e i Europa wapent zich tegen Duitschland. H WINST EN VERLIESREKENING. Londen politiek centrum. TWAALF BLADZUDEX Ko. roa». MAANDAG 20 MAART 1939. r wij nooit afstand zullen f in! CHAMBERLAIN, 4 4 i te zitm 4 terdam^ dat hij 1 DALADIER. (OTTERDAM CHAMBERLAIN TELEURGESTELD EN VERONTWAARDIGD. SCHERPE VERWIJTEN AAN HITLER. S, ia :n im",v r Amerika. n, rd aan ri|wi*l«n of naaimachines w HET GOEDKOOPSTE ADRES J. K. SNOEI Rl|wlal> en Naaimachinehandel Rtadhetastraat 7.» JLopikerstraat 43 Nrbooulioteu rel» f 1.80 .20: der Ie Adver se- stellen het heil des lands te verzekeren.” Nog Zaterdag heeft Daladier zekerheid gekregen omtrent deze volmachten, daar bij deze stemming om een motie van ver trouwen, de Kamer met 334 tegen 258 stemmen aan zijn zijde stond. Spoedig heeft de Kamer en daarna ook de Senaat de voorstellen der regeering aangenomen. Men verwacht de invoering van de 50-urige arbeidsweek. Eén ding is zeker, aldus zelde spr. met verheffing van stem: de openbare mea ning in de wereld heeft een grootere schok gekregen, dan haar ooit werd toe- Berlljn wijst de protesten van de hand. Het DO. verneemt, dat van offlcl- eele zijde den genoemden diplomaten ia medegedeeld, dat „de Duitsche regeering niet in staat is, dergelijke protesten te aanvaarden, aangezien daaraan elke po litieke, juridische en moreele basis ont breekt”. In opa vorig nummer hebben we be sproken dat men de jongste daad van Duitachland kan beoordeelen op twee wijzen, een die ten nadeele en een die ten voordeel© van dat land is, we willen nu op andere wijze de wipst- en verlies rekening opstellen en trachten een ba lans bp te maken. De winst is niet gering, de bult is groot. Bohemen en Moravië hebben als uitvalspoort naar de Oekraïne en Roe menië een militate beteekeiüsj? die n.et licht te overschatten is. „Wie Bohemen bezit, heeft Europa”, zei Bismarck eens. Beter in cijfers uit te drukken ia het geen Duitachland direct ais bult op ta fel kan leggen. Het Tsjechische goud, dat het verkrijgt, bedraagt ten naaste bij 60 millioen pond sterling en aangezien Duitschland per maand ongeveer 5 mil lioen pond verliest aan goud en deviezen, is het met dit deel van den buit weer •en ja&r lang uit den brand. Tenminste ala het dat goud in handen kan krijgen, want een groot deel er van berust bij de Engelsche bank, welke al te kennen heeft gegeven, het niet te zullen afstaan, voor aan zekere voorwaarden zijn vol daan. De Tsjechen echter zijn de wetti ge eigenaars er van en als die het zelf opelschen, zal de Bank van Engeland daaraan wel moeten voldoen. Van nog meer beteekenis is hetgeen Duitschland verkrijgt aan arbeidskrach ten en productiemiddelen. De arbeids reserves in het veroverde land zijn groot in zullen nog toenemen als het Tsjechi sche leger gedemobiliseerd wordt. Het land is verder rijk aan grondstoffen; Moravië brengt veel graan voort en kan de productie daarvan nog aanzienlijk op voeren. De Tsjechische Industrie is uit stekend toegerust en zal da productie van Duitschland niet weinig vergrooten. Voor het leger heeft Duitschland de hand gelegd op de uitmuntende bewape ning der Tsjechen, het moderne oorlogs materiaal, de enorme wapenfabrieken Van Skoda, waarin 30.000 man werken en hiermede verkrijgt Duitschland een belangrijke voorsprong op Frankrijk en Engeland. Dit alles komt op de winstrekening. We hebben niet vergeten daarbij te tellen de Hitler's nadrukkelijke beloften. Spr. herinnerd* aan wat hij na zijn tweede bezoek aan Hitler in het Lager