s
1
LJit ons
Regeerings
buis
Van Rondom
Rechtszaken
De gemaskerde ruiter.
HET HOOFDNUMMER
JOHN BULL EN DE RUSSISCHE BEER.
Plaatselijk nieuws
(Vergadering op Woensdag 28 Juni.)
De Kamer begon met het wetsontwerp
tot afwijking van de in artikel 1 der Ta
riefmachtigingswet 1934 opgenomen ter
mijn (verlenging mei een half jaar). Het
werd zonder discussie en zha. goedge
keurd.
DE ZAAK OSS.
De heer Schouten zet zijn
rede voort.
Daarna werd de behandeling van het
verslag der Kamercommissie over de no
ta van den minister van justitie betref
fende de zaak-Oss voortgezet.
De heer SCHOUTEN (A.R.) ver
volgde zijn rede. Wat de oproeping van
ambtenaren door de commissie betreft,
staat de zaak niet zoo. dat de commissie
in de plaats van den minister ambtena
ren heeft wilen hooren. Deze ambtena
ren zouden niet In de gelegenheid wor
den gesteld een Oordeel over het beleid
van den minister uit te spreken, of zijn
verklaringen te verifieeren.
Vervolgens kwam de heer Schouten tot
de critische opmerkingen van den heer
Van Maarseveen over het verslag der
commissie.
De commissie heeft In geen enkel op
zicht met het uitspreken van haar opime
over de zaak van pastoor B. willen te ken
nen geven, dat hij rich aan een of ander
strafbaar feit had schuldig gemaakt. Zij
geeft te kennen, dat zij inzake pastoor
B hij gebrek aan voldoende gegevens,
niet kan beoordeelen of er tot voortzet
ting van het onderzoek redenen waren.
Ook handhaaft de commissie, dat het
niet Juist is geweest, dat de gemachtigde
van den minister vbór de behandeling
van de zaak voor de Centrale Baad van
Beroep een onderhoud had met den
«ubst. officier van justitie. Uit een oog
punt van beleid is dit verkeerd geweest,
Tant dan zou ook de schijn vermeden
ajjn. dat de minister dezen subst. officier
wilde beïnvloeden.
De rede van den minister geeft aan
de commissie geen aanleiding tot uit
voerige beschouwingen Haar verslag
er goed afgekomen', de minister heeft
dit niet scherp bestreden. Zijn beschou
wingen inzake de taak van de Kamer
gaan langs dit verslag heen, want de
commissie la zich bewust geweest van
het gevaar, dat dreigde al!
wierp als rechterlijke instantie.
Conclusie geen politieke
be teekenis.
Haar conclusie heeft geen politieke be.
teekenis. Zij is geen wenk om heen te
gaan. De Kamer of de minister moeten
daarover zelf oordeelen. De commissie
heeft daarmede niets te maken. De Ka
mer zal goed doen in geest van de
commissie te handelen, f
De heer Schouten besloot met een
persoonlijk woord, waasin hij zeide, dat
het zuiver menschelljke element in deze
zaak hem het meest getroffen heeft en
hem 't zwaarst heeft gewogen. Voor den
minister en zijn bekwaamheid heeft de
heer Schouten gToote waardeenng, ntaar
hij kon zijn zakelijk oordeel niet opoffe
ren aan deze waardeering. Met dit oor
deel stemt de AJR.-fractie geheel in.
Waarom vroeger geen klachten
over de brigade?
De cömmissie deelt niet het oordeel van
den minister, dat zij aan het complex
van fouten der marechaussee niet vol
doende aandacht heeft geschonken. De
analyse van de gedragingen van de ma
rechaussee heeft het complex met uit
het ooe doen verliezen.
Tot voor kort. toen de zaak-Oss is gaan
roUen, zijn geen klachten over het optre
den der brigade vernomen. Kort daar.
voor heeft zij In de iedezaak (tegen den
fabrikant M. v. Z.) te Oss langdur.ge on
derzoekingen verricht, waarbij wel 200
personen zijn verhoord, zonder dat daar
over klachten zijn geuit, dat onderzoek
heeft tot uitstekende resultaten voor de
brigade geleld. Maar dan gaat plotóelmg
allies met de brigade mis. He; Is niet aam
nemelijk te maken, dat zij opeens van
werkmethode ts veranderd. Als alle op
sporingsambtenaren tn Nederland naar
die maatstaf werden beoordeeld, als de
brigade Oss In haar toenmalige samen-
itelling, dan (Jeldt met recht W
woord: Wie zal bestaan? (Wie zal daar
tegen bestand zijn?)
De minister heeft gezegt. dat als
commissie van alles op de hoogte was
geweest, zij op 1 April 1938 aan de zijde
van den minister zeu hebben gestaan.
Maar evengoed kan men zeggen, dat
wanneer alle Kamerleden aan 't verslag
van de commissie en de beoordeeling van
haar gegevens hadden medegewerkt de
geheele Kamer aan haar zijde had ge-
"ihrt is de grootste zorg van de commis
sie geweest den minister niet zwaarder te
belasten dan noodig was. Zij heeft rich
•n haar eenige concrete conclusie alleen
over het beleid van den minister uitge
laten, niet over dat van ambtenaren.
Zij mag daarin niet treden. Zij
daartoe niet bevoegd en daartoe ontbre
ken baar ook de gegevens. Haar
ste is dientengevolge niet onevenwicht.g
kan er zich dan ook niet
nee vereenigen, dat ln dit deba„ onzake-
Bjke opmerkingen zijn gemaakt Zij
wraakt de verwijten als zou de minister
bedoeld hebben Nederlandsche staats
burgers te onttrekken aan het Neder
jandsche recht, doch op hen het kano.
ntoke recht toe te passen. Het geloot of
de poBtleke richting van den minister
hoeft geen ankele overweging van de
commissie uitgemaakt. De commissie
heeft zich op .strikt zakelijk terrein bewo
gen.
Vervolgens werd gerepliceerd.
