HET PROCES TE LEIPZIG.
Wat geeft de Radio?
Radio- 8n arimaioonDenoodigdniden
Gemengd Nieuws.
Van der Lubbe is sul.
Kerk en School.
Nieuws in een paar
regels.
Burgerlijke Stand.
DERDE BLAD.
NIEUWSBLAD VOOR ZUID-HOLLAND EN UTRECHT. SchoonhomnKli» Douranl
VRIJDAQ B «ERTBMBER l«
MNl« tl tlfHRNr.
Hllvertw». A.VJR.O, 8 uw Granofo»;
V.PJLO, 10 uw Morgenwijding; V.A
R.A. 10.18 uw Uitzending voor do ir-
beidera in do Continubedrijven; 12 uur
Concert door de Notenkrakers en Gra-
mofoon; 2 uw Gr&mofoon; 2.30 uur
Concert door De Flierefluiters; 3 uur
Concert door de Mond-Acoordeonveree-
niging „Door Oefening Kunst"; 3.15
uw Concert door de Flierefluiters; 4
uur Orgel en Zang; 4.15 uur Concert
door het V.A.R.A.iMandoline-Enaem
bie; 4.80 uw Orgel en Zang; 4.45 uw
Concert door het V.A.R.A.-Mandoline-
Ensemble; 5 uw Opvoering van .Moe
der de Gans"; 5.40 uw Letterkundig
overzicht door A. M, de Jong; 6 uur
Volksliederen door „De Wielewaal";
8.30 uw Piathogibas onder leiding van
Joop Carlquist; 7 uur Gramofoon; 7.10
uw Piatrogibas onder leiding van
Joop Carlquist'; 7.30 uw Gramofoon;
6 uw S.O.S.-iberichten; 8.02 uw
Nieuwsberichten en Varia; 8.15 uur
Conoert door hef V.A.R.A.-Orkest 8.45
uur Opvoering van „De Zee roept"
(II); 9 30 uw Vervolg Concert; 10 uur
Opvoering van „De Duhbelgangers";
10.15 uur Vervolg Concert; 1040 uur
Gramofoon; 10.50 uur Vervolg Gon-
oert; 11.15 uw Gramofoon; 11.30 uw
Orgelspel.
Huixtn. K.R.0. 3—0.15 Concert; 10—
11.30 Gramofoon; 41.30—>12 Godsdien
stig halfuurtje; 12.151.45 Concert
door het K-R.O.-Bextet; 11.15 Gra
mofoon; 2—2.30 Halfuurtje voor de
rijpere jeugd; 230—4 Kinderuurtje;
4—4.30 Gramofoon; 4.305.15 Con
cert door het KH.O.-Orkest; 5.15—
5.00 Esperantonieuws; 5.806.20 Ver
volg Orkest; 8.206.40 Journalistiek
weekoverzicht; 6,407 Vervolg Gon-
oert; 7.15—7.25 Vervolg Concert; 7.25
-7.45 Dr. W. M. A. v.d. Wijnperse over
„Het maken van huiswerk door leer
lingen van de M. O. aoholen"; 7.46—
7.50 Gramofoon; 7.50—8 De a.s. Espe-
ranto-cursus door P. Heilker; 8—8.06
Gramofoon; 8.06—8.16 Mevr. M Rei-
ber Nan over: „De a.s. cursus schrift
verbetering"; 8.15—<11 Avondprogram
ma met medewerking van de K.R 0.-
Boys. Voordracht door A. van der Wal
en Gramofoon; 8.30—836 Nieuwsbe
richten; 11—12 Gramofoon.
Zond&ff 24 September.
Hilversum. VA..R.A. 9 uw Postduiven-
berichten en voetbalmededeelingën,
9.03 uw Tuinbouwhalfuurtje S. S. Lan-
tinga over: „Gompoet"; 9 30 uur Con
cert door het V.A.R.A.-Orkest; 10 uur
fMartien Beversluis draagt voor; 10.20
uw Vervolg Concert; 11 uw Eugène
Emeljanoff zingt; 11.15 uw Vervolg
Conceirt; A.V.R.01 12—'12145 Gramo
foon; 12.451 Causerie over de Wil
lem van Oranje-film door den secreta
ris van het Comité van initiatief, den
heer J. C. W Polak; 1—2 Concert
door hst Ensemble Rentmeester; 2—
280 Boekenhalfuur; 2.80—4 Concert
door het Omroep-Orkeet en Cello; 4—
4.45 Gramofoon; 4.45—5 Sportuitslagen
taGramofoon; V.A.RA. 5 uur Kinder
uurtje, V.P.R.O. 0 uur Halve uren met
boeken; 6.30 uur Orgelrecital 6.45 uur
Kerkdienst uit de Ned. Herv. Kerk te
Purmerend. Spreker: Ds. G. C. de
Kloet; A.V.R.0. 8—8.15 Nieuwsberich
ten; 8.15—0.20 Concert door het Om
roep-Orkeet en Tenor; 0.20—10 Opvoe
ring van „De Vluoht" (Escape); 10—
11 Kovaoa Lajos en sijn Orkest; 11—II
Oramofboi.
