Uit ons Regeeringshuis
De levensloop van Pieter Peuter
Met de 3 Dampo producten bestrijdt U alle verkoudheden
[Plaatselijk nieuws
4
TMJPAQ It DECEMBER MM.
(Zitting van Dinsdagavond).
o Spoorwegen.
Nadat nog eenlge sprekers het woord
hadden gevoerd over de bij de spoorwe
gen betrokken belangen, het tekort en
het spoorwegpensioenfonds, het weg
en railverkeer bij kruisingen, de station
kruiers beantwoordde de minister van
waterstaat de sprekers.
Hij besprak eerst het tekort van de
Spoorwegen. Verdere bezuiniging vormt
een punt van beleid bij de directie niet.
Getracht zal moeten worden een deel
van het verloren gegane goederenver
voer terug te winnen. Het kapitaal is
reeds voor 140 millioen verminderd. Ver
der kan men op het oogenblik niet
gaan. Earst moet de verkeerscodrdinatie
worden doorgevoerd.
De pensioenkorting is ook niet door
een formule op te lossen. Er is reeds
een wettelijke regeling aanwezig, in den
vorm van een garantie door den Staat.
De kwestie van de korting op de oude
pensioenen is nog in beraad bij de Re
geering.
De kwestie van de opheffing van on
rendabele lijnen moet volkomen objec
tief wofden bekeken^ zoowel uit het oog
punt van algemeen belang als uit dat
van de Spoorwegen. Bij de opheffing
moet aandacht besteed worden aan an
dere vervangende verkeersmiddelen en
aan verbetering van de landwegen.
Komende tot de onbewaakte over
wegen, merkte de minister op, dat er
inderdaad weer ongevallen zijn gebeürd
In den laatsten tijd. Tusschen 1924 en
1937 bedroeg het aantal doodelijke on
gevallen gemiddeld 37.2. In verband
met het sterk toegenomen verkeer is
het aantal, daarmee vergeleken, niet
zoo sterk gestegen.
De minister overweeg een urgentie-
program voor de beveiliging, gelijk in
de memorie van antwoord is medege
deeld.
Een kruising ongellj kvloersch zou, op
groote schaal uitgevoerd, te kostbaar
worden. Spoorwegovergangen door
oruggen of tunnels zijn zaken, die in
de eerste plaats de gemeenten betreffen
Wat de Zondagstreinenbetrefher-
kmerde de minister eraan, dat er een
traditie is van treinen, waarvoor een
speciaal tarief geldt en waarvan enkele
op Zondag rijden. Dit aantal is niet
uitgebreid. Sedert 1927 is het aantal
treinen op Zondag met 1/4 verminderd.
De afdeeling werd goedgekeurd.
De vergadering werd verdaagd tot
Woensdag.
(Vergadering op Woensdag).
DE LANDBOUWAANGELEGENHEDEN
Antwoord van minister Stoen-
berghe.
De MINISTER VAN ECONO
MISCHE ZAKEN, mr. Steenberghe
besprak eerst de zaaistandkeuring en
de natuurbescherming.
De nieuwe Pachtwet zal Indirect een
verlaging van de grondprijzen bewer
ken. Het bouwcontract zal nog eens aan
het oordeel van den Economischen Raad
worden onderworpen.
Wat het verschil in belooning in land-
oouw en industrie aangaat, zeide de
minister, dat men deze zaak te eenzij
dig ziet. Men moet ook rekening hou
den met den handel en de scheepvaart;
en zoo zijn er nog andere factoren van
invloed. Wij hebben niet te maken met
gelijke grootheden; in de industrie is
ook geen gelijkheid. Als men egaliseeren
wil, da» moet de Staat alles tot in dé
tails in handen nemen. In geen enkel
land gaat men zoo ver. In die richting
is van den minister niets te verwachten
Daarmede wilde de minister niet zeg
gen, dat hij niet streven wil naar een
betere belooning ln .den landbouw. Met
Invoerrechten wordt de landbouw ze
ker niet minder dan de industrie ge
holpen. Hoewel principieel niet afwij
zend staan tegenover een betere beloo
ning in den landbouw, kon de minis
ter in deze geen initiatief nemen.
Hij kon niet overgaan tot het vast
stellen van
minimam loonen voor land
arbeiders;
wel wilde hij eenige wenken van den
heer Loerakker overwegen, om nieuwe
collectieve contracten als arbitrage-
uitspraken te beschouwen.
De heer Kersten wil blijkbaar alles
overlaten aan het vrije spel der maat
schappelijke krachten en in het geheel
niets doen. Dat standpunt is onhoud
baar. De heer Kersten keurt revolutlon-
nair verzet tegen landbouwcrisismaat
regelen af, mdar hij zou ook goed doen
dat in zijn journalistiek werk (in „de
Banier") beter te laten uitkomen; op
eenvoudige menschen kan een artikel,
getiteld „Boeren, houdt de Regeering
van je erf" een verkeerden invloed
hebben, getuige het gewapend verzet
van een boer te Ruwlel, die dit artikel
gelezen had.
Het plan-Westhoff zal zoowel uit fi
nancieel al« uit landbouw technisch oog
punt goed bekeken moeten worden.
Met betrekking tot
de grondprijzen
zeide de minister, dat de pachten tot
1938 zijn gedaald. Zij stijgen dit jaar
o m. door de invoering van de Pacht
wet en verlaging van den rentestand.
Van den minister zijn geen maatregelen
inzake de grondprijzen te verwachten.
De heer van der Sluis wil feitelijk
grondnationalisatie. De minister vrees
de, dat deze afgevaardigde het volgend
jaar wel weer ontevreden op hem zou
zijn; want de heer van der Sluis wil
eigenlijk Staatsdwang.