De heer ROST VAN TONNIN-
OEN (N.S.B.) bestreed het betoog van
den heer Schouten, wien hij verweet het
vorige jaar een interpellatie van hem en
een enquête-voorstel, dat aan de orde
was. onmogelijk te hebben Inmaakt De
commissie betoogt ten onrechte, dat dit
debat verhelderend zou werken.
De heer Rost van Tonningen betwistte
vervolgens, dat hij uit besloten vergade
ringen der commissie mededeelden zou
hebben gedaan en hield vol, dat de com
missie verhinderd heeft, dat de nat. soc-
fractie tot opheldering van de zaak-Oss
^Deze minister springt met de aangifte
van strafbare feiten om op een wijze, wel
ke alle rechtszekerheid tart.
Wat de zaken tegen de geestelijken be
treft, vergist de minister zich in het
rechtsbewustzijn van ons volk. De N S B.
zal doorgaan met haar onderzoekingen,
totdat de beide pastoors uit Oss zijn ver
dwenen.
Hij hield vol, dat de minister een de
putatie uit Oss, onder leiding van burge
meester Ploegmakers, heeft ontvangen.
Deze deputatie heeft eerst den P.O. be
zocht en is vervolgens naar den Haag
getrokken.
De MINISTER: Heb ik die ontvan-
8<De heer ROST VAN TONNIN
GEN (N SB.) bevestigt dit. waarop de
MINISTER roept: Dat is onwaar!
De heer ROST VAN TONNIN
GEN (N.S.B.) hield vol, dat deze depu
tatie aan het departement is geweest en
dat toen is gezegd, dat de marechaussee
brigade gauw uit Oss zou verdwijnen.
Als de minister en de P.O. hun taak
niet verstaan dan moeten zij verdwijnen,
vervolgde de heer Rost, die tenslotte eer
herstel voor de marechaussee eischte.
De heer v. MAARSEVEEN (R.K
achtte zijn betoog door den heer Schou
ten niet ontzenuwd.
Het gaat niet alleen om de vraag, dat
men het beleid van den minister afkeurt,
maar ook hoe dat gebeurt. De heer Van
Maarseveen achtte een enquête niet noo
dle De verdediging door mevr Mackay
van de marechaussee ging wel wat te
VC]Qe heer DE GEER (C.H.) meende,
dat de minister heeft gesproken als een
eerlijk man. die zich vergist heeft. Een
hoogstaand protestantsch rechtsgeleerde
heeft gezegd, dat juist het feit, dat twee
geestelijken ln de zaak betrokken waren,
bewijst hoe argeloos de minister zich er
in gewikkeld heeft. Het is verheugend,
dat de groote meerderheid der Kamer
aan 's ministers onkreukbaarheid ge^
looft. De minister heeft zich niet alleen
vergist ln den weerslag, die zijn maat
regelen tegen de marechaussee had. maar
ook in de noodzakelijkheid van die maat
regel.
De heer De Geer zeide. vóór de con
clusie te stemmen, waar zij een zakelijke
fout afkeurt, niet een karakterfout.
De heer De Geer achtte het standpunt
van den heer Kersten, dat de richting
van den minister de stem moet bepalen,
een beleedig'ng voor het Protestantisme.
Met de rede van den heer Van der
Goes van Naters kon de heer De öeer
het grootendeels eens zijn. Slechts ver
schilt hij van meening wat betreft de
vraag of de minister, na het aannemen
van de conclusie moet aftreden. Nog
maals betwistte de heer De Geer. dat dit
noodig zou zijn, zulks aan de hand van
voorbeelden uit de parlementaire geschie
denis.
De heer De Gifeer herhaalde, dat hij met
volle óvertulglng vóór de conclusie der
commissie zou stemmen, er aan toevoe
gend. dat hij in die conclusie geen wenk
zag om heen te gaan.
De heer v. d. GOES v. NATERS
(SD.) vond het betoog van den minister
een pleidooi, in zoover dat het eenzijdig
op verdediging was ingesteld.
De minister heeft den P.O. onvoldoende
leiding gegeven. Spr. hield tegenover den
heer De Geer als zijn standpunt vol, dat
een door de Kamer uitgesproken oordeel
niet een politiek conflict betreft maar
toch een conflict inzake Justitieel buleld.
De Kamer spreekt geen „politiek dood
vonnis" uit. Dat kan men geheel met den
heer De Geer eens zijn. Enkele fouten
van den P.G. zijn erkend. De conclusie is
zakelijk juist.
Zij houdt ook een moreele veroordee
ling van het beleid van den P.G. in. Het
moreele gezag van den minister staat
hier buiten; dat is een geheel ander pro
bleem.
De heer BI ERE MA (L.) legde er
nogmaals de nadruk op, dat hij de goede
trouw van den minister geen oogenblik in
twijfel heeft getrokken. De zakelijke in
houd van de rede van den minister zal
hem echter niet kunnen bevredigen.
In dit bijzonder geval had hij aan de
commissie de gevraagde dossiers moeten
overleggen. Ook is niet de indruk weg
gevaagd, dat de P.G. getracht heeft, den
president van de rechtbank te beïnvloe
den.
Nu zegt de minister, dat de conclusie
hem niet verontrust; vroeger of later
zou hij ln 't gelijk worden gesteld. Dus
zou alles bij 't oude blijven; de minis
ter en de procureur-generaal blijven en
de brigade Oss krijgt geen eerherstel.
Doch dan vergist de minister zich ten
tweeden male over de weerslag bij het
volk.
Spr. zal voor de conclusie stemmen.
Doch over de consequentie ervan denkt
spr. anders dan de heer de Geer. De
rechtszekerheid wordt onzeker, welke ge
volgen de minister aan aanneming der
conclusie toekent, is de zaak van de mi
nister.
Mevr. MACKAY-KATZ (C_H.)
waardeert de rust in 's ministers betoog,
maar betreurt, dat hij in zijn standpunt
volhardt. De maatregel tegen de brigade
is niet gerechtvaardigd.
