Uit ons Regeeringshuis
Van Rondom
Alleen voor Vrouwen
-*s smakelijk olen
Gemengd Nieuws.
af te zien, mits op andere wijze medewer
king kan worden verkregen om in de os
ton ten gevolge van vei snelden bruggen
bouw te voorzien. Zij heeft tfearcm de-ze
tijdelijke verhooging van de in voorbelas
ting op benzine voorgesteld.
Voor de onderhanden zijnde bruggen
zijn de volgende in 1035 en daaraan vol
gende jaren uit te geven bedragen ge
raamd:
VRIJDAG 27 SEPTEMBER 1935
Arnhem f 200000 (totaal f 3.000.000);
Nijmegen f 1.760.000 (totaal f 4.900.000);
Vianen f 1.100000 (totaal f 2 500.000);
Dordrecht 2.400.000 (totaal f 3.000.000);
Moerdijk I 3.300000 (totaal f 5.000.000);
Hedel f 1.690.000 (totaal f 1.700.000).
Voor den bouw der bruggen te Rotterdam,
Hendrik-Ido-Ambacht,- Deventer, Does
burg, Krimpen en Gorinchem is voorts ge
raamd een totaal bedrag van f 19 400.000.
(Zitting van Woensdagmiddag),
Politiek debat.
Prof A a 1 b e r s e (R.K.) was Woens-
dagm ddag het eerst aan het woord. In
de allereerste plaats kwam spr. op tegen
het verwijt als zou de katholieke kamer
fractie op 23 Juli een conflict hebben'uit
gelokt. Hoogstens kon men zeggen dat zij
een conflict niet heeft voorkomen, doch
zij kon niet anders.
Het kabinet heeft sinds Mei 1933 een
tweeslachtig karakter gehad. Het vor ge
kabinet is door de R.K. steeds als crisis-
kabinet beschouwd Het is daarom den
heer Aalberse niet du delijk hoe dr. Go-
lijn in Juli 1935 den eisch van vertrou
wen kon stellen. Zelfs een normaal par
lementair kabinet kan niet van één frac
tie eiSchen, dat zij vertrouwen in het ka
binet uitspreekt. Voor een kab net toch is
beslissend hoe de Kamer zich uitspreekt
Het is de ernstige gr ef der R.K., dat
d© Regeering in Juli niet de keuze der
Staatspartij heeft^willen afwachten, maar
haar heeft willen forccoren.
Het werd door de R.K. als een lafheid
gevoeld, het antwoord op die vraag te
ontwijken.
De naaste aanleiding tot het conflict
was de categorische Vraag van dr. Colijn
aan de R.K. fractie of men het kabinet
vertrouwt, ja dan neen. Verschillende
persorganen hebben in die vraag een cate
gorische gezien. Ook de R.K. fractie had
die vraag niet anders dan een sommatie
verstaan. In het stenogram is echter toe
gevoegd: „door het achterwege laten van
ondermijnende critiek", een uitdrukking,
die de minister niet heeft u'tgesproken.
De heer Aalberse ontkéöde, zich in zijn*
Kamerlidmaatschap ooit aan ondermij
nende critiek te hebben schuldig gemaakt.
Op 23 Juli had hij niet te antwoorden
op hetgeen in de „Handelingen" gedrukt
stond, doch op hetgeen door den minister
in de Kamer was gezegd. En zoo heeft
de R.K. fractie niets anders kunnen ant
woorden dan zij gedaan heeft.
De vorm waarin de regeering schorsing
vroeg, was zeer grievend Voor de R.K
fractie, daar zij toch in den hoek gedre
ven werd mot comftfluniatiw en den rev.-
socialist tezamen. ulRidfRi gedachtengang
van den minster was ook die vorm niet
noodig geweest. Vooral ook grievend, om
dat aangenomen moest worden, dat de Ka
tholieke ministers met dien vorm accoord
gingen.
Zeer grievend is verder de conclusie van
sommige persorganen geweest, dat de R.
K -fractie de schuld aan de crisis en de
daling van den koers op de beurs heeft
Spr. zette verder het verloop van zijn
kabinetsopdracht uitoéii. Deze is mislukt.
De kabinetsformatie-CoIijn is wel zper
Spoedig gelukt. In dit verband stelde prof.
Aalberse eenige vragen, ten eerste, waar
om niet d'rect maatregelen zijn genomen
tegen de afvloeiing van goud; dan zou de
formatie rustiger hebben kunnen gesch e-
den: 2e. waarom is niet eerst aan een
ander de opdracht tot vorming van een
extra-parlementair kabinet gegeven; 3e.
Waarom meende het „nieuwe" kab net
dat vrijwel dezelfde samenstelling had
zijn taak toch te kunnen voortzetten, hoe
wel het conflict met de R.K. fractie nog
niet was opgelost?
Vervolgens behandelde mr. Aalberse het
program der regeering.
Indien de minister-president op 23 Juli
had verklaard, wat hij Dinsdag heeft ver
klaard, zou een crisis hebben kunnen zijn
voorkomen.
Na de Troonrede en de rede van minis
ter Colijn verklaarde hij: Lang gewacht en
toch gekregen! Op sommige punten is de
regeering aan de wonschen der RK. frac
tie tegemoet gekomen.
Spoed met het ontwerp inzake de vaste
lasten is gewensrht. Tot haar genoegen
beeft de R. K. fractie vernomen, dat maat
regelen tegen executies spoedig te ver
wachten zijn.
Devaluatie.
Moch de regeering fc eeniger tijd tot de
overtuiging komen dat aan devaluatie niet
te ontkomen is. dan moet zij niet dralen
daartoe het initiatief te nemen, ten einde
speculaties te voorkomen.
Het is de overtuiging van den heer Aal
berse, dat men er met een verstand'g toe
gepaste devaluatie toch niet zal komen;
men zal daarnevens dezelfde maatregelen
moeten nemen, die nu ook noodig zijn.
