Geen Zondagssluiting der
café's te Schoonhoven.
Giessen-Nieuwkerk.
Plaatselijk nieuws
Rechtszaken
Marktberichten
De bezoeken aan het Stadhuis.
WOENSDAG 26 JULI 1938.
Welvarend dorjp in c-risistifÖ.
Twee wenschenn wegverbete-
ring en eer) vergaderzaal.
Er zijn nog plaatsen in Nederland, waar
de crisis niet in yolle omvang zich deed
gelden, waarop de economische wereld-
ontreddering niet zijn stempel drukte.
Zulk een gemeente is Giessen-Nieuw
kerk, het vriendelijke dorp aan de Oles-
sen, die in tientallen bochten jrtjn weg
vindt door de Alblasserwaard en waar na
tuur met milde hand de schoonheid van
het Hollandsche landschap strooide.
In Giessen-Nieuwkerk behoefde de be-
iastingschroef niet tot het uiterste aan
gedraaid te worden; de gemeente-opcen-
ten bleven beneden het wettelijk toege-
Atane maximum en zelfs komt thans bij
velen de wensch en de mogelijkheid van
belastingverlaging op Van schulden is de
gemeente geh>el «vrij.
Ook het werkloosheidsprobleem kent dit
dorp niet; momenteel, in de hooibouw,
is er voor alle handen arbeid en de en
keling, die in slappere tijd geen werk
meer heeft, kan terecht bij de werkver-
achaffine. Doch thans arbeiden daar uit
sluitend menschen van elders. Deze werk
verschaffing staat in verband met de
aanleg van de nieuwe provinciale wegen,
welke ook voor Giessen-Nieuwkerk van
groot belang zijn. Aan de provinciale weg
Alblasserdam—Meerkerk wordt hard ge
werkt en de brug over de Vliet is reeds
vrijwel gereed. Een ander project, de weg
SthoonhovenGorcum. verkeert even
eens in het uitvoeringsstadium. In het
Oostelijk deel van de gemeente komt in
die weg een brug over de Giessen, waar
voor de opmetingen reeds zijn verricht.
De wegenkwestie is in Glessen-Nieüw-
kerk een nog altijd acuut onderwerp,
waarover niet steeds in gunstige zin
wordt gesproken; dit betreft vooral die
wegen, welke in onderhoud zijn bij het
waterschap de Overwaard In ^egensteli
ling met de Nederwaard, welke de wegen
keurig in orde heeft, laat de asphaltee-
ring en verbetering op andere wijze van
de wegen in de Overwaard, nog steeds op
zich wachten, zeer tot misnoegen der be
trokken bewoners en weggebruikers. En
kele kleine ongevallen waren het gevolg
van de abnormaal slechte toestand van
het wegdek, dat vol kuilen zit. En het ge
vaar van een ernstiger* ongejuk is verre
van denkbeeldig. Deze zaak gaat ook en
kele andere gemeenten aan, en, zooals
wij in een ander artikel in dit blad uit
eenzetten, treft het waterschap geen
schuld, doch de huidige vorm van de
wegenwet. wefké iq het najaar gewijzigd
cal worden. Van de verwachte verbete
ring in 1938 zal dus wel niets meer kun
nen komen; men zal tot volgend Jaar ïhet
het euvël blijven tobben, doch helaas zijn
er geen mogelijkheden tot snelle verbete
ring. Wel laat de Overwaard hier en daar
langs de Giessen beschoeiingen aanleg
gen, slooten dempen en£., wat de weg
breeder maakt.
Zullen de Glessen-Nleuwkerkers deze
:h dus- voorloopig nog niet in ver-
ng zien gaan, een ander gebrek kjin
licht spoediger verholpen worden.
Iet dorp üt namelijk zonder een be-
rlijke vergaderzaal en voor alle bij
eenkomsten van eenige importante is
mén genoodzaakt naar het café bij Plm-
keveer te gaan. Dit reisje vormt voor ve
len een telkens terugkeerende ergernis.
Wie neemt in dezen het lofwaardige ini
tiatief om Giessen-Nieuwkerk een be
hoorlijke vergaderzaal te bezorgen? De
behoefte daaraan is groot en het risico
daardoor slechts gering.
Hoewel in het rustige en ptttoresque
dorp alles zijn kalme gaJig gaat. kent ook
Giessen-Nieuwkerk beroeringen, zooals
enkele weken geleden bleek met de „tuin-
kwestle'V Voor een gebouw van Het
Oroene Kruis zou de burgemeester 300
vlerk. M. van zijn» tuin moeten afstaan
Even ging het in en om de gemeenteraad
vrij heftig toe, waaraan persoonlijke aan
gelegenheden niet vreemd waren. De zaak
is dnmlddels reeds van de baan. Hoewel
thans een andere oplossing gevonden ls.
werden de bezwaren tegen het oorspron
kelijke plan wel wat breed uitgemeten.
Het betrof ni. niet de tuin van het huls
van den burgervader, doch zijn moestuin
ahnex boomgaard, schuin tegenover zijn
woning.
Uit betrouwbare bron vernemen wij.
dat Het Groene Kruis thans een gebouw
zfl betrekken, dat vrijwel voltooid ls,
evêneens in het centrum der 'gemeente.
Om. zal d® Hardlnxveldjwhe tandarts
daarfn enkele malen per week zitting
houden. Verder wordt het als magazijn
ingericht én komt er een consultatie
bureau. Héewel de veeteelt het hoofd-
bestaansntyjdel vormt, nemen de belde
gelijknamige coöperatieve fabrieken, de
zuivelfabriek en de graanmaalderij „Sa
menwerking", een belangrijke plaats in;
beide industrieën gaat het nog voor de
wind; ook hier is van crisisterugslag wei
nig te berherken.
Tenslotte nog een aangelegenheid, die
allen met blijdschap vervult. BIJ de ko-
niende feestelijkheden ter gelegenheid van
£het regeerlngsjubileum van Koningin
Wilhelm! na, zal Giessen-Nieuwkerk eens
gezind uiting geven aan zijn vreugde over
dit blijde ftlt. ?ij vojige gelegenheden
was het dikwijls geheel mis door onder
linge twisten. Oranjeverenigingen kwa
men en gingen, stierven een ontijdige
dood
poch de belde Jonge verenigingen,
„Prinses Juliana" en ..Prinses Beatrix",
hebben nu de handen ineengeslagen en
zoo zal Jn September Giessen-Nieuwkerk
één zijn in het betuigen van zijn vreugde
over en zijn trouw aan het Oranjehuls.
dessen-Oudekerk. De extra collecte
welke Zondag in de Ned. Hervormde
Kerk ls gehouden ten bate van de res
tauratie van hetkerkgebouw, heeft f 49,28
opgebracht, waarbij twee bankbiljetten
van flo.
Alblasserdam. De Reisclub, georgani
seerd door de afdeeling van de Liberale
Staatspartij, maakte een tocht naar de
Hooge Veluwe, mfct 106 deelnemers. De
tocht werd gemaakt met vier autobussen
van de N V. E.S.O.O. Te Arnhem werd
een béïoek gebracht aan Burgers' dieren
park, terwijl men in het hotel ,.De Julia
na Torch" het diner geblikte. De terug»
weg werd geiftaakt via Amersfoort en
Soesterberg, waar men de Luchtvaart-
tentoonstelling bezocht. De heer W, Ver-
heij dankte de organisatoren nametis de
leden,voor al hun moeite tot het welsla
gen van deze schitterende reis.
Alblasserdam. De vereen .,,De Postduif"'
hield Zaterdag de volgende wedvluchteh:
Vanaf Orleans afstand 482 K.M. Uitsla?
K. van Stee pis 1, 7 en 12; W. Ruiter 2, 3
en 8; A. H. Recourt 4, 5 en 8; w. v. d.
