EEN PRAATJE OVER....
sterdam of Rotterdam verwaarloozen.
Berlijn kan wellicht wat lading over Ge
nua zenden, ma>r in hoofdzaak blijft
Duitschland aangewezen op onze Rijn
havens. De kunst kan de natuur hinde
ren ,de natuur laat zich echter niet voor
langen tijd breidelen.
5
Binnenland
Buitenland
I /^laatUtocb wrijven
ff /yl met den geneeskrach-
fl l\ hgen Kloosterbalsem
die ze snel verdrijft.
akkers Kloosterbalsem
dringt tot diep in de weefsels door)
J. K. Snoei
RheumaHek?
1
lltN BLADZIJDEN.
MAANDAG 3 Mhl 1937
»e JAARGANG.
ill meer
ne-
ROAM
ENGELAND
HZ*»»
zijn
van
*DAM
het
Met verroken ng
15M DUITSCHERS AAN LAND?
Van de zijde der Boskjsfch^ regeering
wordt officieel medegedeeld, dat Maan
dag 26 dezer, 1500 Duitschers te San 8e-
bastiaau aan land gain gez«t.
5. W. baron van Voorst tot Voorst, 's-Gra-
venhage; 6. Ir. F. Culjé, Leiden; 7. Ir. L.
Feber, Den Haag; 8. D. de Kok, Loosdui-
nen.
zal
de
de
stel-
sten-
Staatk. Geref. Party.
1. Ir. C. N. van Dis, Rotterdam; 2. A. J.
Kersten, Rotterdam; 3. J. W. van Houdt,
Rijssen; 4. J. van Bochove, Zeist.
Nat. Soe. Beweging.
J. van Vessem, Utrecht; 2. S. L.
3. J. van Hoey-
smith. Rotterdam; 4. Mr. A. J. Aeilkema,
Den Haag.
1. Mr
A. Plekker, Haarlem;
■II
I ons blad vroeger verschijnen
om de post-abonnee's dien
avond de Schoonh. Crt. te
I doen ontvangen.
Wij verzoeken daarom dringend
I aan adverteerders en corres-
I pondenten er voor zorg te
willen dragen dat advertenties
en berichten voor dat nummer
ui ter lijk Woensdag-
ochtend in ons bezit zijn.
Steeds in voorraad:
Veeno, Burgers ENR, Magneet
Simplex en Fongers rijwielen
bij
jANT
UR.
rijke kant-
getailleerd
zalm, wit en
Maat42-4d
oantzlon
25
HOE DE „ESPANA” VERGING.
Een paniek aan boord.
Een officieel communiqué van de re
geering te Valencia bevestigt, dat het
slagschip „Espana" van de nationalisten
Vrijdagmorgen door vliegtuigen der link-
schen tot zinken is gebracht.
Het schip zonk tengevolge wm
i S.DA.P.
L A. B. de Zeeuw; 2. P. Móltmaker; 3. H.
B. Wiardi Beekman; 4. J. In 't Veld; 5. J.
van der Kieft; 6. J. B. J. Ratte; 7. N. C.
BoumaVan Strieland; 8. W. Brouwer Jr,
Anti Rev. Party.
1. A. Anema, Haarlem; 2. P. E. Briët, Lel
den; 3. A. Stapelkamp, Utrecht; 4. J. Se-
vertfn, Utrecht; 5. J. van der Molen Tz„
‘s-Gravenhage; 6. V. H. Rutgers, Amster
dam; 7. J. F. Reitsma, Rotterdam; 8. A.
Baron van Heeckeren van Keil, De Steeg
(Rheden); 9. G. van Baren. Delft; 10. A.
K. C. Jonkheer de Brauw, ’s-Gravenhage.
Chr. Hist. Unie.
I. J. ter Haar, Amsterdam; 2. Prof. Dr.
J. de Zwa,an, Leiden; 3. Jhr. Mr. D. J. de
Geer, ’s-Gravenhage; 4. Prof. Dr. J. R.
Slotemaker de Bruine, Wassenaar; 5.