Consekwente deflatie is een veel ruimer
begrip dan verlaging van de vaste lasten
alleen. Spr. herinnerde eraan,, dat een
complex van aaneensluitende maatregelen
nood g is voor een consekwente deflatie-
politiek. Als er niet spoedig een wending
komt in de conjunctuur, dan is aan aan
tasting van de hoofdsommen niet te ont
komen.
Tenslotte verklaarde de leider der RK.
fractie, dat men n et te veel waarde moet
hechten aan werkprograms Men moet
vooral op den geest achter d *e programs
letten. Als dit kabinet zegt: Wacht op on
ze daden, dan is de R.K. fractie bereid
die daden af te wachten. Het komt vooral
aan op den geest en het tempo, waarin
het program wordt uitgevoerd.
Maar het kabinet betrachte wederkee-
righeid en wachte ook onze daden af. Ook
wij hebben onze verantwoordelijkhe d, ook
tegenover God. (Beweging).
Voor bezuiniflingsontwerp.
Do heer L i n g b e e k (H. Ger. St.) be
toogde dat het eenig gevolg van de kabi-
nietscrisis dit is geweest, dat er nu nog
een R.K. minister is bijgekomen. De RK.
fract e zou, ondanks haar bezwaren, toch
voor het Bozuin:gingsontwerp heljben ge
stemd. Hot eenige resultaat is geweest, dat
dr. Colijn de RK.-fracte den mond heeft
opengebroken. Het heeft nu den schijn dat
er een gewone vacant:e is geweest en we
weer op den ouden voet voortgaan.
De heer Lingbeek zou zijn stem aan het
Bezuinigingsontwer^ ondanks zijn bekende
bezwaren uit hoofde van de salarissen der
onderwijzers-kloosterlingen, niet onthou
den.
De houding der S.D.A.P.
De heer A1 b a r d a (S.D.) zou zijn be
zwaren tegen bet Bezuinigingsontwerp
niet weer ontvouwen. Spr. heeft een ver
klaring gemist, dat dit kabinet een ander
was dan het vorige, dat het vertrouwen
der Kamer niet meer had. Na een week
is dat oude kabinet weer teruggekeerd, al
had een wisseling in de departementon
plaats. Was er in het Regeeringsbeleid
soms zoo n verandering gekomen, dat het
oude kabnet z ch als nieuw kon aandie
nen? Dat was nauwelijks te verwachten.
Bekend is dat aan mr. Goseling een mi
nistersportefeuille is aangeboden. Waar
om weigerde hij? Omdat hij een zakelijke
basis voor verdere samenwerking tusschen
Regeering en RK. fract e miste.
De R.K. fractie heeft geen benijdens
waardige positie gehad en heeft zij nog
niet. Zij veroorzaakte de crisis, alhoewel
de heer Aalberse dit heeft betwist.
Het is geen scljoone zijde in het ge
sch edboek der R.K. fractie, dat zij niet
met de S.D.A.P. in zee is gegaan, ook
niet voor de V. D. fractie.
Sedert Juli is er geen verandering in
het bele d der regeering gekomen, al wordt
in de Miljoenennota op enkele punten
méér de nadruk gelegd. Minister Colijn
heeft Dinsdag feitelijk niets nieuws ge
zegd.
Over de industrialisat-e heeft de m:nis-
ter weer dezelfde sombere waarschuwingen
laten hooren tegen overspannen verwach
tingen. Bij het Kabinet overwegen altijd
dezelfde bezwaren tegen de industrialisatie
Men laat den jeugdigen, enthous asten m;- - -
nister- Gelissen aan 't werk tijgen, doch ar -Colijn en den heer Aalberse. Als
men denkt er het zijne van! I beide sprekers gelijk hebben wat na-
Over vermeerdering van de koopkracht, i t,uurH,k..met mogelijk is dan komt de
(Een stem: Doe dat nu eens!,.
De heer Albarda dacht aan een scherpe
controle op de goudafgiften, die alleen
geschieden mag in verband mot goederen
import, voorts aan een strenge deviezen-
regelng.
Als wij tot devaluate moeten overgaan
wat niet te hopen is dan zou ge
zorgd moeten worden, dat de winsten van
koersstijging in de schatkist vloeien. Dat
zal een waarschuwing zijn voor de specu
lanten Tenslotte drong de leider der S.
D.A.P nogmaals op het voeren van een
consekwente wel vaart.spoil tiek aan. Daar
voor wide de S I) A P. de verantwoorde
lijkheid aanvaarden.
Ds. Kersten spreekt.
De heer Ds. Kersten (St. Ger.) ziet
geen verschil tusschen het oude en het
nieuwe kabinet. Rome's macht groeit. Er
zal een vierde katholieke minister worden
benoemd. Een protestantsch minister
heeft een mis bijgewoond.
Spr. waardeert het streven der regee
ring om den gulden te sparen. Zijn fractie
wenscht haar daarbij naar vermogen te
steunen. Maar spr.'s fractie vreest zeer,
dat, door wat de regeering doet, devalu
atie niet zal uitblijven. Er werden op do
begrooting voor onnoodige uitgaven nog
vele millioenen geplaatst, toen spr. h er
tegen reeds ernstig waarschuwde. En de
cumulat'e duurt nog steeds voort. Het
volk vertrouwt den toestand niet en neemt
zijn toevlucht tot buitenlandsche fondsen.
Van industrialisatie heeft spr. geen hooge
verwachtingen.
De voorzitter vraagt wie het woord
wenscht.
Niemand geeft zich op.
De voorzitten1 zegt dat hot zijn
voornemen is, de aigemeene beraadslagin
gen Vrijdag te doen eindigen.
De vergadering wordt verdaagd.
Zitting van Donderdag.
Bij de voortzett ng van de behandeling
van het Bezuinigingsontwerp was het
woord aan jhr. mr. De Geer (C.-H.)
