1 SCHOONHOVENSCHE COURANT Toekomstbriefjes Rijwielen ONS EIGEN LAND. Schoonhoven Binnenland Gemengd nieuws v Hoofdpijn, Kiespijn. IART f937 ZESTIEN BLADZIJDEN. VRIJDAG 19 MAART 1937. No. 7786. ft) ,ui; inl. gem - K. om -Poeder. cc. Bi| Uw Drogist. .kkwartier 1 heeft zich onde van do d&t eeni- leven ge- Voor b«t«r« det en in In boete der te en aaa 'K »•- heer even- ht en de afd a onderlinge een der loka- Burgerwacht ie wissélprijs. bereikt werd doeling nog- ijd te houden. eeL voorgoed len militairen lap. ABON N E ’8, die zich *an on» administratie naAA Gulden by levenslange Jt/V/ ongeschiktheid. d4._Voor blfzonderhadan haar dekking der kosten terwijl nog m^ege- over het vorige jaar p aan- In den regententijd «inde van c.„ - -- „rooter minachting neer op alles wat 3 .Nederlander, het om het ongeveer half ten aanrijding »en wielrijder i halte Baan- deeltelijk van flinke snel- hting van de st toen v. W. de auto op 9 onvermijde- ■nield, terwijl steel afkwam. PRINSELIJK PAAR VERLAAT*" MITTERSILL. Maandag naar de Rivièra. Hef Prinselijk Paar zal vermoedelijk Maandag van kasteel Mittersil vertrek ken. Het zal dan Oostenrijk verlaten en zich naar de Fransche Rivièra begeven Verschijnt: Maandag, Woensdag en Vrijdag Prijs by vooruitbeta- iing voor Schoonhoven per 8 „„oden 1.25J>. P®« I i-50 Met verzekering 15 cents meer Anker ving wijk een edel- j De heer A. dier in het geleende gelden behoorlijk kon worden afgelost De conumsste tot nazien dezer rekening bracht by monde van den beer T. Huisman een gun&Ug rapport <*«r --- aan het springen van den ketel der goo- M geveerde He schoolarts, dokter Hooikaas lit Rok- pijnen te verdrijven is 'n Mi|nhardt'» Per stuk 8 ct.doos 45 ct Bij PROPAfiANDA-AVOND ORANJE GARDE. Onder de talrijke organisaties in onze stad neemt de Oranje Garde, wat baar leeftijd betreft, slechte een zeer beschei den plaatsje in, maar wat baar optreden naar buiten aangaat en de sympathie die haar door velen wordt betoond, staat ze in bet midden der belangstelling. De Schoonhovensche Oranje Garde heeft gisterenavond in de zaal van den heer Oskam laten zien, wat goede oefening onder goede en bezielende leiding ia juNH dat men moest vreezen, i om het te Schiedam, I Ad verten tién: 1-6- I elk» regel meer f I plaatsing haiven prijs. I ten tien worden plaatst in „De t laatet van terrein naast errein voort jen schipper •ca 80 kisten ?worpen. Het en van pri- lipper waren s de Rotter- ieschepen en invoerrechten deze werd oud van de heepsvuil be- 3 van ruim m van het maar zooveel stuk zouder e ^ongeschik zangvereeni- medewerking )oft den Hee- gavond gege- De opkomst ie nummers 3t jaarverslag eden telt, ter- ook niet erg tan het pro- agt inzonder- i opwekkend salm 68 10, n. lakte zich bij mes, dat uit duim, dat een iokter Burg- De man zal len. jk heeft mej. van de Ned. fartha" be- r, thans alge- zoodanig ge in de Zater- er Junioren 1—7; Slie- bij acclamatie was herkozen, de leerlingen der hoogste klas- rtooneel, die onder leiding van den heer Monshouwer en met pionabege- leiding van rpfj M Klomp, uit Gouda, eenige zangnummers ten gehoore brach ten, onder adderen „De Uil”, „De Wind” en .Herfstliedje”, waarop een tableau volgde, dat de vrede moest voor stellen en werd gevormd door in het wil gekleede meisjes voorzien van de vlaggen van vele landen Het uit de leerlingen ge vormd koortje zong ter illustratie van een en ander het lied ,.De Volkeren der aar de”, van Kees Boeke, in drie talen, name lijk ih het Hollandsch, bet Duitech en hqj Franech Een krachtig applaus was er *1 bewijs van dat de bezoekers deze aardige