r
J
De Snip vloog op Shell
J
Telegrammen
DE „UIVER" VERPLETTERD
De „Snip" over den Oceaan.
Binnenland
Uit ons Regeeringshuis
Vreeselijke ramp in de woestijn
Alle inzittenden omgekomen
Nieuws in een paar
pG^engTlïïeüv^
Plaatselijk Nieuws j
Burgerlijke Stand
WEERBERICHT.
aatewn^
Marktberichten
Buitenland
VRIJDAG 21 DtCfeWBEB 1934
CAIRO, 21 Dec. Vliegtuigen van
de Royal Air Force hebben de
„Uiver" drie mijl ten Westen van
Potbah (in de Syrische woestijn;
ongeveer midden tusschen de Doode
Zee en Bagdad) ontdekt.
De vliegers konden ter plaatse
niet landen, doch hebben kunnen
waarnemen, dat het toestel te plet
ter is geslagen. Er bestaat geen kans
dat er overlevenden zijn.
BIJ NOODLANDING IN BRAND
GEVLOGEN.
DEN HAAG. 21 Dec. Bij de directie ran
de K LM. is in den loop van den ochtend
een telegram ontvangen van den vertegen
woordiger van de K L M. te Bagdad, waar
mee een eind gemaakt werd aan de ang
stige onzekerheid, omtrent het lot van de
„Uiver". Het toestel heeft een noodlanding
moeten maken en is daarna in brand ge
vlogen. Ook volgens dit telegram beslaat
geen hoop. dat de zeven inzittenden nog
jft leven zijn.
Uit een toestel van de Royal Air-Force
heeft men gezien, dat de „Uiver" was uit
gebrand. E«n dokter is in een politie-auto
naar de plaats van bet ongeluk, vertrok
ken. Ook de vertegenwoordiger van (le
K-L M. te Bagdad, de heer Peters, is daar
heen gegaan met een vliegtuig vna de Im
perial Airways, evenals een medicus van
de Royal Air Force.
DE SLACHTOFFERS.
De gezagvoerder van de „Uiver" was,
zooals bekend, de heer W M. 0. H. Beek
man. Hij was sinds 15 April 1925 bij de
K.L.M. in dienst en heeft voor deze maat
schappij bijna 10.000 uren gevlogen. Beek
man heeft 18 retourvluchten naar Indië
gedaan.
Tweede bestuurder was de heer Van
Steenbergen, op 16 April 1928 bij de K.L,
U. in dienst gekomen. Hij heeft 13 retour
vluchten naar Indië gedaan.
Als werktuigkundige was aan boord de
heer Waalewijn. Hij Wks reeds sinds 1921
bij de K.L.M. en heeft de reis naar Indië
en terug 7 keer gemaakt.
Marconist *was de heer Zadelhoff, die
sinds 1931 bij de K.L.M. was en die zijn
11de reis maakte.
De passage^ van de „Uiver" zijn: Prof
iWalch, hoogleeraar aan de geneeskundige
èoojgeschool te Batavia, de vorige week
niét de „Péftkaan" naar ons land gevlo
gen de heer Beretty, directeur van bet
persbureau Aneta, die in September met
de „Kwartel" uit Indië is overgekomen, en
de heer Kort. die voor zaken met de
JÜiVer" fcAAr Indië réisde.
Van Zadelhoff was reeds bij een vroeger
ongeluk op de Indië-route bijna om het le
ven gekomen.
Men zal nch het ongeluk herinneren
van de „Ooievaar" bij Bangkok, op 6 De
cember 1931, toen ook de inzittenden om
het leven kwamen, behalve Van Zadel
hoff, die zwaar gewond uit bet toestel
Wérd gehaald, doch herstelde.
De ramp van de „Uiver" is het tweede
groote ongeluk, dat de K.L.M. in de 10
jaren van haar vluchten op Indië, is over
komen.
IN HET GEZICHT VAN DE HAVEN
Rutbah is een Engelsch fort, dat ook
een vliegveld heeft. Dit heeft een matige
nachtverlichting. Het vliegveld wordt ge
regeld gebruikt door Engelsche legervlieg
tuigen en een enkele maal daalt er ook
wel een K.L.M. toestel.
Het is onbegrijpelijk, dat Beekman op
slechts 16 K.M. afstand van dit althans
bruikAar vliegveld een noodlanding heeft
moeten maken
DE „UIVER" VOORLOOPIG NIET TE
BEREIKEN.
LONDEN, 21 Deo. Van Bagdad en
Putrah uit zijn, blijkens berichten die bij
de K.L.M. zijn binnengekomen, auto's on
derweg naar de plaats van bet ongeluk
nm de lijken van de slachtoffers te ber
gen. doch de Uiver is neergestort in een
rotsachtig gebied, dat zeer moeilijk te be
reiken ia Door den hevigen regen zijn
bovendien de wegen vrjjwel onbegaanbaar,
zoodat ook de automobielen de plaats he
den niet kunnen bereiken.
Het zenden van vliegtuigen is uitge
sloten, daar een landing in dit gebied
niet mogelijk is. Het moet waarschijnlijk
worden geacht dat de Uiver in een on
weersbui is geraakt au door den bliksem
ie getroffen.
In officieel© Engelsche kringen en voor
al bij het. luchtvaart min sterie. heeft het
bericht Tan de ramp groote indruk ge
maakt De Royal Air Force hééft opdracht
gekregen alle mogelijke medewerking te
verleen en tot bergmg ran bet wrak van
de Uiver.
ROUW.
DEN HAAG, 21 Dec. De directie ran
de K.L.M.. heeft de familie van de be
manning en van de passagiers van de
Uiver van de ontstellende tijding in ken
nis gesteld. Er heerscht op het kantoor,
zoowel als in de stad, groote verslagen
heid.
De vlaggen halfstok.
AMSTERDAM. 21 Dec. Op Schiphol
zijn ten teeken van rouw over de slacht
offers van de ramp met de Uiver de vlag
gen halfstok geheschen.
Als blijk van medeleven hebben de Om-
roepvereenigingen van 12 tot 1 uur de
uitzendingen stop gezet. Daarna zijn ze
hervat, hoewel met gewijzigde program
ma's.