Hij begon met eenige opmerkingen
Over de Kabinetscrisis.
Deze scheen hem een vergissing, daar
er geen votum van de Kamer was geval
len.
In Juli is gevraagd of de Kamer nog
vertrouwen had in de regeering, ja dan
neen en dat men zich onthouden zou van
ondermijnende critiek. Dat is niet juist ge
weest. De triinister-presdent had een vo
tum moeten afwachten.
Als het niet te ondeugend was, zou de
heer De Geer willen spre^pn van een
„operette-crisis". Door een en ander is de
indruk gewekt,alsof de crisis geforceerd
is.
De vraag ó^Sva1 nu met een nieuw ka
binet te niakeij hebben, moet ontkennend
worden beantwoord. Het is de blijkbare
bedoeling geweest, liet kabinet gaaf te hou
den.
Spr. meende dat wij deze crisis niet had
den moeten hebben. Het gebeurde is uit
staatsrechterlijk oogpunt van geen nut ge
weest. Op monetair gebied heeft die cri
sis verkeerde gevolgen gehad. Spr. herin
nerde aan het afvloeien van goud en het
omzetten van een dalenden rentevoet in
een hoogeren. Het moet een gemeenschap
pelijke wensch zijn dat voortaan dergelijke
conflicten worden voorkomen.
Over consequente- deflatie hebben
twee tegenstrijdige verklaringen gehoord
die zoo hoog noodig is, hebben we niets
devaluatie. De minister-president heeft
gehoord. En die is voorwaarde voor het j ze^er £e'ük, dat consequente deflatie de-
welslagen van de industr'alisatie. Ook wat j vai?.. brengt,
in den laatsten tijd is medegedeeld over
de-splitsing van het Werkfonds, is geen
nieuws.
Wij z:en alleen de internationale ge
beurtenissen; die zullen well cht n et bui
ten ons land omgaan en wij hebben als
lid van den Volkenbond onze verplichtin
gen, welke wij moeten nakomen, maar wij
moeten ook alles doen om onzen eigen
economisclien toestand te verbeteren. Te
gen een neuwe kabinetscrisis moeten wij
n et opz en. De moeilijke internationale
toestand mag de S.D.A.P. er niet van
weerhouden het volk de waarheid te zeg
gen.
Wat de positie van den gulden betreft,
zien wij tegenwoordig het verschijnsel dat
de beurs internationaal reageert op den
binnenlandschen politieken toestand h er
De speculanten zijn er dadelijk bij-
De publ'eke sche'dingslijn loopt hier
echter niet.: voor of tegen devaluatie. De-
valuïsten vindt men in alle partijen. Het
gevaar voor den gulden wordt niet ver
groot of bewerkt door hen, die een ander
welvaartsplan nastreven dan de regee
ring. Het publiek moet beter worden in
gelicht. Aan de vreesachtige spaarders
moet worden du delijk gemaakt, dat zij
door vlucht" n andere valuta den toestand
voor zichzelf nog gpvaarlijker maken.
Verhooging van het bankdisconto helpt
niet afdoende tegen de afvloeiing van
goud: het afvloeiende goud komt bovendien
niet terug. Al is de goudvoorraad nog vol
doende, men bedenke toch, dat wij de
goudreserves hard noodig kunnen hebben
Er \s behoefte aan krachtger bestrijdings
middelen. In den stand van dit debat
wilde de heer Albarda niet alle middelen
aangeven.
Bij de keus tusschen consequente de
flatie en devaluatie koos de heer De Geer
nog steeds de laats'e, welke een pijnlijke,
maar deskundig u tgevoerde operatie is.
De eerste staat gelijk met het toebrengen
van een aantal ruwe messteken, die wél
wonden, maar gepn genezing brengen.
Consequente deflatie wil zeggen een
kettingreeks van geforceerde wanbetalin
gen.
Wat
de devaluatie
betreft, voer spr. op liet kompas der re
geering. Moet het tot devaluatie komen,
dan moeien we zelf daartoe het moment
kiezen. Doch de regeering moet daartoe
de leiding geven. Indien devaluatie noodig
is, handele de regeering snel en met vaste
hand.
Zij heeft het vertrouwen van de meer
derheid van volk en Kamer, wat haar een
spoorslag moge zijn haar taak met kracht
en opgewektheid voort te zetten.
De heer v. d. Tempel (S.D.) sprak
over de voorgenomen salarisverlag:ng en
verklaarde, dat zijn standpunt onveran
derd was. Hij wees er de Kamer op, dat
zij wel moge bedenken, dat de salarissen
reeds herhaaldelijk zijn verlaagd en dat de
tegenzin daartegen groeit. Hij betoogde
voorts, dat de regeering practisch het ge
organiseerd overleg uitschakelt, doordat
zij de salarissen tot sluitpost van de be
grooting maakt. Voor dat nog met de
commissie voor georganiseerd overleg
j was gesproken, vaardigde de minister van
Binnenlandsche Zaken een circulaire aan
de gemeentebesturen uit. Daar staat de
i fe telijke beslissing van de regpering reeds
in. Op die manier maakt men van 't ge-
j organiseerd overleg een karikatuur.
Spr. moest dus persistepren bij het
voornemen van zijn fractie, om
een uitspraak te vragen
van de Kamer. Hij handhaafde der
halve de in Juli j.l. door hem ingediende
motie.
De heer B i e r e m a (V.B wees erop,
dat van een wijziging in het regeerings-
program nergens iets gebleken is.
Hij ging voorts op de kabinetscrisis
wijt nader in en meende, dat extra-maat
regelen der regeering om de goudafvlofei-
ing te voorkomen nog meer onrust zou
hbe bengewekt.
Indien er niet binnenkort een gunstige
wijziging komt in den rentestand, zal het
vaste-lasten-ontwerp onuitvoerbaar zijn.