Rhee 9 qn II; en J. Stout 10. Losgelaten
vra. 8.30 uur. Aankomst eerste duif 1.48 1
uur. Aankomst laatste duif 2.32.40 uur.
Wedvlucht Weert, afstand 99 2 K.M.
Uitslag: Chr. Streefkerk 1, W. V. d. Rhee
2 en 33; Van Wingerden—Stout 3; Gebr.
Stout 4, 7, 8 en 28; G. Goudriaan 5 en
^0; J. Van Bteenia 6, 11, 22. 23 en 32; H
DtJk 9 en 24; W. Ponsen 10, 14, 19 en 27;
C. v. d. Rhee 12; Fr. Bakker 13 en 17;
W. Ruiter IS; A. H. Recourt 16, 21 en 28.
P. Bas 18, 20 en 29 en B. Vastenhoud 25
v Losgelaten n.m. 1 uur. Aankomst eerste
duif 2.3347' uur. Aankomst laatste duif
2 54.2 uur
Onderl. Brandwaarbqrgmaatsch.
Bleskensgraaf. Uit het jaarverslag vari
de .Onderl Brandw. Maatschappij „Mcde-
naarsgraat en Omstreken" blijkt, daüfittt'
ledenaantal gestegen is tot 941 en lm
verzekerde kapitaal tot f 7.411.876. De
brandschade beliep f 2?3.33 Het effecten»,
bezit verminderde met f 1000—4
Uzeren 8pe«>r; f 3000—4 Staal
en 2000—3Noord-Holland. De 'winst
bedraagt f 3047,90. De winst- en verlies
rekening sluit in eindtellingen met
f 10 641.13; tje balans in actief en passief
met t 115 743,44 De 'reserve komt op de
balans voor met f lu5.335,41 Het afgé-
oopen jaar ts voor de maatschappij zee?
CUCUbCH* g g|
n* 'arirymt
gunstig geweest.
De maandcoHeete voor de kerk
bracht tijdens de predikatie van de J-
Haring ruim f 18 op.
Bleskensgraaf. De knecht van den vee
houder M. den H. werd b\J het op hol
slaan van het paard van de kar geslin
gerd. Hierbij bezeerde hij zoodanig zijn
schouder, dat geneeskundige hulp noodig
bleek, die verleend werd door Dr. P. In-
gelse.
Ongcwenscht besoek.
Giessen-Nieuwkerk. Maakten we enkele
weken geleden melding van ongewenscht
nachtelijk bezoek op ons dorp, Zondag
avond omstreeks elf uur werd dp burge
meester opgebeld door dr. Kettenborg.
dat zich bij zijn wpnlng een man ophield
met een hond, die rond zijn woonhuis
sloop. De burgemeester trok met veld
wachter Schakel èr op af, doch zij kon
den geen onraad meer ontdekken. Het is
te hopen, dat de politie dezen onge-
wenschten bezoeker eindelijk eens te pak
ken zal krijgen.
Giessen-Nieuwkerk. Maandagmorgen
zhn alle scholen, welke drie weken ge
leden waren gesloten wegens dlphtherl-
tis, weer geopend. Thans is er geen en
kel kind meer ziek.'
De heer H. R. de Krei is te Vli«-
slngen, geslaagd voor het examen leer-
itng-machlnlst.
r> Hét 8-jarig zoontje van den heer H.
J. H. viel over een stuk pijp van het
electrisch licht, welke men gedeeltelijk
in de grond had gestoken. Zijn been werd
opengereten en geneeskundige hulp bleek
noodzakelijk. Dr. Kettenborg heeft de
wond gekramd, doch de kleine had veel
bloedverlies geleden'.
Op de hoek van de Brugstraat kwt-
de heeren V. en L. met hun auto in
ng met den wielrijder de B uit Peur-
irh. Persoonlijke ongelukken kwamen
niet voor. doch het 'rUwlel was deèrlijk
fehdvend. De schade werd ng het het ge-
mrde «eregeld.
Heropening Chr. School.
Giesseir-Oudekerk. De Chr. Schóól,
hoofd' de heer P. O. van Engen, die we
gens het heerschen van dlphtheritls, aan
welke ziekte twee leerlingen bezweken
Zijn. gesloten was, zal-Maandag weer ge
opend worden, u
Uitslag aanbesteding.
Giessendam. De architect W. van der
Laan te Papendrecht heeft hier aanbe
steed het bouwen van een woonhuis voor
rekening^ van den heer C. Hoftijzer. Er
werd als volgt Ingeschreven:
Perceel I, metselwerken: A. van Dijk,
Hardlnxveld, f 1500; B. Muis, Giessen-
Nieuwkerk, f 1410; M. de Geus, Dubbel
dam, f 1644.
Perceel II, timmerwerken: W. Matena,
Papendrecht, f 1680, M. Balde, ld., f 1495,
fc. VermeiJ, Dubbeldam, f 1663, A. de
Ruiter, Schelluinen, f 1875.
Perceel I en II: J. van Dijk, Giessen
dam, f 2925.
Perceel III, loodgleterswerkenT. Ka-
mermfen, Giessendam, f 132; J. Verbaan,
id., f 131.50.
Perceel IV, schilderwerken: Loeve,
Hardlnxveld, f 194.
Perceel V, electriclteltswerkenGort,
SUedfecht, f 59.
Perceel III en V: J. Verbaan, Giessen
dam, f 190.25.
Massa: J. van Dijk. Giessendam. f 3452,
Gebr. Muis, Giessen-Nieuwkerk, f 3573.
Tijdelijk onderwijzer.
Giessendam. B. en W. hebben met in-
gapg van 18 Juli aangesteld als tijde
lijk onderwijzer aan de openbare lagere
school den heer W. Tukker te Molenaars
graaf, zulks ln de vacature van den heer
A, van Meeteren.
Giessendam. De postdulvenvereeniglng
„Stormvogels" hield een wedvlucht met
oude duiven vanaf Orleans (Frankrijk),
over een afstand van 485 K.M. De vogels
werden des morgens om half zeven met
Noord Westenwind in vrijheid gesteld en
bereikten de hokken als volgt: T. den
Breejen I;f J. Potters 2, 4, 6 en 10; D.
Vogel 3, 7, 8 en 9; W. de Boon en J. van
Mill 5. Aankomst eerste duif 1 uur 48
min. 16 sec.; laatste duif 2 uur 28 min.
57 sec. des namiddags.
Tevens werd een wedvlucht gehouden
vanaf Weert (Limburg), over 89 K M.
Deze Jonge duiven werden des namid
dags om één uur gelost en kwamen als
volgt -aan: P. de Jong en L. Buijk 1 en
14; T. den Breejen 2. 6 en 10; D. A. van
Rljsbergen 3, 4, 5, 13 en 18; W. de Boon
en J. van Mill 7, 9, 11, 12, 16, 17 en 19;
J. Potters 8, 18 en 20. Aankomst eerste
duif des namiddags om 2 uur 18 min. 11
sec.; laatste duif om 2 uur 33 min. 59 sec.
Thans is een aanvang gemaakt met
de Werkzaamheden voor het verharden
van het wegdek op de nieuwe rijksweg,
welke door deze gemeente gaat. Het werk
zal ongeveer 9 maanden duren.
Werk opgedragen.
G'oot-Ammere, De architect W van der
Laan te Papendrecht heeft de bouw van
een woonwinkelhuis alhier opgedragen
aan den heer A. van Mameren, in massa,
voor f 5727^
De weg NieuwpoortSchelluinen.
Hardlnxveld. Terzake van de voorgeno
men onteigening ln verband met de aan
leg van hei wegdek Hardlnxveld—Schel
luinen, dec^l uitmakende van de weg
Nieuwpoort)-—Schelluinen, zal lng,evolge
de Onteigeningswet een commissie uit
Ged. Staten, bijgestaan door pen deskun
dige en den burgemeester, ln het ge
meentehuis zitting houden op 4 Aug., des
voormiddags 11 uur, teneinde de bezwe
ren van belanghebbenden aan te hooren.
