De Russen vallen Polen binnen
EEN NIEUWE BLADZIJDE.
Warschau geeft zich over
Polen strijden aan twee kanten
20(10 ongeschiktheid. O U U overlijden. J U U van hand of voet. V v van een oog. 1 U U van een duim. O V een anderen vinger.
acht bladzijden.
MAANDAG 18 SEPTEMBER IMS
EMBER 1H»
nog
met
P. I B, Bo. 6 Cop.ohos»»
IET SUCCES)
31, R'dam
de
plan
aan belde zijden zullen worden ultge-
wlsseld. Een commissie zal worden Inge-
van de grenslijn tusschen de Mongool
sche volksrepubliek en Mandsjoekwo.
nnoeriam en
om op elke
en
In-
Zal
ZU
uit
de
de Jtussen heden
Itscn^ troepen te
«874. ACHT BLADZIJDEN. MAANDAG 18 BBr i tan im He JAARGANG.
NIEUWSBLAD VUUR ZUID HOLLAND EN UTRECHT
I SCH00NH0VEN5CHE COURANT I
J TeleL 20. TeL-Adres: Vannooten. 8. W. N. VAN NOOTEN, SCHOONHOVEN. HAVEN 85. Postrekening 13763. I
te Schiedam, van
De verzekerde moet In het
bezit zijn van een polis.
MOSKOU MOTIVEERT ZIJN DAAD.
In de nacht van Zaterdag op Zondag,
om drie uur, ontving de Poolsche gezant
'*Grybowski, het verzoek, bij Molotov te
verschijnen. Deze las hem om vier uur
een Russische nota voor, volgens welke
aan de troepen opdracht was gegeven de
Poolsche grens te overschrijden. De rede-
verd zijn aan de willekeur van het lot,
onbeschermd, blijven. Met het oog op de
ze situatie heeft de Sovjet-regeerlng het
opperbevel van het roode leger opgedra
gen, Polen binnen te trekken en het le
ven en bezit der bevolklng_van de Wes
telijke Oekraïne en Westelijk wit-Rus-
lanti onder haar bescherming te nemen.
De Sovjet-regeerlng wil voorts alle
maatregelen nemen, ten einde het Pool-»
sche volk te bevrijden uit de rampzalige
oorlog, waarin het door zijn onverstan
dige leiders is gestort en het de moge
lijkheid te verschaffen een vreedzame
bestaan te hervatten.”
Sinds gisteren heeft het conflict in
Europa een wending genomen, die, hoe
wel ze niet onverwacht kwam, een nieuwe
«chok door ons werelddeel deed gaan:
Russische troepen zijn gistermorgen
vroeg over de geheele lengte de Oost
grens, van de Wilna to de Dnjester, Po
len binnengerukt. De Poolsche troepen
betten hardnekkig tegenstand, doch heb
ben niet kunnen beletten, dat de Rus
sen verscheiden dorpen en steden in be-
jit namen. Op sommige punten rukten zij
dezelfde dag reeds 60 K.M. het Poolsche
gebied binnen?
Rusland voert als motief voor dat op
treden aan, dat het de Russische minder
heden in Wlt-Rusland en in de Weste
lijke Oekraine moest beschermen.
Een 'zegsman van het Duitsche minis
terie van Propaganda meldt aan United
Press, dat de opmarsch der Sovjets ge
schiedt met volledige instemming van de
Duitsche regeering.
te voorspellen. Zaterdag, toen het
slechts dreigde, schreef het Fransche
persbureau Havas:
In geval van een optreden In Polen
van het Sovjet-leger, zou Roemenië vol
gens het Poolsch-Roemeensche verdrag
moeten Ingrijpen en dan zouden alle
Balkanstaten worden meegesleept In de
strijd, met name de Turken, die een der
gelijke druk niet zouden verdragen. BIJ
een optreden der Russen aan de zyde van
Dultschland. aldus ging Havas verder,
zouden alle antl-communistlsche mogend
heden In het conflict worden meege
sleurd, zelfs de vroegere bondgenooten
van Dultschland en met name de af
wachtende houding van Italië zou zich
snel kunnen ontwikkelen.
