<§0
Van Rondom
AKKERTJE
Schoonhoven's Groote Kerk.
Gemengd nieuws
tBRIEF UIT UTRECHT
Gemengd nieuws
Alléén voor Vrouwen
VRIJDAG 22 JULr 1938
Een schoon monument
een ernstig gebrek.
Hoe lang nog?
met
Reeds bijna e*u jaar wordt het fraaie
teianeur v&n ttcnoonaoven s Groote Kerk
ontsierd door een wit-houten baik, een
zoogenaamae stempel, die is aangebracht
^usschen een der gaanderijen en de
daartegenover staande pilaster. De trou
we kerkgangers zijn aan deze noodvoor
ziening reeds zoo gewoon geraakt dat
zij zich nauwelijks meer afvragen, hoe
lang zij haar nog in hun mooie kerk
zullen moeten dulden, doch de vreemde
ling, die onze stad bezoekt en die zich
het eerst voelt aangetrokken tot haar
schoonste bouwwerk, wordt dadelijk ge
troffen door het schrille contrast: een
schreeuwerig-witte stutbalk in de rusti
ge sfeer van het donkere eikenhout, een
onmiskenbaar teeken van bouwvalligheid
midden in het pas voltooide, kostbare
restauratiewerk dog glijdt langs de
stempel, die heji- èttvel moet beperken,
doch het evedz^yacpentueert en met
verbazing ziet kij, wtïk een ernstig ge
brek de galerijen vertoonen.
Het meerendeel onzer lezers is met de
ze toestand bekend en wij kunnen dus
volstaan met die in het kort te beschrij
ven. Bij de bouw van het nieuwe ge
deelte van het interieur heeft de archi
tect, onder wiens leiding de restauratie
werken zyn uitgevoerd, er terecht reke
ning mede gehouden, dat tusschen de
zitplaatsen van een kerk zoo weinig mo
gelijk hinderlijke pilaren moeten staan.
Daarom getroostte hij zich groote over
spanningen tusschen de steunpunten der
gaanderijen. De consequentie daarvan,
een veilige Ijzerconstructie, was echter
In strijd met zijn architectonische op
vattingen, die ln deze omgeving slechts
massief eikenhout toelieten en daarom
kwam elk der beide galerijen te rusten
op twee zware eiken balken, TVi Meter
lang en met een doorsnee van 24 x 32
cM.
WERKEND HOUT.
Aan stevigheid liet deee constructie
•telllg niets te wenschen, maar hout
vertoont altijd eenige werking en in dit
geval trad dat euvel in #terke mate op,
omdat in de afmetingen en de kwaliteit,
waarin de frontbalken werden verelscht,
geen oud, uitgewerkt hout verkrijgbaar
was, zoodat men zich met versch en nat
aansluiten tegen de muur. Kortom er
mankeert heel wat aan ae galerijen.
Op de misrekening van den architect,
welke zich op zoo onaangename wijze
heeft gewroken, willen we hier niet in
de eerste plaats de nadruk leggen, ge
dachtig aan het spreekwoord, dat de
beste breister wel eens een steek laat
vallen. Waar zij zich echter steeos zal
haasten om die weer zoo snel mogelijk
op te nemen, blijft de Rijkscommissie
voor de Monumentenzorg in dat opzicht
wel zeer lang m gebreke:
Laten wij
DE LOOP DER GEBEURTE
NISSEN
nog even nagaan. In Februari 1935 werd
het geheel voltooide gebouw aan de ker
kelijke gemeente overge'dragen en de
waardeenng voor de resultaten van het
groote restauratiewerk was onverdeeld.
Reeds in de loop van 1937 teekendezich
het gebrek aan de galerijen zoo sterk af,
dat, na eenige kleine, plaatselijke her
stellingen, de kerkvoogdij zich genood
zaakt achtte, den architect, den heer C.
Kromhout, te waarschuwen voor de toe
stand van de Woordelijke galerij. Het
gevolg was, dat op zijn telegrafisch be-'
vel de plaatsen ln dat gedeelte Zondag
5 September onbezet moesten blijven,
een maatregel, die natuurlijk groot op
zien baarde, niet alleen binnen Schóón-
havens wallen.
Toen Dinsdags daarna de architect
met den opzichter van het werk, den
heer H. Hendriks, een nauwkeurig on
derzoek had ingesteld, gaf hij ons de
verzekering, dat de toestand hem erg
was meegevallen. Gevaar voor de kerk
gangers viel niet te duchten, daar de
dwarsbalken geheel overeenkomstig
zijn bestek zoo diep en zoo degelijk in
de frontbalken waren ingeraveeld, dat
van instorting geen sprake koh zijn. De
galerij mocht dan ook weer worden ge
bruikt. Het sprak echter vanzelf, dat het
gebrek zoo goed mogelijk moest worden
hersteld. De architect meende dat, bui
ten „Monumentenzorg" om, te kunnen
bereiken door ijzeren verankeringen van
de dwarsbalkjes in- de hoofdbalken, een
eenvoudige oplossing; waardoor ouavang-
Gezicht op het inwendig® van de Groote Kerk.