Opdracht.
Nieuw-Lekkerland. De N V. Boele's ma
chinefabriek en scheepswerf te Bo.nes
heeft aan de firma J. C. de Jong opge
dragen het maken van de pijpleidingen
voor de motorinstallaties voor vier vracht
en passagiersschepen» in aanbouw bij
bovengenoemde scheepswerf voor reke
ning van de Kon. Ned. Paeketvaart Maat
schappij.
Goed afgeloopen.
Noordeloos. Maandag werd een 2-Jarig
zoontje van den heer H de Jong Hzn. op
de hoek bij bakker Hoeijenbos aangereden
door een auto, bestond door den heer v.
d. W. te Groot-wlfijers. Den bestuurder
treft in deze geenlchuld; hij kwam met
een kalm gangetje aangereden, toen on
verwacht het ventje om den hoek
kwam en tegen de auto liep. Het
ongelukjlep nog zeer goed af; het kind
had ee* wond aan zijn achterhoofd op-
geloopen, welke dr. Weenlnk heeft ge
hecht.
Een 6-wlelige auto van 't G EB. te
Dordrecht reeft, 'doordat hij moeilijk om
de boeftt kon komen, een gedeelte van
de straat van bakker Hoeijenbos stuk.
Eenige tijd geleden heeft ook een onbe
kend gebleven auto daar reeds schade
aangericht door het stuk rijden van de
straat
In overleg met den rijksinspecteur
bij ds werkversèhafflng zullen uit de ge
meenten Hoornaar, Hoog-Blokland en
Noordeloos 18 werkloozen ln de arprkver-
schaffing worden geplaatst bij de aanleg
y*A 4b Provinciale weg.
Uitslag aanbesteding.
Papendrecht. De aanbesteding van het
binnenverfwerk van 3 lokalen in de „Ko
ningin Wilhelminaschool" architect W.
van der Laan) had de volgende uitslag:
Adr. vin Wijngaarden f 370, P. van Wijn
gaarden f 367; C. van der Esch f 350;
Jac. Groen f 348; W. van Riemsdijk f 358;
Ph. Verdoren f 377; W. van Dalen f 380.
Laagste inschrijver was dus de heer Jac.
Groen voor f 348.
De bedreigde molens.
Schelluinen. Bij het betrokken polder
bestuur ls thans een aanvraag ingekomen
van iemand, die de z g. Wandas of Sein-
molen koopen en afbreken wil. Het be
stuur van de polder „Het land der Zes
Molens" heeft besloten, hierop niet in te
gaan, maar ernstige pogingen te doen,
om de molen te verhuren, in de hoop,
dat hij ter bevordering van het land-
schapsschoon behouden bUJven kan.
De landbouwer C. d. B. reed Maan
dag met paard en kar langs de Zandkade,
toen de kar een wiel verloor. Het paard
sloeg op hol en sleepte de rest van de kar
mede tot op de Merwededijk, waar men
het dier tot stilstand bracht. De land
bouwer ls gevallen en heeft nogal letsel
aan schouder en hoofd bekomen.
glledrecht. De uitslag van de wedvlucht
vanaf Orleans (Fr.) gehouden door de
postduiven vereen, „de Reisduif'' is: Ba-
rendregt 1, 6, 7 en 10; v. d. Vlies 2 en 13;
Batenburg—v. Leeuwen 3 en 11; Breed-
veld—Har tog 4 en 9; Kraaljevéld—Noor-
denne 5, 14 en 16; Schalk 8; Boulenols 12;
Peters 15.
Vlucht voor Jonge duiven vanaf Weert:
Zegelaar 1, 9 en 30; Boulenols 2, 16, 18
en 32; Kraaljevéld—Noordenne 3, 4 en
27; v. Willigen 5 en 22; B. Visser 6, 7 en
15; D. Bons 8 en 41; Korporaal 10 en 31;
Peursum 11, 38 en 40; Barendregt 12 en
17; Bree^veld—Hartog 13 en 14; v. Aaken
Vlsscher 19; De Rhoon 20 en 23; Peters
21 en 26; Smouters—v. d. Dool 24, 25, 35
36; v. d. Vlies 28 én 29; v. Beesd 33 en
34; Batenburg—v. Zeeuwen 37, v. Vliet 89.
BANKDIRECTEUR VEROORDEELD.
Verduistering van 13 mille.
Als directeur der Incassobank te Delft
heeft W. Fr. van K. zich schuldig ge
maakt aan valschheid in geschrifte. Door
het zetten van valsche handteekenlngen
onder quitanties kreeg Van K. f 13.000 ln
handen.
Tegen Van K. heeft de officier van
justitie bij de Haagsche rechtbank twee
jaar gevangenisstraf geëlscht.
De rechtbank veroordeelde hem giste
ren eonform deze eisch met aftrek van
de preventieve hechtenis.
BOTER, KAAS EN EIEREN.
BODEGRAVEN, 19 Juli. Kaas. Aange
voerd 333 partijen Goudsche kaas, totaal
14 985 stuks, wegende 134696 kg. Prijzen
le srt. R.M. f 23 50—25, 2e srt. f 23—26,
zwaje tot f 26. Handel matig.
GROOT-AMMERS, 18 Juli. Eerste Al-
blassarwaardsche Veillngsvereen. te
Groot-Ammers. Aanvoer 9128 stuks eie
ren. Prijzen vanaf f 3.353.75 per 100
stuks; 8 pond boter f 0. 750-93 p. pond
117 pond kaas, f 0 180.23 peir pond.
PAARDEN EN VER.
ROTTERDAM, 19 Juli. Vee. Aanvoer
ln totaal 2683 stuks. 164 paarden, 62
veulens, 647 magere runderen, 700 vette
runderen, 98 kalveren, 143 graskalveren,
463 nuchtere kalveren, 307 schapen en
lammeren, 3 varkens, 96 bokken en gel
ten.
Prijzen per kg.: Vette koelen le kwal.
74, 2e kw. 64. 3e kw. 46—52; vette ossen
39, 33. 50—53; stieren 62, 57, 53; vette
kalveren 95, 80, 55—35; schapen 47, 37,
30; lammeren 55, 45, 40; nuchtere kal
veren 51, 46, 41; slachtpaarden 47, 40,30.
Prijzen per stuk: schapen. Je kw. 25,
2e kw. 21, 3e kw. 18; lammereiAlO, 13,"8;
nuchtere slachtkal veren 13.fi 10, 7;
slachtpaarden 200. 170, 100;vöerkpaar-
den 360, 300, 200; hitten 245; ^95, 100;
veulens 120, 100, 50; stieren 320, 240,
180; kalfkoeien 310, 260, 290; melkkoeien
315, 260, 180; vaarskoeien 200, 155, 120;
vaarzen 220, 170, 120; pinken 180, 140,
110; bokken en geiten 13, 10, 5.
Vette koeien en ossen aanvoer korter,
handel kalm, prijzen onveranderd. Stie
ren aanvoer iets minder, handel stroef,
prijzen iets lager. Vette kalveren aan
voer ruimer, handel traag, prijzen lager.
Graskalveren aanvoer iets korter, han
del flauw, prijzen dalende. Nuchtere
slacht- en fokkalveren aanvoer kleiner,
handel zeer kalm. niet geheel prijshou
dend. Veulens aanvoer ruimer, handel
matig, prijzen iets lager. Paarden aan
voer iets minder, handel slecht, prijzen
slachtpaarden aanmerkelijk minder,
werkpaarden ietaj lagef, hitten onveran
derd. 8chapen en lammeren aanvoer als
vorige week. handel lui prijzen schapen
iets lager, lammeren prijshoudend. Kalf-
en melkkoeien aanvoer gelijk aan vorige
week. handel kalm. prijken beste melk
koeien Iets hooger, overigens onveran
derd. Varekoeien aanvoer gering, handel
slepend, prijzen als vorige week. Vaar
zen en pinken aanvoer jclein, handel stil,
prijzen stabiel. Bokken of geiten aan-
l05_^t-V.ulmer- h«idel tamelijk, prij
zen gedrukt.