DUITSCH CREDIET AAN RUSLAND.
United Press seint uit Berlijn, dat, naar
In Duitsche handelsknngen bekend Is ge
worden, nieuwe economische besprekin
gen met Rusland voortgang makqp, wel
ke de verdubbeling van het Duitsche cre-
dlet van 200 mill Mark ten doel hebben.
De onderhandellngen werden te Mos
kou met den handels-attaché van het
Duitsche gezantschap gevoerd.
De grootste belemmering voor den
handel tusschen Dultschland en Rusland
vormt het gebrek aan vervoergelegen-
held. Beide partijen trachten daarom
nieuwe wegen te vinden en er wordt over
wogen, sommige goederen door de lucht
te vervoeren.
DE SNELLE OPMARSCH.
Nauwelijks een paar uren, nadat
Poolsche gezant van het Russische
in kennis was gqpteld, begon de uitvoe
ring daarvan. De bolsjewistische troepen
zijn, volgens mededeelingen van Duitsch
Russische zijde, op sommige punten
reeds diep het Poolsche land binnenge
rukt. De stad Baranowltskj, op 60 k.m.
van de grens, is in roode handen geval
len eO zelfs hoopten de
te Brest-Lltowsk de Duit
ontmoeten.
De Poolsche troepen aan de i
hebben zich uit alle macht verzet,
opmarsch geschiedde volgens het
sche recept: de roode troepen
gen, die eenlgszins maar geleken op com
munisme, een verbond zou sluiten met
het zuiver communistische Rusland, leek
nog voor weinige dagen absurd. Nu ach
ten wij het nog onaannemelijk dat
Dultschland het waagstuk zou beginnen
om de trouw bewaakte Dultschers In
aanraking te brengen met eerilge mllll-
oenen communisten, maar morgen mis
schien vernemen we al dat de Duitsche
en Russische legers zich met elkaar gaan
verbinden, terwijl Japan China Inpalmt.
West Europa weet niet wat Clio zal
gaan schrijven op haar nieuwe bladzijde,
maar niet met blijde verwachting kan
zij naar dat begin zien en vooral voor
Engeland begint het er uiterst moeilijk
uit te zien. Dultschland, Rusland, Japan,
niet als vrienden verbonden, maar als
op buit beluste gezellen, gluren naar het
Westen, waar Engeland ligt en naar het
Oosten, waar de Engelslche bezittingen
en belangen zijn. Een samengaan van
die drie begeerige en sterke staten zou
voor Engeland erger zijn, dan een verlo
ren oorlog, want Cllo zou dan boven haar
nieuwe hoofdstuk gaan schrijven „Ver
plaatsing der hegemonie”. De hegemonie
dat men niet kan vertalen met „over-
heersching” maar meer met de sterkste,
de machtigste staat, heeft Clio In de loop
der eeuwen al verschillende malen zien
overgaan. Van Egypte naar Griekenland,
van Griekenland naar de Romeinen, van
de Romeinen naar Spanje, bij het over
gaan van Spanje naar de volgende is
pen. Hitler woonde de overtocht vantwe®
divisies over de San bij.
De troepen, die Hitler bij hun op-
ondanks
I ling- voor Schoonhoven per 3
I maanden 1.25; per post 1.50.
I Met verzekering 15 cents meer.
4BONNES, die zich aan onze administratie opgeven voor de verzekering, zijn volgens de vastgestelde bepalingen tegen ongevallen verzekerd voor bedragen, gewaarborgd door de NIEUWE HA VB ANK
Gulden bij levenslange A ft Gulden bij Q A A GuIden biJ terUe» 0 A A Gulden bi^ Terbea 1 A A GuJden blJ verlies x Gulden bij verlies van
VERLAAT RUSLAND.
Raad van Amerikaansch*
ambassade.
