2
I
SCHOONHDVENSCHE COURANT lüÉW
Tetef. 20. TeL-Adrer. Vannooten. S. A W. N. VAN NOOTEN, SCHOONHOVEN, HAVEN 2i Postrekening 13763. [plaatst in j>e Oorcumer".
9
De duikboot „Thetis” verloren
I
f;
I
H
I
I
HET JAPANSCHE GEVAAR.
MAAkjJaG i JUNI 1»»
ACHT BLADZIJDEN.
DAG 2 JUNI 19»,
No.
en
urn
andere
t
de Thetis kantelde
m het achterschip geheel onder water
Ji^en,. Men moest toen de ied-
niet voor offers mag
deinsd.
Beschouwen wij de situatie in het Ver
re Oosten eens wat nader. Japans minis
ter-president Hiranoêma heeft als Ja
pans doeleinden in den strijd om China
genoemd de vestiging van Japansche on
dernemingen in het Hemelsche Rijk en
de versterking van het Imperium. Daar-
onafgebroken
begin van de avond.
Kort voor middernacht was nog offi
cieel medegedeeld, dat er eed poging ge
daan werd om de „Thetis" met kabels te
lichten, doch dat de hoop op redding
van menschenlevens afnam.
Kort voor 2 uur in de nacht van Vrij
dag op Zaterdag arriveerde een sleep
boot te Llandudno. Een ambtenaar kwam
haastig aan land en reed weg. Blijkbaar
kreeg de chef van het havenhoofd eenl-
ge inlichtingen.
Klopsignalen hielden op.
Helaas is al die hoop ijdel gebleken.
Zes torpedojagers, 6 sleepbooten, 2 mij
nenvegers en 2 reddingbooten waren in
de nabijheid van de „Thetis”, maar hun
aanwezigheid en het moedig werk der
duikers, die telkens af daalden om de
positie van den onderzeeër zoo Juist mo
gelijk te bepalen en kabels te bevesti
gen, hebberf geen redding mogen bren
gen. De klopsignalen werden zwakker en
zwakker en tenslotte werd geen teeken
van leven meer vernomen.
van de werf
en tenslotte
dingspogingen staken. Met behulp van
een kabel, die onder het voorschip door
was gehaald, heeft'men nog getracht, de
duikboot in de vorige stand terug te
brengen, doch dit is mislukt.
Duikers vernamen later door middel
van zwakke klopsignalen, dat nog alle
manschappen in leven waren, 4iloch dit
zou niet lang meer kunnen duren, daar
de luchtvaarraad nog slechts strekte voor
enkele uren. t
Hoewel daarmede dus de toestand cri-
tlek bleef, bestond er toch nog hoop, dat
de reddingspogingen, die inmiddels krach
tig werden voortgeZet, nog eenig resul
taat zouden kunnen hebben. Men wilde
trachten met sterke apparaten versche
lucht in de duikboot te pompen en hoop
te dat althans een deel der mannen daar
beneden op deze wijze het nog zou kun
nen uithouden, tot de verdere reddings
pogingen succes zouden hebben.
houdt de Nederlandsche regeering zich
bezig met een uitbreiding van de vloot,
die, gezien de omstandigheden in het
Verre Oosten, ook hoog noodig is. Zeker,
de bouw van slagschepen is een kostbare
aangelegenheid en voor vele kleine vol
ken zelfs een onmogelijk iets. Maar e°n
ieder, die weet, wat er in Indië op het
spel staat, zal moeten toegeven, dat hier
worden terugge
staan wachten sinds het Be.gié te brengen, ter beantwoording van
het bezoek, dat de koning der Belgen
aan Londen heeft gebracht. Als tijdstip
voor het bezoek is 24 tot 28 October
voorgesteld. De uitnoodiging is thans
naar Canada onderweg.
Terwijl men in Nederland nog beraad
slaagt of men al dan niet tot den bouw
van slagkruisers zal overgaan, schijnt
men daaromtrent in Engeland reeds ze
kerheid te hebben. Kondigde niet dezer
dagen een der grootste Londensche
bladen als een vaststaand feit den bouw
van drie of vier groote oorlogsbodems
door Nederland aan? Men is aan de over
zijde van de Noordzee wel eens wat voor
barig. Maar zooals al gezegd, inderdaad
KONING LEOPOLD NOODIGT BRITSCH
KONINGSPAAR UIT.
Tegenbezoek in October.
Koning Leopold van België heeft den
koning en de koningin van Engeland tilU
genoodigd, ia de frerfst een bezoek nan
Verbouwings-
Opruiming*
Spotpi^zen voor verf, glas en behang.