huis heeft medegedeeld. Hij vertelde toen dat Hitler, in volle ernst sprekend, her haald had, wat hij reeds te Berchtesga den had gezegd, nd. dat dit de laatste toonen, de die de situatie eischt. van ons nationale leven nieuwe beschouwing wor- Hitler gevoelt zich beleedigd. Protest van Berlijn te Londen verwacht. Welingelichte kringen te Berlijn voor spellen, dat Duitschland een krachtige diplomatieke actie te Londen zal onder nemen over de eergisteren door Duff Cooper in het Lagerhuis gehouden rede voering. Gezegd wordt, dat Hitler zloh zelf be leedigd gevoelt door de gebezigde woor den, welke zijn, houding jegens Groot- BrittannlÖ zou kunnep beïnvloeden. Deze actie zal waarschijnlijk den vorm aannemen van een pro&st en een sUch om verontschuldiging. „Nooit zal Engeland lijn vrijheid opofferen”. Vrijdagavond, aan de vooravond van zijn 70ste ver jaardag, heeft minister-presi dent Chamberialn te Birmingham zijn met spanning verwachte redevoering ge houden, waatin hij „de geweldige ge beurtenissen, die die week in Europa hadden plaats gegrepen”, besprak. i dantischc nnequitn Jrdigsrers ziet men e charme rtdekken, le Queen Vervolgens kondigde Daladier de Indie ning aan van een wetsontwerp, dat de regeering volmacht geeft, ten aanzien van de bewapening. „Ik wil de Fransche kracht doen toe nemen en de vrijheid hebben om de maatregelen, die ik nuttig oordeel, met een maximum snelheid te nemen,” sprak Daladier. „De regeering vraagt speciale yohnaffleaA_dl£ sas 8P& ia staat Kunpen gebracht, zelfs door *t huldig* bewind In Duitschland. Welke de gevolgen van de ze diepe beroering der gemoederen zullen zijn, kan nog niet worden voorspeld, maar Ik ben er zeker van, dat zij wat haar re sultaten voor de toekomst, betreft, vér strekkend moeten zijn. Chamberlain bestreed de gedachte» dat de bezetting van Tsjecho Slowakije het rechtstreèksche gevolg zou zijn geweest van de bezoeken, die hij de vorige herfst aan Duitschland had gebracht, dat deze bezoeken dus verkeerd waren en dat de blaam voor het lot van Tsjecho-Slowa- kije op zijn schouders moet rusten. Dit Is een volkomen onverdedigbare conclu sie. Hij Is de vorige herfst naar Duitsch land gegaan in de allereerste plaats, om dat dit hem de eenige kans leek om een Europeesche oorlog te kunnen afwenden. Tenslotte werd het doel bereikt, anders zouden duizenden gezinnen rouwen om de bloem der EuropeésttièMongellng- schap. Ik had, zoo vervolgde Chamberlain, nog een tweede doel, toen ik naar Mün chen ging, n.l. de politiek te bevorderen, die ik van het oogenbllk af, waarop ik mijn tegenwoordige positie bekleed, ge voerd heb, de politiek dat geen mogend heid er naar zou streven Eu’-opa te over- heerschen, maar dat iedere natie zich er mede tevreden zou stellen redelijke fa ciliteiten te verkrijgen voor zijn ontwik keling. en waarvan doen. Het Is een groote fout te denken, dat dit land voor geweld zal wijken. Het zal zijn krachten tot het uiterste inspannen en daarbij zal het de steun hebben en de Instemming van het geheele Brltsche Rijk en van alle landen die weten wat vrede waard is, maar die de vrijheid daarboven stellen. „Duitschland zal het bitter betreuren.” Na de rede van Chamberlain hebben de leden van de afdeeling der conserva tieve partij met algemeene stemmen een resolutie aangenomen, waarin gewaagd wordt van een „ongeschokt vertrouwen in de leiding van Chamberlain". De minister-president heeft hierop ge antwoord met de volgende verklaring: „WIJ behoeven niet