Het departement van buitenlandsche
zaken te Washington bevestigt, dat da
Amerikaansche ambassade te Moskou den
Amerlkaanschen onderdanen den raad
heeft gegeven, Rusland te verlaten.
Deze raad, zoo zegt men, is In over
eenstemming met de permanent In
structies over de door de ambassade te
volgen gang van zaken wanneer gevaar
dreigt.
Wat het verdrag Inhield.
Dat verdrag Is gesloten op 25 Januari
1932 voorlooplg voor de duur van drie
jaren en op 5 Mei 1934 verlengd tot 1945.
met een clausule, dat het daarna auto
matisch telkens met twee jaar verlengd
is, als het niet tevoren Is opgezegd.
In art. 1 van het verdrag van 1932 za
gen belde partijen af van het bezigen
van oorlog als Instrument van nationale
politiek en verplichten zij zich, zich van
tau opanjc iiwtr ue vuigeiiue is alle aanvallende handelingen, vook zonder
eenïgen tijd gewankeld of de hegemonie oorlogsverklaring te zullen onthouden. In
ten deel zou vallen aan Nederland of aan art. 2 verplichten Polen en Sovjet-Rusland
Engeland. Het Is Engeland geworden en zich, een, derde staat niet te helpen, die
sinds de 17e eeuw Is de macht en in- de andere verdragsluitende staat zou
vloed van Brlttannlë toegenomen. Zal aanvallen. Art. 3 bond elk der belde par-
dit nu zoo blijven of zullen de commu- tijen, niet deel te nemen aan een over-
Mjiouder aan schouder met de eenkomst, welke als gericht tegen de an
aal socialisten en gesteund door dere partij moet worden beschouwd.
BIJ de verlenging van het verdrag tot
1945 (op 5 Mei 1934) werd er eep proto
col aan toegevoegd, waarin de geest van
vreedzame verstandhouding tusschen de
twee landen nog eens bijzonder werd on
derstreept.
Het heeft fltalln ’Weinig moeite ge
kost, zich,van de verplichtingen die dit
verdrag hem oplegde. >te ontdoen. Hij
heeft eenvoudig verklaard, dat de Pool
sche staat niet meer bestond en dat Rus
land zich dus moest ontfermen over uljn
minderheden In Oost-Polen.
GEVOLGEN NOG NIET TE
OVERZIEN.
Tot welke gevolgen het Ingrijpen van
tuisland zftl lelden, valt nog ónmogelijk
van Brlttannlë toegenomen.
commu
nisten spjiouder aan schouder met de
nationaal socialisten en gesteund door
het gele ras Engeland de hegemonie ont
nemen om dan onderling te gaan strijd
voeren over wie haar zal uitoefenen bo
ven de anderen?
We zijn dit artikel met een mytholo
gische figuur begonnen, we zullen met
een andere eindigen. Eplmtheus had een
doos en hij had zijn vrouw Pandora ge
waarschuwd, die nooit te openen,
overtrad dat? verbpd bh toen vloden
die doos alle rampen en zorgen op
menschheld los. Verschrikt deed Pando
ra het deksel weer dicht, maar slechts
een ding was lp de doos achtergebleven;
de hoop!
VLUCHT UIT POLEN.
Regeering nog in ’t land.
De Poolsche ambassadeur te Parijs
spreekt nadrukkelijk de verklaring van
Molotof tegen, dat de Poolsche regee
ring Polen verlaten heeft. Niettemin ko
men berichten uit Boekarest binnen,
waaruit blijkt, dat eenlge leden van de
Poolsche regeering reeds In Roemenië
zijn aangekomen of allthans zich op weg
naar Boekarest bevinden.
Gisteravond werd kolonel Beek te
Czernowltz, dus op Roemeensch gebied,
verwacht. Daar zijn ook reeds 60 vliegtui
gen met vluchtelingen ook burgers
uit Polen aangekomen en tal van andere
vluchtelingen komen over de Dnjester
naar Roemenië.
