«nd» lk h»m 2»ld, dat niet
van mij waa; in het begin natuurlijk
•lechl» klein» bedr»2W>, die Ik 2#mkke-
lijk kon verantwoorden, Maar nr kwam
een tijd dat hij wanhopig wae en lede
ren cent noodig had, die ik vrijmaken
kon. Hij zwoer een eed, dat ik het ge-
heele bedrag binnen enkele dagen tsiig
zou krijgen en ale dat niet kon zou de
tegenwoordig# Lord Perivalc, die ge
noeg had van de uitspattingen van zijn
broer, toch nog liever al zijn eohulden
betalen, dan de naam van zlJu broer in
•en onaangename lituatie te brengt». I*
Als de warme dagen komen
Dan trekt Hollands' jeugd al raa
Naar kanalen, meren, stroomen,
Of naar zee, de groote plas,
Naar 't verfrisschend koele water..
Dat weer lokt met zoet gevlei
Wie zou dat genot versmaden?
Aanstonds ie het weer voorbij.
Dus gaat men zich toevertrouwen
Aan het natte element
Dat als „vriend" bij talloos velen
Hier te lande staat bekend.
Doch, al kan het onze vriend zijn,
'n Vijand is het tegelijk;
Van die beide eigenschappen
Geeft hij telkenmale blijk.
Als de warme dagen komen
Dan vermeldt ook weer de krant
Heele reeksen ongelukken
Aan rivier en meer en strand.
Jonge, onervaren zwemmers
Zien vaak de gevaren niet,
En eer ze het goed begrijpen
Is het onheil reeds geschied.
Alle rampen te voorkomen
la iets dat onmogelijk blijkt,
Maar als iedereen leert zwemmen
Is et- tooh al veel bereikt.
En wie 't zwemmen niet bedrijven
Als een roekelooze sport
Die voorkomen dat het water
Eenmaal tot hun vijand wordt!
Op een vel papier, dat zij expres daar-
or gekooht bad, aohreef zij met enkele
woorden een aanklacht, waarin slj
vrouw Hendriks beschuldigde van hek
serij. Zij onderteekende den brief niet,
want in die dagen wae zulke niet noodig
Een anonieme besohuldiging wae vol
doends om iemand ln eoherp verhoor te
laten nemen.
Een week later werd vrouw Hendrike
door gerechtsdienaren gehaaid en naar
Utreoht gebracht.
Het afsoheid van haar man en kin
deren was hartroerend, want hoe on
schuldig zij ook was, zij begreep heel
goed dat de pijnbank haar waohtte en
zij wiet niet of zij de kracht zou hebben
de folteringen te doorstaan.
In Utrecht werd vrouw Hendrike eeret
eenige dagen in een vies kerkerhol op
gesloten en toen voor haar rechter ge
bracht. Natuurlijk ontkende zij. Men
drong aan dat zij zou bekennen en dreig
de haar met foltering. Zij bleef ontken
nen.
De rechter gaf een bevel en de arme
vrouw werd sidderend en smeekend naar
de folterkamer gebracht, waar de beul
haar de werktuigen toonde, waarmede zij
zou gepijnigd worden, als zij niet be
kende.
De beachuldigde werd bleek, toen zij
hoorde wat haar waohtte, maar bleef
haar onaohuld volhouden.
Toen volgde de pijniging in de eerate
graad: de duimschroeven. Beide duimen
werden tussoben ijzeren beugels gelegd,
welke daarop werden dichtgeschroefd,
totdat het bloed onder de nagels uit
spoot. De vrouw gilde, maar bleef nog
ontkennen.
Tweede graad: de armen op de rug ge
bonden werden met een over katrol loo-
pend touw verbonden, aan da voeten
werd een zwaar gewicht gebonden en
de vrouw met een eohok omhoog getrok
ken. Spreken kon zij niet meer, maar op
de vraag of zij bekende, kon zij nog het
hoofd schudden.
Derde graad: terwijl de vtouw zoo
hing werd haar liohaam met brandende
toortsen geblakerd Toen knikte zij.
Ja, zij was schuldig, zij wilde alles be
kennen. Zij had den duivel ontmoet, zij
had zich in zijn dienat gesteld, had vee
betooverd on kinderen dek gemaakt; al
les wat men verlangde, bekende zij.