AARDAPPELEN, GROENTEN EN FRUIT
DEN HAAG, 19 Juli. Haagsche velling
voor Fruit en Groenten N.Vr Op onze
velling van hedenmorgen 19 Juli '38 wa
ren de prijzen voor: Bleskersen I 48-53;
II 22—25; kruisbessen I 1926; 41 8
15; Roode bessen 17—22; zwarte bessen
5860; frambozen 31—42; aardbeien I
19—28; II 8—12. Prijzen per kg. Veiling
iedere morgen 4 uur.
UTRECHT. 18 Juli. (Vereen. Groenten-
ten- en Vruchtenveiling „Utrecht en om
streken')). Rabarber f 2.10—4, wortels
f 3.40—8.10 per 100 bos; andijvie f 0.50
f 2.70, bloemkool f 1.5017, komkom
mers geel f 2—4.30, ld. groen f 2—3.09,
sla f 0.502.90 per 100 stuks; aardappe
len f 2.10—430, andijvie f 2—4.20, au
gurken f 39, capucljners f 817, dop
erwten 5—17, kool. gele f 1.70—f 4.80, ld.
groene f 1.20—3.20; id. roode f 2.10—
t 4.80; id. spits f 1.10—2.70, peulen f 7—
r 18, postelein f 2—9, pronkboonen f 1^
—19, slaboonen f 14—34, snijboonen f 6
f 36, spinazie zomer f 213. tulnboo-
nen f 1 505.60, uien f 8.208.70, wasch-
peen f 69. zilveruien f 516 per 1O0
kg champignons f 1540, peterselie f 5
f 13, selderie f 59, tomaten f 3.20—*
8.20, aardbe'en f 425, boschbessen f 18
—22, druiven, blauw f 2028, idem wit
f 2431. framboozen f 7—38. kersen f 7
40, kruisbessen f 3—14, morellen f 29
pruimen f 1445, roode bessen f 618
witte bessen f 811 per 100 pond, me
loenen f 547. perziken f 1—17, pruimen
f 1 504.50. vijgen f 58. clapp's favori
te f 1016. Précose de Trévoux f 2—17
per 100 stuks.
UTRECHT, 18 Juli. (Groenten- en
Vruchtenveiling „Utrecht en Omstre
ken"). Rabarber f 2—4 wortelen f 5—
f 7.20 per 100 bos; andijvie f 0.501.80,
bloemkool f 2—14, komkommers, geel f2
f 3.30, sla f 0.50—2.60 per 100 st., an
dijvie f 2—2 80, doperwten f 8—10, groe
ne kool f 1.802 40, slaboonen f 25—27,
postelein f 48 zomerspinazle f 110,
tulnboonen f 3.20—4, waschpeen f 7—8
per 100 kg peterselie f 5—8, selderie f5
f 10, tomaten f 2.40—7.10 per 100 pd.;
meloenen 21—25 ct. per stuk;
ZWIJNDRECHT, 18 Juli. Groenten en
Frultveil. Aardbeien zonder dop van f 12
f 12.50, ld. met dop van" f 17—25, aal
bessen (ïoode) van f 16—24, aardappe
len (blauwp.) van f 1.60—8.70, idem
(schoolm.) van f 4.20—5.10, erwten van
f 5—12, kruisbessen van f 18—19, poste
lein f 6.408, roode kool f 2.102.70,
spinazie f 7.208 60, staaksnljboonen van
f 28—33 stamsulkerboonen van f 27-31,
stamsnljDoonen f 1821, tulnboonen van
f 3 504.30, uien f 68, wortelen af-
breekpeen) f 5.606.80, zwarte bessen
f 82—64, alles per 100 kg andijvie I
f 1.50—2.40, bloemkool I f 7.50—12.80, ld.
II van f 4.50—7. idem 3 f 1.504.40, wit
te komkommers I van f 2.30—2.80, ld. 2
van f 2.10—2.20, groene komkommer* 1
f 4.405.20, Idem 2 f 23, meloenen 1
f 17—25, perziken 1 f 4—8.70, alles per
100 stuks; druiven f 2425 per 100 pnd:
frambozen per doosje van f 0.110.18;
kropsla 1 f 1.20—2.30 per 100 krop; kro
ten f 1402.20; pieterselie f 1.10180
raberber f 2.60—2 80, wortelen f 5—7 20
per 100 bos; selderU f 0.17—0.25 per do*
zijn.
GRANEN EN PEULVRUCHTEN.
ROTTERDAM, 18 Juli. Buitenlandsche
granen (Bericht van de makelaars Ha
genbeek Sb Van der Schalk). Stemming
kalm.
Rogge: 76-77 kg. Noord-Russische dis
ponibel naar kwaliteit f 780—740, 76-77
kg. Zuld-Russlsche disponibel f 735, 74-
75 kg. Bahla Blanca st. f 8.20, Ca
nada no. 2 stoomend f 750, Amerikaan-
sche no. 2 disponibel f 740.
Gerst: Amerlkaansche no. 2 disponi
bel f 138, Idem geladen-gestoomd f 132,
Amerlkaansche no. 3 disponibel f 139V»,
Idem stoomend f 129»/», 70 kg. Zuld-Rus
slsche disponibel f 148, 67-88 kg. idem
stoomend f 141, 65-68 kg. Idem ladend-
geladen f 134, 68-69 kg. Poolsche stoo-
mend f 139.
Haver: 46-47 kg. Laplata disponibel
f 8.40, 52-53 kg. Idem Clipped disponibel
f 6.50, 55-56 kg. Idem idem stoomend
f 6 50.
Mals per 2000 kg.; Gele Laplata aan
gekomen f 162, id. stoomend naar aan
komst f 153—149, Laplata Clnquantino
stoomend f 204,g ele Braziliaansche dis
ponibel naar kwaliteit f 142—148, idem
stoomd. f 143, Gele Java disponibel
f 167, Gele Amerlkaansche no. 2 <(dispo-
nibel f 138. idem stoomend f 138. Mixed
Amerlkaansche no. 2 stoomend f 138.
ROTTERDAM, 18 Juli. Voederkoeken.
(Bericht van den makelaar J. H. Broe-
delet). Inlandsche voorslag lijnkoeken
loco 8.65, Sept.-Dec 880; dito UJnzaad-
sch'lfers 8 80 en 8.95; dito grohdnoot-
koeken 7.50 en 7.60; dito grondnootschil-
fers 7.70 en 7.80; dito grondnootmeel 7.85
en 7.05; dito cocoskoeken 77.5 en 7.85;
raapkoeken 5 en 5.15; raapschilfers 515
en 5.30: palmpltkoeken 7 en 7.10, dito
sovakoeken 7.40 en 7.50; dito soyaschroot
7.40 en 7.50; Noord-Amerikaansclfe lijn
koeken loco 8.50 stmd. 8.55, Jull-Aug.
8.60. 8ept.-Dec. 8.75; N. Amer. zaad merk
8. K. loco 855, stmd. 8.55; Lijnzaadschil
fers Noord-Amerik. loco 8.70 stmd 870,
Juli-Aug. 8.70, Laplata loco 8 55, Bom
bay loco 8.50; Java Cocoskoeken loco
7.65. stmd. 7.65, Sept.-April 7.75; 55 pet.
Besamkoekenmeel loco 7 50, Manilla Co-
coskoeken loco 7.50, Grondnootkocken
Fransche blanc loco 8.gris b]anr7 50,
Plata loco 7.40. Br.-Ind. stmd 55 730;
Grondnootschilfers (Bombay) 58 pet. lo
co 7.60, stmd 7 45. Sept.-Dec. 7.70; Sova-
kockenmeel Mantsjoerljseh loco 7 30, Ju
ll-Aug. 7.40; Soya&hroot Noord-Amerik.
loco 7.40 Aug -Sept. 7.50; JBoItcd Texas
Katoenzaadmeel (40 pet A'fr -Sept. 7,
Poolsche Palmp tkoekm loco t Q0, Amer.