Met instemming had sp^ de vorming
van een apart departemeftj van Landbouw
en Visscherij gez en. De industrialisatie
die ook gevaren inhoudt moet gepaard
gaan met vergrooting van den afzet. Daar-
voot is noodig een betere voorlichting
door onze consulaire diensten; deze schijnt
inmiddels in het voornemen der regeering
te liggen.
Wat de handelspolitiek betreft gaf spr.
toe, dat de contingenteering verstarring
van den handel beeft gebracht.
Spr. kon het oordeel van den heer Aal
berse inzake consekwente deflatie of deva
luatie niet onderschrijven.
Het is niet voldoende, dat de Regeering
verklaart, dat zij onze muntpariteit wil
handhaven, doch zij moet daartoe ook al
les doen. Het indienen van het vaste las-
(en-ontwerp heeft het vertrouwen onder
mijnd; de Regpering had beter dat kun
nen nalaten. Haar Millioenennota is eer
doorloopend bewijs er van, dat
de Staat onmachtig
is orde te scheppen in eigen huishouding.
De regeering maakt zich schuldig aan vele
dualismen, doch de heer Bierema erkende,
dat ook hij daaraan heeft medegewerkt.
Wanneer men zich realiseert hoe groote
belangen op het spel staan, moet het tot
nog grootere bezuinigingen komen.
De liberalen zullen ook tegenover deze
Regeering een loyale houding aannemen.
De heer Joekes (V.D.) sprekend over
de kabinetscrisis, achtte het ongebruike
lijk, dat in ons parlement door de Regee
ring de vertrouwenskwestie wordt gesteld.
Het is namelijk de gewoonte eerst een vo
tum af te wachten.
De sociaal-democraten hebben een mee
ning inzake de belastug- en financieele
politiek, welke zeer afwijkt van die der
meerderheid der Kamer, waartoe ook de
vrijz. democraten behooren. Reeds op
grond hiervan was het onmogelijk met de
sociaal-democraten tot samenwerking te
komen.
De actie der sociaal-democraten tegen
de regeering Colijn-Oud en hun gering
schatting van de moeilijkheden der regee
ring met betrekking tot de financiering
van openbare werken, maken zoo'n samen
werk ng thans onmogelijk.
Spr. betoogde verder de noodzakelijk
heid voor het brengen van evenwicht tus
schen de productiekosten en de prijzen.
De omstandigheden zijn zoo, dat zij op
zichzelf reeds tot samenwerking met de
regeering nopen. Maar ook in verband
met de internat onale omstandigheden zul
len de vrijz.-democraten alles doen om de
samenwerking zoo vruchtbaar mogelijk te
doen zijn.
De heer Sneevliet (Rev. Soc.) be
toogde, dat het karakter der regeering wei
nig verandering heeft ondergaan. Herstel
van tal van fouten is noodig, oa. rechts
herstel aan hen, d e de gevolgen van het
gebeurde op de „Zeven Provinciën" on
dervinden: voorts moet het bankkapitaal
onder controle worden gesteld.
Het is niet duidelijk, hoe om klaarheid
kan worden gevraagd, terwijl het in de
wereld internationaal en niet alleen op
economisch gebied alles onklaar is.
De katholieke Kamerfractie met haar
halfslachtige politiek schijnt in het poli
tieke leven een permanente factor van
twijfel te zijn.
Het moet duidelijk zijn, dat de uiterste
grenzen van het loonpeil zjjn bereikt.
De heer Schouten (A.R.) waardeer
de de tegemoetkomende houd ng van den
heer Aalberse. Zijn redevoering heeft bij
gedragen tot ontspanning. Dit wilde niet
zeggen, dat die rede bij hem geen critiek
ontmoette.
De kabinetscrisis had niet moeten en he-
hoeven te komen. Zij heeft schadelijk ge
werkt.
Een oplossing van de crisis in den geest
van de opdracht aan den heer Aalberse
was onmogelijk; daarvoor was het ver
schil van meening te groot. Een formatie
waarin soc aal-democralen en anti-revo-
lulionnairen zouden zijn opgenomen, was
onmogelijk.
Van het
Plan van den Arbeid
zijn slechts enkele vage beginselen bekend.
Daarover kan bij de Aigemeene Beschou
wingen nader worden gesproken, aange
zien de heer Albarda te kennen heeft ge
geven, dat hij bij die gelegenheid een be
langrijk deel van zijn rede daaraan zou
wijden. Wij weten tot nu toe alleen, hoe
de soc aal-democraten geld willen uitge
ven, maar niet hoe zij 't willen ont
vangen.
De verklaring der sociaal-democraten
dat zij bereid zijn tot mede-regeeren,
heeft momenteel weinig zin.
Hij drong er thans alleen op aan, dat
spoedig maaliegelen getroffen zullen wor
den tegen onredelijke executie.
Spr. had opmerkingen in de Kamer ge
hoord, die z.i. nog geen zekerheid hadden
gegeven inzake de afwijzing van devalua
tie.
Gelukkig is de regeering van oordeel
dat devaluatie als een ramp voor ons volk
moet worden beschouwd. De anti-revolu-
tionnairen stellen zich achter de regeering
én zullen haar steunen met alle kracht,
ook bij haar monetaire polit ek.
De heer Westerman (Nat. Herstel,
herinnerde aan een woord van Lasalle
over Bismarck: „Zelfs als we met hem
geweerschoten zouden moeien wisselen
zouden we moeten erkennen, dat hij ee^f
kerel is!"
Dit gold voor spr.
ten opzichte van den heer Colijn.
De minster is voor overleg toegankelijk,
doch substantisch had zijn rede van j.l.
Dinsdag denzelfden inhoud als die in Juli.
Er was alleen wat meer vriendelijkheid
in. Men vraagt zich dan ook onwillekeu
rig af: waarom dan een kabinetscrisis
veroorzaakt?
Het eenige nieuwe e:genüjk was de me
dedeel ing van de vervanging van contin-
gentoeringsmaatregelen door heffing aan
de grens.