Hulien. K.R.0. 0.50-9.80 Mergsnwij-
ding door Kap. J. Tb. Kraakman; N.C,
R.V. Ö.0O-1O Gramofoon; 10-40.80
Orgelbespeling; 10.80 uw Kerkdienst
uit de Ned. Herv. Kerk (Domkerk) te
Utrecht. Voorganger: Prof. Dr. M. van
Rihijn; na den Dienst tot 12,15 uur Ge
wijde muziek; K.R.0. 12.15—2.10 Con-
oert door het K.R.O.-Orkest; 1120 J.
H. Nannings over: „De Najaarsheili-
gen" (Sint Michaël, St. Maarten en
Sinterklaas); 2.10—2.30 Boeken en
Schrijvers; 2.308 Gramofoon, 3430
Uitzending van het plechtige afscheid
der nieuwe Missionarissen van de So
ciëteit der Afrikaansche Missiën in de
Kapel van het Missiehuis te Cadier en
Keer bij Maastricht; 4.90—5 Zieken-
halfuurtje; N.C.R-V. 5-5.16 Gewijde
muziek; 6AÖ uur Kerkdienst uit de
Geref. Kerk (Dorpskerk) te Ermelo.
Voorganger: Ds. J. van Herksen; na
den Dienst tot 7.45 uur Gewijde mu
ziek; KRO. 7.46—7.50 Voetbaluitsla
gen; 7.50—8.15 Dr. W. G. N. van der
Sleen over „Kamp van 4 maanden in de
Himalaya"; 8.15—10.40 Concert door
het K.R.O.-Orkest; pl.m. 8.50 uur Mi
crofoonvertelsel; pl.m. 9.05 uur Nieuws
berichten; 9.10—9.20 Cello-soli; pl.m.
10.25 uur Nieuwsberichten; 10.40—11
Epiloog door het klein koor.
Bloemend»*!. 10 uur en 5 uur Kerkdienst
uit de Gereformeerde Kerk. Vaste pre
dikant: De. J. G. Brussaard.
Maandag 25 teptsmbsr.
Hilversum. A.V.R.0. 8—10 Gramofoon;
10-10.15 Morgenwijding; 10.15—10.30
Gramofoon; 10.30—<11 Voordracht door
Mr. Ph. C. La Chrapelle; 11—12 Orgel
concert en Bariton; 12—2 Kavoce La
jos en zijn Band en Gramofoon; 2—
2.80 Gramofoon; 2.303 Vioolrecital;
3—3.45 Gramofoon; 44.30 Piano-re
cital; 4 305 Causerie door Max Tak;
5.30—7 Concert door het Omroep-Or
keet en Paul Oetra draagt voor; 7
7.30 Boekenhalfuur; 7.80—8 Kamer
muziek door het Helmann Strijk-trio;
8—6-05 Nieuwsberichten; 8.050.10
Orgelconcert, Viool en Saxofoon; 010
B.30 Zang door de Utrechtache Maa-
nsnzangvereeniging „Aurora"; 9.30—
9.46 Gramofoon; S|.46—10.15 Concert
door het Omroep-Orkest; 10.1510 30
Gramofoon; 10.93—11 Vervolg Con
cert; 11'11.10 Nieuwsberichten; 11.10
>12 Gramofoon.
Hulzen. N.C.R.V. 3-8.15 Schriftlezingen
Meditatie; 8.159.30 Gramofoon; 10.80
KOOPT UW
bl| Jan Brouwer - Schoonhoven
Ombouwen, Reptreeren, enz.
steeds het nieuwste tl
Ion onsor klanten schrl|ft onsi
Aan den Heer Jan Brouwer,
Soboonhoven.
^M.H. Wy hadden al lang getobd
met onee Radio, en vaak de leveran
cier verzocht, het toeitel ca te zien!
Het hielp cietal
Een kennis bevoelde ona U aan.
Thana ben ik biy die raad opgevolgd
te hebben! U kwam direct, toonde
one de fout, hoe of deze herateld of
verbeterd kon worden. Het toeetel
werkt tbane prachtig.
Onze dankt Hoogachtend, de O.
—«11 Morgendienst door Ds. A. G. Die-
deriks; 1111.80 Lezen van Ghr, leo-
tuur; 11.00—18 Gramofoon; 18.10—
18.80 Gramofoon; 12,83-2 Orgelcon
cert; 2—2.35 Uitzending voor soholen;
236-9,46 Gramofoon; 1.40-9.15
Wenken voor de keuken; 9.15—9.30
Gramofoon; 4—5 Bijellezing door De.
J. W. Siertaema; 6-8.30 Concert (Zang,
Piano en Fluit); 6.30—^7 Vragenuurtje;
7.15—7 30 Nieuwsberichten; 7.30—8
Vragenuurtje; 89 Concert door de
Chr. Harmonievereeniging „Sursum
Corda" te Krommenie; 9—-9 30 Archi
tect A. Ingwersen over: Mouwen is
Leven"; 9.30—10.30 Orgelbespeling;
pl.m. 10 uur Nieuwsberichten; 10.30—
1190 Gramofoon.
VOOR TEEKINAARf
Hst lijkt moeilijk hst meest reohtsche figuur te teekenen, maar als je bij het
ste begint, zal 't wel meevallen.
Prul 4» trmd# «a drlnl «oo, d»t gt 8 woordtn biift, dl* *U« rl)m*B
a*t „M«",
ANGSTIGE OOGENBLIKKEN.