Palmpitmeel lo$o f 7.— Babame schil
fers loco 6.75, Alles In gl. per loO kg. en
gedeeltelijk tweede hands. Al»e prljzc-n
zijn Inclusief de variabele' hefr.n^.
worden verhoogd met de ten tijde dei
levering geldende extra-hafflrg,. wah;"
l thans 50 ets. bedraagt.
9 OFRDF. BLAD.
NIEUWSBLAD VOOR ZUID-HOLLAND EN UTRECHT,
SchoonhoTepsche Courant
WOENSDAG 26 JULI 191».
GEMEENTERADEN.
Gemeenteraadsvergadering op Maan
dag 18 Juli onder voorzitterschap van
burgemeester A. M. Nieuwenhulsen. Aan
wezig alle leden. De heer Bron ver
schijnt later ter vergadering.
Na de opening worden de notulen on
gewijzigd vastgesteld en de ingekomen
stukken voor kennisgeving aangeno
men. Het voorstel van B en W. tot on-
derhandsche verhuring van enkele ver-
trekken van het Doelehuls aan den
heer L. van Breukelen wordt z h.st.
aangenomen. Eveneens wordt z.h.st.
besloten te voldoen aan de inhoud van
een schrijven van den minister van
blnnenlandsche zaken over een gemeen
schappelijke regeling betreffende toe
lating van leerlingen uit Willige-Lange-
rak op de openbare scholen alhier.
Bij het voorstel tot vaststelling van
het kohier der straatbelasting voor *38.
merkt de heer VAN DER HEK op(
dat sinds besloten is de heffing in het
leven te roepen, zij verdubbeld is Spr
vraagt of het bedrag niet tot het oude
peil teruggebracht kan worden.
De VOORZITTER antwoordt dat
dit punt thans niet aan de orde is. Een
dergelijke vraag moet gesteld w°r°en
bil de behandeling der gemeentebegroo-
üiig. Bovendien is er dit jaar geen wij
ziging van de verordening meer moge-
^Het voorstel wordt daarna z h^t. aan
genomen.
De gemeentebegrootingen 1937 en "38
worden gewijzigd, waarna aan de orde
komt het schrijven van het bestuur der
School met den Bijbel om medewerking
ter verkrijging van gelden voor de ver
betering van de speelplaats met voor
stel van B. en W.
De VOORZITTER licht toe, dat
over deze kwestie overleg is gepleegd
met Ged. Staten en den minister. Daar
officieel nog geen bericht was ontvan
gen, dat deze instanties niet op de ver
strekking van de gelden aan te merken
hebben, heeft spr. zich, met het oog op
het afloopen van de termijn in verbin
ding gesteld met de provinciale griffie
waar men hem meedeelde, dat de re
geering wel geen bezwaren zou oppe
ren. Deze toestemming is echter nog
niet ontvangen. Derhalve willen B. en
W. thans voorstellen om de gelden te
verstrekken onder voorbehoud van goed
keuring door de betrokken regeering»-
De heer WOUDENBERG vraagt
of asfalteeren van de speelplaats met
goedkooper zou uitkomen.
Dei VOORZITTTER antwoc,
dét van deskundige zijde daartegen be
swaren zijn gemaakt.
De heer VAN DER HEK zal k.—
niet tegen het voorstel verzetten omdat
hij indertijd ook voor een voqrstel heeft;
gestemd, dat verbetering van de speel
plaats der R.K. school beoogde. Spr.
vraagt zich echter af, of die aange
vraagde verbetering wel zoo hard noo
dig is Als spr. ziet naar het speelplein
voor 'de school voor Chr .Volksonder
wijs, waar geen verlichting en betege
ling is, dan zou hij er in ieder geval op
willen aandringen, dat B. en W, wan
neer van die zijde een aanvraag mocht
binnenkomen, ook daaraan hun volle
aandacht zullen wijden.
De VOORZITTER merkt op, dat
dit niet aan de orde is. Het gaat hier
over de medewerking die verleend moet
worden aan de school met de BijbeL Ate
er een nieuwe aanvraag binnenkomt,
zal die even serieus behandeld worden.
De heer PEERBOLTE zegt, dat
ztjn fractie geen bezwaren tegen het
voorstel heeft, maar zij wil erop aan
dringen, dat het plein na de verbete
ring ook werkelijk als speelplaats ge
bruikt zal worden. Nu gebruikt men
daarvoor de Oude Haven.
De VOORZITTER zegt betzelf
de bezwaar geopperd te hebben in de
vergadering van B. en W. en heeft dan
ook uitdrukkelijk bepaald, dat het
schoolplein na de restauratie als zoo
danig gebruikt moet worden. De Oude
Haven is mede vanwege het verkeer als
Weth. DEERENBERG onder
schrijft de woorden van den heer Peer-
bolte. Ten opzichte van hetgéen de heer
van der Hek heeft gezegd, mérkt spr.
op, dat het woord „Roomseh-Katholiek"
op hem. «taijnt te werken als een roode
VAN DER HEK protes-
te ii i.uigBQ n deze uitlating.
Wdlh. DEERENBERG vervolgt
dat het mi de schijn gaat wekken alsof
andere instellingen benadeeld zouden
zijn geweest door de goedkeuring van
het voorstel voor het verstrekken van
gelden aan de R.K. school. Spr. kan
niet voelen, waarom de heer van der
Hek, wanneer hij Voor een bepaald voor
stel te, een ander voorstel, waarvoor hij
ook gestemd heeft, in het geding moet
brengén. Het gemeentebestuur beziet
elke aanvraag binnen het kader der
wet en in overleg met de regeering.
Daar nu bovendien B. en W. al met
een voorstel komen, zonder dat de
goedkeuring der regeering te ontvan
gen, kan men toch wel zeggen dat voor
honderd procent aan het rechtvaardig
heidsgevoel is voldaan.
De heer VAN DER HEK Bcht toe
niet partijdig te hebben willen üjn, hij
beeft alleen de aandacht van B. en W.
willen vragen voor de school voor Chr.
Volksonderwijs.
Weth. DEERENBERG vraagt
waarom B. en W. niet voldoende aan
dacht .voor die schooi zouden hebben.
Men ls juist ten opzichte van die school
tegemoetkomender geweest dan de heer
van der Hek zelf weet. Het vorige jaar
heeft men er nog een bedrag van f 1600
voor beschikbaar gesteld.
De heer VAN DER HEK zegt nog
zich het recht voor te behouden om bij
elk agendapunt eventueel iets aan te
merken.
Het voorstel van B. en W. wordt z.h.
st. aangenomen.
Naar aanleiding van het adres der
kappers om sluiting der kapperszaken
op Maandagmiddag zeggen B en W. in
hun prae-advles. dat waar hier alle
kappers om sluiting vragen en 't groot
ste gedeelte deze willen doen ingaan om
1 uur, dat zij voorstellen aldus te be
sluiten. Zij bieden een daartoe strek
kende verordening ingevolge de win
kelsluitingswet Jxr vaststelling aan.
De VOORZITTER licht nog toe
dat na de vergadering van B. en W.,
waarin dit verzoek behandeld is, een
der onderteekenaars heeft verklaard,
dat sluiting om twee uur moeilijkheden
inzake de arbeidswet zou^pleveren.
Het voorstel wordt z.h.s™ aangenomen
In verband met een wijziging van de
gemeentewet is het noodzakelijk de ge
meenschappelijke regeling met Gouda
omtrent onderlinge hulpverleening bij
brand opnieuw vast .te stellen. Aldus
besloten.
