DANZIG BIJ HET DUITSCHE RIJK INGELIJFD pssfl SCH00NH0VEN5CHE COURANT I Hitler publiceert de gedachtenwisseling met Londen en grijpt in tegen Polen DE LAATSTE DAG. 1 Ba hl man ti Een Duitsche verklaring. Perfecte pasvorm dat K. Folen tot be- van Gegarandeerd prima kwalteil en afwerking De nieuwe collectie is geheel compleet De Ideale dames- en mels|eskleedinq tid, zooalj i hadden militairen i wil naar eco- der goed dit een ultimatum was. Daarop zou Hit ler hebben geantwoord, dat zijn eisch niet in dien zin bedoeld was. Htj had deze korte termijn genoemd om nediux te leg gen op de noodzaak van spoed. Daarmede g.ng Engeland geheel accoord. weg naar proep tot niet alles ook bij door de rden opge- leggan van De drukte isterdam ^^GOUDA Een Duitsch woordvoerder te Londen heeft verklaard dat bovenstaande punten niet beschouwd moeten worden als eischen, doch als voorsteden tot onder- handeiing. Geen eischen maar vooritellen. regeering heeft glster- gepu- zijn en het vraagstuk van de olie is on opgelost gebleven. Duitschland gebruikt in vredestijd 7 millioen ton olie per jaar, waarvan het zelf een derde deel kan le veren en hoewel het nu ook de beschik king heeft over de Oostenrijksche bron nen en het (dure) kunstmatige benzine fabriceert, is het niet onafhankelijk van het buitenland. Het krijgt de rest uit Amerika, Nederlandsch-Indië en Roe menië. Als de oorlog verklaard wordt, zal de toevoer uit deze landen wel worden afgesneden, maar het heeft Rusland daar voor In de plaats gekregen, dat na Ame rika de grootste olle-producent is en dat 30 millioen ton per jaar opbrengt. Maar de Russische landbouw is dermate gemo toriseerd, dat Rusland bijna al haar olie zelf noodig heeft. Als men nu weet, dat één bommenwerper ongeveer 4 liter per mijl verbruikt en dus voor een enkgje tocht van 300 mijl 1200 liter noodig heeft dan begrijp men iets, van het enorme olie-verbruik in een oorlog. Om een oor log te kunnen beginnen moet de betrok ken staat eenige millloenen tonnen olie ter beschikking hebben en die heeft Duitschland op geen stukken na. Zoo is het met de geheele uitrusting van het Duitsche leger. De mannen zijn talrijk en goed geoefend, maar er zijn geen re serves meer, er is gebrek aan grondstof fen en aan arbeidskrachten en aan de geestelijke voorwaarden, welke vereischt worden om een oorlog krachtig in te zet ten, ontbreekt veel. Daartegenover staan de vrijwel onuit- puttelijke krachten en voorraden aan soldaten, wapens, levensmiddelen, olie en géld van de tegenpartij met het sym- pathiek-gezinde Amerika achter zich. Dit overwegende kan men haast niet aannemen, dat Duitschland alles op één kaart zou zetten en zijn toekomst zal wa gen aan de altijd onzekere kansen van een oorlog, maar waarvan de kansen dit maal al zeer ongunstig lijken. de verzekering, zijn volgens de vastgestelde bepalingen tegen ongevallen verzekerd voor bedragen, gewaarborgd door de NIEUWE HAVBANK te Schiedam, van q ft ft Gulden bij verlies O ft ft Gulden bij verlies 1 ft ft Gulden bij verlies z Gulden bij verlies van Dë verzekerde moet in het U U U van hand of voet. 4 V U van een oog. 1 U V van een duim. O V een anderen vinger. bezit zijn van eén polis. een Stemge rechtigd zijn alle Dultschers en Polen, die op den Isten Januari 1918 in dit gebied woonden. De uit dit gebied verdreven Dultschers keeren tot uitbrengirtg hun stem terug. Ter verzekering van een keer van Duitschland met zijn provincie Danzig—Oost-Pruisen