mismoedig te zijn. Engeland is een groote machtige mo gendheid, veel krachtiger dan wij zes maanden geleden waren. Daden van ge weld en onrecht brengen vroeg of laat hun eigen beloonlng mede. Elk van deze invallen doet nieuwe gevaren voor Duitachland in de toekomst rijzen, en ik waag de voorspelling, dat Duitschland tenslotte bitter zal betreuren wat zijn re geering gedaan heeft.” Frankrijks regeering heeft vol» macht voor defensie. „Frankrijk moet een onmete- Hjke werkplaat* worden”. Even groot als in Engeland ie de ver ontwaardiging in Frankrijk. Minister president Daladier heeft Vrijdag in de Kamer een redevoering uitgesproken, waarin hij o.m. verklaarde: „Ik ben voornemens om wat ik gedaan heb, te hervatten en voort te zetten, zelfs mét nog meer ernst, wanneer gij aan dat woord hecht, opdat Frankrijk een onmetelljke werkplaats zal worden: dat is het eenlge middel om den vrede te redden. ze behooren, naar onze meening, niet op de bladzijde van de winst, maar moe ten als een verliespost worden geboekt. Er is misschien geen volk te vinden, dat een zoo felle haat jegens een ander volk heeft, als de Tsjechen jegens de Duit- schers, hun nieuwe meesters. Voorloop.g zullen zij aan dien haat geen uiting kun nen geven, maar het gevaar ligt daarin, dat, als voor Duitschland de dag komt, dat het voor zijn leven moet vechten, deze 7 millioen Slaven een hoogst ge vaarlijk element zullen vormen in het rijk. Er zullen niet veel minder dan 7 millioen Dultschers noodig zijn om te voorkomen dat de Tsjechen zich bij de aanvallers van Duitschland kullen scha ren. Zoolang Duitschland zijn beloften hield en geen volk van een andere natie onderwierp, breidde het zijn macht uit, nu is het bezig die te ondergraven. Duitschland Ls de geschiedenis vergeten, anders zou het weten dat geen rijk stand heeft kunen houden, dat andere volken aan zich onderwierp. Alexander de Groo te, de Perzen, de Romeinen, Spanje, Tur kije en Napoleon, kunnen hun dat ver tellen. Een andere verliespost is, dat de In dustrie van Tsjecho Slowakije een zeer belangrijke uitvoer had en dus uok een groote invoer. Als de induce op peil wil blijven, zal de invoer in stand moeten blijven, maar de uitvoer wordt nu Duit sche uitvoer en voor invoer moet Duitach land goud afgeven. Zal het buitenland die vergrootte Duitsche uitvoer aanvaar den? Daarmede komen aan veruit de be langrijkste verliespost: het volkomen verlies Van vertrouwen in het geheele buitenland, de groei van haat en afkeer In vrijwel alle landen. Dat is een post, die niet te schatten is jnaar die zwaar zal wegen op net land dat sinds 18i4 geen rust meer heeft gekend en alle toe nadering telkens weer op de grofste wijze heeft afgeslagen of ónmogelijk gemaakt en schaamteloos zijn beloften breekt en verdragen verscheurt. Stellen we de winst- en verhesycsten onder elkaar, dan kunnen wij het niet anders zien dan dat de rest Is een ver lies, dat Duitschland la toenemende ma- te bedreigt. i millioenKMk ÖS" L, Britsche en Fransche stappen te Berlijn. Annexatie van Tsjecho- Slowakije niet erkend. De Fransche minister van bultenland- sche zaken, Bonnet, heeft den Franschen ambassadeur te Berlijn, Coulondre, op gedragen, stappen te doen in de Wilhelm- strasse, teneinde de Duitsche regeering op de hoogte te stellen van de Fransche opvatting ten aanzien van de gebeurte nissen in Tsjecho-Slowaklj*. Couldhde» kreeg last, een nota te over handigen, waarin de Fransche regeering zoij, hebben verklaard, dat zij