tien
>z.
Nederland mobiliseert leger en vloot
1 SCH00NH0VEN5CHE COURANT i
I
DE DURE MACHINE.
van
Nederland mobiliseert
Distributie ingevoerd.
Langer uitstel niet
verantwoord geacht
streken
iéen
11
IVEN
TRECHT
kschool
Luistert
Londen antwoordt heden op een boodschap van den Führer - Afwijzend bescheid
Hitler op Fransch vredesvoorstel - De voorbereidingen tot de oorlog worden voltooid
Drie dagen respijt.
20 00^^“*' 600 overlijden. 300 van' hand of voet. 200 van een oog. 100 van een duim. 60 een anderen vinger. bezit zijn van een ^xjlis^
ACHT BLADZIJDEN.
N*. «1«B.
MAANDAG AUGUSTUS 1W
71e JAARGANG.
UGUSTU8 1»3R
bezitten
i
ind,
schot
en
edieten.
door
IN
CRITTEK
m
van
IELEN,
IPEM)
iet weer
uur derf
euze
Havin 11,
ibonnees
leerlingen
r beginnen.
.UFORT.
YTER.
minister van bulten
de
vin Italië, Japan, Enge-
jericht, dat sir Nevile
van Hitler naar de
gegaan, aangezien
Indien Duitschland begonnen
teruggave te vragen van het-
Fransch
worden
zou
j, dat Ik om een oorlog te be
lles zou doen wat mënschellj-
logelljk gedaan kan worden. Ik
It
•ersluis.
rdam.
i. Duurstede
:e Belastingen,
inzenden aan
t Accountants-
Gulden bij verlies
van een oog.
be-
i en
stand
eertijd l’/j J««r
genheid gesteld
voor anderen te
irs samengesteld
ind, zoo ja, laat
ige leeraressen.
I NIMMERl
ït N.I.v.B.
Celef. 2978
tipte geheim
en.
leertijd 1 jaap
■ik 1
ken inbegrepen.
is, doch tegelijkertijd
blijft aan de verplichtingen, die
openlijk in verdragen met andere mo
gendheden op zich genomen heeft. Da-
ladier wees er voorts op, dat geen enke
le Franschman zich meer moeite gege
ven heeft dan hij, om tusschen het Duit-
sche en Fransche volk hartelijke
trekkingen in het leven te roepen
een oprechte samenwerking tot I
te brengen voor de handhaving van de
vrede In Europa. Daladier stelde zich
be
reidwilligheid ten aanzien van het denk-
□de-VakMjholen
te helpen, maar met het doel de slacht
offers van de waanzinspolitiek van Ver
sailles, van hun eenige hoop, de hulp van
het Duitsche rijk, te berooven met zal
vende woorden.
In een in den binnenlandschen politie
leen strijd belangrijk uur in Augustus 1932
hebben de nationaal-soclalisten hun
Führer, toen het er om ging voor de na-
tionaal-socialistische beweging het recht
der leiding in den staat te verwerven, de
historisch geworden wqorden toegeroe
pen: Führer hard blijven. Ook/ heden
brandt in het hart van het Duitsche volk
deze zelfde wensch. Toentertijd ging het
om het recht tot leiding van de partij,
thans gaat het om het levensrecht van
het Duitsche volk. Wie het verdedigt,
strijdt voor den vrede, wie het verloo
chent, predikt den oorlog.
tertijd zouden de vredesoproepen, de
vredestelegrammen, de vredesredevoerin-
gen op hun plaats geweest zijn.
Wie toentertijd niet gesproken heeft,
moest liever ook vandaag zwijgen. Deze
naar de mededeelingen en nieuwsberichten
met radio van Jan Brouwer
Haven 63, Telefoon 113, Schoonhoven
Erkende Philips Service. Reparatie binnen
24 uur. Radio-Centrale 50 cent, Philips
Radio 1940 f 1.00 per week. Nieuwste
Philips 480 A f 92.50.
NIEUWSBLAD VDOR ZUID HOLLANO EN UTRECHT
F Verschijnt Maandag, Woensdag
1 Vrijdag. Prijs bij voorultbeta-
Üne: voor Schoonhoven per 3
per post 1.50.
15 cent» meer.