hotrt moest tevreden stellen. Het gevolg
was, dat dit ging krimpen en .scheel"
trekken, zoodat de frontbalken zich los
werkten uit de jerbindingen met de
dwarsbalken, ajm* de voorzijde weken
van de pilasters, waar ze,op rusten en
het geheele front der gaanderijen (voor
al van die aan d^Noordzijde der kerk)
achterover drukten, zoo zelfs, dat dit're
sultaat voor ledereen duidelijk zicht
baar is. Door het krimpen van de bal
ken zijn de vloeren aan de voorzijde ge
zakt en dus schuin komen te liggen, wat
bijv. weer tot gevolg had, dat de trap-
schottt^n, dj>e daarop staan, eveneens 'n
scheve stand aannamen en nu niet meer
rijke herstelwerken ln de kerk konden
worden voorkomen en die vermoedelijk
slechts een paar honderd gulden zou be
hoeven te kosten.
GEEN HALF WERK.
De doelmatigheid van een dergelijke
reparatie hebben wij dadelijk ih twijfel
getrokken en, afgezien van de vraag of
Monumentenzorg er mede tevreden zou
zijn geweest, mag Schoonhoven zich ge
lukkig prijzen, dat de kerkvoogden met
half werk geen genoegen hebben feno-
men. Zooals men weet, heeft de restau
ratie van kerk en toren in totaal
1 500.000 gekost en al hebben rijk en
provincie daarvan het leeuwenaandeel
gedragen, terwijl de burgerlijke en ker
kelijke gemeente er elk met een achtste
deel afkwamen, voor beiden was dat of
fer van f 62.500 reeds zwaar genoeg, en
ln de kerk doet het zich nog dagelijks
gevoelen. Het ongemeen fraaie monu
ment. dat men daarvoor heeft gekregen
is de trots van eiken Schoonhovenaar,
doch een ernstig gebrek als het onder
havige, doet aan die schoonheid groote
afbreuk.
Ook onze voorspelling, dat de kerk-
:dij zich- niet financieel verantwoor
delijk zou steilen voor gebreken, die
zich» achteraf aan het kerkgebouw zou
den \openbaren, is bewaarheid. Derhalve
stelde het college van kerkvoogden zich
nadeX ln verbinding met Monumenten
zorg eh ook daar bleek men voor een
gebrekkige reparatie gelukkig niet te
vinden.
EN NU?
Het stond tïh^ vast, dat het euvel
grondig zou worden verholpen, maar
daarmede was tevens de eerste stap ge
zet op een lijdensweg, waarvan "het eui-
de nog steeds niet in het zicht is.
Monumentenzorg stelde eenige malen
een onderzoek ln, wendde zich tot den
architect en tot den aannemer, die het
nieuwe interieur heeft geleverd, doch
die op zijn beurt het betrokken onder
deel onderhands had uitbesteed.
Het staat buiten twijfel, dat al deze
instanties indertijd volkomen te goeder
trouw hebben gehandeld; er is, wat de
bewuste balken betreft, met op kosten
gelet: slechts het beste van het beste
werd op dit punt goed genoeg geacht en
men kan er zich dan ook op beroepen,
dat er volkomen volgens opdracht ls ge
leverd en dat al het hout door de'n ar
chitect ls gekeurd.
Zoo zag Monumentenzorg zich niet al
leen geplaatst voor de puzzle „wie zal
dat betalen?", maar bovendien voor de
kwestie: wie moet de schuld dragen?
vraagstukken, die maar niet één-twee
drie waren op te lossen.
Inmiddels had zich op Nieuwjaarsmor
gen
EEN ZEER ONAANGENAAM
INCIDENT
voorgedaan, dat een indirect gevolg was
van het gebrek aan de Noordelijke gaan
derij: bij het uitgaan van de kerk, viel
een staande stempel, die dit balcon on
dersteunde, om en verwondde §en kerk
gangster zoodanig aan het hoofd, dat
zij per ziekenauto naar haar woning
moest worden overgebracht. Dat voor
val gaf de kerkvoogden aanleiding de
zaak wat krachtiger aan te pakken en
zich te wenden tcA ds. C. J. Bartels te
Zevenaar, den advocaat der Vereenlging
van Kerkvoogdijen ln de Ned. Herv.
Kerk. Deze behartigt thans de belangen
van de kerkelijke gemeente van Schoon
hoven bij Rijksmonumentenzorg en den
architect. Hoe traag men echter aan die
adressen is met het herstellen van een
fout, heeft de lezer reeds vernomennog
steeds prijkt de kale 'balk in de kerk.
Het reisseizoen is weer aangebroken en
de St Bartholomeuskerk treekt weer vele
bezoekers. Verwonderd stjÉllen zij allen
dezelfde, beschamende vraag: Hoe kan
dat en wqarom duurt het voort?
Toen wij in ons eerste nummer van
dit jaar onzen lezers bericht moesten
doen van het hierboven vermelde inci
dent, hebben ook wij een vraag gesteld:
Hoe lang nog? Thans, weer een half
jaar later, kunnen wij die vraag slechts
herhalen.
IHmim en omgevlAg door aard
beving getroffen.
DORP MET DE GROND GELIJK
GEMAAkT.
Vele dooden en gewonden.