Uroote kortingen op stofzuigers,
gramafoon, elec. waschjnachines,
gloeilampen.
JAN BROUWER
Koven 63 - Schoonhoven
Ingang ««butting;
Verkoop gaat gewoon ^doJ?.
Rljkskanselier Hitler heeft in een tele
gram den koning zijn deelneming en die
van het Duitsche volk'betuigd, de Fran-
sche minister van Marine. Campinchi,
zond zijn Britschen ambtgenoot een te
legram. en koning George telegrafeerde
aa’n lord Stanhope; dat hij en de konin
gin diep bedroefd waren,
van L_
had gekost.
ijaast gelooft Japan dan nog een „Azia
tische zending” te hebben. „Azië voor de
Aziaten" is de leuze van Tokio en men
denkt daarbij natuurlijk: onder Japan
sche leiding. Wil het zijn „zending” ver
vullen, dan moet het zijn Imperium ver-
grooten. Het moet koloniale gebieden ver
overen en voor zijn industrie grondstof
fen en markten ontsluiten. Japan gaat
gebukt onder een enorme overbevo.king
(1167 menschen op een vierkanten kilo
meter), terwijl de bodem van het Japan
sche moederland arm is. Grondstoffen
ontbreken zoo goed als geheel en on
danks de zeer .ontwikkelde visscherij kan
het land zich nauwelijks voeden. De ont
brekende levensmiddelen komen uit
Mantsjoekwo.
In Formosa, Kwantoeng en Korea ging
Japan reeds voor den wereldoorlog over
tot de exploitatie van kolen, en ijzermij
nen. Na den wereldoorlog stelde de hoog
ontwikkelde industrie nieuwe elschcn. De
verovering van Mantsjoekwo bracht Ja
pan nieuwe kolen- en ijzervoorraden, die
overigens niet groot genoeg zijn om de
behoeften van het moederland te dek
ken. De kolonisatie van Mantsjoekwo is
een mislukking gebleken; de Japanners
konden aan het klimaat niet wennen.
De huidige strijd in China gaat" om
afzetgebieden en grondstoffen. Ruimte
voor zijn bevolkingsoverschot kan Japan
in het dichtbevolkte China (450 millioen-
inwoners) echter niet vinden. Men maakt
er n Japan geen geheim van, dat men
bij het zoeken naar koloniale gebi?den
naar het zuiden kijkt, waar de Japanner
gemakkelijk kan aarden. Bovendien lok
ken ook daar vele grondstoffen: de Phl-
lippijnen met hun vele ertsen, Indië met
zijn petroleum en tin.
Als groot kolonisatiegebied lokt de Ja
panners verder het groote Australië, dat
bovendien Japans voornaamste wolleve.
rancier is!
Het Japansche gevaar is op het oogqfi-
biik veel reëeler dan eenlge jaren gele
den. Reeds staan de Japs in Zuid-Chlna,
steeds meer schuiven zij hun basis in de
richting van de Ned. koloniën. Ouder
deze omstandigheden is inderdaad geen
offer voor de defensie te groot.
NIEUWSBLAD VDDRZUIRHOLLAND ENUTRECHs
kers gestrooid waren, negen bahdenlap-
pers met hun bakfietsen, waarop het non
dige gereedschap geladen was, goede za
ken maakten van de vele lekke banden.
De veldwachters legden verbaad tusschen
de vele reparateurs, die anders nooit in
zoo jrooten getale aanwezig zijn en het
strooien van spijkers Het is niet geble
ken, dat de. fietsenmakers werkelijK de
schuldigen aan deze laffe daad zijn doch
zij zijn alle #efcuilleerd, waarbij zy op
overtuigende wijze hun onscl uld be
pleitten. De veldwachters hebben hen
desondanks van de rij'ksweg verwijderd
en zullen in het vervolg geen herstellers
oreer langs de weg toestaan
„Er is geen hoop meer”.
Even na middernacht deelde een direc
tielid van de werf met gebroken stem
aan de wachtende menigte mede:
„Tot mijn spijt moet ik zeggen, dat er
geen hoop meer is vopr de mannen, die
nog in de „Thetis" zitten.