Komende tot de overneming van de
crisismaatregelen door den boerenstand
zelf, erkende de minister, dat er inder
daad boeren zijn, die met den heer van
der Sluis zeggen; Aan mijn lijf geen
polonaise. De heer Kersten vertolkte
een soortgelijk standpunt. Daarte
genover staan talrijke afgevaardigden,
die van oordeel zijn, dat de boeren wel
verantwoordelijkheid moeten aanvaar
den. Terecht, want daaraan zijn ook
voordeelen verbonden. Willen de boeren
zelf niet, dan zal de Regeering maatre
gelen* moeten nemen, doch dan ver
wacht hij geen verwijten van staatsso
cialisme!
De heeren Dieters, van Lienden en
Wijnkoop hebben, wat den
toestand der kleine boeren
betreft, voorgelezen uit rapported, die
hebben gediend om. aan te toonen, hoe
noodig de steun aan doze menschen
was, maar die vóór de steunverleening
zijn opgemaakt. De Regeering geeft nu
V/t millioen voor hen uit, behdlve wat
voor kleeding, dekking en schoeisel
wordt uitgegeven. Zooals genoemde af
gevaardigden het voorstellen, zetten ze
de zaak op haar kop. De toestand der
kleine boeren Is door den steun belang
rijk verbeterd, al moet nog ln enkele
klachten worden vooralen.
De minister besloot met de opmer
king, dat de Regeering den landbouw
moet blijven helpen in den ongelijken
strijd en niet met tijdelijke maatrege
len.
Daarna werd gerepliceerd.
De heer KERSTEN (S.G.P.) merk
te OA. nog op, dat men voorzichtig moet
zijn met citaten, ook als een advocaat
iets voor de rechtbank aanhaalt. Hij
bedoelde, toen hij schreef: „Houd de
Regeering van uw erf af" daarmee niet:
schiet op de ambtenaren. De heer
Kersten betwistte, dat hij opgezet had
tot revolutionnair verzet.
De heer VAN DER ZAAL (AR.)
wees erop, dat „de Banier", het blad
van ds. Kersten, door eenvoudige, vro
me lieden wordt gelezen, die vroeger
kalm waren, maar die door het werke
lijk revolutionnaire geschrijf onder
„sprekende koppen" opstandig zijn ge
worden. Daardoor zijn al meer slacht
offers gevallen. Op dat geschrijf wilde
de heer v. d. Zaal even het licht laten
vallen.
(De heer KERSTEN (S.GP.) sloeg
van verbazing de handen in elkaar, on
der hilariteit der Kamer).
Minister STEENBERGHE beant
woordde voorts nog enkele opmerkingen
tijdens de replieken gemaakt en zeide
vervolgens op de kwestie der „Banier"
niet'te zullen ingaan. Hij leest dat blad
niet en geloofde, dat het voor zijn ge
zondheid ook beter was om het niet te
doen.
De afdeeling „landbouw" werd, goed
gekeurd.
Daarna werd gepauzeerd.
LANDBOUWCRISISFONDS.
Akkerbouw en veehouderij.
Bij de afdeeling „Akkerbouw en vee
houderij" van het Landbouwcrisisfonds
betoogde de heer v. d. HEUVEL AR.)
dat de regeling voor de aardappelen
over 't algemeen bevredigend werkt. Spr
bepleitte vermindering van den invoer
van vleesch.
De heer VAN DER WEYDE (R.K.)
vroeg of de laatste naar Dultschland
verkochte varkens weer voor lage
prijzen zijn weggegaan. Hij vreesde, dat
de veehouderij te autocratisch optreedt
vooral omdat de arbitrage-regeling niet
voldoende is.
Vervolgens bepleitte hij een wat min
der strenge kalverteeltbeperking; de
teeltregeling heeft eigenlijk haar doel
gemist. Wat de varkensteeltbeperklng
betreft ls een wat vrijer bedrijfsvoering
voor den boer gewenscht.
De heer BAKKER (CR.) wees op
de bezwaren van de crisisregelingen voor
den landbouw en hoopte dat deze, zoo
het eenigszins mogelijk zou zijn, losge
laten zouden worden.
De heer B IE REM A (lib.) erkende
dat de kalverteeltbeperking geen succes
is geweest; de melkproductie is er eer
der door gestimuleerd dan verminderd.
Op de vleeschprijzen heeft de teeltbe
perking wel eeft goeden Invloed gehad-
Men moet de kwestie echter in breeder
verband zien. Er is heel wat ontevre
denheid over de toewijzing van k*i¥er-
schetsen. De handhaving van de teelt
beperking belemmert de selectie.
De heer WEITKAMP (CR.) deekle
deze bezwaren niet; de veestapel moet
verminderd worden. De minister moet
trachten den prijs van de rogge wear
in de hand te houden.
De heer WIJNKOOP (CP.) oelde,
de kalverteeltbeperking is mislukt; sty
kan beter opgeheven worden. Spr. be
pleitte boter tegen gereduceerde prijs
beschikbaar te stellen, gebruik van bo
ter in kazernes en op de vloot. Op rui
me schaal moet melk aan de schoolkin
deren worden verschaft.
(Vergadering op Donderdag).
Werkloosheidssubsidiefonds
De heer WENDELAAR (L.) had er
bezwaar tegen, dat de steun aan kleine
zelfstandigen niet onder de buitengewo
ne lasten van dit fonds vallen. Hij ver
zocht deze zaak wider 't oog te zien bij
de toekomstige belastingherziening.
De heer D R E E S (SD.) critiseerde de
houding van de Regeering ten aanzien
vaü het fonds. Zij voegt er allerlei nieu
we uitgaven aan toe zonder daarvoor
dekking aan te wijzen, tengevolge waar
van de slechtst gesitueerde gemeenten
neden 16 jaar niet tot fabriek en werk-
1 plaats toe te laten. Ook Juicht zij het
geven van huishoudelijke opleiding toe.
De heer KUPERS (SD.) zeide, dat
de collectieve arbeidsovereenkomsten
i niet verbindend verklaard worden, dan
na lange perioden van voorbereiding,
welke zouden kunnen worden verkort.