Volgens de Poolsche berichten heeft de
Poolsche regeering zich gevestigd In het
gebied van Lwow. Ze blijft in voortdu
rend contact zoowel met het opperbevel
als met de centra van tegenstand. In te
genspraak met de van Duitsche zijde
verspreide berichten is slechts een klein
aantal leidende Poolsche personen aan
de Roemeensche grens bijeen en worden
de ambassades der geallieerde mogend
heden gehandhaafd; alleen het perseb
neel is naar Roemeensch gebied gezon
den.
Onderhandelingen over Warschau.
Na Duitsch ultimatum.
Over hetlot van Warschau zal op het
grens
De
Duit-
kwamen
bliksemsnel oprukken met tanks en ge
motoriseerde eenheden en daartegen
konden de Polen weinig inbrengen.
EEN STREEP DOOR HET RUSSISCH—
POOLSCH VERDRAG.
Reeds enkele dagen heeft eigenlijk al
les erop gewezen, dat Rusland zich klaar
maakte om In Polen zijn slag te slaan.
Toen het met Dultschland een nlet-aan-
valsverdrag sloot, kreeg men weliswaar
de indruk, dat Stalln zich alle moeilijk
heden In Europa van de schouder^ wil
de werpen, teneinde de handen vrij te
hebben In het Verre Oosten. Maar de
feiten volgen elkaar met duizelingwek
kende snelheid op en sinds dat verdrag
heeft Rusland zoowaar een wapenstil
stand met Japan aangegaan, waaraan
moeilijk een ander doel kan worden toe
geschreven. dan dat Moskou het nu weer
noodzakelijker achtte, al zijn aandacht
aan de toestand in Europa te kunnen
schenken.
Toch achtte men het nog Zaterdag In
de Russische hoofdstad niet waarschijn
lijk, dat het Roode leger deelen van Po
len zou bezetten en eenlge vertegen
woordigers der Sovjet-regeerlng zouden
bovendien verklaard hebben, dat het niet
aanvalsverdrag met Polen onaantast
baar was.
DUITSCHLAND EN JAPAN.
Ambassadeur uit Tokio
teruggeroepen?
Verscheidene Japansche bladen mel
den, dat de Duitsche ambassadeur Ott
Woensdag door von Ribbentrop, den
Duitschen minister van buitenlandsche
zaken, is teruggeroepen, teneinde de be
trekkingen tusschen Dultschland en Ja
pan te herzien, tengevolge van de irieu-^ i
we situatie, ontstaan door het sluitetf A
van het nief-aanvalsverdrag tusscheQ A
Dultschland en Rusland. De juistheid van
dit bericht wordt op de Dultschè ambas-
sade echter ontkend.
omstreken,
dlplloma- vastgesteld, dat er dertig personen
gedood en honderd gewond. Men beves
tigt, dat Duitsche vliegers uit mitrail
leurs de markt hebben bestookt.
Diplomatieke vertegenwoordigers ts
waren tijdens de luchtaan
val In een schuilplaats bijeen. Zij heb
ben besloten een beroep te doen op hun
onderscheiden regeeringen Sn te verzoe
ken te Berlijn zeer krachtig te protes-
teeren tegen de Duitseh^Qflrlogsmetho-
den. Er dient op te wordW liezen, al
dus vervolgt Havas, dat de Duitsche re
geering er door den Nederlsmdschen ge
zant. die de Duitsche belangen behar
tigt, officieel van werd In kennis-gesteld,
dat het diplomatieke corps te Krzemle»
nlee •verblijft.
De Brltsche ambassade heeft duizend
zloty voor de getroffen burgerij bestemd.
De gezanten van Hongarije. België, Est
land, Nederland, Zweden en Zwitserland
hebben elk vijf honderd -zloty gegeven.
De zender van Lwow heeft In verschel-
dene talen een beroep uitgezonden, waaf-
bij geprotesteerd wordt tegen de „DuiU
uur. sche barbaarschheld".
De Dultschers hebben alle steden ea 4
Polen biedt van
tot het zuiden een beeld
van
ver-
HITLER BEZOCHT OPNIEUW HET
STRIJD TOONEEL.