Prof. Mr. P. Lieftinck, Rotterdam; 6. Dr.
C. W. Th. Baron van Boetzelaer van Dub
beldam, De Bilt; 7. H. van Boeljen, Voor
burg; 8. Mt. W. F. Lichtenauer. Hille-
gersberg; 9. A. van Walsum, Vlaardin-
gen.
feit, dat een van de door de linksche
vliegtuigen op het schip geworpen bom
men de munitiekamer trof.
Met het zinken van de „Espana” heeft
de rechtse he vloot haar grootste slag
schip verloren. De „Espana” had van al
le oorlogsbodems van Franco de’ grootste
aanvalswaarde. De bemanning bestond
Uit 854 koppen. Het schip was kortgele
den verbouwd en kon watervliegtuigen
met opvouwbare vleugels meevoeren.
Hoeveel slachtoffers?
Hoewel tusschen het begin van den
aanval en het oogenblik dat het schip in
de golven verdween, 21/» uur verliepen,
meldt men, dat de bemanning van de
„Espana" in paniek over boord sprong,
zonder er aan te denken de booten uit
te zetten.
Volgens dit bericht, hebben zeshonderd
van de opvarenden van het pantserschip
naar men gelooft, een staf in de golvèn
gevonden.
Daarentegen wordt van nationalisti
sche zijde gemeld, dat bij den ondergang
van den kruiser slechts vier matrozen
om het leven gekomen zijn, terwijl
voorts nog een machinist werd gedood.
De overige leden van de bemanning zou
den door den torpedojager „Velasco” zijn
gered.
De Baskische autoriteiten verklaren te
weten, dat de kanonnen van de „Espa
na" werden bediend door Duitsche ka
nonniers.
Volgens ooggetuigen hebben slechts
drie bombardementsvliegtuigen, door ge-
vechtstoestellen geëscorteerd, de „Espa
na’’ en de „Velasco”, waarop de kust-
batterljen eveneens schoten, aangevallen
Laat U niet kwellen
door rheumatische
pij nen, die U oud
maken vóór Uw tijd.
Vrijheidsbond.
(Gelijkluidende lijst in Zeeland en
Utrecht)
L W. Kakebeeke; 2. W. H. de Beaufort.
Vrijz; Dem. Bond.
(gelijkluidende' '“lijst in Zeeland, en
Utrecht)
1. Mr. W. H. M. Werke. Amsterdam; 2. Mr.
j. Adriaanse, Oostkapelle; 3. Mevr. Bergs-
ma—Bergsma, Zoutelande; 4. Mr. G. A. E.
B. Meyer, Utrecht.
Staatkundig Gekef. Party.
(in de provinciën Zeeland en Utrecht).
L Ir. C. N.-van Dis, Rotterdam; 2. A. J.
Kersten, Rotterdam; 3. J W. van Houdt,
Rijssen; 4. J. van Bochove. Zeist.
Nat Soe. Beweging.
(Gelijkluidende lijst in alle vier provin
ciën).
1. Mr. D. F Pont. Hillegom; 2. Jhr. Mr.
E. J. R. M. van Bönninghausen, Tubber-
gen; 3. Ir. Mr. N. J. van Leeuwen, Alk
maar; 4. G. J. K. Baron van Lynden van
Horstwaerde, Soestdijk.
GROEP IV.
(Provincie Zuid-Holland.)
R.-K. Staatspartij.
1. Prof. Dr. A. Steger, Haarlem; 2. F. Ni-
vard, Rotterdam; 3. Jhr. Mr. L. E. M.
BESCHERMT DE VLUCH
TELINGEN.
Vijf a zes duizend kinderen uit
Bilbao.
De Britsche consul Stevenson heeft
den president van de Baskische regee-
ring Aquirre verwittigd van de beslissing
van de Engelsche regeering om in volle
zee de schepen (ook van andere natio
naliteiten) te beschermen, die hun dien
sten bewijzen bij de vlucht van de bur
gerbevolking van Bilbao.
