il
'•,S_-
F
1
II
I SCH00NH0VEN5CHE COURANT f
I
dl i h
rl
'il 1
f
s
1
i,
Minister Goselings beleid
inzake Oss afgekeurd.
L
der Kamercommissie.
FRECHT
streken
DRAMA IN ZUID=LIMBURGSCH
KASTEEL
Sportvliegtuig op het strand
neergestort en verbrand.
LANDBOUWCRISISPOLIT1EK.
i 1
•H
f I
Scherpe critiek
Parlementair onderzoek niet noodzakelijk.
OWLUK OF OPZET.
MAANDAG 11 JUNI 19».
ACHT BLADZIJDEN.
Ito. «in.
Tie JAARGANG.
9 JUNI 193»
het
zoodat
gemeester
ge-
n
dieten.
Minister GOSELING.
3
irsluis.
lam.
Duurstede
Haven 11,
JFORT.
fTER.
Gulden bij verlies
van een oog.
A. Bezem er
B. Scheijgrond
G.C.In’t Veld
C. A.Wesdorp
se-
kan
van
en Vrijdag. Prijs bij vooruitbeta
ling: voor Schoonhoven
maanden 1.25; per
Met vërzekering 15 i
BEWONER DOODT ZIJN VROUW NA
EEN TWIST.
Een dramatische gebeurtenis heeft
zich, finndagmiddflg ftfgc&pegjd po hfit
DRIE INZITTENDEN OM HET LEVEN
GEKOMEN.
Onder deze titel heeft het departe
ment van economische zaken de verza
melde voordrachten uitgegeven, welke de
minister van economische zaker^1 mr. M.
P. L. van Steenberghe in April voor de
radio heeft gehouden. Er staan in die
-voordrachten heel wat dingen waarvan
het nuttig is, dat men er mede op de
hoogte is en omdat niet leder in de ge
legenheid is geweest, naar die uiteenzet
tingen te luisteren, geven we hieronder
«en samenvattend overzicht van die ge
deelten uit de voordrachten, welke voor
■deze streek meer in het bijzonder van
belang zijn.
In de eerste voordracht gaf de spre
ker een algemeen overzicht der crislspo-
Jitiek en zette uiteen, wat de aanleiding
was om zoovele maatregelen ten behoe
ve van de landbouw te nemen. Dat was
de geweldige prijsdaling der landbouw
producten. De prijs van de tarwe, die in
1927 nog bedroeg f 14.75 was in 1931 ge
bakt tot minder dan de helft n.l. f 5.55,
de inlandsche tarwe daalde, in ongeveer
dezelfde tijd, van f 9.36 op f 4.76. De
•vette varkens brachten in 1929 per k g.
üevend gewicht op f 0.83 en in 1933 nog
maar f 0.28, de boter daalde van f S®4
tper kg. tot f 0.44. Het was duidelijk
zijn vrouw, die bij zijn ouders in Vlis
singen logeerde.
De beide leerlingen hadden reeds een
brevet voor het vliegen met sportvhegtui-
gen en hadden hun studies voor ver
keersvlieger reeds ongeveer voltooid. Over
ruim een maand moesten zij eind-examen
doen."
Het was dan ook volkomen ncrmaal,
dat de instructeur den heer De /’sser toe
stond als passagier de vlucht van Haam
stede naar Vlissingen mede te maken.
de oorzaak.
Toen de Koolhoven uit Haamstede ver-
De slachtoffers.
Het logboek was intact gebleven en
daaruit bleek, dat het vliegtuig het Kool-
hoven-lestoestel „Krekel" was van de K.L.
M., dat op Schiphol met als bestuurder
G. Faber uit Amsterdam en R. van Tijen
te Vlissingen, leerlingen voor verkeers
vlieger voor een vlucht naar Vlissingen
was opgestegen en een tusschenlanding in
Haamstede had gemaakt. Het derde slicht
offer was de 24-jarige havenmeester van
het vliegveld Haamstede, A. D. de Visser.
De beide leerling-vliegers, ongeveer 19
Jaar oud, waren niet gehuwd, de heer De
Visser was een half jaar geleden in het
neus in het zand gestort en de gesloten
cabine was vrijwel geheel ingedrukt. Na
dat deze uit elkaar was geslagen, kon
één der slachtoffers, die geen teeken
van leven meer gaf, tusschen de wrak
stukken worden weggehaald en naar het
ziekenhuis Bethesda overgebracht. Eerst
na zeer lang werken kon men nog twee
lijken bergen, die vreeselijk geschonden
waren.