gedachte en keurige uitvoering op prijs wistep te stellen VREESELIJKE RAMP IN TEXAS. SCHOOL DOOR ONPLOFFING VERNIELD. Honderden kinderen en vele on derwijzers omgekomen.' Eon vreeselijke ontploffing heeft Don derdagmiddag plaate gebad in ’n school, ongeveer 20 kilometer van Tyler bij Texas «a welk gebouw ongeveer 1500 kinderen aanwezig waren. In den loop van den middag meldde de directeur vandeachool ia zijn eerste telefonisch bericht v&a de CHR. U.L0. Woensdagavond had in een der lokalen van de Willem de Zwijgerschool de jaar- Ijjksche ouderavond der Ghr. Ü.L.O?- school plaate, wederom gecombineerd met de jaarvergadering der vereeniging waar van de school uitgaat. De samenkomst, die met bet oog op de vele ouders, die van buiten de gemeente konden komen, reeds te 7 uur aanving, was matig be zocht. Na opening op de gebruikelijke wijze, sprak de voorzitter, de heer W. Hooykaas een kort woord in verband met het voor gelezen Schriftgedeelte. De secretaris, de heer A M. Valk, las de notulen en bracht het jaarverslag uit, waarin gezegd werd, Mat voor de eerste maal sinds het bestaan der school een der leerlingen was over leden. De examens hadden een bevredi gend verloop; alle leerlingen, die toestem ming daarvoor verkregen, behaalden het diploM De penningmeester, de boer S. v$n den Oever, gaf een overzicht van het finan cieel beheer, waaruit bleek, dat de school er vrij gunstig voor staat en dat op de geleende gelden behoorlijk kon worden afgelost. De cohuiumm tot nazien dezer terdain. gaf een beschouwing schoolarfsendienst en drong er ouders op aan, hun kinderen, toe de gelegenheid wordt gegeven, den schoolarts te laten onderzoeken toonde aan van welk nut een dergelijk on derzoek voor de jeugd is Burgemeester A M Nieuwenhuisen sprak waardeornnde woorden ten opzich te van de school yan den heer Monshou- wer en ondersteepte het door de school arts gesprokene Mevr Allan, onderwijzeres aan school, Jas op verdienstelijke wijze I regels f 1.30 f 0.20; derde Adver- grati g*. G o r c u m e r’ Me JAARGANG NIEUWSBLAD VOORZUIDHOLLAND EN UTRECHT 1 Telet 20. Tel-Adres: Vanuooten S. W. N. VAN NOOTEN, SCHOONHOVEN, HAVEN 25. Postrekening 13763 opgeren root d. renekering, lijn rolgen, d. rMtge«l.lde n.p.lingeo ».g„ onjertllen njranerl root b.dr.g.n, g.«„rtorgd door d. NIEUWE HAVBANK w Sohi.d.m r» £/lQ Gulden qzkfl Odld.n b>j „ril.. "AA Solden bij rerlie. Gulden bg „rii.. Gulden bg „rbe.,.n De r.rwkerde tnoelin he< VVV overlgden.JVU r»n h.nd ot roet, 4VU r.n, een oog, 1UV r.n een duun. OU een «nd.r.n nnger. be.it ijn ,.n ramp, tmi uitsu uww ge honderden kinderen komen waren. f9 Ook eenige bewnbten van een petrole- ummaatechappü, ^i de buurt van de school verklaarden, dat het aantal kinde ren dat was omgekomen, of dat, toen zij te hulp gesneld waren, stervend was aan getroffen, zeer groot was Brandweerlie den uit alle plaatsen uit de buurt en dok toren ijldef in groote opwinding naar de school om aan het reddingswerk deel te nemen en medische hulp te verleenen In een bericht, dat later op den middag te Tyles bekend werd, spreekt men van 300 tot 400 dooden. De school, waar de ramp plaate hazf, is gelegen bij Newlonden en zij werd be zocht door leerlingen uit alle omliggende plaatsjes, bijna allen kinderen van arbei der» van de pretroleum-maatschappijen Een groot aantal kinderen was bijeen in de groote zaal van het schoolgebouw, die het zwaarst werd getroffen. De zaal stortte in en de meeaten def aanwezige kinderen werden onder *t puin bedolven. Verscheidene andere kinderen liepen ernstige brandwonden op. De oorzaak. Aanvankelijk schreef