Athene, de Griekse he hoofdstad, en om
geving, zijn door 'n ernstige aardbeving,
welke ongeveer 20 minuten duurde, ge
troffen. Het epicentrum lag ongeveer 60
k.m. ten Noordoosten van Athene.
Volgens de eerste berichten werden 10
personen in hun bed door neervallend
puin en balken gedood. Dertig anderen
werden ernstig, 50 licht gewond.
De bevolking, die bij de eerste schokken
uit de dorpen in de bergen vluchtte, wei
gerde bij het aanbreken van de dag te
rug te keeren. Het i« onmogelijk het.
juiste aantal dooden en gewonden vast te
stellen, omdat heele families door paniek
bevangen ln de bergen ronddwalen.
Ook in Chalkis op Euboa werd de aard
beving waargenomen. Eenige huizen
stortten «daar in.
In Athene werd de bevolking eveneens
in haar nachtrust opgeschrikt. Velen
renden in nachtgewaad op straat. In de
vroege morgenuren waren .velen van hen
uit vrees nog niet naar hun woning te
ruggekeerd. 0
Evenmin als in Chalkis zijn te Athene
dooden gevallen.
De Grieksche regeering heeft een hulp
expeditie gezonden.
Tengevolge van de aardbeving is de
gevangenis van Oropo, in Attica, geheel
verwoest. Vijf politiebeambten zijn gedood
en vijf ernstig gewond. Vijfhonderd ge
detineerden poogden van de gelegenheid
gebruik te maken om te vluchten; zij
konden echter tegengehouden worden.
Een gevangene werd gedood.
De meeste schade is aangericht ln acht
dorpen in de omtrek van Oropos en Pa-
latia. Het dorp Halcoussiee is geheel van
de aardbodem verdwenen. Te Athene
heeft de aardbeving tien seconden ge
duurd en ging gepaard met een krach
tige windstoot.
De aarde ls nog niet tot rust gekomen,
al zijn de schokken, welke thans nog ge
voeld worden, van weinig beteekems.
Voor zoover bekend zijn zeventien per
sonen om het leven gekomen. Tachtig
personen werden gewond, van wie dertig
ernstig.
Op 63 kilometer afstand van Athene is
de spoorweg beschadigd. Ook aan het
station van Malakasa zijn de gevolgen
«an de schokken waar te nemen.
DE BEROOFDE KANTOORLOOPER
TE TILBURG*
Hij zat zelf in het complot!
Zooals destijds gemeld, werd Maandag
11 Juli uit de tasch van den kantoorloo-
per van de firma Eras, die aan het bij
kantoor van de Amsterdamsche bank te
Tilburg f 5600 had geïnd en daarna ln
de Damstraat bij de firma Maessen nog
even een pakje afhaalde en daarbij zijn
fiets buiten had laten staan, f 3600 ge
stolen.
De beroofde maakte alarm en de po
litie ging op zoek naar den dader, maar
deze werd niet gevonden.
Thans heeft de recherche na veel
moeilijk onderzoek in binnen- en bui
tenland deze zaak tot klaarheid weten
te brengen.
Het ls gebleken, dat v. H. zelf in het
complot betrokken is geweest, samen met
zijn 32-jarigen zwager J. A., die in Bel
gië woont en twee Amsterdammers J. J.
V„ chauffeur, en J. H. O., koopman. Al
le vier zijn zy thans aangehouden en in
het politiebureau te Tilburg opgestoten.
A. was bij zijn arrestatie te Merxem
(ln België) nog in het bezit van f 1700.
Goed op touw gezet.
A. had het plan opgezet. De looper
Na eiken maaltijd.
heeft na het beuren van het geld, meen
stille straat in de buurt van het station,
de pakken met bankbiljetten aan de
twee Amsterdamsche medeplichtigen ter
hand gesteld. Deze zijn toen per trein
vertrokken. De looper ging daarna naar
de firma Maessen aan de Damstraat en
tg>en hij weer buiten kwam, heeft hij
de tasch opengerukt en alarm geslagen,
alsof hij daar was beroofd. Toen dus de
politie ter plaatse kwam, was er geen
gevaar, dat de dieven nog konden wor
den aangehouden.
JOODSCHE NEDERZETTING IN
PALESTINA AANGEVALLEN.
Vijf bewoners vermoord.
Een groote gewapende bende Arabie
ren heeft de Joodsche nederzetting Ki-
ryat Haroshet in nabjjheid van Haifa
aangevallen. Daarbij werden drie 'hutten
ln brand gestoken. Een daarvan brand
de af, terwijl de bewoners, een vader,
moeder en kind, zich er in bevonden, dis
allen levend verbrandden. Een moedex
en haar kind, die een andere hut be
woonden, werden eveneens gedood. D«
politie en een troepenafdeeling zijn naar
dé plaats van den aanval gesneld en zij
slaagden erin de bende terug te dry ven.
De bende zou daarbij, zoo neemt me»'
aan, groote verliezen hebben geleden.
De Jutlaascha weg. Nieuwe
wegen door Utrecht. Ver
bouwingen.