NIEUWSBLAD VOOR ZÜI&H0LL4ND EN UTRECHT
Advertentiën: 1—6 regels UO, I
elke regel meer 0.20; derde
plaatsing halve prijs. Adver-
tentlën worden gratis ge
plaatst in „De Gorcumer”.
Panische schrik in zonnebad.
Onder de tallooze baders, die Zater
dagmiddag vertoefden op het badstrand
te Vlissingen, werd omstreeks vier uuf
«en paniek verwekt, doordat een vlieg
tuig op slechts eenige meters afstand
ivan de menigte, neerstortte. De zware
Blag, waarmede het toestel op het strand
toeerkwam, werd onmiddellijft gevolgd door
•hoog oplaaiende vlammen die de sëhrik
onder het publiek nog verhoogden en den
Maar ook waren eenigen zoo flink, toe
Onenschen angstig uiteen deden stuiven,
te snellen en te trachten het vuur met
zand te dooven. Dat voorbeeld vond spoe
dig navolging, zoodat de brandweer, die
epoedig ter plaatse verscheen, nauwelijks
»og behoefde op te treden. Toch kostte
het nog veel moeite om de inzittenden te
jlgi sporfr toestel was mijlen, huwelijk getgede# en fip naai
slachting een teeltregeling in het leven
geroepen, en die zoodanig is geregeld,
•dat zij voldoet voor het normaal op peil
Ihouden van de veestapel. Hierdoor hoop
te de regeering dat de hoeveelheid melk
en dus ook boter en kaas zou verminde
ren en dat de prijzen voor het vee zou
den stijgen.
Dit was dringend noodlg, want de uit
roer van boter en kaas daalde angstwek
kend. In enkele jaren verminderde de
(boteruitvoer van 37 millioen kg. tot 20
unillioen en de kaas van 79 millioen gul
den tot 36 millioen. De boer produceerde
anet verlies en kwam op iedere k g. melk
12 cent te kort. Er werd daarom een hef-
tfing ingesteld op boter en kaas, maar er
imoest ook iets gedaan worden om te
voorkomen, dat door de duurdere boter
de voorbereiding als de uitvoering van de
tegen de brigade genomen maatregel dra
gen dientengevolge het karakter van over
haasting.
De xqken betreffende v. d. H.
en de beide geestelijken.
Wat de zaak van den H. en die van de
beide geestelijken betreft, merkt de com
missie nog op:
le. dat zij het betreurt, dat een ver
der onderzoek in de zaak van den H.
achterwege is gelaten;
2e. dat inzake pastopr V. niet is ge
bleken van redenen, welke tot voortzet
ting van het onderzoek aanleiding had
den moeten geven;
3e. dat zij inzake pastoor B., bij
brek aan voldoende gegevens, niet
beoordeelen, of er tot voortzetting
het onderzoek redenen waren.
Afwijkend oordeel van één lid.
Eén van de leden der commissie acht
de door den minister genomen maatregel
cpder de toenmalige omstandigheden ten
volle gerechtvaardigd. Ook dit lid be
treurt intusschen, dat het contact met
het korpscommando niet beter is geweest.
Geen enquête.
Tenslotte heeft de commissie zich nog
de vraag gesteld, of de geschiedenis van
de zaak-Oss, met inbegrip van de erva
ringen, welke zij heeft opgedaan tijdens
het haar door de Kamer opgedragen on
derzoek, genoegzame aanleiding geeft, om
uit te spreken, dat een nader onderzoek
(enquête) noodlg of wenschelijk is voor
het verkrijgen van afdoende klaarheid.
Zij meent, hoewel de gronden, waarop
het oordeel van de leden steunt, ver
schillen, dat een zoodanig onderzoek, ge
let op de gang en de huidige stand van
zaken, niet noodzakelijk is. mede omdat
*t tekort aan gegevens haars inziens niet
van die beteekenls is, dat omtrent de
hoofdzaak, n.l. het beleid van den mi
nister, thans van een uitspraa^ zou moe
ten worden af gezien.
heeft veel te wenschen overgelaten, hoe
wel daartoe geen enkel beletsel is
bleken.
