i I SCHOONHOVENSCHE COURANT f I rede Hitler’s bracht geen verandering. Wenscht Engeland nieuwe onderhandelingen? - WAS BET ANDERS? TIEN BLADZIJDEN. m*. mi MAANDAG I MEI 1939 april in» van •I expansie ►uil 1 K. tot een terugkeeren, voe- isscrs en de di« geruchten over de houding van de Ver- (i tUAAS .WAAK f 3 .50 GEEN TWEEDE BOODSCHAP VAN ROOSEVELT. Ambassadeur niet terug naar Berlijn, een van mqd’l den f de. Ik' de Eni In kunnen bespreking uitcnaken, en we jen en ut zou onduit eld in moge- lap te volken A hebt ►feant- Land! (veel !tee- Ür h m< mor. i bezichtigt de igenen worden gebracht. Hij s interesseeren 3e antwoorden drie jaar, ze- tar, bevredigen want hij geeft naar de cel te- aagt de restee» het kort: ft wel niemand NIEUWSBLAD VDDRZUIUHOLLAND ENUTRECHT TeleL S0. TeL-Adiw. Viunoolen. i 8. W. X. VAN NOOTEN, SCHOONHOVEN, HAVEN 25. Portrrkenlnï 13783. I Ij betuigd, log en hij gesproken ■‘“effende De meening in dé hoofdsteden. De Britsche regeering zal haar ambas sadeur te Berlijn, sir Nevile Henderson, opdracht geven, zoo spoedig mogelijk op heldering te vragen over zekere punten in Hitler’s rede, in het bijzonder met be trekking tot zijn verklaring, dat hij gaar ne bereid is met Engeland In onderhan- dellngen te treden over een vlootverdrag. De Daily Mail meldt, dat Henderson •en onderhoud zal aanvragen met jan Hitler verklaarde r land, dat door Roosevelt is genoemd, garantie te geven, op volstrekte wederkeerigheid en op week bestond, doch wij Hitler vertrou- Belangrijke punten uit Hitler’s betoog. De rede, die rtfkskanselier Hitler Vrijdag middag in de Rijksdag heeft uitgespro ken is eenigszins verkort nog in ons nummer van die dag vermeld. Het laatste gedeelte ervan konden wij echter Slechts zeer beknopt weergeven, omdat ons blad dadelijk nadat de rede beëin digd was, ter perse moest. Daarom geven wij hier op een paar belangrijke punten pog een aanvulling. Na zijn volledig vermelde voorstellen aan Polen betoogde Hitler, dat het door Polen gesloten verdrag van wederzljd- •che bijstand in strijd is met het accoord dat hij destijds met Pilsoedski had ge floten. we pogen de vraag t le hier bóven staal. lef en beslist amwcbp te geven, maar Wel ra 'dat de dreiging zegi •BONNES, die zich aan onze 2000 ongeschiktheid. I, een voorwaarde van voor waarde, dat de staat zelf het wenscht en zelf zich tot Duitschland wend met het verzoek om zulk een verzekering met ge schikte voorstellen. Wat dat nog meer staten zullen worden aan gevallen. zelde Hitler, dat hij ontkennen de antwoorden had ontvangen van alle staten op zijn vraag of zij zich bedreigd gevoelden. Verschijnt Maandag. Woeite en Vrijdag. Prijs bij vooruitti ling: voor Schoonhoven m maanden f 1.25; per post f>\ Met verzekering 15 cents m :m uit de ach- en het beeii Coord met jl meer dan kenis Voor d voorloopigjH drag hield vloot zou 'b ONGEREGELDHEDEN IN HET J SAARGEBIED? Angst voor spionnen. Volgens een bericht uit Metz verklaren reizigers, die uit het Saargebied komen, dat daar veel onrust onder de bevolking heerscht als gevolg van de lange werk tijden en het slechte voedsel. Zij deelen mede, dat troepen zijn gezonden om de politie te versterken en dat er op Hitler’s verjaardag ernstige ongeregeldheden zijh voorgevallen, waarbij een aantal perso nen werd gedood en gewond. Uit Berlijn wordt gemeld, dat men in Duitschland een waarschuwing heeft aangeplakt, waarin den burgers aanbe volen wordt, spionnen te wantrouwen. Men wordt ervoor gewaarschuwd, dat men niet babbelen moet met onbekenden en dat er geen onachtzaamheid mag plaats hebben ten aanzien van staats- materiaal. Tenslotte'wordt eraan herinnerd, dat iedere daad van spionnage of iedere po ging daartoe met de dood wordt ge straft. i yan 'Vriepdschw H|st eéMte is md prtctisctie vitót hetftl w te LÓn- alles erop wijst. dat Duitsch- tracfaten zijn expahsle Oost- willei en voois en de JtU boord hebfjen en de tekst voor ben, wille