Spr. neemt aan dat de minister straf
bare feiten wil vervolgen, maar hier is
halverwege het onderzoek gestaakt door
het optreden van den procureur-gene
raal. Deze heeft ons verhinderd te weten
of er strafbare feiten waren. Het op
treden heeft rechtsonzekerheid gescha
pen.
De minister heeft zich vergist in den
weerslag op ons volk. Dat is een fout.
Spr. zegt. dat de minister zich meer zal
vergissen. De urgentie van den maatre
gel is niet gebleken. Spr. zal voor de con
clusie stemmen. Ze had eerherstel der
marechaussee gewild, liefst door den mi
nister hier uitgesproken.
De heer VAN HOUTEN (chr. dem
is van oordeel, dat de minister gepoogd
heeft, de waarde van hel verslag der
commissie te verkleinen. Oss zal niet zijn
afgeloopen, als de minister zch zonder
meer neerlegt bij de conclusie.
Aanneming van de conclusie heeft met
het gevolg als de heer de Geer betoogde;
deze heeft spr. niet overtuigd; het gaat
om het geheele beleid van den minister.
Aan een uitspraak over de goede trouw
van den minister hebben we niets. De
opvatting van den minister is te slap.
Spr. zal zijn stem aan de conclusie ge
ven De minister trekke daaruit de con
sequentie: aftreden. Anders zullen het
gedrag van den proc.-generaal en eer
herstel der marechaussee bij de Justitle-
begrooting weer aan de orde moeten ko.
"dc heer WIJNKOOP <C.) vindt het
ergste het niet overleggen van stukken
door den minister diens verbod aan
ambtenaren om roof' de commissie te
verschijnen. Van dezen minister is dit
geen vergissing, doch politiek opzet; ook
hij maakt van deze zaak een pon-ieke
quaestie Spr wil haar met gebru.ken als
een requisitoir ook tegen de nat._socia-
llsten. Maar het is gebleken, dat ze ge
bruik hebben gemaakt van geheime
machten in de marechaussee Dit wil met
zeggen, dat de minister Juist heeft ge
handeld. Deze moest achteraf zijn groo'e
fout door het niet-medewerken erkennen
Het beroep van den minister dienaan
gaande aanvaardt spr. niet. Waarom zou
een minister geen fout maken? Daarom
behoeft hij toch niet te worden wegge
jaagd. Maar hier heeft hij he$ nog erger
gemaakt Het is vernietigend voor hem
zeiven. In het oordeel van ae commissie
zit de reden, waarom de minister ntet
kan aanblijven.
Spr. betreurt dat de voorzitter van de
commissie eindigde met weer te geven
niet het oordeel van de commissie, doch
van diens partij. Dit was niet correct en,
werkte verzwakkend.
De minister heeft niet getoond, de po
litieke objectiviteit te kunnen betrachten
Het is noodzakelijk dat hij onmiddellijk
aftreedt. Spr. zal voor de conclusie van
het rapport stemmen.
De heer ZANDT (S.G.) zegt dat het
betoog van .den minister niet zakelijk
was- het was als de rede van een advo
caat, waarmede hij. evenals verleden
jaar de Kamer trachtte te overbluffen.
De minister zie niet voorbij, dat hij velen
onnoemelijk leed heeft berokkend. Dat
leed had hij moeten goed maken, wie
zich op zijn eigen leed beroept, mag dat
van anderen niet veroorzaken.
Het Nederlandsche volk heeft meer en
deels afgekeurd het optreden tegen de
marechaussee. Het protestantsche volk
ie gekrenkt in zijn rechtmatige gevoe
lens. De marechaussee heeft Jr hel
dendaden verricht; alleen hij kan dat
vergeten, die een roomschen bril opzet.
Het recht vordert dat de marechaussee
in eer wordt hersteld, de proc.-generaal
heengezonden; de minister is onmogelijk
te handhaven.
HoofdpUn, Kiespijn.
oltljd oon poodor el cachet vee Mljnhordt.
MijnhardtPoeder» per »tuk 8 ct Doo» 45 ct
Cachet».genaamd..Mi|nhardt)e«' 2»t lOct. Doo»50ct
De minister aan het woord.
Minister GOBELIN G zal aan de
avond van de vierde dag geen drie uur
meer spreken. Spr. heeft voor de hou
ding van een deel der Kamer bewonde
ring. Maar ook al had men alle stukken
gezien, ware nog verschil van oordeel
mogelijk.
Men kan niet ontkennen dat het
vreemd is. dat de Ossche zaak zulk een
omvang nam.
Een samenloop van omstandigheden
heeft de loop van zaken bemvloed. Wat
betreft het overleggen van stukken en
het hooren van getuigen, in het alge
meen. is men 't met spr.'s stelling eens.
Men mag op die stukken geen soort volks
gericht gaan enssceneeren. Daarom vroeg
spr. geheimhouding en niet-publicatle
van geheime, hoezeer onbelangrijke stuk
ken. Wanneer de stukken bekend zijn
aan honderd menSchen, zijn ze dan nog
geheim?
Zelfs bij een enquête staat het niet
zonder meer vast, dat alle stukken moe
ten worden overgelegd. Spr. neeft daar al
eerder op gewezen.
Wat de zaak der geestelijken betreft,
de aantijgingen van den heer Rost van
Tonningen bewijzen, dat zoo iets niet in
de Kamer thuis behoort.
De heer ROST VAN TONNIN
GEN (N SB.)U begrijpt er niets van.
Gaat u liever weg (de voorzitter ha
mert).
De MINISTER betoogt, dat men
gelijk recht moet betrachten tegen allen,
ook geestelijken.
We hebben hier een zakelijke bespre
king van een zakelijk geval. Het gaat om
de ernst der tekortkomingen en de maat-
regel. Spr. gelooft zijn standpunt duide
lijk te hebben gemaakt.' Daarover kan
men van meening verschillen. Het ergste
ls. dat er verschil is ontstaan ln ons volk.