Het is reeds eemgen tijd geleden, dat
ik geschreven heb over de veranderingen,
welke zich vlakbij of in Utrecht voltrek
ken op de gedeelten, welke inzonderheid
de inwoners van den Zuidwesthoek inte
resseeren. Wie thans vanaf Vreeswijk en
Vianen, of Usseistêm over den Jutfaas-
schen Weg de stad komt tonnen rijden,
bespeurt die veranderingen reeds onder
de gemeente Jutfaas, nabij Huize de
Geer, waar een omlegging van den weg
heeft plaats gevondea Men vraagt zich
soms af waartoe deze omlegging diende:
welnu, aan de belangstellenden zij mee
gedeeld, dat hier werken in uitvoering
zijn voor grondverbetering. Daar komt
namelijk de oprit naar de hooge brug over
den Vaartschen Rijn, welke een schakel
vormt ln den grooten autosnelweg van
Amsterdam naar ZeistDriebergen—Arn
hem en die ook verbinding krijgt met
den autosnelweg naar Den Haag en Rot
terdam.
Maar verder naar de stad toe voltrek
ken zich ook vele veranderingen.
De Jutfaassche weg wordt thans geas
falteerd, voor zoover dit nog niet ge
schied was en wie nu den breeden mo
dernen verkeersweg ziet, kan zich nau
welijks den tijd van yroeger terugdenken,
toen de weg slecht bestraat was en een
deel werd ingenomen door het tramspoor
van den Tram- en Bargedienst, waarop
de paardentram voortsukkelde, welker
bestuurder en voerman zoo nu en dartf
de bel luidde om de overige weggebruikers-
te waarschuwen. Dat was nog in den tijd
tqen de buitenlieden Utrecht kwamen
binnenrijden met de kaasbrik of het
Utrechjtsche tentwagentje, toen de auto
bussen nog niet bestonden en het snel
verkeer nog geboren moest worden.
Verder zijn ln uitvoering de werken om
de beide tunnels, die aan de Jeremie en
de Bleekstraat op de vereischte dfepte te
brengen, zoodat al he't verkeer ook met
hooge voertuigen daaronder door zal
kunnen gaan. n N
De Westerkade, Vroeger een smalle en
slechte straat, ls thans een fraaie weg
gew,orden. Op het Ledig Erf is het tram
spoor weggebroken. Daar is nu een keu
rige asfaltbedekking aangebracht. De in
woners van Utrechts zuidwesthoek zijn
in deze buurt goed bekend. Hun weg leid
de vroeger altijd daar doorheen naar de
binnenstad en er ls zelfs een tijd -geweest
dat de autobussen daar stationneerden,
als ik mi] niet vergis, toen er nog geen
sprake was van het autobusstation.
^et tijdelijke autobusstation nabij den
Vleutenschen Weg biedt niet veel aan
trekkelijks Het is net een afgebrand dorp
Tal van huizen zijn hier afgebroken in
verband met de spoorwegwerken, omdai
hier de groote tunnel zal uitmonden.
Uit deze dingen ziet men hoezeer
Utrecht be"Zig is te veranderen. Dat mer-
ken we toer ook aan tal van andere din
gen. Het Centraal Station la nu voor het
grootste gedeelte verbouwd. Architect
Van Ravesteljn heeft aan het vroeger
zoo foeileelljke gebouw een fraaie moder
ne onderbouw gegeven; men mag nu ho
pen, dat ook het bovengedeelte zal wor
den verbouwd en daarmee in overeen
stemming zal worden gebnacht, want nu
vloeken boven- en onderverdieping met
elkaar.
De tramlijnen gaan uit Utrecht ver
dwijnen. Overal is men bezig de tram
sporen weg te breken. Op den Cathrijne-
singel, welke de „Zuidwesthoekers" ook
kennen van torn bezoeken aan <^e zieken
huizen, ls dit reeds geschied; thans zijn
de andere singels ln bewerking. Het ge
wone rJJverkeer en speciaal het rijwiel-
verkeer is hiermee zeer gebaat, daar bij
regenachtig weer de tramsporen altijd
veel slipgevaar opleverden.
Op het Vreedenburg wordt ook ge
sloopt en gebouwd. C. Sc A. hebben een
hulpgebouw gesticht op den hoek van
Vreeburg en Lange Viestraat. Zij krijgt
een geheel nieuw gebouw, waarmee ds^
verbreeding van de Korte vfestraat tege
lijk een feit zal worden. In de Lange Vie
straat verandert ook thans alles. Vroom
en Dreesmann stichten hier een nieuw
gebouw en Galeries Modemes gaan ook
een nieuw gebouw aan de nieuwe rooilijD
stichten.
Verder wordftp twee bruggen gebouwd,
één bij den Westerdijk en één bij éfsn
Hopakker, wordt er een nieuwe vleugel
bij het Stadhuis gebouwd, en gaan we
in den komenden herfst beginnen aan
den bouw van een nieuwen schouwburg
op het Lucas Bolwerk.
De$p werken alle tezamen vorderen
millKjgnenbedragen en wanneer men zoo
rondom zich heen ziet, dan is het onbe
grijpelijk, dat zulke enorme veranderin
gen zich ln zoo korten tljd^ voltrekken
kunnen.
De modénie techniek speelt hierbij na
tuurlijk ook een voorname rol. Het bou
wen gaat ln snel tempo en waarover
vroeger Jaren gedaan werd. gebeurt nu in
maanden.