De Regeeringsperadient t meldt:
b-GRAVENHAGE, 28 Aug. Om
in alle opzichten zoo goed mo
gelijk voorbereid te zijn voor
het geval, dat de internationale
toestand tot een gewapend con
flict zal leiden, heeft de regee-
ring gemeend, niet langer te
mogen wachten met de afkon
diging der mobilisatie van leger
en vloot
De regeering heeft zich reken
schap gegeven van de groote
moeilijkheden, die aan deze
voorzorgsmaatres il verbonden
zijn. Zij doet echter een beroep
op de medewerking van alle
landgenooten, om die moeilijk
heden zooveel mogelijk te be
perken. De datum van ingang
is gesteld op 29 Augustus; op
dezelfde datum gaat ook de
distributie van levensmiddelen
in.
reeds
een
kwestie geworden van de vrijheid en het
leven van Polen, dat wil zeggen van het
leven en de vrijheid van 33 millioenmen-
schelijke wezens. Daarmede is het lot der
andere volkeren van Europa zelf op het
sallies heeft weten door te zetten. Toen- spel gezet.
zouden de vredesoproepen, de Er is niemand onder u, die niet be
grijpt dat wanneer door een gebrek aan
helder -inzicht of door lafheid wij het
een na het ander al deze volkeren zou
den laten omkomen, dat dan na ons
-ip.t Am fifiji ^/an.hrDige woord. hebben zerlpp'hmd .o»* Ade-
het conflict mag
in elk geval oj
weer eenige hoop heeft gegeven op
mogelijkheid tot overleg.
Daarmede alleen is reeds veel gewon
nen en deze wendïng veroorzaakte te
Berlijn dan ook reeds Vrijdagavond een
groote opluchting. Men begreep daar,
dat voorloopig tot Maandag het behoud
van de vrede verzekerd kon worden ge
acht.
te willen overhandigen. Daarin gaf Hit
ler te kennen, dat hij een situa.ie, zoo-
als die thans in Polen bestaat, niet lan- w___
ger kon dulden en dat hij het zou be- looze menschelijke levens kunnen
treuren, indien Duitsch en -
bloed vergoten zouden kunnen
ingevolge de maatregelen, die hij
moeten nemen om de situatie te regelen.
Dadelijk heeft Daladier als antwoord
aan Hitler een boodschap laten over-
dit afwijzend antwoord bevestigd door
een schriftelijke boodschap, die de Duit
sche zaakgelastigde te Parijs, Brauer,
aan Daladier overhandigd heeft.
GEHEIME RIJKSDAGZITTING.
De voor de tijd van 2 tot 11 Septem
ber van dit jaar vastgestelde Rijkspar-
tijdag zal niet doorgaan.
Of het congres later zal kunnen wor
den gehouden, zal afhangen van de tijds
omstandigheden.
Intusschen hebben de Duitsche poli
tieke leiders en de leiders van de partij
Zaterdagmiddag in het gebouw van de
Kroll-opera, waar de Rijksdag gewoon
lijk bijeenkomt, een conference gehou
den. Alle rljksstadhouders, de rijksgouw-
leiders en de rijksafgevaardigden bevin
den zich te Berlijn en stonden ter be
schikking van de regeering, terwijl in
de Kroll-opera alle maatregelen waren
genomen, nood'g voor een eventueele
zitting van de rijksdag. Gisteren is dan
ook een zetting gehouden, waarin de
Führer heeft gesproken en na afloop
luide werd toegejuicht. Deze zitting is
echter geheim en van niet-formeele aard
Na afloop zijn de afgevaard gden naar
hun woonplaatsen vertrokken.
Nieuwe boodschap van Roose
velt.
„DE WERELD BIDT, DAT OOK
DUITSCHLAND AANVAARDT”.
Hitler wijst Fransch voorstel af.
Hitler heeft zich, naar intusschen is
gebleken, behalve tot Londen, ook tot
de Fransche regeering gewend. De Fran
sche ambassadeur te Berlijn, Coulondre,
heeft Vrijdag op een van Hitler ont
vangen uitnoodiging. een bezoek aan
den Führer gebracht. Hitler verzocht
Coulondre een verklaring aan Dalad er mlJn boodschappen, door rechtstreeksche
u j. rv onderhandelingen of door een verzoe-
ningsprocedure het geschil tusschen Po
len en het Duitsche Éijk te regelen. Tal-
nog
gered worden en men kan de hoop nog
weer doen opleven, dat de naties der
moderne wereld den grondslag kunnen
leggen voor vreedzame en gelukkiger be-
trekk.ngen. wanneer gij en de Duitsche
regeering zoudt toestemmen in de vreed-
handigen, waarin hij er aan herinnerde, zame regeling, welke aanvaard is
dat Frankrijk ten zeerste aan de vrede de Poolsche regeering.”
gehecht is, doch tegelijkertijd trouw AFWIJZENDE
het
DUITSCHLAND.