ERNSTIGE AUTO-BOTSING.
Twee zwaar gewonden.
HALFWEG, 21 Dec. Vannacht om
streeks half twee heeft op den Haarlem
merweg een ernstig auto-ongeluk plaats
gehad. In de richting Amsterdam reed
met een snelheid van 30 K.M. een groote
tractor met aanhangwagen mn de fa Dc
Vries uit Beverwijk, geladen met rollen
pap er. Uit de tegenovergestelde richtirg
naderde een personenauto, met 2 inzit
tenden. Plotseling ging de bestuurder
hiervan links rijden, zoodat hij recht op
den tractor inreed. De tractorbesfuurder
poogde op het laatste oogenblik uit te wij
ken, maar de auto's botsten tegen elkaar
op, waardoor de chauffeur van de trac
tor de macht over 't stuur verloor en
dwarg op de trambaan kwam te staan.
Hijzelf liep geen letsel op, ook de tractor
had weinig schade.
Da inz ttenden van den person mauto,
de heeren J. Hart en A. Blanket, wei-den
ernstig gewond. De heer Hart werd met
een zware hersenschudding opgenomen,
terwijl de heer Blanket 'n ernstige ver
wonding aan 't hoofd had opgeloopen. Zij
hadden odder invloed van sterken drank
verkeerd.
EEN BOMAANSLAG.
De aanslag op Venizelos.
ATHENE, 21, Dec. De inzittenden van
2 automobielen hebben een bom tot ont
ploffing gebracht voor de woning van een
jurylid voor het morgen te beginnen pro
ces inzake den aanslfcg op Venizelos.
KONING GEORGE'S ZILVEREN
JUBILEUM.
Groote vlootparade.
LONDEN, 21 Dec. Ter gelegenheid van
het aa. zilveren regeer'ngsjubileum van
koning George zal op 10 en 17 Juli de
grootste vlootparade van de Engelsche
oorlogsvloot gehouden worden, sedert het
einde van den wereldoorlog. Verwacht
wordt dat enkele buitenlandsehe oorlogs
schepen de parade zullen bijwonen.
Op de Maas onder de gemeente
Stevensweert is een roeiboot van de firma
Van Hasselt uit Nijmegen omgeslagen. De
Vier inzittenden raakten te water en de
35-jarige H. Peperkamp uit Doornenburg
verdronk. De anderen werden gered.
Als verdacht van brandstichting is
de eigenaar van de zaak iq automaten
aan den Zwaanhals te Rotterdam, de 35-
jarige koopman K. R., bij wien in den
nacht van Dinsdag óp Woensdag brand is
geweest, angehouden en opgesloten.
Een vrachtauto van den heer J»,rDel-
fox uit Tegelen is onder Linne door .4e
tram RoermondEcht gegrepen. Dp-,,wa-
gen, waarin 2 zoons van den heer IX,za
ten, werd totaal vernield. Beide peraqpen
werden met zware verwondingen naac het
ziekenhuis te Roermond vervoerd.
In den Brazüiaanschen staat Sao
Paulo heeft gedurende 24 uur een .wolk
breuk groote schade aangericht. I9, het
gebergte hebben groote grondverschuivin
gen plaats gehad, waardoor de spoorweg
naar Sao Paulo versperd werd. evenals
de straatweg van daar naar Santos.
Koningin Maria van Joegoslavië
heeft zich qviele partij gesteld in het pro
ces tegen de medeplichtigen van den moor
denaar van koning Alexander. Zjj heeft
maitre Paul-Boncour verzocht als baar
advocaat op té treden.
Te Marseille is draadloos bericht on!
vangen van het Fransche stoomschip
..Marrakesch". dat het Grieksehe stoom
schip ..Angeliki" zich in rfe Middeïand-
sche Zee in nood bevindt. De Marrakeech
ia op weg om assistentie te verleenen.
ROUW NI VREUGD.
Een ramp voor hef land.
Nog zijn de feestklanken niet verstomd
van de geestdriftige huldigingen der vo
rige Uiverbemanning en reeds luidt de
doodsklok over hen, die met de Uiver
naar de evenaar vlogen.
Het is een bitter-droeve boodschap, die
ons heden uit de woestijnen tusschen
Egypte en Perzië bereikte, een tijding, die
het gejiuich eerst deed overgaan in ang
stig wachten, in bange stilte en eindelijk
in een snik van smart.
Smart in de eerste plaats over de le
vens die bij deze ramp verloren zijn ge
gaan, deelneming in het droeve lot van
de achterblijvenden en dan ook teleur
stelling in onze fiere zekerheid op de on
aantastbare veiligheid van onze vliegdienst.
Na de glorie van de Melbourne-tocht, na
de vreugde over de reis van de Snip naar
West-Indië, is deze ramp zooveel te pjjn-
lijker en is de slag die onze geheele natie
treft, hard en verdoovend.
Niemand weet nog wat er gebeurd is
op deze laatste reis van de Uiver. We we
ten da» er in het gebied, waardoor de
vliegmachine zich bewoog, een geweldige
storm heeft gewoed en verder dat vlieg
tuigen van het Engelsche legér de wrak-
hoop van de Nederlandsche machine heb
ben zien liggen. Het eerste bericht hier
over meldde dat dé Uiver verpletterd was
en dat er geen kans bestond dat een der
oplevenden het leven er af had gebracht.
De waarneming van de Engelsche vliegers
moet dus Wel overtuigend zijn geweest.
Zij zullen vermoedelijk niets anders heb
ben gezien dan een verbrande massa hout
en atXal, brokken en stangen tegen een
der rotsen, een puinhoop, waaruit geen
teeken van leven kwam.
Men kan slechts gissen wat er waar
schijnlijk is gebeurd. Door den storm is
de bestuurder verplicht geworden om te
dalen, misschien ook dat de storm zelf
de machine onklaar gemaakt heeft en
neergeworpen. Bij het neerkomen op de
aarde is de Uiver terecht gekorrten op een
veld met rotsen en is daartegen opge
botst en verbrand.
Nooit zal men precies weten wat er
eigenlijk is geschied, welke angsten de in
zittenden hebben uitgestaan, dan wel of
de dood plotseling is gekomen, doordat de
machine tegen een berg of rots vloog en
daarna in vlammen onderging.