wporden. Verdrag met Polen doorgehaald Ik beschouw derhalve het door mij en maarschalk Pilsoedski destijds gesloten accoord als door Polen eenzijdig geschon- en der had ve als niet meer bestaan- (k heb dit aan de Poolsche regeering medegedeeld, zoo zei Hitler. Ik herhaal echter, dat dit geen wijzi ging beteekent in mijn princlpieele hou ding tegenover de aan de orde zijnde vraagstukken. Mocht de Poolsche regee ring er prijs op stellen tot een nieuwe verdragsregeling der betrekkingen met Duitschland te komen, dan zal ik dat Slechts toejuichen, op voorwaarde even wel dat een dergelijke regeling op een tolkomen duidelijke en beide partijen ge- KkeliJk bindende verplichting berust. .flfgen fen. L w WA 'Duitsche vf* Mda? 1111 iüwen, die m&r bedroeg van de Engelsche. Nu is, bu GANDHI WIL VASTEN TOT DE DOOD. Ter wille van de wereldvrede, Gandhi heeft een vredesoproep tot de geheele wereld gericht. HIJ wil daarme de vooral Europa wasrschwen tegen de ramp van een wereldoorlog. „Ik strijd voor de vrede.’ aldus luidt Gandhi’s bood schap. „Ik wil sterven voor de vrede tusschen de Europeesche staten, voor de vrede op aarde en de goede wil tusschen de menschen. Om dit te bezegelen, ben ik in staat tot de dood toe te vasten, ten einde de menschheid in het Westen te rug te brengen van een weg, die leidt naar een zelfmoord, zoo groot, als de we reldgeschiedenis nog nimmer gekend heeft.” Gandhi’s oproep is in de voornaamste Indische bladen gepubliceerd. „Als *t eens anders was” sctu> Vrijdag, voor we Hitler’s rede Ke, we gaven aan hoeveel schöpns w kunnen voortkomen als H<tien verklaren zou met langer de vrees te willen houden voor e lijke oorlog, met langer vijan >n bestend. gen tusschen d tusscnen de totalita locratieen. Nu we de hog wat scherper door wordt tueerd. Met Polen staat de zaak niet veel an ders. Duitschland heeft nu de handen vrij ten opzichte van Polen, maar Hitler is zich natuurlijk er zeer goed van be wust, dat hij er niet aan kan denken met Polen te doen, als met de andere landen, welke hij aan zijn rijk heeft toegevoegd. Dit zijn de kwade punten, maar er zijn ook gunstige in de rede te vinden. In de eerste plaats de verzekering van Hitler, dat hij geen oorlog wil Op een diep ern stige toon heeft hij gevraagd: „Waarom zou ik oorlog voeren?" Van nog meer be- teekenis is de duidelijke verklaring, dat hij bereid is met Engeland over de vloot en met Polen over Dantzig en de corri dor te onderhandelen. Dan is er de toon van deze rede. Zij was veel minder aan matigend, dan vroeger, zij was niet hoonend voor andere landen, hij heeft niet gescholden, hij is niet onbeschoft geweest, wel ironisch. Zelfs de scheld partijen op de Joden en de bolsjewlkl gen de rede „vredelievend”. De koersen van vele aandeelen zijn dan ook geste gen. zljh ditmaal achterwege gebleven. Hitler heeft, wat wel zeer opmerkelijk was, de naam van Rusland met ééns genoefnd, hoewel dat land toch ook deelneemt ^an hetgeen Hitler noemt omsingelingspoli- tiek teged Duitschland. Met ]veel meer nadruk dip dat hij vtëede heeft zijb over! de Pbol de DÜitsc||e voorstel! er bü;, dat zal geen mijn principieele h< aan jdg ortie zijnde slotte «heeft bij aan, aehtriMninjg '-van v| rantiea te geyten aan pa, wajarvp Hooeevfe dreigd jwc Ja, het DANZIG IN AFWACHTING. Spoedige terugkeer Duitschland? Hitler’s verzekering, dat Danzig Duitsche stad is, welke tot het rijk wil terugkeeren, heeft daar zooveel indruk gemaakt, dat de nationaal-socialisten in de vrije stad de 1ste Mei al noemden als datum van hereeniging. De stedelijke autoriteiten zouden de verloven van po litie, S S. en S.A. hebben ingetrokken, die voortdurend in staat van gereedheid ge houden worden. In Poolsche kringen te Danzig bewaart men intusschen zijn kalmte. Men gelooft dat de Duitsche leiders niets zullen for- ceeren. maar de voorkeur geven aan een moreele uitputting van hun tegenstan ders. Ook in handelsknngen gelooft men niet, dat