JÊ Vredesklok
Een mooie taak.
P Gemengd nieuws
A
[Schoonhoven
Buitenland
De
VRIJDAG 3 SEPTEMBER 1M7.
ZESTIEN BLADZIJDEN
No. 7857
DAMMEN.
<z^»**>**z»
ge-
ARBEIDSBEMIPDELING.
In de
Te
aleize 't Loo
sinen
HET MOTORSCHIP „VAK
HEUTSZ” VASTGELOOPEH.
„UNIE” KOMT CONCERTEEREN.
Zaterdagavond 4 Sept, zal de muziek-
vereeniging „Unie’ ’uit 'Ameide, onder di
rectie van den heer B. A. Hoon een bij
zonder concert geven in de muziektent
op de Dam, alhier. „Unie” zal bij deze
uitvoering dé nummers spelen, waarmede
zij op het concours te Woudenberg zulk
een groot succes boekte.
al
ge
in het rapport van het Bureau voor Publiciteitswaarde wordt vermeld: Dit blad heeft agenten en correspon
denten o a. in de volgende gemeenten:
Alblasssrdam, Arkel, Ameide, Ammerstol, Benschop, Bergambacht, Berkenwoude. Bleskensgraaf, Boeikop, Brandwijk,
Cabauw, Capellea-d. IJssel, Giessen-Nieuw kerk', Giessen-Owlekerk, Giessendam, Gorinchem, Gouda, Goulriaan, Gouderak
Groot-Ammers, Haastrecht, Hardinxveld, Hekendorp, Heikop, Hoog-Blokland, Hoornaar, Jaarsveld, Kinderdijk,
Krimpen a.d. Lek, Krimpen a.d. LJssel, Langerak, Lekkerkerk, Lexmond, Lopik, Lopiktrkapel, Meerkerk, Moerkapelle,
Molenaarsgraaf, Moordrecht, Nieuwer kerk a.d. LJssel, NieuwLekkerland, Nieuwpoort, Nieuwland, Noordeloos, Ottoland,
Oud-Alblas, Ouderkerk a.d. LJssel, Oudewater, Papendrecht, Polsbroek, Polsbroekerlam, Reeuunjk, Schell urnen, Schoon
hoven, Sliedrecht, Stolwijk, Streef kerk, Tienhoven, Vlist, Waddinxveen, Willige-Langerak, Wijngaarden, Woerden,
IJsselstein, Zevenhuizen. -
der Vrij,
dam wer-
Br Oranje-
dbeëedigd
E Fuld
KINDER- VREDESLICHTOMME-
GANG.
gegaan van een schip, dat, zooals
Deensche, zoo zwaar beschadigd is.
nóg mogelijk geacht.
Ook het Deensche schip is zwaar be
schadigd. Het heeft tusschen twee an
dere schepen klem gezeten en wordt ge
dokt. De reederij acht het zeer onwaar
schijnlijk, dat het groote aantal passa
giers van de „Van Heutsz” aan boord is
het
Tegenover de berichten over
oorlogstoerusting willen we
stellen mededeelingen van
vredes-voor bereiding.
WINTERSEIZOEN 1937-1938
yoor haarde», haardkachel»,
vul- en huiahoiid-
kachels v.ttffl»-"
““"G TROMPETTER
LOP1KER8TR. 4»
SCHOOMIO V Ex
rade op het
er gelegen-
erd Dinsdag
bijgewoond
OOK EEN RUSSISCH SCHIP IN
DE GROND GEBOORD.
Eén slachtoffer.
Het Russische stoomschip „Molango
jef'’, dat op weg was van Mariopol naar
Sète in Frankrijk, is nabij het eiland
Skyros in de Egeische Zee door een on
derzeeër aangevallen. De duikboot vuur
de bij wijze yan waarschuwing eei^ tor
pedo op het vaartuig af en sommeerde
de bemanning van boord te gaan. Ver
volgens heesch de onderzeeër de
Spaansch-nationalistische vlag en boor
de de „Molangojef” in den grond. Het
vaartuig zonk onmiddellijk. Een der op
varenden, die allen in een sloep waren
gegaan, werd tijdens de ontploffing van
de torpedo door rondviiegende scherven
gedood, terwijl een tweede Russische
zeeman verwondingen opliep. De gehee-
len dag heeft de bemanning in de sloep
op zee rondgezwalkt.
De „Molangojef” had een lading bitu
men in.
