C
©ALBERT HEIJNKAAS
PI SEINLICHTJES
Uit ons Regeeringshuis
Binnenland
Gemengd nieuws
ikxfi. fi/np
IMllflf
Kerk en ÉchooPj
Wetenschap en
Techniek
Sportnieuws
Landbouw en Veeteelt
Rechtszaken
Marktberichten"]
Wij hebben een ruime sorteering Sint Nicolaas cadeaux!
Voor de o.s. St. Nicolaas
KOOPJES!
WOENSDAG 30 NOVEMBER 1S3S
(Vervolg van Maandag)
De heer ZANDT (S.Gi&U
dat -f)
DE VOLKENBOND,
is gesticht om de vrupihpcp yan de over
winning der gealliees^ifc^yte,, handhaven.
Het giuweiyke onaecht van het verdrag
van Versailles is door den Volkenbond
bestendigd. De Volkenbond zou den eeuwi
gen wereldvrede gafandeeren, doch daar
is niets van gekomen De sanctie-politiek
is mislukt.
Spr. hield tenslotte wederom een plei
dooi voor uittreden fan Nederland uit
den Volkenbond, die zi. nooit belangrijke
beslissingen heeft genomen, waartoe men
wèl te Munchen is gekomen.
De heer VAN HOUTEN (C.D.U.)
betoogde, dat al heeft de Volkenbond
teleurstelling gebracht, we hem toch niet
mogen loslaten. Uit zijn beginselen kan
nog wel iets groeien als m enzich slechts
richt naar Gods Woord. Als we het met
de geestelijke en moreele herbewapening
goed meenen, moet de Regeering een in
ternationale conferentie bijeenroepen,
teneinde de Koloniën onder toezicht van
den Volkenbond te brengen.
De toelating van de Joodsche vluchte
lingen moet thans zuiver zijn. De Joden
moeten gevoelen, dat het ons ernst Is
met de geestelijke en moreele herbewa-
De heer DE GEER (C.H.) zeide het
standpunt der Regeering ten aanzien
van den Volkenbond te kunnen onder
schrijven. Zij laat het Volkenbondsideaal
niet los. De Volkenbond is er om tegen
stellingen te overbruggen, niet om ze te
verscherpen, al kan hij tijdelijk wel fa
len.
Sommigen beroepen zich op het argu
ment, dat, als men maar kloek genoeg
was opgetreden, de oorlog ook zou zijn
voorkomen. De heer Van der Goes deed
dit ook, doch dat beroep ls gevaarlijk,
evenals de opvatting, dat er toch een
oorlog moet komen. Want hebben zij het
bestier over de wereld! Met lichtvaardige
fantasieën wordt het uitbreken van een
oorlog verdedigd. De Engelsche en Fran-
sche staatslieden, die den oorlog hebben
voorkomen, verdienen geen smaad.
De heer De Geer eritiseerde vervolgens
het verderfelijke anfci-semistlsme De
wreedheden daarvan zijn niet te
verzachten door het uitbreken van
een oorlog. In dit verband protesteerde
spr. tegen de uitlating van den heer
Rost van Tonningen, dat uit de Joden
vervolging politieke munt geslagen wordt.
Dat doen wij niet. Hoe is dit leed aan de
Joden overkomen? Daarover la door den
heer Rost van Tonningen niets gezegd.
Hij had tegen de behandeling van de Jo
den eerst een vlammend protest moeten
laten hooren, voordat hij pleitte voor het
Stichten van een nationaal tehuis.
(Geroep: Zeer Juist).
DE VERHOUDING TOT BELGIE.
De MINISTER VAN BUITEN-
LANDSCHE ZAKEN, de heer Pa-
tijn, zeide er over verheugd te zijn, dat
er in België en Nederland een gelijk
streven bestaat om gemeenschappelijke
vraagstukken te regelen.
Aan de oplossing van met België be
staande kwesties wordt gewerkt. Ten
aanzien van den Volkenbond merkte de
minister op, dat de ln Genève uitgespro
ken verklaring slechts een herhaling was
van het al eerder door de Nederlandsche
Regeering aangenomen standpunt t.a.v.
art. 16. Deze verklaring was noodig ln
het belang van onze nationale veilig
heid.
Dit mogen wij niet alseinddoel be
schouwen, wy moeten toch een Volken
bond krijgen met sancties. Die kan wel
licht alleen ontstaan, als hij uiteenvalt
ln bonden voor de werelddeelen, bijv. als
er een Volkenbond voor Europa komt.
Met het uitspreken van afkeuring over
gruwden in andere landen doet men be
ter te wachten tot er weer een krachtige
Volkenbond ls.
De gedachte van d en Volkenbond ls
volkomen Christelijk. Met den heer
Zandt zeide de minister het wel niet
eens te kunnen worden. Het zou ver
keerd zijn, den geheelen Volkenbond
overboord te gooien.
De minister besprak vervolgens
de vluchtelingenkwestie.
Hij meende, dat de2a nietf ln de eerste
plaats zijn beleid raakt. EK grenzen zyn
niet dicht; dagelijks worde» tientallen
vluchtelingen toegelatenBf Regeering
staat niet onaandoenlijk tegenover de
vluchtelingen, doch »y moet ook rekening
houden met het landsbelang. WIJ zul
len de grens &1 meer ayenrioen dan eenlg
ander land. De minister is de eenige mi
nister van buitenlandsche zaken die zich
in Terbinding heeft gesteld met de re
geering van andere landen. Hij heeft
gevraagd, hoe men over de toelating
dacht. Een paar dagen later is de vraag
herhaald, met het verzoek om wat rui
mer toelating.
De minister heeft nog geen antwoord
van Engeland, welks houding voor ons
land van groote beteekems is. Wij zijn
nog antwoord wachtende van enkele re
geeringen. Hetgeen de kranten meiaen,
doet verwachten dat wij van Engeland
een.ge medewerking hebben te verwach
ten.
De scherpere vervolging van de laatste
dagen heeft de werkzaamheden van het 1
Joodsche emigratie-comité te Londen
ernstig belemmerd.
Onge gezant te Wafschau is niet te
kort geschoten inzake de u.twijzing van
de Ned. journaliste, mevr. Van t Meur*.
De minister kan uit het rapport van den
gezant opmaken, dat krachtig is opge
treden. Doch men kan er tenslotte geen
oorlog over gaan maken.