Spr. weet dat de grobte meerderheid der
Kamer het zakelijk karakter op de voor
grond stelde. Daarom zeide spr. gisteren,
gerust te zijn. Ook van anderen dan zijn
politieke vrienden heeft spr. bewijzen
van instemming met zijn onkreukbaar
heid ontvangen.
De stemming.
De eerste conclusie der commissie
wordt ln stemming gebracht; ze wordt
aangenomen met 62 tegen 28 stemmen
(tegen de r.-kath.).
De tweede conclusie wordt z.h.st. aan
genomen (aanteekening dat de N SJ3.
tegen is).
De vergadering wordt verdaagd tot
Vrijdag één uur.
Vltur T, S3 .rwi 153?.
bank. Zij gaven toe. dat zij aan 't boom-
snoeien waren geweest, maar zeiden, dat
niet door hun toedoen de storing kan
zijn ontstaan. Van een boom, die al een
jaar of zes geleden van het net was af
gehouden, was een tak geheel verrot en
die tak moet op de stroomdraad terecht
gekomen zijn. Daar konden de snoeiers
niets aan doen.
De Officier wees erop, dat de P.U.E.M.
aangeboden had. dat vijf gulden schade
vergoeding zou worden betaald, waarmee
de zaak de wereld zou zijn uit geweest.
„Jullie hebben dat niet gedaan; waarom
niet?" zoo vroeg de Officier.
„Omdat ik geen schuld heb en als lk
geen schuld heb. dan betaal ik ook niet,"
antwoordde van S.
Hierna werd als getuige gehoord de
opzichter van de P.U.E.M.. de heer De
Rooy uit IJfsselstein. Hij deelde mee. dat
hij bericht gekregen had, dat in Lopiker.
kapel storing was. Het bleek dat twee
sloppen in twee transformatorhuisjes
waren doorgeslagen. Tusschen beide
transformatorhuisjes in is de plek. waar
de beide mannen boomen gesnoeid heb
ben. Het moet zich zoo hebben toegedra
gen. dat de tak terecht gekomen is op
een draad, "die door de druk op de andere
draad terecht gekomen is, waardoor
kortsluiting is ontstaan. Volgens getuige
moeten hierbij beslist vonken en een
vlam te zien zijn geweest. De beide ver
dachten bleten volharden, dat ze geen
vonken en geen vlam hadden gezien.
Twee kleine getuigen kwamen nu voor
de groene tafel. Eerst de achtjarige Jo-
pie Langerak. die beloofde niet te zullen
lokken en die op de vraag van den pre
sident, waar hij op school ging, ant
woordde „bij ons". Maar het ventje wist
precies te vertellen; dat een vlam door
hem en zyn zusje was gezien en dat de
tak die uit de boom viel. waarin Cor aan
het zagen was. op de draad was terecht
gekon\en. Zijn twaalfjarig zusje had ook
de vlam gezien maar was iets minder
pertinent in haar verklaringen omtrent
de gevallen tak.
De koopman G. d. Hoef, die voorbij
gereden was ln een auto. had geconsta
teerd. dat een tak over de electrische
draad hing. HU kon niet zeggen of het
een versche tak was of een rotte.
De Officier vroeg tegen Van S. f 40
boete subs. 20 dagen hechtenis en tegen
C. de B. f 10 boete subs. 5 dagen bech.
tenia.
De oudste verdachte zeide. dat hy in
geen enkel opzicht roekeloos is geweest
by het snoeien en vond. dat de straf hem
niet toekwam.
De President wees hem er op. dat hy
en zyn medeverdachte het aan de Recht
bank toch wel heel moeiiyk maken om
hen te gelooven. Het ls toch wel heel
vreemd, dat beide mannen niets hebben
bemerkt van de vlam en de knal.
Uitspraak 4 Juli.
BOOMEN SNOEIEN IN LOPIKERKAPEL.
Gekapte Ukken vielen op elec-
triciteiUnei.
De koopman A. van S. te Loplkerkapel
en de arbeider C. de B. te Loosdrecht
hadden op 7 April van dit Jaar te Lopl
kerkapel voor het huis van S boomen ge
snoeid. Daarby moet een tak terecht ge
komen zyn op de draad van het electri-
citeltsnet der PUIM, waardoor een
storing ln de stroomlevering optrad. We
gens beschadiging van werken ten alge.
meenen nutte moesten beide mannen nu
terecht staan voor de Utrechtsche Recht-
ONGEVAL OP EEN WERF.
In Augustus van het vorig jaar is bij
het stapelen van balken op een bagger
machine op een werf te Alblasserdam
een doodeiyk ongeluk gebeurd. Twee ar
beiders waren met dit werk bezig en sta
pelden de balken by vyf stuks tegeiyt
op. Plotseling gleed één van de balkei
van een stapel af en trof een arbeider
die onder de baggermachine aan hel
werk was Deze kreeg een schedelfrac
tuur en overleed eenige tyd daarna um
zyn verwondingen.
J. V„ die de bewuste balk heeft neer.
gelegd, heeft wegens het veroorzaken
van dood door schuld voor de Rotier-
d am sc he rechtbank terecht gestaan,
doch ls deswege vry gesproken.
In hooger beroep eischte de advocaat
generaal by het Haagsche Gerechtshof
een geldboete van f 30 subs 20 dagen
hechtenis.
Het Hof bevestigde het vrysprekend
vonnis van de rechtbank.
Op dat oogenblik keken het geweer
van Ton to en de twee met parelmoer be
zette zware revolvers van den gemaskerde
plotseling over de natuuriyke borstwe
ring en de stem van den gemaskerde
klonk in scherp commando; „Handen om
hoog, jullie allemaal!" De woorden van
dit bevel, dat door gewone menachen on
middellijk opgevolgd zou zyn, hadden by
deze vier wanhopigen een tegengestelde
uitwerking
De angst voor hun meester-moord»
naar, „de Cherubyn". won het van M»
vrees voor de geweren van een onbexen
den vyand. en als één man besloten Z4
te vuren. De lucht trilde van het stacca
to der zwaar kalibei'-geweren. Stukken
rots vlogen van de schuilplaats, waar a
Gemaskerde en Tonto zich achter ver
borgen. Toen het vuur van de vier ruiten
verminderde, begonnen de vuurwapen!
der beide anderen te spreken.