Daarna komt ter tafel 't adres van
de kerkeraden der Ned. Herv. Gemeente
en der Geref. Kerk, houdende het ver
zoek te besluiten tot
sluiting der café's op Zondag
Mede worden overgelegd de adressen
van diverse vereenigingen om niet daar
toe te besluiten. In hun prae-advies
merken B. en W. op, dat met het oog
op de vierjarige periode, de raad wel
dra in zijn geheel zal moeten aftreden.
In dat licht bezien zouden zij het on
juist achten, juist nu op het verzoek
van de kerkeraden een beslissing te ne
men, welke van ingrijpende beteekenis
zou kunnen zijn. B. en W. stellen dan
ook voor afwijzend op het adres i^e be
schikken.
De heer VAN DER HEK is het
niet eens met het prae-advies, maar
uit zijn betoog blijkt, dat hij uit dit
prae-advies de strekking haalt, dat de
onderhavige kwestie niet vóór de raads
verkiezingen van het volgend jaar in
behandeling zal komen.
Nadat de VOORZITTER heeft
opgemerkt, dat hij juist de gelegenheid
heeft geopend de materie te bespreken
gaat de heer VAN DER HEK daar
toe over en zegt verwonderd te zijn, dat
dit adreé is binnengekomen.
Hijheeft er ernstig over nagedacht
en kan zich indenken dat raadsleden,
die deel uitmaken van de betrokken
kerkbesturen voor inwilliging yan het
adres zijn maar spr. is gebleken, dat,
wil men consequent zijn in de Zonda
heiliging, alles op die dag gesloten
moet worden. In 1931 heeft echter
wethoudersbenoeming plaats gehad op
voorwaarde dat de toestand, zooals men
dietoen aantrof, gehandhaafd zou
blijven. 8pr. acht dit een fout van de
christelijk georienteerde raadsleden. In
1935 werd een tweede fout begaan, wel
ke de heer van Beuzekom openlijk heeft
erkend, door te zeggen, dat hij nimr
meer zou meedoen aan de verkiezing
van een RK. raadslid tot wethouder.
Wat sprekers eigen opvatting omtrent
het verzoekschrift aangaat, heeft hij
zich afgevraagd,, welk doel het adres
eigenlijk beoogt. Het zal bij Inwilliging
verscheidene neringdoenden in ernstige
moeilijkheden brengen en voorts zou
spr. wel een willen weten wie kan aan-
toonen. dat er thans op Zondag din
gen gebeuren, die met de Zondagsheili
ging in strijd zijn? Waarom moet de
huidige toestand veranderd worden?
Wat betreft het verwijt dat spr. inder
tijd voor de sluiting van het stadhuis
op Zondag heeft gestemd, merkt hij op
dat het toen niet om het stadhids ging
maar om de beschikbaarstelling van 'n
terrein aan de Langerakkerweg vopr 't
organiseeren van bijeenkomsten en spe
len op Zondag en daar was hij tegen.
Aangezien bij consequente doorvoering
van het Zondagsheiligings-principe al
les op die dag gesloten zou moeten wor
den, en spr. geen aanleiding vindt om
de hilidige toestand te veranderen, kan
hij zich niet met de inhoud van het
adres vereenigen.
De heer VAN BEUZEKOM geeft
een toelichting op het adres. Het is
niet uitgegaan van de Geref. Kerk noch
van de Herv. Gemeente. De aanleiding
tot het samenstellen ervan ls spr. zelfs
niet bekend. Hij weet alleen dat er een
vprzoek ls gekomen van de Geref. Kerk
gericht aan de Herv. Gemeente, om een
adres aan de raad te richten. Sprekers
persoonlijk inzicht is, dat hij gelooft,
dat het adres beter op zijn plftats ge
weest zou zijn, als het was uitgegaan
van een of meer kiestereenlgingen met
advies van een of méér kerkeraden. Als
het adres op andere ^vljze was inge
diend, dan zou hét niet zijn voorgeko
men, dat zelfs léden van de winkeliers-
vereeniging beweerd hebben, dat het in
hoofdzaak van spr was uitgegaan. Er
zijn verkeerde gedachten over mij en
mijn zoon geuit, aldus spr. Alle verha
len, die daaromtrent in omloop zijn,
zijn geheel gefantaseerd. Als er inge
zonden stukken in de bladen komen,
zopder vermelding van naam, zal spr.
zich daardoor niet laten, beinvloeden.
Wat her. prke-advies aangaat, dit «dit
spr goed doordacht samengesteld. De
overheid moet ook oog hebben voor de
andere dingen, die met dit adres* ver
band houden. Als men eenmaal a heeft
gezegd, moet b vanzelf volgen. Tenslotte
verklaart spr., dat leder die Gods Woord
als richtsnoer neemt, zich voor 't adres
moet uitspreken.
Weth. DEERENBERG merkt op,
dat de heer van der Hek zich de vrij
heid geeft om te oordeelen over de mee
ning van anderen. Men spreekt hier
evenwel slechts voor zichzelf. Wat de
sluiting van het stadhuis op Zondag
betreft de heer van der Hek heeft daar
voor gestemd, omdat hij de bezichti
ging van het raadhuis des Zondags een
publieke vermakelijkheid noemde. De
heer van Beuzekom verontschuldigt
zich, dat hij niet met het adres geko
men is, en zijn slotsom is, dat iedereen
die Gods Woord als richtsnoer neemt,
ervoor moet zijn. De staatkundige in
zichten van Gereformeerden en Her
vormden interesseeren spr. echter niet,
het gaat hier om een daad op staat
kundig terrein en dan helpt geen ex
cuus. Spr. prijst zich gelukkig dat het
hier met zoo is, dat het adres van kies
verenigingen is uitgegaan met advies
van kerkbesturen. De Puriteinsche op
vatting van de Zondagsheiliging is niet
die van spr. hij acht het beter te be
ginnen met de menschen in de eigen
Kerkgemeenschap te overtuigen, en dan
heeft men nog wel wat tijd. Verder zijn
er
menschen met een Januskop,
menschen met twee aangezichten, die
met 't eene christelijk zijn en met 't an
dere niet. Betreffende het prae-advies
zegt spr., dat het woordje „thans" aan
leiding tot misverstand kan geven en
daarom komt hij met een amendement
inhoudende het voorstel om „afwijzend
te beschikken op het adres van de ker
keraden", dus niet dit „thans" af te
wijzen. Dit amendement is onder
teekend door de heeren Deerenberg,
Adriaans, Kok, v. d. Oever en Bron.
De heer KOK zegt dat de goede
trouw een toelichting op het adres eischt
dagsrust doordat de café's op die dag
geopend zijn, verstoord wordt. Spr.
vindt dat het adres aan de overheid
een taak opdraagt, die haar niet toe
komt en waartoe zij ook niet in staat is
De Zondagsheiliging is een kwestie van
het innerlijk leven en behoort dus tot
de taak der kerk Spr. kan het niet zoo
bewonderen dat kerkelijke organen de
plaats van overheidsorganen willen In
nemen, evenmin als het omgekeerde. Er
is alleszins reden om zich te bezinnen
dat iedereen op eigen terrein blijft. Met
onze huidige staatsregeling heeft elke
bevolkingsgroep de gelegenheid verte
genwoordigers in de bestuurslichamen
te brengen Als men geen mogelijkheid
heeft om in een bepaalde partij wat te
bereiken wat men wil, dan is een op
lossing gemakkelijk gevonden door een
nieuwe partij te gaan oprichten. Spr.
wijst er nog op, dat bij aanvaarding van
het adres andeW maatregelen zullen
moeten volgen. Men zal voor conse
quenties geplaatst worden, welke moei
lijk te overzien zijn. De behartiging der
Zondagsrust is voor de AJL steeds van
het grootste belang geweest, maar men
heeft zich daarbij ook op de bodem der
werkelijkheid willen plaatsen en reke
ning willen houden met de samenstel
ling der bevolking. Om de woorden van
een Rotterdamsch wethouder te gebrui
ken; wie regeeren wil, moet het kruis
van het compromis weten te dragen
Dit kan niet omzeild worden door zich
eenzijdig op zijn principe te plaatsen.