Ber chten, welke komen nadat dit ge
schreven is, zullen misschien wat meer
klaarheid brengen in deze ramp, maar het
is niet aannemelijk (lat ooit eenige zeker
heid verkregen zal worden boe de Uiver
is ondergegaan en wat er voor dat schrik
kelijke e nde is geschied.
Hét is geen ziekelijke nieuwsgierigheid
die doet uitzien naar zulke informaties,
maar innige belangstellng, trillende deel
neming in* het lot r#er ongelukkigen.
Even groot toch als de deelneming was
aan de glorie van de Uiver. even groot
is die nu in haar ondergang en met ont
roering brengen wij thans hulde aan de
mannen d e op hun post zijn omgekomen
MILITAIR VLIEGTUIG MAAKT
NOODLANDING.
In poldér bij Overschie.
Donderdagmiddag heeft een militair
vliegtuig op een weiland in den Zestien-
hovenschepolder onder Overschie een
noodlanding gemaakt. Eet toestel is over
den kop geslagen, doch de inzittende bleef
ongedeerd.
De luitenant-vlieger S. H. Ploem was
met het legervliegtuig 490. een Fokker,
waarmee hij 's morgens van Soesterberg
was gekomen, om halfdrie van Waalhaven
gestart, om naar Schiphol te vliegen.
Even buiten Rotterdam echter kreeg lui'e-
nent Ploem motorpech. Bij de landing rijn
landingsgestel, de schroef en de vleugel
vernield. Luitenant Ploem zelf bleef onge
deerd.
WRAK VAN EEN VLIEGTUIG GE
VONDEN.
Niét dat van Ulm.
In de nabijheid van Honoloeloe heeft
men in de Stille Zuidzee het wr&k gevon
den van een vliegtuig. Aanvankelijk meen
de men te doen te hebben met het toestel
van den oceaanvlieger Charles Ulm, die
op 4 December tijdens zijn vlucht van
Amerika naar Hawai genoodzaakt was
op zee te dalen en niet kon worden ge
red. Bij het onderzoek der deskundigen
is echter geblpken, dat het wrak niet af
komstig is van Ulm's toestel.
Brandwijk. De heer D. v. d. Heuvel be
haalde op de tentoonstelling Hardinxveld-
Giessendam den eersten prijs en eere-prijs
met zijn peisdieren.
Hoornaar. De heer. A. van der Heiden
van Meerkerk, is benoemd tot directeur
van de gem. zangvereehiging „Vol Moed"
alhier.
Bij de kerkelijke stemming werden
als ouderling herkozen dè heeren W.
Slob Gz., als diaken de heer J. Donk. Bij
de stemming voor notabelen waren aftre
dend de hoeren W. G. Boer ea B. Buizer
en een vacature G. de With. Gekozen wer
den de heeren W. Doer (aftr.), W. A.
Verspui en H. Beemft.\
Eervol ontslag P. Lakerveld.
Meerkerk. Aan den heer P. Lakerveld
is op zijn verzoek met ingang van 1 Mei
1935 eervol ontslag verleend uit zijn be
trekking als rijksve}4.w:aGhter.
B. en W. hebben op de aanbeveling ge
plaatst voor de benoeming van een der
den ambtenaar van den burgerlijken stand
no. 1. A Timmer, no. 2 J. C. Copioer.
De burgemeester heeft een openba
re raadsvergadering belegd tegen Vrijdag
21 December, room. 10 uur.
Moordrecht. Voor de benoeming van 2
leden van het burgerlijk armbestuur heb
ben B en W. de volgende voordracht op
gemaakt: Vacature H. Rietveld: 1 H.
Rietveld, 2. M. Verstoep; vacature M. A.
van den Berg: 1. A. Termorshuizen Gzn.,
2 T. Barend recht.
B. en W. doen aan den raad een
voorstel om een gpdeelte van Schielands
Hoogen Zeedijk nabij de nieuwe sluiswer-
ken als openbaren weg op te heffen.
Nieuwland. Voor de betrekking van
hoofd der bijzondere lagere school hebben
zich 50 sollicitanten aangemeld.
Tegen spijbelaars.
1De gemeenteraad heeft bij verorde
ning de ambtenaren van politie gemach
tigd, om een kind. dat zü gedurende de
schooltijden op den openbare weg aantref
fen en waarvan redelijkerwijze kan wor
den vermoed, dat het zich aan ongeoor
loofd schoolverzuim schuldig maakt, te
brengen naar het hoofd der school, waar
toe het kind behoort.
Voor de feestdagen.
Oudewater. Vanwege de diaconie der
R.-K. Kerk zal gedurende de as. feestda
gen een uitdeeling van erwtensoep worden
gehouden aan zich daarvoor aanmeldende
en in aanmerking komende gezinnen!
„Stormgetij".
Oudewater. Woensdagavond spriik in
„Oudewater Vooruit" namens de N.S.B de
heer De Bruin, over het onderwerp
„Stormgetij". Van de gelegenheid om door
het indienen van schriftelijke vragen van
gedachten te wisselen, werd een ruim ge
bruik gemaakt. Met het zingen van het
Wilhelmus werd de pvond besloten.
Voor de aan de winkelweek verbon
den gratis-verloting, zijn nog enkele prjjr,
zen, waaronder ©en ameublement, een rij- -
wiel enz., nog steeds niet afgehaald. Be
langhebbenden worden er op gewezen, dat
tot en met 31 December 1934, op vertoon
van de betreffende bon, deze prijzen als
nog kunnen worden afgehaald.
Afwijzend beschikt.
Ouderkerk a.d. IJssel. De kerkeraad
der Ned. Herv. Gen*, heeft in zijn Maan
dagavond gehouden vergadering afwij-
zijd beschikt op het verzoek van adres
santen om de sprekers, die voorheen in
de weekdiensten in het Wijkgebouw op
traden, daar ook dezen winter weer te
laten optreden. Om financieele redenen
had de kerkeraad besloten om deze spre
kers deze winter niet te laten komen. Wel
werd de mogelijkheid overwogen, om met
eeniga adressanten in nader overleg te
treden.