I
9 DERDE BLAD
NIEUWSBLAD VOOR ZUID-HOLLAND EN UTRECHT, Schoonhovensche Courant
VRIJDAG 30 JUNI 1939.
door
JAN KIJKUIT.
Van noodiydende en niet
noodlijdende gemeenten.
Tante was verdiept geweest ln het ver
slag van de Schopnhovensche gemeente
raad en zy verzuchtte na lezing: Het ls
toch maar niets gedaan om ln een nood
iydende gemeente te wonen. Dat zie je
nu weer in deze raad. Daar heeft eene
meneer Van Harmeien vragen gesteld
over de tuberculosebestrijding, waaruit
bleek, dat ln een verslag van dr. Buwalda
stond, dat het daarmee ln Schoonhoven
droevig gesteld was. Ik zeg maar zoo, dat
menschen, die aan zoo'n vreeseiyke ziek
te lyden, goed verzorgd moeten worden.
En nu heeft de burgemeester wel ont
kend. dat het zoo ln elkaar zat, maar ze
noemen geen koe bont., of er is wel een
vlekje kan. Die dr. Buwalda staat dat
toch ook niet uit zyn duim te zuigen.
Ja maar. zei Jod, Je moet altyd, als
Je Iets wilt beoordeelen, alles nauwkeu
rig lezen. Er is ln Schoonhoven een ziek
tegeval geweest, dat een vry lange be
handeling vereischte. Toen hébben Ged.
Staten geschreven of dat niet wat erg
lang duurde en of men in het vervolg
niet wat zuiniger kon zyn. Dit is ver-
moedeiyk informatortsch bedoeld ge
weest. Doch by een volgend geval heeft
het gemeentebestuur gezegd: We moeten
voorzichtig zyn, anders beginnen Gedep.
Staten weer op te spelen en dus duurde
het wat lang voor een volgende t.b.c.-
ïyder werd uitgezonden.
Ho maar jochie, kwam Teun er tus
schen, lk hoor het al. jy wil een wit
voetje halen by die burgemeester, omdat
Jezelf ook nog op zoo'n soort baantje
- loert. Maar mijn hoef Je niks te vertel
len. Schoonhoven ls noodiydend; goeden
best. Maar nou hoeft die burgemeester
niet voor elk flauwekulletje naar Den
Haag te gaan om te vragen of 't goed ls.
As d'r een groote brand ls gaanne ze
toch ook niet eerst vrage of ze geld mag-
ge ultgeve om hem te blussche.
Nu moet Je redelyk biyven Teun,
zei ik. De burgemeester heeft de porte
feuille van financiën en een lid van B.
en W ls persooniyk aansprakeiyk. Alshy
teveel uitgeeft, zonder toestemming, voor
al ln een noodiydende gemeente, heeft
hy kans. dat Ged. zeggen, dat hy het
zelf betalen moet. Geef nu een steekhou
dend voorbeeld en niet zooiets als van
die brand.
Daar heb Je hem met zyn wysneu-
zige praatjes, interumpeerde Teun.
Geef nu een goed voorbeeld. Als ln
een van de gemeentebedrijven een ma
chine in gebruik ls. die niet al te best
meer ls, dan plaatst men op de begroo
ting een bedrag voor een nieuwe. Maar
stel voor, dat de machine het begeeft,
vóór de begrooting is goedgekeurd. Dan
zal men niet het bedryf stilleggen om te
wachten op de goedkeuring van Ged Sta
ten, maar al vast overgaan tot plaatsing
van een nieuwe machine. Zoo ls het nu
ook met de uitzending van t.b.c.-patiën
ten. Als het een dringend geval ls, zendt
men al vast uit vóór de formeele goed
keuring van Ged. Staten, temeer als
daarby ls een advies van den genees
heer. die door de provincie is aangesteld.
Juist, zei Teun. Ik weet precies hoe
of dat gegaan ls. Die dokter is by den
burgemeester gekomme en heeft gezegd,
dat die patiënt uitgezonden moet worren,
zooas jullie dat noeme. Ik zeg maar: hy
mot de frisache lucht op. Maar afyn. De
burgemeester heeft bezwaren gemaakt
en gezeit: Hoor es hier ik mot op me
Chef ln de Haag wachten.
Die dokter het z'n eigen opgewonden
en gezeit: Man ik heb niks met Je smoe
sjes te maken. Hoe of jy dat voor mekaar
wil bokse met de Haag dat gaat mijn
niet an, maar die zieke mót weg. En zoo
zyne ze een poosle doorgegaan totdat
ze alletwee kwaad zyn geworden en weg-
geloopen. Nu helt die dokter een bietje
wraak wille nemen en het een kwaad
verslag gemaakt.
Kom, kom Teun, zei tante. Je moet
de menschen niet zoo zwart maken. Je
bent niet by die bespreking op het stad
huis geweest en nu mag je er ook niet
van die leeUJke dingen over zeggen. Je
moet maar rekenen, die dokter is geen
kleine Jongen. Die zal niet op onrecht
vaardige wyze wraak nemen. Er zal wel
reden voor zyn minder vleiend verslag
zyn geweest, maar hy is misschien wat
voorbarig te werk gegaan.
Ik voor myn weet er alles van. hield
Teun vol.
Tante zei tk u vond daarnet, dat
maneschyn. Daar heb Je nu byvoorbeeld
IJsselstein. De V.V.V. stelt alles ln het
werk om de vreemdelingen naar haar
stadje te trekken, maar ondertusschen
werken de raadsleden daar niet erg aan
mee.