De Deutsche Dienst schrijft:
Terwijl Danzig door Poolsche troepen
wordt bedreigd, terwijl tienduizenden
Duitachers in den Corridor en in Oost
Opper-Silezië vervolgd, gemarteld en
vermoord worden, terwijl het waanzins-
dictaat van Versailles geleid heeft tot den
van oudsher door alle politici verwach
ten spanningstoestand, ontwaken weer
eens die merkwaardige apostelen, die van
zichzelf beweren, dat zij het patent van
den vrede bezitten en verplicht zijn het
te behoeden.
dérgelijke stemmen, vooral op het Ameri-
kaansche vasteland, te vernemen, maar
Advertentiën: 1—4 regels 1.30,
elke regel meer 0.20; derde
plaatsing halve prijs. Adver-
tentien worden gratis ge
plaatst in „De Gorcumer”.
Hoe groot de spanning in Furopa bij
de verschijning van ons vorig nummer
reeds was, en hoe stellig iedereen meen
de, de ontknooping elk oogenblik te kun
nen verwachten, toch heeft sindsdien de
toestand geen wijziging van beteekenis
ondergaan. Een zoolang uitstel van de
beslissing scheen aan het einde der vo
rige week nog vrijwel onmogelijk, maar
nog Vrijdagavond, toen de crisis onge
veer haar hoogtepunt moest hebben be
reikt, is een pauze Ingetreden, dit tot op
het oogenblik, dat wij dit schrijven, nog
voortduurt.
De oorzaak, waaraan deze rustpoos is
\e danken, vormt de belangrijkste ge
beurtenis der laatste dageneen con
tact tusschen Berlijn en Londen vla den
Britschen ambassadeur in de Duitsche
boofdstad, Henderson.
Hitler heeft V ijdagmlddag in aan we
ligheid. van dei
landsche zaken i i de rljkskanselarij
ambassadeurs
land en Frankrijl ontvangen. Van Engel-
sche <zijde werd
Henderson op verzoek
rljkskanselarij /was
Londen hem geen nieuwe instructies ge
zonden had. Nog die avond werd bekend,
dat Henderson Zaterdagochtend per
vliegtuig naar Londen zou vertrekken, om
verslag aan lord Halifax uit te brengen.
Te Berlijn liepen geruchten, dat
Duitschland tot een soort conferentie zou
willen komen, om het lot van Polen in de
iin der Duitsche eischen te regelen.
OOK EEN BEROEP VAN EEN
CANADA'S PREMIER.
Op Mussolini, Moscicki en
Hitler.
Ook de Canadeesche minister-presi
dent Mackenzie King he<t een bood
schap gezonden aan Hitler, Mussolini en
Moscicki, waarm hij er bij hen op aan
dringt hun invloed aan te wenden om
een oorlog af te wenden.
Deze boodschap is door tusschenkomst
van de consuls van Italië, Duitschland
en Polen overgebracht.
In zijn boodschap tot Mussolini zegt
Mackenzie King nog. dat hij op dit kri
tieke oogenblik in de geschiedenis van
de wereld namens het volk van Canada
Ztch wenscht aan te sluiten bij de be
roepen die op Mussolini zijn gedaan om
de groote macht en invloed waarover
deze beschikt, aan te wenden ter verze
kering van een vreedzame oplossing der
geschillen, welke den vrede en de
menschheid bedreigen.
RADIO-REDE VAN DALADIER.
Vrijdag heeft de Fransche minister--
president, Daladier, een radiorede uitge
sproken, waarin hij o.m. het volgende
zei:
„Ik heb mij hedenavond eenige oogen-
blikken tot u willen richten, omdat het
in de moeilijke uren die wij beleven
noodi-g is, dat het hoofd van de regee
ring der Republiek in voortdurend con
tact blijft met het Fransche volk. Gij
volgt, het is mij bekend, met gespannen
aandacht ons optreden voor het heil van
de vrede des vaderlands. Ik wil geen en
kel oogenblik in deze lange dagen de ge
voelens vergetefi die ons allen bezielen:
liefde voor deh vrede, respect voor de
eer, algeheele toewijding aan het vader
land.
Gij weet
zweren a
kerwljze if
zal niet ophouder^ een beroep te doenop
de rede van alle volkeren en ik geloof,
wanneer ieder verantwoordelijk staats
man oprecht den vrede wil, alle proble-
men geregeld kunnen worden door vrije
Wij zijn er aan gewend en loyale onderhandelingen.