Benoemd.
Ouderkerk a.d. IJssel. Tot lid van de
Commissie voor het Wijkgebouw is in de
vacature J. Hagen met ingang van 1 Ja
nuari benoemd de beer D. Speksnijder
Pzn.
Ouderkerk a.d. IJssel. Tot lid der com
missie voor het wijkgebouw werd in de
plaats van den heer Hagen, die uit wijk
A vertrok benoemd de heer D. Speksnij
der Pz.
De werkloosheid.
Sliedrecht. Bij de gem. arbeidsbeurs
waren de vorige week ingeschreven 1593
werkzoekenden. Nadien werden opnieuw
ingeschreven 40 personen, terwijl 23 per
sonen werden afgevoerd, zoodat op he
den staan ingeschreven 1610 werkzoeken
den. Op 19 December 1933 was dit aan.
tal 1609.
j Kerk en School j
DR. ALBERT SCHWEITZER.
Den L4en Januari 1935 wordt de be
kende zendingsman, medicus, theoloog,
schrijver en musicus, dr. Albert Schweit
zer. 60 jaar.
Zijn Nederlandsche vrienden wenschen
dien dag niet te vergeten en brengen gel
den bijeen voor Schweitzer's boekenfonds.
OUD-ALBLAS. December
Geboren: Nelly, d. van H. Sprong en J.
C. Molenaar. Hehdrika, d. van S. v. d.
Heerik en A. Jongeneel. Teunis, z. van
G. Kortlever en P. Leeuwis. - Aafje, d.
van H. Verheij en B. D. Klop.
Overleden: G. Arp, 65 j., weduwnaar
van A. de Jong. J. Zanen. 36 j., onge
huwd.
Naar waarneming in den morgen tan
21 December.
AltO^
De wijzer zonder pijlpunt geeft den
stand van den vorigm dag aan.
Verwachting tot Zaterdagavond:
Zwakke tot matige, veranderlijke wind;
later uit Oostelijke richting: nevelig tot
half bewolkt; weinig of geen neerslag;
iets kouder. v
Waterstand;
Schoonhoven hoog water 5.50 mrr, 1.20 M.
V roes wijk hoog water 6.G5 uur, 1.38 M.
Keulen stand 1.42 M., vas 0.07 M.
Maastricht 20 Dec. 42.54 M., was 0.30 M.
Luchttemperatuur:
De temperatuur bedroeg hedenmiddag
12 uur in de schaduw:
49 graden Fahrenheit.
Vrijdag 21 December: Op 1607. on
der 8.53. Laatste Kwartier Zater
dag 29 December.
DRAI5MAvan\ALKEMBURG'S--
e A •'iLEVERTR
LEEUWARDEN
paarden en vee.
GOUDA. 20 Dec. Veemarkt. Aangevoerd
in totaal 901 stuks, waarvan 118 slaoht-
varkens. Vette 14/415,'i cent, Londen*
sche 1213 cent per pond levend met 2
pGt. korting; 188 magere varkens f 14-*
22. 501 biggen f 79, 15 runderen f 125
175, 70 nuchtere kalveren f 48, 1
schaap, 8 bokken en geiten f 26, alles
per stuk. Handel stug.
306 crisisrunderen. Klasse A 25 ceitt-,
klasse B 22 oeht, klasse C 19 cent per K.G.
MELK. BOtEr, KAAS EN EIEREN.
GOUDA, 20 Dec. Goop. Zuid-Holland-
sehe Eierveiling G.A. (G.Z.H.E.) te Gou
da. Veilingsbericht van 20 December. Aan
voer 71,200 kippeneieren. Prijzen; 56-58
K G. f 2.80290, 58-60 K G. f 3—3.20,
60-62 K G. f 3.20—3.30. 62-66 K G. f 3 30
3.60 bruine 56-68 K G. f 2.804, kleine
eieren f 2.402.70, alles peT 100 stuks.
Aanvoer 1000 eendeieren, prijzen: f 2.30
2.90 per 100 stuks.
GOl'DA. 20 Dec. Kaas. Aangevoerd 307
partijen. Prijzen: le kwal. met rijksmerk
f 1921. 2e kwal. met rijksmerk f 17—
18. Handel flauw.
Boter. Aangevoerd 413 ponden. Goê-
boter f 0.75—0.80, Weiboter f 0.70—0.75,
per pond. Handel vlug.
Eieren. Aangevoerd 58.400 stuks. Kip
peneieren f 3—4. kleine eieren f 2.503,
eendeieren f 3, alles pér 100 stuks. Han
del flauw.
UTRECHT. 18 Dec. Ver. Eierveiling
Utrecht en omstreken. Aangevoerd 20.000
stuks. De prijzen waren: eieren f 24,
eendeieren f 2.00, beiden per 100 stuks.
AARDAPPELEN. GROENTEN EN
•Fruit.
ZWIJNDRECHT, 19 Dec. Andijvie I
1.20—2.70. idem II 50—60 per 100 stuks;
andijvie 1022 per kist; boerenkool 1.80
2.10 per 100 K G.; groene savoye kool
2 10—3 30. knolselderij. 1 bos van 5 st.,
1524. per 100 bos; kropsla I 2310
per 100 K.G.; pieterselie 1.101.30, prei
1.202.60 per 100 bos. roode kool 1.90—
5 per 100 stuks; selderij 1213 per dozijn;
spruiten le soort 45, idem losse 1.60—
3 per 100 K G;, glasveldsla 1738 per
kist; uien 2.202.60, winterpeen 90110,
witlof I 911, idem II 26, wortelen at-
breekpeen 1 405.20 per 100 K G.
UTRECHT. 20 Dee. Groenten- en Vrueh-'
tenveiling Utrecht en omstreken. Elifë-
fruitveiling. Appels: armgaard 17. belle
fleur 1419. goudrenetten 1527, kö-
ningszuur 1517, present van engeland
1726: peren: compt. de paris 1422.