Langs twee wegen wordt thans ge
tracht inlichtingen in te women over de
in sovjet-Rusland verdwenen ir. De Wit.
Het zenden van een agent naar Fran-
co-Spanje beteekent niet een erkenning
van het Franco-bewind.
In Barcelona is Nederland vertegen-
woord gd door een Duitscber, d.e zeer
actief is en buitengewoon slag er van
heeft met de autoriteiten om te gaan.
Het zou onwenschelijk zijn dezen man te
vervangen.
Met betrekking tot het luchtrecht ls
de minister van oordeel, dat de geheele
luchtkolom boven ons land Nederlandsch
gebied is. De neutraliteit daarvan zal
moeten worden gehandhaafd.
De verheffing van sommige gezant
schappen tot ambassades ls ln overwe
ging. Al is het slechts een protocolaire
kwestie, zij zal toch aan het aanzien
van Nederland ten goede komen.
Nadat was gerepliceerd, werd de ver
gadering verdaagd tot Dinsdag.
(Vergadering op (Dinsdag)
Motie kinderziekenhuis te Utrecht.
Er werd gestemd over de motie van den
heer Botterdag (AH.), waarin de Ka
mer, van oordeel, dat de bouw van een
nieuw kinderziekenhuis te Utrecht niet
moet plaats vinden dan nadat de Kamer
bij een post op de begrooting van Onder
wijs gelegenheid heeft gehad zich om
trent de wenschelijkheid daarvan uit te
spreken, de Regeering verzoekt met dit
oordeel rekening te houden.
Deze motie was de vorige week Don
derdagavond ingediend.
De motie werd met 60 tegen 26 stem
men aangenomen.
DEFENSIEBEGROOTING.
Antwoord van minister van Dijk.
Daarna werd de behandeling van de
Defensiebegrooting voor 1939 voortgezet.
De MINISTER VAN DEFEN
SIE, dr. J. J. C. v. Dijk, zeide op het be
toog van den heer Van Houten voor na
tionale ontwapening niet te zullen in
gaan.
Kritiek op het beleid is noodig, men
vergete echter niet, dat de weermacht
nog in het stadium van opbouw ver
bouw verkeert.
De collectieve veiligheid is buiten wer
king. Wij zullen ons op zelfstandige ver
dediging moeten instellen, in de ver
wachting nochtans, dat er mogendheden
zijn, die er belang bij hebben Nederland
te hulp te komen.
De lichte troepen zijn volledig gemo
toriseerd; daar ls "practisch geen paard
meer over. Overigens komt men in het
buitenland al terug op de volledige mo
toriseering, speciaal bij de artillerie.
De soc.-democraten hebben zich, tot
vreugde van de Regeering, geplaatst op
het standpunt der nationale bewapening.
Daarom kon voor hen het ambtenaren
verbod worden opgeheven.
De Communistische Partij Holland is
revolutionnair; zij kan derhalve van de
lijst niet worden geschrapt.
In 'i algemeen is bij onze jeugd niet
een toestand van lichamelijke onge
schiktheid. Voor volgende jaren ls een
aantal Ingeschreven, te verwachten van
86.800. waarvan na keuring, er 56.000
overblijven.
Zooveel mogelijk wordt het noodige
materiaal ln eigen land vervaardigd.
De minister zeide wederom de wen-
schen met betrekking tot de oud-gepen-
sionneerden te moeten afwijzen.
Komend tot de grensbeveillging, Ves
tigde de minister er de aandacht op, dat
ook deze in een stadium van opbouw
verkeert.
Kostbare verdedigingslinies zijn voor
ons niet te betalen. Wij kunnen ons een
voudige versterkingen permitterenka-
rtalenaanleg, die toch noodig is, kan
eveneens aan de defensie dienstbaar
worden gemaakt.
Wat de samenstelling van de vloot
betreft, Inderdaad zijn wel eens meer
kruisert door de marine bepleit, maar de
Regeering heeft te rekenen met het fi
nancieel mogelijke, zy acht een sterkte
van 3 kruisert voldoende in verband met
onze financiën.
Op spoed ls aangedrongen met de in
richting van de militaire vliegvelden. In
derdaad is sjv^d noodig. Kaast Soester-
berg moeten er nog 3 militaire vliegvel
den komen.
Aan de uitbreiding van bet kader
wordt gewerkt. Alleen by een constant
stelsel is een goede bevordering noodig.
Daarna werd gerepliceerd, waarop de
Minister wederom antwoordde.
Stemmingen.
Gestemd wordt over de motie-Thyssen
inzake de oud-gepensionneerden. zy
wordt met 45 tegen 32 stemmen verwor
pen. Tegen stemden de a.r., de r.k. en de
c.h.
Het amendement-Albarda om den post
voor den bouw van dén vervangenden
kruiser te schrappen wordt verworpen
met 55 tegen 23 sternen. Vóór stemden
de s.d., communisten en chr. dem.
De begrooting van defensie wordt z.
h. st. aangenomen.
De vluchtelingen.
De heer ALBARDA (S.D.) vaagt
verlof minister Colijn te Interpelleeren
over het beleid ten aanzien van de vluch-
Het aantal lesuren ls te groot, de sala-
rieering der leeraren te gering, de klas
sen zyn overvuld.
Mevr. B A K K E R^-N O R T (V D
wijst op de slechte salarissen /a% vele
leeraren by het m.o.
Spr. vraagt meer steun voor de mid
delbare meisjesscholen.
De heer ALGERA (A.R.) bespreekt
de H.B.S. te Leeuwarden en de christelij
ke H-B.S. ln Amsterdam Oost.
De heer dr. VOS (L.) bespreekt de
aansluiting van lager en middelbaar
oaderwys ev bet rapport-Bolkesteyn.
(Wordt vervolgd.)
DUITSCHLAND'S PLANNEN.
Ook ons land.
De heer van der Goes van Naters heeft
ln de Tweede Kamer gezegd:
„Er bedreigen ons in de laatste Jaren
telingen, mede in verband met inciden
ten der laats'.e dagen aan de grens-
Avondvergadering
Onderwijs.
Voortgezet wordt de behandeling van
hoofdstuk Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen.