Boven Rotterdam woedde gistermor
gen vroeg een hevig onweer. In ver
schillende perceelen is daarbij de blik
sem ingeslagen. In de Meester Arendz-
straat werd in de woning van de familie
Holthuizen de radio-antenne van het
dak weggeslagen en het radiotoestel, dat
in de kamer stond, door de ruiten ge
slingerd. Bij de familie Kapelle in het
zelfde huis, werd eveneens de radio ver
nield, evenals bij de familie Beekman,
daarnaast.
De meeste schade richtte de bliksem
aan in het volgend pand, bewoond door
de familie Van Santen, waar de bliksem
door den luchtkoker van het toilet bin
nendrong, daar alles vernielde en een
gat van een vierk. Meter in het plafond
sloeg van de verdieping daaronder, be
woond door de familie Verhagen. Op
alle verdiepingen werden verschillende
ruiten gebroken.
In de Carnisselaan werden tal van
ruiten en eenige radiotoestellen vernield
terwijl twee meisjes J. en G. de Man,
reap, twaalf en tien jaar oud, die bezig
waren hun handen odder de kraan te
waeechen, door den bliksem getroffen
werden. Beiden werden slechts weinig
gedeerd.
DE 8LEEPT0CHT DOOR DE LUCHT.
Dubbels noodlanding.
Woensdag is ds Nederlandsche vlieger
W. van Neyenhoif, in een zweefvliegtuig
van Akén naar Eindhoven gesleept en
vervolgens vandaar achter hetzelfde
Duitsche Klemm-vliegtuig, met bestem
ming naar Schiphol vertrokken. Hij
heeft echter de vlieghaven niet bereikt.
Ten gevolge van een motorstoring was
het Duitsche toestel gedwongen den
sleepkabel los te gooien en een noodlan
ding te maken ojf ongeveer 5 K.M. van
Schiphol. De zweefvlieger wierp vervol
gens eveneens dsn kabel af en bleef
eenige oogenblikken boven het motor
vliegtuig cirkelen, om dadelijk daarop
ook een noodlanding te maken.
Beide noodlandingen zijn uitstekend
geslaagd, zonder persoonlijks ongelukken
en'zonder dst schade aan ds toestellen
werd toegebracht
HOE MEN DE CRISIS BESTRIJDT.
Hst „erlsls-mslkbsslult".
Op een «mallen landweg bij Gouda
hielden vijf zlreng uitziende mannen, van
wie twee „jn burger" en drie in uniform
vin veldwachter, een armelijk uitziend
vrouwtje aan, dat met een kan melk in
de hand, een kleine hofstede in de on
middellijke nabijheid verliet. Vijf armen
grepen naar de kan, zoo dat de melk er-
VEROORDEELDEN.
Een schip met 200 tot dwangarbeid veroordeelden op weg van Frank
rijk naar Guyana.
uit plensde en den luister van uniformen
besp&tte.
„Hebt u vergunning?" Sprakeloos
staarde het vrouwtje het ambtenaren-
quintet san. „Vergunning voor de
Drankwet?" atamelde ze. „Neen, om
melk te vervoeren ingevolge het crisie-
melkbeeluit."
Dis vergunning had se niet en dus
volgds een procesverbaal, wegens het
„zonder vergunning van de bevoegde in
stanties vervoeren van melk".
Iedere melkveehouder moet tegenwoor
dig in het bezit zijn van een „melkvee-
gunning". Wie die beeft, kan zijn melk
verkoopen als „industrismslk" of als
„consumptiemelk". Wie industriemelk
verkoopt, krijgt 3 cent per liter en 2 cent
eteun; wie coneumptlemelk verkoopt,
krijgt 5 cent zonder eteun, of andersom.
En wie melk wil venten, dient in het be
zit te zijn van een eriaismelkventvergun-
ning en mag de melk niet verkoopen
voor minder dan tisn cent per liter.
Maar weer niet elke gemeente valt on
der het crisismelkbesluit. De gemeente
moet daaktoe aangswzen zijn bij een na
der uitvoeringsvoorechrift (eenige malen
gewijzigd en aangevuld) van het crisis
melkbesluit. Nu wil het grillige toeval,
dat in Gouda het criaismelkbeeluit wel
van kracht is verklaard en in Reeuwijk
niet. De melkveehouder in het bezit van
een melkvergunning nog juist in Gouda
wonende, mocht derhalve aan zijn klan
ten, aan de overzijde van den weg bin
nen de gemeente Reeuwijk wonende, zijn
melk niet verkoopen voor minder dan
tien cent per liter.
Maar de melkveehouder, die vele klei-
nij luyden tot klanten heeft, wilde zijn
melk verkoopen voor 8 cent per liter. Zijn
melkvergunnig verbood hem dit niet,
maar de bepalingen van zijn criaie-melk-
vent-vergunning deden dit wel, redenen,
waarom de boer besloot, zijn melk bij
hem t huis te verkoopen. De regeering
verbood het. De boer deed het toch, zeg
gende, dat, wat hij deed, nergens is vsr.
boden. De Grisiszuivelcentrale besliste:
„het is nergens verboden, maar toch
willen we het niet hebben." De boer gaat
onverstoorbaar door.
En de G. Z. C. antwoordt niet, maar
stuurt vijf veldwachters, die ieder ver
baliseeren, die bij den boer melk haalt.