Deze rondgang door Utrecht in vogel
vlucht heeft aan de lezers ireer doen
zien, dat er in dé Bisschopsstad heel wat
gebeurt en dat zij bezig ls zich te ver
jongen. Maar zij wil altijd blijven wat zij
was: centrum van de bevolking der pro
vincie en door haar markten en graan-
bfiurs trekt ze altijd de bezoekers uit de
plattelandsgemeenten die binnen haar
grenzen steeds welkom zijn.
JOAN DEN UYTERT.
'Utrecht, 18 JulL
4 VIERDE BLAD.
NIEUWSBLAD VOOR ZUID-HOLLAND Hf UTRECHT, SchMOBoTttuchc Coannt
VRIJDAG 71 JÜLI WW
door JAN KUKUIT.
Over muziek in Hoornaar of
Noordeloos, hulp in Reeuwijk
en onderaardsche gangen in
Gouda.
Bij ons in 't dorp gaan we natuurlijk
ook feestvieren bij gelegenheid van het
40-jarig jubileum van de koningin. Tante
heeft een royale gave geschonken aan
het comité, waarvan Jod secretaris ls
geworden. Hij heeft ook beloofd een toe
spraak te houden, waarvoor hij zich nu
al aan het oefenen ls. Deze week had Jiij
een gewichtige bespreking met de diVec-
iie van het muziekcorps, dat de optocht
«al begeleiden en dat ook een concert zal
«even. Ik trof beiden aan toen de bezoe
ker op het punt stond weg te gaan en ik
vroeg aan den dirigent of hij er aan ge
dacht had zich tijdig op de hoogte te
stellen van een alleszins voldoende per
missie voor het geven van een muziek
uitvoering.
„Ja, ja. Jan." antwoordde hij. „daar zal
Ik wel voor zorgen, maar we zijn hier
niet in Hoornaar."
Ik moest even nadenken wat die zin
speling beteekende, maar voor lk mijn
geheugen genoegzaam had nageplozen,
vervolgde de musicus:
„In Hoornaar daar heb je slechte kans
om muziek te maken, onverschillig of t
Voor de koningin of voor prinses Beatrix
of voor een vereenlging is."
„Houden de menschen daar nfët van
muziek?"
„Niet van houden? Ze zijn er dol op,
maar de burgemeester wil 't niet."
„Zoo, dan houdt die niet van muziek?"
„*t Kan best zijn, dat hij er ook dol op
Is, maar hij kan t toch niet hooren,
want hij woont ln Gorkum en op de tijd
dat ze muziek willen maken, is hij niet
ln de gemeente. Met de geboorte van
Prinses Beatrix toen daverde het land
ran de muziek die overal gemaakt wier
ook ln Hoornaar natuurlijk Maar dat
was niet naar de zin van den burgemees
ter en die liet proces-verbaH opmaken."
Ja natuurlijk, dan hadden ze ook
permissie moeten vragen. Wet 1s wet."
Daar zeg je een waar woord. Jan.
Wet ls wet en als je nou verder naar'me
hoort dan zal je zien dat onze rechters
dat ook zeggen. De muziekvereeniglng ln
Hoornaar, „de Volharding", had muztek-
vergunning gekregen en toen gongen ze
ook naar Slingeland, een buurtschap on
der Noordeloos en omdat ze daarvoor geen
vergunning hadden gevraagd, liet de bur
gemeester proces-verbaal opmaken. De
Volharding, die kréég toen bericht, dat
als ze 50 cent boete betalen wilde, de
zaak afgedaan was, maar Volharding die
deed dat niet, want die wilde wel eens
voor de rechtbank vertellen hoe de zaak
ln elkaar zat. En weet Je wat er toen is
gebeurd?"
„Joen kregen ze een hoogere* boete."
„Raden kan Je slecht, man. Ze kregen
net zooveel boete als er hier op mijn
hand ligt, niks. Nooit hebben ze meer
lets van de zaak gehoord en de burge
meester heeft dus de vervolging niet door
durven zetten of de officier van Justitie
heeft gedacht: dat is geen zaak om te
vervolgen."
„Is dat niet gebeurd in Noordeloos?"
„Kan best zijn. De Volharding ls in
leder geval van Npordeloos, maar de bur
gemeester, die ls 'de baas ln Noordeloos,
ln Hoornaar en in Blokland en natuur
lijk ook ln Slingeland. Nu zou er onder-
laatst muziek zijn voor Volksonderwijs en
de Volharding vroeg permissie, maar ze
kreeg nul op t rekest. Neen, zei de bur
gemeester, ggen muziek"
„Dat was zeker, omdat hij kwaad was
over die zaak van Prinses Beatrix?"
„Dat zou je zeggen, maar ik heb t
anders gehoord. Ik zal t je vertellen en
als lk lieg dan doe ik dat in commissie.
Zoowat een half jaar geleden heeft een
zekere meneer Van Zevenbergen uit Rot
terdam^ en lid van het hoofdSestuur van
het Ned. Onderwijzers Genootschap, in
Hoornaar gesproken voor de vereenlging
Volksonderwijs
„Met njupietf?"