Donderdagmiddag ontmoette men een
Chineesch schip ,dat de sloep tot de
haven van Kymyia op sleeptouw nam.
vuig, onafgebroken contact met het ge-
heeie wereldgebeuren, overzichtelijkheid
van alles wal op den ‘aardbodem ge
schiedt. Het dagolad brengt dit alles
viug binnen ons bereik, maar omdat liet
..aigemeen” moet blijven, kan het dit
slechts doen onder encyclopedischen en
eemgszins oppervlakkigen vorm. Dit is
iets geheel anders dan wat de met groo-
ter tusschenpoozen verschijnende perio
dieken beoogen te geven, die ingesteld
zijn op de nauwer-begrensde eigen be
langensfeer van hun lezers.
Intusschen is er nog menigeen die de
geheel verschillende functies van een
periodiek en van een dagblad niet weet
te onderscheiden. Het gevolg is dat aan
het periodiek, waarop men geabonneerd
is, dezelfde eischen gesteld worden als
aan een willekeurig dagblad. Men vergeet
dat een modern dagblad zich mag en
zelfs moet beperken tot „algemeene”
lectuur, maar dat het periodiek zijn be
staansreden zou verliezen, indien het
zich niet toespitste op „persoonlijke" lec
tuur. Het dagblad moet het in de „breed
te” zoeken, het periodiek in de „diepte”.
Deze verwarring, die aanleiding geeft tot
soms onmogelijke eischen, maakt het den
uitgevers zeer moeilijk om zich van hun
taak te kwijten. Uiteraard wordt dan
gezocht naar het middel om de bestaan
de moeilijkheden door samenwerking op
te lossen. In de Vereeniging van uitge
vers van nieuwsbladen en tijdschriften,
„De Nederlandsche Periodieke Pers” is
die samenwerking tot stand gekomen.'
Deze vereeniging viert in de eerste da
gen van September, haar vijf en twintig
jarig jubileum. En als wij even naden
ken over wat zij gedurende deze vijf en
twintig jaar gedaan heeft, dan zouden
we haast zeggen dat haar groote waar
de hierin schuilt, dat zy gedurende
dien tijd een innige moreele band
vormd heeft tusschen de uitgevers van
meer dan zeshonderd Nederlandsche bla
den met soms geheel uiteenloopende ma-
terleele belangen en van de meest ver
schillende politieke, religieuse en econo
mische richtingen.
De uitgevers van dit blad, lid van de
Jubileerende vereeniging, memoreeren
gaarne dit feit. De zoogenaamde „kleine
pers” is kleiner dan de dagbladen van
de wereldpers, maar grooter en mooier
is hun taak, omdat zij geen geestelijke
heerschappij zoeken over het volk, maar
integendeel een geesteskind zijn van en
voor het volk.
Als „het eigen blad” van elk huisgezin,
in handen van oud en jong, aan den
haard en in de werkkamer is het perio
diek de beste dienaresse geweest van ’t
volksbelang. Zonder valsche bescheiden
heid, met het voornemen dit te blijven
doen, nemep wij onze plaats in tusschen
de feestvierende periodieken. Wij droegen
onze steen bij tot het bouwwerk, waar
Neerland .echt thuis is: het bouwwerk
van onzen eigen volksaard.
JAARGANG^
NIEUWSBIAD VDDRZUID HOLLAND EN UTRECHT
I SCHDONHOVENSCHE COURANT
I Telef. 20. Tel.-Adres: Vannooten S. W. N. VAN NOPTEN, SCHOONHOVEN, HAVEN 25. Postrekening 13763. L
ABONNEE, die »ich **n on.» edininiBtriitie opgeren voor do veraekering, .yn voigoae do VMtgpiteide bepaiingaa ‘«ge» ongevallen reriokeri voor belregen, gewaarborgd door de NIEUWE HAVBA.VC te Schiedam, van
Gfifiü Guld»n b\i leveneUnge AfiA Gulden bg QflO Guldtn bij rerliea Qfïfï Gulden bij verlies 100 Qulden bV verliee AO Gulden bij Terlies van De verzekerde moet in het
ZvVU ongeschiktheid. VVV overlijden. «JVV van hand of voet, v*n een oog. 1VV van een duim. UV een andoren vinger. bezit zjn van een polls
Op 2 September stonden bij het cor
respondentschap der arbeidsbemidde
ling Ingeschreven: 3 bakkers, 1 bierbot-
jtelaar, 1 bloemist, 3 chauffeurs, 2 dienst
boden, 18 fabrieksarbeiders, 4 goudsme
den, 6 grondwerkers, 1 houtbewerker, 2
kantoorbedienden, 1 klinker, 1 kopersla
ger, 1 leerlooier, 2 lompensorteerders, 9
loodgieters, 13 losse werklieden, 1 man
denmaker. 3 metaalbewerkers, 6 metse
laars, 2 meubelmakers, 2 molenaars, 1
onderwijzer, 13 opperlieden, 1 overnist,
3 pakhuisknechts, 8 plateelschilders, 2
relzgers, 5 schilders, 5 schipers, 9 siga
rensorteerders, 1 stoffeerder,, 1 stoker,
1 straatmaker, 4 timmerlieden, 1 tuin
man, 1 touwslager, 3 typografen, 1 voer
man, 1 werkster, 2 winkelbedienden, 24
zilversmeden. Totaal 162 werkzoeken
den.