De heer MOLLER (R.K.) verdedigt
een amendement om art. 41 met f 1 te
verhoogen ten einde een principieele
uitspraak te verkrijgen over het subsi
dieeren van de Katholieke Oeconomische
hoogeschool te Tilburg. Spr. wil een
principieele uitspraak over gelijkstelling
van openbaar en byzonder hoogér on-
derwys. He tgaat alleen na de bijzon
dere hoogeschool te Rotterdam wel sub
sidie krygt om de biliykheid. De re
geering kan dan de uitspiaak verder
uitwerken. In een tweede amendement
wil spr. dan art. 231 (onvoorziene uitga
ven) met f 1 verminderen.
De heer DE GEER (C.H.) zegt dat
hetzelfde te bereiken ls door een memo
rie post. Dit amendement ls elgeniyk een
motie, doch veel gevaariyker. Spr. geeft
in overweging, het amendement te ver
anderen ln een motie, te behandelen op
nader- te bepalen dag en waarop spr.
dan verder za). ipgaan. thans ln deze
materie ln eenige weinige minuten niet
te bespreken.
Mevr. BARKE RN O R T (VD.)
acht het oogenbllk niet geschikt voor een
beslissing als door dr. Moller c.s. nu ge
vraagd. Het brengt consequenties mede
voor de schatkist thans niet verant
woord.
Mevr. DE VRIES—BRUINS (S.D
betoogt, dat de heer Moller de zaak te
eenvoudig voorstelt F* thans is er ze
ker het oogenbliL niet voor, nu er geen
geld is voor verbetering van het lager
onderwys. Spr.'s fractie stemt tegen het
amendement.
Dr. VOS (L.) zegt, dat het hier gaat
om een beslissing voor het geheele bij
zonder hooger onderwys.
Het ls niet gewenscht, te prejudiciëren
op toekomstige begrootingen. Spr.'s Ir ac
tie kan daaraan geen medewerking ver-
leenen.
De heer ZANDT (S.Q.) zegt, dat deze
zaak diepe problemen raakt en de schat
kist op groote uitgaven kan komen te
staan. Wordt het verlangen van den
heer Moller Ingewilligd, andere aanvra
gen voor particulier onderwys zullen
volgen. En he tlager onderwijs verkeert
ln een noodtoestand. Men keere van het
systeem elk wat wils terug.
De heer ZLJL8TRA (A.R.) vindt het
een zeer eenvoudig voorstel. Het is geens
zins de bedoel'ng. als Sinterklaas op te
treden. Het is elgeniyk een memorie-
post. De bedoeling is, een principieele
uitspraak mogelijk te maken.
Antwoord van den minister.
De MINISTER VAN ONDER
WIJS, K. en W., de heer Slotemaker de
Bruine, hoorde dat de heer Moller het
riet wilde laten gaan over een principi
eele vraag, maar alleen over de vraag
of Rotterdam suostdie moet hebben en
Tilburg niet. De regeering heeft verle
den jaar zich niet kunnen be»*aden over
subsidieering van het byzonder onder
wys, omdat het geld er toch niet voor
was. Daarom wa3 spr. tegen een princi
pieel debat en dat is spr. nog.
Gewaakt moet worden tegen de ver
onderstelling dat et een principieel ver
schil is tusschen uiversltelten en hooge-
scholen. De zaai moet overigens ln groo-
ter verband worden bezien.
Na verdere bespreking "an het voorstel
Moller wordt besloten dat over het amen
dement Donderdag zal worden gestemd
Middelbaar en gymnasiaal
onderwijs.
By afd. 3 zegt de heer F A B E R (SP.)
dat de toestind van het M G -noeilijfc U
groote gevaren. Ik bezit het verslag van
een „politisches Schulungslagei" van
Jeugdigen, datf gehouden is te Siegen in
Augustus 1937. Let u óp de datum! Daar
zyn de doeleinden vAn de buitenland -
sche politiek van het Duitsche Rijk be
handeld. Die zUn in tydsvolgorde als
volgt gerangschikt. Eerst zou men Oos
tenrijk nemen; lk geloof, dat het is uit
gekomen. Daarna volgt Tsjecho Slowa
kije; lk meen, dat dat ook het geval ls.
Dan komen Dantzig en het Memelge-
bied, in de vierde plaats de Elzas en ln
de vyfde plaats Nederland. Zoo wordt 't
aan die jeugdigen ln een ander land ge
leerd. Er ls een boek van Rupert von
Schumacher, ln 1937 te Stuttgart ver
schenen. Er zyn suggestieve kaarten van
de Ausland-Deutsche Vereln. Er was een
radiorede op 6 Juni 1937 des avonds om
half acht. Alles officieel, want ook het
drukken van boeken ls ln Dultschland
een publieke handeling. En allen zeggen
ongegeneerd: „wij moeten die 8 millioen
Nederlanders hebben.'*
VICE-ADMIRAAL VAN DULM UIT CON
TROLE-COMMISSIE GETREDEN.
De Nederlandsche vlce-admiraal Van
Duim, de voorzitter van de controlecom
missie van de niet-inmengingscommls-
sle, heeft als zoodanig aan lord Ply
mouth, den voorzitter van de niet-ln-
menglngscommlsaie, zijn ontslag aange
boden.
Lord Plymouth heeft na overleg met
de niet-inmengingscommlssle het ont
slag met leedwezen aanvaard en vlce-
admiraal Van Duim dank gezegd voor
de bewezen diensten. Het ontslag wordt
op 10 December van kracht.
De Londensche correspondent van de
Tel. heeft aangaande dit bericht verno
men, dat vlce-admiraal Van Duim op
zuiver persooniyke gronden zyn ontslag
heeft genomen en dit staat in geen en
kel opzicht ln verband met de houding
der Nederlandsche regeering ten op
zichte van de controle-commissie.
KOLONISATIE CONGRES IN
DEN HAAG?
Met bultonlandscbe financiers.
Volgens berichten uit Parijs zal «en
groot plan tot financiering van de ^emi
gratie en kolonisatie tan vluchtelingen,
die op grond van ras of geloof verdre
ven zyn, Donderdag ln Den Haag wor
den besproken. De bespreking zal ge
schieden tusschen Nederlandsche en
Amerikaanse he financieel* groepen.
Louis J. Ruskin uit Chicago is als «er-
tegenwoordiger van de Amerikaansche
groep uitgenoodigd in Nederland te ko
men, na zUn besprekingen in Londen en
Parijs. Hy zal daarbij zUn ervaringen ln
Parijs en Londen aan de Nederlandsche
belanghebbenden meedeelen.
