1935 J Dobbclmann lekker,man! "3» is aan dp bedrijven-com- missie overhandigd om advies. Kerk en School DOODEN VAN 1934. j Gemengd Nieuws, j FEUILLETON. EEN VREEMDE ONTMOETING. Haastrecht. Vergadering op Donderdag 6 Dec. Aan wezig alle leden. De voorzitter heropent de verga dering. die Woensdag 5 Dec. is verdaagd. Aangevangen wordt met de begroo ting van het burger!, armbestuur. De heer B r o e r e heeft gezien dat bet armbestuur f 800Ö ten koste heeft gelegd als steun aan werkloozen in het vorig jaar. waartegenover een raming staat van f 7000 en nu wordt TÏ8000 geraamd. Spr. vraagt de reden waarom dit aldus wordt voorgesteld. De voorzitter zegt dat hot subsi die hier buiten staat. De heer Broere meent dat het aantal werkloozen grooter is dan vorig jaar De voorzittter zegt dat het aantal constant is. Uit de administralie blijkt, dat minder is uitgegeven. Mocht er meer noodig zijn, dan moet het B. A. toch tij het gemeentebestuur aankloppen. Al wat oorspronkelijk steuntrekker was. v krijgt volgens dezelfde normen als steuntrek kers uitgekeerd. De begrooting wordt vastgesteld in ont vangsten en uitgaven op f 7059.87 Elertriciteitsbedrijf. Volgt de begrooting van het gem. elec- trisch bedrijf 1935. Deze sluit in ontvang-* sten en uitgaven op f 17154.30. de kapi- taaldienst f 26.252.55. De heer D ij k vraagt of de afgekeur de leidingen hersteld zijn Weth. v. d. Berg zegt dat zoover hem bekend, dit wel het geval is. Er zal een onderzoek naar ingesteld worden De heer Scheer meènt. dat besloten is om het werk. dat gemaakt is. te doen controleeren door een buitenstaander. De voorzitter merkt op, dat daar voor Jansen is aangewezen Dan is aan de orde de begrooting van hot waterleidingbedrijf, met een voorstel van den heer Meijer inzake de herziening dor tarieven. Hij stelt voor, de tarieven van de wa terleiding met 10 pCt. te verlagen. wat naar de meening van den voorsteller mo gelijk w door de -afschrijving op de dienst leiding te verminderen van 8 pCt op 4 pCt en de post onvoorzien te verminde- Weth. d. Berg zegt dat de meer derheid der commissie tegen het voorstel is. Spr. merkt op, dat bij dn dprichting van de waterleiding do tarieven zoo hoog zouden moeten zijn. dat om deze te ver lagen. do afschrijving op de dienst- en andere leidingen aoo laag mogelijk werd genomen Daarbij is lichter materiaal ge bruikt dan voonreschrpven was Do aan nemer beeft later een bedrag van f 4000 teruggegeven Toen is de politiek gevolgd dat alle onderhoud betaald werd uit deze f 4000, zoodat or eenige winst gemaakt werd. Toen deze f 4000 op waren, begon het verlies. Na verloop van eenige jaren is er weer eenige winst gekomen en de tarie ven zijn verlaagd, of liever herzien. De onderhoudskosten zijn na 10 jaar nog zee* hoog. Nu zijn de oprichtingskosten afgeschreven en nu meende de commis sie een hoogere afschrijving te kunnen toepassen op de dienstleiding. Ook de ta rieven hadden verlaagd kunnen worden, maar bet was veiliger de afschrijving hooger te nemen. Zóó was de toestand voor een paar maanden en nu is het voorstel van den héér Meijer gekomen, die verlaging be pleit, op grond van de tijdsomstandighe den. De voorzitter zegt dat verminde ring niet kan. want anders moeten later de tarieven toch verhoogd worden. Weth. v. d. Berg merkt op, dat de toestand van de gemeentefinanciën zóó ia, dat de mogelijkheid kan komen, eenige winst uit de bedrijven in de gemeentekas te storten. Daarom lijkt het spr. beter niet te verlagen De heer Meijer heeft aan de hand van de cijfers zijn conclusie getrokken. Spr. zou gaarne een toelichtihg willen hebben op de werkelijkheid gebaseerd. Wij hopen binnen 2 jaar te kunnen over gaan tot verlaging van rentetype en af schrijving op de meters, zegt spr. en daarom vindt hij het jammer dat de druk zoo zwaar blijft, hoezeer spr. het waar deert dat een voorzichtige finajicieele po litiek gevoerd wordt Onze waterleidingtarieven zijn hoog. In Gouda zijn ze veel lager. Er rijn hiermen- schen met f 10 inkomen, die 58 a 60 ct. per ^eek aan waterleiding betalen. Spr. zegt dat men moet laten z en, da* meege leefd wordt mét de nooden van de bevol king. Wat betreft de extra-reserve van f 4000, doet het spr. leed dat niet stren ger is opgetreden tegen den leverancier. Spr. voelt wel wat weth. v d. Berg zegt over bedrijfswinst, behalve opgebied van waterleiding. Hier geldt het een volksge- zondheidskwestie en een verplichting» van aansluiting. De heer Broere heeft deze zaak eens nagegaan. Spr. tmdt de zienswijze van den heer Meijer redelijk, maar hij haalt er dingen bij, die niet steekhoudend zijn. Spr. zegt dat de werklooze niet uit den nood geheven wordt door verlaging van waterleidingtarief. Er zit een linksche strooming in den heer Meijer. Het is wel eens noodzakelijk, wanneer het tegen de verkiezing loopt om met zoo iets te ko men zegt spr. Het is vrij gemakkelijk zoo te cijferen, maar wy zitten niet zóó in de cijfers en deze heeft de heer v. d. Berg uiteengezet en daarvoor moeten wij zwichten. Spr. vindt het vreemd dat de afschrijving op de hoofdleiding over zoo veel jaren loopt, n.L 40 jaren De heer Hooft is de minderheid in de commissie, niet om er voor de verkie zingen een slaatje te kunnen uitslaan, want dit motief geldt voor spr. niet, waar hij niet Voornemens is de volgende peri ode in den raad terug te