Wal de industrialisatie betreft, was het
duidelijk, dat dr. Colijn „den lepel met
moeite inslikte". (Gelach).
De heer Westerman: Ik bedoel den
inhoud van den lepel.
De regeering gaf in haar redevoeringen
blijk van een betreurenswaardige lijdelijk
heid. De minister-president zei zelfs, dat
niet de rpgeering over devaluatie beslist,
maar de massa van het Nederlandsche
volk. Welk een bekentenis van onmacht!
Zulks doet veel nadeel. Het weggevloeide
goud krijgen wij niet terug. Spr gelooft
niet, dat de door den heer Albarda aan
bevolen middelen van scherpe controle op
goud-afgifte en centraal deviezenbeheer
practisch uitvoerbaar zijn. Wat de Neder
landsche bank aan goud bezit, is onze
laatste internationale reserve. Wat doet
de regeering om den gulden te beveiligen?
Spr. meent, dat zij de tegenwoordige
moeilijkheden niet kan oplossen. In tus
schen zal hij stemmen voor het bezuini
gingswetsontwerp, al is dit van zijn slag
tanden ontdaan en weinig belangrijk ge
worden.
De heer De Visser (c.p.) zegt, dat
het conflict in Juli geen misverstand is
geweest, maar een maatschappelijke oor
zaak vond in de groeiende ontevredenheid
in het land over de regeering.
De rede van den heer Aalberse was een
omzichtige steuntoezegging aan dit kabi
net, dat precies dezelfde politiek volgt als
het vorige kabinet-Colijn. Die rede was 'n
lange uitvlucht. Er kome een eenheids
front aller bezitloozen. Nieuwe verkiezin
gen obphooren te worden gehouden. Weg
met de regeering-Colijn! De zegepraal aan
de massa.
De heer Van Houten (c.d.) zegt dat
het conflict tusschen regeering en katho-
lieke fractie niet is opgelost.
Spreker is tegenstander van een conse
quente deflatie, zooals minister Colijn ze
heeft geschilderd, maar voor verlichting
van vaste lasten, waaronder hij ook aan
tasting van hoofdsommen verstaat. Hot
kabinel Colijn zal het met de gevoerde po
litiek niet kunnen bolwerken en zal daar
door tot devaluatie moeten komen Dit be
grijpt men wel in het land eü dit is het,
dat onrust wekt. Men komt er niet met de
voortdurende loonsverlagingen. De regee
ring moet rekening houden niet alleen
met economische, maar ook met ethische
motieven. Daarom zal spr. stemmen voor
de motie-Van den Tempel tegen salaris
verlaging.
Blijkens de raadsverkiezingen
groeit de ontevredenheid
m het land over de regeering.
De heer Arts (k.d.b.) zegt, dat de heer
Aalberse geen conflict had mogen veroor
zaken, als hij er niet zeker van was, dat
hij een andere regeering zou kunnen vor
men.
Nog altijd gelooft de minister-presiden
dat ons land door aanpassing weer met
het buitenland zal kunnen concurreeren,
en dat het vrije ruilverkeer zal kunnen
worden hersteld. De regeering heeft na
het conflict met den heer Aalberse eenige
tegemoetkomingen gedaan, zooals de hulp
aan de industrie en den middenstand en
do vestigingswet.
De heer Vervoorn (platteland) is
geen bewonderaar van het oude kabinet-
Colijn geweest, maar meent, dat een
Roomsch-rood kabinet ons van den wal in
de sloot zou helpen. Het conflict, dat er
is geweest, heeft al genoeg schade aange
richt. Spr. wijst op de vermindering van
den goudvoorraad der Nederlandsche bank
en op de hooge rente Noodig is verdere
bezuiniging en al die fantastische plannen
en voorstellen, welke men verneemt, geven
niets. Te betreuren is, dat er van belas
tingverlaging niets zal komen. Het is heel
gemakkelijk, zich togen salarisverlaging tf
verklaren, maar het is moeilijk, aan tege-
ven, hoe de uitgaven dan moeten worden
gedekt. De regeering betrachte voorzich
tigheid bij de industrialisatie.
M inister Col ij n begon daarna met
zijn antwoord, maar sprak slechts enkele
minuten.
De vergadering werd daarna verdaagd
tot Vrijdagmiddag.
20308
5 DERDE BLAD.
NIEUWSBLAD VOOR ZUID-HOLLAND EN UTRECHT Schoonhovnschs Courant
door JAN KIJKUIT.
Ttun jorot voor witte achler-
spatborden, maer betwijfelt ot
ze „helder wil" lullen blijven.
Beleediging van het gezag.
Actieve raadsleden en hun
loon. Een onvindbaar ge
meentehuis.
Teun zette zich op een stoof neer bij
twee f ie-sen, d e van Jod en my. *ty
plaatste een pot witte verf naast aioh en
terwijl hy zijn pyp stopte, bekeek hy met
een spijtig gezicht aandachtig de achter
spatborden van beide karretjes.
Mot ik nou al die tierlan yntjes ook
onderverven? vroeg hij, wyzende op de
reclames, die de fabrikant er m kleurige
transfors op had aangebracht.
Natuurlijk, antwoordde Jod. J>urs
aan te doen. En terwijl hij met de krant
in de handen naderbij kwam, las hy voor.
De spatborden moeten over een lengte van
ten minste 30 c.M., gemeten van het ach-
terondereinde, geheel helder wit gekleurd
zijn of geheel van een helder witte bedek
king zijn voorzien, met d en verstande.
Ja, ja, viel Teun hem m de rede,
gooi het maar in myn pet, al die 8®1®®™-
heid. Als ik nou maar weet, dat alles wit
mot worden, dan is t mijn al lang goe
'k Vin 't alleen een b etje zonde van al
die mooie figuurtjes. Maar als het zoo
mot, vooruit dan maar. Met een gebaar
ran berusting doopte hij alvast de kwast
mjod had' inmiddels 31 C.M. op het spat-
echerm uitgemeten. Tot hiertoe, Teun,
zei hij, ga je gang, als je de reflectors
maar net meeverft.