Voor zoover aan wachtmeester de Gier
wel gelegenheid is geboden om zich te
verantwoorden, is dit geschied op een
wijze, welke niet behoorlijk was. Zoowel
gBONNE’S, die zich aan onze administratie opgeven voor de verzekering, zijn volgens de vastgestelde bepalingen tegen ongevallen verzekerd voor bedragen, gewaarborgd door de NIEUWE HAVBANK te Schiedam, van
n A A A Gulden bij levenslange A A Gulden bij o a n Gulden bij verlies a a a Gulden bij verlies 1 ft ft Gulden bij verlies z n Gulden bij verlies van De verzekerde moet in het
2 U V V ongeschiktheid. O V V overlijden. J V U van hand of voet. 4 V V van een oog. 1 U V van een duim. U V een anderen vinger. bezit zijn van een polis.
J Telef. 20. TeL-Adres: Vannootek S. W. N. VAN NOOTEN, SCHOONHOVEN, HAVEN 25. Postrekening 13763. I.
kasteel Vaeshartelt, bij Meerssen.
De 60-Jarige bewoner, dq groot-grond-
bezjlter E. R., had met zijn 42-jarige
eelwgenoote in een der vertrekken van
het kasteel een oneenigheid. Tegen vlei
uur deed deze twist den kasteelheer dus
danig in woede ontsteken, dat hij
een revolver greep en dit wapen op zijn
vrouw richtte. Ondanks het ingrijpen
van zijn negen tien jarigen zoon en acht
tienjarige dochter, d,e bij het tw.stge^,
sprek aanwezig waren, vuurde de heer
R. eenige malen. In de hartstreek ge
troffen, zeeg zijn vrouw ineen. De zoon
w.st daarop zijn vader te overmeesteren
en hem het wapen af te nemen. Hij ont
bood snel dokter Van Aubel uit Meerssen
op het kasteel, die niet anders kon doen
dan den dood vanjhët slachtoffer con-
stateeren, zoodat ook geestelijke hulp
niet meer geboden kon worden. De bur-
van Meerssen, de heer J. H.
Visschers, kwam spoedig met een veld
wachter ter plaatse voor het politioneel
onderzoek en de arrestatie van den da
der, die naar Maastricht werd overge
bracht. Later brachten de subst. officier
van justitie te Maastricht, mr. J. H. H.
Dautzenberg en de districtscommandant
van de marechaussee eveneens een be
zoek aan het kasteel.
Men weet omtrent de aanleiding tot
deze gebeurtenis alleen, dat zich in het
gezin van den heer R. wel eens moeilijk
heden hebben voorgedaan. N.emand
heeft kunnen vermoeden, dat die tot dit
gevolg zouden lelden.
Het historisch kasteel Vaeshartelt, dat
eens heeft toebehoord aan koning Willem
II, is het eigendom van den heer R., die
er met een groot personeel ongeveer 150
De Tweede Kamer-commissie, ingesteld op 1 Februari j.L en bestaande uit de
heeren Schouten (AM.), Tilanus (C.H.), Drees (S.D.), Wendelaar (lib.) en Sweens
(R.K.), in wier handen de nota van minister Goseling betreffende de zaak-Oss
was gesteld, heeft haar verslag aan de Kamer uitgebracht.
De meerderheid concludeeit, dat de schorsing van de opsporingsbevoegdheid der
marechaussee-brigade niet gerechtvaardigd en ongemotiveerd is geweest. Zij be
treurt, dat minister Goseling niet alie gevraagde stukken heeft overgelegd. Het
rapport vormt een scherpe veroordeeling van het beleid van den minister.
zonder maatregelen de landbouw ten
onder dreigde te gaan en het land braak
zou komen te liggen. Wat dit zou betee-
kenen kan leder begrijpen, die er reke
ning mede houdt, dat met de landbouw
tal van andere takken van bedrijf mede
«ouden wegkwijnen.
Er was dus hulp noodlg, maar die zou
(Veel geld kosten. Het billijkste leek de
(regeering dat dit geld opgebracht werd
tóoor hen, die de producten gebruikten.
ÏDoor verschillende producten, zooals bo
ter, vleesch, suiker met een heffing te
ibelasten en andere, bijv, brood, op an
dere wijze in prijs te verhoogen, werd
Ifcereikt, dat de consument voor de pro
ducten zooveel mogelijk de productiekos
ten in ons land betaalt en verkreeg men
liet benoodigde geld om den boer voor
«ijn artikelen zoodanige prijs te geven,
dat zijn kosten werden goedgemaakt.
Door deze regeling krijgt de boer thans
jveel meer dan de wereldmarktprijs. Deze
Is bijv, voor boter f 0.80, terwijl de boer
gomers f 1.30 en ’s winters f 1.45 krijgt
Door de lage graanprijzen werd het
Voordeelig, zich toe te leggen op veeteelt
«n dit had tot gevolg, dat er te veel vee
kwam. In 3 jaren nam het rundvee toe
met 500 000 stuks of 21 pCt. en de var
kens met 700.000 stuks of 35 pCt. Toen
verminderde bovendien de vraag uit het
buitenland en de veeprijzen daalden
«nel. Daarom werd na een groote af
trok, zat de heer Van Tijen achter
stuur.