keeren. maar spr. is geschrokken van de voorgestelde opcenten op de personeele belasting, die nu ondragelijk wordt en daarom is iede re verlichting, zij het op ander terrein, van die lasten, spr. welkom, temeer waar volgens spr. het bedrijf daardoor nog niet in gevaar komt. De heer Scheer zegt dat wij moeten zorgen, dat wanneer de oude punje op is. er nieuwe moet zijn. Toen de voorzit ter van de commissie kwam met het voor stel om de afschrijvingen te verhoogen. heeft de commissie dat als juist be schouwd. Het bedrijf moet in de eerste plaats safe gehouden worden. De heer Meijer ia voor lage tarieven; spr. eveneens, dat heeft hij altijd gezegd, maar het kan mogelijk gor den dat de bedrijven sluitposten \yordtto. Spr.'s collega uit de commissie heeft ook zijn meening gezegd en die gebaseerd op de cijfers van de gemeente-begrooting, maar voor spr. geldt het motief: eerst safe voor de bedrijven dan het andere. In tal van gemeenten zien wii, dat de bedrijven de begrootng sluitend moeten maken: dit behoeft hier nog niet. De heer M e ij e r zegt. dat hef hem spijt dat de heer Broere geinsinueerd heeft. Spr. heeft dit voorstel slechts ge daan uit menschelijkheid en hoogere be doelingen. Hij heeft zijn tijd hier met ge noegen gegeven en of hij wederom geroe pen zal worden als raadslid zitting te nemen, zal de tijd leeren. Spr. heeft de conclusie getrokken uit de cijfers en men is gesprongen van 2V* op 8 pCt. afschrij ving. Spr. vraagt of die 8 pCt. op feiten gebaseerd is Is 8 pCt. dan niet te laag? Maar volgend jaar verlaagt het rentefvpe en vervalt er afschrijving. Verleden jaar was de post onvoorzien f 14 en nu f 270. Als f 14 toen voldoende was. vindt spr. nn f 75 zeker voldoende. Weth. v. d Berg heeft gezegd, dat de afschrijving bij de oprichting veel hoo ger had moeten zijn. Spr vindt 8 pCt. zeker niet te veel Wij hebben er rekening mede te houden dat de dienstleiding steeds tegenvalt, en daarom moeten wij een behoorlijke reserve houden. Oorspronkelijk was 10 pCt genomen, maar om een behoorlijk onvoorzien te kriigen. hebben we het gebracht op 8 De heer Broere merkt op. dat de weg GoudaHaastrecht afgegraven wordt en vraagt op wiens rekening dit komt. De voorzitter zegt dat dit de pro vincie doet. De heer Brpere gelooft dat dan voor den dag zal komen hoe sleept de lpiding is en herstel zal dan waarschijnlijk veel geld kosten. Het voorstel-Meijer wordt verworpen met 5—2 st„ die van de heeren Meijer en Hooft. Gemeentebeprooting 1935. De voorzitter zegt, dat de gemeen tebegroting anders tot stand gekomen is dan vroeger. Zij is n.l. eerst} bij Ged. Sta ten geweest en dezen hebben ze in con cept goedgekeurd. De heer Scheer deelt mede. namens den heer van Dijk, die ook deql van de commissie uitmaakt, dat zij voorstelt de begrooting goed te keuren in ontvangsten en uitgavgn op f 85044,51, waarvan f 3803 50 onvoorzien. De kapitaaldienst sluit met f 4500 in ontvangsten en uitgaven. Spr. wil nog namens de commissie een enkel woord Deze is wel overtuigd dat het recht van aanmerkingen maken niels beduidt; het is mosterd na den maaltijd. Wij mo gen gaan praten, met het vooruitzicht, dat Ged. Staten het toch niet goedkeuren. De voorzitter zegt dat Ged. Staten deze begrooting slechts uit een financieel oogpunt hebben goedgekeurd. Recht van andere wijzigingen bestaat nog steeds. De heer Scheer zegt, dat de positie van de gemeente zoo is geworden, dat het rijk de gemeente verzwakt. zoozeer dat wij inplaats dat wij ons veilig gevoe len. dit nu niet meer zoo is. Tal van in komsten vertallen, zoodat in de toekomst de begrooting sluitend zal moeten wor den gemaakt door de bedrijven. Waar de opcenten op sde personeele belasting op 200 zijn gebifacht, dus zoo noog mogelijk, daar dienen we rekening te houden met 4e terugloopende inkomsten en dan kan aan verlaging van bedrijfstarieven niet worden gedacht. De commissie adviseert tot goedkeuring, omdat het niet anders kan. Spr. heeft persoonlijk nog een op merking over énkele posten lo. de bestrating Veersteeg. 2o De Kraanstraat wil spr verbeterd hebben. 3o. Hoe smat het inzake bijdragen zie kenfonds en ziek<|phuisverpleging. 4o Als gemeente zijn wij gastvrij met de lokalen van de O. School, wat spr. goedkeurt, maar er is iets vergeten: Gezien de slechte omstandigheden van verschillende corporaties, moet de ge meente toch rekening houden met de schoolschoonhoudster, die daardoor meer werk krijgt. De v o o r z i 11 e r antwoordt, dat de Veersteeg in orde is gemaakt op last van Ged. Staten. Aan de zijkanten is niets ge daan en spr. heeft Oed. Staten daarmedè in kennis gesteld. In 1924 heeft de ge meente aan den polder gevraagd om te mogen graven in de Veersteeg en daar voor toestemming gekregen. Hiermede erkent het polderbestuur, dat de grond van dit lichaam is. Wat het betalen van ziekenfondspremie aangaat, dit is nog niet uitgemaakt. Het is een zeer lastig vraaesfuk Ten aanzien van het schoon houden van lokalen van de 0- S., voelt spr. er veel voor, dit te laten betalen door de vereenigingen, b.v. 75 ct. per avond. Spr. heeft financieel geen bezwaar tegen een kleine gratificatie aan de school schoonhoudster en zou f 50 willen vobr- stellen. De heer Hooft merkt op. dat vroeger alleen cje teekenschool een vergoeding de schoonmaakster gaf en wel f 30 en betaal- van over- ivattend