De rechters waren tevreden. Zij had
den een bekentenis en de vrouw werd
veroordeeld tot den vuurdood.
Maar de rechtere waren wijze man-
aarzelde maar gaf tan slotte too.... en
de reet weet Je."
Thomu Loring'» gezicht was grauw;
blijkbaar doorleefde hy opnieuw de heele
geschiedenis.
„Doordat hij onverwaoht stierf, had u
geen formeel# kwitantie voor hot bedrag
•n soo werd u veroordeeld," merkte Het
ty, die stil van lijn knie wae afgegleden
en nu naast haar vader aat. op.
„Maar achteraf ie gebleken, dat bij
soo vriendelijk was oen brief na te la
ten, die mij in ieder geval vrijpleitte van
de beeohuldiging het geld ten oigen bate
gestolen te hebben, maar die brief bevatte
ook nog andere mededeelingen en het
vu ln het belang van. den persoon, die
dien brief vond zijn makelaar ora
het document achter te houden en voor
de politie te verbergen. Hoewel zijn naam
niet genoemd werd, had liet onderzoek
voor hem wel eens minder aangename
gevolgen kunnen hebben."
„En hij gaf er de voorkeur aan u te
ruïneeren, u ol die jaren in de gevange
nis te laten zitten en moeder to laten
sterven, liever dan de feiten onder de
oogen te alen?" b&rette Hetty woedend
uit.
„Dat deed hij, kind, maar daarmede
bedierf hij zijn eigen leven, dat hij even
goed heeft geruïneerd als het mijne en
dat van mijn gezin," zei Hetty'a vader
droevig.
„Hij kon het nooit van zich verkrij
gen dien brief te vernietigen en toen bij
drie maanden geleden in een ziekenhuis
te New York stervende wae, liet hij de
politie komen en heeft de neele geechle-
denie verteld. Hij legde een volledigs ge
tuigenis af en nu ie de zaak in handen
der Engeleche autoriteiten; het geval zal
binnenkort behandeld worden. De politie
heeft mij op dezelfde wijze gevonden ale
lk Jou door een idrertentls. Wat ik*
je icggen wilde, lk heb onzen vriend
nen. Zij begrepen dat als die vrouw een
heks was geweest, haar kinderen daar
van geweten moesten hebben en om nu
die een scherpe waarschuwing te geven,
werd bevolen dat de man, de 18-jarige
dochter en de drie zoontjes van 7, 12 en
18 jaar tegenwoordig moesten zijn alè
hun moeder op het Paardenreld te
Utrecht verbrand zou worden.
Dat geschiedde ook werkelijk. Voor
aan moeeten zij staan toen hun moeder
aan de staak gebonden werd. Bleek en
bevend en schreiend moesten zij toezien
hoe de beul de takkenbossen in brand
stak en boe de vrouw krimpend en gil
lend den vreeselijken dood onderging.
Toen Hendriks met zijn kinderen te
rugkeerde in Hoogland vonden zij daar
geen deernis. De dorpelingen wendden
zich af van het gezin, waarvan de moe
der als heks verbrand was en achter hun
rug gingen de praatjes rond.
Als die vrouw gehekst bad, zou de
man er wel meer van weten en de doch
ter had natuurlijk meegedaan. Dat kon
beten. Een der kinderen erkende dat hij
boter gekarnd had uit een aloot en dat
zijn vader die boter met een lepel in een
bakje had geschept. Een ander kind ver
klaarde, dat het melk had getapt uit een
bies en het jongste zoontje verbaasde de
rechters met de mededeellng, dat hij een
mes in een boom had gestoken en toen
melk uit het heft had getapt. Het meisje
gaf toe dat zij met behulp van den
duivel onweer had veroorzaakt en hagel
had doen neerkomen ov de gewassen.
De rechters vonden dat aooals in het
vonnis staat:
„alle die roorsegde feiten seor leellok
ende afgryseellok ende geenszlndi te ge
dogen in landen waer die vreee# Gode
ende die Justitie plaets hebben."
„Justitie" staat er met een hoofdletter!
De vader en de 17-jarigo doohter
moesten het gruwzame lot van de moe-
niet anders.