Te Parijs gelooft men, dat uit deze
Haagsche conferentie belangrijke resul
taten zullen voortkomen, daar het plan
gesteund wordt door vooraanstaande fi
nanciers in Amerika, Engeland, Neder
land en Frankrijk.
Men schUnt voornemens te zijn, een
groot programma ten uitvoer te leggen:
eerst de emigratie vap de bedreigden uit
de betreffende strekén, dan de rehabi
litatie der emigranten door speqiale
training voor hun toekomstig bedrijf en
daarop de overbrenging naar nog „open"
gebieden onder souverelniteit van die
landen, die willen meewerken.
Men verwacht met eenige waarschijn
lijkheid, dat een pertnanenfce commissie
voor de coördinatie van het werk zal
worden gesticht en dat deze ln Den
Haag zitting zal hebben.
OM HMAlr
GEWONDE OVERREDEN EN GEDOOD
Zeldzaam ongeluk.
Een gecompliceerd verkeersongeluk
geschioddé Maandagavond omstreeks 5
uur op den rijksweg tusschen de Oran
jeboom en het paleis Soestdijk. Een be
stuurder van een licht motorrijwiel
merkte een voor hem rijdende bakfiets
niet op en reed deze aan de linkerzijde
aan, waardoor hy viel en midden op de
rijweg bleef liggen. Een automobilist uit
de richting Amsterdam komende, merkt#
het ongeval op en stopte om het ander»
verkeer eveneens tegen te houden. Het
gelukte hem eenige auto's op deze druk
ke weg tegen te houden; en echter stop
te niet en reed over de op de weg* lig
gende motorrijder heen. Zwaar gewond
werd het slachtoffer naar het zieken
huis vervoerd. Eenige tijd daarna is dr
man overleden.
PARATYPHUS OP DE „SUMATRA".
Toestand der patiënten gunstig
Onder de officieren van de kruisei
„Suma.ra", thans liggende te Tanger,
hebben zich zeven gevallen van para-
typhus vooi gedaan.
De patiënten zijn opgenomen in hel
Italiaansche hospitaal ter plaatse, hun
toestand is gunstig. Hun naaste fam.lie-
betrekk ngen zijn vanwege het departe
ment van Defensie hiervan op de hoogt#
gesteld.
Onder de overige bemanning hebben
zich geen verschijnselen van de ziekt»
vertoond.
HET AUTO-ONGELUK VAN PRINS
BERNHARD.
Hofjager Spek nog ondier
behandeling.
Het ia juist een jaar geleden, dat Prins
Bern hard het auto-ongeluk ls overkomen.
Hofjager W. Spek te Apeldoorn, die hem
vergezelde, heeft door de storing van zijn
zenuwen als gevolg van dit ongeval, nog
steeds niet zyn werk kunnen hervatten,
zyn toestand is evenwel goed vooruit
gaande, dank zij de uitstekende medische
behandeling, die hy door toedoen van de
Koningin geniet.
DUITSCHE WILLEKEUR IN ONS LAND
Een veelzeggend staaltje.
Dat de nazi-methoden, welke thans
Dultschland in de geheele wereld ln op
spraak brengen, ook in ons land door
hier woonachtige Dultschers ingevoerd
worden, constateerde de Amersfoortsche
Crt. Donderdag.
In de Duitsche apotheek Z. daar ter
stede werd ook gecollecteerd voor de
Dultsch-Joodsche vluchtelingen. De heer
Z. was op dat moment niet aanwezig. De
eerste assistente gaf, naar goede Neder
landsche gewoonte, uit eigen beurs een
bUdrage voor het goede doel.
Iets later werd zy bij haar patroon
geroepen en deze gaf order, dat nie
mand van zijn personeel in zyn zaak
nóch uit de kas van de apotheek, nóch
uit eigen zak iets mocht geven voor de
ze collecte. De assistente antwoordde,
dat zy dit Juist gedaan had en de apo
theker was daarover dermate verstoord,
dat hy haar per 1 Januari ontsloeg. Hoe
zwaar hy het „mlsdrijr* aanrekende,
moge daaruit blUken, dat de assistente
reeds 4>/t jaar in de apotheek werkzaam
ls en dat zy, volgens zyn eigen woorden
naar volle tevredenheid steeds haar werk
heeft gedaan.
Van den heer Z., die met zljnDultsch
diploma practyk ln Nederland alleen
kan uitoefenen door middel "an een
Nederiandschen provisor en die verder
zyn inkomsten ontvangt van Nederland
sche Inwoners, zoo schrijft het blad,
hadden wy wel geen medelijden met de
Duitsche mishandelden, maar toch wel
me«r gezond verstand verondersteld. Het
spreekt vanzelf, dat het voorval in de
***d ln breede kringen verontwaardi-
ging heeft gewekt.
RUSSISCHE SPIONNAGE IN ZWEED SCI?
BEDRIJF.
In Zweden heeft de politie het spoor
weten te ontdekken van een gevaariyk
spionnage-complot. Russische spionnen
hebben in een der grootste Zweedsche
krachtinstallaties voor de ontwikkeling
van energie, gelegen te Elfkarleö, naby
Stockholm, hun spel bedreven.
In dat bedrUf hebben twee Russische
ingenieurs, afkomstig uit Moskou en een
Rus, die te Stockholm woonde, geruime
tijd arbeid gevonden. Toen de politie
argwaan kreeg en de gedragingen der
Russen nauwkeurig naging, verdwenen
zy plotseling spoorloos De politie be
waart op grond van het ernstige karak
ter dezer splonnage-affaire een diepstil-
zwijgen omtrent het onderzoek, doch t
staat wel vast, dat de drie Russen alle
belangrijke machines, welke in de kracht-
'nsjahatie waren ondergebracht, gefo
tografeerd hebben. Ook hebben zij kaar
ten vervaardied van het bedrijf en het
omringende gebied. Ook op militair ge-»
bied hebben de beide Ingenieurs om*
1 vangrijk spiamiagewerk /erricht
WOENSDAG St NOVEMBER
NED. HERV. KERK.
Aangenomen: naar Groot-Ammers,
Candidaat A. Barendregt te Delft, die
bedankte voor Gouderak, Waverveen,
Opheusden, Arnemuiden, Kesteren, Noor
den, Den Bommel en RUnsaterwoude.