Zijn crisis-bestrijdingsmaatregelen soma
niet erger dan de criaia zelf?
IK KOM VAN UW MAN
Door «en foto verraden.
Een paar dagen geleden kwam bij een
bewoonster van de Brederoatraat te Rot
terdam, wier man in Amsterdam als
monteur werkzaam is, een man, die ver
telde, dat hij namens haar echtgenoot
kwam. Deze had hem, zoo vertelde hij,
verzocht een werkpak, een boord, een
das en een bedrag van f 20 mee te ne
men. De vrouw gaf hem het gevraagde
mee, maar toen haar man des avonds
thuis kwam, bleek deze van niets te we
ten. Het gezicht van den oplichter was
de vrouw bekend voorgekomen en toen
zij even nadacht schoot haar te binnen dat
zij een groepsfoto had van een aantal
monteurs van de vliegtuigenf&bnek
Koolhoven, waar haar man werkzaam
is geweest en dat op die foto ook een
man stond, die erg veel leek op den op
lichter. Zij zocht de foto op en toen was
«r geen twijfel meer aan. Haar man
wist, hoe verdachte heette en met d©
foto ging men naar 41e politie. Kort
daarop werd de verdachte, de 35-jarige
monteur J. H. K. aangehouden. Het
pak, de boord en de das waren nog in
zijn bezit, maar het geld was op.
DE ALPHENSCHE BRUG AAN
GEVAREN.
Een aanvaring van de Alphensche brug
over den Ouden Rijn, in het centrum van
Alp hen, heeft een ernstige verkeersstag-
natie veroorzaakt. De «chipper Dupré, uit
Middelharnis. varende in de richting
Leiden, ontdekte, blijkbaar t« laat, dat
de dienstdoende bruggenknecht de roods
vlag had uitgestoken, daar omstreeks dit
uur in verband met het drukke verkeer,
de brug voor de scheepvaart gesloten
blijft.
Volgens den schipper is ds vlag te laat
uitgestoken, zoodat hij zijn zwaar bela
den vaartuig, dat bovendien den stroom
mee had niet tijdig genoeg tot stilstand
kon brengen.
Het schip schoof gedeeltelijk onder ds
brug door en geraakte daarop klem. Het
snelverkeer, zoowel ala de scheepvaart,
ondervonden zeer veel stagnatie. Tal van
automobilisten zagen zich genoodzaakt
een grooten omweg te maken over Zwam-
merdam.
Eerst na vijf kwartier slaagde men er
in het «chip, dat vrij ernstige averij
bleek te hebben opgeloopen, vlot te krij
gen Ook de brug werd beschadigd.
DAAR LIET EEN VEERTJEI
Een stukjs natuurkennis voor
ons Jonge volkje.
Of wt nu in de stad wonen, of op het
land.het gevederde volkje in de boe-
schen en de parken trekt ontegsnsegge-
lijk onze aandacht en wij vinden het al
tijd aardig eens lets over hun lsven en
bUeonderhedsn ts kunnen vernemen. Hun
geseng en hun vliegkunsten sijn sea lust
voor het oog van dsn opmsrksamen wan-
Vogelveeren van Nederlandsche vogels:
Vleugelveer van den ekster; 2. Staart
veer van een wilde duif; 8. Vleugelveer
van den muizenbuizerd; 4. Staartveer
van een moeras-uiltje; 5. Vleugelveer
▼an den bonten «pocht.
delaar sn het ia alleraardigst als men de
vereohiUende soorten een beetje leert on
derscheiden! Volgens hun gezang en de
wijze, wsarop zij vliegen, ia dat heel goed
mogelijk, maar ook hun vederdos geeft
ons het middel aan de hand te zeggen,
met welke vogelsoort m«n te doen heeft.
Hoe dikwijl# vindt men buiten niet een
prachtige, gekleurde veer, waarvan men
•oo graag sou willen weten, aan welke
vogel die heeft toebehoord I Daar ligt een
veertje!laag en smal als een mid
denvinger, bruin en blauwgroen gestip
peld. Het ls een spreeuw, die met een
luiden kreet uit e«n boeohje opvliegt en
zich als den eigenaar aangeeft. Zijn ge
schreeuw heeft de andere vogels gewaar
schuwd, op bun hoede te zijn.
Daar is b.v. ook de lange veer met de
glanzende, witte streep over de groen-
•chemerende oppervlakte - dat is ds
veer van een ekster, den eierdief met de
lange, elegante staart. Het is een vleu
gelveer.
Deze groots, grijsbruine veer, die zoo
opvallend zacht is en onderaan een heels
pluk dons bezit, ie de vleugelveer van
een uil en verschaft dit dier de ge-
ruischlooze vleugelslag, waarmede het in
het nachtelijk duister door de boeachen
vliegt.
Bewaar da gevonden veeren zuinig,
leg ze tusechén de bladen van een schrift
of plak ze met kleine strookjes gom
papier hierin. Schrijf dan de namen van
de vogels erachter. Dit boek van de
Natuur zal je heel wat genot verschaf
fen, meer genot dan een verzameling si
garenbandjes, of plaatjes van voetballers!
Deze „letters der natuur" blijven dieper
in ons geheugen gegrift, dan de boste
drukletters.