Zooals Jullie wel zullen weten, staat er
sinds menschenheugenis in Usselstein
een toren van het voormalige kasteel, de
z.g. ruïne. Die kasteeltoren is alles water
ls overgebleven en natuuriyk wil V.V.V.
dat ding als aantrekkeiykheid voor de
gemeente exploiteeren. Daartoe wordt 't
op het oogenblik gerestaureerd om het te
kunnen inrichten als museum. Nu is er
in IJsselstein een zeer nuttige instelling,
ni. Het Groene Kruis. Dat had een eigen
gebouw noodig, waarvoor een ontwerp
werd gemaakt, dat in een moderne stads-
,wyk zeer goed gepast zou hebben. Maar,
en nu komt het. dat hebben ze net voor
die tonên gezet. De bezoekers, die vol van
liefde voor de oudheid uit het museum
komen, zien dan net voor hun neus dat
vierkante, hoekige en moderne gebouw
van Het Groene Kruis. Het ls goed om
nooit meer ln IJsselstein te komen uit
vrees voor meer dergeiyke ontgoochelin
gen.
Zelt le net niet lets over overdrij
ven? vroeg Teun op hateiyke toon.
Is dat alles, informeerde Jod. Ik ge
vleid. en geven behalve een serie borrels
loof haast, d*t Teun geiyk heeft. Datis
toch geen nadeel van de gemeente als
zoodanig.
Wacht nou, zei lk, er komt nog
meer. Jullie weten ook wel dat ze in Us
selstein een aardig stadhuis hebben. Zoo
als dat ln meer gemeenten gebeurd ls,
hebben vorige geslachten dat grondig
verknoeid, maar daarom zijn zy nu van
plan, het te restaureeren. Maar nu moet
je hooren. Dat stadhuis ls van binnen
goed Intact gebleven. Het kan bezichtigd
worden en daarby wordt dan natuurlijk
de „raadszaal in oude styi" getoond. Stel
Je nu voor, dat je eerst die ontgooche
ling hebt gehad van Het Groene Kruis.
Nu ben Je ln de raadszaal, aanschouwt
de verschillende bezienswaardigheden en
tenslotte zegt de gids: Die balken, die u
boven uw hoofd ziet, zyn zeer oud. Zoo
bejaard zelfs, dat ze ongeveer verrot ln
de muur hangen. Je oogen gaan naar
boven en ze vallen op een paar alleraf-
schuweiykste lampekappen. die de vroe
de vaderen by hun werk moeten byiich-
ten. Het ls goed als een raadszaal ver
licht wordt en op moderne wyze met
electric!teit. Maar waarom moeten de
vreemdelingen weer afgeschrikt worden
met zulke ondingen. Met weinig kosten
kan daar een keurige, gesmeede kroon
opgehangen worden, die het geheel nog
aantrekkeiyker maakt.
Nou je toch al die gemeentes zit af te
kammen, zei Teun, lk weet nog wat. Be
halve gemeenten, zyne d'r ook vereeni-
gingen, die noodiydend zyn en daar heb
lk nou een mooi middeltje tegen ge
hoord.
De nieuw gekozen raadsleden ga je
met de muziekvereeniglng een serenade
brengen. Die lui zyn dan natuuriyk ge
vleid en gaven behalve een serie borrels
ook een stelletje harde guldens weg. In
De Poort hebben ze dat met goed succes
toegepast, maar ze hebben het spekke
van derlul kas stil gehouden. Toen heb
ben ze dat in Langerak zoo mooi gevon
den, dat ze ook zin kregen in een slok-
kie. Ze wouen het niet zoo in de gaten
laten loopen en schreven een concert uit,
dat ze niet door lieten gaan. Om toen
toch wat te doen. gongen ze de raads
lede uit. derlul stoel trompetteren en tot
hullie verbazing spekte dat aardig de
kas. Toen de aap uit de mouw was geko
men moeste ze het ln de Poort ook toe
geve, dat ze niet zoo'n kleinigheid by
mekaar getoeterd hadden.
O zoo, zei Teun voldaan over deze vin
ding en streek met de rug van zyn hand
langs zyn neus.
door HANS BLIKKER.
Tweemaal vlak achter elkaar had het
circus Belmanti nu al pech gehad Eerst
was Mungo. de olifant, gestorven, die sa.
men met de beide andere olifanten een
heel belangrijk nummer opvoerde. De
twee anderen waren daarna zoo ln de
war, dat ook zy hun nummer niet meer
deden. En drie weken daarna werd de
het tn noodiydende gemeenten niet alles groote tent door een geweldige storm in-
waa, maar in niet noodiydende gemeen- gedrukt, met stokken, palen en het heele
tw» is Rwt ook looier rozengeur en geraamte erbij. Het gebeurde tijdens een koepel van tentdoek aangekomen.
repetitie. Het heele tentdoek was aan
flarden, drie paarden waren dood en vijf
gewond, twee koorddansers lagen met
gebroken beenen ln het ziekenhuis, een
stalknecht was gedood en de paardrijci
ster had een ernstigen zenuwaanval ge
kregen. Het zag er werkeiyk byzonder
slecht uit voor het circus.
Toen verscheen er plotseling een man,
die z ch Trenkel noemde. Hy zag er heel'
sjofel uit, maar wekte toch den indruk
een volkomen onverschillige, onaange
dane en behooriyke kerel te zyn.
„Ik heb van het onge.uk, dat uw cir
cus overkomen is, gehoord," zei hy koel
en zakeiyk, „en lk w.l u helpen. Ja. me.
zelf natuuriyk ook. U ziet het," hy wees
op zyn kleeren. „W.lt u een groot suc
cesnummer hebben? Een nummer, dat
driedubbel en dwars waard is om hei,
hoofdnummer te zyn? Iets, dat nog nooit
eerder is gebeurd f Wilt u dat?"
Belmanti zag een lichtpuntje. De ma:i
zag er erg sjofel uit, maar dat zei niets.
Ware artisten zagen er dikwijls zoo uit.
En de man praatte wel erg zelfbewust.
„Waar gaat het om, wat is het?-' vroeg
hy daarom.
„Het gaat om een sprong van zestig,
zeventig, desnoods tachtig meter hoogde
zonder valscherm of iets dergeUjks op
den grondsop een grasveld, steen of wat
u maar wilt. Of om een schot uit een
geweer met scherp geladen tegen h«.t
voorhoofd of het hart, juist zooais u wilt.