het Duit sche ingrijpen in Tsjecho-Slowakije niet als wettig kan erkennen. Tot een gelijke stap gaf de Britsche regeering opdracht aan haar ambassade te Berlijn. De ambassadeurs hebben zich Zater dag van hun opdrachten gekweten. De Fvanschb ambassadeur Coulondre en de Britsche ambassadeur Sir Nevile Hender son werden in de Wllhelmstrasse door staatssecretaris von Welzsöcker ontvan gen, wlen zij gelijkluidende nota’s over handigden. Wat Cooper «ei. Duff Cooper heeft, sprekend over het Britsch-Duitsche vlootverdrag gezegd' „Nu deze driewerf meineedige verrader en woordbreker aan het hoofd van het Duitsche rijk styat, acht ik iedere over eenkomst, welke hij onderteekent, niet eens het papier waard, waarop zij ge schreven ls”. Toenaderingspogingen van de baan, territoriale ambitie van hem In Europa was, en dat hij niet de wensch had, in het Duitsche Rijk menschen op te ne men van andere rassen dan de Duit- schers. En Hitler zelf bevestigde dit ver slag van het gesprek in een redevoering in het Sportpallast te Berlijn, toen hij zelde: „dit is de laatste territoriale elsch, dia ik In Europa heb te stellen." Even la ter zelde hij in dezelfde redevoering: „Ik verzekerde Chamberlain, en ik leg daar thans de nadruk op, dat, wanneer dit probleem is opgelost, Duitschland geen territoriale problemen meer in Europa heeft.” Hitler voegde daaraan toe: „Ik zal niet langer geïnteresseerd zijn in de Tsjcho Slowaaksche staat en ik kan ga- randeeren, dat wij geen Tsjechen willen hebben.” Vervolgens staat in de overeenkomst van München, die de handteekening draagt van Hitler, deze clausule: „De de finitieve vaststelling der grenzen zal wor den uitgevoerd door een internationale commissie.” Op deze herhaalde verzekering vestig de ik de hoop, aldus Chamberlain, dat wanneer eenmaal deze Tsjecho-Slowaak- sche kwestie geregeld zou zijn, het mo- gelljk zou zijn, de politiek, die Ik ge noemd heb, verder te voeren. Thans echter deel ik de teleurstelling van ons volk en zijn verontwaardiging, dat deze hoop moedwillig vernietigd ls. Hoe kunnen de gebeurtenissen van deze week in overeenstemming worden ge bracht met de vefzeker ngen, die ik u heb opgesomd? Zeker, als onderteeke- naar van de overeenkomst van München had ik, als Hitler gewenscht had, dit ac- coord ongedaan té maken, recht op het overleg, waarover in de verklaring van München wordt gesproken. In plaats ‘daarvan heeft hij recht in eigen handen genomen. zelfs voordat de president van Tsjecho- Slowakije de elschen, waartegen hij niets kon inbrengen, had ontvangen en over wogen, waren de Duitsche troepen reeds onderweg. Wat misschien wel het meest onheil spellend ls, is, dat wü weer hooren van het verschijnen van de Gestapo, gevolgd door het gebruikelijke verhaal van mas- sa-arrestaties van op de voorgrond .tre dende personen met de gevolgen, die ons allen bekend zijn. Wie zou zijn hart niet In sympathie voelen uitgaan naar dat trotsche dappere volk, dat zoo plotseling ls onderworpen aan deze bezoekingen, welks vrijheden worden gekortwiekt en welks nationale onafhankelijkheid ver dwenen is. Wat is er geworden van Hitlers verze kering, dat hij geen territoriale elschen meer stelde in Europa? Wat van de bewering, dat hij geen Tsjechen in het Duitsche Rijk wilde op nemen? Wat ls overgebleven van 't zelf beschikkingsrecht der volken? De vraag rijst thans: Ah het zoo ge- makkelljk Is redenen te vinden om belof ten te Verbreken, wat zijn die beloften dan waard? Andere vragen rijzen