Het vervroegd ontslag van oudere
krachten moet op voorbeeld van het gra
fische bedrijf verder worden toegepast.
De vacantieregellng zal door een wet
moeten worden aangebracht. Ons land
ls ln dit opzicht bij vele landen ten
achter. Een motie zal spr. niet lndie-
.zoowel bij U zelf al» bij Uw kinderen. Oampo-Y.rkoudh.ld.-boi..m, hi.rm.d._ «zond. keel, borzt en.rug"doTST"
1» Uw Terkoudheid weer „rdwenen. Pol 60. Tube 40. Doo. 80 cl. Dampobonbon. bg
Dampo-nwuzdruppwlz bg neuz-oatzrrli an Taraloptheid in het hootd. Flacon met drupp«ltpmt)e60et. Uw waarborg, t Komt Tan Mijnhardt.
Antwoord van den minister.
Minister STEENBERGHE zeide,
dat de vleeschprijzen na Jaren weer
eensklaps op peil zijn gekomen. Als de
teeltbeperking wordt opgeheven, dreigen
wij terug te vallen op catastrophale
vleeschprijzen.
De vraag of wij op een gegeven mo
ment varkens of spek moeten exportee
ren mag geen aanleiding zijn voor de
spek-exporteurs op hun eigen terrein
niet door de Regeering betreden te wil
len zien.
Van „geweldige" vleeschinvoeren ls
geen sprake. Men kan evenwel geen
handelspolitiek voeren op een enkel ar
tikel.
Spreker wil gaarne den binnenland-
schen handel beschermen, maar hij kan
geen handelspolitiek doen drijven op
psychologie alleen.
Melk, boter en kaas.
De heer BIEREMA (11b.) maakt
eenige opmerkingen over lnvoercon-
senten voor zuivelproducten. Er ls zi.
aanleiding tot invoering van een rege
ling, welke de bestaande onrechtvaar
digheden wegneemt
De heer AMELINK (AR.) acht het
met verlies exporteeren van boter op
den duur schadelijk voor onzen land
bouw. Spreker beveelt een herziening
van deze regeling aan
Do heer VAN SLEEN (SD.) wijst
op de heilzame werking van het ver
strekken van melk aan schoolkinderen.
De heer EB ELS vraagt een onder
zoek naar de werking van de consump
tie melkregeling ook bulten het westen
des lands.
De heer KUPERS (BR.) acht het
onhoudbaar den boter-export met ver
lies te financieren op kosten van de
margarine-verbruikers. Aan dit funeste
systeem moet een einde komen. De mar
garineverbruikers betalen aan heffing
38.600.000 waarvan 26 voor de eigenlijke
margarine, ruim 9 millioen voor - het
vet en ruim 3 millioen vow de olie.
De heer DIETERS (NB.) zegt, dat
men de natuurboter voor lageren prijs
naar het buitenland laat gaan dan den
prijs, dien de Nederlanders voor de
margarine betalen.
De heer RUUTER (RK.) zou het
dwaas achten indien de magarinefabrl-
cage werd belemmerd, alleen omdat de
boter zonder meer zijn prijs niet op
brengt. De boeren zouden er weinig pro
fijt van hebben. Zelfs al werd alle bo
ter hier te lande geplaatst, dan nog zou
de melk niet meer dan 2'/i a 3 cent p.
liter op de boerderij opbrengen.
Wel zou spr. het wenschelljk achten,
Indien 4 a 5 millioen kg. kaas uit de
markt werd genomen en deze kaas ter
beschikking van de werkloozen werd
gesteld.
De heer VAN HOUTEN (CR.) sluit
zich aan bij den heer Kupera, die be
toogde, dat de boterexportverliezen
voornamelijk door de margarinever
bruikers wordeft betaald.
Minister STEENBERGHE ant
woordt den heer Bierema, dat degenen,
die vroeger den export hebben opge
bouwd, niet zonder meer kunnen wor
den uitgeschakeld. De eonsumptiemelk-
regeling is ln handen van afzonderlijke
organen. Spreker staat nog steeds op
het standpunt, dat geen enkele reëele
oplossing ls gevonden voor de handha
ving van den boter-export anders dan
tegen verlaagde prijzen en met heffmg
van bijdragen van de margarinever
bruikers.
Tuinboaw.
Bij de afd. tuinbouw betoogt de heer
VAN DER SLUIS (SR.), dat de toe
stand in dezen bedrijfstak wel buiten
gewoon droevig ls. In elk geval moeten
wij terug naar een toestand, waarbij de
schulden beneden de waarde van de
bedrijven liggen. Spr. bepleit een roya
lere bljslagregellng.
De heer DROES EN (RJC.) acht den
toestand van den tuinbouw eveneens
droevig. De gelijkvormige steunregeling
voldoet niet, met name is zij voor Zuid-
Limburg onvoldoende.
Minister STEENBERGHE zal de
opmerking inzake Zuid-Limburg na
gaan. De toestand van den tuinbouw be
hoeft inderdaad verbetering. Spr. zal
ook in bet komende jaar bij voortduring
zijn aandacht hieraan wijden.
De vergadering werd verdaagd tot
niet krijgen waarop zij recht hebben en
dat wreekt zich o.a. bij de subsidies voor
werkverschaffing, de invoering van het
gezkispersonenkaartenstelsel, bij den
steun aan kleine boeren en tuinders en
aan kleine zelfstandigen. Er schijnt een
verandering ten goede ln te zullen ko
men, wanneer het werkloosheidssubsidie
fonds een verdeelingsfonds wordt.
De heer DONKER (SD.)- besprak
den steun uit het fonds aan de gemeen
ten Amsterdam en Rotterdam, wegens
verlaging van de havengelden.