Of beide tegehjkU bent immers e*n
scherpschutter?"
Be.manti staarde den man aan, maar
deze bleef hem heel rustig aankijken.
„Wie moet dat doen?" vroeg hij ten.
slotte. „Ik."
„U?" „Ja."
„U springt van een hoogte van tach
tig meter? Zonder parachu.e? En zot»,
zooals u bent?"
„Zooals ik ben."
„En dat andere? Met dien kogel?"
„Precies eender!"
„Maar daar moet toch een truc by zijn
Anders ls het het gekste, dat ooit ge
beurd ls. Of
„Nee, nee, ik ben heel goed bij m'.Jn
verstand. Maar de zaak is heel eenvou
dig: ik heb u noodig en u hebt mij noo
dig. Begrijpt u me niet? Ik heb geld noo
dig. Anders niets. En u ook. Ik heb myn
vermogen eraan opgeofferd en na jaren
oefenen en probeeren heb ik nu de goede
man.er gevopden maar dat is mijn ge
heim. Ik zeg u, ik kan dien sprong doen
en ik kan het schot verdragen. Na.uur.
ïyk is er een truc by. Eigeniyk is het
meer een uitvinding dan een truc. Maar
n.emand zal het merken, bovendien kent
niemand dien truc. Voor my gaat 'terom
heel gauw beroemd te worden. En daar
zal uw circus wel vooi- 'zorgen!" Trenkel
keek Belmanti strak aan. Deze aarzelde
nog even en overwoog zyn kansen. Of
deze man was gek, of er was .ets anders
met hem aan de hand. Maar aU hy de
waarheid sprak, hield hy het circus
daarmee op de been. De hoofdzaak was,
dat hy zou springen, dat hy geen voor
schot vroeg, waar hy mee vandoor zou
kunnen gaan.
„Goed," zei hy. „Voor hoeveel?"
„Tweedu zend gulden voor den sprong
en het schot en direct al voor den eer
sten avond, want u weet, iederen keer zet
een artist zyn leven op het spel. Daarna
kunnen we verder pra.en."
Belmanti draaide zich om. dacht lang
na, veegde het zweet van zyn voorhoofd
en zei eindeiyk: „Goed, maar dan te
betalen na dofi sprong."
„Aangenomen. En als er" tets met me
gebeurt je kunt nooit weten wordt
het geld aan myn vrouw u tb-itaaid."
Het contract werd opgesteld en ge'.ee
kend en het was zoo, dat Belmanti er
geen schade by kon hjden. Daarna stond
Trenkel op en zei: „Goed, dan tor over
een week."
Het circus was tot op de laatste plaats
uitverkocht tegen enorm hooge pryztn.
De voorstelling begon en de gewone num
mers werden eerst afgedraaid. Het hoofd
nummer zou na de pauze komen. In de
pauze werd een geweldig gevaarte van
hout en yzer midden in de arena gezet,
de muziek begon vast te spelen om de
menschen in de goede stemming te
brengen. Tenslotte begon het en kwamen
Manfred!de scherpschutter etv Trenkel,
die zich voor dit geval mls'er Lorning
noemde, in een vleeschkleurig tricot in
de arena. Manfredi glimlachte en boog
automatisch, zooals hy dat al zoo dik-
wyis had gedaan. Trenkel keek eenigszins
styf en verward door de geweldige me
nigte. Manfredi leidde hem meteen naar
de stellage. Daar bleef hy een oogenblik
staan, terwyi de muziek een wilde galop
begon te spelen, steeds opzwepender en
hartstochteiyker. Trenkel boog zich even
naar Manfredi en vroeg. „Je zult toch
goed treffen?"
„Natuuriyk. Vooruit, het ia tyd!"
Trenkel begon naar bov»n te klimmen.
Hij deed het, alsof hy op het schavot
klom. Fel werd zijn smalle figuur door
de schynwerpers verlicht. Een keer
scheen hy duizelig te worden. Hy bleef
heel stil staan en het leek wei, alsof hy
aan het touw hing. Daarna «ing hy weer
verder. Eindelijk was hy in de
die
John Buil is al maanden bezig
Met een lastige dressuur,
Maar hy hoopt toch wel te slagen
't Zy dan op de lange duur.
John Bull was altyd een meester
In het toonen van geduld
En door deze eigenschap werd
Menigmaal zyn wensch vervuld.
John Buil fluit de mooiste wysjes
Die hy maar bedenken kan
Doch die beer wil maar niet dansen,
Hy wordt er niet anders van.
Onze dresseur vindt 'm zelf ook
Niet byzonder sympathiek
Maar hy is zijn „kunstjes" noodig
Voor een deel van het publiek.
John Bull's dikste vrienden leggen
Ongerustheid aan den dag,
Maar zyn vyanden vermaken
Zich met dezen tegenslag.
John Buil, altyd onverstoorbaar
Zet zyn pogingen maar voort,
Als het eene niet wil lukken
Fluit hy weer een nieuw accoord.
Zou die Russische kolossus
Heusch nu zoo onwillig zyn?
■(■hk'le ingewijden zeggen:
Dat verzet is toch maar schyn.
Hy moet immers samenwerken
Om zyn eigen voortbestaan
Doch meteen probeert hy hier ook
Nog een voordeel uit te slaan.
overal om hem heen bolde en bewoog.
Hij ging op een klein platform staan en
keek naar beneden naar het geweldig
groote oog van de toeschouwers, waar de
arena als een lichte pupil inzat.
Beneden hem zat Manfredi, het geweer
gericht. Een eindje verder stond Belman
ti. Hyzelf stond als in het brandpunt
van een geweld.ge J,ens en hy had het ge.
voel alsof hy tot asch verschroeide. Toen
gaf Belmanti het teeken. Trenkel deed
zijn arm omhoog dat was het tweede
teeken. De muz.ek hield op. Er zyn men
schen geweest, die zichzelf met petroleum
begoten hebben en zich in brand staken,
flits'.e het door zyn hoofd.