en Polen zijn vef- blnding met de zee te garanderen, zal, in geval het aan de steAnmmi onder worpen gebied aan Polen kom*. Duitsch land „eer. exterritoriale verkeerszont, on geveer in de ridhting van Bütow—Dan zig, resp Dirschau gegeven word m voor het aanleggen van een rijksauroweg be nevens van een viersporige spoorlijn. De breedte van deze zone wordt vast gesteld op 1 K.M. en vormt Duitsch sou- verein gebied. Wanneer de stemming ten gunste van Duitschland mitvait, krijgt Polen voor het vrije en onbeperkts ver keer naar zijn haven Gdynia iezelfde rechten van een gelijke exierr.tor.a e weg-, resp. spoorwegverbinding als waar Duitschland recht op fcou hebben. 9. In geval de Corridor aan het Duit sche rijk terugkomt, verklaart dit zich bereid met. Polen een bevolkingsmtwisse- ling in zoodamgen omvang uit te voeren, als de corridor daarvoor gesch kt is. 10. De eventueel door Polen gewensch- te speciale rechten in de haven van Danzig zouden paritair uitgewisseld wor den met gelijke rechten van Duitschland in de haven van Gdynia. 11. Om in dit gebied leder gevoel van een bedreig.ng aap beide kanten uit den weg te ruimen, zouden Danz.g en Gdynfa het karakter van zuivere han- delssteden krijgen, d w.z zonder militai re Inrichtingen en militaire versterkingen. 12. het sth er eiland H?'a. dat over eenkomstig de stemming of wel aan Polen óf wel aan Duitschland zou ko men, zou in ieder geval eveneens gede militariseerd moeten worden. 13. Aangezien de Duitsche rijksregee- ring uiterst heftige bezwaren heef*, in te brengen tegen de Poolsche behande ling van de minderheden en de Pool sche regeering van haar kant gelooft ook bezwaren tegen Duitschland te moe ten inbrengen, verklaren beide partijen zich ermede accoord, dat deze bezwaren worden voorgelegd aan een internationa le samengestelde commissie van onder zoek, die tot taak heeft alle bezwaren omtrent economische en physleke be- nadeelingen benevens andere terroristi sche daden te onderzoeken. Duitschland en Polen verplichten zich alle sedert het jaar 1918 eventueel voorgekomen nomische en andere benadeelingen wederzljdsche minderheden weer te maken, resp. alle onteigeningen op te heffen of voor dit en ander ingrijpen in het economische leven een volledige schadeloosstelling der betrokkenen te betalen. 014. Om de in Polen verblijf houdende Dultschers evenals den in Duitschland verblijf houdende Polen het gevoel van internationale rechtelooshe-d te ont nemen en hun vooral de zekerheid te waarborgen, niet te kunnen worden op geroepen voor handelingen, resp. diensten, die onvereenlgbaar zijn tot de bijzonderheden van eenige kwes ties, daar de noodzakelijke sfeer voor rustige beraadslagingen volkomen ont breekt en de geheele Britsche krachts inspanning er op gericht is geweest, de te brengen, waarin de eigenlijke onderhandelingen zouden kunnen beginnen. Bij de voorbe reidende correspondentie tusschen Ber lijn en Londen was het voorts een groote een koortsachtige haast had. De gedachten- wisseling werd ook belemmerd door den tegenzin van Hitler of misschien zijn aangeboren onvermogen om de volkomen aard te erkennen van de Fran^h-BrFfch* verplichting Jegens Po len. Volgens de Daily Telegraph heeft Po len de jongste aanvullende voorzorgs- 1 maatregelen genomen als gevolg van aanwijzingen uit Londen omtrent Hit lers eischen. De Poolsche bladen schrijven, dat de gebeurtenissen elkaar snel opvolgen en dat een oplossing op til schijnt te