Torli liet goedkoopst!
Bonde Zaklantaarn, compleet, vanaf SO et
Ronde Zaklantaarn* m. groot* lens 25
ttewona 35
Buitenbanden vanaf 75 et. t^ettln<kaaten
vanaf 70 et. Jeveba vanaf 55 et.
Batteryen 25 20 15 en 10 eeut
j. k. snoei
Een Engelsch journalist heeft eens
verklaard, dat hij kans zag om op één
ochtend het aanzien van de wereld te
veranderen, alleen door gebruik te ma
ken van den invloed van de groote pers.
De man, die dit schreef, dacht hierbij
ongetwijfeld aan de pers, zooals die in
naburige landen geëxploiteerd wordt
door eenlge groote krantenmagnaten.
Engeland zelf staat b.v. in niet geringe
mate onder den invloed van deze bladen,
wier activiteit soms keerpunten kan
veroorzaken in de geschiedenis.
De vraag, wie de inhoud dicteert van
de pers is daarom van zeer groot be
lang. Niet In een land, waar de publieke
opinie van dag tot dag veranderd kan
worden als dit de gril is van een of an
deren krantenmagnaat, noch in landen,
waar de pers slechts mag schreven wat
haar.’ door regeerders voorgeschreven
wordt, kan men spreken van gedachten
vrijheid. Deze Is slechts bestaanbaar,
waar de publieke opinie zélf aangeeft,
Wat zij In haar bladen en tijdschriften
wil lezen.
Waar de bladen aldus de mentaliteit
van de bevolking weergeven, krijgen z’j
een geheel andere beteekenis. In plaats
van een machtsmiddel te zijn in nanden
van enkelingen, wordt een onafhatxkclij-
ke pers een uiting van innerlijke volks
kracht.
Het kan zijn, dat bladen en tijdschrif
ten, die alleen blijven bestaan omdat zij
steunen op de daadwerkelijke belangstel
ling van abonneé’s en lezers mlndet.
grootsche allures zullen hebben dan pu
blicaties van economische concerns of
van financieele groepeeringen in elk
geval zijn de kleine, onafhankelijke bla
den te beschouwen els een bewijs Mvan
het zelfstandig denken van de geïnte
resseerde lezerskringen. Elk afzonderlijk
blad en in ons land zijn er toch niet
weinig Is om zoo te zeggen het cen
traal punt, waar een bewuste belangen
gemeenschap zich concentreert.
De veelvormigheid van de Nederland
sche pers is het symptoom van inner
lijk verzet tegen machtelooze vervlakking
Als uiting van de sterke drang naar
individualiteit der Nederlandscne bevol
king vertegenwoordigt de groep perio
dieken de locale nieuwsbladen, e.d.
den eigen geest van ons volk. In de pe
riodieken wordt de strijd gevochten om
de handhaving van onze persoonlijkheid.
Hun taak is dus een geheel andere dan
die van de groote pers, die. meegaand
met den modernen tijdgeest, eenigszins
de tendenz toont om de menschen op
nieuwerwetsche manier te „standaardi-
seeren", net zooals de nieuwe tijd ook
machines, levensgewoonten, kortom het
geheele leven wil standaardlseeren.
Hiermede bedoelen wij niet de oetee-
Aenis van een goed dagblad vdor dezen
modernen tijd in twijfel te trekken. Onze
tijd is ingesteld op een snel levenstem
po. Dit tempo eischt snelle berichtge-
den. Behalve de Hyperion en de Hardy
zijn ook nog de Engelsche torpedoboot-
jagers Hereward en Hasty uit Gibraltar
vertrokken naar de plaats van het
beurde en hebben vergeefs gezocht naar
den aanvaller.
De duikboot tot zinken ge-
bracht?
Inmiddels is de „Havock” te Gibraltar
aangekomen. Een der leden van de be
manning heeft aan de pers medegedeeld
dat het schip na den aanval vijf diepte
bommen heeft geworpen en aangezien de
zee daarna met olie werd bedekt, neemt
men aan, dat de aanvallende gpderzeeer
tot zinken werd gebracht.