Het D NB. meldt uit het hoofdkwartier
van Hitler dat deze Vrijdag wederom een
oogepbllk, dat wij dit schrijven, wel be- uitgebreide tocht ter bezichtiging van 1
slist zijn. front gemaakt heeft, waarbij hij eenbe-
De Dultschers hebben Zaterdag de stad zoek bracht aan de ten Noorden van
het ultimatum gesteld, zich met het Przemysl in Gallcle opmarcheerende troe-
garnlzoen over te geven. De commandant
der stad weigerde toen nog, den
schen onderhandelaar, die
Warschau
waarop
In de stad bekend maakten, door mllll-
oenen biljetten uit te werpen. Dat ulti
matum liep Zondagochtend om 3.10 af.
Na afloop van dien termijn zijn de Oostenrijkse he
Dultschers blijkbaar nog niet tot een
aanval overgegaan en In de loop van de
dag heeft de commandant van Warschau
zich per radio tot het opperbevel van
het Duitsche le^er gericht met het ver
zoek een Poolschen vertegenwoordiger te
ontvangen tot het voeren van onder
handellngen over de ontruiming der
stad door de burgerbevolking. Het Duit- gebombardeerd,
sche antwoord was, dat het opperbevel
bereid was gisteravond om 10 uur een
Poolschen parlementariër en een verte
genwoordiger van het corps
tlque te ontvangen.
Volgens de Hongaarsche radio zouden
de besprekingen over de ontruiming van
Warschau pas hedenochtend om 10 uur, uipiumauci
te Praga, een voorstad van Warschau, jKrzemieniec,
beginnen.
HET RUSSISCH—JAPANSCHE ACCOORD
Vijandelijkheden Zaterdag
stopgezet.
Omtrent het accoord, waartoe de on
derhandellngen te Moskou tusschen den
Japanschen ambassadeur Togo en den
volkscommissariaten buitenlandsche za
ken, Molotof, hffilen geleld, deelt het
officleele Tass-agentschap mee, dat Ja
pan en Mandsjoekwo eenerzljds en de
sovjet-Unie en Bulten-Mongollé ander
zijds het?ben besloten
De Japansch-Mandsjoerljsche en Rus
sisch-Mongoolsche troepen staken alle
«vijandelijkheden op 16 September te
twee uur.
De troepen blijven In de linies, welke
zij bezetten op 15 September to 1
's middags.
De krijgsgevangenen en gesneuvelden dorpen gebombardeerd.
Centrum
van bewogenheid. Bledlce, een stad
steld voor do nauwkeurigs vaststelling ao.000 inwoners, werd bijna geheel
Advertentlën: 1—6 regels 1.30,
elke regel meer f 0.20; derde
plaatsing halve prijs. Adver
tentlën worden gratis ge
plaatst In ..De Gorcumer”.
Dult-
zlch naar
begeven had, te ontvangen, marsch bezocht, toonden z..h
Duitsche vllegërs het ultimatum de groote tnarschfjrestatles, die zij gele
verd hebben en die nog steeds van hen
worden geëischt, In beste conditie en In
geestdriftige stemming. Het waren meest
troependeelen, die een
bijzonder aandeel hadden In de zegevie
rende opmarsch.
PROTEST VAN DIPLOMATIEK CORPS
Tegen bombardement va«
Krzemieniec.
De Poolsche stad Krzemieniec Is Don
derdag door de Dultschers uit de lucht
Havas meldt, dat dit
bombardement een zeer groote indruk
heeft gemaakt op de bevolking van de
stad en haar omstreken. Officieel is
zijn
Clio, de muze der geschiedenis, de
godin met het ernstige pensleve gelaat,
heeft een blad van haar boek omgeslagen
en begint een nieuw hoofdstuk. Er kan
haast geen onzekerheid meer over be
staan of we gaan een nieuwe wereld
orde tegemoet. De nieuwe gewelddaad
tegen Polen luidt er begin van In.
Dultschland ten Westen en Rusland ten
Oosten In Polen zullen als bentgenooten
het ongelukkige dappere land verdeeleni
En dan?