Gewone veiling. Appels: armgaard 818,
bellefleur 520. camp. zoet 8—17-, gert
loeiof 815. goudrerneten 621, hooi-
laars 418. huismanzoet 614. jasappel
516. kaneelzuur 515, klumpjes 416,
landsbergerreinet 817, present van en-
geland 728, sterappels 1033. zoete pa
radijs 714. zoete reinettpn 20; peren:
bergamotten 26, brederode 410, compt
de paris 820, doyenne du comm. 1635,
gieser wildeman 515, groenperen 27,
jodenperen 8—19. le lectier 8—25, passa
crazan 16, winterjannen 2—11. Alles pe«
100 K G.
NIEUWSBLAD VOOR ZUID-HOLLAND EN UTRECHT Schoonhovansche Courant
VRIJDAG 21 DECEMBER 1934
De Londcnsche vlootbesprekin-
gen verdaagd. Italië en Abes-
synië.
De vlootdelegaties te Londen hebben
Woensdag een bijeenkomst gehouden, on
der voorzi'terschap van MacDonald, waar
in besloten is, de voorbereidende bespre
kingen voor de vlootconferentie die 't vol
gend jaar zou worden gehouden, te ver
dagen. Tot dusver is geen officieele da
tum voor t' opnieuw bijeenkomen van de
delegaties in hel nieuwe jaar vastgesteld
en op die wijze blijft de groote conferen
tie in de lucht zweven.
De verdaging zal Engeland de gelegen
heid geven, in de gedachtenwisseling te
treden met de regeeringen van de domi
nions. Men hoopt, dat het voorbereidende
werk de zaak zoover vooruit heeft ge
bracht, dat nieuwe onderhandelingen kun
nen worden aangeknoopt, zoodra het
oogenblik daarvoor gunstig is.
Te Loncjen is men van meening, dat
▼oor de verdere ontwikkeling de gewone
diplomatieke weg zal worden gevolgd.
De opzegging door Japan van het
▼lootverdrag van Washington wordt nu
•eerder beschouwd als de inleiding tot een
conferentie, dan als het einde van het ge
meenschappelijk vlootoverleg, maar dat
•is optimistisch.
Nu de Japansche geheime raad de op
zegging van het verdrag van Washington
bekrachtigde, zal ambassadeur Saito op
26 dezer aan minister Huil de nota over
handigen, waarin de opzegging van het
verdrag een feit wordt.
Gelijke vloten van Amerika. Engeland
en Japan op lager sterkte, is thans het
ideaal van Japan, dat bij het algemeen
Luchtvaart-Benzine en AeroShell Motorolie.
geopenbaard streven naar vlootuitbreiding
iets onbereikbaars lijkt. Volgens sommige
berichten uit Washington zal Amerika
antwoorden op de verdrag-opzegging door
Japan, met het afzien van het principe
van de „vrijheid der zeeën". waardoor
Amerika in het Britsche vaarwater zon
komen. Voor het oogenblik is het er Was
hington blijkbaar veel aan gelegen aan-
knoopingspunten met Londen te vinden.
De Abessynische regeering heeft op
nieuw een telegram gezonden aan 't Vol-
kenbohdssecretariaat. waarin gezegd
wordt, dat de Italiaansche voorstelling
inzake de gebeurtenissen bij Oealoeal
reeds wederlegd is door de documenten
der, internationale commissie. Daar de
Italiaansche regeering niet bereid is, het
conflict aan arbitrage te onderwerpen,
zoo moet aldus het telegram vast
gesteld worden:
le. dat een aanval van Italiaansche zij
de eerst in Oealoeal en drie dagen later
in het binnenland van Ogaden heeft plaats
gehad;
2e. dat Oealoeal Abessynisch staatsge-
bied is, dat door de Italiaansche troepen
wederrechtelijk bezet was.
Dit, aldus de Abessynische regeéring,
zijn de beide belangrijke punten, waarom
trent een beslissing moet worden verkre
gen.
EEN VOORSPOEDIGE VLUCHT.
Vlotte landing te Paramaribo.
Woensdagavond was het groote moment
aangebroken voor den sprong over den
Oceaan van de „Snip", op haar vlucht
naar de West.
Om 19.35 uur, Amsterdamsche tijd, is
het toestel van Porto Praya vlot vertrok
ken.
Van der Molen was al spoedig in ver
binding met den onderzeeër K XVIII en
hij deelde mede, dat alle weerberichten
goed waren doorgekomen en dat hij op de
heeie uren met de K XVIII en op de hal
ve uren met het s.s. „Stuyvesant" de ver
binding zou onderhouden.
Ook in Paramaribo kwam de ontvangst
van de „Snip" zeer goed door.
Ontmoeting met de K XVIII.
De berichten, die in den loop van den
nacht binnenkwamen, luidden gunstig.
Om 0.40 uur G.M.T. passeerde de Snip
de K XVIII, waar de bemanning op het
dek aangetreden stond en een groet bracht
aan de equipage wan de vliegmachine.
Ook den geheelen morgen bleven de ra
dioberichten van de „Snip" gunstig lui
den en het vliegtuig vorderde goed.
Om kwart over zeven ontving Parama-
ribo-rad'o een bericht van het Nederl.
Stoomschip „Stuyvesant". dat de „Snip"
het schip reeds, vliegende" met een snel
heid van ongeveer 200 K.M. por uur, ge
passeerd was. De „Snip" had toen ruim
twee derde gedeelte van het traject over
den Oceaan achter den rug.
Op de Stuyvesant had men het K.L.M.-
▼liegtuig echter niet zien passeeren.
De aankomst.
Om 11 uur 30 bereikte de „Snip" den
overkant en zette langs do kust van
Fransch Guyana (de Fransche kolonie,
ten zuiden grenzend aan Suriname; de
vlucht naar Paramaribo voort. Het ge
vaarlijkste stuk, de Oceaan, was achter
den rug! En daarmede was ook dit tra
ject bijna voltooid. Reeds om 12.40 A. T.
cirkelde de Snip boven Paramaribo en te
12.45 A. T. is het vliegtuig op het vlieg
veld, 45 K.M. ten Z. van Paramaribo vlot
geland.
In den korten tijd van 16 uur werd de
oversteek verricht. Er was in het schema
gerekend op 20 uur. een tijd, waarop ook
de brandstofvoorraad was ingesteld. In
het gunstigste geval achtte men een vlucht
van 18 uren, mogelijk. Hondong heeft er
nog twee uur kunneft afdoten. iets, waar
bij de krachtige NO. paësaat hem uitste
kend geholpen heeft.