er een staatsgreep in deze da gen te verwachten is. Men verneemt, dat de natlonaal-soci- alistische formaties in de maand Juni groote oefeningen zullen houden. vaarlijke vechtersbaas, die vóoral de schijn op zich wil laden, dat hij niet meer druft, dat hij bang is geworden, maar terwijl hij zijn vuisten In de zijde plant, zijn kin vooruit duwt met een uitdagende uitdrukking op het gelaat van „Kom maar op met jullie allen!” mompelt hij zooieta van „Wat hebben we eigenlijk aan dat vechten" en ziet hij eens rond in de kring van de hem om ringenden of er niet een gelegenheid is om samen naar het buffet te gaan. Een keerpunt Is de rede niet geweest, maar we meenen dat pimt wat meer nabij te zienrTKH sproken en is naar binnen gegaan, hij laat de deur aanstaan en daar achter naar wat de buren Als er geen rukwind komt, die de deur in *t slot werpt, mogen we 81 ot werpt, mogen we met meer wachtlng de toekomst tegemoet dan voor Vrijdag. Anders was het dus toch. noemt omsinf i Duitschland. p voorheen heeft |ede wil en geen o teleurstelling ilsche weigering betreffende in Maar, voegde hij kijziging brengen in zding tegenover de Waagstukken. Ten- fboden. onder in- jtierketfrfgheld, ga de Bte**** Eur<>- l meent, dat zij be- verklaart, dat er op het oogenblik geen sprake is van een terugkeer van den Amerikaanschen ambassadeur naar Ber lijn, noch van een nieuwe boodschap*va» Roosevelt. Advertentiën: 1—5 regels 1.30 |elke regel meer 0.20; derde plaatsing halve prijs. Adver tentiën worden gratis ge plaatst In „De Gojcumer”. roMefl t was.i’alles |ft|een genomen, toch wel anjders, dató ^e wrwacM of gevreeéd baddert Voor As terwe mau kan menjin Hitler’» woorden «h üi zijn, toon iets jpp- merkeri hfjafwendenl van geweld en bëdrejghta W $oet groot en pronkt iU^vanoudd^mqd’aDuitschlanafs grootheid én macAt, texlatl ioah niemand daaraan zal twijfdlen,j|hij Wgti’zoo maar, alsof dat alles voor Duiturfmand 1 beteekent, twee vert^kgeriv op met 'ilan- dere landen, maar w^iflen, daarin niet veel anders, dan het^gebaqr. het «beien van den grand seigneur: wij hebben niemand noodig, wij zijn zoo sterk en I zoo machtig, dat we mét andere staten doen, wat we verkiezen. Hitler mokt nog wat na. Hij is nu als een lastige en ge vaarlijke vechtersbaas, die vóoral niet Afschuw van de oorlog. In antwoord op de woorden van Roo sevelt. dat de wereld op weg is naar een catastrophe, zelde Hitler: „Ik wensch te zeggen, dat ik geen enkele oorlog heb ge voerd. Ik heb mijn afschuw van de oor log te kennen gegeven en ik weet niet bespreken, voor welk doel ik oorlog zou moeten ren. Engeland, Rusland en Frankrijk. Het vredesblok. Volgens de diplomatieke correspondent van de „Daily Telegraph” zal binnen en kele dagen de Britsche ambassadeur te Moskou. Sir William Seeds, uitgewerkte instructies voor definitieve onderhande- llngen met den volkscommissaris voor Buitenlandsche Zaken, Litwinof ontvan gen. In deze voorstellen zal het weloverwo gen standpunt der Britsche regeering no pens Moskou’s voorstellen voor een drie voudig verbond tusschen Groot-Brittan- nië, Frankrijk en de Sovjet-Unie zijn neergelegd. Wat betreft de besprekingen met Tur- Te Washington wijst men er op. dat de kije verneemt United Press, dat reeds de regelingen zijn vastgesteld voor een ver- eenigde Staten, in het geval, dat de re- zet tegen een eventueele Italiaansche aan devoering van Hitler niet volstrekt ne- val in het nabije Oosten. De Turken heb- gatief zou zijn, zuiver speculaties zijn, ben er op aangedrongen, dat ook de Sov- aangezien de houding van de Amerikaan- jet-Unle actief zou deelnemen aan hel <he regeering ongewijzigd blijft. Men wedesbloK. kkurtraue opgeven vóór d« veraekering. Mln volgen, de veelgestelde bepalingen tegen ongevallen verzekerd voor bedragen, gewaarborgd door de NIEUWE HAVBANK te Schiedam van ’Aan Qu“n,1bU OU1I^n 9 n O l O ft QUIden biJ verUea k n aulden bij verlies van De verzekerde moet In het