TANKSCHIP GETORPEDEERD.
Bemanning weet de kust te
bereiken.
Voorts is het Britsche petroleumtank-
schip „Woodford” Woensdagochtend door
een onderzeeër aangevallen en tot zin
ken gebracht. Het schip werd door een
torpedo getroffen en verdween na 3 uut
in de diepte. De bemanning kon de boo
ten uitzetten en wist Beni Carlo te be
reiken.
De bemanning bestond uit 32 man,
waarvan 30 Grieken. Het schip was met
een lading petroleum op weg van Roe
menië naar Barcelona, doch aangezien
hier niet gelost kon worden, stoomde ’t
door naar Valencia.
zegel» f 1.80
ter f 0.20; derde
ren pry». Adver.
sn gr a t i 8 ge
„De Goroumer’
Beroering te Londen.
De berichten over de incidenten in de
Middellandsche Zee hebben veel beroe
ring gebracht te Londen, waar men toch
al ontdaan was over het feit, dat in het
Verre Oosten twee Engelsche oorlogs
schepen door projectielen zijn getroffen.
Er valt onder het publiek een toene
mende verontwaardiging over de Jongste
daden van zeerooverlj waar te nemen.
Engeland stuurt torpedojagers.
Op het departement van Buitenland-
sche Zaken werd Donderdag onder voor-,
zitterschap van den minister van Fi
nanciën, sir John Simon, een vergade
ring gehouden van leden van het Brit
sche kabinet, waar de situatie in de
Middellandsche Zee werd besproken.
Tijdens deze vergadering kwam het
bericht binnen, dat het tankschip
„Woodford" getorpedeerd was en ge
zonken. Het bericht werd onmlddellljk
ter kennis van de ministers gebracht.
De vergadering werd ‘s middags voort
gezet en na afloop werd een officieel
communiqué uitgegeven, waarin mede
gedeeld wordt, dat de mg met het
oog op de herhaalde aaiivRien besloten
heeft, de vloot in het Westelijk deel der
Middellandsche Zee opnieuw met eenige
torpedojagers te versterken.
Woensdag zal een kabinetszitting wor
den gehouden, onder voorzitterschap
van den premier, Neville Chamberlain,
die er speciaal voor uit Schotland qver-
komt.
Aangemoedigd door het succes van 't
vorig jaar heeft de commissie voor de
organisatie van een kindor-vredeslicht-
ommegang op de herdenkingsdag van de
wapenstilstand ke Deventer, besloten,
deze proef dit jaar te herhalen. Het vo
rig jaar namen pl.m. 400 kinderen deel,
nu wordt een nog grootere belangstel
ling verwacht. Aan B. en W. zal vergun
ning gevraagd worden voor de omme
gang en voor het verkoopen van bloemp
jes voor het verkrijgen der noodlge geld
middelen, terwijl gerekend wordt op de
Vredesraad en de daarbij aangesloten
organisaties, die verleden jaar op bevre
digende wijze gesteund hebben.
Voorts zal de medewerking ingeroe
pen worden van de hoofden van scho
len en de ouders van schoolgaande kin
deren, om met toestemming van B. en
W. door het uitreiken van circulaires
hun belangstelling óp te wekken.
Weer tien.
Petersburg zijn wederom tien le
den van een „Trotskistische contrarevo-
lutionnaire organisatie” terechtgesteld.
Zij werden o.a. beschuldigd van sabota
ge in de collectieve landbouwbedrijven.
GROOTE DORPSBRAND TE
STAPHORST.
Negen boerderijen in vlammen,
zes ervan vernield.
Door de onvoorzichtigheid van kinde
ren, die tijdens afwezigheid der ouders
met lucifers speelden, ontstond Donder
dagmiddag brand in de woning van den
landbouwer J. Brakke te Staphorst. Me
de door de vrij hevige Zuidwesten wind
plantte het vuur zich met groote snel
heid voort. Een hevige vonkenregen
daalde neer op het rieten dak van een
naastgelegen boerderij, bewoond door
den landbouwer J. Veyer. Ook deze boer
derij stond in een oogwenk in lichte
laaie. Van daar tastte de brand weer
andere huiden aan en zoo ging het voort
tot tenslotte negen boerderijen in brand
stonden. Met bovenmenschelljke krachts
inspanning wist de brandweer hiervan
nog drie te behouden, doch de zes an
dere boerderijen brandden tot den grond
toe af.
De oogst op de zes boerderijen is ge
heel verloren gegaan. De boerderijen
waren wel verzekerd, doch volgens plaat
selijk gebruik was dit met geen der in
boedels het geval.