Het eerste Nederlandsche toestel
in de West.
Paramaribo heeft de bemanning feeste
lijk ,en buitengewoon geestdriftig ontvan
gen. Het was ook het eerste Nederland
sche vliegtuig dat in de West aankwam
De Snip bracht den afstand van het moe
derland tot zes en een halven dag terug.
Het is een gedenkwaardige dag in de
geschiedenis onzer West-Indische bézit
tingen, even belangrijk als die dag in No
vember 1924, toen de H-N A.C.C. met van
der Hoop. van Weerden Poelman en van
den Broeke te Batavia landde.
Tien jaren na Oost-Indië maakte de
West kennis met de Nederlandsche lucht
vaart en de K.L.M., wordt zij mee opge
nomen in de luchtroutes. die Nederland
sche vliegtuigen welhaast om den gan-
schen aardbol spannen.
DE TROEPEN VOOR DE SAAR.
Manschappen
bagage vooruit. 4
Donderdagmorgen om 11 ^"ur 20 is van
het Maasstation te Rotterdam een trein
vertrokken met bagage, voorraden muni
tie, keukenwagens personenauto's en mo
toren van de troep mariniers, die Zater
dagmorgen naar het Saargebied vertrekt.
In den trein liep een personenrijtuig
mee. waarin manschappen van den mo-
tordienst, n.l. 14 chauffeurs onder leiding
van luit.-terzee Broekhuizen reeds heden
naar het Saargebied zijn vertrokken.
Heden vertrekken met een gewonen
trein het geneeskundig en verplegend per
soneel. In totaal 9 man.
De troep zelf, bestaande uit 200 man en
10 officieren, vertrekt Zaterdagmorgen
per extra-trein om 9 uur 1 van station-
Maas.
HET AFSCHEID VAN MINISTER VAN
STAAT CORT VAN DER LINDEN.
Telegram van de Koningin.
De Koningin heeft in verband met het
afscheid van den minister van staat mr
P. W A. Cort v. d. Linden, van den Raad
van State, hem een telegram deen toeko
men, waarin* H. M. uiting geeft aan Haar
«root leedwezen, dat mr. Cort van der
dag binnen, allerlei evenals talrijke
bloemstukken, die aap de kantoor
lokalen 'een feestelijk aanzien gaven. Ge
schenken in velerlei vorm vulden een van
deze lokalen geheel.
De heer P. F. Scheeren, directeur der
„Robinson" fabrieken, sprak het welkom
tot de honderden belangstellenden, mede
uit naam van zijn mede-directeur, den
heer F. Verschuur. Spr. wees er o.a. op,
dat de nieuwe fabriek tweemaal zoó groot
js als de oude en thans voldoende ruimte
biedt voor de fabricage van 17000 paar
per week. Voorloopig is de productie in
gesteld op 11000 paar per week. zoodat
er nog alle gelegenheid tot uitbreiding
aanwezig is.
De aanwezigen maakten een rondgang
door de in volle werking zijnde fabriek.
Linden heeft gemeend zich uit den Raad
te moeten terugtrekken.
„Mijn gedachten", aldus het telegram,
gaan in dankbare herinnering terug naar
de jaren, waarin Ik met u mocht samen
werken om het Vaderland voor de ram
pen van den oorlog te behoeden"
G0EDK00PE GROENTEN VOCI K-
LOOZEN.
Oostzaan geeft het voorbeeld.
Te Oostzaan zal nog deze week worden
overgegaan tot de beschikbaarstelling van
goedkoope groente aan werkloozen en on
dersteunden. uitgaande van de Neder
landsche Groente-Centrale te Den Haag.
Oostzaan is de eerste gemeente, waar de
ze groente-distributie, ten uitvoer wordt
gebracht.
DE NIEUWE „ROBINSON".
Officieele opening.
Onder buitengewoon groote belangstel
ling heeft Dinsdagmiddag de officieele
opening plaats gehad yah de nieuwe Ro
binson Schoenfabriek te Nijmegen. Naast
talrijke relaties uit binnen- en buitenland
die de openingsplechtigheid bijwoonden,
waren er verschillende deputaties uit de
schoenhandel en -industrie in ons land
en uit andere kringen. Een stroom van
telegrammen kwam in den loop van den
Financieele verhouding rijk en
gemeenten. Werkloosheids-
subsidiefonds.
Voortgezet is de behandeling van de
wetsontwerpen: wijziging van de wet op
de financieele verhouding tusschen rijken
gemeenten en de instelling van een werk
loosheidsvoorzieningsfonds.
De heer Smeenk (A.R.) wees erop,
dat men geheel ten -onrechte dp crisisop-
centen. die van het gemeentefonds naar
de rijksbegrooting overgaan, beschouwt
als inkomsten dor gemeenten. De klacht,
dat beslag op inkomsten van de gemeen
ten wordt gelegd, is onjuist.
Spr. betoogde, dat. historisch beschouwd
de werkloosheidsvoorziening tot de taak
der gemeenten behoort.
Het rijk zou, om de gemeenten te hel
pen. zijn bijdrage kunnen verhoogen of
het gemeentelijk belastinggebied kunnen
verruimen.
De heer d,e Geer (C.H.) meende,
evenals de heer Smeenk, dat de- «isis-
opcenten op de gemeentefondsbelasting
steeds voor het rijk gverden geheven en
dat de minister ze dus terug kan nemen.
Progressie in opcenten op de inkom
stenbelasting is verkeerd, over progressie
in de belastingheffing zelf valt te praten.
De heer van Poll (R.K) wees erop,
dat de gevolgen van de'-fcëtfijzigde ver
houdingswet voor de groote en de middel
groots gemeenten ernstig zullen zijn, ter
wijl de uitkomsten vooé verscheidene klei
ne gemeenten zeer uiteten zullen loopen.
Spr betoogde dat de toenemende werk
loosheid nadere voorzieningen binnen &f-
zienbaren tijd noodig zullen maken.