De Britsche consul heeft voorts bespre
kingen gévoerd met de kapiteins van de
Engelsche schepen, die op het oogenblik
in de haven voor anker liggen. Men is
overeengekomen, dat de schepen zooveel
kinderen uit Bilbao naar St. Jean de
Luz zullen vervoeren als zij op de dekken
en in de kajuiten kunnen herbergen.
Men spreekt van een aantal van 5000 a
6000.
De prefect van het departement Giron
de heeft den gemeentebesturen van Ver
don en Paulllac medegedeeld, dat een
aantal vluchtelingen uit Spanje zou aan
komen.
De Momingpost spreekt de hoop uit,
dat de regeering te Madrid geen pogin
gen in het werk zal stellen dit mensch-
lievend werk door geweld te belemmeren.
Mocht zij dit echter probeeren, dan
zij op den tegenstand stuiten van
Britsche oorlogsschepen, die buiten
drie-mijls grens gestationeerd liggen.
DE STRUD IN SPANJE.
MOLA'S OFMABSCH IN BASKENLAND.
Aan het eindpunt?
De nationalistische troepen hebben in
Biscaye den opmarsch nog weten voort te
zetten en Zaterdag tegen den avond
werden, blijkens het communftiué van
het nationalistische groote hoofdkwar
tier te Salamanca, de plaatsen Bermeo,
Mundaca, Pedemales, Altamira en Vista
Alegre bezet.
Ten Westen van den straatweg Guer-
hica-Durango zijn a/deelingen van Mola
Berlanda, Orborioas, Ajurita, Burdadias
en San Pedro binnengerukt
Intusschen wordt het twijfelachtig of
de rechtschen hun zegetocht nog wel
langer zullen kunnen volhouden, want
reeds hebben de Basken een nieuwe ver-
dedigingsmacht georganiseerd, daartoe
in staat gesteld door de aankomst van
20 bataljons, die in allerijl uit het gebied
van Santander en Oviedo naar het front
van Bilbao zijn gezonden, en van re-
geeringsvliegtuigen uit Valencia. Zij
staan thans opnieuw voor verbitterden
tegenstand gereed op de Drde Bermeo-
Rigoitia-Mugica-Carocica.
In het bergachtig terrein, waar de
Basken zich veel beter thuis gevoelen dan
hun aanvallers, staat Mola nu tegen
over een leger, dat zoowel wat aantal als
wat uitrusting betreft, veel sterker is dan
het zijne.
Odw zeeschepen.
De Stoomvaart Maatschappij Neder
land heeft aan de Nederlandsche scheeps
bouw Maatschappij opdracht gegeven een
mailschip te bouwen van ongeveer 20.000
ton en met een vaarsnelheid van onge-
vxeer 21 mijl, teneinde de reis van Ge
nua naar Batavia in 16 dagen te kunnen
doen. Het schip zal circa f 12 a f 13 mil-
lioen kosten. De scheepssnelheid wordt
door de onderlinge concurrentie steeds
opgevoerd, alhoewel tot dusver de reis
van Genua tot Batavia niet noemens-
waardig werd verkort. Een jaar of twintig
geleden deed men er 23 dagen over, nu
21. Het nieuwe mailschip echter zal een
groote verandering brengen, 21 dagen of
16 dagen is een enorm verschik De op In-
dië varende Nederlandsche maatschap
pijen moeten er wel toe overgaan, omdat
vreemde maatschappijen deze nieuwe
snelheid al eenlgen tijd bezitten en wij
daardoor te veel achterop zouden ko
men. De naam van bet nieuwe schip is
nog Diet bekend.