De praatjes bereikten het oor van don
schout en van de wijze rechters ln
Utrecht. Zij vonden dat de bewoners van
Hoogland logisch redeneerden en waren
van hetzelfde gevoelen.
Helss opgezooht en het sohijnt hem niet
erg goed te gaan. ik was blij hem oen
beetje te kunnen heipen, hoewel het mij
tooh pleizier doet, dat je indertyd ge
weigerd hebt met hem te trouwen."
Hetty huiverde. Als baar vader eens
allee wiet zou hij niet zoo gemakkeiyk
spreken over haar weigering. Maar aij
wae verlangend nog meer van haar va
der te hooren en zei dat ook.
„Er zijn nog maar twee dingen te
vertellen, kindlief en die heb lk voor het
laatst bewaard," antwoordde Thomas
Loring gliml&ohend.
„Wat dan, vader?" vroeg zij met jeug
dige nieuwsgierigheid.
„Het eerste is, dat Holbrook, de ma
kelaar, die dien brief beeft achtergehou
den, alles deed wat hij kon om zijn fout
te heratellen, door mij een aanzienlijk
fortuin na te laten. Hij had kind nooh
kraai en ik voel mij volkomen gerech
tigd het geld onder deze omstandighe
den aan te nemen.
„Dat is heerlijk, vader. Nu behoeft u
tonminste geen zorgen voor de toekomst
te hebben. En wat is het tweede?" VToeg
zij met een glimlach.
„Het tweede ie, dat ik getrouwd ben."
was de donderslag, die op Hetty's hoofd
neerkwam.
Als verwezsn leunde Hetty in de
zachte kussens achterover. De herinne
ring aan haar ongelukkige moeder kwam
levendig voor haar geest en half ver
suft zei zij: „Getrouwd, vader? Zei je dat
u getrouwd bent?"
„Ja, kindi Je moet niet denken, dat ik
je'moeder vergeten hebtl Zoolang ik leef
zal ik dat niet doen maar ik ben nog
niet oud nauwelijks vijf en vijftig
ik kan nog w«2 twintig jaren voor de
borst hebben en zonder vrouw gevoelt een
man zich eenzaam, mijn kind. Dat moet
je niet vergeten, dat lk nog twe» kleine
kinderen heb de tweelingen die lk
eigenlijk nog heelemaal moet leeren ken
nen." En er klonk een smartelijke on
dertoon in zijn diepe vriendelijke stem.
Nu wae het Hetty's beurt om te ver-
lellen en zij «prak eerst over Cblok'a
wonderbaarlijke genezing, over haar
eigen werk in het hotel en over de
vriendelijkheid van dokter Renan voor
haar en de kinderen.
„Nu zal hij iet* tastbaarder» krijgen
dan enkel woorden van dank, die
praohtkerell" sprak haar vader, nadat
zij haar verbaal beëindigd bad.
Er viel een korte stilte tussohen hen.
Zij kon niet preoies zeggen hoe, maar er
was oen kilte gevallen op Hetty's lichte
en vroolljke stemming; het berioht van
haar vaders tweede huwelijk was haar
een beetje koud op den hals gevallen.
Zij had zoo gaarne en zoo goed voor hom
en de kinderen willen zorgen, maar nul
Zij had al genoeg ln haar leven gehoord
om de overtuiging te hebben, dat zelfs
met de liefste en aardigste stiefmoeder
een volwassen doohter eelden overweg
kan.
Zij voelde een brok ln haar keel en
een waas voor haar oogen; bedroefd
keek zij uit het raampje.
Thomas Loring raadde haar gedaohten
„Kijk mij eene aan, Hetty," veraooht hij.
Hetty gehoorzaamd#/
„Ben Je bedroefd omdat ik Je van
Elinor heb verteld? Daarvoor is geen
reden. Zij is allerliefst en zal Je als «en
zuster ontvangen," zei hij zacht.
Hetty luisterde; over het algemeen
spraken de vaders altijd op die manier
over hun tweede vrouwsn, maar haar
teleurgesteld gezichtje vroolljkte er niet
door op.
„Ik.... ik.... zou tooh wol voor u
en de kinderen hebben gezorgd," klonk
het bedroefd.
(Wordt vervolgd).
BH