aanhouden oet toch schoongemaakt worden. Overigens zal spr. zich niet tegen de voorgestelde gra tificatie verzetten. Aldus besloten. De heer Br de re begint te wijzen op hel wetsóntwerp. dat in de Tweede Ka mer gereed ligt, aangaande de financi- eele verhouding tusschen rijk en gemeen te. Ged. Staten moeten bij. de beoordeeling van de begrooting r*«ds nu rekening hou den met deze wetsófifwerpen. welke nog behandeld moeten worden. Hiertegen dient geprotesteerd te worden, waar Ged. Staten hun motleven gronden op een wet, welke nog geen wet is. Vel» wenschen. Over de begrooting zelf zegt spr., dat daarop niet voorkomt een bijdrage voor voeding en kleeding van minvermogen den: opk niet een post voor uitzendingen verpleging van kinderen in vacantiekolo- nies Mede vindt Spr. geen post voor de bad- en zwepjinriphting. De post verzorging straten en pleinen staat slechts voor f 138 uitgetrokken. Spr. heeft steeds geijvepd voor de verbe tering van de Hoogstraat, welke dringend noodig is voor het naëht-autoverkeer. Destijds is daarvoor een begrooting in gediend. die echter slechts op f 7000 komt. Dit bedrag Is nog groot, maar het werk is hoogst noodzakelijk. Men behoeft niet de geheelef-étHwt in eens te nemen, doch sleqhts een- gedeelte. De toestand blijft slecht, ook al wordt een wegevèh achter het dorp heen gelegd Spr wijst ook op den erbarmelijken toestand tus- schen de hoomeii bij hef vischgat Voorts op het onderhoud vari pompen en riolen en in verhand hiermede op den toestand te Stolwijkersluis. Ook over inkomsten posten vraagt spr. eenige inlichtingen, welke de voorzitter beantwoordt. Spr. komt teruir op de pe-r- soneele belasting. Het heeft hem verwon derd dat de persóneele belasting is op gevoerd tot 200 Verleden iaar was de opbrengst f 4500 en nu f 12000: dat is heel wat. Spr verzoekt hiertegen te agee- ron Zijn partij ziet de financieele opzet heel anders en het zal bliiken. dat in de toekomst andere feiten zich zullen laten gelden: er komt verzet. Spr. vindt het zóó geen methode. De opbrengst was ge heel voor de gemeente maar nu komt 80 pCt. aan het rijk, waardoor de gemeente in flboeilijkheid komt. Het rijk verhoogt geen belasting, maar neemt het van 4e gemeenten. De voorzitter waardeert de mee ning van den heer Broere. maar die is voor de Tweede Kamer Wij moeten ons voegen naar hetgeen ons opgelegd wordt. De overwegingen van den heer Broere gelden slechts in de colleges die ons de lasten opleggen. Bestrating. Het komt spr. vreemd voor. dat de be strating van de Hoogs, raat volgens den heer Broere slechts f 7000 kost. In Stol wijkersluis heeft de Brugstraat reèds f 5000 gekost. Er zal echter een onder zoek ingesteld kunnen worden. De heer Broere merkt op. dat delïe- tijd van dat er vubt De heer Scheer heeft destijds den voorstel gedaan om de dorpsstraat te ïis- falteeren. ook met het oog op de huizen. De begrooting was daarvoor f 14000 Met asfalteering zouden we er dus wel ko men. De voorzitter zegt een onderzoek toe. De heer Scheer wil ook spreken over den toestand tusschen de boomen bij het Vischgat en wijst op verschillende stag naties in het verkeer daar ter* plaatse. Zoo handelt nu het gem-bestuur, dat die boomen maar laat staan, zegt spr Dé post voor een wandelpad is geschrapt Waarom een wandelpad als de boomen gespaard worden? De groote auto's die hier moeten 'os- MAANOAG H DEtEMBEB ft* sen, passeeren toch ook. als de nieuwe weg er is. De voorzitter zegt. dat B. en W boomen kunnen laten opruimen, maar dat valt niet mee, met het oog op het plantrecht. De heer M e ij e r merkt op, dat de nieuwe gemeente-opzichter hier een taak krijgt, waar het om verfraaiing en ver betering van de straat gaat De voorzitter gaat verder ter be antwoording van de vragen inzake ver pleging. en voeding van minvermogeii- den. Deze mensohen worden door het arm bestuur gehojpen, zegl spr. Voorts de kosten der bad- en zweminrichting. Spr. zou graag willen dat hier een badinrich ting was. maar er is geen geschikte plaats. De heer Hooft merkt op, dat hier nog steeds een vereertiging is. die zicb met dit plan bezig houdt. Spr neemt er nota van dat de voorzitter niet afwijzend tegen een dergelijke inrichting staat. De heer Hooft zal weinig over deze begrooting zeggen, want hij begrijpt wel. dat al. wat er op aan te merken is wel boter aan de galg gesmeerd zal zijn. Ged. Stalen dokteren tegenwoordig wat over de gemeenten vanwege de leege schatkisten. Als medicijn wordt ons vol gens een uniform recept een bpgroo- ting toegediend en wij hebben maar te slikken. Met ruwe hand wordt het mes er in gezet. Het einddoel is om zooveel mogelijk geld aan 't rijk af te dragen. Dit is primair en wat primair moest wezen, wordt nu secundair, n.l. het belang van de gemeente en van de ge meentenaren. En of de belangen van dit secundaire nog wel in alle opzichten be hartigd worden, betwijfelt spr. aan de hand van deze begrooting. De gemeentenaren dienen te begrijpen, dat de ondragelijke belastingen welke straks op bevel van hooger hand zullen worden ingevoerd, niets, letterlijk niets te maken hebben met het beleid van het gemeente bestuur. Zij dienen slechts om 's rijks be rooide schatkist te helpen vullen en daar voor moet veel achterwege blijven, wat bij een normale begrooting heel gemakkelijk gevoteerd zou kunnen worden. Het is geen kunst om