De vragen stapelen zich op, dringen
rich In massa op aan de In bange onze
kerheid levende menschen van deze tijd.
Automatisch zijn Engeland en Frank
rijk nu ook in oorlog met Rusland, hoe
wel dit land de onverklaarbare stelling
Verkondigt, dat het „strikt neutraal”
falljft. Rusland heeft 4 mlllloen mannen
onder de wapenen geroepen en die heeft
het zeker niet noodig om zich meester te
maken van zijn deel der Poolsche bult.
Het moet dus nog nieuwe oogmerken ver
bergen. Het heeft ook niet voor niets
haastig vrede gesloten met zijn ouden
/vijand Japan eh het wil, met voorlooplg
'4 mlllloen soldaten, zijn handen geheel
yrlj hebben in het Westen. Van Rusland
weten we, dat een zijner oude Idealen
Is, een of meer havens aan de Oostzee
en reeds heeft het een deel van zijn le
gerscharen naar de Oostzeestaten Est
land, Letland, gezonden. Ook naar de
Dardanellen hunkert Rusland sinds lang,
maar nu komt daar, bij alle vreemde en
onbegrijpelijke berichten, nog de verras
lende boodschap, dat Rusland en Turkije
op het punt staan een verdrag te sluiten,
terwijl Turkije aan de andere zijde met
Frankrijk en Engeland een bondgenoot
schap heeft tot hulpverleenlng In de
Mlddellandsche Zee. In het Oosten heeft
PRusland blijkbaar zijn vroegere plannen
prijs gegeven om zich naar het Westen
te wenden en misschien te trachten zijn
poolt vergeten beginsel door te zetten:
leen wereldrevolutie, een verbolsjewleklng
Ean het Westen, waarbij het welllchtoJa-
pans hulp kan gebruiken, hoe vreemden i
tegengesteld de principes van die twee
Itaten ook moge zijn.
Op dit punt zijn we Immers gewoon
geraakt aan feiten, die we tot voor kort
Ónmogelijk genoemd zouden hebben. Dat
het streng bewaakte Natlonaal-soclalls-
tlsche Dultschland", dat zijn gedweeë
volgelingen met uiterste zorgvuldigheid
behoedde voor elke aanraking met an
dere denkbeelden en vooral met ultln-
nen, welke voor deze Inval werden opge-
somd, achtte de Poolsche gezant van
dien aard, dat hij weigerde de nota te
aanvaarden en krachtig tegen de Inhoud
protesteerde.
De Sovjet-regeerlng heeft voorts een
nota aan de buitenlandsche regeeringen
overhandigd, waarvan de inhoud naarde
lezing van het DN.B. als volgt luidt:
„De Poolsch-Dultsche oorlog heeft de
Inwendige onhoudbaarheid van de Pool
sche staat bewezen. In de loop der ope
raties, welke nu tien dagen duren, heeft
Polen al zijn Industriegebieden en cultu-
reele centra verloren. Warschau bestaat
niet meer als residentie der Poolsche re-
eerlng. De Poolsche regeering Is uiteen
gevallen en toont geenerlel levensteeken.
Dit beteekent, dat de Poolsch» staat en
zijn regeering fettelijk hebben opgehouden
te bestaan. Daardoor hebben de verdra-
en, die tusschen Polen en de «jGvjet-Unie
bestonden, hun geldigheid verloren. Over
gelaten aan zichzelf en zonder leiding,
Is Polen veranderd In een gemakkelijk
veld voor allerlei toevalligheden en ver
rassingen, welke een bedreiging kunnen
vormen voor de Sovjet-Unle.
Dientengevolge kan de flovjet-regee-
rlng, die tot dusver neutraal was, niet
langer haar neutraliteit tegenover deze
feiten handhaven. Ze kan ook niet on
verschillig blijven tegenover het feit, dat
de naar het bloed met de Russen ver
wante Oekraïners en wit-Russen, die op
het gebied van Polen wonen en overgele-