GEREF. KERKEN.
Beroepen naar Giessendam-Neder-
Hardinxveld, ds. J. A. van Arkel te Die-
?er.
Eindelijk weer een predikant.
Groot-Ammers. Nadat onze gemeente
sedert 8 Februari 1936 zonder eigen pre
dikant ls geweest, en in die tyd vergeefs
22 beroepen heeft uitgebracht, mochten
we heden de verbiydende tyding ont
vangen, dat eand. A. Barfendregt (van
Katwijk aan Zee) het beroep naar deze
gemeente heeft aangenomen.
BELANGRIJKE VONDSTEN.
Fransiscaner monniken hebben op de
berg Nebo by hun opgravingen de over-
bUjfselen van een oude kerk blootge
legd. Goed bewaard gebleven mozaïken
werden gevonden.
In Abessinië heeft men ln een tempel
van Axum een nog belangrijker vondst
gedaan. Daar ls nj. een oud manuscript
ontdekt, dat in den Amharischen oer
tekst de geschiedenis van de koningin
van Scheba bevat, ook werd op steenta-
fels de briefwisseling tusschen de 'konin
gin en Salomo gevonden.
In de gevond enteksten heeft deze ko
ningin Makedo; haar godsdienst was mo
notheïstisch. De vondst is zeer belang
rijk en de volledige teksten zullen nog
tot menig commentaar aanleiding geven.
ST. WTLLIBRORD.
m Roomsch-Katholieke kringen wordt
ernsüg overwogen om ln 1939 by de her
denking van den twaalfhonderdsten sterf
dag van St. Willibrord op de plaats waar
deze „apostel van Nederland" het eerst
voet aan wal zétte, nl ln de buurt van
Wassenaar, een gedenknaald op te rich
ten.
VATICAANSCH DELEGAAT.
Yoor het eerst sinds Hendrik VUT ls
er weer een Vattcaansch delegaat ln
Groot-Brtttannlë benoemd, nJ. mgr God
frey, wiens titel zal zyn: apostolisch de-
legaat en aartsbisschop-titulair van Clo.
Deze functie is zuiver kerkeiyk, niet di
plomatiek, en brengt dus ook geen di
plomatieke voorrechten mee. Zijn taak
te: het contact tusschen de Roomsch-
Katholieken in Engeland en het Vati-
eaan. Het instellen van een Vatlcaansch
gezant ia het nog niet, hoewel het wel
als een voorbereiding daartoe wordt be-
achoawd.
rOOR SINT NICOUAS
F. BOS tt Hoorde loos!
By mankoop van I- i contant
eea nooie Kop ea Schotel - en by aan
koop van 1.50 een Wandbord cadeau.
Het adres voor UW BEDDEN,
LEDIKANTEN EN MEUBELEN.
NEO MALTHUSIANISME.
In een boekje, getiteld „Neo Malthusia
nisme. Wat ls er tegen?" noemen prof.
mr. W. P. Pompe, prof. K. de Snoo, prof.
L. van Vu uren, dr. A. W. Ausems en dr.
J. Lammerts van Bueren de bezwaren
op, welke zy hebben tegen de leer tot
het voorkomen van groote gezinnen,
meer bekend als Neo Malthusianisme.
Het zyn de lezingen, welke deze geleer
den gehouden hebben op een vergade
ring te Utrecht op 27 Mei van dit jaar.
EEN TITELSTRIJD ALJECH1NKERES?
Aljechin officieel uitgedaagd.
Voor de laatste maal zyn Maandag
avond de acht grootmeesters deelne
mers aan het A.V.RO.-tournooi, by el
kaar gekomen, ditmaal weer ln het Am-
stelhotel, waar de huldiging plaats had
en het tournooi gesloten werd.
Na het spelen van het Esthische volks
lied hield de voorzitter van de A.VR.O,
de heer G. de Clercq, een toespraak.
Daarin maakte hij, namens de A.V.R.O.,
gebruik van het recht, dat den hoogst
geplaatsten meester ln dit tournooi toe
komt, om ten behoeve van den heer Ke
res, den tegenwoordlgen wereldkam
pioen, dr. Aljechin, uit te dagen tot een
wedstrijd met de wereldtitel als lnaet.
Namens de deelnemers dankte Rueben
Fine.
Onder leiding van Kommer Kleyn werd
het tournooi allegorisch afgesloten.
Meisjes in de kleederdracht der elf pro
vincies overhandigden aan alle deelne
mers een provinciale specialiteit op het
gebied van lekkemU. En ten slotte ont
vingen allen een Zaansch molentje ln
oud-zilver.
Namens de KNSB. bracht de heer G.
J. van Zittersteyn dank aan de A.V.R.O
voor de organisatie.
Op de uitdaging aan Aljechin heeft
deze nog niet geantwoord. Het, zou ln
zyn bedoeling liggen deze aangelegen
heid eens rustig te bekijken, om dan te-
zynertljd zijn standpunt aan de AVRO.
en aan Keres bekend te maken. Een be
slissing wilde hij op dit oogenblik, een
dag na het tournooi, niet nemen.
Herfst 1940.
BU een bezoek, dat Paul Keres gister
morgen heeft gebracht aan den wereld
kampioen, heeft dr. Aljechin de uitda
ging in principe aangenomen, nadat bei
de schaakmeesters het ln groote ïynen
over de financieele en sportieve condi
ties eens waren geworden. Op voorstel
van Keres werd echter besloten, deze ti-
telmatch niet voor den herfst van 1940
te doen plaats vinden. In elk feeval zal
Aljechin niet afstappen van mijn voor
waarde om alle partijen ln één stad te
spelen.
geen voetbalwedstrijd
FRANKRIJK—NEDERLAND.
K.N.V.B. wijst het verzoek af.
Het bestuur van de Kon. Ned. Voetbal
bond heeft besloten niet ln te gaan op
de uitnoodiging van de Fransche Bond,
op 22 Januari te Parijs een wedstrijd
Frankrijk—Nederland te spelen.
GOED NIEUWS VOOR ZUIVEL EN
EXPORT.
Amerika schort invoer
rechten op.
De regeeringspersdJenst bericht, dat
biykena een telegrafische med\1eeling
van onzen gezant te Washington de hef
fing op Nederlandsche zuivel- en melk
producten in de Ver. Staten, welke Maan-
düg J-L «>u zyn ingegaan, hangende een
nader onderzoek is opgeschort.