O overlijden, J U U vM hand of voet. 4 V U van een oog,I U U van een duim. O U een anderen vinger. beat zijn van een poli Parijs niet verrast. De rede van Hitler heeft in Fransche politieke kringen geen verrassing gewekt ei} ook ge^n groote reactie teweegge bracht. omdit de groote lijnen van de rede warén, zooals men verwachtte. Ten aanzien van de JJpansch-Duitsche be trekkingen heeft de .rede, aldus zegt men géén nieuws gebracht. De „Jour” schrijft, dat men waakzaam moet blijven en niet vergeten, dat „den mensch de spraak is gegefeii om zijn ge dachten te verbergen”. Volgens de „Pe tit Parisien”. was het doel van de rede blijkbaar het drievoudig verbond tus schen Polen, Engeland en Frankrijk te breken, dit is evenwel een ijdele hoop, eerder zal het tegendeel worden bereikt. De officieele reactie in Polen. De officieele reactie in Polen op de re devoering en de opzegging van het Poolsch-Duitsche niet-aanvalsverdrag is door een woordvoerder van de regeering lot uitdrukking gebracht. Hij zeide om., dat de poolsche regee ring fcooals steeds, voor goede nabuur- schappelijke betrekkingen is. De Duit sche verbindingen door de corridor zijn gunstig behapdeld door Polen, ofschoon Duitschland vaak in gebreke is gebleven ten aanzien van zijn verplichtingen dit opzicht. Deze verbindingen onderwerp van maar niet op den grondslag van exter ritorialiteit, aangezien autowegen niet noodig zijn voor Duitschland en slechts een voorwendsel vormen om de naburige staten te desorganiseeren. De opzegging van de overeenkomst, al dus meent men hier, wijzigt de toestand of de veiligheid van Polen in geen enkel opzicht. Men voegt hieraan toe, dat de Poolsche politiek haar veiligheid nim mer baseerde op eenig verdrag, doch uit sluitend op haar eigen kracht. „Bijdrage tot vredelievende stappen” zegt Rome. Te Rome wordt de rede van Hitler ge kenmerkt als een stuk werk van een staatsman. De Italianen beseffen echter, dat de rede geen verandering in de in ternationale toestand brengt. Met vol doening heeft men kennis genomen van Hitler s vriendelijke opmerkingen aan ‘t adres van Engeland. Zijn antwoord aan Roosevelt noemt men „een knap en on dubbelzinnig pleidooi." De meening te Moskou. Hitler's rede heeft te Moskou geen ver rassing gewekt. De groote lijnen waren in de sovjet-pers voorspeld en men be toogt. dat de opzegging van het Britsch- Duitsche vlootverdrag en van ’tDuitsch- Poolsche niet-aanvalsverdrag, opnieuw de waardeloosheid van overeenkomsten met Duitschland demonstreert. De rede toont slechts aan, aldus zegt men, hoe ge biedend een nauwe samenwerking voor de vredelievende landen is. Antwoord van Roosevelt per radio? Wederkeerige garantie*. In gewoonlijk goed ingelichte kringen zich bereid, leder Washington verluidt, dat president Roosevelt op de rede van Hitler zal ant woorden in een „praatje bij het haard vuur”, dat door middel van de radio be- bend zal worden gemaakt. De meerderheid der Amerikanen is ver ontwaardigd. doordat de vredelievende poging van Roosevelt zoo zonder meer betreft de vrees van Roosevelt, *an de hand wordt gewezen. De openba- - re meening en politieke kringen zijn meer dan ooit de overtuiging toegedaan dat Hitler besloten is, met alle middelen zijn overheerschlngspolitlek voort te zetten. Alle hoop op onderhandellngen op de grondslag van de boodschap van Roosevelt schijnt opgegeven en men ziet de eenlge kans op veiligheid voor alle naties in een versterking van het weer- standsfront. De opzegging van het vlootverdrag met Engeland zal zoowel het vlootprogram van de Vereenigde Staten, alsdat van Engeland opvoeren. Iedere versterking van Dultschland’s vloot zou Japan ten goede komen, aldus verklaart men te Washington. Ja Wallstreeii noemde men daarente- BECK ZAL HITLER ANTWOORDEN. De Poolsche minister van --buitenland sche zaken, Beek, zal morgen voor de commissie van buitenlandsche zaken Van de Sejm een rede houden, die het antwoord van