(Nadruk verboden.)
DE GRAANKORRELS.
Abdullah is de aanvoerder van een
karavaan en kan goed met kameelen
maar ook met menachen omgaan. En
als de reizigers rusten vertelt hij hen
söhiedenis van de graankorrel verteld.
Er leefde eens een sultan die een
hartstocht had voor het schaakspel. Op
zekeren dag kwam een oude derwiich
(bedelmonnik) tan het hof en hij won
van het schaakbord twee, voor hst twee
de vsjd vier, voor het derde veld acht,
het van den koning met schaken. Zij
besloten nu drie partijen te spelen en
wie de meeste daarvan won, mocht den
ander een verzoek doen. En de oude der-
wisch zette den koning driemaal ach
tereen schaakmat. Over het verzoek van
den derwisch lachte de sultan.
„Gssf mij, o sultan, zsi de derwisch,
graankorrels! Voor hst eerste vierkant
en zoo verder, ieder veld het dubbels
van het voorafgaande, en alle 64 vak
ken voll"
Want het schaakbord heeft 64 T0^en:
Ds sultan was heel rijk. Maar hij had
niet genoeg om den ouden derwisch zijn
prijs te betalen I Want hoewel iedere
korrel nog geen gram woog, bij verme
nigvuldiging werd dit zooveel, dat as
geheele oogst van het land niet toerei
kend ware geweest."
„Dit," besloot Abdullah zijn verhaal,
„zal u misschien onwaarschijnlijk voor
komen maar wij moeten opbreken,
want de nacht daalt spoedig op de
woestijn neer en dan zult ge tijd genoeg
hebben om te berekenen, hoe groot het
aantal korrels zal zijn, dat op het 04ste
veld van het acha&kbord zou komen te
staan."
En Abdullah stond op en gaf bevel
verder te gaan met den karavaan. Ijve
rig rekenend bestegen de reizigers hun
kameel. Reken eens met hen meet
BERDE BLAD
NIEUWSBLAD VOOR ZUID-HOLLANDEN UTRECHT. Schoonhoveneche Courant
VRIJDAG 3
i
Hst groots gebouw van het rijkage-
ischtsho! te Lelpizg. waar gistermorgen
w g uur het door de geheele wereld met
•panning verwachte proces inzake den
br»nd in het Rijksdaggebouw begon,
bood in den vroegen ochtend het tooneel,
dat gewend van de vroegere po
litieke processen. Maar de bewakings
maatregelen waren veel scherper.
In de omgeving van het gebouw wordt
druk gepatrouilleerd en de visitatie van
da bezoekers was zeer streng. Vooral
jrerdt naar wapenen gezocht.
De leden van het gerechtshof met den
Senaatspresident Dr. Bünger aan het
hoofd, werden met den „Duitachen groet"
ontvangen.
Verklaring van den president.
Onmiddellijk legt Dr. Brünger een ver
klaring af, waarin hij o m. zegt: „De bui
tengewone beteekonis van dit proces heeft
er toe geleid, dat de kwestie van bet on
derzoek in de pers van alle landen harts
tochtelijk en diepgaand is besproken. Men
heeft meermalen getracht bet resultaat
HET GEBOUW.
BM ger.chUg.bouw «Wrt w«r deuren de toudeüch-
ting in hot rijksdaggebouw behandeld wordt.
Uitgebreide maatregelen waren gene
pen ten behoeve van de berichtgeving.
Ongeveer 30 telefooncellen zijn nabij fte
■tlingza&l voor de pers ingericht. Voor
bereidingen waren getroffen voor film
opnamen en uitzending van gedeelten van
hst proces per radio.
De aankomst der beklaagden had zon
der incidenten plaats.
Op de eerste bank nam geboeid en ge
flankeerd door twee politiebeambten de
hoofdbeklaagde, de Nederlandsche jon
geman Marinus van der Lubbe plaats. In
zijn blauwe gevangeniskleeding zag hij pi
Week uit.
Na hem volgden in gewone kleeding
ds medebeklaagden, de Bulgaren Dimi-
troff, Popoff en Taneff. Als laatste ver-
icheen, eveneens in gewone kleeding, de
vroegere oommuntstbche Rijkedagafge.-"
vaardigde Torgler. Tegelijkertijd kwamen
ook de deskundigen, evenals de verdedi
ger van Torgler, Dr. Sack, en de toege
wezen verdediger van Van der Lubbe,
Dr. Seuffert. de zaal binnen.
Van der Lubbe maakte een bijna totaal
afwezigen suffen indruk.
Hij zat in sikaar gedoken en staarde
in ds ruimte.
van het nog hangende proces van te vo
ren reeds vaat te stellen. De strijd der
meeningen heeft echter geen invloed op
de beslissing van het gerecht. Een ver
oordeeling zal alleen plaats vinden op
grond van de resultaten van het onder
soek. Slechts wat in deze zaak in behan
deling komt heeft beteekenia voor de be
slissing van het recht.
Niet alleen de pers van alle landen ie
zonder beperking toegelaten, ook de ver
dediging der beklaagden ia onvoorwaar
delijk vrij."
Alle beklaagden worden ervan be
schuldigd te hebben getracht de grond
wet van het Duitsche rijk met geweld te
wijzigen, verder het rijksdaggebouw in
brand te hebben gestoken met de bedoel-
ling onder begunstiging van de brand
stichting een oproer te veroorzaken.