De wachtende vrouwen barstten tn
schreleh pit. Velen haxer hadden bijna
ABONNB'S, die elch aan onae admlnlstraUe opjeven toot da Terxekertnj. xljn voljen, de Taatgeetelde bepalingen tegen ongeraden verzekerd toot bedragen, gewaarborgd door de NIIUWB HA VB ANK te Bchledam. m
n A A Gulden bil levenslange z a a dulden bij o A A Gulden bij verlies A a a Gulden bij verlies 1 A A Gulden by verlies z a Gulden bij verlies van De verzekerd, meet in h—
2 0 0 0 ongeschiktheid. 6 0 0 overlijden. J U 0 van hand of voet. 2UU van een oo,. 1 0 0 van een duim. 6 0 een «derenX« ^l ™n ?en pout
Verschijnt Maandag, Woensdag
en Vrijdag. Prijs bij voonijtoeta-
ling: voor Schoonhoverrper 3
maanden 125; per post 1.50.
Met verzekering 15 cents meer.
Deelneming allerwege.
Twee dagen heeft de geheele wereld in
spanning met ifct drama van de Thetis
meegeleefd. Nu het einde daarvan zoo-
vreeselijker is dan men aanvankelijk had
verwacht, is het opvallend hoe sympa
thiek zelfs de Duitsche pers op deze ge
beurtenis reageert,
Zoo schrijft de „Vblkischen Beobach-
ter”: „Wij zeggen niet te veel, als wij
verklaren, dat in de laatste 36 uur, niet
alleen de Engelschen overal ter wereld,
mtlar ook ontelbare krantenlezers in
Duitschland met stijgende bezorgdheid de
berichten hebben gevolgd over de red
dingspogingen, die eerst zoo gunstig luid
den.”
„Gebeurtenissen als deze vereenlgen
alle menschen in gemeenschappelijke
hoop, welke politieke en andere kloven
hen anders ook mogen scheiden. En ook
ons warme medegevoel gaat thans niet
alleen uit naar de nabestaanden der
slachtoffers, maar evenzeer naar de hee-
le natie waartoe deze mannen behoor
den, die omkwamen bij de uitoefening
van hun plicht."
In gelijke zin uiten zich ook
Duitsche bladen.
Vreeselijk massagraf aan de kust van Wales
i Acht-en-negentig slachtoffers
Zag het er bij het verschijnen van ons
vorig nummer naar uit, dat de beman
ning van de gezonken Engelsche duik
boot „Thetis” gered zou worden, daarna
zijn de vooruitzichten vobr de opvaren^
de matrozen en technici
steeds slechter geworden
moest Zaterdag alle hoop worden opge
geven, dat nog menschen levend uit de
romp van de ^onderzeeër te voorschijn
zouden komen.
Van de werf Birkenhead, wa,ar de The
tis gebouwd is, waren manschappen, uit
gerust tnet snijbranders, verdokken, om
in het boven water uitstekende achter
schip van de boot een gat te snijden en
daardoor de bemanning te kunnen ber
gen. Ondertusschen was het contact met
de menschen in de boot steeds slechter
geworden. Nog twee mannen waren door
een noodluik naar boven gekomen, zoo-
dat in totaal zes personen zich uit de
Thetis hadden weten te redden. Allen,
maar vooral de laatsten, hadden te lij
den van de gevolgen van een hevige
chloorgasvergiftiging en later zijn .ten
gevolge daarvan, drie van de zes gered
den overleden. De anderen verklaarden,
dat de overige opvarenden zich gereed
maakten om met behulp van de Davls-
reddingstoestellen ïiaar de oppervlakte
te komen. Het is niet geheel duidelijk ge
worden, waarom tot dusver niet van de
ze methode gebruik was gemaakt, maar
waarschijnlijk is men teruggedeinsd voor
de hoeveelheden water, die bij elke ont
snapping door middel van deze toestel
len in de duikboot stroqmen.
Toen de reddingsploeg met de snij
branders eeiïlge tijd met de werkzaam
heden bezig was, kwam een sterke getij—
stroom opzetten, waardoor
Het einde,...
Het ambulancepersoneel werd wegge
zonden. Dat beteekende het einde er
was geen hoop meer, dat nog manschap
pen van de „Thetis” konden wordèn ge
red.
Later heeft de admiraliteit deze droe
ve tijding bevestigd.
Naar de meening van de maatschap
pij zijn de opvarenden omgekomen door
chloorgas, waarvan een groote hoeveel
heid aan bpord was en dat door den
scheeve stand van het vaartuleg heeft
kunnen ontsnappen.
Grootste duikbootramp der
geschiedenis,
De ware omvang van de ramp was
toen nog niet eens bekend. Wel was reeds
gemeld, dat inplaats van ruim 90 per
sonen zich aan boord van de duikboot
bevonden, daar meer personen jan de
werf de proeftocht meemaakten. Maar
daarna deelde de admiraliteit nog mede
dat zich in de gezonken duikboot ook
zeven civiele ambtenaren van het depar
tement van marine bevonden en uiteen
aanvullende lijst van namen, verstrekt
door het departement van marine, bleek
tenslotte, dat zich 102 personen aan
boord van de Thetis bevonden. Hiermee
is het doodental dus tot 98 gestegen. Het
ongeluk van de „Theou" vormt dan öok
de grootste duikbootramp van de ge
schiedenis.