de Poolsche regeering zal inhouden op het memorandum, waarin Puitschland Vrijdag hét verdrag mei Polen heeft opgezegd. Ribbentrop, dén Duitschen minister buitenlandsche zakeril. Dat Hitler het vlootverdrag van 1935 heeft opgezegd, was geen verrassing voor Londen. Men had dezen stap, reeds in de afgeloopen maanden verwacht en gelooft 1 niet da| hij de eerste jaren practische gevolgen kan hebben. Men is het er te Londen nog niet over eens, of Hitler’s aanbod van nieuwe on- derhandelingen en de wensch om te ko men tot een beter begrip van eikaars moeilijkheden slechtq slant op de vloot- veriioudlngen dan wel op het probleem van de bewapening in zijn geheel. i De diplomatieke correspondenten van de bladen zijn van meening. ,|flat in ver band met de klacht van Duiti|hlandpver een pmsingellngspolltlek. de fifrltsche re geering bereid is, |ezftme^ mèt andere, Duitschland eert garantie te verleenen I tegen een aanval, mits Hl|ler bereid is van zijn kant ook e^n bindende belofte af te leggen, niet totf een aahval te zul ten overgaan. Vrees voor Dultsck naar het Oosten. OVer algemeen meept mi ■1»“. <14 land zal waarts voort te zetten. De Britsche pers is van oordeel, dat Hitler npor zijn rede de toestand weinig heeft veranderd. De „Times" noemt de voornaamste zin uit de^ede de verklaring van Hitler, dat hij geen stappen beeft gedaan om de rechten van anderen aan te tasten. De „Daily Telegraph” schrijft, dat Hit ler in het geheel niet heeft gesproken over zijn werkelijke bedoelingen en al leen blijkt, dat hij nog steeds vervuld is met bittere ontevredenheid. De „Daily Mail" schrijft, dat de rede de wereld meer hoop geeft op vrede, dan in het begin van de de vraag «kunnen wen?” blijft bestaan. Spanning eerder vergroot dan verminderd. Te Washington staat men tamelijk sceptisch tegenover de verdere ontwik keling van de diplomatieke en economi sche betrekkingen tusschen de Vereenig de Staten en Duitschland, nu van offi cieele zijde gemeld is dat de rede van Hitler de spanning in Europa eerder ver- 1 heeft. Het departement van buitenlandsche zaken heeft echter geweigerd, commen- op grond van het feit, zien, dat de rede niet op de gebruikelijke di plomatieke wijze is overhandigd. In de kringen van het Witte Huls re kent men niet met een spoedige terug keer van den Amerikaanschen ambassa deur te Berlijn. Roosevelt sliep, terwijl Hitler sprak. Roosevelt’s secretaris op het Witte Huis heeft verklaard, dat de president te 8 20 uur (plaatselijke tijd) opstond. Juist toen de rede, in den Rijksdag eindigde. Van nlet-offlcleele zijde wordt gemeld dat president Roosevelt van oordeel Is, dat de rede van Hitler de’ deur een duim breed heeft laten open staan, wat be treft dan vrede In Europa. De president heeft geweigerd met de pers de rede te ROEMENIE WIL OORLOGSSCHULD BETALEN. Regeling voorgesteld aan Amerika De regeering van Roemenië heeft aan die der Vereenigde Staten «laten weten, dat zij besloten heeft, een regeling voor te stellen voor de afdoening van haar oorlogsschuld. Voorts heeft zij besloten volgens overeenkomst tusschen den gezant Roemenië te Washington en de vereeni- ging van Amerikaansche houders van Roemeensche na de oorlog in de Veree nigde Staten uitgegeven obligatie’s, de geregelde betaling op de dienst van de ze schulden te hervatten binnen de mo gelijkheden welke reeds bestaan of nog zullen ontstaan op de grondslag van de ontwikkeling der handelsbetrekkingen tusschen Roemenië en de Vereenigde Staten. nu toch heel Itler heeft ge- maar luistert zeggen, groot dan verminderd rfpnr tn met meer ver- ver- taar te leveren ier- teen Meluwe Tan uc aii6cizx,uc. xwu w. DUit«Ch- land vrij om daarboven te gaan, maar het bezit niet de middelen om zulks te doen. Het bedenkelijke ervan is. dat de verkoeling tusschen beide landen er t geaccen- deswll. Dij ging van I

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Schoonhovensche Courant | 1939 | | pagina 1