Van der Lubbe wordt er vorder van
beschuldigd te hebben getracht het Wohl-
fahrtamt te Berlijn Nsuköln en het stad
huis van Berlijn in brand te steken.
Nederl. advocaat afgewezen.
President Bünger leest daarop een
verklaring voor van Van der Lubbe, dat
hij het aanbod van de Nederlandsche
advocaten Mr. Francois Pauwels en Mr
DE ZAAL.
D* aul ran tut jerechtshof te Leipzig wair de zuuk van de brnndetichting in
het Bijkedaggebouw behandeld wordt.
ötomps definitief afwees. Van dey Lubbe
verzekerde, dat hij dese verklaring „zon
der ©enigen dwang uit eigen beweging had
afgelegd".
Geruim MJd neemt het verkeer va»
den hoofdbeklaagde Van der Lubbe in be
slag. Van der Lubbe ia op 13 Januari
1009 te Leiden geboren. Zijn vader heeft
te Dordrecht een manufacturenzaak. In
zijn jeugd was Van der Lubbe in een op
voedingsgesticht te 's-Hertogenbosch. Op
de lagere school was hij een goed gemid
deld leerling. In 1927 keerde hij naar
Leiden terug, waar hij het metselaarsvak
leerde. Hij verklaarde, dat hij geen vast
werk heeft gehad, omdat er weinig werk
was.
In 1928 heeft hij een verwonding aan
de oogen gehad. Hij kreeg een invalidi-
teitsrente, welke hem op zijn vele reizen
ook naar het buitenland werd nagezon
den.
Er volgt dan een ondervraging over de
pas van den verdachte en diehs foto en
handteekening daarop.
President Bünger constateert tegen be
weringen, dat de foto niet van Van der
Lubbe is, dat de pasfoto door beklaagde
zelf is onderteekend.
De bewering, dat de foto vemlscht ia,
wordt een leugen genoemd.
Geen communist
Op de vraag van den president. Is u
eigenlijk communist? antwoordt Van der
Lubbe: Neen!
De president wijst er op, dat hij toch
de Sovjet-ster en een bewijs van lidmaat
schap der communistische partij heeft be
zeten en bespreekt dan de vorige straffen
van Van der Luhbe. Hij i» in 1931 te Gto-
nau en te Berchtesgaden gestraft wegens
bedelarij. Voorts is hij in het buitenland
eenige malen gestraft, o.a. te Bchevenin-
gen tot veertien dagen gevangenisstraf,
wegens verzet tegen de politie, en tot drie
maanden wegens vernieling aan hst bu
reau voor maatachappelijken steun.
Na een korte onderbreking zegt de pre
sident: Van der Lubbe, u hebt tot op he
den slechts doode antwoorden gegeven,
maar spreek nu ten minst© luid en klaar,
anders wordt de behandeling noodelooa
opgehouden.
wat dat te bettekenen heeft, aagt bekl.,
dat hij laoht om het prooes.
Vindt u dat soo komisch?
Ja, antwoordt de verdachte.
Zoodoende levert het verheer va» de»
hoofdverdachte al aeer weinig op.
Op een vraag van den preeident of hij
met. de communistische doeleinden hoeft
ingestemd, antwoordt Van der Lubbe be
vestigend, maar als hem daarop ge
vraagd wordt, of hij voor verandering
van den staatsvorm was, luidt het ant
woord weer ontkennend en een volgende
vraag blijft weer onbeantwoord.
De procureur-generaal laat dan eenige
vragen voor Van der Lubbe vertalen,
DE PRESIDENT.
d«» volgende» dag
t 1» eea hoop afval
digd. Hij ging naar huie om zijn vrouw
te halen, doch keerde aeer geagiteerd
terug, roepende: „Zij hebben haar ver
oord
De politie
•n beschuldigde Lampson ervan, dit all
wapen te hebben gebruikt. 0
Vele bekende persoonlijkheden van de
universiteit -getuigden gedurende 't pro
ces ten gunste van Lampson. Bij de be
handeling van de zaak werden eenige
bijzonderheden als bewijsmateriaal aan
gevoerd, waaronder een foto van het
tooneel van den moord. Toen deze foto
vertoond Werd, viel een aantal dames
onder het publiek flauw.
Als een verrassing op de laatste mi
nuut bracht het O.M. het bewijs aan, dat
Lampson met een andere vrouw een
briefwisseling voerde en haar bloemen
had gestuurd.
De jury, waarin vijf vrouwelijke leden
zitting hadden, had negen uur noodlg
om over het vonnis te beslissen, dat
voor den beschuldigde de doodstraf be-
teekende.
De president van rijksgericht te
Leipzig, die de zaak tegen de ver
dachten van de brandstichting
in het rijksdaggebouw sol leiden.
daar hij dez# wellicht niet juist heeft
verstaan, maar ook daarop antwoordt hij
niet.
President: Zeg ons nu toch eens in het
Nederlandach, wat uw opvating is van de
politiek, die ge hebt nagestreefd
Verdachte: Dat kan ik niet
DE VERDACHTEN.
De verdachten! In 't op-,
zienb&rende prooes
over de br&ndstiohting
in het Duitsche rijks
daggebouw.