zijn. Een kwestie van uren? Giovanni Ansaldo spreekt in de Tele- grapho, hef blad van graaf Ciano, de meenlng uit, dat misschien nog niet al les verloren is, „mits men snel handele”. „Zoolang het kanon nog niet buldert, aldus schrijft hij, en zoolang er nog vliegtuigen over de Noordzee vliegen om boodschappen over te brengen in plaats van bommen, is het nog veroorloofd te hopen. Doch laat ons goed verstaan, dat de tijd dringt. Men kan door middel van boodschappen de zaak niet langer rek ken. De mogelijkheid, de vrede te red den, is een kwestie van uren geworden”. kBONNE'S, die zich aan onze administratie opgeven voor Gulden bij levenslange z n n Gulden bil 2000 ongeschiktheid. D 0 0 overlijden. De nota’s. Nadat te Londen Woensdag de inhoud van de jongste nota ter kennis van den Poolschen ambassadeur was gebracht, is weer het begin van de avond hetEngel- sche antwoord aan RIJkskanselier "Hitler per telegram naar Berlijn gezonden. Naar Reuter meldde, liet het de deur open voor verdere onderhandelingen. Even, ovef middernacht werd het ant woord te Berlijn door Henderson aan von Ribbentrop overhandigd, die het op zijn beurt aan Hiller ter hand stelde. Naar te Londen uit goed ingelichte bron verluidt, heeft Hitler toegestemd in directe onderhandelingen met Polen, mits dit land van te voren belangrijke territoriale, politieke en econom.sche concessies doet. Ondanks de bereidheid van Hitler om met Polen te onderhandelen, bleef dus de toestand onveranderd, aangezien Hit ler in zijn antwoord aan Engeland de eischen inzake Daruig en den Corridor, zooais in de brief aan Daladier werd vermeld, handhaafde en ook de kwestie van nieuwe concessies opwierp. Vernomen wordt dat Hitler in zijn on derhoud met Henderson Maandag Sile- zië voegde bij de territoriale eischen. Men meent dat Silezië ook genoemd is of dat er toespeling op gemaakt is in het schr.ftelijk antwoord aan Engeland. Hitler zou een „economische overeen komst” hebben voorgesteld tusschen Po len en Duitschland, maar de eerste ra- druk hiervan is dat deze de Poolsche staat in economische afhankelijkheid van Duitschland zou brengen. HITLER EISCHT SPOED. Bij deze toch reeds niet bemoedigende berichten kwam nog een ander, dat even min als de bovenstaande officieel was, doch waaraan niettemin groote waarde werd gehotiït. Het meldde dat Hitler eigenlijk had geëischt, dat een Pooische vertegenwoordiger binnen 24 uur te Ber- welljks mogelijk geweest, door te dringen lijn zou aankomen teneinde de toestem ming van Polen te bevestigen om Danzig en den Corridor over te geven en onder handelingen te beginnen over de andere kwesties. Deze eisch zoü overeen komen met de geestesgesteldheid te weeg ultnoodlging aan den Tsjechlschen pre sident, Hacha, in Maart. Als de inlichtingen Juist zijn, heeft Hénderson dadelijk Hitler te verstaan ge geven, dat het zenden van een Poolschen moeilijkheid, dat een der partijen vertegenwoordiger naar Berlijn niet uit- 1 oerbaar was binnen die korte tijd. GEEN ULTIMATUM. Toen Henderson namelijk Dinsdag- bindende nvond Hitler's boodschap ontving en doorlas, moet hij hebben opgemerkt; dat No «367 TWAALF BLADZIJDEN. VRHL'AG 1 SEPTEMBER 1939 71e JAARGANG. NIEUWSBLAD VOOR ZUID HOLLAND EN UTRECHT I Met verzekering 15 cents meer. Telef TeL_AdJres: vannooten. S. W. N. VAN NOOTEN, SCHOONHOVEN, HAVEN M. Postrekening 13763. L Wanneer op het oogenblik, dat dit nummer bij de lezers bezorgd wordt, de oorlog niet is losgebroken, de