Maar de kwestie Danzig is opgediend
t onder bedreiging met geweld en
wij herinneren ons juist vandaag, dat het begeleid door uitgebreider eischen,
°tie Amerikaansche president Wilson was,
die de deeling van het Rijk door de
Poolsche Corridor tegen den verbitter
den tegenstand van den toenmaligen mi
nister-president Lloyd George, in Ver-
Op het oogenblik, dat we dit schrijven,
♦ergaderen in verschillende landen nog de
ministers, voeren staatslieden besprekin
gen, overleggen de legeraanvoerders, wor
den in Duitschland reeds distributie
kaarten uitgedeeld, vertrekken de gezan
ten uit de vijandelijke landen en verla
ten ook de vreemdelingen de landen,
waar zij niet thuis behooren.
Hoe zal het zijn als dit blad de lezers
óerelkt? We leven nu niet bij de dag,
maar bij het uur; elk uur kan de beslis
sing komen, ten booze of ten goede. We
weten nu wat Duitschland eischt: terug
keer van Danzig en de corridor tot
Duitschland. „Terugkeermen ziet
het, nog altijd kreunt dé wereld onder
de gevolgen van het gevaarlijke en dwa
ze verdrag van Versailles, dat ook de cor
ridor en de Vrije stad Danzig heeft uit
gebroed. Misschien dat, als Hitler eerder
gekomen w&s met deze eisch, dat hij cor
ridor en Danzig tot het rijk had kunnen
terugbrengen, maar na hetgeen gebeurd
Is, zal men zeker niet zijn eischen op
nieuw inwilligen, omdat ieder weet, dat
onmiddellijk na het voldoen aan deze
eischen een andere zal volgen. Na de in
lijving van Oostenrijk volgde de eisch
van het Sudeten Duitschland: toen hem
dit was gegeven, kwam de inbezitneming
van Tsjechië, met o'pofferlng van Tsje-
eho Slowakije, daarna werd het Memel-
gebied geannexeerd, nu zijn Danzig en
corridor aan de beurt. En dan? Poolsch-
Bllezië? Hongarije? Zevengebergte? El
zas Lotharingen? Oekraïne? Zou het
waar zijn dat ook Hitler bezeten is door
dezelfde droom, waaraan al meer verove
raars te gronde zijn gegaan, namelijk
om heerscher te worden over Europa?
Alle zijn op wreede wijze wakker ge
schud uit die veroveraarsdroom, maar elk
dacht dat hij ’t beter zou doen dan zijn
voorgangers. Hitler moet echter weten,
dat de maatschappelijke verhoudingen
nu heel wat anders zijn geworden, dan
vroeger met de huurlegers en in de tyd
dat de massa geen stem had in haar lot.
Wel is dat in Duitschland weer zoo ge
worden, maar het is nu gevaarlijk ma
teriaal, waarmee deze wereld-veroveraar
moet werken, een materiaal waarvan een
deel onbetrouwbaar is. De stemming in
het Duitsche leger is niet te vergelijken
met die van 1914! Wel is dat leger groot en
Intusschen had Vrijdag president Roo-
seveit wederom een beroep gedaan
rijkskanseller Ha tier. Hij verzond dit be
roep, zoodra hij van den Poolschen pre
sident der republiek, Moscicki, bericht
had ontvangen, dat deze zijn uitnoodi
ging aanvaardde. Roosevelt vroeg Hitler
thans „toe te stemmen in de wijze van
vreedzame regeling, welke is aanvaard
door de Poolsche regeering".
Roosevelt verklaarde: „De geheele we
reld bidt, dat ook Duitschland aan
vaardt.
,,Gy hebt herhaaldelijk in het open
baar vendaard, dat het door het Derde
Rijk nagestreefde doel rechtvaardig en
redelijk is. In zijn antwoord heeft Mos
cicki verklaard, dat ue Poolsche regee
ring er mede accoord ging om op de
grondslagen, we.ke zijn voorgesteld in
nemen tot vrije methoden van verzoe
ning. Daladier verklaarde, dat niemand,
die een hart heeft, het zou kunnen be
grijpen, hoe een oorlog zou kunnen uit
breken, zonder dat eenige nieuwe recht-
streeksche poging is gedaan om tot een
vreedzame oplossing te komen. Hij ver
klaarde zich bereid, alle krachten in te
spannen, om een dergelijke poging te
begunstigen.