ERNSTIGE BRANDEN TEISTEREN
BOSCH EN HEIDE.
TWEE GEBIEDEN VAN 100 H.A. IN DE
A8CH GELEGD.
Kwaadwilligheid op de Veluwe?
Zooals de aanhouderfae droogte reeds
deed vreezen, hee-ic het vuur wederom
verwoestingen aangericht aan bosch en
heide. W
Vrijdagmiddag moest de Veluwe 't ont
gelden. Gnistrecks half vijf ontdekte de
brandwacht van *t staatsooschbeheer een
heidebrand nabij de Korte-golfzender
van het Radio-station Kootwijk, ten zui
den van Hoog-Buurlo. De brand woedde
op een terrein, behoorende aan baron
Van Verschuer uit Arnhem. De brand
weer uit Apeldoorn was het eerste ter
plaatse en met de hulp van tallooss bur
gers het vuur meester te worden, na-
- uat ongeveer vijf ha. ten prooi waa»ge-
vallen aan de-vlammen.
Inmiddels had ae biandwacht echter
alaim geblazen voor een nieuwe vuur
haard, geheel onafhankelijk van de eer
ste nabij het bekende natuurreservaat
Gerrits Flesch, gelegen tusschen Radio
Kootwijk en Harskamp op terreinen van
staatsboschbeheer.
Deze brand liet zich zoo dreigend aan
zien, dat groot alarm werd geblazen. Met
vrachtauto’s werden eenlge honderden
militai n uit de Harskamp naar het
terrein van de brand vervoerd en ook
het corps huzaren motorrijders uit Apel-
ctjom tnok naar de onheilsplek. Het
vuur werd aan alle kanten bestreden
door het werpen van zaad op de vlam
men en het aanleggen van tegenbranden
Omstreeks zeven -uur, toen ongeveer
100 ha. helde met vliegdennen aan het
vuur ten prooi waren gevallen was het
gevaar voor verdere uitbreiding geweken
omstreeks acht uur kon een groot
gedeelte der militairen inrukken.
Een sterke wacht bleef echter achter,
teneinde het telkens opla^iende vuur te
bedwingen.
Felle brand in de Peel.
De volgende dag was het Oosten van
Noord-Brabant aan
middag omtreeks half een
arbeiders, die uit de
naar
aan h<
brand
Parlementaire ehquête.
AÜftf Engelsche bladen bespraken de
vraag of deze ramp voorkomen had kun
nen worden. De openbare meening zal
spoedig gelegenheid hebben, zich hier
omtrent een oordeel te vormen, daar het
parlement heden na het Pinksterreces
bijeenkomt. Men verwacht, dat lord
Stanhope in het Hoogorhuis een verkla
ring zal afleggen en de onderstaatsse
cretaris van Marine, Geoffrey Shakespea
re. In het Lagerhuis.
De conservatieve afgevaardigde, com
mander Robert Bower zal aandringen op
het houden eener diepgaande parlemen
taire enquête.
EN BANDENLAPPERS
Toeval of opret?
Bij de.Merwedebrug in de rijksweg na.
bij Mulden is ZondagochtendAvroeg een
groote hoeveelheid kopspijkertffes op bet
wegdek gestrooid, waardoor vooral onder
de fietsers, ontelbare slachtoffers friet
bandenpech gemaakt werden.
.De rijksveldwacht, die ter plaatse ver.
scheen, om aan het euvel een einde U
maken, merkte op, dat efenlge honjerden
meters voorbij de plaats, waar de spjj-
Autobus op overweg vernield.
Twaalf dooden.
Op een onbewaakte overweg bij Ham
burg is een groote autobus door een
trein gegrepen en versplinterd. De chauf
feur zag de trein te laat en kon de bus
niet maar tijdig tot stilstand brengen.
De touringcar werd een eind meege'
sleurd en-daarna tegen een> paal ge
smeten. Van de inzittenden werden tien
vrijwel op slag gedood. Twee zeer zwaar
gekwetsten overleden in het ziekenhuis.
Twee en twintig gewonden zijn naar de
ziekenhuizen in Hamburg vervoerd. Van
verschillenden van hen zijn de blessuren
zoo ernstig, dat vooj hun leven geen
hoop meer bestaat. De chauffeur is on
der afrest gesteld.
de beurt. Zaterdag-
ontdekten
werkverschaffing
huls keerden nabij het Beu-ven,
iet pad van Lierop naar Someren,
in de heide.