vernieti ging niet is begonnen, de ondergang van Europa geen aanvang genomen heeft, dan is 't bijna zeker, dat het niet meer tot die verschrikking zal komen. Het is Vrijdagochtend 10 uur als wij dit schrij ven en de laatste uren hebben de tijdin gen elkaar met nog grootere snelheid, dan in de vorige dagen opgevolgd. Gis teravond elf uur kwam de Duitsche me- dedeeling omtrent de 16 punten, waar van we toen reeds wisten, dat die niet aangenomen waren, omdat daarna Enge land en Polen gemobiliseerd hadden. Van ochtend was er de boodschap van Hitler aan het leger, dat hij geweld met geweld zou keeren en dat hij verwachtte, zooais Nelson gezegd heeft, voor de slag van Trafalgar aan de Engelsche matrozen, dat ieder Duitscher zijn plicht zou doen. Nog altijd beteekende dat niet dat het oorlog zou zijn, hoewel we er nu angstig dicht voor stonden. Hierbij kwam de eenigszins vreemd aandoende verklaring van een Duitschen woordvoerder in Lon den, dat de 16 eischen van de Duitsche mededeeling geen eischen waren, maar dat die een grondslag konden vormen voor onderhandelingen. Dat beteekende dus min of meer, dat Duitschland bepaald op stond op inwilliging van wat daarin genoemd wordt en dus niet tot terugkeer van Danzig Duitschland. Kort daarop vernamen we echter, Danzig reeds bij Duitschland was inge- lijfd en aangezien het waarschijnlijk is, dat Polen daarmede geen genoegen zal nemen, moet men het er voor houden, dat de oorlog zoo hij niet begonnen is, dan toch voor Europa’s poorten staat. Nog behouden we een zwakke hoop*, dat het niet zoover zal komen, omdat Duitschlands positie toch eigenlijk geen oorlog toelaat. Er heerscht nu reeds ge brek aan verschillende levensmiddelen, zoodat die reeds sterk gerantsoeneerd POLEN VERWACIÖ? SPOEDIGE ONTKNOOPING. DE MOEILIJKHEDEN BIJ HET OVERLEG. De „Times” wijst in een hoofdartikel op de moeilijkheden bij de Engelsch-Dult- tche gedachtenwisseling. De onderhavi ge besprekingen zijn niet alleen netelig en ingewikkeld, doch loopen over twee zeer verschillende vraagstukken, de rege ling der huidige Dultsch-Poolsche moei lijkheden en de sluiting van een alge- meene Engelsch-Duitsche overeenkomst waarbij noodzakelijkerwijze ook andere mogendheden betrokkenzijn. Tot dusver is het bij de gedachtenwis- •sellng tusschen Londen en Berlijn nau- vbor met hun nationale gevoel, komen Duitschland en Polen overeen de rechten der weder- zijdsche minderheden door de omvat- tendste en bindende overeenkomsten te verzekeren, teneinde deze minderheden het behoud van vrije ontwikkeling en uit oefening van hun volkswezen te waar borgen, hun in het bijzonder tot dit doel de door hen voor vereischt gehouden or- Belde partijen minder- op DE RENLOOP DER FEITEN. Donderdag, In de loop van de dag, werden de berichten over de toestand in Europa voortdurend pesismistischer. Ook toen officieel nog niets bekend was over de inhoud van de nota’s, die Hitler en Chamberlain hadden gewisseld, bleek reeds uit verschillende inlichtingen, die vit betrouwbare bron waren verkregen, dat aan de toestand van onzekerheid spoedig een einde zou komen en dat een ontknooping van het waarschijnlijkst moet worden geacht. In deze berichten werd o.m. de mee nlng geuit, dat de beslissing over oorlog en vrede, toen nog slechts een kwestie van uren was en die indruk is Inmiddels juist gebleken. Hoewel derhalve vele der hieronder vol gende berichten inmiddels door de fei ten zijn achterhaald., willen wij ze den lezer niet onthouden, omdat ze een over- zicht geven van de ontwikkeling van he J toestand. i De Duitsche avond de volgende mededeeling bliceerd: De Britsche regeering heeft zich bëreid Verklaard, hare bemiddeling tot onder handelingen tusschen Duitschland en te stellen. De Duit- - moet dit gebied binnen een overeenge komen, zoo kort mogelljken termijn door de Poolsche militairen, de Poolsche poli tie en de Poolsche autoriteiten ontruimd worden. 