De burgemeester van Staphorst had
de brandweer uit Meppel gewaarschuwd
en een kwartier later arriveerde deze
met de autobrandspuit. Aangezien er
echter geen water in de nabijheid was,
moest ook die brandweer evenals die
van Staphorst, gebruik maken van de
waterleiding. Men slaagde er desondanks
in, een groot aantal perceelen, die ern
stig gevaar liepen, of reeds gedeeltelijk
door het vuur waren aangetast, te be
houden.
De zes leden van de schaak- en dam
club „Denk en Zet”, Droog, Bouter, Roos,
Den Hartog, Rond en Den Boer, speel
den Woensdagavond de tweede ronde
van de door „Damlust” te Stolwijkersluis
uitgeschreven damwedstrijden.
Zij slaagden er niet alleen in, de eer
van hun vereeniging en van Schoonho
ven hoog te houden, maar wisten weder
om allen met een overwinning naar huls
‘te gaan.
DOOR TYPHOON OVERVALLEN
Alle opvarenden gered.
De directie van de Koninklijke Paket-
vaart Maatschappij ontving een telegram
uit Hongkong, dat het motorschip „Van
Heutsz” in de nacht van Woensdag op
Donderdag, tijdens een typhoon is vast-
geloopen nabij Green Island, dat onge
veer drie myi van Hongkong is gelegen.
Een nader radiobericht van den gezag
voerder meldde, dat het schip zinkende
was, doch daarna werd gemeld, dat alle
opvarenden van de „Van Heutsz” gered
zijn.
De „Van Heutsz” had 1600 Chlneesche
dekpassagiers aan boord.
In botsing met Deensch schip.
Eerst uit eert' telegram, dat het depar*
tement van Bultenlandsche Zaken van
den Nederlandschen consul-generaaL
te Hongkong heeft ontvangen, blijkt dUK
delljk de juiste toedracht.
De „Van Heutz” is namelijk tijdens de
typhoon in aanvaring gekomen met het
Deensche stoomschip „Gertrudemaersk"
en daarna op een rots geloopen, of mis
schien gezet om zinken te voorkomen.
De consul-generaal meldde voorts, dat
de passagiers en de officieren veilig aan
bo<?rd van de „Gertrudemaersk” konden
gaan. Twee ruimen van het Nederland-
sche schip, dat vast op de rotsen zit en
veertien graden slagzij aan stuurboord
heeft, zijn vol water. Tenzij de „Van
Heutz” mocht omslaan, wordt berging
Verschijnt:Muandag, Woensdag
en Vrydag. Prijs bij vooruitbeta
ling: voor öchoonboven per 8
maanden f 1.25 p. poft 1^0
Met verzekering 15 cents meer
Advertentiën1-6 rej
elke regel mei
plaatsing halv<
tentiën nordei
plaatst in
Ook mor I
reparatie
opzienbarende zelfmoord in
rusland.
Door premier der Oekraïne.
Naar te Moskou wordt verklaard, heeft
de eerste minister van de Oekraïne,
Ananas Loebsjenko zelfmoord fcepleegd.
- offlcleele mededeellng wordt ge
zegd dat Loebsjenko deelgenomen heeft
aan 'een tegen het Sovjet-reglme ge
richte activiteit en uit vrees voor ont
dekking de hand aan zichzelf heeft ge-
slageh
Het' centrale uitvoerende comité van
de Oekraïne heeft Mikall Bondarenko tot
zijn opvolger aangewezen.
NIEUWE DUIKBOOT-AANVAUEN
IN DE MIDDELL ZEE.
BRITSCHE TOPEDOJAGER AAN
GEVALLEN.
In de nacht van Dinsdag op Woensdag
Is de Britsche torpedojager „Havock” bij
kaap San Antonio (aan de Oostkust van
Spanje, ten Zuid-Oosten van Valencia)
aangevallen door een onbekend gebleven
duikboot. De „Havock” werd niet getrof
fen.
De Britsche torpedojagers „Hyperion”
en „Hardy”, welke die avond zoo .onver
wachts uit Gibraltar waren vertrokken,
hadden opdracht zich in de richting van
kaap San Antonio te begeven.
De „Havock” (1335 ton) is bewapend
tnet vier kanonnen van 12 CJ4. en 8 tor-
pedolanceerbuizen.
De onbekende duikboot heeft op het
Britsche schip, dat deel uitmaakt van
een niet-inmengingspatrouille, één tor
pedo afgeschoten, die geen doel trof.
Daarop heeft de Havock geantwoord met
een tegenaanval door middel van anti-
duikboot-projectielen, maar over het re
sultaat daarvan is niets bekend gewor-