Zaterdag, tegen de avond, heeft Hit
ler Coulondre opnieuw ontvangen en hem
verklaard, dat hij de door Daladier geda
ne voorstellen niet kon aanvaarden. De
volgende dag. dus Zondag, heeft Hitler
J Tetet 20. TeL-Adrec Vannooten. B. W. N. VAN NOOTEN, SCHOONHOVEN, HAVEN V. Postrekening 13763. l_
iBONNE'S die zich aan onze administratie opgeven voor de verzekering, zijn volgens de vastgestelde bepalingen tegen ongevallen verzekerd voor bedragen, gewaarborgd door de NIEUWE HAVBANK te Schiedam, van
sterk, maar niet alle deelen zullen de
druk- en rekproef doorstaan.
Duitschland heeft alles geofferd, om
dat leger te vormen. In enkele jaren
heeft het dat ontzaglijke heir geoefend
en bewapend, de geheele natie heeft ja
ren van bittere nood en ontzegging moe
ten doorstaan, om het leger te doen
groeien en volgens Goring was het beter
kanonnen te koopen dan boter. Men mag
zeggen, dat Duitschland zijn geheele
kracht en zijn geheele bezit gestoken
heeft in dat leger en nu moet dat ook
gaan „produceeren", het moet iets vóórt
brengen, want anders zou het een dure
machine zijn, die geen baat oplevert.
Natuurlijk zou het wenschelijk zijn, dat
de machine niet behoefde te werken en
dat alles werd geproduceerd, alleen al
door de vrees, welke deze geweldige ma-
crine inboezemt, maar het ziet er niet
naar uit, dat de andere staten nogmaals
zullen toegeven. Te minder, omdat zij
weten, dat alle beloften door Duitsch
land afgelegd, en alle verdragen door dat
land onderteekend, geen waarde hebben.
Als het tot oorlog komt, zal het eerste
door Duitschland worden gelost.
Dat is onvermijdelijk. Duitschland ver
langt iets, wat andere bezitten, die an
deren verlangen niets, maar willen be
houden wat zij hebben en zij zullen zich
dus alleen verweren tegen een aanval. De
vrede van Versailles nam van Duitsch
land en gaf het aan anderen, die ande
ren weigeren terug te geven, wat zij kre
gen, en zeker niet, nu Duitschland be
gonnen is meer te nemen, dan het was
ontnomen. De toestand zou gemakkelij
ker zijn,
was met
geen ‘het in 1919 is ontnomen, maar in
tegendeel was zijn eerste daad inbezit
neming van landen, die niet bij Duitsch
land behoorden. Nu holt dit land door op
zijn gevaarlijke, hellende weg. Het is, zoo-
als de Duitsche dichter Schiller zegt: de
vloek van de slechte daad, dat zij voort
durend nieuwe slechte daden voortbrengt.
Nog is het eerste schot niet gevallen en
dus is er nog hoop, dat Duitschland nog
tot inkeer komt en de strijd op leven en
dood niet gaat beginnen, welke in het
gunstigste geval dat land niet anders
kan brengen dan een nameloos leed en
onberekenbaar verlies en eenige uitbrei
ding van grondgebied. K.
Andere veronderstellingen kwamen
hierop heer, dat Hitter tegenover Hen
derson zijn minimum eischen zou heb
ben geformuleerd, die zouden bestaan in
de afstand van Danzig aan het Duitsche
Rijk, wijziging van de Duitsch-poolsche
grens en vorming van een doorgang ten
behoeve van Duitschland door de Pool
sche corridor.
Met de meeste nadruk is van officieele
zijde te Londen verklaard, dat al deze
geruchten omtrent de inhoud van de
boodschap, die Henderson uit Berlijn
heeft medegebracht, elke grond missen
en volkomen onjuist zijn. Waarop Hit
ler’s mededeeling dan wel neerkomt,
werd tot nu toe niet medegedeeld. Het
meest waarschijnlijk lijkt nog wel de
meening, die later in doorgaans goed in
gelichte kringen te Berlijn overheerscht,
namelijk, dat Hitler geen concrete voor
stellen heeft gedaan, doch alleen een na- vrede in Europa. Daladier stelde
dere verklaring van Duitschland’s stand- borg voor de door Polen betoonde
punt heeft gegeien, een verklaring, die
dan niettemin van het allergrootste be- beeld, dat beide partijen haar toevlucht
lang voor de verdere Tontwikkeling
worden geacht en die
het critiekste moment
een
en
maanden 1.25;
Met verzekering