...Neen, zonder muziek. Hij moet toen
gezegd hebben dat burgemeester De
Ze^ww in zijn vorige gemeente, ln Hei
en Soeieopj, de openbare school had pro-
beeren weg te werken en die woorden
*4Jn daarnja ook in de raadszaal aange
haald, toen t er om ging of de openbare
school te Hoornaar zou blijven bestaan
en toen ls de burgemeester erg kwaad ge
worden en heeft gezegd, dat meneer Ze
venbergen had gelogen en dat hij dan
maar eens „bewijzen moest wat hij gezegd
had. Hou kan een kind begrijpen, dat de
burgemeester geen vurige vrind is van
Volksonderwijs en toen ze toestemming
kwamen vragen voor muziek op Volkson
derwijs, heeft hij het geweigerd."
„Kijk eens. Mengelberg," zei lk tot den
dirigent, „dat kunnen „de menschen nou
wel zeggen, maar je begrijpt toch wel, dat
een burgemeester niet zoo haatdragend
kan zijn en aat hij geen muziekuitvoe
ring kan weigeren, alleen omdat hij zelf
geen sympathie heeft voor een vereenl
ging. Dat zou wat moois z(jn. Dan zou
een Oranjegezind burgemeester elke toe
stemming weigeren aan communisten.
Neen. neen. er zal wel een andere reden
zijn geweest, waarom die toestemming ls
geweigerd." -* i
„Kan zijn, maar ik keiji die niet. En
nou zeg je wel van zus enj van zoo, maar
dan zal ik je toch nog ^iel iets anders
voorleggen man. Daar ben'je nog niet met
mij klaar. In Reeuwijk. of neen. laat ik
't anders zeggen: in Gouda, daar ls een
soortement van bank hét borgstellings
fonds dat de menschen helpt, die zaken
doen en die geld noodig hebben. Dat
fonds moet al heel wat goeds gedaan
hebben en menigeen voor faillissement
behoed hebben. Dat fonds gaat heen en
helpt de menschen uit verschillende ge
meenten in deze contreyen, ook in Reeu
wijk. Natuurlijk gebeurt die hulp zoo. dat
niemand er lets van wèet, want anders
zou een zakenman die hulp beter niet
kunnen hebben. Dat gaat overal goed,
maar laten ze nou ln Reeuwijk waf
nieuws gaan bedenken. Daar willen ze,
dat de namen bekend worden van de
menschen. die hulp krijgen van het borg-
stellingsfonds."
„Wat heeft de gemeente daarmee te
maken?"
„De gemeente, die geeft het fonds
zoo'n soort van subsidie. Reeuwijk bij-,
voorbeeld betaalt per jaar maar eventjes
42 gulden, dat ls dus ruim 80 cent in de
week. Nou, als Je zóó rijk uit de hoek
komt, dan mag je ook wel wat etschen
en daarom hebben ze 't er in de raad
over gehad, dat als de gemeente leder
Jaar zoo'n fortuin wegschenkt, ze ook
moet weten, wie er in de gemeente om
geld verlegen zitten. Het fonds gaf niet
thuis en antwoordde dat het geen naderefc
inlichtingen kon verstrekken betreffende
gesteunde en nog te steunen inwoners
van Reeawljk, omdat die geheim zijn. Dat
antwoord vond men lang niet voldoende
en nou zie ik gebeuren dat4 Reeuwijk het
fonds gaat nekken door zijn subsidie in
te trekken, waar t borgstellingsfonds na
tuurlijk zoowat op drijft. Zoodat lk maar
zeggen wil. dat als een gemeentebestuur
iets wil doen dat ieder mensch zal af
keuren, ze dat toch wel doordrijven, als
't om sympathie en zoo gaat."
„Ja," betoogde Jo<j, „daarvan zie je ook
het tegenovergestelde wel voorkomen. Ik
denk bijvoorbeeld aan Gouda, waar ze
nogal heel wat geld uitgeven om te zoe
ken naar onderaardsche gangen, die er
niet zijn."
Op dat oogenblik kwam Teun voorbij,
die deze woorden opving. Hij bleef staan
gichelen en wees naar mij.
„Heb lk t jou gezegd. Jan, of heb ik *t
je niet gezegd onderlaatst toen die dame
met haar tooverstokkie overal de men
schen gek maakte met onderaardsche
gangen en iedereen maar ja en amen
knikte en riep: „Hoesmogelijk, dat een
mensch het allemaal persies weet." Is T
niet waar, Jan, dat lk toen gezegd heb.
laten ze nou niet langer „Haleluja" roe
pen, zooals in het Leger des Heils, maar
laten ze nou eens heengaan en een spa
namen en daarmee eens gaan graven en
zien of er temet ook echt van die gan
gen met overleden geraamtes bennen.
Nou hebben ze 'f gedaan en daar hoor lk
Jullie net zeggen, dat er geen eene gang
gevonden is. Mot je n©g peultjes, Men
gelberg of lust je nog een eitje? Natuur
lijk zoü 't ln al die andere steden, waar
ze met *r tooverstokkie heb gewerkt, krek
persies eender gaan."