Zooals gemeld, had het 'Amerikaan
sche departement van Financiën bekend
gemaakt, dat het compenserende (in
voer) rechten wilde gaan heffen van uit
Nederland Ingevoerde boter, verduur
zaamde ondermelk en karnemelk, caseï
ne, Edammer kaas, gecondenseerde zoe
te melk en volle melkpoeder, omdat óp
deze producten in Nederland „uitvoer-
premies" verstrekt worden. De invoer
rechten zouden gelijk zyn aan die uit-
voerpremies.
Tusschen de Nederlandsche en Ameri
kaansche autoriteiten heerechte nu een
meeningsverschll omtrent het begrip uit
voerpremles. Naar het oordeel onzer re
geering valt namelijk de ln ons land voor
die artikelen geldende steunuitkeerlng
daar niet onder.
DE STEUN AAN DE LANDBOUW.
Inschakeling der organisaties.
Minister Steenberghe verklaart ln de
memorie van antwoord, betreffende het
Landbouwcrisisfonds, dat hy het van
groot belang acht, dat een ingrijpende
wyziglng in het systeem der landbouw
crisismaatregelen wordt gebracht en wel
ln dier voege, dat de overheid zich te
rugtrekt en het bedryfsleven in deland-
bouw naar voren treedt -
Welk systeem dan zal worden Inge
voerd, staat nog niet geheel vast doch
mogeiyk zal in de toekomst de overheid
er zich toe bepalen, zoodanige voorwaar
den te scheppen, dat de landbouwpro
ducten, indien het bedrijf de daartoe
noodige regelingen treft, een prijs kun
nen opbrengen, die gelegen is binnen ze
kere grenzen Deze prysgrenzen zullen
dan wat ru m kunnen worden gesteld,
ten einde het bedrijf niet slechts kwade,
doch ook goede -kansen te doen loopen.
In dit systeem zou dus voor het bedryf
de mogeiykheid bestaan onder bepaalde
omstandigheden een hoogere opbrengst
te verkrijgen.
DE SCHIETPARTIJ TE PORTENGEN.
Twee jaar geeischt tegen
halsstarrige boer.
In het dorpje Poxi*.ugtui, dicht bij
Nieuwersiuis, uad in ae ocutenu van i
juui een yen-a woneei® ycniecpoiiaj piaaU
uie ongeveer twee uur aamneiu en
waarDq twee bewoners vrq einsug wei
den gewond.
aen controleur van de crisis-rundvee-
centrale, cue zich meiuue aan een poer-
cierij om na te gaan ol de levenae nave
beantwoordde aan de wetteiyae eiscnen,
werd met toegelaten, waarna hij
zich de hulp van den burgemeester en
den veldwachter verzekerue, teneinde
desnoods met geweid toegang tot het
huis te krUgen. Ook toen bleef de deur
van de boerderU gesloten en tenslotte
werd de hulp Ingeroepen van nog twee
veldwachters en den dorpssmid om de
oeur met geweld te openen. Toen loste de
boer drie waarschuwingsschoten.
Inmiddels waren nog drie ryksveld-
wachters gearriveerd, met den substi
tuut-officier van Justitie uit Utrecht,
Mr. Twiss Quarles van Ufford. Het huis
werd toen door de politie omsingeld en
van verschillende kanten trachtten de
veldwachters naér binnen te dringen.
Van weerszijden werden daarby scho
ten gelost, en met geweld slaagde men
er tenslotte in, naar binnen te dringen.
By de vechtparty, die toen ontstond,
werd de boer door een schotwond Inden
schouder getroffen, terwyi een 19-jari-
ge boerenjongen een schot in zyn dy
kreeg. Deze schotwonden waren niet van
ernstige aard.
Gisteren had van M. zich voor de
Utrechtsche rechtbank te verantwoorden
wegens poging tot doodslag of zware
mishandeling op de rijksveldwachters
B„ K. en fit. en op den gemeente-veld
wachter T-.
Na het verhoor van verdachte en ge-
tulgen achtte de officier van Justitie de
opzet van verdaehte om de veldwach
ters te dooden, niet bewezen, wel dewe-
derspannigheid tegen de veldwachters,
en het veroorzaken 'van llchameiyk let
sel. De man ls eenlgszins gek gemaakt,
doordat men hem tier Jaar lang heeft
laten volharden by zyn onwilligheid om
zich aan te passen by de crisis-maatre
gelen. HU kreeg het gevoel: „als ik niet
wil, gebeurt er niets." Men kan z'ch toch
de geestesgesteldheid van verdachte in
denken. In dit verband eischte hy niet
de maximumstraf, maar «en gevange
nisstraf van twee Jaar.
DE MOORD OP HET WOONWAGEN
MEISJE.
Tien jaar gevangenisstraf.
De rechtbank te Almelo heeft gisteren
den 26-jarigen J. F. v. d. W. aldaar, die
op 25 Mei het twaalfjarige woonwagen-
meisje Tetje Hof van het leven beroofde,
tot tien Jaar gevangenisstraf en terbe
schikkingstelling van de regeering ver
oordeeld. Geëischt was levenslang.
De rechtbank concludeerde, op grond
van het rapport van den deskundige dr.
Beek, tot verminderde toerekeningsvat
baarheid van den dader en ham voorts
aan, dat deze geen moord, doch doodslag
gepleegd heeft en niet handelde met
kalm overleg en na wys tjjeraad.
BOTER, KAAS EN EIEREN.
BODEGRAVEN, 29 Nov. Kaas Aanvoer
158 partijen, tezamen 7110 stuks. PrUs le
soort met rykamerk f 27—28.50, 2e soort
idem f 24—28, zware idem tot f 3'1. Han
del matig.
PAARDEN EN VEE.
ROTTEKu/uvi, Nov. Vee. Aanvoer in
touuu tus/ i>bu*s, iiijuue tiio vetwj ruiiae-
itu, nüHseie ïuiiueien, vette xai-
veien, b.a^aaivexen, ti»a nuchtere
Kar «et en, i vaiKeris, e biggen, 5 veurens,
iót paaraen, uoe yenapen oi lammeren,
óy buiuten oi geiten.
De pru^en waren, vette koeien le kwal.