Advertentiën1-6
elke regel meer f
plaatsing halve-
tentiën worden
plaatst in „De
Onze zeehavens.
land ligt aan de druk bevaren
Noordzee, wij beneerschen de mondingen
van belangrijke Europeesche rivieren,
Rotterdam en Amsterdam behooren tot
de voorname Europeesche havens. Van
deze ligging hebben wij door de eeuwen
heen geprofiteerd; door onze bekwaam
heid in het varen op zee en alles, wat
met de zee verband houdt, zijn wij ge
worden: de vrachtvaarders van Europa I
De techniek heeft daarin eenige veran
dering gebracht; het zwaartepunt van
het zeevervoer lag niet meer bij de zee
vaartkunde, maar bij de kapitaalkracht
om de enorme weelderige schepen te bou
wen. Het is intusschen twijfelachtig, of
de reusachtige schepen het lang zullen
uithouden en of men niet zal terugkee-
ren tot hetgeen in de practijk het meest
aangewezen zal blijken te zijn.
Tn Europa heeft men tal van havens.
In Duitschland oa. Hamburg en Bremen,
in Nederland Amsterdam en Rotterdam,
in Belgie Antwerpen, Frankrijk bezit en
kele haven, die, wat ligging betreft, bij
de genoemde havens achterblijven en die
slechts ten koste van veel kapitaal eenb-
germate tot ontwikkeling zijn te bren
gen.
Nu duikt Italië op. Hst wfl Genua «n
Barons vooruitbrengen. Het wil een deel
van de scheepvaart tot zich trekken en
▼ermoedelijk zullen pogingen in Duitacb-
land gedaan owrden om in die richting
werkzaam te willen zijn.
Het is een bekend feit geworden, dat
Duitschland en Italië in vele opzichten
samen moeten gaan, teneinde een Euro-
peesch overwicht tot stand te kunnen
brengen. Rome zal dan aan Duitschland
zeggen wij hebben zooveel samen gere
geld. laten wij dan ook tot een overeen-
stemming komen voor onze havenplaat
sen Genua en Savona. WIJ zullen de
tpoorvrachten voor u z®cr laag
stenen en wij kunnen elkander
nen in den economischen strijd.
Toch zal Duitschland aarzelen om zich
te binden. Hamburg en Bremen liggen
strategisch gunstig, maar de weg van Ge
nua en Savona gaat naar het Westen
door de Straat van Gibraltar en naar het
Oosten via het Suezkanaal. belde pun
ten. die zeer gemakkeiyk zijn af te slui
ten.
Bovendien ta de vriendschap tusschen
groote landen niet durend. Indien er iets
gebeurt, wat aan Italië onwelgevallig is.
of wat Duitschland er toe brengt om geen
pro-Italiaansche politiek meer te voeren,
dan kost het eenige moetie om de oude
Verbindingswegen weer te herstellen.
Daarom zal Duitschland nimmer Am-
Anti Rev. Party.
(gelijkluidende lijsten in de provincies
Utrecht, Zeeland, Noord-Brabant.)
1. H. A. M. van Asch van Wijk; 2. P. Die-
leman; 3. Mr. J. A. de Wilde, ’s-Graven
hage; 4. Prof. Dr. G. A. Diepenhorst, Am
sterdam; 5. J. W. Goedbloed; 6. A. D. van
der Schans.
Chr. Hist. Unie.
(in de provinciën Utrecht, Zeeland en
Noord-Brabant één gelijkluidende lijst):
I. Prof. Jhr. Mr. B. C. de Savornin Loh
man. Utrecht; 2. Mr. W. F. E. Baron van
der Feltz, Middelburg; 3. Mr. Dr. W. F.
J. Frowein, Eys-Wittem L.; 4. C. Dane
Gz., Willemstad; 5. Jhr. Mr. K. J. Scho-
rer, Utrecht.
1.75
hemd 1.93
4
NIEUWSBLAD VOOR ZUID HOLLAND EN UTRECHT
1 SCH00NH0VEN5CHE COURANT f
,1 Telef. 20. Tel.-Adres: Vannooteu S. W. N. VAN NOOTEN, SCHOONHOVEN, HAVEN 25. Postrekening 13763. 1
ABONNE*8, die neb o01* •dmmistratie opgeven voor de verrokeeing. xqn volgens de votgestelde bepelingen tegen ongevallen verzeker! voor bedragen, gewaarborgd door de NIEUWE HAVBANK te Schiedam
2000 ongeschiktheid. 600 overlijden. 300 van hand of voet, 200 van een oog. 100 van een duim. 60
Wederopbouw van de wereld.