De MINISTER VAN FINAN
CIEN, mr. de Wilde, zeide, dat allerlei
belangrijke vragen nader aan de orde
zuljen komen bij behandeling van de
nieuwe voorstellen op dit gebied. De stel
ling, volgens welke werkloosheidszorg in
de eerste plaats Rijkszorg ls, kon niet
worden aanvaard. De steun aan kleine
zelfstandigen is een kwestie, die in de
financieele verhouding tusschen het Rijk
en de gemeenten moet worden uitgewo
gen.
Het tekort in het Werkloosheidssubsi
diefonds is steeds grooter geworden,
doordat allerlei nieuwe uitgaven er door
gefinancierd moesten worden; daar viel
niet aan te ontkomen. De steun aan de
kleine boeren moet over het fonds loo-
pen: de Regeering moet dan overwegen
of de bijdragen moeten worden ver
hoogd. En bij vele uitgaven wordt de
spoeling dunner.
Het wetsontwerp werd xJia. aangenomen
Daama kwam ln behandeling de af-
defeling „VlsscheriJ" van de begrooting
van het Landbouwerisisfonds.
Pluimveehouderij.
De heer DROSSEN (RJU betoog
de, dat de pluimveehouderij tot het hoog
ste peil moet worden opgevoerd. Hij
schetste het nut van de reeds getroffen
maatregelen, met name wat betreft de
hoedanigheid der broedeieren. Als men
het gebruik van broedeieren zou vrij la
ten, zouden de goede resultaten van de
broedmethode gevaar loopen. De nieuwe
teeltregeling lijkt aanvankelijk een ver
betering, al zullen de resultaten daarvan
nog moeten worden afgewacht.
De heer SMEENK (AR.) gaf uiting
aan de klachten, welke op de Veluwe
bestaan tegen de teeltregellng.
De heer EBELS (VR.) achtte een
zekere gebondenheid voor de pluimvee
houders noodig. Klachten moeten ern
stig worden onderzocht.
De heer DIETERS (NBB.) betoog
de, dat de instelling der loonbroeders ver
oorzaakt, dat de kippenhouders de her
komst der kippen niet kennen.
De heer t>E RUYTER (RE.) be
streed den heer Smeenk en betoogde, dat
de regeling goed is. Terecht beschermt
de minister de goede broeders tegen de
slechte.
MINISfTER STEENBERGHE
meende, dat er tegenwoordig niet veel
slechte kuikens meer worden afgeleverd
Het verzet tegen de regeling is boe lan
ger hoe minder geworden. Voor het be
houd van 'een goeden klppenstand >s de
bestaande regeling noodig.
De begrooting van het Landbouwcri
sisfonds werd z.ha. aangenomen.
Daarna werd de begrooting van Econo
mische Zaken z.ha. aangenomen, met
aanteekening dat de heer Wijnkoop (C.)
en de N S B. tegen waren.
Vervolgens wa saan de orde het wets
ontwerp tot verhooging van de begroo-
ting van Economische Zaken voor 1938.
(Kosten van deelneming aan de Wereld
tentoonstelling New York 1939; deelne
ming in het aandeelenkapitaal van de
N.V. Maatschappij voor Industriefinan
ciering)
Na eenige bespreking werd bet wets
ontwerp z.h.s. aangenomen.
Daarna begon de Kamer aan de be
handeling tan de begroottng Tan Sociale
Zakenn toot 1939.
Arbeid.
Merr. BAKKER—NORT (TB.) be
spreekt de onzedelijke toestanden ln
fabrieken. De betrokkenen kunnen er
weinig tegen doen. Toch moet tegen de
onzedelijke toestanden ln fabrieken wor-
den opgetreden.
De minister van Justitie heeft gezegd
dat aan de arbeidsinspectie ls opge
dragen een onderzoek ln te stellen.
Met groote Instemming heeft spr. ver
pcarn un de jjUnoea mel»)e» be
nen, daar hij er op rekent, dat deze
minister de vacantieregellng wil door-
voeren.
De heer VAN HOUTEN (CR.)
wenscht verordende bevoegdheid voor
de bedrilfs-Bden. De <nstelling van be*
drijfsraden gaat veel te traag.
De verkort.ng van den arbeidsduur
is noodig. In overheidsdienst en ook bij
de P.T.T. zijn nog lange werkweken, op
kantoren en in ziekenhuizen eveneens.
Vervroegd ontslag van oudert arbei
ders moet werden bevorderd door over-
heidsdrang. Voorts wenscht spr. wette
lijke invo^n.ig van een vacantieregellng
Ook wenscht spr. vaststelling mlnl-
mumloonen voor landarbeiders, vervroeg
de pension cering en verhooging van
den toelatingsleeftijd voor fabrieken,
de afwezigheid van te groote voorzich
tigheid bij den minister, een betere ge
meenschap ln gerechtigheid en naasten
liefde.
De heer HILGENGA (SD.) vraagt
regeling van den arbeidsduur ln land
en tuinbouw, evenals hij dat verleden
Jaar heeft gedaan.
De aankondiging van een regeling
voor vrouwen en kinderen, stemt spr.
tevreden, maar geenszins voldaan. Voor
de land- en tulnbouwarbelders zijn d»
werktijden soms tot 80 uur per week.
Mlnimum-loonen voor landarbeiders
acht 4t»r. nuttig. De minister plege over
leg met zijn ambtgenoot van oeconmi-
scjie zaken. Het lage loonplafond van
de landarbeiders houdt tevens een ver
betering van de steunnormen voor werk
loozen tegen.
KERSTBOUT! - Geeft nu met
Kerstmis eens Iets bijzonders!
Wij leveren U alle soorten eigengemest*
KONIJNEN - KALKOENEN - GANZEN -
EENDEN en*. Tevens steeds ver
krijgbaar ALLE SOORTEN WILD.
Alles wordt netjes opgemaakt thuis ge
leverd. - GeUeve vroegtijdig te bestellen.