door hooge be lastingen een groot batig slot te schep pen met de boodschap erbij, dat van dat batig slot nog de helft moet worden ge reserveerd. Maar men vergeet dat dit moet leiden tot verwaarloozing van vele din gen. die nuttig pn noodig zijn. Spreker noemt maar de post onderhoudswerken van straten en gebouwen, die tot een mi nimum iijn teruggebracht, ondanks het feit, dat het vorig jaar ook ongeveer niets aan de gebouwen is gedaan. Is dit ook geen averechts beleid? Spr. kan dan ook. gezien de drukken de lasten. wekke opgelegd worden, waar hij meent, dat hef ook zonder gevaar Wat minder kan. geen vrijheid vinden om zijn stem aan deze bèfcbootlng te geven. Hij heeft ook nog eenige posten aange- teekent, die echter op een enkele uitzon dering na de vorige sprekers reeds heb ben aangestipt. Spr vraagt, waarom de post subsidie avond teekenschool voor me morie staat. Voor de consolidatie van de zen cursus is toch wel van belang dat het bestuur wete, waar het 't volgend jaar aan toe is. Dan heelt spr. een principieel bezwaar tegen den post van f 50 voor de schoon heidscommissie. Spr wil in waardeering van een schoonheidscommissie voor nie mand onderdoen, maar de „stijl" welke deze schoonheidscommissie in onze ge meente brengt, is spr. toch een beetje al te eenvormig. Wij krijgen niets dan punt- geveltjeR in onze gemeente. Spr dringt aan op soepelheid in deze. waar hij weef dat er wel eens plannen onuitgevoerd blijven door het strakke standpunt van de schoonheidscommissie. Overigens wil hij erop wijzen, dat de beslissing op de plannen soms zeer lang uitblijft. De Voorzitter antwoordt ten aan zien van den post teekenschool. dat het aangevraagde subsidie nog niet is goed gekeurd. Is dit zoo. dan komt volgend jaar weer een post op do begrooting. Wat de schoonheidscommissie betreft zou spr. deze niet gaarne missen. Hij weet dat de „bazen" sterk tegen deze commissie zijn, omdat zij daarin een be lemmering zien. Spr. hoopt dan ook dat de raad er niet op in zal gaan dezen post te schrappen. De heer Hooft wijst er met nadruk op dat hij in geen geval beinvloed is door de „bazen". De meening die hu naar .vo ren gebracht heeft is een absoluut per soonlijke, voornamelijk ontstaan door een hem bekend geval, waar nu niet eens een „baas" een ontwerp had gemaakt, maar een bekwaam bouwkundige, welk ontwerp de commissie wilde vervangen door een wangedrocht van haar afkoms ig. De heer M e ij e r wil ook enkele pun ten naar voren brengen en dan wijst hij op de meevaller van twee posten, n.l. de opheffing van den nachtwakersdienst ad f 500 en f 500 voor aflossing van een leening. welke thans vervallen is. Door deze f 1000 kan een verlaging van de op centen op de personeele belasting van 20 plaats hebben dus inplaats van 200 kun nen deze gebracht worden op 180. De tol. Ten tweede is er gesproken over tollen. Spr vraagt of er niets gfedaan kan wor den aan den tol te Stolwijkersluis en de ze althans af te koopen voor hen die te Sioiwijkersiuis wonen. De v o o r z i 11 e r merkt dat dit met gaat. Men kan een gedeelte der bevolking met boven een ander be- yoordeelen. De heer M e ij e r vraagt dan vrijstel ling van tol voor schoolgaande kinderen te Gouda. Dit zyn er 60 a 70 uit deze ge- De voorzitter zegt dat dit ook in B. en W. is besproken, maar ook daarop kan met worden ingegaan. De heer M e ij e r vindt het een be zwaar dat deze tol nog een aparte be lasting is en vraagt den voorzitter deze zaak te bespreken. De voorzitter zegt dit wel te gril len doen. doch bet zal toch geen effect sorteerenï In Gouda kan men nu een maal niet buiten de inkomsten van de zen tol. De beer M e ij e r wil tenslotte nog een opmerking maken tot den heer Broere. die zegt, dat de S.D.A.P. de financieele politiek anders ziet dan de overige par tijen. Spr. zegl dat het nog niet is geble ken. dat die politie beter is. In plaatsen waar de S.D.A.P. aan hel bestuur was, is nog niet naar voren ge komen, dat de S.D.A.P.-ers zulke goede financiers zijn. De heer Broere vindt de kwestie van den tol vyel urgent. Hij betaalt f 12 per jaar daarvoor en het is dus een aparte belasting. De voorzitter zegt dat de belang hebbenden zelf zich tot Gouda moeten wenden, want vrijstelling vragen voor 'nr gedeelte van de bevolking is geen alge^ meen belang. De voorzitter stelt nu voor de be grooting, zooals ze ia ingediend, goed te keuren. De heer Hooft vraagt stei den post schoonheidscommissie. Deze wordt gehandhaafd. Hooft" en Van Dijk stemmen tegen De heer M ij e r doet een voorstel het aantal opcenten op de personeele belas ting met 20 te verminderen en te bren gen op 180. Wordt aangenomen met algemeens De begrooting wordt thans m haar ge heel in stemming gebracht en aangeno men met 52 stemmen, die van de hee ren Broere en Hooft. De rondvraag levert geen bijzonders <r waarna de vergadering gesloten wordi MET EMERITAAT. Ds. D. E. J. Hupkes, indertijd pr»** kant bij de Ned. Herv. Gemeente te Wad dinxveen, is wegens gezondheidsredener voornemens tegen 1 Mei 1935 eervol eme ritaat aan te vragen. Ds. Hupkes werd geboren ia 1850 w bereikte dus den 75-jarig«U leeftijd. In 1889 werd hij can did aal en wefrd des 27sten October van dat jaar te Zeerijp ia het predikambt bevestigd. Hij stond achtereenvolgens te. Sprang, 1894. Gpnemuiden 1898, Waddinxveea 1906, Staphorst 1909. Wanswerd