Bij het uitvoeren van een paar manoeu
vres boven het strand heeft, volgens
deskundige ooggetuigen de bestuurder een
verkeerde handeling verricht, zoodat de
„Krekel” in een bocht boven het strand,
op ongeveer veertig meter hoogte te veel
aan snelheid verloren, afgleed en tegen
de grond sloeg. Als het vliegtuig maar
iets eerder was-neergestort, was het mid
den in het zonnebad terecht gekomen en
had tientallen slachtoffers gemaakt.
Deze meerderheid is van gevoelen, dat
de door den minister op 1 April 1938 ge
troffen maatregel ten aanzien van de
brigade Oss der Koninklijke Marechaus
see niet noodzakelijk was en dat de mi
nister er niet in geslaagd is, die maat
regel op genoegzame wijze te mótiveeren.
Fouten der brigade.
Door leden van de brigade-Oss zijn
fouten begaan, maar deze rechtvaardi
gen niet, dat men op haar of op haar
leiding van toepassing kan verklaren: „Zij
is op hol geslagen". Wel konden die fou
ten aanleiding geven tot maatregelen,
waardoor herhaling kon worden voorko
men.
Wanneer de brigade was gewaarschuwd
en deze waarschuwing was gepaard ge
gaan, met bevordering van een meer
doeltreffender leiding en een beter toe
zicht op haar arbeid, zou dit, in ieder ge
val voorshands, voldoende zijn geweest.
Hqj fiptuaci. k^rps command»
De motiveering van het oordeel.
Wanneer de commissie aan het slot
van haar verslag haar conclusies geeft,
merkt zij op, dat in haar verslag niet al
le bijzonderheden van de zaak-Oss be
sproken zijn, doch dat zij van oordeel is,
aat daarin aan de hoofdzaken en de be
langrijkste details voldoende aandacht
is geschonken.
De meerderheid der commissie betreurt
het, dat de minister van Justitie heeft
gemeend slechts zeer ten deele aan haar
verzoek tot overlegging van stukken te
kunnen voldoen, en dat zij de concrete
vragen, welker antwoorden wellicht op
eenige punten verdere opheldering zou
hebben kunnen brengen aan de door
haar uitgenoodigde personen, uitgezon
derd aan den gep. luitenant-kolonel BocJ-
laard, niet heelt kunnen stellen.
Intusschen is zij niet de overtuiging
toegedaan, dat de bezwaren en moeilijk
heden, die de commissie daardoor onder
vond van dien aard zijn, dat zij tenge
volge daarvan zich niet in sta^t moet
verklaren tot het uitspreken van een oor
deel over het beleid van den minister
van Justitie.
te veel gebruik zou worden gemaakt van
margarine. Dus werd ook de prijs van de
kunstboter verhoogd door middel van een
heffing en werd de productie van mar
garine aan banden gelegd. Tevens werd
ook een heffing gelegd op spijsvetten en
spijsolie. Met de opbrengst van heffin
gen wordt de boer gesteund, zoodat hij
zijn kosten gedekt worden. Duitschiand
nam veel minder boter af dan vroeger
en men is zich daarom meer gaan toe
leggen op uitvoer naar Engeland, maar
4e prijs daar is zeer laag, tot voor kort
niet meer dan f 0.50 per k g., in de laat
ste tijd f 0.80. Daar moet dus geld bij en
dit komt uit de heffingen, maar de boer
krijgt nu ook voor boter, die uitgevoerd
wordt een loonende prijs.
De m.nister vindt de regeling, dat wij
in het buitenland boter tegen lage prijs
verkoopen en dat het tekort wordt bij
betaald door het m.nst draagkrachtige
deel van ons volk „in het geheel niet
fraai”, maar hij weet geen ander mid
del en, ondanks alle critiek, heeft nie
mand hem nog een aannemelijk voorstel
gedaan. Op de vraag of het dan niet be
ter is om minder melk en boter te pro-
duceeren dan om met verlies aan het
buitenland te leveren, antwoordt de mi
nister:
De grootere melkproductie heeft ook
haar goede zijde: de productiekosten van
de melk zijn gedaald en hierdoor krijgt
de melkveehouderij een betere kans zich
aan de gewijzigde economische omstan
digheden aan te passen. Zou men nu de
melkproductie gaan inkrimpen, dan is
zeer zeker te verwachten, dat de kost
prijs van de resteerende hoeveelheid zal
stijgen. De boer zal dan per k.g. me.k
een hoogeren toeslag moeten krijgen dan
hij nu ontvangt. Hier komt echter nog
het volgende bij. Wat moet men, als men
niet met verlies wil exporteeren, met het
teveel aan melk in Nederland doen?