Wat bedoelen ze nou met die helder
Witte bedekking? vroeg tante, die vol be
langstelling de operatie kwam gadeslaan.
—Wel, zei Jod, dat wil zeggen, dat je
©r ook je zakdoek om kan binden.
O, lachte Teun, zoo dus? en hy
r knoopte zijn groote, roode zakdoek om den
achtersteven van een der vehikels.
Verf jij nou maar, repliceerde tante
op deze grap en Teun verwijderde zwij
gend den lap en begon inderdaad aan zyn
arbe'd.
Toen feen der fietsen de bewerking had
ondergaan, kon ik de opmerk ng niet on
derdrukken, dat het een leelijk gezicht
was Teun verstond dat blijkbaar als een
gebrek aan waardeering voor zijn nauw
keurig werk, want hij keek plotseling ver-
stoord om. Er Tlogen bij die beweging
een paar stukjes asch uit zijn pyp op het
versche schilderwerk, wat Jod den uitroep
ontlokte:
Héla, ic dat non helder wit?
Teun zette een meewarig gezicht, wierp
Zijn kwast in den verfpot en verhief zich
van zijn nederigen zetel.
Wat denken jullie nou? vroeg hy,
hoofdschuddend. Hoelang zouwe die din
gen nou wit zijn? Moet je hier van den
winter eens op dis mooie polderwegen rij-
ien: dan zal der al gauw geen wit meer
te zien zijn op heel die spatborden. Dat
kan je die heeren in Den Haag niet wijs
maken, die al dis n euwe wetten uitvin
den, want die fietsen alleen op asfalt, als
de zon schijnt en ze zijn n et link genoeg
om der aan te denken, dat wij hier door
den modder moeten ploeteren.
Niet link genoeg? herhaalde tante
berispend. Pas maar op, dat je dat niet te
hard zegt. Je mag het gezag niet belee-
d gen, weet je dat wel? Kijk maar eens
naar dien man in Berkenwoude. Die had
op die strooib ljetjes ook een beetje te veel
gezegd en daar nemen ze m op.
Zwart op wit is altijd leelijk, zet
Teun en hij keek tersluiks naar de asch-
▼lekjes op het spatbord. Maar zeg nou is,
vervolgde hij, zich tot Jod wendend, vn
je nou, dat die man zooveul het misdaan?
Als je in den verk ezingsstrijd de strooi
biljetten leest, staan er dikwijls heel wat
erger dingen op dan op dat van Perkouw.
Onze jurist zette een bedenkelijk ge-
ancht.
Hoor eens hier, zei hy, met een ai-
werend gebaar, daar ral ik me tegenover
leekon liever niet over uitlaten. Het ti
een nieuwe wet, die gemaakt ia om het
neerhalen van en het achelden op het ge
zag tegen te gaan. Er zit aan die zaak
heel wat meer vaat dan jullie denken en
ala je er meer van weet, weet je ook hoe
onaangenaam en lastig de kwest e ia. As
er twee partijen zijn hebben ze me®8'8-'
allebei een beetje gelijk. We zullen het
maar zoo laten; het recht moet zijn loop
hebben. tl
Hst deskundige antwoord werkte niet
erg bevredigend, maar we volgden het
gratis advies in zooverre op. dat we net
er bij lieten en ik stapte op een ander
onderwerp over.
BUwfct ie een raar ding, zei, 'k.
nou eens naar dat geval in Hardinxve'd
Daar zijn ze bezig om den Merwededijk te
bestraten
Zeker ook al bang voor vuile spat
borden, gromde Teun en ging weer aan
zijn werk.
Nu vonden enkele raadsleden, dat de
s'eenen, die daarvoor waren aangekomen,
niet aan de eischen voldeden of althans
niet van dezelfde kwal teit waren als de
monsters, waarnaar ze waren besle'd.
Da's n et netjes vond, tante.
Juist. Daarom namen ze een stuk of
wat van die steenen mee en tippelden naar
het gemeentehuis om den burgemees'er te
laten zien, dat de zaak niet in orde was
Flinke kerels zijn dat, prees tante
Die toonen, dat ze voor de belangen van
de gemeente opkomen. En toen?
En toen, ja. Wat denkt U, dat ze
kregen?
Een plu mpje natuurlijk voor hun op
lettendheid en m sschien een sigaar en een
makkelijke stoel om uit te rusten van d'r
gesjouw.
Neen, zei ik, een proces-verbaal we
gens het wegnemen van de steenen. Tante
was ten hoogste verontwaardigd, ze vond
het „geen behandeling van menscben, die
hun best doen voor de gemeente". Maar
Jod had schik n het geval. Hij proestte
het uit.
Die raadsleden denken ook, dat ze
z ch overal mee moeten bemoeien, lachte
hij. Dat gaat toch n et? Wat zou er dan
terecht moeten komen van werken, die het
rijk laat uitvoeren, als alle kamerleden er
hun nous in staken? Dan hadden de ar
chitecten en de aannemers geen leven en
het werk schoot niet op. Raadsleden moe
ten weten, hoever hun bevoegdheden
gaan. Ze mogen eens een opmerking ma
ken
Bijvoorbeeld als het raadhuis niet
te vinden vel ik hem in de rede.
Hè? riep tante, wat is dat nou weer
voor praat!
Zoo;ets kan vporkomen, tante,
heusch, bevestigde ik. In Molenaarsgraaf
heeft een raadslid er in de vergadering
over geklaagd, dat het gemeentehuis daar
n et te herkennen is. 't Is net een gewoon
huis. Onlangs stond er een koopman aan
de deur van de secretar e te schreeuwen
of ze nog puikbeste aardappelen moesten
hebben.