7u, ae Kwat. do, ae kw<u. aotg cent nur'
kg., vette ossen öo, i»o, cent per
kg., streien oa, oti. jo cent per kg., t „uJ,
kro, Ltj per Stuk; vette Kuiveien uu, i*u,
8u9J Cw.it per Kg.; graaKarveien *e kw.
5o, 3e kvvai. tu cent pt.r Kg., t tl, 37, 25
per stuk iaent nuchtere aaiveren tt, 39.
j4 cent pei kg.; f 10, 8, o per stuk; Ion
nutiibtre kaiveien f 28, 25, 20 per stuk;
slacntpaarnen 46, 40, 30 cent per kg
f 2ou, 16o, 90 per stuk; werkpaaiuen
f 310, 250, 100 per stuk; hitten f 180,
lüü per stuk; schapen 45, 36, 30 cent per
kg.; f 23. 20, 17 per stuk; lammeren 50,
4a, 42 cent per kg.; f 17, 14, 12 per stuk;
kalikoeten f 315, 280, 180, melkkoeien
f 310, 250, 185, varekoeien f 200, 160, 140;
vaarzen f 180, 160, 120, pinken f 150, 120,
100; bokken of geiten f 10, 8. 6, alles per
stuk.
Overzicht: Vette koeien en ossen aan
voer als vorige week, handel kalm. prij
zen als Maandag; stieren aanvoer iets
ruimer, handel matig, prijzen iets lager:
vette kalveren aanvoer gewoon, handel
redeiyk, prijzen als Maandag; graskal
veren aanvoer kleiner, handel slecht. prU-
zen Iets lager; nuchtere slacht- en fok-
kalveren aanvoer als vorige week, han
del stroef, niet geheel prijshoudend;
paarden aanvoer flink, handel lui, prUzen
contant: schapen en lammeren aanvoer
iets korter, handel kalm, prUzen onver
anderd.
UTRECHT. 28 Nov. Paardenmarkt. Aan
voer 610 stuks paarden en veulens. Han
del kalm. Pryzen: luxe paarden f 350
400. werkpaarden f 200—250. oude paar
den f 75—140, 1-Jarigè paarden f 100—
220, 2-Jarige paarden f 225—325, jonge
veulens f 60—140, hitten f 120—180 per
stuk.
GROENTEN, AARDAPPELEN EN FRUIT
•S-GRAVENHAGE, 28 Nov. Haagsche
veiling voor fruit en groenten N.V. Vel
ling van 28 November. Goudreinetten ex
tra 28—28, I 2124, II 1419, sterappels
extra 24—25, I 19—22, II 12—16; witlof:
I 9.8011.00, II 8.707 80; champignons:
I 86—90, n 40—45. Prijzen per K.G. Vei
ling: Maandag, Woensdag en Vrijdag na
middag 3 uur.
GROOT-AMMERS, 28 Nov. Eerste Al-
blasserwaardsche Vellingsvereenlging te
Groot-Ammers. Veiling 28 November.
Aanvoer 5335 stuks eieren, 275 K.Q. ap
pelen en 137 K.G. peren Pryzen: Eieren
vanaf f 3.46 tot en met f 5 20 per 100
stuks; 15 pond kaas .vanaf f 0.25 tot en
met f 0.26 per pond.
UTRECHT, 29 Nov. Groenten- en
Vruchtenvelling „Utrecht en omstreken".
Fruitveiling van Dinsdag 29 November.
Appels: armgaard 1222, bellefleur 11
28, benderzoet 9—16, bremley seedling 8
—17, blenheim pippin 11—14, bosappel 12
15, campagnezoet 817, court pendu 6
—14, eva zoet 1217, gert roelof 8—15,
goudreinetten 16—35. gronlnger kroon 12
25, holgaten 315, hooilaars 520. huis-
manzoet 816, Jan Willem 1517, Jasap-
pel 318, jonathan 1124, kaneelzuor
—15, klumpjes 7—17, koningsrood 10—31,
landsberger reinet 13—23, lemoenappel 11
—25, lentsche roodjes 5—19, notarisappel
15—28, ontario 23, present van engeland
1235, present van lunteren 915, ster-
appel 10—35, ribbelingen 0—13, ribston
pippin 815 roem van vosmeer 1420,
transp. de croncel 1326, wyker pippe
ling 817, zoete reinet 618, zuccalmag-
lio reinet 19—22; peren: bergamotten 14
—18, beurre clairgeau 24—29, brederode
15—22, comtesse de paris 17—30, gieser
wildematt l*-26, groenpeer 8—20, herfst-
suikerpeer 8—17, pondspeer 10—15, spie-
gelpeer 12—19, st. re mie 11—19, win ter-
Jannen 8—22; champignons 54—76. Alles
per 100 K.G.
ZWIJNDRECHT, 28 Nov. AnüUvie 3—
5.40, boerenkool 2.70—3.50, gele sav. kool
1—1.80, groene sav. kool 2.20—2.80,
stoofsla 2.10—3.20, kroten 1.70—2.70, prei
2.90—3 30, roode kool 2—2.80, spruiten
le soort 9—11.30, idem groote 3.30—6, kou
de grond veldsla 4. uien A 2.30—2.90. uien
B en C 2 80—3 40. winterpeen 2.20—3, wit
lof I 12.50—14, II 8 20—9.10, dartelen <af-
breekpeen) 3—4 60, alles per 100 kg;
bloemkool I 8—11.20, II 2.30—6.20. beide
per 100 stuks; knollen (witte) 1.20—1 60,
knolselderU (1 bos vqn 5 st.) 10—19, pie-
terselie 11 80. radijs (roode) 1.20—1.70,
Ideni (witpunt> 1.20—1.99, wortelen 5—
7?0, al'es per 100 bos: kropsla 1.60—2 50
per 100 kron; selderij 14—18 cent per
dozUn; tomaten 1—1.80 per 100 pond.
I
I GRANEN EN PEULVRUCHTEN.
I ROTTERDAM. 28 Nov. Prijshoudend
Rogge Can-ida no. 3 disp. f 9, 73-74 kg
I Zuid-Rus*; «che ladend f 8.90.
Gerst Anerikaansche no 1 disp. f 157
no. 2 disp f 156, no. 3 disp. f 155. no. 3
Stoomend f 64-65 kg. Zuid-Russische
qual. diep. t 157 67-68 kg. id. id. f 158. 72-
73 kg PooWhe verwacht f 156, 70-71 kg.
ld. ladend f 155 68-69 kg La Plata disp.
f 158. 60-69 kg ld. stmd. f 158.
f "Jo61"' M~56 kg LS P1Sta Clipped 311,1(1
Mals Gele La Plata disp. f 156, ld. st.