P. J. DEN BOER - Kr. a-d. Lek - TeL 47
De heer AMELINK (AR.) hoopt,
dat verzoeken over de verbindendver
klaring van CAO. spoediger moeten
worden afgehandeld.
Spr. wenscht nu nog geen Invoering
van de 40-urige werkweek. Iets anders
is de verkorting van arbeidstijd voor
hen, die langer dan 48 uur werken.
De gehuwde vrouw behoort zooveel
mogelijk in het gezin. De minister moge
in deze zaik ^ondanks het ongunstige
advies van den Hoogen Raad van Ar
beid toch doorzetten. De ongehuwde
vrouwen moeten meer ln de huishou-
lijke beroepen werkzaam zijn. Wat zal
men doen als de Dultsche dienstboden
vertrekken? Er is een nijpend tekort
aan dienstboden. Is het verbod van fa
brieksarbeid beneden 16 Jaar voldoen
de? Spreker meent van niet. Er zal
meer noodig zijn
De arbeid op Zondag bij het laden e*
lossen van schepen moeten worden te
gengegaan. Het aantal op Zondag ar
beidenden is nog toegenomen. Spreker
betreurt dat de minister ten deze niet
diligent la.
De heer STEINMETZ (RK.) Jucht
ln het algemeen de verhooging van den
toelatingsleeftijd in fabrieken voor de
jongens en meisjes toe, vooral voor de
meisjes.
De rijkscommissie van advies voor de
jeugdwerkloosheid zal moeten adviseeren
over hetgeen met de jongens zal moeten
geschieden. De vrijkomende jeugd zou
door de thans werklooze onderwijzers
nuttig kunnen worden bezig gehouden,
b.v. met nljverheidsonderyii^
De heer VOS lib.) kaft voorstel
len, dat sommige liberale werkgevers
huiverig zijn voor de Instelling van be-*
drijfsraden, omdat er reeds thans op
verordenende bevoegdheid voor die or
ganen wort aangedrongen. Tegen die
laatstgenoemde gedachte heeft spr. over
wegend bezwaar op grond van de te
vreezen misbruiken.
De meisjes, die niet ln de fabrieken
zullen worden toegelaten, moeten dienst
bodenopleiding ontvangen. Aan beper
king van den arbeid van gehuwde vrou
wen zal spreker niet meewerken Maat
regelen tegen het verrichten van neven-
arbeid door overheidspesoneel zijn nood
zakelijk.
De vergadering werd verdaagd, op
welk uur de Kamer begon met de afdee
ling „Tramwegen" van het .Verkeers-
5 DERDE BLAP.
MicuwSBLAP VOO* ZUID-HOLLAND EN UTRECHT Schoonhovensche Couran*
VRIJDAG 16 DECEMBER 1933.
ONBEGRIJPELIJKE „AS" POLITIEK.
Sedert enk'le Jaren ls nu
De befaamde „as" van kracht,
Die voornamelijk aan Hitier
Het beoogde voordeel bracht.
Hitler's stoutste fantasieën
Werden daardoor werk'lljkheid,
Hij wist heel wat te veroveren
En dat vrijwel zonder strijd.
Dat werd op den duur vervelend
Voor dien and'ren „asgenoot".
Immers, voor een compagnonschap
Is de winst van d' één te groot.
Is 't een wonder dat de ander
Dus aan 't agiteeren slaat,
't Geen zich uit in demonstraties
In de Kamer en op straat.
Wij zien thans het feit dat Dultschland
Sterk naar Frankrijk's vriendschap dingt.
Terwijl d' „asgenoot" ln Rome
Plotseling Parijs bespringt.
Slechts de toekomst kan ons leeren
Wat het sterkste blijkt te zijn:
Of de vriendschap-Dultschland
Of de as RomeBerlijn. [Frankrijk,
ONTPLOFFING TE ALBLASSERDAM.
Arbeider ernstig gewond.
Alblasserdam. Woensdagmorgen te on
geveer 9 uur had op de Draad- en Wals-
fabriek, afdeeling van de Ned. Kab. Fa
briek, «en ontploffing plaats, welke op
verre afstand werd gehoord. Men was
bezig blokken ijzer,, te verwarmen. Het
Ijzer loopt achter uit de oven weg en
vormt zich tot slakken.
Waarschijnlijk heeft de werkman J. L.
Aeze willen afkoelen met water, waar
door zich gassen vormden, met als ge
volg een explosie. Het slachtoffer J. L. be
kwam hierdoor ernstige brandwonden.
Terstond waren eenige leden van de
E.HB.O. aanwezig, die hulp verleenden,
waarna dr. T. A. Hooftman spoedig aan
kwam en verder hulp bood.
De getroffene ls n&ar het ziekenhuis
te Dordrecht vervoerd.
Alblasserdam. B. en W. hebben vergun
ning verleend tot het oprichten van een
fabrieksgebouw op het opgehoogde ter
rein van de N.V. Scheepswerf De Noord.
Het maken van de Cortgenestraat
alhier is door B. en W. gegund aan de
laagste Inschrijvers, Gebrs. Brand te
Dubbeldam voor f 8400. In dit bedrag is
niet begrepen het aanschaffen van
Straatsteenen.
Dammen.
Alblasserdam. De damvereenlglng „Al
blasserdam" hield een wedstrijd tegen de
clubs Vuren en Papendrecht-West. De
uitslagen waren als volgt:
Alblasserdam 1 Vuren 1
O. TwigtG. van der Werf 1—1
J. H. de KluijverP. Walraven 1—1
G. BinkhorstP .de Groot 11
G. ZwartbolJ. Meenhorst 20
C. Baan—G. HooiJkaas 2—0
J. O. te HennepeA. van Elk 20
Fr. t HoenD. Kijnenm&ns 20
A. Baan—Jac. SUJkoort 2—0
C. Schenk—B. van Elk 2—0
M. Kooi—B. v. d. Heijden 2—0
Totaal uitslag 17—3
Alblasserdam 2 Papendrecht West 1
A. Zwartbol-^-J. C. de Borst 2—0
J. v. d. Graaf—W. Stul v. d. Herik 2—0
L. de Jagèr—P. Markesteljn 0—2
L. BakkerP. van Genderen 11
J. P. de Kloe—P. Nederlof 0—2
T. v. d. Herik—Joh. Hardam 1—1
H. de DeugdP. van Wijngaarden 02
J. Olphart—J. Viveen 2—0
Niet opgekomenL. Nederlof 02
Niet opgekomen—S. Okkerse 0—2
Totaal uitslag 6—12
Vergadering N.8.B.