Links M. v. d. Lubbe
en Dimitroff.
Onder van links naar
rechts: Popoff, Taneff
«n Torgler.
Het verhoor richt zich op de vele bui-
tenlandache reizen van Van der Lubbe.
Als bij deze ondervraging het gelaat van
Van der Lubbe zich tot een glimlach ont
spant, vraagt de preisdsnt: Lacht uï Wat
valt hier te lachen? De zaak is zesr ern
stig en u moet dat maar niet herhalen.
Waarom reisde u zooveel en altijd te
voet? En waarom wilds u reizen?
Om landen ts leeren kennen.
Wat wilde u dan leeren kennen in
die landen? De politiek?
Van der Lubbe zwijgt op desa sn t*l
van andere vragen.
Man heeft Van der Lubbe beschuldigd
verbintenissen met de nationaal-sooialia-
ten te hebben gehad. De president stelt
de vraag:
Bont u door nationaal-socialistsn in
hun kwartieren ondergebracht?
Neen, antwoordt Vim der Lubbe di
rect en duidelijk.
Hebt u zich dan aangemeld en ge
zegd: Ik ben nation aal-socialist, breng
mij onderdak?
Neen, nooit, zegt Van der Lubbe.
Hebf u ooit den nationaal-socialist
gespeeld of bent u ala nationaal-socialist
werkzaam geweest?
Neen, luidt het antwoord weer.
Van der Lubbs lacht.
Als even later Van der Lubbe weer
lacht en de voorzitter opnieuw vraagt,
Nog steeds geeft de president het nis*
op. Hij stelt Van der Lubbe een reeks
vragen, om ts weten te komen, of sn
wanneer hij zich als een echte commu
nist gevoeld heeft sn of en wanneer hij
uit de communistischs partij is getreden,
maar de antwoorden zijn kort sn ver
ward.
Van der Lubbe Mgt, dat hij in Ned«r
lajjd wel communistisch* vlugschriften
Heeft verspreid, maar niet daarin artike
len heeft geschreven.
Preeident. Toen dus in 1929 deze bis
den werd werden verspreid, was ge dus
communist? Waa u dat ook oog in 1981
Beklaagde: Neen.
President: In 1930?
Beklaagde: Neen.
President: Om welke redenen hebt u de
partij verlaten?
Beklaagde: Om pereoonlijke redenen
Peeident: Kunt u de redenen niet dui
delijk aangeven?
Beklaagde: Dat kan ik niet zeggen.
Preeident: Bent u wellicht anarchie*
geweest?
Beklaagde: Neen.
Zonder nog iet© te zijn gevorderd, sin**
de president dan de eerste zitting van het
proces met een vermaning aan Van der
Lubbe, eens grondig te overwegen, wat hij
wil opgeven als reden voor zijn uittreden
uit de communistische partij.
HERST. EVANG. LUTH. KERK.
Beroepen te Gorinohem Ds. W. F. ten
Rouwelaar te Zwolle.
DR. ANNIE BE8ANT. f
Mevr. Dr. Annie Besant. de presiden
ts der Thesofische Vereeniging, ia
Woensdag op 86-jarigen leeftijd te
Adyar, in Britich-Indiü, overleden. Zij
was reeds geruimen tijd ziek en de laat
ste dagen was haar toestand zeer ern
stig.
Dr. Besant, dis meende in Krishna-
murti den nieuwen wereldleeraar te
hebben gevonden, heeft vaak in ons land,
vooral in het bekende Sterkamp, te Om
men vertoefd.
GOEDEREN IN DE DOODE HAND.
Er heeft zich een commissie gevormd,
bestaande uit de he eren ds. A. G. H. van
Hoogenhuyze, Ned. Herv. predikant te
Amsterdam, voorzitter; J. J. Bekaar,
ontvanger der belastingen te Ede, D.
Bloemers, notaris te Zwolle, mr. F. W.
Fabius, griffier bij de rechtbank te Al
melo sn G. Voet, journalist te Veisen,
secretaris, welke een onderzoek wil in
stellen in geheel ons vaderland en bij alle
kerkgemeenschappen en burgerlijke in
stellingen naar den omvang van het zoo
genaamd „bezit in de doode hand*'.
NATIONAAL PETITIONNEMENT.
De heer B. Costerus te Bodegraven, o.a.
bekend door zijn aanklachten bij de
kerkelijke besturen tegen dr. J. L. Sneth-
lage en ds. J. B. Th. Hugsnholtz, heeft
thans een nationaal petitionnement op
touw gezet, bestemd voor de algemeens
synode der Ned. Herv. Kerk in 1984,
verzoekende dat de vrije propaganda van
socialistische en communistische denk
beelden in de kerk door tal van predi
kanten door krachtige handhaving «a
beveatiging en uitbreiding van de veror
deningen der kerk zal worden tegenge
gaan en in de tweede plaats dat „alle
leden der kerk, in welke functie zij zich
ook bevinden, zullen worden verplicht
zich te onderwerpen aan Qoda onfeil
baar Woord naar de opvatting van de
Ned. Geloofsbelijdenis, den Heidelberg-
schen Catechismus en de „5 artikelen
tegen de Remonstranten",» mede, dat ook
in de Ned. Herv. Kerk de Dordteohe
Kerkenorde weder van kracht zal wor
den verklaard.