en Jis- lum 1914 en sinds Nov. 1927 in zijn te genwoordige gemeente Oosterwolde (G.) Ds. Hupkes heeft 45 dienstjaren en be hoort tot de Gereformeerde fiohting in de Nod. Herv Kerk. Naar wij vernemen zal hij voorloopig door ernstige ongesteldheid zijn ambtsbezigheden niet kunnen waar nemen. DE G0DL00ZEN ACTIE. Het M°skousche bletd Antireliguiznicke geeft het volgpnde overzicht over de ac tie der godloozen in Rusland. De goldoozenbeweging telt thans 5 millioen leden in Rusland. Onder de 180 volksstammen der Sovje unie tellen ex 100 een nationale godloozenvereeniging. Er verschijnen is Rusland 10 dagbladen en 23 tijdschriften onder het godloozen- stempel en dat in 14 verschillende talen. F.en getal van 37 millioen brochures werd uitgedeeld. En er werden 600 boeken in het licht gegeven. Verder werden er bui len en boven de 80 godloozenmuseums eenige hondorden reizende tentoonstel lingen gehouden. Het aantal antireligiep- rp stormbataillons is tot 45(V) gestegen. Ppn inzamoVn" voor de onderzeeboot „De Godlooze" bracht 2 millioen roebels op, terwijl een inzameling voor het lucht- Rohin „De Godloozo" in 1928 slechts '55000 roebels opbracht Van de 5 millioen. leden der godloozenbeweging zijn er twèeJ millioen jeugdleden. LANG OF KORT HAAR. Dr. B. A Knoppers, Geref. predikantl te Amsterdam, beantwoordde in „Do Wachter" de vraag, of de vrouw het haar' kort mag laten knippen. Dr. Knoppers leidt uit 1 Gor. 11 af. dat niet is op tei maken, hoe precies de haardracht van vrouwen pn meisjes moet zijn en de te genwoordige mode om het haar kort let dragen, geen beginselkwestie is, omdati daarbij het onderscheid tusschen man en vrouw niet weggevaagd wordt, maar da zonde slechts daar is. waar de vrouw zichi in haardracht of kleeding aan den man gelijk maken gaat. Daarom veroordeelt Dr. Knoppers het „jongenskopje", doch waarschuwt om daarbij „niet met den centimeter te gaan werken" en „beginse len te maken, die later niet blijken gehand haafd te kunnen worden". MAANDAG 31 DECEMBER lederen keer, dat wij afscheid nemen van het oude jaar, richten wij onze blik ken nog eens op hetgeen achter ons ligt. Ala op een parade trekken aan ons gees tesoog voorbij de schimmen der figuren, die in dat jaar in ons leven een rol ge speeld hebben, of die door andere om- atand gheden onze volle belangstelling hebben gehad En soms beklemt bet ons hart. als wij tot het besef komen, dat ver schillende dier schimmen niet tezamen met ons meer de drempel van het nieuwe Jaar overschrijden zullen. De dood heeft in het jaar 1934 een bij zondere oogst gehad Koningen on vorsten, staatslieden en militairen, onderzoekers, dichters, acteurs en geestelijken nam hij mede. Veel van die gez chten in den doo- dendans 1934 kennen we. In de eerste plaats dan de vorstelijke figuur, die vrijwel de rij opende de geliefde Belgenkoning Albert I, die in de Maasbergen verongelukte. Toen begon voor ons land de periode van rouw en droefheid. Kort na elkaar voerde de dood onze geliefde Koning n- Moeder Emma en Prins Hendrik mede naar gelukkiger oorden. De schoten van den Croat'schen moor denaar troffen helaas maar al te goed doel: de Koning der Zuid-Slaviërs, Alex ander I, viel onder het lood. Gestorven is ook prins Sixtus van Bourbon, de broer van de Habsburger ex-koning n Zita. Wie kent niet zijn Weensche „vre desmiss e" m dden in den razenden we- reldstrijd? Onder de staatslieden noemen we als eerste het slachtoffer van zijn hooge ambt, Bondskanselier Dolfuss, de kleine Oostenrijker. En de rohuste gestalte van den gryzen veldmaarschalk Von Hinden burg volgt hem op. De beide Fransche «taaiheden Barthou en Po ncaré dompel den Frankrijk in rouw. Vooral de tragi sche dood van Barthou, aan de zijde van den Zuid-Slavischen koning, wekte groote beroering. Daarop volgt dan Berthelot, de bekende secretaris-generaal van het t Fransche miniaterie vaai buitenlandsche 'laken. In de rijen der veld heeren zijn ook droeve data te vinden Vooral de figuren van maarschalk Lyautey en van den Ja panse hen adm mal Togo vallen op. De Poolsche overste Pieracki, wordt door een moordenaarskogel achterhaald Von Kluck. von Einem en von Hutter zijn de Dnitsehe leger-aanvoerders. die dit jaar Imn aardsch bestaan beë ndigden. Ws zijn de rij der onderzoekers, dich ters en denkers genaderd menschen, die hun krachten in dienst der cultuur stelden Madame Curie, de ontdekster van hst radium, v el naar men beweert, als alaehtoffei van die ontdekking. Oscar von Müler. geleerde en schepper vin het we reldbekende museum in München, de schrijvers Theodor Daubler, Wasser- mann, Meyer-Förster ONTPLOFFING IN SCHOENFABRIEK. Veertien gewonden. In de schoenfabriek van de firma Van Haaren te Waalwijk, brak Vrijdag brand uit. De fabriek heeft een groote verande ring ondergaan, welke men bezig ia te 34. „U zegt met zooveel nadruk: „Op een dergelijke plaats," vindt u 't geen b.iioui- lijke gelegenheid? Het zou mij spijten als dat inderdaad zoo was; mijn verloofde en ik zijn er argeloos binnengestapt; omdat wij vonden dat wy onze verloving toch minstens met een flesch champagne moes ten vieren. Een groote fuif konden w.e niet Al pratende waren ze langzaam voort- geloopen, maar nu bleef Erich plotse ling stilstaan. Hjj w 1de zekerhe d heb ben of deze jongeman zich op 'n cyni sche manier ten koste van hem vroolijk