Tante merkte tusschen haar lachen
door op, dat inderdaad een raadhuis toch
wel behoorlijk moet zijn te onderscheiden.
Op die manier zou een vreemdeling het
niet eens kunnen vinden.
Ook maar wit verven, grnnikte Teun,
I die zijnMietsen klaar had. D'r is nog verf
1 over, hoèrl
gewerkt mousseline met effen kraag over,
de ronde pas en knoopsluiting. Rug- en
zijpanden worden ingehaald en aan de pas
gezet. Drie-kwait lange mouwen Rok met
plooien aan de voorzijde en gladde ach
terbaan.
Patronen verkrijgbaar a f 0.58.
HET BESTELLEN VAN PATRONEN.
De prijs onzer patronen is 04B Toor
kinderkleeding en f 0.58 Toor japonnen
en mantels. Patronen van enkele rok of
blouse kosten f 040 Men kan het bedrag
in postzegels of per postwissel overmaken
of gireeren op postrekening 13763 aan de
redactie van dit blad.
bRAlSttlA-vAN-VVLKEIiBUR
LEV
LEEUWARDEN
JONGENSJAS
8—10
Ben. stof 1.5Ó M. van 150 c.M. breed
Diagonaal geweven stof is zeer geschikt
voor dit model, dat met twee rijen knoopen
sluit; ceintuur met eenvoudige gesp. Bui
tenomtrek, mouwopslagen en overslagen
van de zakken zijn 1 c.M. van den kant af
doorgestikt.
Patronen verkrijgbaar voor jongens van
810 jaar a f 0.58.
JURK VOOR MEISJES
van 14—16 jaar.
20328.
Ben. stof pl.m. 3.75 M. van 80 c.M
breed. Men krijgt een aardig geheel van
GRIESMEELSNEEUW.
100 gram griesmeel, 1 liter water, 150
gram suiker, 4 citroenen, 1 d.l. roomi
eenige geconfijte kersjes.
We beginnen het water aan de kook te
brengen met de su'ker en geraspte citroen
schil strooien er de griesmeel in en laten
dit gedurende tien minuten doorkoken,
steeds flink roerende, waarbij we ook den
bodem van de pan raken, en laten het
daarna wat afkoelen. In dien tusschentijd
persen wij de citroenen uit en zeven de
sap, zoodat pitten en velletjes achterwege
blijven en gieten dit in een vrij groote kom,
voegen de griesmeel er bij en kloppen met
de garde, totdat wij een luchtige, schuimi
ge massa hebben verkregen. We kunnen
deze nu in één groote glazen schaal doen
of, wat ook heel aardig is, in verschillen
de één-persoons schaaltjes en hierop een
laagje geslagen room met een besje in het
midden Indien men geen room wenscht,
Man strooit men wat gemalen okkernoten
over het bovenvlak.
GEKRUIDE TOMATEN.
6 groote tomaten, 160 gram boter, 2
hard gekookte eieren, 2 versche eieren, 2
eetlepels azijn, V» theelepel mosterd, 1 thee
lepel zout, 1 theelepel suiker, cayenne po-
per.
De kleinste helft van de boter wordt
goed warm gemaakt en hierin worden de
gewasschen afgedroogde en aan niet te
dunne plakken gesneden tomaten eenige
minuten gestoofd.
De hard gekookte eieren worden fijn ge
hakt en vermengd met de rest van de bo
ter, de azijn, mosterd, zout, 6uiker en
cayennepeper, waarna de massa goed
warm gemaakt en roerende vermengd
wordt met de goed geklopte eieren. De to
maten worden op een verwarmde schaal
overgebracht en bedekt met de gekruide
saus.
Warm opdienen met toast.
DE LUCHTVAART OVER 20 JAAR.
Foktor legt de toekomst bloot
De Nederlandsche vliegtuigconstruc
teur Anthony Fokker, heeft in het Fran-
sche weekblad ,.L' Aero" eeni uiteenzetting
gegeven van de ontwikkeling der lucht
vaart, zooals die zich volgens hem in de
komende jaren zal openbaren.
Over tien, twintig jaar zal, volgens Fok
ker, het vliegtuig dezelfde plaats innemen
als tegenwoordig de auto. Bovendien zal
dan het gebruik vqn een vliegtuig veel
goedkooper en veiliger zijn. Drie categori-
ën vliegtuigen zullen dan van beteekenis
zijn: le het verkeersvliegtuig, waarvan de
prijs ongeveer f 1000 zal zijn; 2e het pco-
aantoestel en 3e het sportvliegtuig, dat na
genoeg overal kan landen.
De passagiersvluchten zullen door de
stratosfeer gaan met een snelheid van 580
tot 950 K M. per uur en in één sprèng
zal men van Londen of Parijs New-Yprk
kunnen bereiken Indien men het kleine
toestel in serie kan bouwen, dan zou *en
machine niet meer dan achthonderd gul
den kosten en de reis van Londen naar
Parijs zou niet duurder zijn dan een paar
VRIJDAG 27 SEPTEMBER 1938
gulden. Deze toestellen zullen twee perso
nen kunnen vervoeren, een motor bezitten
van vijftig paardekracht en zullen een
snelheid bereiken van 185 K M. per uur-
Het zal niet zoo lang meer duren of in
veel korteren tijd dan thans worden gere
geld trans-Atlantische vluchten uitge
voerd. Daarvoor zullen reusachtige „lucht
vaartbooten" gebouwd moeten worden van
het ,.Maxim-Gorki"-type. Wanneer de
groote Atlantische stoomers, die men
thans bouwt, ouderwetsch zullen zijn en
onder de handen van sloopers zullen ko
men, dan zullen de inenachen gebruik ma
ken van het vliegtuig.