DE STROOM TE TRIER.
Zondag j.l. is de tentoonstelling van
den duegenaamden heiligen rok te Trier
plechtig geslotsn. In de 7 weken der
tentoonstelling passeerden 2.190.121
pelgrims de reliquie; niet minder dan
1110 extra-treinen kwamen in die pe
riode te Trier aan.
.0 KRANIG OFFICIER.
Eenige maanden geleden werd mel
ding gemaakt van de moedige en van
tegenwoordigheid van geest getuigende
daad van een jong marine-officier, die
als waarnemer dienst deed op een Dor-
niervliegtuig in het Marinevliegkamp bij
Soerabaja, dat een nachtvlucht deed, om
par&chute-lichten uit te werpen. Toen
hij bemerkte, dat een der touwen van de
Parachute was blijven haken, terwijl de
tijdsduur voor de ontbranding was ver-
streken, zoodat de rechtervleugel dreig
de vlam te vatten, wist hij een ongeluk
w voorkomen, door zich op den rechter
vleugel te begeven en zich vastklem
mend aan den hoogen kant, het touw
los te maken.
Deze officier C. J. van der Graaff,
3 «I** klaeee bij de Kon. Marine, is
10 *>cr iw kranige daad onderichei-
den door benoeming tot .ridder in de
orde van Oranje Nassau.
ROYEMENT VAN MR. DUY5?
mVoorstal in de Haageche afdee-
llng van S.D.A.P.
Bij de afd. 's-Gravenhage van de S.D.
A.P., is naar verluidt, thans een voorstel
ingediend om het Kamerlid mr. J. E.
W. Duys te royeeren als lid. Reeds heb
ben vele afdeelingen der partij bij het
hoofdbestuur moties ingediend, waarin
op maatregelen jegens den heer Duys
werd aangedrongen, naar aanleiding
van zijn bekende brochure, doch het
partijbestuur had tot op heden daaraan
geen gevolg gegeven.
Het nu te 's-Gravenhage ingediende
voorstel wordt in een Woensdag 27 Sep
tember te houden vergadering behan
deld. All hit wordt aangsnomin kan dl
heer Duys in beroep gaan bij het partij
bestuur.
TUNNEL ONDER DE MAAS?
Ministerieel bezoek aan Rot
terdam.
Woensdag hebben minster-president H.
Colijn, de minister van waterstaat Ir. J.
Kalff, en de minister van sociale zaken,
Prof. Dr. J. R. Slotemaker de Bruïne,
een bezoek aan Rotterdam gebracht, in
verband met werkverschaffingsaangele
genheden. Naar het heet. is voornamelijk
de tunnelbouw onder de rivier, de tweede
oeververbinding, ter sprake gekomen. Er
schijnt thans in regeeringskringen een
sterke strooming te zijn om de totstand
koming van dezen tunnelbouw te bevor-
derm.
SENSATIONEEL PROCES.
ZIJn vrouw vermoord.
Te San Francisco (Californië) is een
proces geëindigd, dat in verband met de
vooraanstaande positie van hen, die er
bij betroken waren, de Westelijke stkten
in beroering heeft gebracht .in een mate
als sedert vele jaren niet het geval is
geweest.
De verdachte, David Lampson, wérd
'schuldig bevonden aan moord op zijn
jonge vrouw. Lampson was aan de Stan
ford Universiteit verbonden en hij en
zijn echtgenoote waren twee van de po
pulairste personen in universiteitskrin
gen. Al zijn vr enden en kennissen wa
ren dan ook overtuigd van zijn On
schuld.
Eenige weken geleden werd Lampion
op «m morgen door vriindsn uitgtnoo-
Te Kamenez-Podolik (Rusland) zijn
zes katholieke prieateri wegens aotieve
deelneming aan dsn etrijd tegen degod-
loozenheweging gearresteerd. Zij zullsn
naar Siberië worden verbannen.
Volgens berichten uit Amoy heeft
de typhoon daar groote verwoestingen
aangericht. Meer dan 400 msnschsn sou
den zijn gedood.
Is politieke kringen te Tokio maakt
men zich zeer ongerust over een samen
stelling van Russische troepen aan de
Russ sch-Mandsjoerijsche grens. Meer
dan 300 vliegtuigen zijn daar bijeenge
komen. Heet doel van deze concentratie
is nog onbekend.
Te Saragossa (Spanje) heef het zoo
hevig gehageld, dat duizenden ruiten
vernield berden en een honderdtal per
sonen kneuzingen opliep. Het verkeer
moest worden stopgezet.
In alle kerken van Zuid-Afrika zijn
bidstondeh gehouden in verband met de
ontzettende droogte. Er is groot gebrek
aan regenwater in het Noorden van de
Kaapprovincie. Er zijn groote verliezen.
Mdliioenen schapen zijn omgekomen.
HOOG-BIXXKLAND. September.
Overleden: J. Bos, 71 j., echtgenoote
van J. van 't Hart.
NIEUWERKERKa.d. IJSSEL. Sept.
Geboren: Marie Helena, d. van P.
Kool en H. G. van Zuilen Johannes
Nicolaaa, z. van A. Roverta en G. M.
van Vliet. Willem, z. van D. Verboom
en A. Slobbe.
Gitrouwd; D. Xwiui «a M. 4* Bniijn.