maakte, of dat hij zichzelf door een her senschim van de wijs had laten brengen. „Het staat u vrij, mynheer Meuven. mij slke verklaring te weigeren," klonk het scherp, „maar u hebt niet het recht een loopje met mij te nemen." „Dat valt mij ook absoluut niet in", was het antwoord en er klonk een onm s- kenbare klank van oprechtheid in Meu ven» stem. „Wat ik u vertel is de volle waarheid en als u straks aan ons tafeltje was ge komen inplaats van my aan te kijken als of u mij wilde- opeten, dan zou ik het genoegen hebben gehad, u aan mijn ver loofde. juffrouw Henny Weiland, te kun nen voorstellen." Het licht van de electrische straatlan taarns begon voor Erich's dogen te dan sen: hij kreeg een gewaarwording alsof bij verdoold was in een du sier labyrinth van raadselen, waarin hij hulpeloos rond tastte. Daar hij aijn opgeruimden raet- gszsl toch moeilijk een formeel verhoor kon afnemen, zou hem weinig anders zijn overgebleven als met een korte veront- installeeren. In den kelder ontstond een begin van brand. Het personeel, dat ter plaatse aan den arbeid was, 6telde alles in het werk om het vuur te stuiten. Terwijl men daarmede bezig was, had op eens een ontploffing plaats in de machine hal. Door den geweld gen luchtdruk sprongen ontelbare ruiten. Een groote verwarring ontstond. Van alle kanten kwamen menschen toeloopen. Het bleek, dat er 14 personen gewond waren. Allen werden naar het ziekenhu s overgebracht, i Zes daarvan konden, na verbonden te zijn, wederom naar huis worden gebracht. In do afdeeling waar de brand ont stond, worden licht brandbare stoffen be waard, zooals benzine en aceton voor het vervaardigen van cementlijm. Tijdens de blussching ontplofte met luiden knal een groot vat aceton. Door de uitslaande vlammen werden verscheidene arbe-ders in het gelaat gewond. Van hen waren de arbeiders G. van Oostrum, R. van der Hammen, A. de Brouwer en Van de Bo- gaert, allen u t Waalwijk en Kogi, een knecht van de firma Schepers uit Heer len, er het slechtst aan toe. Zij werden naar het ziekenhuis overgebracht. De brand had niet veel te beteekenen en was spoedig gebluscht. De schade is niet groot. VERZOENT KONING CAROL ZICH MET PRINSES HELENA? Spanning in Roemenië. Men vertelt te Boekarest weer dat in het komende voorjaar een verzoening kan worden verwacht tusschen kon ng Carol van Roemenië en zijn gescheiden vrouw, prinses Helena. Kroonprins Michael is naar Italië vertrokken om zijn Kerst vakantie door te brengen in de villa van zijn moeder te Florence. Hij zou geschen ken van kon-ng Carol voor prinses Hele na hebben meegenomen en het zou de bedoeling zijn. dat de kon ng en de prin ses elkaar voor de eerste maal in het ko mende voorjaar weer zullen ontmoeten bij de inwijding van een nieuw studentenver blijf aan een universiteit, waarvan Prinses Heiena's adviseur, oud-min ster-president Nteola Jorga, president is. Koning Carol heeft toegezegd, bij de inwijding aanwe zig >e zullen zijn en zou hebben goedge keurd, dat Jorga prinses Helena officieel uitnood gt tot bijwoning van de plechtig heid. DE „UIVER". Voor f 250.000 verzekord. Naar in beurskringen wordt medege deeld, was de „Uiyer" voor f 250.000 ver zekerd. Deze verzekering was onderge bracht bij Lloyds te Londen. PEST IN CHINA. Duizenden aangetast. In de omgeving van Hwaingan, een plaats in de provincie Kiangsoe, onge veer 200 K.M. ten noorden van Nanking, lijden duizenden personen aan pest. Ve len zijn reels aan de ziekte bezweken. Alle beschikbare artsen uit Nanking zyp naar het besmette gebied vertrokken. Ook de provinciale autoriteiten hebben hulp expedities uitgerust. HET VERGAAN VAN DE „ATLAN- TIQUE". Verzeksringssom wordt uitbe taald. Het l'arysche Hof van Appèl heeft het in lagere instantie gevelde vonnis, waar bij de assurantiomaatschappij werd ver oordeeld tot betaling van het verzekerings bedrag voor de „Atlantique", did ter hoog te van Cherbourg in brand was geraakt, bevestigd. De maatschappij moet aan de reederij, de Compagnie Sud Atlantique, een be drag betalen van 170 millioen francs en krijgt in ruil daarvoor het overgebleven karkas van het schip. Bovendien is de assurantiemaatschappij veroordeeld tot be taling der proceskosten en zes procent rente, te rekenen van den dag, waarop de e sch werd ingediend. Het hof heeft de assuradeurs op alle -punten in het ongelijk gesteld. Zij kunnen 2irh thans nog tot het hof van cassatie wenden, doch alleen voor de te volgen procedure. Meer dan de helft van bet verzekerde bedrag is op de Londensche markt geplaatst, die herverzekeringen heeft gesloten, terwijl ook groote bedragen zijn gedekt door Parijscbe assuradeurs. schuldiging heen te gaan, wanneer niet Gerard Meuven plotseling aan zijn ge heimste verlangens tegemoet gekomen was. „Ik hoop dat u mij n et onbescheiden zult vinden, mijnheer Roggenbach," ver volgde de jongeman na een pauze," wan neer k' U verzoek mij nog een oogenbhk van uw tijd al te staan. Ik zou het name lijk bu tengewoon prettig vinden om mij eens te kunnen uitspreken tegen iemand, die tot mijn oom, mijnheer Falkenhayn bedoel ik, in vriendschappelijke betrekking staat. Een duistere geschiedenis heeft ver wyder.ng tusschen ons gebracht en k zou er ik weet niet wat voor over hebben, als d e kwestie opgehelderd werd. Want door een man, d eu men meer respecteert dan iemand anders