Alblasserdam. Voor de NBR. traden
in de zaal „Harmonie" ln een openbare
vergadering als sprekers op de heeren
Ds. Reeser en lr. Mussert.
Ds. Reeser sprak over de beteekenls
ran het waarachtige leven, belichaamd
ln de N.S.B., over de kenmerken en voor
waarden van het leven en over wat men
dan eerst gaat voelen als men zich NB.
B.er voelt.
Vervolgens zei de heer Mussert, dat de
beweging het beginsel uitdraagt, het Ne-
derlandache volk te willen zien als een
groot gezin, wat spr. noodzakelijk acht
voor de welvaart van het geheele volk.
Indien men wilde, was ook hier elke wel
vaart te verkrijgen, evengoed als in an
dere landen, waarvan spr. voornamelijk
Dultschland als voorbeeld koos. Spreker
achtte het een schandaal, dat de werk
loosheid hier niet wordt opgeheven, doch
de Regeering wil dit niet, omdat zij
aldus spr. er belang bij heeft, dat de
werkloosheid blijft.
Er werd gelegenheid gegeven om
schriftelijke vragen te stellen en ook op
merkingen te maken. Van het eerste
werd een sober gebruik gemaakt. De ver
gadering had een rustig verloop.
Staatk. Geref. Kiesvereen.
Alblasserdam. De Staatk. Geref. Kles-
fereen. „De Banier" kwam Dinsdag in
ledenvergadering bijeen. De commissie
tot het nazien der boeken bracht ver
slag uit, alles was ln orde bevonden.
Tot afgevaardigde naar de Prov. Ver-
eeniging werd benoemd de heer J. Kout-
8taal en tot zijn plaatsvervanger de heer
H. de Deugd. De heer P. Verheij hield
een inleiding over „Mamix van St. Alde-
gonde".
Leeskring.
Alblasserdam. De Leeskring „Ontspan
ning en Ontwikkeling" kwam in jaarver
gadering bijeen. Na opening door den
heer H„ Zwart volgde het financieel ver
slag, waaruit bUjkt, dat er nog een flink
batig saldo in kas was. Besloten werd
ln overweging te nemen of het mogelijk
was zelf de distributie van de tijdschrif
ten in handen te nemen en de leeskring
te splitsen in verschillende groepen, wat
een besparing van bezorgloon beteekent.
In de volgende jaarvergadering zal
hierover nader worden besloten. Vervol
gens werd besloten tot het aanschaffen
van nieuwe portefeuille'-, daar de oude
geacht «etsleii wswkjtea tg
Het bestuur werd bij acclamatie her
kozen.
Chr. Jeugdvereenigingen.
Brandwük. De Ned. Herv. J.V. op Oer.
Grondslag ,Re Heere is onze Wetgever"
en de Ned. Herv. Kn. V. op G.G. „Onder
zoekt de Schriften", hebben Vrijdag
avond in de O. L. school een gecombi
neerde jaarvergadering gehouden. De
leiding voor deze avond berustte bij ds.
C. Streefkerk. Na de Jaarverslagen en dq
gebruikelijke felicitaties ^verden eenigej
inleidingen gehouden over gewijde ge
schiedenis, kerkgeschiedenis, Vaderland-
sche geschiedenis, Geloofsleer en een vrij
onderwerp. Verder werden nog eenige
gedichten voorgedragen. Er was goede be
langstelling. De collecte bracht f 7,97 op.
in totaal 34 zielen. Aantal Inwoners 1
Januari 1938 ln totaal 4276 zjélen. Aan
tal inwoners op 1 December 1938 in to
taal 2184 m. en 2126 vr., of 4310 Inwo
ners.
Werkverschaffing.
Hei- en Boeicop. In verband met de
steeds toenemende werkloosheid in deze
gemeente beraamt het gemeentebestuur,
in overleg met het polderbestuur, alhier
en te Schoonrewoerd ernstige plannen
om tot werkverschaffing te geraken. De
eerste bijeenkomst voor dit doel heeft
Maandagavond reeds pltyats gehad.
Hoog-Blokland. De collecte voor ver
volgden om geloof en ras heeft ln deze
gemeente ongeveer f 80 opgebracht.
Herv. Kerk tijdens de dienst, waarin
voorging da. Th. Oostenbrug van 's-Gre-
velduinCappelle heeft ten bate van het
Studiefonds van de Geref. Bond ruim
f 20 opgebracht.
Gevonden: een reservewiel van een
auto, een band gemerkt „Zilverton" maat
32 x 6. Inlichtingen bij den gem.-veld-
wachter.
Cursus moderne talen.
Nteuw-Lekkerland. Deée winter zal
hier weder een cursus ln de moderne ta
len worden gehouden. De leasen zullen
worden gegeven in de voormalige 2e
openbare school te Kinderdijk. Voor het
Engelsch is aangesteld mej. G. Stek en
voor het Fransch en Duitsch de heer G.
Golverdingen.
Tijdig gered.
Oad-Alblaa. Bij het uitgaan van de
schooi waren kinderen aan het spelen.
De leerling S. viel daarbij van de brug
en kwam in de Graafstroom erecht. De
Jongen hield zich geruimen tijd boven
water door te spartelen met armen en
beenen. Inmiddels kwam de heer Brou
wer hem te hulp met een boot en
smaakte het genoegen den jongen, die
ln zinkende toestand was, te redden.