„Nou, dat hoeft nog heelemaal niet
zoo te zijn," verzachtte de dirigent. „Ik
heb vaak genoeg gehoord, dat ze met
zoo'n wichelroe waterbronnen gevonden
hebben, wapr niemand ze verwachtte."
„Kan best zijn," gaf Teun toe, „wajter
is wat anders dan een dooie gangAWater
is levend en daar kan wel een soort van
kracht of zoo van uitgaan, die ae met
derlui tooverstokkie's opvangen, maar dat
ze er ook ouwe metselwerken uit de tijd
van Jacoba van Beyeren mee kunnen
aanwijzen, dat geloof lk vast niet. En as
jullie 't wel doene, dan zal lk maar voor
me houwen, wat lk dertfc dat jullie ben
nen."
Na deze zinrijke woorden verdween
Teun in dé kamer en ons gezelschap ging
uiteen.
VRUCHTELOOS ZOEKEN OP DE
NOORDZEE.
Geen vliegtuig gevonden.
Verschillende vaartuigen zijn Woens
dag op onderzoek uitgegaan naar het
vliegtuig, dat op ongeveer 25 mijl uit de
kust van Umuiden in zee zou zijn ge
daald. Er was echter niets te ontdek
ken.
De marine beschouwt het onderzoek
als geëindigd. Men vermoedt, dat het een
Engelsch marine-vliegtuig ls geweest,
dat op zee is gedaald, doch daarna weer
is opgestegen.
Daar er een dichte nevel hing, heeft
men gedacht, dat het vliegtuig in zee
terecht gekomen én verongelukt was.
ARRESTANT POOGT TE ONTSNAPPEN.
Eindelijk weer gegrepen.
Woensdag waren twee Amsterdamsche
rechercheurs met een arrestant van de
hoofdstad op weg naar Leeuwarden. Zij
moesten te Amersfoort overstappen in de
trein naar Zwolle en toen zij zich met
den man op het tweede perron bevonden,
sprong de arrestant plotseLng op de rails
Uep naar een ln de richting Amsterdam
vertrekkende trein en nam daarm plaats.
Een der rechercheurs begon de achter
volging. Hoewel hij bijn* door een uit de
richting Utrecht komenden trein werd
gegrepen, wist hij op de treeplank van de
trein te springen en de coupe te bere ken
waarin zich de vluchteling bevond. De
arrestant hield het portier echter krach
tig gesloten. Eenige medereizigers trok
ken aan de noodrem. De arrestant ver
liet daarop aan de andere kant zijn cou
pé, liep de rails ovej- en verdween in het
struikgewas. De rechercheur verloor hem
daar uit het oog. Zijn collega echter had
zich intusschen naar de rijwielstalling op
het stationsplein begeven. Hier pakte hij
een flets en reed in de richting Utrecht.
Toevallig zag hij den vluchteling uit het
struikgewas kruipen en den weg overste
ken. Een wilde achtervolging werd inge
zet en eindelijk slaagde de rechercheur
er in den arrestant te grijpen. De vluch
teling werd geboe.d naar het station te
ruggebracht. De ontvluchting wekte een
groote consternatie bij de vele reizigers
op de perrons.
AREND MET VLIEGTUIG IN GEVECHT.
Incident op 3060 M. hoogte.
Op Nieuw Gulnee (Papoea) heeft een
arend een passagiersvliegtuig aangeval
len ln het centrale gebergte. Het toestel
was op weg van Port Moresby naar Wau
met twaalf passagiers en bevond rich op
een hoogte van 3000 meter bij de Albert
Edward-berg. Deze berg, die meer dan
4000 M. hoog ls, wordt door tal van aren
den bevolkt. Klaarblijkelijk heeft een
arend in het vliegtuig een mededinger
gezien voor de heerschappij in de lucht.
Volgens den vlieger heeft de vogel een
xipzettelijken aanval op het toestel onder
nomen. Hij dook plotseling van meer dan
300 meter bovén het toestel erop neer en
trof het einde van de vleugel even naast
de motor aan stuurboord. De vleugel
moest hersteld worden voor het toestel
de reis kon vervolgen.
DRAMA IN ENGELAND.
Zijn vrouw en 2 kinderen dood
geschoten, daarna zelfmoord
gepleegd.
De 34-jar.ge bankdirecteur Rawöon te
Romsley (Cheshire) heeft zijn vrouw en
2 kinderen van 6 en 4 jaar doodgescho
ten en vervolgens de hand aan zichzelf
geslagen. De man had een inkomen van
12 pond sterling per week, maar leefde
als een milLonnaxr Htt beroemde er z ch
by zijn kennissen op, dit hij sinds Kerst
mis 800 pond sterling aan partytjes had
uitgegeven. Eenige weken geleden woon
de het gezin' Rawson in een hotel in Man
chester, aangezien het hu s gerestaureerd
werd Ook toen viel hun buitensporig lu
xueuze leefwyze op.
Neem dadelijk
Stop die razende kiespijn)
"AKKERTJES" zijn onfeilbare pijn
stillers en bevrijden U direct van
zenuwpijnen, spierpijnen, hoofdpijn.
Onschadelijk. Let op t AKKERTmerk.
Per koker van 13 stuks - 12 stuivers.
Per doos van 2 stuks - 2 stuivers.