Do heer IJsselrauiden (R.K.) meen
de dat de gemeenten zich terecht verzet
ten tegen een wijziging" Als de voorgestel
de.
Wat het Werkloosheidssubsidiefonds
betreft, stelde spr. de vraag met welk
recht het rijk een deel van ziin taak over
draagt aan de gemeenten en deze verplicht
bij te dragon in de lasten van armere ge
meenten. Mot wÜpt recht maakt men
iemand noodlijdend óm een anderen nood
lijdende te helpen?
De hoer W ij n k 0 0 p (C.P.) veroordeel
de do strekking van de wetsontwerpen.
Spr. kwam verder speciaal voor de be
langen van Amsterdam op.
Antwoord van den minister.
Daarna kwam minister Oud aan
het woord. Hij zeide geen oogenblik ver
wacht te hebben, dat zijn wetsontwerpen
iet instemming zouden worden ontvan
gen. Voor hem, die ze indiende, en voor
hen. die ze ontvangen zijn ze een pijnlijke
noodzakelijkheid.
Gaarne is de minister bereid bij de ver
dere uitvoering der wetten, overleg te
plegen.
Men vergeet te veel, dat in 1929 drie
kwart gedeelte van de grondbelasting en
van de personeel# belasting aan de ge
meenten zijn afgestaan. Dit belangrijke
stuk laat de regeering aan de gemeenten,
doch wat in de wetswijziging gebeurt is
niet anders dan dit dat de opbrengst van
de gemeentefondsbelatting belangrijk is
gedaald en dat de bestaande regeling
daarmede in overeenstemming moet wor
den gebracht. Dit gebeurt op een wijze,
waarvoor men eigenlijk dankbaar moest
zijn. (Vroolijkheid.)
Spr. meent ook dat de werkloozenzorg
beter thuis behoort bij de gemeenten. Dit
beteekent echter niet. dat het rijk niet be
reid is om de gemeenten bij te staan. Men
moet niet zeggen dat er zooveel gemeen
ten noodlijdend zijn. maar zich afvragen
hoeveel er noodlijdend zouden worden,
zonder de voorgestelde wijzigingen. Spr.
is bereid van de 50 opeenten op dp in
komstenbelasting en van de 30 opcenten
op de vermogensbelasting, die het rijk
krijgt volgens het derde wp'sontwerp, 10
opceilten van de inkomstenbelasting en 10
van de vermogensbelasting te geven aan
het werklooshei d a-subsidief on ds. Spr
raamt dat op 6 millioen gulden.
Lager onderwijs.
De heer Thyssen (S-D.)zegt dat
honderden leerlingep van de openbare naac
de bijzondere.zijn verdwenen Van de me
dewerking van het bijzonder onderwijs
voor opheffing van scholen verwacht spr.
niet veel. Spr. geeft een aantal cijfers om
aan te toonen hoe schadelijk het san
voegen van klassen is. Hij dient een
tie in om verdere bezuinifitn* gij hat Q,
baar achterwege te laten, zoolanig niet ge
lijksoortige maatregelen zijn genomen bij
het bijzonder onderwijs.
Mevr. de Vries Bruins (S.D.),
vraagt schoolvoeding waar dat noodig
blijkt.
Ds. Lingbeek (H.G.) betoogt dat de
onderwijzers in positief nationalen zin
onderricht moeten geven. Op de openbare
school is het godsdienstonderwijs gezon
ken tot het peil van Frankrijk en Rus
land. Wat eerbiediging heet der gods
dienstig^ gevoelens van de ouders, is in
derdaad onderdrukking Spr. dringt aan
op betere regeling, ten opzichte van de
onderwijzers-kloosterlingen
Klachten over het openbaar on-
De heer Westerman (N.H.) ver
langt strenger optreden tegen de openba
re onderwijzers, die anti-nationaal optre
den in de school. Hij vestigt de aandacht
op de verkeerde opvattingen van de meer
derheid der openbare onderwijzers. Als
de bijzondere school steeds meer leerlin
gen trekt, is dat grootendeels om de geest
van 8e openbare school. De Haagsche en
Amsterdamsche afdeelingen van den Bond
van Ned. onderwijzers hebben zich verzet
tegeri de herdenking van Willem den
Zwijger in de openbare school Het is
schandelijk en beschamend. Spr. noemt
soortgelijke gevallen in Utrecht en Haar
lem. Hij gelooft niet dat alle sociaalde
mocratische en communistische onderwij
zers neutraal zijn, terwijl zij integendeel
positief-nationaal dienen te zijn.
De heer Wendelaar (L.) gelooft,
dat het op de openbare school niet zoo erg
is als de heer Westerman schetste. Spr.
zou het goed vinden als eens een onder
zoek Wrd 'ingesteld. Concentratie bij het
onderwijs blijkt dringend noodig. E*u4lijn
echter op het platteland veel scholen op
geheven, waarvan hpt gemis duchtig gë-
voeld wordt. Er is bij de bijzondere school
evenzeer reden tot concentratie als bij de
openbare.
De heer3VTII amUd(C.H.) zefci', dat
wat de concentratie betreft men van den
minister niet dezelfde maatregelen mag
verwachten ten opzichte van het bijzonder
als van het openbaar onderwijs, want dan
miskent men de verhoudingen en het ka
rakter dier beide soorten va" onderwijs.
Bij opheffing van een bijzondere school
moeten allerlei lasten worden doorbetaald.
Bij openbare dwingt oe overheid: de bij
zondere, die vrijwillig is opgericht me»
moeite en opoffering, moet uit eigen be
weging worden opgeheven. Er worden
dan geen protest-meetings gehouden zoo-
als hij het openbaar onderwijs, waar bij de
overheid wordt beschimpt. Spr. vraagt,
waarom die redenaars niet voor den reen
ter zijn gebracht. De overheid moet op
treden tegen opruiers, zooals bij de mee
ting dpr openb. school in de Haagsche
dierentuin.
De heer Z ij 1 s t r a (A.R.) kwam op te
gen de opvatting dat het bijzonder onder
wijs geen offers w 1 brengen. Dat wordt
bewezen door het aanvaarden van het
stopwetje en de verlenging daarvan. Ook
zonder concentratie zouden in de groote
steden vele openbare scholen moeien zijn
opgeheven Dé rechterzijde heeft voorts op
concentratie tan het gewoon onderwijs
aanjtedtongen. Concentratie bij de bij
zondere scholètt moet alleen vrucht zijn
vaivtai-ticulier initiatief.