I 155.50. gele Amerikaansche no."*! disp
f 156, stoomend f 155. Mixed Amerikaan
sche no. 1 stoomend f 154 50. Donau-Gal-
fox-Dessauer aangekomen f 155, ld. stoo
mend f 153.50. id. ladend f 152, gele Zuid-
Russische ladend f 152.
ROTTERDAM, 28 Nov. Binnenl. Granen
en Peulvruchten. Officieele noteering.
Gerst f 7 40—7.75. winter f 7.25—7.50. Rog
ge f 7.50—7.75. Erwten kleine groene f 9
10, Schokkererwten f 1011.25, extra
kwaliteit zelfs er boven. Bruine boonen
f 23—26 50/26 75. Alles per 100 K.G.
ROTTERDAM, 28 Nov. Voederkoeken.
(Bericht van den makelaar J. H. Broede-
let). Inlandsche voorslag lijnkoeken loco
f 7.65, Jan.-April f 7.65, id. ïynzaadschil-
fers loco en Jan.-April f 7.70, ld. grond-
nootkoeken loco en Jan.-April- f 735, id.
rondnootachilfens loco en Jan.-April
7.40, ld. cocosk. loco en Jan.-Apr. f 735,
ld. raapschüfers loco en Jan.-April f 5.75
ld. raapkoeken en Jan.-April f 5.—.
ld. palmpltkoeken loco en Jan.-April f 6.25
ld. soyakoeken loco en Jan.-April f 6.90,
id. soyaschroot loco en Jan.-April f 6.90,
ld. sesamkoeken loco en Jan.-April f 7.40,
Noord-Amerikaansche lynkoeken loco st
Dec. en Jan.-April f 7.65, ld. ld. merk SIC.
loco, stoomend Dec. en Jan.-April f 7.70,
lynzaadschllfers Bombay 38-40 pCfc. t 7.75,
Java cocoskoeken loco f 7.10. stoom, f 7.15,
Jan.-April f 7.10, cocosschilfers loco f 7r
Manilla cocoskoeken loco f 7.05, stoomend
f 7, grondnootkoeken Br. Indische 38
pCt. f 7.10, stoom, f 7.10, Fransche Res-
seur loco f 7 25, Dec. f 7.35, grondnoot-
schilfers (Bombay) loco f 735, Dec. f 735,
Jan.-April f 7.25, sesamkoeken Nov. f 7.25,
soyaschroot Nrd.-Am. loco f 6 90, Nov-
Dec. f 6 95. Zweedseh loco f 6 95, palm-
pitschilfers Nrd.-Ame. loco f 6.10, Nov -
f 8.10, bolted Texas katoenzaadmeel (49
pCt.) loco f 6 75, Nrd. Am. Babassumeel 99
30 pCt. loco f 8.40.
Alles per 100 kilo's en gedeelteiyk twee.
de hands ANe prijzen zijn inclusief de va
riabele heffing, doch worden verhoogd
met de ten tijde der levering geldende ex
tra-heffing, welke thans 50 ets. bedraagt.
De NieuweOndarnaming-Alle manufacturen-Koeatr.71,Schoonhoven
25 cent per advertentie van 6 regel» (bij vooruitbeuling). Elke regel
meer 5 cent. Uitsluitend worden opgenomen advertentlèn met dienst
aanbiedingen, vraag en aanbod van 2e hands goederen (niet van handel-
drtivenden). gevonden en verloren raken en omlijnde taken-advertenties
van niet meer en niet minder dan 10 regels tegen f 1.— per plaatsing
Te koop; Een complete gebruikte
VRUCHTBOOM VAT^PUIT; zoo
goed als nieuw. Te bevragen by:
Th. LAKE VELD, A 7, Wlllige-
Langerak.
Te koop: Nieuwe VISCHZEGEN
22.50 - fijn JACHTGEWEER
(Krupp) f 35.-. (Afl. alleen tegen
bon)Brieven, onder No. 7940, aan
het Bureau van dit Blad.
Te koop: EEN GRAMOFOON met
ruim 20 platen. - A. DE BONDT,
Haven 127, Nieuwpoort.
Opruiming Vruchtboomen
van 1—5 jar. kronen, hoogst, suren
app. 76—90; toot 66; peren 90.
pruimen 76; i. gar. too1. de voorr.
itrekt. Verder hgst. peren 100;
appels 90: hlat. 70; struik 60; met
1 j. gar. v. dood. B\j kwant. bel. kort.
Komt direct. - Aanbevelend,
A. Schinkel, Benschop 151
Te koop: CHEVROLET 1W1, Bosch
verlichting, (van particulier),
nieuwe accu, nog ln prima staat.
J. BOUTER, Gouderak.
Waardeert ga uw klantan an uw zaken 7...
Laat dan Van Nootan uw drukwarfc makanl
lavaran wl| dagelijks varsch:
Boterlatters, Spritslatters, Hartan an Hamman
Spaculoas, groot on Lloin. Appelbollen on
Sauci|san, Amandelbroodjes. Taal Taal,
3eparnotan. Maritpaln en Borstplaat.
ALLES UIT EIOEN BAKKERIJ
Komt ook eens een bezoek brengen aan onze ruim.
gesorteerde St. Nicolaastafel. Ook Drotte Utter» *n b&nbona
Beleefd aanbevelend,
v. d. HEUL'S BANKETBAKKERIJ, NIEUWPOORT
AANGEBODEN WEGENS OVERCOMPLEET!
Prima 6 pert. Fiat'32, mooie bekleeding, goede banden, enz. voor
elk aann bod. 1 prima gebruikte buiten- en binnenband (Conti
nental) 34x7. I electr öandenpomp. 1 F.N. Motorrijwiel
f 40.1 Ruwollebrander met tank Lof SC Oydérdeelen van
Chevrolet motor '31 -
GARAGE BEP WOUDENBERG
M, v?nit,*at 84 - Schoonhoven Telefoon 125
Niet h.t val. «ardianen maakt rijk,
Maar Hat sparen bij kleintjes tegelijk I
MfTSSPMRMNK TE SCHOONHOVEN.