men de ramp toe EEN HALVE DAG STAKING TE PARIJS. Protest tegen optreden der fas cisten. Naar aanleiding v^n de bloedige poli tieke bosingen e Ghichy, een voorstad van Parijs, heeft het Fransche verkeerbond, Woensdag een communiqué uitgegeven, waarin o a. werd gezegd, dat de bloedige gebeurtenissen een gevolg <tm van de voortdurende uittarting dooi de fascis ten én dat als protest daartegen, de bond een staking van een haiven dag uitriep. De algemeene staking moest beperkt blijven tot den ochtend van Donderdag en de hervatting der werkzaamheden zou normaal om 12 uur geschieden. Nauwkeurig volgden de arbeiders het advies van hun organisatie op en zoo heerschte er Donderdagmorgen een onge wone rust in de lichtstad De staking verliep ordelijk, met uitzon dering van slechte enkele incidenten van weinig belang op de Place de la Bourse. Betoogera, die van de Place de la Répu- blique en uit de Rue Vivienne kwamen, posteerden zich voor de hekken van de Beurs. Er ontstondden woordenwisselin gen Sommigen zongen de Internationale, anderen de Marseillaise. Twee betoogera werden earresteerd. Om twaalf uur dreef de politie de nieuwsierigen uiteen en op dat oogenblik begonnen Metro en autobus diensten weer te functionneeren. zoodat de orde trij spoedig en gemakkelijk hersteld werd. Spoedig hernam Parijs zijn gebruikelijke aanzien. leren gehou- voorzitter- luman, werd R.K. School choolbanken Ier rekening r werd aan- otten in te ei 1936 in- lente-politie- it Daiarna OUDERAVOND De ouderavond, georganisWrd door de oudercommissie van de openbare lagere school, hoofd de heer J Monshouwor, heeft ook dit jaar weer flinke belangstel ling getrokken De helft van de Nutezaal in de andere helft was het werk der leerlingen geëxposeerd was geheel be zet. toen de voorzitter van genoemde com missie, de heer A. de Jong, met een har telijk welkomstwoord opende, en daarna de leiding overdroeg aan den heer Mons- houwer. Nadat de notulen waren gelezen en goedgekeurd en de heer De Jong als be stuurslid verschenen sen op het over den bij de als daar door Z4 J. Exalto oor de Kon en examen bet diploma grepen per ig kwam de don te Dor ian’s scheeps laats, alhier n gooide de 3 tor boot het chter in zijn i anker en Jelukkig had geest in het odat de jon- kon worden den, dan vroeger, wat dan weer mogelijk is gemaakt door de gioote ontwikkeling van landbouw, industrie, scheepvaart en handel, anderzijds aan de cultureel» an sociale maatregelen, getroffen door de openbare lichamen, waartoe de verbete ring van den oecoiiumischen toestand deze wederom in staat heeft gesteld.” Een,.andere waardemeter is het kx>n, dat liUdeze 60 jaren sterk is gestegen. In 1886 bedroeg het loon van een arbeider te Amsterdam per week f 7.50 f 10. Eenige jaren later werd in bestekken voor bet eerst een minimum loonregeling opgenomen en dat was voor een bouw vakarbeider f 0.20 per uur, de werkweekT was 60 uren, zoodat de arbeider, bij een dagtaak van 10 uren, per week f 12 ver diende. Thans zijn de weekloonen gemid deld f 30 a f 32 en de werktijd 8 uur. Natuurlijk moet men bij die loonsver- gelijking ook rekening houden met de waarde van het geld in de verschillende perioden In 1886 moesten de arbeider» ongeveer twee zesden van hun loon uitge ven aan huur en drie zesden aan voeding. Er bleef dus slechte een zesde, dat is iete meer dan een gulden over voor kleeding, «obool, belasting, dokter, enz Onder die omstandigheden i» het begrijpelijk dat het grootste deel der arbeider» niete kon «utgeven voor kleeding, maar zich moest behelpen met afgedragen kleeding van meer welvarenden. Thans besteedt een arbeider 25 aan huur, 36 aan voe ding en 6 aan kleeding. 