Zij trachtten eerst zelf het vuur te
blusschen, doch toen zij hier niet spoe-
óïcp ’Mcd.wfd dat de ramp dij slaagden, waarschuwden zij de
de Thetis” zoovele menschenlevens brandweer. Er werden verdere arbeiders
gerequlreesd en met nog een aantal
vrijwilligers poogde men door water én
zand en bebladerde takken het vuur tot
staan te brengen.
Dat gelukte eerst te half vijf. De vlam
men hadden toen in vier yur tljds een
oppervlakte van honderd ha, welke be
groeid was met heide en vliegdennen,
vernield. Een kostbaar natuurmonument
is hiermede verloren gegaan.
Hét Beu-ven was een geliefkoosde plek
van talrijke watervogels, die er hun
nesten hadden gemaakt* Een groot aan
tal moet in de verstikkende rook zijn
omgekomen. f
Boschbrand bij Doetinchem.
Dezelfde middag is op het landgoed
Slangenburg te Doetinchem een bosch
brand uitgebroken, die zich aanvanke
lijk ernstig liet aanzien. Gelukkig was
de windrichting gunstig, anders waren
alle bosschen tot aan het landgoed Groe-
nendaal niet behouden. Thans slaagde
men er, met behulp van te Doetinchem
gelegerde militairen in, de brand te be-
perfeyL de yhade zich bepaalde
tot het verlies van ruim een ha twaalf-
Jarige dennen.
Daar de brand in Brabant en die
by Doeuncnem zijn ontstaan bij wan
delpaden is het waarschijnlijk, dat hiér
onvoorzichtigheid wan rookende wan
delaars het onheil hebben veroorzaakt.
Met de brand op de Veluwe staat het
echter anders. De politie uit> Barneveld
heeft Verschillende personen gehoord en
is daardoor gesterkt in haar vermoeden,
dat hier van kwaadwilligheid sprake kan
zijn. Men heeft Vérdachte personen in
de omgéving gesignaleerd, die evenwel
nog niet opgespoord konden worden.
Nog tal van kleinere
branden.
Verder hebben ook gisteren weer pp
verschillende punten bosch- en heide
branden gewoed, al is daarbij gelukkig
niet zooveel schade aangericht als de
vorige dagen. Grootendeels Was ook bij
deze branden onvoorzichtigheid'van roo
kers de oorzaak.
Onder Bakei nabij Helmond btak Zon
dagmiddag om ongev&r halfvier brand
uit in een complex, boschterrein bij de
weg Helmond—BakfXüe Htlmondsche
i brandweer en een aamtal militairen wist
met Inspanning van alle krachten de
brand meester te worden. Circa 10 IJ.A.
hoog opgaand dennenbosch, toebehoo-
rend y aan particulieren ’te Helmond, U
verloren gegaan. A
v^Bij Venlo begon het af een heideper-
ceel bij de Veldenicheweg te branden
door het achteloos wegwerpen van een
sigaret. De Venlosche brandweer gahol~
pen door politie en burgers bezwoor het
1 gevaar voor uitbreiding, maar opnieuw
waren eenlge H.A. heide, dennen en
struikgewas verwoest.
Het snelle ingrijpen van burgers heeft
waarschijnlijk de dennenbosschen, gele
gen in de „Kakert” nabij Schaesberg,
van vernietiging gevrijwaard. Het vuur,
ook hier vermoedelijk ontstaan door
brandend rookgerei, kon in de klem ge
smoord Jworden. t
De Apeldoomsche brandweer werd op
geroepen voor een heidebrand te Beek
bergen. Hoewel de vrijwillige brandweer
corpsen uit Apeldoorn en Beekbergen
verschenen, alsmede de boschbtandwee-
ren uit Hoender!©©, Ugchelen, Beekber
gen en de Woeste Hoeve, Is ruim 30 H.A,
heide met vliegdennen verbrand.
Zondagavond om ongeveer zeven
werd boschbrand gemeld op een gedeel
te van de Leusderheide tusschen. de
schietbanen en den Utrechtschestraat-
weg. Militairen uit het geniekamp bij
Soesterberg trokken er heen. Ook de
brandweer uit Soesterberg kwam spoedig
op de plaats des onhells aan. terwijl en
kele passeerende burgers meehielpen aan
het blusschingswerk. Ruim twee HA.
hoog opgaand dennenhout werd een
prooi der vlammen.
KOPSPIJKERS
IILANOfN 70 MH
JA». KHZtHRUK 1JOMIL.
\>0»MOSA