voor een gemeenen schurk te worden ge' ouden, is wel het onplezie rigste dat een fatsoenlijk mensch kan overkomen. Als er bij de familie Falken- liayn in uw legen woord ighe d over mij gesproken is en uit uw uitlatingen van zooeven moet ik aannemen, dat dit het geval is dan zal dat wel niet be paald vleiend voor mij geweest zijn f U kunt zonder eenige terughouding herha len wat u over mij en mijn zoogenaamde schanddaden gehoord hebt; want ik kan mij pree es voorstellen waarop dat neer komt. Mijn ooin houdt mij voor een on dankbaar, doortrapt, slecht en wraak zuchtig sujet, nietwaar?" „Dergelijke termen zijn in mijn bijzijn niet geuit," antwootdde Roggenbach, „maar ik kan niet ontkennen dat ik bij mijnheer Falkenhayn een sterke antipath e tegen u meen te hebben waargenomen." ..Laat ik u onomwonden vertellen, wat de oorzaak van deze antipathie is. Maar perst pog een vraag, als u mij die wilt toes aan. Hoe wist u dat er iets bestond tusschen Traute Falkenhayn en mij? Toch zeker niet van haarzelf?" „Neen. niet van haarzelf. Maar ik heb mst juffrouw Falkenhayn over dte ver- LICHTE PDPTABAK M «één RAADSHEER ADATSJI OVERLEDEN. Oud-prssidsnt van bat Intern. Hof. Te Amsterdam is Vrijdagavond in de Boerhave-kliniek overleden de bekende Japan8c'he diplomaat en rechtsgeleerde, baron Adatsji, oud-voorjutter van bet Permanente Hof van Internat onale Jus titie te 's-Gravenhage en thans rechter in dat Hof. De heer Adataji was 64 jaag, HET „MONSTER ALLER MONSTERS". Te Hsinking is de Japansch-Mand- sjoekwosche politie er in geslaagd een be ruchte bandiet te arresteeren. die den vreeselijken bijnaam, droeg van „het monster aller monsters". Deze bandiet bleek een buitengewoon mooi meisje te zyn van zestien jaar, die ondanks haar jeugdigen leeftijd, de leiding had van een communistische bende, die het Pansji- district langs den spoorweg Moekden— Hailoeng onveilig maakte. Als zij er met haar bende op uittrok was zij gezeten op een wit paard en droeg zij een rood rij- costuum. Bij haar arrestatie bevond zij zich in gezelschap van haar 28-jarigen minnaar Kin Hsieng-kin. houding gesproken, zonder dat zij het be staan ervan ontkend heeft." Meuven's gezcht was een en al ver bazing. „Zoo; wanneer ia dat geweest?" „Gisteren!" „Gisteren? Vergist u zich niet een paar weken in den datum?" „Dat is daarom onmogelijk, omdat ik de familie Falkenhayn pas een paar we ken ken." „Dan sta ik paf. want ik zou u een br ef kunnen laten zien, d en ik juist gis teren van Traute kreeg, een brief, waarin zij mij kort en op buitengewoon koele manier meedeelt, dat zij het als een nood lottige vergissing beschouwde, dat zij ooit geloofd had mij lief 'e hebben. Haar nartelijke vr endschap voor mij was nog altijd deze fde als in onze kinderjaren en een zusterlijke genegenheid zou zij altijd voor mij blijven koesteren, maar van lief de tusschen ons zou noo t meer sprake kunnen zijn. Maar laten we liever bij het begin be ginnen. Ik ben maar een ver bloedver- Want van mijnheer Falkenhayn. maar een echte oom zou zich niet edelmoediger, laat ik maar gerust zeggen vaderlijker, tegenover mij hebben kunnen gedragen als hij. Jk heb myn opvoeding, in 4én woord: alles! aan hem te danken en ik ben vandaag aan den dag nog bceid voor hem door het vuur te gaan. Hij heeft voor mijn opleiding op een kostschool ge zorgd en elke vacantie logeerde ik bij hem. Zoo gebeurde het. wat altijd onaf- wtndbaar scheen te zijn als een neef en een niet zoo heel veel jonger nich'je on der hetzelfde dak wonen: we plaagden elkaar, flirtten zoo'n beetje en Iip) einde was dat we elkaar p'eehtig beloofden la ter man en vrouw te zullen 'vor Ion. Het was de onschuldigste verhoud'ng. d:e men zich denken kan en da» die zoogenaamde trouwbelofte niet verbroken werd. ook toen we volwassen waren, kan k alleen daar door rerkhiim, dat we allebei bang va- Wat zal 't Nieuwe Jaar ons brengen? Dat vraagt men in eiken kring. Komt er na die donk're jaren Eindelijk de kentering? Vaak is door mooi-weer-profeten Ons een betere tijd voorzegd. Maar belaas werd hun voorspelling Door de feiten steeds weerlegd. Hoeveel grootsche, schoone pl&nijj Bleken later toch verkeerd! Maar, heeft de geplaagde mens#»beid Uit die lessen iets geleerd? Zal men straks de koers vervolgen Die tot onheil leiden moet? Of heet straks „gelnk voor allen" Als des menschen hoogste goed? Zoo staan vrij met hoop Weder aan een nieuw begin En we boren onze blikken 't Groote onbekende in. Velen troffen in 't verleden Teeenslagen son dor end. Maar de ster der hoop blijft schilTren Aan het zwarte firmament! GEVAARLIJKE LECTUUR. Aanslag op Griekschen minister. Te Athene ia een aanslag gepleegd op den Griekschen minister van oorlog, Kon- dylis. De daders hadden den minister een ge schenk gezonden, en het pakje, dat er heel onschuldig uitzag, werd in de werk kamer van Kondylis geopend Toen de secretaris van den minister het papier er af had gedaan, lag er op de tafel van Kondylis een fraai gebonden Engelsch boek Kondylis sloeg het open en toen bleek, dat het inplaats van bladen een helsche machine bevatte, met zooveel dy namiet. dat het geheele gebouw er door in 'de lucht bad kunnen vlipgen. De deuren van het ministerie werden gesloten en militairen onderwierpen alle personen, die zich tijdens den aanslag in het gebouw bevonden, aan een nauwge zet onderzoek. Er kon geen spoor van de aanslagplegers worden gevonden. Maar de portier wist nog een nauwkeurige be schrijving van den persoon te geven, die hem bet pakketje had overhandigd. 