Door toepassing van kunstmatige adem
haling is hij weer tot bewustzijn ge
bracht, waarna hij naar huis is vervoerd.
Dammen.
Ottoland. De damcliib „Zwart-Wlt"
79.
Pa trok de stoute schoenen aan
En besloot hem achterna te gaan;
Hij maakte heel netjes de ganzenpas,
Of hij op een koord aan 't dansen was.
Hij trapte
En stapte,
Tot hij op 't lest
Naar adem hapte.
speelde ln het VereenigUigsgebouw de
eerste competitiewedstrijd ln dit seizoen
tegen de damclub Vuren. De uitslag wa*
als volgt:
Zwart-WU Varen
Joh. de Ruiter—A. v. d. Giessen 2—0
C. HalÊkesteegtH. van Weelden 0—2
P. den Boer—A. van der Heiden 2—0
M. EikelenboomA. van Weelden 20
G. Kreukniet—B. van Geffen 2—0
A. den Boer—J. Sterk 0—2
T. de Ruiter—G. den Tek 2—0
E. Rehorst—C. den Tek 2—0
A. AanenW. Mijdam 20
B. van HofJ. Hobo 2—0
Al zoo gewonnen door Zwart-Wlt me|
16-4.
Aanbesteding.
Papendrecht. De architect W. van de*
Laan heeft aanbesteed het verbouwen
van een woonhuis voor rekening van
den heer W. Klop. Ingeschreven wa»
als volgt:
Perceel I. Metselwerk, enz.: Gebt
Klootwijk, Papendrecht f 455; Jb. van
der Linden, Pa^pndrecht f 409; L. de
Leur, Sliedrecht f 435; A. LI Kooijmaiv
Sliedrecht f 464.
Perceel II. Timmerwerken: M. Balde,
Papendrecht f 547; W. Matena, Paperv
drecht f 583.
Perceel III. Schilderwerken: O. vao
der Esch, Papendrecht f 176; A. van
Wijngaarden, Papendrecht f 168.
80.
Maar Pieter heeft nog jonge beenen
En ls al gauw uit 't oog verdwenen,
Tot hij, door 't glijden van z'n voet,
In een der gooten 'n misstap doet!
Hij viel als lood
Boven uit de goot!
Twaalf meter hoog!
O sapperloot!.
Gecombineerde jaarvergadering.
Brandwpk. In het Vereenigingsgebouw
werd Dinsdagavond een gecombineerde
Jaarvergadering gehouden door de Jon-
gelingsvereen. op G.G. „Vreest God, eert
den Koning" en de Meisjesver. op G.G.
„'t Mosterdzaadje". De leiding was in
handen van den voorzitter der J.V, den
heer J. Schakel en de presidente der
M.V., mej. W. Kooijman. Na opening door
den voorzitter, der J.V. en het uitbrenger»
van het jaarverslag der J.V, hield mej.
A. W. Vos een inleiding over „Ruth",
waarop een bespreking volgde. Door de
leden der M.V. werd daarop een revue ln
3 bedrijven gegeven, met als onderwerp
„Over twee uren tusschen vereenigings-
muren". Hierin werd het geheele werk
der M.V. naar voren gebracht. Het was
mooi en leerzaam. Na de pauze werd, na
het jaarverslag der M.V, door de leden
der J.V. op zeer humoristische wijze ver
tolkt „De J.V. vergadert". J. IJzer
man heeft daarop ingeleid Art. 24.
Ook hierop volgde bespreking. Mede
werking aan deze avond verleende de
Chr. gemengde zangvereeniging „Excel
sior", die op verdienstelijke wijze eenige
liederen ten beste gaf. Ds. K. Dekker,
Geref. predikant, sprak een slotwoord en
sloot op de gebruikelijke wijze. De op
komst was zeer goed.
Voor het Kerstfeest van de Ned.
Herv. Zondagsschool werd langs de hul
zen gecollecteerd. De opbrengst wss
f 113,05.
Brandwijk. De heer E. den Toom
heeft onderhands aangekocht het woon-
en winkelhuls van den heer J. Brouwer te
Molenaarsgraaf.
- De opbrengst van de collecte, ge
houden ten behoeve van de vervolgden
om geloof en ras, was hier f 53.42.
Gieesendam. Dinsdagavond werd on
der groote belangstelling de 15de ten
toonstelling van pluimvee, konijnen, wa
tervogels enz, uitgaande van de VPK.S.
Sc O, geopend. Uit een rondwandeling
door de tentoonstelling bleek, dat er veel
fraai materiaal aanwezig was. De jury,
bestaande uit de beeren Jos. Boelhouwers
N. Dekker en A. C. van Iersel was dan
ook vol lof over het tentoongestelde en
had veel bekroningen toegekend. Het to
taal aantal inzendingen bedraagt 294.
Als curiositeit ls ook een haan met drie
pooten te bezichtigen.
De hoofdprijzen zijn als volgt toege
kend:
Zilveren wisselbeker voor het mooiste
trio of toom groote hoenders: J. van
Mourlk te Sliedrecht met een toom leg
horn patrijs hoenders.
Zilveren wisselbeker voor de mooiste
haan of hen groote hoenders: J. van
Mourik te Sliedrecht met leghorn pa
trijs, hen oud.
Zilveren wisselbeker voor het mooiste
enkele nummer, trio of toom krielhoen-
ders: J. A. van Mill te Hardinxveld, met
wyandot zwart bont, hen Jong.
Zilveren wisselbeker voor het mooiste
konijn der tentoonstelling, grootrassen:
P. Kraaijeveld Czn. te Sliedrecht met
vlaamsche reus haaskleur, voedster Jong.
Zilveren wisselbeker voor het mooiste
konijn der tentoonstelling midden-,
kleine- en dwergrassen: J. A. v. Mill te
Hardinxveld met tam black, ram Jong.