7 In de armelijke en behoeftige omstan digheden, waarin destijd» de arbeider leefde, zocht hij troost en afleiding bij1 den drank, toen werd 9.37 Liter per hoofd veraccijnsd aan sterken drank, nu nog maar 1-56 Liter, toen was het niete bij zonders als men dronken mannen over de straten zag slieren, nu ziet men dat nooit meer In 1875 was er natuurlijk weinig kans op sparen, de rijkspostspaar- bank bestond nog niet, maar wel waren er 223 particuliere spaarbanken met 148000 inleggers, die tezamen een tegoed hadden van f 23.104.000; in 1934 waren hier te lande 290 particuliere banken met 1.183 806 inleggers met een tegoed van f 484,725,000 en bovèndien de rijkapost- spaarbank met 2,263,813 inleggers met een tegoed van f 539,518.374 of in totaal I 3,447.619 inlegger» met een tegoed van f 1,024,243,374.. De verhoudingen in de maatschappij zijn nog niet wat zij kunnen en behooren te zijn, er zijn nog te groote verschillen van menschen, die alle weelde hebben en hun inkomen niet verteren, met andere, die nauwelijks voldoende voeding hebben; er zijn mannen die met niete doen een rijk bestaan hebben en anderen, die met hard sloven hun gezin amper voor ar moede kunnen behoeden; er zijn nog hon derdduizenden werkloozen, er gaan nog karrevr^chten voedsel naar de mestvaalt, er ontbreekt nog heel wat aan een samen leving, viaar voor niemand te weinig en voor nieihand te veel is, maar de vooruit gang in peze 60 jaren, welke vooruitgang niet stopt, geeft moed voor de toekomst. Ds. A. de Leeuw van Willige-Langerak sprak daarna over; „Wat kunnen wy van de dieren leeren”. in veruand met artikel 2 der Nederl. Geloufsbelydems, waarin gezegd wordt, dat de schepping is als een schooq boek, waarin alle (Schep selen als letters zijn, die ons de onzien- lijke dingen Gods te aanschouwen geven, behandeld dr. de Leeuw Spreuken 30.24 28. Daarin wordt gesproken over de mie-' ren, de konijnen, sprinkhanen en spinne- kop. Uit de levenswys dezer dieren toonde spr aan, dat daarvan te leeren is; voor zorg, waakzaamheid, eensgezindheid en volharding, he geen tot voorbeeld werd gesteld voor het persoonlijk leven der hoorder». Bovendien werden deze vei schil lende deugden bezien uit het oogpunt van de taak der school, zoowel als uit die der vereeniging, waardoor deze behande ing een uiterma e practisch karakter verkreeg. Dé heer Hooykaas was dan ook de tolk van velen, toen hij da. de Leeuw hartelijk dankte voor deze toespraak. In de pauze werd thee geschonken en bestond gelegenheid handwerken en tee- kenwerk der leerlingen te bezichtigen. Na heropening werden de aftredende bestuursleden, de heeren M A. Valk en P. Versluis herkozen, en las de heer H. Scheer twee Afnkaansche verhalen voor. Tenslotte hjield het hoofd der school, de heer H. Bruggeman een inleidling over „De crisis en onze school”. Spr behan delde enkele oorzaken der crisis en de maatregelen door de regeering genomen, teneinde bezuiniging op de onderwijsuit gaven te verkrijgen De meest ingrijpende daarvan voor de U L.O scholen zijn de verhooging van den k assedeeler tot 30, het besluit tot verhooging van den toela- lingsieeftijd tot de lagere school en de daarmede in verhand staande bepaling, dat een leerling dé zesde klas der lagere school moet hebben doorloopen, alvorens tot de U L O. te worden toegelaten. Voorts bezuiniging op de leermiddelen. Daarna besprak de heer Bruggemhn c wijze, i^aarop de school onder de gewi, zigde omstandigheden het best aan haar Moei beantwoorden kan en behandelde het voor en