ENGELSCH—AMERIKAANSCH
ACCOORD ALS GRONDSLAG.
Volgens Arthur Krock, correspondent
van de New York Times te Washington,
zal presideiït Roosevelt gedurende zijn
vacantie een ontwerp bestudeeren, dat
door een vooraanstaand parlementslid
is opgesteld en dat een plan tot weder
opbouw van de wereld omvat, gebaseerd
op de overeenkomst tusschen Engeland
en de Vereenigde Staten.
De opsteller van dit ontwerp zou de
meening te Londen hebben gepolst en
gunstig ontvangen zijn. In groote lijnen
is het plan als volgt: Het sluiten van een
stilzwijgend niet-aanvalsverdrag tusschen
Engeland en de Vereenigde Staten, waar
door het den Vereenigde Staten moge-
Ujk zou zijn de vloot samen te trekken
in den Stillen Oceaan en Engeland zijn
defensie in den Atlantischen Oceaan zou
kunnen verwaarloozen; verder stabilisa
tie van dollar en pond sl^rling op een
vasten grondslag, waarbij automatisch
de landen van het sterling-bloc en zoo
mogelijk ook Frankrijk worden- betrok
ken; tenslotte het bijeenroepen van een
wereldconferentie ter bestudeering van
alle vraagstukken, welke betrekking heb
ben op het tot stand komen van een in-
tenationale overeenstemming. Hiertoe
moet een Britsch—Amerikaansche over
eenkomst tot stand komen, voor de con
ferentie bijeen wordt geroepen.
Chamberlain zou Norman Davis heb
ben medegedeeld, dat de Britsche regee
ring bereid is definiteve voorstellen van---
Ropaene^ «W ÖP* een Jisenoe, Den Haag, A. H. f. Kuiper,
ONZICHTBAAR CONVOOI.
De „Vulcanus” niet opgebracht.
Het Nederl. motorschip „Vulcanus*
heeft op zijn jongste thuisreis in de
Straat van Gibraltar een avontuur be
leefd. Het schip werd door een kruiser
van Franco aangehouden en zou ver
moedelijk naar Ceuta hebben moeten op-
stoomen, als niet een onzichtbare sterke
begeleider plotseling zichtbaar geworden
was. De „Vulcanus" was namelijk in ge
zelschap van een der Nederlandsche on
derzeeërs, die tijdelijk onder water was.
De onderzeeboot kwam opeens boven en
bleef tusschen de „Vulcanus" en het
schip van Franco in varen.
De kruiser zag onmïcldellljk
voornemens af en verdween.
BUEENKOMST VAN NEDERLAND
SCHE BURGEMEESTERS.
Vitnoodiging van de Oxford-groep
De negen burgemeesters, behoorende
tot de Oxford-groep, hebben, naar het
Utr. Nieuwsblad verneemt, een ultnoo-
diging aan alle ambtgenooten in den
lande gezonden, om op 14 Mei tezamen
te komen en het streven van deOxford-
beweging te bespreken. De plaats van
samenkomst zal vermoedelijk Kasteel
Ntjenrode zijn, hoewel als zoodanig ook
een punt te Utrecht wordt overwogen.
Bewapening.
Ate een der oorzaken van de mindere
bedrijvigheid op de beurzen wordt ge
noemd de mogelijkheid, dat de naties hun
bewapening zullen gaan beperken, zoodat
de vraag naar grondstoffen zou terugloo-
pen. Hoe verheugend het ook zou zijn, in
dien een einde zou komen aan de oor-
logs-voorbereldlng. de kans daarop is zeer
gering. Men wil geen oorlog, maar men
wenscht troeve® in handen te hebben om
concessies te verrkijken. Het land, dat
militair zwak ta. krijgt niets gedaan.