Zilveren wisselbeker voor de mooiste
duif of doffer, A. de Boon te Sliedrecht
met postduif boven 200 KM. en medaille
aangeboden door P. Visser te Sliedrecht.
Lauwertak De Boon en Van Mill te
Hardinxveld met de mooiste postdoffer
boven 1000 KM.
De heer J. van Mourik te Sliedrecht
ls thans definitief houder geworden van
de twee wisselbekera.
- De damvereenlglng ,Renk en Zet"
speelde voor de competitie tegen de
damclub van Gorinchem. De uitslag was
10—10.
De opbrengst van de in de gemeen
te uitgedeelde papleren spaarpotjes, die
ten goede komt aan de plaatselijke af
deeling van het zwakke kind, heeft ruim
f 102 bedragen.
Giessendam. Overzicht over de loop
der bevolking over de maand November
1938. Geboren 2 mannen en 5 vrouwen,
totaal 7; overleden 3 m. en 3 vr, totaal
6; overschot 1 m. en 2 vr. of 1; gevestigd
6 m. en 11 vr, totaal 17 personen. Ver
trokken 7 m. en 15 vr, ln totaal 22 per
sonen; vermindering van 1 m. en 4 vr,
totaal 5 personen. Totale vermeerdering
Januari 1333 y&B 24 b. fift JQ VU
Hardinxveld. Wijlen de heer J .v. d.
Berg te Neder-Hardinxveld, heeft aan de
Diaconie van de Ned. Herv. Gemeente
f 5000 gelegateerd.
Voetbal.
Hoornaar. Sport voor Zaterdag, aan
vang 2 30 uur: Hoornaar 1D.JB. 1, uit
Gorinchem.
DE OPENBARE SCHOOL BLIJFT.
Hoornaar. Maandag is van Ged. Staten
bericht ingekomen, dat het raadsbesluit
tot handhaving van de Openbare School
ls goedgekeurd.
Raadsbesluiten
Langerak. In de Maandag gehouden
voltallige raadsvergadering, onder voor*
zitterschap van den burgemeester, wer
den verschillende ingekomen stukken, w.
o. goedgekeurde raadsbesluiten, voor ken
nisgeving aangenomen.
Op voorstel van B. en W. werd met
algemeene stemmen besloten wederom
vrijstelling te verzoeken van de verplich
ting tot het geven van onderwijs ln li
chamelijke oefening aan de openbare
lagere school.
Opnieuw werd voor 3 Jaren vastgesteld
de verordening op het beheer van het
woningbedrijf en tot wijziging van de
gemeente-begrooting, dienst 1938, vol
gens het terzake opgemaakt concept.
Daar geen stemming werd verlangd,
werd het aftredende lid van het burger
lijk armbestuur, de heer D. L. Verhoef,
met algemeene stemmen herbenoemd,
waarbij deze zich van stemming ont
hield. Daarna sluiting met dankgebed.
W a ter leiding bedrijf.
Meerkerk. Onder voorzitterschap van
burgemeester G. Slob heeft ,Re Alblas-
serwaard en VJJfheerenlAnden" met de
commissie voor bijstand in het kantoor
gebouw haar jaarvergadering gehouden.
Na vaststelling der notulen werd de al
gemeene bouwrekening goedgekeurd.
Eveneens werd de rekening over 1937
goedgekeurd. Het bestuursvoorstel be
treffende de staat van afschrijvingen
over de Jaren 1937 tot en met 1941 werd
aangenomen. Een schrijven, inhoudende
de voorwaarden voor aansluiting en wa
terlevering zal weer ongewijzigd aan
Ged. Staten ter goedkeuring worden op
gezonden. Een begrooting voor 1939 werd
ongewijzigd vastgesteld. Een bestuurs
voorstel om het bedrijfswater weer te
gen een ongewijzigd tarief te leveren,
werd aangenomen.
Moderne Arbeidersbeweging.
Meerkerk. De moderne arbeidersbewe
ging heeft ln de bovenzaal van café „Hof
van Holland" een cursusvergadering ge
houden voor gemeenteraadsleden en can-
didaatraadsleden. Als cursusleider trad
op de heer Schippers, lid van de ge
meenteraad te Gorinchem. Deze besprak
het belastingwezen en de samenstelling
der begrootingen. Ook gaf hij een uiteen
zetting over het belastingwezen ln ons
land en de financieele moeilijkheden,
welke zich thans tusschen rijk en ge
meenten voordoen. Een reeks vragen
werd gesteld en door den heer Schip
pers beantwoord.
Geslaagd.
Meerkerk. De heer P. Kortleve, onder
wijzer aan de Openbare School .slaag-
«3 te 's-Gravenhage voor het examen
wiskunde l.o.
De heer Chr. v. Daalenis benoemd
tot koster ln de Ned. Herv. Kerk.
Molenaarsgraaf. De collecte gehouden
voor de vervolgden om geloof en ras
bracht in deze gemeente f 42.44 op.
B.VX.
Noordeloos. De afdeeling Noordeloos
van de B. V. Landstorm heeft het jaar-
Ujkache prijsschieten gehouden, verdeeld
ln drie groepen. Van de groep Koning-
schutters behaalden de le prijs Jac.
WaHaard met 97 punten; 2e prijs G. de
Jong Czn. met 97 punten; 3e prijs W. de
Kuiper met 96 punten.
Groep Scherpschutters: le prijs P.
Vink, met 99 punten; 2e prijs G. Bikker
Jacz. met 98 punten; 3e prijs C. Vuurens
met 96 punten; 4e prijs G. Slob Azn. met
96 punten; 5e prijs H. Heijkoop met 95
punten; 6e prijs A. den Hartog met 95
punten.
Van de overige groep behaalden C. v.
d. Plas le prijs met 95 punten; FL Bos
2e prijs met 90 punten.
Bs collecte gchsudea ia de Jfód.
door O. TH. ROTMANN (nadruk verboden^