Men moet niet ln de eerste plaats trach
ten in te grijpen in de bestaande toe
standen, men moet juist zooveel mo
gelijk streven naar het behoud daar
van. Verder is het van belang dat als
men met een dergelijk voorstel als het
onderhavige komt. dalrvan ook in het
beginselprogram van de betrokken par
tij melding is gemaakt en men zich
niet laat meesleepen door toevallige om
standigheden of de kans op éen even-
tueele meerderheid in de raad. om met
nieuwe plannen te komen. Voor de sta
biliteit van het gezag is het ook noodig
dat eenmaal genomen besluiten ge
handhaafd blijven en niet na een vol
gende verkiezing ongedaan kunnen wor
den gemaakt. Ten opzichte van 't adres
zegt spr. nog, dat daar hiervoor geen
meerderheid Dij de bevolking ïs te vin
den en een dergelijk streven als in het
adres ligt besloten, niet tot uitdrukk ng
is gebracht in de beginselprogramma s
der partijen, hij voor het prae-advies
van B en W zal stemmen De zaak zou
anders zijn, als het adres van de par
tijen zelf was uitgegaan en de steun
in de meerderheid der bevolking had
De heer'PEERBOLTE begint op
te merken, dat zijn fractie aftch niet
mengt in godsdienstige problemen. In
de politiek moet de godsdienst aan aq-
dere plaats innemen. De fractie meent
dat ln het adres iets wordt gevoaagd
wat niet tot de taak van de overheid
behoort. De overheid moet zorgen voor
een gepaste vrijheid op Zondag. In geen
geval kan ze wettelijk Zondagsheiliging
voorschrijven; dat is een kwest.e die 't
persoonlijk leven raakt. De toestand is
in de laatste 35 Jaar ten opzichte van
het drankgebruik zeer verbeterd; spr.
ziet dan ook geen enkele reden waarom
men tot sluiting van de cafe's op Zon
dag moet overgaan. Bij aanvaarding
van het adres zal Schoonhoven 'n dood
stadje worden, terwijl men juist moet
zorgen, de gemeente omhoog te ^rerk^n
Met belangbt lling heeft de fractie het
prae-advièa van B en W. afgewacht.
Thans blijkt, dat de berg een muis ge
baard heeft, *>f beter gezegd men heeft
de gefct ep de kool willen sparen, door
zigzagsgewijze tot een resultaat te ko
men. Spr. kan niet inzien wat het met
het adres te maken heeft, dat er het
volgend jaar raadsverkiezingen plaats
hebben. Het principe blijft toch, men
wil Zondagsheiliging en or men wil die
nieÜffHet woordje „thans" aan 't eind
riclmng. Men moet zich «nnder om-
voor of tegen het adres uit
spreken. Dit stelt de fractie vooral op
prijs met het oog op de verkiezing-n
van het prae-advies wijst in dezelide
van het volgend Jaar, opdat de kiezers
zullen weten waaraan ze zich te houden
hebben. Om die reden heeft de fractie
het amendement van Weth. Deerenberg
nR onderteekend'. De fractie wil 't amen
dement steunen, wanneer het argument
betreffende de verkiezingen vervalt
Weth. v. d. OEVER ls het eens met
wat de heer Kok heeft gezegd Betref
fende de woorden van den heer van
der Hek zegt hij. dat deze blijkbaar
veel voelt voor „schoolmeesteren". Uit
zijn woorden blijkt dat hij niet vol
doende de begrippen kerk en staat
scheidt. Op het terrein van de staat
dient men ook rekening te houden
met de verlangens van andersdenken
den.
Ook de héér BRON lfan zich vol
komen bij de woorden van den heer
Kok aansluiten. Hij wil verder nog de
nadruk leggen op hetgeen de heer
Peerbolte zei, namelijk dat het drank
gebruik ln de laatste 35 jaren zoo goed
als geheel verdwenen is. Dit heeft men
niet bereikt door verbodsbepalingen,
maar doordat het op andere wijze den
menschen is bijgebracht. Spr. vraagt
zich af, of de voorstanders van 't adres
geen machtiger middelen bezitten om
hun verlangens te verwezenlijken, bijv.
door een Juiste, verkondiging van het
Evangelie. Het voorstel ruikt voorts,
volgens sprKerstiaansch en het heeft
hem verwonderd, dat de desbetreffende
groep, die zoo weinig gemeenschaps
zin heeft, dat zij alles, wat naar socia
le verzekering, enz. zweemt, uit den
booze acht, thans zou willen dat de
tot op zekere hoogte gebrekkige over
held zou bijspringen.
GEEN POLITIEDWANG.
De VOORZITTER zegt, zorg
vuldig nagegaan te hebben, wat in de
loop der eeuwen, vanaf de eerste eeuw
onzer jaartelling, de opvatting omtrent
de Zondagsheiliging is geweest. Spr s
persoonlijk oordeel in deze doet niets
ter zake, ledereen is bekend dat hij een
bevorderaar is van de Zondagsheiliging
maar als burgemeester moet hij de zaak
anders zien. De behartiging der Zon
dagsrust behoort tot de taak van de
overheid. Op staatsrechterlijke gronden
moet het bovendien onjuist geacht
worden, dat een minderheid van circa
35 aer bevolking haar wil zou kunnen
opleggen aan de meerderheid. In zijn
kwaliteit van burgemeester ontraadt
spr. dan ook het adres der kêrkeraden.
Men moet zoeken wat samenbindt, niet
wat scheldt en als zoodanig het „kruis
van het compromis" kunnen dragen.
Het drankgebruik is in de loop der Ja
ren hier zeer afgenomen, het vergun
ningsrecht tot een minimum beperkt,
men is zelfs tot beneden het maximum
aantal vergunningen gebleven. Boven
dien is de wetgever er in ons land de
laatste tientallen jaren op uit, om de
politiedwang weg te nemen door het
scheppen van sociale wetten. Op d
wijze bereikt men, dat particulieren hun
medewerking verleenen. Ook .de kerk
heeft op dit terrein een groote tóak.
De l?eer WOUDENBERG begint
met op te merken, dat zelden enkele
regels van een verzoekschrift ln staat
waren ln deze gemeente een zoo groote
.beroering te verwekken als thans het
'geval is geweest. Daar het adres in de
aanhef doet vermoeden dat het zou zijn
uitgegaan van de Ned. Herv. Kerkeraad
kan spraan de hand van inlichtingen
van betrouwbare Gereformeerde zijde
verzekeren, dat dit niet het geval is.
Voor hem spreekt het vanzelf dat de
kerkeraad van de Ned. Herv. Kerk zich
moeilijk kan onttrekken aan het ver
zoek van de Gereformeerde Kerk om
het adres te onderteekenen. De vraag
rijst echter of de Ned. Herv. Kerkeraad
er toe zou zijn overgegaan een derge
lijk adres thans aan die van de Geref.