Daarom zal men doorgaan met het ver
sterken van de legers en vloten; de vraag
naar grondstoffen zal stijgen en de prij
zen zullen eerder naar boven gaan, me
de onder de groote hoeveelheden goud,
welke worden gedolveru Men moet de be
wapeningswedloop zien als een prikkel
voor de vredes-industrie. Zoolang men
oorlogsmoe is en dit is het geval in het
grootste gedeelte van de wereld, komt er
geen oorlog, hoe ver men ook met de be
wapening moge gaan. Maar de stijgende
koopkracht moet leiden tot algemeene
bedrijvigheid, zoodat het bedrijfsleven
later de bewapeningsorders kan missen,
zonder daarvan de nadeelige gevolgen te
ondergaan.
wereldconferentie in overweging te
men.
Wat de oorlogsschulden betreft, zouden
voorstellen worden gedaan voor een aan
merkelijke vermindering van de schul
den en aflossing over een grooter aan
tal jaren.
HEVIG GEVECHT IN WAZIRISTAN.
Vele slachtoffers.
Naar uit Zimla wordt gemeld, heeft
Vrijdag in Waziristan (Britsch-Indië) op
nieuw een hevig gevecht tusschen op
standelingen en Britsche infanterie
plaats gehad. In het Khaisora-dal is
een Britsch vliegtuig te pletter gevallen.
Er zijn bij een en ander ongeveer hon
derd rebellen gedood of verwond. De En-
gelschen verloren vier man en hadden 14
gewonden.
WERELDCONFERENTIE EN OORLOGS
SCHADEN.
Naar de „Sunday Dispatch’’ bericht,
zijn in de afgeloopen dagen geheime be
sprekingen gevoerd tusschen den Brit-
schen minister van financiën Neville
Chamberlain en Roosevelt’s vertegen
woordiger Norman Davis, nopens de
groote economische vraagstukken. Ook
over de oorlogsschulden zou van gedach
ten zijn gewisseld.
Zij daalden, ondanks het schieten der af-
weerkanonnen van de ..Espana” en de
„Velasco" tot geringe hoogte, om zeven
zeer krachtige bommen te werpen, waar
van er twee de „Espanatroffen, waar
uit een enorme rookwolk opsteeg.
Vrijheidsbond.
1. Mr. P. Droogleever Fortuyn; 2. Joan
Gelderman; 3. Prof. Mr. G. M. Verrij n
Stuart; 4. Prof. Ir. C. L. van der Bilt; 5.
Mevr. E. W. Wijnaendts FranckenDyse-
rlnck; 6. Ir S H. Stoffel; 7. Mr. L. Trouw-,
8. Th. Ligthart; 9. Ir. W .H. van Leeuwen,
Vrtfz. Dem. Bond.
1. Mr W. H. M. Werker, Amsterdam; 2.
Mr. G J. C. Schilthuls, Rotterdam: 3.
Mevr. F. J. van Gelder—Droste. ’s-Gra
venhage; 4. Mr. Dr. J. M. de Moor, Rot
terdam.
C*NIMD**TSTELLING VOOR DE
EERSTE KAMER-VERKIEZINGEN.
DE CANDIDATEN-LUSTEN.
Voor de op 27 Mei plaats hebbende
stemming ter verkiezing van leden van
de Eerste Kamer, zijn heden o.a. de na
volgende candidatenlljsten Ingediend;
GROEP I.
(Omvattende de provinciën Utrecht,
Zeeland, Noord-Brabant en Limburg.)
R.-K. Staatspartij.
(Gelijkluidende lijst in de provinciën
Utrecht en Zeeland.)
1. A. C. de Bruyn, Utrecht; 2. J. W. Vie-
nings, Clinge; 3. J. I. J. M. Schmutzer,
Utrecht; 4. Mr. Dr. A. J. J M. Mes. Hein-
kenszand; 5. A. H. Smulders, Utrecht.
S.D.A.P.
(in alle vier provinciën één gelijkluiden
de lijst):
1. Chr. van der Bilt; 2. C. Lammers; 3.
B. J. J. Wijkamp; 4. L. N. Palar; 5. A.
Rorije.
regels f 1.30
0.20; derde
;en prys. Adver-
g r a ti s ge-
Gorcumer’
Ons