tegen van een drie- of vier jarigen cursus Spr kwam tot de slotsom, dat aangezien deze U.L.O. school de leer lingen van verschillende scholen ontvangt het eerste deel van een cursus dienen moet om tot een gelijken opbouw te komen. De ervaring op verschillende scholen leert, dat ongeveer 70 der leerlingen tot de middelmatige gerekend moet worden Wil men hen niet achter laten, dan kan het tempo niet te snel worden opgevoerd In verband daarmede heeft het bestuur der school in overleg met het geheele per soneel besloten den aanvangstijd van den cursus op 1 September te houden en de cursus 4 jaar te doen duren. In een uitvoerige bespreking, waaraan zeer veel personen deelnamen, is het voor en tegen van dit standpunt behandeld, waarna t’ bestuur medegedeeld heeft, dat dit punt zijn belangstelling zal houden. De heer Scheer heeft tenslotte den ge- zeiligen avond met dankgebed beëindigd. JOO.I, aurB.r. E.N.R., Magneet en Veeno naar J- K. SNOEI StadhulMtraat 7-9 - Schoonhoven de -nen schets van Mien Labbarton, getield „Het Mutsje”, Een hartelijk applaus was haar dank De heer Scheygrond, directeur Nutsspaarbank sprak over „sparen” wees op het groote nut daarvan, inzon derheid voor de schoolgaande jeugd, die door middel van de schoolspaarkisten - zooals ze op de school van den heer Mon»- houwer geplaatet zyn, is van liever!, de aardig bedrag weet bijeetf te krijgen De laatste rede veroorzaakte penij moer Ohder de aanwezigen. De Monshouwer wtet bet verstoorde wicht in de gemoederen te herstellen door over het sparen zóó te spreken, dat alle aanwezigen met groote instemming naar hem luisterden. In de pauze werd koffie gceerveerd en het werk der leerlingen bezichtigd. Op dat werk, de resultaten van de toewijding van het personeel, mag de school met recht trotsch zijn. Onder de leiding van den heer Monshouwer te «hooi van een ZIm odvertenfl» pqg. 16 der slechtste geworden tot één d«F van ons land üit het keurige werk kinderen, dat de ouderen met voldoening bekeken, bleek dit ten duidelijkste. Ook ’t personeel komt hiervoor lof toe. Daarna heeft de heer Monshouwer nog een korte beschouwing gegeven over het volksonderwijs, waarbij hij zijn misnoegen uiteprak over het rapport-Kooiman, dat er volgens hem toe zou kunnen leiden, dat verscheidene openbare scholen zouden worden opgeheven Een collecte tot bracht f 3121*/« op, deeld werd, dat er een tekort van f 10.08 was Een der wezigen verklaarde iich evenwel bereid, dit tekort te dekken, welk aanbod in dank werd aanvaard. Na een slotwoord ging men uiteen. DE NUTSSPA4£BANK IN 1936. In 1936 werd bij de Nutsspaarbank Schoonhoven ingelegd fl. 122,525,04 terugbetaald fl. 104,959,91, terwijl i rente werd bijgeechreven fl. 14,774,75. Op 31 December was aan inleggers ver schuldigd fl. 531,366,20, terwijl de bezit tingen der Spaarbank fl. 633.560,77 be droegen, zoodat de reserve fl. 102,194,57 of 19,23 van het mteggerskapitaal be- droeg. Het aantal in omloop zijnde boekje» vermeerderde met 56 tot 917, het aantal Schoolspaarbankboekjes bedraagt 145. Het aantal posten van inleg steeg tot 2602, d&t van terugbealing tot 849 Op 31 December waren 107 spa&rbu»- jes in omloop, welke 144 maal ter ledi ging werden aangeboden. Het met de bus je» gespaarde bedrag bedroeg fl. 1210,05, alzoo gemiddeld per lediging fl. 8.40. trale verwarming. Ook volgens nadere be richten moeten zich gasspn van een na burig olieveld in de kelders van het ge bouw hebben verzameld, die daarna tot de stookruimte zijn doorgedrongen. De kracht van de on'ploffing was verschrik kelijk. Stukken van het gebouw werden een vierhonderd