Want dat er, als men de veehouderij in
stand wil houden, een teveel biijft, staat
vast. Men zegt dan, verlaag den boter-
prijs, er wordt dan veel meer boter in
eigen land verbruikt. Dit is echter niet
zoo eenvoudig. De ervaring heeft geleerd,
dat er van den invloed van prijsverlaging
van boter ten aanzien van de toeneming
van het gebruik weinig valt te voorspel,
len, omdat de algemeene koopkracht
hierbij een zeer belangrijke rol speelt.
Als men dus de boter in prijs zou ver
minderen. dan is het heelemaal niet ze
ker, dat het verbruik belangrijk zal toe.
nemen. Eén ding is echter wel zeker, dat
de boer voor de boter, die in het binnen
land wordt afgezet, een lageren prijs zou
krijgen. Hij zal dus voor het verschil een
toeslag moeten krijgen. Voorts is het
ook zeker, dat de margarine- en vethef-
fingen minder zullen opbrengen, omdat
de prijs van deze producten iri evenre
digheid met de boter zal moeten worden
verlaagd. Ook is zeker een vermindering
van de opbrengst der margarineheffing,
doordat er, als de boter goedkooper
wordt, minder margarine zal worden ge.
geten. Tegenover deze vermeerdering
van uitgaven en vermindering van in
komsten staat alleen dit voordeel, dat de
boter, die thans geëxporteerd zou zijn,
in het binnenland wordt afgezet en dus
meer opbrengt dan zij op de Engelsche
markt zou hebben gedaan.
Onze candidaten bestrijden met kracht de
denkbeelden welke zij in strijd achten met
het algemeen belang.
HA. boomgaarden in eigen beheer ex
ploiteerde.
DUITSCHE VLUCHTELINGEN DOOR
SMOKKELAARS BESTOLEN.
D«p>laatste tijd zijn zoowel bij de po
litie in Amsterdam als bij die der verschil
lende grensgemeenten aangiften gedaan
door Duitsche vluchtelingen, die door
smokkelaars van hun geld waren beroofd
Een der laatste zaken, die bij de politie
aanhangig is gemaakt, betreft de dief
stal van 7000 mark en een partij waarde
volle artikelen, die smokkelaars van
Duitschiand naar Nederland zouden over
brengen.
Toen de familie hier was aangekomen,
lieten de smokkelaars niets meer van
zich hooren, zoodat men aanneemt, dat
deze mannen zich het geld hebben toe.
geëigend.
De recherche is er met veel moeite in
geslaagd enkele leden van de smokkel
bende op te sporen. De verdachten heb
ben medegedeeld, dat zij het geld hebben
gegeven aan een Duitscher in Keulen, die
voor het overbrengen zou zorgen, doch|^
sindsdien spoorloos is verdwenen.
Hoewel het waarschijnlijker is, dat
smokkelaars het geld hebben gehouden of
bij de Duitsche politie aang fte hebben,
gedaan, hetgeen ongeveer 50 of 60 op.
brengt, schijnt het nog steeds voor te ko-
rp^-^aU^oodsche families hun waarde-
smokkelaars geven om z«
gjr^s te brengen.
Zijn vrouw verdronken?
Zaterdagavond is in Zaandam jfcen ka
no omgeslagen, waarin een echtpaar was
gezeten. De man wist zich te redden,
doch de vrouw vond de verdrinkingsdood.
Op last van den officier van justitie te
Haarlem is de man aangehouden en in
bewanng gesteld. De politie vermoedt
nJ., dat het ongeluk aan opzet te wij
ten is. De verhouding tusschen de echte,
lieden was slecht, terwijl de man zich
aan overspel schijnt te hebben
schuldig gemaakt. Het echtpaar is dan
ook reeds in een echtscheidingsproces ge.
wikkeld geweest. Dr. Hulst uit Leiden zal
sectie op het lijk verrichten. Reeds Is de
man in verhoor genomen, doch resuFa
tc^ AiQTMA 41» VOZ Aieb beXepd.
Verschijnt Maandag. Woensdag
per 3
post 1.50.
cents meer.