7UIDP00L-EXPEDITIE. Vlucht van Ellsworth «n Wellington op Nieuw-Zeeland is be richt ontvangen, dat de Amerikaansche ren de ander verdr et te doen. Wait van werkelijke, hartstochtelijke liefde, neen, daar was geen sprake van. Wat dat is, weet ik pas &nds ik Henny heb leeren kennen. Ik kan u verzekeren, dat ik dik- wyls de wanhoop nabij wtt^ in de over tuiging door de belofte aan myn jongens jaren gebonden te zijn. Het was de be doeling dat ik latei procuratiehouder bij de bank van mijnheer Falkenhayn zou worden, en omdat hij wilde dat ik het ge compliceerde bedrijf door en door zou leeren kennen, gaf mijn oom mij de 'unc- tie van particulier secretaris. In d e hoedanigheid bad ik dagelijks ook eenige uren in de particuliere won ng van mijn oom te werken en, zooals sich gemakkelijk laat begrijpen, was ik zoo nu en dan een paar minuten met Traute al leen. Er was geen sprake van liefkooztn- gen of iets van dien aard bij dergelijke ontmoetingen; Traute was in dit opz cht zoo terughoudend, dat dit alleen mij al den waren aard van haar gevoelens ten opzichte van mij had moeten doen inzien. Maar er moet toch wel eens een enkel woord gevallen zijn en door dezen of ge nen zijn opgevangen, dat argwaan heeft opgewekt, want al spoedig deed het praatje de ronde, dat er iets tusschen ons was. Mijnheer Falkenhayn kwam het ook te hooren en hij vroeg mij in de grootste opwinding opheldering. Als eerlijk man kon ik natuurlijk n et ontkennen dat de geruchten ju'at waren en het gtrvolg was dat hij mij zonder omwegen de deur wees. omdat ik, zooals hij beweerde, m'sbruik van mijn positie had gemaakt. Dat was allesbehalve prettig voor mij, omdat hel nu ook met mijn schitterende voorurtzich- ten gedaan was, maar ik trachtte mij te troosten met de overweging, dat ik to h n e't geval de achting van mijn oom n et verloren had. Het prachtige getuigschrift, dat hij mij gaf en waarop ik dadelijk een uitstekende betrekking kreeg, was daar van voldoende bewijs. Toen kwam echter de catastrophe. E*o paar dagen voor mijn poolonderzoeker Lincoln Ellsworth met den vlieger Berot Balcheu van Dseeption- eiland, 1000 K M. ten Zuiden van Kaap Hom. over het antarctische vasteland naar de Baltisch-baai in de Ross-aee ia ge vlogen. In ongeveer twintig hut heeft de machine 4300 K.M. afgelegd en heeft zij op een afstand van minder dan 500 K.M. de Zuidpool gepasseerd. HET PROCES TEGEN BRUNO HAUPTMANN. Radiorede ven rijn echtgenoot». Uit de lijst van inwoners van Fkming- ton. die voor een benoeming tot jurylid in aanmerking komen, inzaljg het proces tegen Bruno Hauptmann. zijn door het lot 48 pprsonen aangewezen uit wier mid den de jury gekozen zal worden. Naar men weet, zal Hauptmann terecht staan wegens ontvoering van en moord sp het zoontje van kolonel Lindbergh. Op den avond van eersten Kerstdag heeft mevrouw Hauptmann een toespraak voor de radio gehouden, waarin zij de bevolking der Vereenigde Staten ver zocht. haar oordeel over haar man op te schorten, totdat diens proces geëindigd zal zijn ..Ik weet zeker, dat mijn man vrijgesproken zal worden", besloot *ij haar toespraak. ontslag had mijnheer Falkenhayn met mij over een geweldig plan gesproken, dat, als het uitgevoerd werci, zijn bank een millioen w.nst zou bezorgen. Nu het ten slotte heelemaal opgegeven is en lang en breed in het openbaar bed.scussiëerd, kan ik u wel zeggen dat het den aanleg van een electrische lijn betrof, die buiten gewoon rendabvl zou worden als het ge lukte de benoodigde, op zichzelf weinig waardelooze terre.uen, voor een matigen prys in handen te krijgen. Maar het uiU zicht op groote w nslen bestond alleen dan wanneer het doel van den aankoop voor de talrijke bezitters van de verschillende stukken grond, meest kleine perceelen, absoluut geheim zou blijven. Daarop had mijn oom den grootsten nadruk gelegd, toen hij mij over de zaak sprak. En wat wil nu het geval? Acht dagen, nadat ik bij de bank van mijn oom was wegge gaan, stond het project in &Ue detail» in een vierde-rangs krantje, waaruit alle groote bladen het bericht overnamen. En het artikel vermeldde bijzonderhedent d e moeilijk aan emand anders bekend kon den zyn dan aan mijnheer Falkenhayn en mij. Zooals vanzelf spreekt, was ds uit voering van het millioenenplan hiermee practisch onmogelijk geworden, want de prijzen van- de terreinen, die voor den aanleg van de lijn in aanmerking kwa men, gingen met sprongen omhoog; er werd het dr e- en viervoud ge gevraagd van wat oorspronkelijk berekend was, zoo- dat de lijn te kosibaar zou worden om ooit te kunnen redeneeren Ik kan mij le vendig voorste len dat mijn oom buiten zichzelf vap wgede was over het verraad, dat liter ongelwijfeld gepleegd moest zijn En als ikj er rust g over nadenk, kan ik het hem n et kwalijk nemen, dat hij mij voor den verrader hield. Het lag voor de band 'e denken, da! deze schurkenstreek een wraakneming van mijn kant "walteHoi vrceselijke is. dat het mij steeds niet is gelukt hem te overtu gen van het on recht. dat hij mij door zijn verdenking aandoet." (Wordi I

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Schoonhovensche Courant | 1934 | | pagina 6