4 Van dit gebied blij ft uitgezonderd de Poolsche haven Gdynia, die principieel Poolsch souverein gebied vormt In zoo verre zij zich territoriaal beperkt tot de Poolsche nederzetting. De nadere gren zen van deze Poolsche havenstad zouden tusschen Duitschland en Polen moeten worden' vastgelegd en zoo noodig door een internationaal scheidsgerecht vast gesteld worden. 5., Om den noodzakelijken tijd voor de verelschte omvangrijke werkzaamheden ter uitvoering van een rechtvaardige stemming te waarborgen, zal deze stem ming niet plaats vinden voordat twaalf maanden verloopen zijn. 6. Om gedurende dezen tijd Duitsch land Zijn verbinding met Oost-Pruisen en Polen zijn verbinding met de zee onbe perkt te garandeeren, worden wegen en spoorwegen vastgesteld, die een vrij trans- slto verkeer mogelijk maken. 7. Over het toebehooren tot een van beide staten van het gebied beslist de eenvoudige meerderheid van de uitge- braebte stemmen. 8. Om na de tenuitvoergelegde stem ming onverschillig hoe deze moge uit mallen de veiligheid van het vrije ver- Polen ter beschikking sche regeering heeft zich in het belang van den vrede bereid verklaard, de En gelsche bemiddeling aan te nemen. Zij heeft het noodzakelijk geacht, er op te wijzen, dat wanneer het gevaar van een katastrofe wil worden vermeden, snel en onverwijld moet worden gehandeld. De Duitsche regeering heeft voorts doen weten, dat zij gelooft, tot aan de aan komst van een Poolschen onderhande laar te Berlijn, de Britsche regeering de bases betreffende het aanbod tot over eenstemming eveneens toegankelijk te kunnen maken. De verklaring betoogt dan dat geen gevolmachtigde heeft gezonden, maar dat zij niettemin de volgende voor stellen doet. 1. De Vrije stad Danzig keert op grond van haar zuiver Duitsche karakter, even als op grond van den eensgezindeu van haar bevolking, onmiddellijk i ret Duitsche rijk terug. 2. Het gebied van den z.g. Corridor zal telf beslissen over zijn toebehooren Duitschland of tot Polen. 3. Tot dit doel zal in dit gebied «temming gehouden worden. ganisatie toe te staan. verplichten zich de leden der heid niet voor den militairen dienst te roepen. 15. In geval van een overeenkomst op den grondslag van deze voorstellen ver klaren Duitschland en Polen zich reid de onmiddellijke demobilisatie van hun strijdkrachten te bevelen en ten uitvoer te leggen. 16. De ter bespoediging van de boven staande overeenkomsten verelschte ver dere maatregelen worden tusschen Duitschland en Polen gemeenschappen!k overeengekomen. objectieve stemming, wordt dit gebied geplaatst onder een internationale com missie, die door Italië, We Sowjet-Unie, Frankrijk en Engeland gevormd wordt. Deze commissie oefent alle souvereine rechten in dit gebied uit. Tot dit doel Advertentiën: 1—6 regels 1.30, elke regel meer 0.20; derde plaatsing halve prijs. Adver tentiën worden gratis ge plaatst in „De Gorcumer”.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Schoonhovensche Courant | 1939 | | pagina 1