De Voorwaarden voor een concentratie-
wetëbntwerp, door den heer Suring ge
noemd vloeien ala vanzelf voort u t het
karakter van het bijzonder onderwijs. Er
valt Bij het onderwijs overigens niet veel
te cQncentreeren.
Dé heer v. d. Heide (S.D.) kwam op
tegelA*he< betoog van den heer Wester
man oVer het karakter van de openbare
school en de gezindheid van de openbare
onderwijzers in de school.
De heer Duymaer van Twist
(A.R.) beple:tte meer onderwijsgelegen-
hfiè voor schrppersk nderen. de heer
V ad Dis (S.GP wenschte één Staafs-
schóol volgens de beginselen van zijn
partij, de heer M o 11 e r (R.K.) meende,
dat de épenbaTe school een negntief ka
rakter behoort te hebben en niet een po
sitief en betoogde dat de evenredigheid
bij de concentr^t e. welke de heer Thijs-
sen beoogt, le'dt tot absurdite;ten.
Antwoord van den minister.
Minister Marchant zal zooveel
▼ook het onderwijs aan de schippernkm-
deren doen als hij maar eenigszins kan-
Het toezicht or het onderwijs in de licha
melijke oefeniné is thans heel wat beter
dan vroeger.
Welke éénheidsschool wH men tochl Dié,
va,n den heer v. Di$ $s anders dttn die
van den heer ter Laaq, die van den heer
WeSterfnan weer anders dan d e van den
heer Wijnkoop.^ Zona school is dus op-
mogelijk.
Wat de neutraliteit van de openbar»
school betreft, tegen de negatieve neutra
liteit kan geen bezwaar zijn wanneer het
over scholen gaat in streken die overwe
gend Protestant of Roomsch zijn, want
daar zijn do openbare scholen eigenlijk
Christelijk of Katholiek.
De ouders moeten vertrouwen kunnen
hebben in de onderwijzers en daarom mo
gen de onderwijzers buiten de school niei
alles doen wat zij willen.
Op de meeting in den Dierentuin waren
geen bezoekers, die onder de jurisdictie
van den minister vallen. De paedagogen
doen met zoo n meeting het openbare on
derwijs meer kwaad dan goed; zij schrik
ken de ouders door hun optreden af. Dit
was de eenige reden waarom de minister
dit congres betreurde. Van onvriendelijk
heden. jegens hem persoonlijk geuit, trekt
hij zich n'ets aan.
Tegen de motie-Thij'sfcén had de mi
nister dat bezwaar, dat zij deels overbodig,
deels onjuist is. Men kan hier de even
redigheid niet vaststellen. Op de open
bare scholen moet drang uitgeoefend wor
den in de centrale besturen.
Verlenging Stopwetje aangn-
Vervolgens werden de artikelen in be
handeling genomen van de bovenvermel
de verlenging van het Stopwetje tot be
perk ng van uitgaven, welke vooj de
openbare kassen voortvloe5Gn uit de uit
voering van de L. O -wet 1920.
De heer Z ij 1 s t r a (A.R.) verdedigde
een amendement, er toe strekkende de
beslissingen in eerste instantie niet te
leggen in handen van de gemeenteraden,
doch evenals thans in die van den
m'nister; voorts ook aan de schoolbestu
ren steeds recht van beriep op de Kroon
te geven.
De minister nam het amendement
Het wetsontwerp werd zh^. aangeno-
Er werd nog wsi gepraat over natuur-
mortumentenzorg. Be begrooting was afgé-
handeld. De stemming werd aangehouden
tot Vrijdag.
Vergadering ttan gisteren.
De Kamer heeft gisteren e§rst een res
tant afgedaan van de Onderwijs-begToo-
ting. n.l. de stemming over de motie-Van
Dijken, waarin wordt uitgesproken dat
over 1935 geen subsidie aan het Lorrtfilz-
lyceum te Eindhoven behoort te worden
verleend, voordat een comprom's tusschen
de gemeente E ndhoven en het bestuur van
dit lyceum is tot stand gekomen. Deze
motie werd met 51 tegen 35
Financieele verhouding tui-
schen Rijk en Gemeenten.
Instelling Werkloosheidscri
sisfonds.
Daarna heeft de Kamer het debat voort
gezet over de artikelen van de wijziging
van de f;nancieele verhoudingswet.
De heer Vliegen (S.D.) verdedigd*
een amendement betrekking hebbend <«R
Amsterdam. Rotterdam en 's-Gravenbago.
Minister Oud had overwegendi
bezwaren.
Het amendement-JVlipgion werd verwór*
pen met 59 tegen 25 stemmen.
De minister nam daarna het amen
dement-De Geer over bedoelend in de for
mule voor de u tkeering uit het gpmeertte-
fonds den werkloosheidsfactor buiten wéé-
k:ng te latpn. zoolahg het werkloosheids
subsidie blijft bestaan.
Het wetsontwerp tot wijziging van de
wet van 15 Juli 1929 (r-gelend de finan
cieele verhouding tusséhen Rijk en Ge-
meenten) werd aangenomen met 58 tegën
Instelling Werkloosheids-
subsidiefonds.
Bij de artikelsgewijze behandeling van
het wetsontwerp; voorz;eningen terzake
van gemeentelijke kosten van weikloos-
heidszorg (instelling van een Werkloos-:
heidssubsid'efonde) verdedigde dq
Drees (SD.) een amendement van aè
werkloosheidslasten en werkverschaffinga-
koaten door Rijk en Gemeenten ied»r voor
de helft »e laten betalen.
Minister Oud bestreed! het amen
dement. Hij kon er in geen geval mee
medegaan.
He» amendoment-Drees werd verworg»»
met 59 tegen 25 stemmen.
De heer Snoeck Henkemans (C.
H.) verdedigde een amendement, waarvan
de bedoel'ng was. de tegemoetkoming in
zake een afwijkend tarief voor da per-.