meter weggeslingerd. Er hebben zich na de explosie slechts vier van de 40 onderwyzeis gemeld Twee uur na de ontploffing bad men reeds 136 lijken van om het leven geko men kinderen en van 10 der onderwijzers geborgen. ERNSTIGE BOTSING OP EEN „ONBEWAAKTE”. Ditmaal ook de trein de dupe. Op den onbewaakten qverweg in de Departenfentstaat te Uithuizen is Donder dag een auto gegrepen door den trein ujt Groningen, welke daar te 10 22 passeert. De auto werd geheel vernield en de locomotief kantelde door don schok en viel dwars over de rails. Ook de rijtuigen van den trein ont spoorden De inzittende van de auto, een arte uit Loppersum, en de machinist van den trein liepen lichte verwondingen op. '.I en vooral tegen bet de 18e eeuw keek geen volk met grooter minachting nee Nederland betrof, dan de De deftige regentenfamilies Zouden met in hun hoofd gekregen hebben zich in onze taal 'te onderhouden, Nederiandsch was „een afschuwelijk dia lect” en daarom sprak men uitsluitend Fransch en volgde in alles de Fransche gebruiken na. Die dwaasheid is gelukkig voorbij en in de laatste jaren komt er steeds meer begrip en waardeering voor het eigen land, men stelt belang in het geen er omgaat hier te lande en men zal belang stellen in hetgeen hier volgt, na melijk een korte samenvatting van de voor uitgang in ons land. Nog maar een menschenleeftijd geleden, fn 1875 telde ons land slechts ruim 31/» millioen inwoner», thans ruim 8% mil- hoen. Belangrijker is echter het feit, dat die groote vermeerdering niet is voorge komen door toename van bet aantal ge boorten, maar door verbetering van den gezondheidstoestand en dus door vermin dering van de sterfte. Het. geboortecijfer steeg slechte van 130.000 in het eerstge noemde ja&r tot 170 400 thans, maar het sterftecijfer daalde van bijna 97 000 tot 73.640. Vooral de xnigelingenverzorging die 60 jaren enorm veel verbeterd. 1875 stierven van de kinderen beneden het jaar 20 thans «og maar 4 en dit gunstige cijfer kan nog verder dalen, want er zijn reeds plaatsen in ons land, waar de zuigelingensterfte niet meer dan l*/« en 2 bedraagt. Een andere oorzaak van groote sterfte Was voorheen de tuberculose. In 1875 stierven aan die ziekte 9013 menschen, in onzen tijd (1935) 3162 Aan typhus stierven in eerstgenoemd jaar 1303 per sonen en in 1935 slechte 81. Deze groote vooruitgang is niet alleen te danken aan de vorderingen der geneeskunde, maar ook aan de uitbreiding van de waterleidingen en aan de verplichte aansluitingen aan die netten. Behalve aan de daling van het sterfte cijfer der zuigelingen ie de toeneming van de bevolking ook toe te schrijven aan de stijging van den levensduur. Voorheen was de gemiddelde levensduur van een man 38,4 jaren, voor een vrouw 40,7 jaar; thans zijn die cijfers respectievelijk 61,9 jaar en 63,5 jaar. We leven 'gezonder, hebben dus minder te kampen met ziekte, we leven langer en we worden ook grooter. In 1875 moest nog 7*/» van de lotelingen worden af gekeurd, omdat zij beneden den maat (1 55 meter) waren en was 26 langer dan 1.70 m.; nu is nog niet 1 beneden den maat en bedraagt het aantal lotelin gen langer dan 1.70 m., niet minder dan 65 7 Mr. dr. J. H. van Zanten, die over de- te cijfer» een artikel in „De Ophouw” publiceerde, zegt, dat „deze veranderingen ten góede wel te danken zijn eenerzijds aan een verbetering van den oeconoini- schen toestand der bevolking, die haar in staat stelt op veel betere wijze te leven in hot bijzonder te wonen en zich te voe-

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Schoonhovensche Courant | 1937 | | pagina 1