even onafwendbaar; misschien rijzen zij ook in Duitschland zelf. Thans Is een principe, dat het Duit sche Rijk zelf had gesteld, geschonden. Het einde of het begin? Is dit het einde van een oud avontuur of het begin van een nieuw? Is dit de laatst* aanval of de eerste van een nieu we reeks? Is dit het begin van een po ging de wereld door middel van geweld te overheerschen? Dit zijn zeer ernstige kwesties, die goed gewogen moeten worden, misschien zelfs buiten Europa. Het proces ls begonnen en zal misschien In versneld tempo voort gaan. 71* XXOOKNC& NIEUWSBLAD wzuimiMnjïm SCH00NH0VEN5CHE COURANT f T*l*t 2a Tal-Adr**; Vannoote». 8. W. N. VAN NOPTEN SCHOONHOVEN. HAVEN 25. Po*tr*k*tiing 18763 L ABONNE'Ö, dl» »i«h aan on», administratie voor de vMMttftag. aya volg**» de VMtjeatald* «>*?»Ütt<*o tagaa ongevallen verseorl tour bedragen, gewaarborgd door de NIEU .VK HAVÖANK te dohietam. van 9 AHA Gul<a» H levenlange AA A Guide» bij QAA Guide» by verliet QAA ÖUld-“ vwü<‘ 1AA Gulden bg verlie» Z2/A Gulden by verlies van D* vanekerde maim het mVW oagMcbikthaid. Uvv ovwiydea. «3UU va» baad ei v**l, MVV oog. 1UU va» aan duim. W *en anderen vinger besit «yn van een poli» Londen en Parijs roepen ambassadeurs terug. Na bovengenoemde stappen zijn de Brltsche en de Fransche ambassadeur te Berlijn resp. naar Londen, en Parijs te ruggeroepen en daar ook reeds aangeko men. ZIJ moeten, zooals het formeel heet, daar rapport komen uitbrengen, doch dië motiveerlng kan de ernstige beteekenis van hun terugroeping niet verbergen. Op dezelfde wijze is onlangs de Amerikaan- schen gezant. Wllson, uit de Duitsche hoofdstad teruggeroepen, na de anti- Joodsch* excessen en hij ls niet meer op zijn post teruggekeerd. Duitschland heeft die daad van Was hington toen op dezelfde wijze beant woord en ook nu heeft Hitler dat tégen over Londen en Parijs gedaan Reeds 18 de Duitsche ambassadeur te Londen, von Dlrksen naar Berlijn teruggekeerd. Amerika wijzigt de neutraliteits- Wij In ons land moeten ernst te bezitten leder aspect moet aan een- - den onderworpen en leder voor zich moet overdenken of hU alles doet wat in zijn vermogen is, om zijn land te dienen. »r ls niets, wat lï niet voor d* vrede zou offeren, op één ding na, de vrijheid, 4is kU teWsis» tos gsfeai Verschynl Maandag, Wo*ned*g en Vrydag Pry» by vooruitbela ling voor tichoouhoreu per U u.Mindaa IJiö; p. poat 1A0 Met verukermg ft oeaia m**r Krachtig antwoord aan Hitlez Ook president Roosevelt heeft Dultsch- lands optreden veroordeeld en op veel zeggende wijze erop gereageerd. Hij heeft Vrijdag op een persconferentie verklaard dat de gebeurtenissen In Europa de nood zakelijkheid* hebben aangetoond, bij het congres een voorstel tot wijziging van de neutraliteitswet in te dienen. De Amerikaansche onderstaatssecre taris van Buitenlandsche Zaken, Sumner Welles, heeft met medeweten van presi dent Roosevelt en met diens instemming de volgende officleele verklaring afge legd: „De regeéring der Vereenigde Staten heeft bij tal van gelegenheden haar over tuiging uitgesproken, dat alleen door een Internationale steun aan een program van orde, gebaseerd op wet, de wereld vrede verzekerd kan worden. Amerika s regeering ls gebaseerd op en toegewijd aan de beginselen van menschelljke yril” Adyertantiën1-6 re?< elke rcgei meer 0.5 plaatsing haiven prya. tentién worden gratie plaatst i» „De Gorcumer”

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Schoonhovensche Courant | 1939 | | pagina 1