Kerk voor te leggen. Spr. kan zich ook
niet onttrekken aan het gevoel, dat hier
met een zachte drang gewerkt ls en
dat bij voorbaat verzékerd succes ge
speculeerd werd op moreele verplich
tingen, welke* noodzakelijkerwijs uit de
religie van de Ned. Herv. voorgangers
moest voortspruiten. Of van Ned Herv.
zijde wel met spontaniteit op de ge
vraagde medewerking werd ingegaan,
meende spr. te mogen betwijfelen, om
dat het adres zwaar mank gaat en men
dat van die zijde ongetwijfeld heeft
aangevoeld
Het wekt volgens spr. eenige ver
wondering, dat een adres' van deze in
houd met van een toelichting werd
voorzien, welke de feiten noeipde van
de geconstateerde Zondagsontheiliging
Waarom komt men eerst nu met het
adres? Godsdienstig-pricipieel be
schouwd, moet hier van een plichts
verzuim gesproken worden aan T adres
van de initiatiefnemer van het verzoek
schrift. De beide kerkeradên gaan ook
niet geheel vrij uit, want teveel van 't
godsdienstig principe werd geofferd
aan de politieke fusie welige noodig was
om te komen tot de wethouderskeuze ln
1931. Als reden voor het indienen van
het adres wordt algemeen aangenomen
dat de voogdijschap van de gemeente
wordt ingeroepen over enkele Jongelie
den uit christelijke gezinnen, die des
Zondags hun vermaak in café's zoeken
maar het is dan wel ver gekomen, dat
de overheid in het geweer moet wor
den geroepen voor privé-maatregelen
welke zouden moeten worden genomen
onder het masker van godsdienstig prin
cipe. Spr vraagt zich af. of hier niet
wordt gesold met het begrip „gods
dienstig principe daar uit het adres
een onbegrijpelijke- halfslachtigheid valt
te constateeren. omdat aan het be
grip Zondagsheiliging toch door cafe-
sluitlng alleen niet wordt voldaan. Een
absoluut zuiver godsdienstig princi
pieel standpunt gedoogt toch zeker
niet het oplaten van een proefballon
Voor hen. die aan politiek doen, is het
niet moeilijk verband te leggen tus-
schen het verzoekschrift en de politiek.
Kok,
wia
in elk geval bestaat dat verband ate
gevolg van het adres, want de protes-
tantsch rechtsche groepeering in de
raad was moreel gebonden aan het ee
rewoord of wat daarvoor in de plaats
te stellen is, om gedurende deze raads
periode geen maatregelen te nemen wel
ke de toestand van de Zondagsheiliging
in beperkende zin zou wijzigen. Men
had dus beter gedaan met het adres
thans achterwege te laten, want het
weerspiegelde niet het eerlijke beeld,
dat het had kunnen geven en daarom
was er bij spr al direct verzet tegen
het verzoekschrift. Uit hoofde van zijn
godsdienstige overtuiging kon hij niet
op moeilijkheden stuiten voor zichzelf.
Ook politiek gesproken kon hij *volko-
a vrij uit gaan want bij zijn can-
didaatststelling voor de gemeenteraad
heeft hij uitdrukkelijk bedongen dat hij
bij dergelijke gevallen rechts-gerichte
vrijheid zou behouden. Bij de algemee-
rré beschouwingen in 1935 heeft spr.
zich ln dezelfde geest geuit. Dus zal spr
zich uitspreken voor algeheele Zondags
heiliging, als vde zaak volkomen zuiver
is gesteld. Dat kan nu feitelijk niet
meer en daarom ls het noodig en nuttig
dat voor de volgende raadsverkiezing
vaandel wordt getoond waarin
voor ieder duidelijk leesbaar het motto
van Zondagsheiliging voorkomt. Als
dan de kiezers een meerderheid in de
raad brengen, welke voor absolute Zon
dagsheiliging ls, dan pas ls de zaak zui
ver gesteld. Zoo moeten B. en W. het
adres ook hebben aangevoeld toen zij
kwamen met hun prae-advies.
De heer VAN BEUZEKOM wil er
de nadruk op leggen, dat hij er zich
nooit van kan losmaken, dat de kerk
en de staat aparte lichamen zijn. Dat
de overheid niet de verplichting tot
Zondagsheiliging heeft, valt te betreu-
Den heer Bron, die meende, dat 't
adres een Kerstiaansche lucht had, ant
woordt spr., dat het is uitgegaan van
de kerkeraad der Geref. Kerk. Spr. valt
den heer Peerbolte bij als deze zegt dat
het adres beter van kiesvereenlglngen
had kunnen uitgaan dan van de ker
keraden. In andere gemeenten heeft
men deze weg bewandeld, en heeft men
succes gehad.
Weth. DEERENBERG: Hier ge»
lukklg niet.
De heer KOK blijft bij zijn stand
punt. dat als een kiesvereeniging zich
vooraf betreffende een kwestie heeft
uitgesproken, ze het recht heeft, stap
pen in die richting te doen, maar zij
mag niet afwachten tot er toevallig
kans op een raadsmeerderheid is. om
een bepaald voorstel, er door te jagen.
Geen enkele partij heeft een punt als
thans aan de orde ls, bij de raadsver
kiezingen naar voren gebraoht.
ONOMWONDEN UITSPRAAK
VERLANGD.
Weth. DEERENBERG
schrijft de woorden van den heer
voornamelijk de uitdrukking, dat
regeeren wil het krute van het com
promis moet weten te dragen. Ook de
fractie van den heer Peerbolte zal wel
eens een compromis moeten sluiten en
daarna bij indiening van een voorstel,
rekening moeten houden met wat dat -
compromis inhield. De heer Peerbolte
wil het door spr. Ingediende amende
ment los maken van het voorstel van
B. en W. Verder merkt spr. op, dat men
nu de motiveering van alle raadsleden
gehoord heeft, behalve die van de ver
tegenwoordigers van Gemeentebelang,
de heeren van der Hek en Woudenberg.
In dit verband memoreert spr. nog dat
men in dit geval niet met een partij to
doen heeft, maar met een groep en op
dat de kiezers geen kat in de zak zul
len koopen, staat spr. erop, dat de heé-
ren van der Hek en Wouden oerg zich
onomwonden uitspreken.
De heer PEERBOLTE heeft even
eens gevraagd om een onomwonden
uitspraak of er in de toekomst al of
niet aan Zondagssluiting zal worden ge
daan. Spr. verwacht dat men bij de ver
kiezing openlijk in zijn vaandel zal doen
blijken of men voor of tegen Zondags-
sluiting is. Doet men dit niet, dan ver
zuimt men zijn plicht. Het zal niet de
eerste keer zijn dat de kiezers erin
vliegen.
De heer VAN HA RMELEN: En de
laatste ook niet.
De heer PEERBOLTE besluit dat
hij wil weten of de heer Woudenberg ln
de toekomst voor of tegen deze ^uiting
De heer BRON zegt, dat de repliek
van den heer van Beuzekom over spre-
ker's uitlating over een Kerstiaansch
tintje, de indruk w^kt, dat een lid van
de raad koningsgezinder is dan de ko
ning. Verder merkt- spr. op. dat als mén
geen verantwoordelijkheid draagt, het
gemakkelijk ls te schermen met dikke
woorden. Indien er nu eens een regee
ring was in ons land, die het gods
dienstig leven verfoeide en op alle ma
nieren bemoeilijkte? Men kan blij zijn
dat we nog in een vrij Nederland leven.
Als het zoover zou komen, dat de reli
gie gekneveld werd. zouden de betrok
ken groepen wel uit een ander vaatje
gaan tappen
De heer VAN DER HEK zegt dat
hij daarom tegen het adres ls, omdat
hij in de vorm. waarin thans de Zon
dag geviérd wordt, geen kwaad ziet.
De heer VAN BEUZEKOM merkt
aan het adres van weth Deerenberg op
dat hij niemand beschuldigt. Hij wil
alleen zeggen, dat. als hij er over to(
beslissen had. het adres niet op dezs
wijze zou zijn ingediend.
De heer WOUDENBERG citeert
bij de motiveering van zijn houding en
kele woorden uit zijn hierboven gehou
den betoog, waarin hij zeide, dat hij
uit hoofde van zijn godsdienstige over
tuiging niet op moeilijkheden kon stui
ten (door tegen het adres te zijn) en
dat hij ook politiek verantwoord is. EJui-
'«jelijker: ik ten voor absolute Zondags
heiliging, aldus sprmaar omdat ik de
toestand van ttnmi liet eerlijk vjtnd»
stem ik tegen hej,