Toen zette hy een voet npar voren,
trok zyn andere voet by en viel met den
knal van het geweer en met een doffe
kreet naar beneden.
zyn lichaam draaide een keer om zyn
as en kletste toen hard tegen den grond.
Het publiek begon te schreeuwen. Vrou
wen gilden. zyn hoofd was zoo zwaar noodzakelijk,
verminkt, dat het niet eens te herken-
werden wederzyds hartelijke toespraken
gehouden en voorzitter A. van Kleel
overhandigde den heer Kooistra als aan
denken een zilveren vulpotlood.
Aftredend raadslid.
Hoornaar, De heer B. Slob, die gedu
rende 24 Jaren zitting in de gemeente
raad heeft gehad en odk weer voor de
nieuwe raad is herkozen, heeft Dlnsdqg
aan 't hoofdstemburaeu bericht gezoden
dat hy zyn herbenoeming niet aan
neemt. We hebben den heer Slob te zy-
nen huize gesproken en gevraagd naar
de beweegredenen van dit onverwachte
besluit, daar hy wat zyn Jaren betreft
(hy ls 62), nog wel een poosje meekan.
Hy gaf te kennen dat nu maar eens
nieuw bloed ln de raad moest, zyn op
volger is de heer P. Ulttenbogerd.
Hoornaar. De 9-Jarige A. den T. ls Zon
dag op de weg gevallen en brak een
been. Opname in het ziekenhuis was
nen was
schotwond.
alleen was nergens een
Uit een brief van den doode bleek, dat
dit de laatste toevlucht was geweest van
iemand, die vertwyfeld was en die zyn
vrouw en kinderen van den hongerdood
wilde redden, nadat elke andere poging
mislukt was
(Nadruk verboden).
Alblasserdam. De heer J. van den Eljk
slaagde aan de Technische Hoogeschool
te Delft vóór het candidaats-examen
werktuigk. Ingenieur.
Alblasserdam. De postduivenvereen.
„De Postduif" heeft een wedvlucht van
af Corbeil (afstand 394 K.M.) gehouden.
Uitslag: Oebr. den Boef 1; C. v. d. Rhee
2; W. v. d. Rhee 3, 8 en 17; Gebr. Dyk
4 en 5; Chr. Streefkerk 6; Fr. Bakker 7;
P. Bas 9; B Vastenhoud 10; Kok 11; J.
Wolters 12. 14 en 15; K. van Steenis 13;
en A. H. Recourt 16.
Een verbetering
Giessen-Nieuwkerk. De kerkvoogdy der
Ned. Herv. Kerk heeft in oeginsei beslo
ten tot verwarming der Kerk. Dienten
gevolge zal onder de lidmaten een ïyst
tot vrywillige bydrage worden aangebo
den. Eindeiyk zullen dus de stoven ver.
dwynen.
De heer A. Kamphuis slaagde te
Dordrecht voor het diploma 5-jarige H.
BH. afd. B.
Giessen-Nieuwkerk. Onder leiding van
de leerares mej. Stadig, hebben de cur
sisten der tweede klas van de Landbouw-
huïshoudschool een fietstocht onderno
men, ln de morgen naar Loevesteln en
in de middag naar Oosterhout en om
streken. In de namiddag werden de
weersomstandigheden eenigszins ongun
stig. Toch heeft men buitengewoon ge
noten en het gezelschap keerde in zeer
prettige stemming huiswaarts.
Hoornaar. Maandagavond heeft het
bestuur van Volksonderwys officieel af.
scheid genomen van den heer M. Kooi-
•tra, die naar Rotterdam, rart-ski. Er
Mond. en klauwzeer.
L«xmond. Alhier ls aangifte gedaan
van mond- en klauwzeer op het bedryf
van den veehouder T. d. G.
Lexmonu. De kersenoogst geeft in deze ge
meen te een byzondere drukte. De boom
gaarden, welke langs den rijksweg lig
gen, worden door het voorbygaand ver
keer druk bezocht en het laat zich aan
zien dat de pachters goede zaken ma
ken.
Nieuw-Lekkeriand. De gem. zangveree-
niging „Amicltla" zal 29 Juli deelnemen
aan hét festival voor zarjg- en muziek
gezelschappen te Kinderdijk.
Aan J. en K. Smit's scheepswerven
te Kinderdyk is voor de K.P.M. te Am
sterdam opdracht verstrekt voor de bouw
van een passagiers- en vrachtschip met
een laadvermogen van 4000 ton. Het schip
zal worden voorzien van een Werkspoor
dieselmotor.
Melkauto tegen boom gebotst.
Scbelluinen. Aan de Lange Weg is een
vrachtauto van de zuivelfabriek te Peur-
sum in groote vaart tegen een boom ge
reden. Het voorste deel van de auto ia
vernield. De meeste melkbussen, die voot
het meerendeel leeg op de auto stonden,
geraakten ln een sloot, waaruit ze later
opgevischt zyn. Een deel der deksels
bleef men vermissen. De auto ls door een
andere ontboden vrachtauto op de rijweg
getrokken.
De Schelluinsche Vliet.
Schelluinen. Het gemeentebestqiif van
Gordnchem heeft, als antwoord öp een
door de gemeente Schelluinen ingediende
klacht over de onreine toestand van de
Schelluinsche Vliet, medegedeeld, dat het
met de wenschen der betrokkenen zooveel
mogeiyk rekening houden zal en meet
dan tot dusver ververschingswater uit de
Merwede toelaten zal, voor zoover het wa
terschap „De Overwaard" geen bezwa
ren heeft.
SUedrecht. De heer J. D. zyp slaagde
aan de Technische Hoogeschool te Delft
voor het examen electrotechn. ingenieur.
Streefkerk. Zaterdagavond zal het fan
farecorps „OJCJC." onder leiding van
haar directeur, den heer A. de Vries, een
concert geven in de muziektent op het
dorp