Met de verwezenlijking van deze plan
nen wordt reeds een begin gemaakt Ee-
nigen tijd geleden is men begonnen mta
iwee keer per week van Amsterdam naar
Nedcrlandsch-Indië te vliegen, in plaats
van pen wekelijkschen dienst te onderhou
den Indien de oipstand glieden het eischen
zal ook deze dienst verdubbeld worden
en zal men viermotorige machines ge
bruiken. Djt is een begin van een nieuwe
periode in de luchtvaart. Binnen de eerst
volgende twintig ja^r zal de gewone ster
veling via de luchtweg alle deelen van da
wereld makkelijk kunnen bereiken.
De vooruitgang van de technische we
tenschap stelt ons ln staat gruulere snel
heden te bereiken. Een der doeleinden van
de experimenten in de stratosfeer is dan
ook het bereiken van grootere snelhedeo
dan op lagere hoogten mogelijk is.
In Amerika heeft men op de trans-con«
tinentale lijnen bij het vliegen op zeer
groote hoogten gebruik gemaakt van spe-
cialen züurstoftoevoer in de cabines. Deze
methoden zullen spoedig algemeen in
gang vinden, aldus Anthony Fokker
DRIE AUTO'S OP ELKAAR GEREDEN.
Twaalf gewonden.
Woensdagmiddag reed op den 'rijks
straatweg RoermondSittard, onder de
gemeente Linne, een autobus uit Echt, die
twaalf passagiers vervoerde. Een vracht
auto uit Heerlen naderde uit tegenover
gestelde richting in snelle vaart. Even
voor de beide auto's elkaar zouden paa-
seeren, zag de chauffeur van de autobua
den vrachtauto over den weg slingeren.
Een botsing was onvermijdelyk. Achter de
autobus reed een personenauto uit Born.
Deze schoof onder de autobus. De vracht
wagen en de autobus waren totaal ver
nield De personenauto was ernstig bo*
schadigd.
Twaalf personen werden gewond, van
wie er één, een onderwijzeres, er zeer ern
stig aan toe was. Zij is in bewusteloozen
toestand naar het ziekenhuis te Roermond
overgebracht. Ook de andere gewonden
I zijn naar Roermond vervoerd.
De maréchaussee uit Roermond onder*»
zoekt de schuldvraag.
TERUGKEER NAAR INTERNAT.
GOUDEN STANDAARD?
Een Britsche resolutie
Bij de economisch* debatten in de twee
de Volkenbondscommissie hebben de En-
gelsche afgevaardigden een ontwerpreso
lutie ingediend, waartegen de vertegen
woordigers der goudbloklanden zich met
verzetten. Het ontwerp stelt de wenacho-
lijkheid in het licht van een terugkeerea
naar een gemeenschappelijken internatio
nalen gouden standaard, hetgeen mogelijk
zal zijn, als de hinderpalen, die thans den
internationalen handel belemmeren, uit
den weg worden geruimd. Voogts beveelt
de resolutie aan meer bilaterale verdra
gen af te sluiten en een meer liberale han
delspolitiek te voeren met de meest-b*-
gunstigings-elausule tot basis.
JURK VOOR MEISJES
van 46 jaar.
20324.
Ben. stof 1.56 M van 70 c.M.
Het jurkje is gemaakt van ge
ruite stof pn loopt naar de
zoom toe wijder uit. Platte
schouderkraag, waardoor band
fluweel wordt gehaald, dat aan
de voorzijde gestrikt of ge
knoopt wordt.
Ook fluweel leent zich uitste
kend voor dit model.
Patronen verkrijgbaar a
f 0.48.
JURK VOOR MEISJES
van 8—10 jaar.
20325
Ben. stof pl.m. 2.50 M. van
80 c M. breed
Popeline, zandcrêpe of ande
re wollen weefsels zijn geschikt
voor deze jurk, waarvan de
breede pas vóór de met drie
knoopen wordt gesloten. Het
geheel is een sportiéf model en
heeft opgestikte naden en zak
ken, gladde mouwen Inplaats
vrfn een kraag, wordt een ge
kleurde shawl gedragen, waar
van de uiteinden onder de pas
uitkomen.
Patronen verkrijgbaar a
f 0.48.
jota*
LESSEN DER DEVALUATIE.
Sterke prijsstijging in BelflU.
In België beginnen de prijzen der le
vensmiddelen," die geruimen tijd niettegen
staande de devaluatie van den franc, nog
betrekkelijk laag waren gebleven, thana
overal, maar het meest natuurlijk in de
groote centra, met groote snelheid te stij
gen. Sommige bladen, die tot dusver de
devaluatie-politiek van het kabinet—Van
Zeeland hadden goedgekeurd, laten thans
bittere klachten hooren. De Indépendance
Beige bv., constateert, dat het brood se
dert een paar dagen 1.80 fr. per kgr. kost,
terwijl onder het kabinetTheunis (vóór
de devaluatie) slechts 1.35 fr.werd betaald.
Hier bedraagt de stijging dus reeds 33
pCt. De botpr kost nu 24 fr. per K.G. in
plaats van 18: het varkensvleesch 28 fr.
en 30 fr. in plaats van 24 fr voor kaas
moet 10.50 fr. inplaats van 7.50 fr. wor
den betaald. Voor sommige conserven be*
draagt de prijsstijging 40 pCt.
GODSDIENSTTWISTEN IN IERLAND.
Maandagavond Is voor de derde maal
sedert enkele dagen te Belfast weer een
aanslag gepleegd om godsdienstredenen.
Een katholieke vrouw werd in de gang
van haar huis door een revolverschot ern
stig gewond, zoodat zij in een ziekenhuis
moest worden opgenomen
De politie deelt mede, dat in verband
biermede niemand gearresteerd is en dat
men ook niet voornemens is een arresta
tie te verluchten, aangezien niemand het
voorval heeft gezien; in ieder geval wfl
□iemand iets zeggen.
Vrijdag werd een protestant lieerga-
schoten en daarna een katholiek kastelein.
Volgens mededeeling van de politie hebben
zich bij de begrafenis geen incifientea
voorgedaan.