GRONDVEB*
ILVEN,
MIJNWERKERS DOOR
SCHUIVING BED
5 dooden, 14 gewoi
In een myn te Ruda, in OosteUjk Op-
per-Silez.e, zijn Woensdag 14 nhjnwer-
kers door een grondverschuiving bedol
ven. Twee hunner werden gedood en 12
gewond.
In een myn te Sosnowitz zyn door het
Instorten van een mynstut 6 mynwer-
kers bedolven. Drie hunner zyn gedood,
terwyi 2 anderen lri hopeloozen toe
stand verkeeren
HET BESTELLEN VAN PATRONEN.
iBU het bestellen van patronen steeds
opgeven het nummer dat gedrukt staat
onder de afbeelding en de verlangde
maat
Bestellingen van knippatronen, welke
Donderdag niet ln ons .bezit zyn, kun
nen eersj in de volgende week in be
handeling komen.
De pry s van de patronen staat by de
afbeeldingen aangegeven. Men kan het
bedrag overmaken per postwissel, ln
postzegels of glreeren op postrekening
13763 aan de redactie van dit blad.
KNIPPATROON.
J ONGE DAMES JAPONNEN.
Twee-ln-één-patroon 2864. Prys 35 cent.
Zeer geschikte vacantiejaponnen kun
nen met behulp van 2864 gemaakt wor
den. Links een effen japon met stiksels
aan de manchetten en ceintuur. Gar
neering met knoopen. Zeer geslaagd
model ls wit en met roode garneering als
tennls-japon. Rechts hetzelfde model
met gladde mouwen en smal kraagje
van katoenen streep of van totle de
soie. Patronen ln de maten 40—46.
KAHEMELKPUDDING MET VANIL
LESAUS.
1 dli. karnemelk, citroenen, suiker,
gelatine, waarvan 2 3 witte en 1/3 roo
de.
We setten de gelatine gedurende 15
minuten in koud water te weeken en
lossen ze daarna op met een weinig
kokend water. De citroenen worden goed
gewasschen, geraapt en daarna uitge
perst, waarna wy de opgeloste gelatine,
het sap. waaruit wy de pitten verwij
derd hebben, de rasp en de suiker by de
karnemelk voegen en van tJjd tot tijd
biyven roeren, opdat de gelatine niet
meer kan zakken en de suiker geheel en
tl is opgelost, wy kunnen het beste
lichte basterd gebruiken, daar deze het
spoedigst smelt. Zien wij nu, dAt de
pudding drillerig begint te worden, dan
roeren we nogmaals alles dooreen en
gieten de massa daarna in een met koud
water omgespoelden puddingvorm over.
We hunnen biscuits of een vanillesaus
bij deze pudding presenteeren. Voor
saus kunnen wy het gemakkeiykst een
pakje vanillesausixx'der nemen, dan heb
ben we slechte de opgegeven hoeveel
heid melk te token, v de aangemengde
poeder en sulkei trdoor te roeren, alles
nog «even door te.- laten koken, en koud
worden. Het gebruiken van pakjes pud
ding, vla en sauspoeder geeft veel bespa
ring van tyd. omdat nien de afgewogen
hoeveelheid Ineens klaar heeft; men
moet er echter wel voor zorgen, deze
steeds vaq de beste firma's te betrek-
kan. want goedkqope puddingpoeders ge-
ven bij de bereiding meermalen teleur
stellingen. We pillen ln den regel ook
nog wel een lepel suiker moeten toevoe-ft
gen en nadat de pudding klaa'r ls een
klontje boter en alles nog een paar ml-
jiuten met de garde, kloppen, waardno*
de pudding veel luchtiger wordl!
KAASOMMELET.
4 eieren, 1 volle eetlepel' geraspte
kaas, 2 eetlepels melk of room, 30 graf»
boter, peper, zout.
Eieren kloppen en melk of room toe
voegen, zout en geraspte kaas. Boter
smelten, warm laten worden en eier-
mengsel ln de pan doen, zachtjes licht
bruin laten worden en opgevouwen t»rm
op heete schatl opdienen met sla.
VLF.ESCH SCHOTEL MET RIJST
EN TOMATEN
400 gram koude rosbeef, 8 tomaten, 1
ui, zout en pieper, géhalcte peterselie, pa
neermeel, 150 gram rijst, 50 gram boter,
1 theelepel kerry, l d.L. jus met water/
De ul wordt fijn gesneden en in een
deel van de boter gaar gefruit met de
kerry, hierby komt de Jus met water,
zout en pe{5er en de aan plakken gesne
den rosbeef; we laten dit nog een kwar
tiertje door stoven op een zeer laag
pitje. De rijst koken wy op de gewone
wyze gaar met 3 x zooveel water en
zout. Een vuurvaste schotel wordt nu
met boter ingewreven en met paneer
meel bestrooid, hier i leggen we 'n laag
rijst, daarna een laag aan plakken ge
sneden tomaten, dan vleesch en gaan
zoo verder tot alles is verwerkt en d«
laatste laag uit rijst bestaat, die we'
flink met paneermeel bestrooien en de
rest van de boter in klontj.es bóvenop
leggen, daarna wordt de schotel in den
oven geplaatst om er set. bruin korstje
op te laten tome*
6